de fonteinKliniek en dagkliniek

Hulp zoeken bij Eleos p. 2

Over deze brochureDeze brochure geeft informatie over het hulpaanbod van de fontein, het centrum voor klinische en dagklinische behandeling van Eleos. Wij verwijzen u voor meer informatie graag naar onze website www.eleos.nl.

Behandeling van mensen met een psychiatrisch probleem p. 4

Behandeling van (jong)volwassenen met persoonlijkheidsstoornissen p. 6

Dagklinische echtpaartherapie p. 8

Crisis p. 12

Overige informatie p. 13

Adressen p. 15

Specifieke voorzieningen p. 12

Gezond leven p. 10

Centraal in Nederland bevindt zich de fontein. De fontein is een behandelcentrum voor mensen met een ernstig psychosociaal of psychiatrisch probleem. Zij ontvangen hier gedurende een beperkte periode intensieve behandeling voor hun problematiek. Het doel is dat zij na deze behandeling weer vol-doende handvatten hebben om zelfstandig verder te gaan met hun leven.

De fontein ligt in een bosrijk gebied aan de rand van Zeist. De locatie beschikt over ver-schillende gebouwen. Het meest in het oog springend is het monumentale pand Huis ter Wege. Het ademt de statige sfeer van weleer, maar herbergt nu ruimtes waar de behande-lingen worden gegeven. Het Koetshuis dat even verderop staat, is opgetrokken in dezelfde stijl. Verder is er een laag gebouw waar de patiënten verblijven die zijn opgeno-men in de kliniek. In dit gebouw bevindt zich ook de centrale receptie.

Kliniek en dagkliniekDe fontein bestaat uit een kliniek en een dagkliniek. Bij de dagkliniek komen de patiënten een aantal vaste dagen of dagdelen

per week naar Eleos, ze wonen gewoon thuis. Bij een opname in de kliniek verblij-ven de patiënten ook ’s avonds en ’s nachts in de fontein. Zij hebben elk een eigen kamer. Klinische en dagklinische behandeling loopt vaak in elkaar over. Iemand die aanvankelijk klinisch wordt behandeld, kan later bijvoorbeeld meer baat hebben bij dagklinische behandeling.

De Bedding en De SprengDe fontein heeft twee afdelingen: De Bedding en De Spreng. Beide afdelingen bieden zowel klinische, als dagklinische zorg.

De BeddingDe Bedding richt zich met name op mensen met een ernstige psychiatrische problematiek. Denk hierbij aan een ernsti-ge depressie, angsten of psychoses, suïci-daliteit of manisch depressiviteit. Ook biedt De Bedding het programma ‘gezond leven’. Dit aanbod is gericht op het aanle-ren van een gezonde leefwijze aan mensen met een psychisch probleem. De behande-lingen bij afdeling De Bedding zijn indivi-dueel gericht.

Hulp zoeken bij Eleos

Eleos biedt in de fontein klinische en dagklinische behandeling aan volwassenen.

2

Lees meer over de behandeling van ernstige psychiatrische problematiek op pagina 5 en over het programma ‘gezond leven’ op pagina 11.

De Spreng De Spreng richt zich met name op (jong)volwassenen met een persoonlijkheids-probleem. Denk hierbij aan hechtingsproble-men, een chronisch minderwaardigheids -gevoel of steeds vastlopen in allerlei relaties. Ook echtparen met ernstige relatieproblema-tiek worden behandeld bij De Spreng. De behandelingen bij afdeling De Spreng vinden vooral plaats in groepen.

Lees meer over de klinische en dagklinische behandeling van (jong)volwassenen met een persoonlijk-heidsprobleem op pagina 7 en over de behandeling van echtparen met ernstige relatieproblemen op pagina 9.

Bijbels geïnspireerde zorgBijbelse waarden en normen vormen het uitgangspunt voor de zorg die wordt ver-leend in de fontein. De fontein is een onderdeel van stichting Eleos, een landelij-ke instelling voor gereformeerde geestelij-ke gezondheidszorg. De gereformeerde

geloofsovertuiging komt bijvoorbeeld tot uiting tijdens de maaltijden, als er wordt gebeden en gelezen uit de Bijbel en tijdens de wekelijkse Bijbelstudie. Op zondag heb-ben de patiënten van de kliniek de moge-lijkheid om naar de kerk te gaan en heerst er verder rust.

Wie psychische problemen heeft, ervaart vaak ook veel vragen over de omgang met God. Hulpverleners van Eleos hebben oog voor de geestelijke noden en vragen van een patiënt. Het geloof krijgt een plaats binnen alle facetten van de behandeling.

Relatie met het pastoraat Het verlenen van pastoraat blijft ook tijdens de behandeling in de fontein de eerste verantwoordelijkheid van de eigen gemeente van de patiënt, vindt Eleos. Ambtsdragers hebben de mogelijkheid om gemeenteleden tijdens hun opname op te zoeken en kunnen eventueel gebruikmaken van een spreekruimte. Op afspraak houdt een ouderling uit Zeist twee keer per week spreekuur.

Wanneer de patiënt hierin schriftelijk toestemt, zijn hulpverleners bereid de zorg af te stemmen met het pastoraat uit de eigen kerkelijke gemeente.

33

De behandeling is, afhankelijk van de aard van de problematiek, klinisch of dagkli-nisch en valt onder afdeling De Bedding. Meestal wordt de behandeling onder-steund met medicijnen.

De behandelingBehandeling bij ernstige psychiatrische problematiek wordt geboden op een manier die zo goed mogelijk aansluit bij de specifieke hulpvraag van de patiënt. De therapie die geboden wordt op afdeling De Bedding is altijd kortdurend. Dat wil zeggen: maximaal drie maanden bij een klinische opname en maximaal negen maanden bij een dagklinische behande-ling. De therapie wordt gegeven in een groep, maar is individueel gericht. Dit betekent dat iedereen binnen de therapie-groep werkt aan zijn eigen, individuele doelstellingen.

Gesprekken vormen een belangrijk onder-deel van de behandeling. Deze gesprekken kunnen individueel zijn, maar vinden ook vaak plaats in de groep. De sociale om geving van de patiënt wordt tevens betrokken bij de therapie.

Opbouw van de behandeling Een behandeling bestaat uit diverse vaste onderdelen, het kernprogramma, en uit losse modules die gevolgd worden met mensen uit andere groepen.

Vaste onderdelen van de behandeling zijn bijvoorbeeld: de dagbesprekingen, een (leer)doelengroep of een themagroep. Naast deze gespreksonderdelen maakt ook vaktherapie onderdeel uit van de behandeling. Bij vak-therapie staat niet het gesprek, maar juist dingen doén centraal, bijvoorbeeld schil-deren, werken in de tuin of bewegen.

Psychiatrische

problematiek

Bij de fontein wordt behandeling geboden aan mensen die vaak al langere tijd kampen met ernstige psychiatrische problemen. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan depressies, heftige angst- of paniekklachten, terugkerende psychoses, ernstige rouwproblematiek of schizofrenie. De behandeling is erop gericht om klachten te verminderen of, als dat niet mogelijk is, het probleem dragelijk te maken.

4

De keuzemodules sluiten aan bij persoon-lijke doelen. In overleg met de behande-laar kiest de patiënt passende modules. Een module heeft een duidelijk doel, bij-voorbeeld het verminderen van een speci-fieke klacht, of ermee om leren gaan. Een module kan ook gericht zijn op het trainen van een bepaalde vaardigheid. Tijdens de behandelperiode doorloopt de patiënt verschillende modules.

DagklinischDe dagklinische behandeling voor mensen met een ernstige psychiatrische problematiek heeft twee groepen: de contactgroep en de gedragsgroep. De contactgroep is bedoeld om structuur aan te brengen in het leven van een patiënt en om sociale vaardigheden aan te leren. Deze groep is twee dagen per week. In de gedragsgroep wordt er gewerkt aan het veranderen van gedrag, bijvoorbeeld leren energie te verdelen of beter omgaan met angst en paniek. De gedragsgroep is drie dagen per week.

KlinischEr zijn drie klinische groepen voor mensen met een ernstig psychiatrisch probleem. De aard van het probleem en het doel van de opname bepalen in welke groep iemand geplaatst wordt. Er is een gesloten afdeling voor intensieve zorg. Het streven is om patiënten die hier verblijven zo snel mogelijk door te plaatsen naar een open afdeling. De hevigheid van de klachten is in deze open groep minder, en de begeleiding minder intensief. Er wordt meer nadruk gelegd bij de zelfstandigheid van de patiënt. In een derde klinische groep zitten patiënten die

zich voorbereiden op een terugkeer naar hun eigen woonomgeving. Ze leren vaardigheden die in die situatie van pas zullen komen.

Wat is het resultaat?Hoe lang de behandeling duurt, is afhankelijk van de problematiek. De behandeling is erop gericht patiënten weer grip te geven op hun eigen leven en ze leren om te gaan met hun problematiek. De therapie is daarom steeds toegespitst op de persoonlijke problemen van de patiënt. Na afloop van de behandeling heeft een patiënt vaardigheden aangeleerd waarmee hij verder kan in zijn eigen woon- en leefsituatie. Soms is het nuttig dat een patiënt na een klinische of dagklinische behandeling nog een periode ambulante gesprekken heeft met een hulpverlener.

55

Je kunt er moeilijk de vinger opleggen wat er precies met je aan de hand is en ambu-lante gesprekken met een hulpverlener brengen je niet meer verder. Je hoopt dat een (dag)klinische behandeling je zal helpen je leven weer op de rit te krijgen.

Om te kunnen deelnemen aan de (dag)klinische behandeling is het belang-rijk om te kunnen reflecteren op wat er met jezelf, ook in het contact met de mensen om je heen, gebeurt.

De behandelingBij afdeling De Spreng wordt klinische en dagklinische behandeling gegeven aan jongvolwassenen die vastzitten in beper-kende patronen in de omgang met anderen. Dagklinische behandeling houdt in dat je een aantal maanden lang iedere week twee of drie dagen naar de fontein komt voor therapie, bij klinische behandeling verblijf je vijf dagen per week in de fontein, en slaap je er ook. Hoe lang de therapie duurt, is afhankelijk van je doel-stellingen. In het algemeen kun je stellen

(Jong)volwassenen

met een persoonlijk -

heidsprobleem

Steeds vastlopen in relaties met anderen. Erg onzeker zijn in groepen. Een eenzaam en leeg gevoel. Zomaar wat dingen die het leven heel moeilijk kunnen maken. Zeker voor wie daarnaast ook last heeft van bijvoorbeeld slaapproblemen, angstklachten, gespannenheid en somberheid.

6

dat de behandeling tussen de zes en twaalf maanden duurt. Soms wordt een therapie ondersteund met medicijnen.

De therapie wordt gegeven in een groep. Deze therapiegroep is een belangrijk onderdeel van de behandeling. Het biedt de mogelijkheid om ervaringen te delen en nieuw gedrag uit te proberen. Zo ervaar je in een veilige omgeving hoe dit gedrag overkomt op anderen.

TherapieprogrammaDe therapie bestaat uit een kernprogramma en een keuzeprogramma in modules. Het kernprogramma bestaat uit een aantal vaste onderdelen die volgens een rooster plaatsvinden. Enerzijds zijn dit gespreks-onderdelen, anderzijds vaktherapieën/ doe-onderdelen.

Bij gespreksonderdelen kun je bijvoorbeeld denken aan de doelengroep, een groeps-gesprek en gespreksonderdelen waarbij je naar aanleiding van werkbladen kijkt naar bijvoorbeeld het gezin waaruit je komt en je huidige sociale netwerk.Bij doe-onderdelen staan muziektherapie, psychomotorische therapie en creatieve therapie op het programma. Door middel van concrete activiteiten krijg je meer zicht op jezelf in relatie tot de ander, of ontdek je hoe je je kunt uiten zonder woorden te gebruiken.

KeuzemoduleEen keuzemodule volg je niet in je vaste therapiegroep, maar met mensen uit andere groepen. Een module heeft een duidelijk doel, bijvoorbeeld het verminderen

van een specifieke klacht, of het trainen van een specifieke vaardigheid.

Wat is het resultaat?In de eerste vier weken van de behande-ling krijg je de tijd om te wennen aan de groep, de behandelaars en de verschillen-de therapieonderdelen. Na afloop hiervan wordt het behandelplan opgesteld. Dit vormt de rode draad door je behandeling. Na zes tot twaalf maanden wordt de therapie afgerond. De meeste patiënten geven aan veel te hebben gehad aan de therapie en verder te kunnen met hun leven. Soms op een andere manier dan vooraf gedacht. Sommige patiënten krij-gen na de behandeling bij de fontein nog een periode ambulante gesprekken met een hulpverlener.

7

Ernstige relatieproblematiek

Echtparen die al langere tijd worstelen met ernstige relatie-problemen, kunnen baat hebben bij een intensieve behande-ling. De fontein biedt hiervoor dagklinische echtpaartherapie.

Het doel van de therapie is om samen te kijken naar de huidige patronen in het huwelijk en om op zoek te gaan naar een meer bevredigende manier van omgaan met elkaar.

De dagklinische echtpaartherapie is bedoeld voor partners die problemen ervaren binnen hun relatie, die ze zelf niet

langer het hoofd kunnen bieden. Het kan bijvoorbeeld gaan om verlies van vertrou-wen in elkaar, langs elkaar heen leven, niets meer voor elkaar voelen, een dreigen-de echtscheiding, een derde persoon in het spel of seksuele problemen. Het kan ook zijn dat er naast deze problemen bij een van beide partners andere zaken spelen, zoals afhankelijkheid of juist sterke vermijding, dwang of depressie.Dagklinische echtpaartherapie is gericht op behoud van het huwelijk. Dit betekent dat bij de deelnemers ergens de wil aanwezig moet zijn om, ondanks de problemen, te gáán voor het huwelijk.

De behandelingHoe lang de therapie duurt, verschilt per echtpaar en is afhankelijk van de gekozen doelstellingen en de vorm van behandeling. In het algemeen duurt de behandeling tussen de zes weken en drie maanden. In deze periode heeft een echtpaar wekelijks steeds één of twee dagen therapie.

8

GroepstherapieEchtpaartherapie wordt gegeven in een groep van drie tot vijf echtparen. Therapie in een groep biedt een betrokken publiek en geeft de mogelijkheid in een veilige omgeving om nieuwe vaardigheden uit te proberen. Per dag worden er maximaal drie blokken groeps therapie aangeboden, en daarnaast zijn er ook individuele echtpaar- of gezinsgesprekken.

Er zijn verschillende vormen groepstherapie, namelijk: - Gesprekstherapie, waarbij het onderlinge

gesprek en onderlinge hulp en feedback centraal staan.

- Vaardigheidstraining, waarbij er aan-dacht is voor het oefenen en uitbouwen van nieuwe aangeleerde (sociale) vaar-digheden.

Wat is het resultaat?Voordat de therapie van start gaat, stellen echtpaar en therapeut samen doelen op waaraan tijdens de behandeling gewerkt zal gaan worden. Deze doelen vormen het uitgangspunt van de hele behandeling. Ze hebben zowel betrekking op wat er binnen de relatie nodig is, als welke stappen de beide partners moeten maken om die ver-andering in te zetten.

Wanneer de therapie voorbij is, hebben echtparen een nieuwe, meer bevredigende manier van omgaan met elkaar binnen het huwelijk. Vanuit de ambulante zorg of dagkliniek kan indien nodig nog een perio-de van nazorg worden geboden.

9

Uit onderzoek blijkt dat mensen met een psychisch probleem een kwetsbare groep vormen als het gaat om gezondheid en zelfzorg. De fontein biedt mensen die in behandeling zijn (of zijn geweest) daarom de mogelijkheid om deel te nemen aan het programma ‘gezond leven’. Dit programma heeft drie uitgangspunten: gezond eten, gezond denken en gezond bewegen.

Hoe werkt het?Gezond leven wordt gegeven in een groep. Er is ook beperkte mogelijkheid voor indivi-duele begeleiding. Het programma vindt steeds plaats op een vaste dag in de week, in een cyclus van zes weken lang. Deelnemers krijgen een werkboek om hun ontwikkelingen bij te houden.

’s Ochtends wordt de dag steeds gezamen-lijk begonnen met een dagopening. Daarna beschrijven alle deelnemers wat ze die dag willen bereiken en wordt dit uitgewerkt op het gebied van eten, denken en bewegen.

- gezond eten: de deelnemers krijgen informatie over hoe je gezond kunt eten. De lunch in de middagpauze wordt gebruikt om gezond eten in de praktijk toe te passen.

- gezond denken: hoe kun je gezond denken? Deelnemers leren om negatieve gevoelens die invloed hebben op hun denkpatroon, te herkennen, en om deze om te zetten in positieve, helpende gedachten.

- gezond bewegen: tijdens dit onderdeel gaan we praktisch aan de slag met het verbeteren van de conditie, maar staat vooral plezier beleven aan bewegen en sporten centraal.

Aan het einde van iedere dag kijken de deelnemers terug. Wat waren positieve en nuttige ervaringen die dag? Dat kan in de toekomst verder worden uitgebouwd.

Handvatten voor een gezonde levensstijl

Een gezonde levensstijl is belangrijk, maar niet altijd even makkelijk. Dit geldt zeker voor mensen die te maken hebben met een psychisch probleem. De fontein biedt daarom het programma ‘gezond leven’.

10

Wat is het resultaat?‘Gezond leven’ leert deelnemers hoe ze op een goede manier voor zichzelf kunnen zorgen. Ze krijgen praktische tips en oefe-nen deze tijdens de bijeenkomsten. Ook laat het programma zien dat gezond leven heus niet moeilijk of saai hoeft te zijn.

11

Crisis

CrisisopvangEen crisis kan een aanleiding zijn voor een opname op korte termijn, zonder intakege-sprekken. Er is sprake van een crisis wan-neer er onmiddellijk hulp nodig is en de crisis niet in de thuissituatie opgelost kan worden. Voorwaarde voor een acute opna-me is dat de huisarts, of de crisisdienst van Eleos of een regionale GGZ-instelling bij de crisis in de thuissituatie betrokken is.

Gedwongen opnameHet kan zijn dat iemand zelf de noodzaak van een crisisopname niet inziet, maar dat de dokter of de crisisdienst een opname wel nodig vindt. Er is dan sprake van een gedwongen opname. Een folder over gedwongen opname in de kliniek kunt u aanvragen bij het hoofd-kantoor van Eleos.

Specifieke voorzieningen

Geschakelde zorgGeschakelde zorg is bestemd voor mensen die na hun klinische opname tijdelijk meer nazorg nodig hebben dan alleen ambulante gesprekken. Het programma bevat een aan-tal onderdelen uit hun klinische behandeling. Het biedt de mogelijkheid de reeds ingezette ontwikkeling uit te bouwen of te verstevigen.

Opname moeder en kind Bij opname van een moeder met depressieve of psychotische klachten, biedt de kliniek de mogelijkheid om de moeder met haar kind op te nemen, mits het kind jonger is dan ongeveer anderhalf jaar. Door het gezamenlijk opnemen van moe-der en kind wordt de natuurlijke hechting

niet verstoord. Bovendien kan de relatie met het kind (verzorging, spel, etc.) een belangrijke functie hebben in bijvoorbeeld het weer terugkrijgen van zelfvertrouwen en eigenwaarde.

Bed op receptCrisisgevoelige patiënten in de ambulante zorg of de dagklinische behandeling kunnen door hun hulpverlener aangemeld worden voor een bed op recept. Deze voorziening is bedoeld voor mensen bij wie geen sprake is van een crisis, maar die een overnachting nodig hebben om een crisis te voorkomen. Iemand kan maximaal twee nachten worden opgenomen. Deze regeling geldt voorlopig alleen voor de regio Midden van Eleos.

12

Overige informatie

Patiëntinformatie Een patiënt heeft een aantal algemene wettelijke rechten en plichten. Deze zijn onder meer vastgelegd in de Wet Bescherming Persoonsgegevens (WBP) en de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Ze hebben betrekking op de relatie tussen patiënt en hulpverleners, op het klacht-recht en op de manier waarop Eleos moet omgaan met privacy en persoonsgegevens. Meer informatie hierover vindt u in de fol-der Rechten en plichten in de hulpverle-ning. Deze folder kunt u ook aanvragen of downloaden vanaf onze website www.eleos.nl.

PatiëntenraadDe patiëntenraad behartigt de belangen van de patiënten van Eleos. De raad toetst de kwaliteit van de zorg, adviseert over voor patiënten belangrijke zaken en schenkt aandacht aan de wensen, ideeën en verlangens van de patiënten. De patiën-tenraad is er niet voor klachten van per-soonlijke aard. Bij aanvang van de hulpverlening ontvangt u een folder over de patiëntenraad.

PatiëntenvertrouwenspersoonVoor vragen en klachten van persoonlijke aard kunnen patiënten terecht bij de patiëntenvertrouwenspersoon. Deze

patiëntenvertrouwenspersoon houdt op vaste tijden spreekuur bij de fontein.

KostenDe behandeling wordt bekostigd vanuit uw basisverzekering. Bij aanmelding dient u uw verzekeringsgegevens door te geven. Indien u geen basisverzekering heeft, bij-voorbeeld omdat u gemoedsbezwaard bent, dient u in principe zelf de kosten van de hulpverlening te betalen. Meer informatie over eventuele kosten van de hulpverlening vindt u op www.eleos.nl.

AansprakelijkheidEleos heeft een aansprakelijkheidsverzeke-ring afgesloten die de aansprakelijkheid van patiënten aan derden dekt. Eleos kan een patiënt aansprakelijk stellen voor moedwillig veroorzaakte, materiële schade. Eleos aanvaart geen aansprakelijkheid voor schade aan eigendommen van patiënten als gevolg van diefstal.

VertegenwoordigingWanneer u als patiënt zelf niet meer in staat bent uw belangen te behartigen, dan kan een vertegenwoordiger worden benoemd. Deze persoon mag namens u beslissingen nemen op momenten dat u dat zelf niet kunt.

13

14

Adressen

Centrum voor klinische en dagklinische zorg de fonteinDuinweg 13735 LA Bosch en DuinPostbus 4683720 AL Bilthoventel.: (030) 693 21 14fax: (030) 691 09 38

Huis ter WegeAmersfoortseweg 173735 LJ Bosch en Duin

Hoofdkantoor EleosPostbus 306 3430 AH Nieuwegein tel.: (030) 600 85 40fax: (030) 600 85 45e-mail: info@eleos.nl

1515

16

vers

ie m

aart

200

9