Paula  Groothuis  was  een  vrouw  die  door  veel  mensen  benijd  werd.  Ze  had  een  echtgenoot,  kinderen,  

een  droomhuis  en  voldoende  apparatuur  om  haar  het  leven  makkelijker  te  maken.  Haar  echtgenoot,  

Richard  Groothuis,  had  met  eigen  handen  een  goedlopend  makelaarskantoor  opgezet,  bijgestaan  

door  zijn  collega  en  Paula’s  vriendin  Sabine.  Haar  kinderen,  twee  meisjes  en  een  jongen  van  res-­‐

pectievelijk  zestien,  elf  en  acht  jaar,  leverden  niet  meer  problemen  op  dan  gebruikelijk  was  voor  hun  

leeftijd.  Andere  redenen  om  Paula  te  benijden  waren  haar  goede  figuurtje,  waarvoor  ze  geen  moeite  

hoefde  te  doen,  een  eigen  auto  die  haar  man  Richard  had  gewonnen  bij  een  prijsvraag  van  een  

bekend  dropmerk,  het  nieuwste  model  stoomoven,  eveneens  gewonnen,  en  een  BlackBerry  die  ze  

zelf  gekocht  had.    

Paula  vulde  haar  dagen  met  uiteenlopende  zaken.  Het  schijnbaar  moeiteloos  combineren  van  veel  

verschillende  activiteiten  werd  met  jaloezie  bekeken.  De  moeders  op  school  benijdden  haar  om  de  

creatieve  ideeën  die  ze  bij  iedere  projectweek  liet  horen.  De  secretaresses  van  het  makelaarskantoor  

zouden  wel  met  haar  willen  ruilen  omdat  Paula  alleen  hoefde  bij  te  springen  als  het  nodig  was  en  de  

rest  van  de  tijd  kon  indelen  zoals  ze  zelf  wilde.  Ook  klanten  van  Richard,  vooral  de  vrouwelijke,  be-­‐

nijdden  Paula.  Zij  kenden  Richard  als  een  altijd  goedgehumeurde  man  met  veel  gevoel  voor  humor,  

als  iemand  die  bloemen  voor  zijn  vrouw  meebracht  zonder  daarvoor  eerst  ruzie  te  hoeven  maken  –  

dit  omdat  hij  na  zestien  jaar  huwelijk  nog  steeds  verliefd  op  haar  was.    

De  enige  die  niet  met  Paula  zou  willen  ruilen,  was  Sabine.  Paula  en  Sabine  kenden  elkaar  van  hun  

studie  rechten  die  ze  beiden  hadden  gevolgd  omdat  ze  niets  beters  konden  bedenken.  Sabine  brak  

haar  studie  af  nadat  ze  in  de  zomer  na  het  eerste  studiejaar  vakantiewerk  deed  op  het  

makelaarskantoor  van  haar  oom.  Daarna  besloot  ze  dat  ze  zelf  veel  beter  zo’n  kantoor  kon  runnen.  

Ze  begon  een  opleiding  die  haar  moest  helpen  haar  doel  te  verwezenlijken.  Het  toeval  wilde  dat  ze  

stage  liep  bij  makelaarskantoor  Groothuis,  opgezet  door  een  jonge,  enthousiaste  man  die  grootse  

plannen  had.  Behalve  hun  passie  voor  het  vak,  deelden  ze  hun  hartstocht  voor  slagzinnen  en  prijzen.  

Omdat  Sabine  nooit  eerder  een  bondgenoot  in  prijsvragen  inzenden  ontmoet  had,  besloot  ze  zijn  

zakelijke  partner  te  worden.  Paula  stopte  na  het  derde  jaar  van  de  studie  omdat  ze  zwanger  was  

geworden  van  diezelfde  jonge,  enthousiaste  man,  Richard  Groothuis,  die  ze  via  Sabine  had  leren  

kennen.    

Zowel  Sabine  als  Paula  zat  nooit  stil,  maar  de  oorsprong  van  hun  onrust  was  verschillend.  Sabine,  die  

zichzelf  ambitieus  noemde,  werd  gedreven  door  haar  perfectionisme  en  de  behoefte  aan  

waardering.  Paula  daarentegen  kon  geen  keuzes  maken.  Iedereen  die  haar  hulp  of  medewerking  

vroeg  kon  altijd  op  haar  rekenen.  Nee  zeggen  wanneer  haar  iets  gevraagd  werd,  was  voor  haar  

ondenkbaar.    

Paula’s  leven  mocht  voor  anderen  dan  ideaal  lijken,  zelf  zag  ze  dat  niet  zo.  Voor  haar  was  het  bestaan  

een  continue  worsteling  om  alle  ballen  in  de  lucht  te  houden.  Haar  dagen  waren  tot  de  nok  toe  

gevuld  met  Jessie  en  Levin  naar  de  basisschool  brengen  en  weer  ophalen,  de  puber  Brit  in  het  gareel  

houden,  bijspringen  op  het  makelaarskantoor,  de  oudercommissie  van  de  twee  scholen  van  haar  

kinderen,  spinninglessen  op  de  sportschool,  het  onderhouden  van  sociale  contacten  en  op  internet  

zoeken  naar  de  volgende  vakantiebestemming.  Ze  wilde  er  niet  over  nadenken  of  dit  het  leven  was  

dat  ze  het  liefst  leidde.    

Op  een  van  de  eerste  voorjaarsdagen  van  dat  jaar  was  haar  eerste  gedachte  na  het  wakker  worden:  

ik  moet  een  cadeautje  voor  Sabine  kopen.  Ze  was  opgestaan,  terwijl  Richard  zich  nog  eens  uitrekte  

en  iets  mompelde  als:  ‘Blijf  toch  nog  even  liggen.’  Ze  hoorde  Brit  beneden  in  de  keuken  rommelen,  

een  geluid  waar  ze  van  hield.  Het  gaf  haar  even  de  illusie  dat  er  straks  een  bord  voor  haar  zou  klaar-­‐

staan  op  een  schone  placemat.  Ze  trok  snel  haar  kleren  aan,  zette  haar  lange  haar  vast  met  een  klem  

en  liep  naar  de  keuken.  Onwillig,  dacht  ze  toen  ze  de  licht  gebogen  rug  van  haar  dochter  zag.  Niet  

aanraken.  Niets  zeggen.    

‘Goedemorgen,  Brit.  Goed  geslapen?’  Paula  wist  dat  ze  eigenlijk  beter  niets  kon  vragen.  Over  een  uur  

zou  Brit  aanspreekbaar  zijn.  Maar  dan  was  ze  al  op  school.  Brit  propte  broodjes  en  een  plastic  fles  

water  in  haar  rugtas  en  greep  tegelijkertijd  haar  jas  van  de  keukenstoel.  Paula  hoorde  Richard  op  de  

trap  fluiten.  Even  kruiste  haar  blik  die  van  haar  dochter.  Brit  schudde  bijna  onmerkbaar  haar  hoofd.    

‘Ik  ga.’    

‘Wanneer  ben  je  terug?’  Nu  had  ze  het  toch  gedaan,  weer  een  vraag  gesteld  waar  geen  antwoord  op  

kwam.  Een  kort  schouderophalen,  het  fluiten  werd  luider.  Brit  stapte  op  haar  fiets.  Haar  rugzak  hing  

laag  op  haar  rug,  alsof  ze  nog  niet  besloten  had  of  ze  hem  mee  wilde  nemen.  Paula  keek  haar  na  

vanuit  de  deuropening.  Was  het  werkelijk  nog  maar  een  paar  maanden  geleden  dat  ze  haar,  met  dat  

rode  vestje  aan,  voor  het  eerst  naar  school  had  gebracht?  Dat  ze  nog  met  hun  vijven  ontbeten?    

‘Dit  wordt  een  goede  dag,’  zei  Richard  plotseling  achter  haar.  Hij  sloeg  zijn  armen  om  haar  heen  en  zij  

liet  toe  dat  hij  haar  tegen  zich  aan  drukte.  De  geur  van  zijn  Bois  du  Nord  prikkelde  in  haar  neus.    

‘Goed  geslapen?’    

‘Uitstekend.  Ik  voel  dat  het  stel  uit  Dordrecht  vandaag  gaat  bellen.  Wedden  dat  ze  boven  de  

vraagprijs  bieden?  Kievitsweg  46  is  vanmiddag  verkocht,  zowaar  als  ik  Richard  Groothuis  ben.  Wat  

hebben  we  als  ontbijt?’  Hij  wreef  in  zijn  handen.  Als  haar  gezinsleden  het  weer  waren,  was  Richard  

de  zon.  Warm,  vrolijk  en  soms  te  veel.  Brit  was  een  wolk  die  je  met  een  schuin  oog  bekeek:  zou  het  

gaan  regenen  of  konden  ze  buiten  eten?  Ze  legde  vier  placemats  op  tafel  en  zette  er  borden  op.  Ze  

hield  de  melk  in  de  magnetron  in  de  gaten.  Levin  wilde  zijn  Chocopops  in  warme  melk,  zonder  vel.  Ze  

luisterde  naar  Richards  gekeuvel.  Eén  kort  moment  zou  Paula  Brit  willen  zijn,  gewoon  kunnen  weg  

fietsen.    

‘Heb  je  Jessie  en  Levin  al  wakker  gemaakt?’  onderbrak  ze  hem.  Hij  knikte.  Dus  vandaag  zou  het  stel  

uit  Dordrecht  bellen.  Ze  glimlachte  stilletjes.    

‘Negentig  procent  van  de  bakkers  is  een  man,’  liet  Richard  ongevraagd  weten.  Hij  pakte  de  

ovenwanten  van  het  rekje  en  deed  de  broodmachine  open.  Hij  snoof  de  warme  lucht  op.  ‘Alleen  al  

om  de  geur  zou  je  zelf  brood  bakken.’  Paula  was  niet  blij  geweest  toen  Richard  de  broodmachine  had  

gewonnen  met  de  slagzin  Brood  kan  er  altijd  tussendoor,  want  er  is  altijd  wel  een  plekje  voor.  En  met  

dat  plekje,  had  Richard  uitgelegd,  bedoelde  hij  een  plekje  in  je  maag,  maar  ook  in  je  tas,  begreep  ze  

dat  dubbele?  Behalve  dat  het  apparaat  veel  ruimte  in  beslag  nam,  voorzag  Paula  een  extra  dagtaak  

voor  zichzelf,  terwijl  ze  het  al  druk  genoeg  had.  ‘Ik  vind  het  best,’  had  ze  daarom  gezegd  toen  Richard  

het  gevaarte  midden  op  het  aanrecht  zette.  ‘Maar  jij  bakt  het  brood.’  Zodra  de  nieuwigheid  eraf  was,  

zou  ze  het  ding  naar  de  garage  brengen,  zonder  iets  te  zeggen.  

Jessie  kwam  beneden  met  haar  armen  vol  kleren  en  kettingen.  Paula  zoende  haar  dochter,  die  een  

kinderlijke  geur  van  slaap  om  zich  heen  had  hangen.  Jessie  was  een  lucht  met  frisse,  witte  wolken  die  

ze  iedere  dag  in  een  andere  vorm  kneedde,  waarbij  ze  anderen  liet  raden  wat  ze  voorstelden.  Een  

schildpad!  Een  rennende  hond!  Een  bloem  met  armen  en  benen!  En  Levin  was  de  bries.  Verkoelend  

bij  tropische  temperaturen,  wind  mee  bij  een  fietstocht.    

‘Mama,’  vroeg  hij,  ‘warm  is  toch  het  omgekeerde  van  koud?’  Paula  knikte.  ‘Wat  staat  dan  aan  de  

andere  kant  van  koel?’  Levins  denken  pakte  direct  de  draad  van  de  vorige  dag  weer  op,  zodra  hij  zijn  

ogen  opendeed.  Hij  pakte  het  pak  met  Chocopops  en  strooide  flink  wat  in  de  kom  warme  melk,  

nadat  hij  zich  er  van  vergewist  had  dat  er  geen  vel  op  dreef.    

‘Levin!’  zei  ze  bestraffend.    

Hij  keek  haar  ondeugend  aan,  deed  net  alsof  hij  de  nat  geworden  bolletjes  wilde  teruggooien  in  het  

pak.  Ze  glimlachte  naar  hem.  Aten  kinderen  niet  automatisch  zo  veel  als  ze  nodig  hadden?  Jessie  

stalde  haar  kleren  op  de  ontbijttafel  uit,  verschoof  een  t-­‐shirt  van  links  naar  rechts  en  beoordeelde  

het  resultaat.    

‘Zijn  ze  te  koop?’  vroeg  Richard  geamuseerd.  Jessie  knikte  afwezig.  Toen  pakte  ze  er  met  een  besliste  

beweging  een  dun  truitje  en  een  driekwart  broek  uit.  ‘Jullie  mogen  vandaag,’  dacht  ze  hardop.  Jessie  

sprak  met  haar  kleren.  Het  was,  had  ze  uitgelegd,  omdat  de  kleren  tegen  háár  praatten.  Het  was  

onbeleefd  om  niets  terug  te  zeggen.  ‘Dus  je  vraagt  je  kleren  wie  er  vandaag  gedragen  wil  worden?’  

had  Paula  voorzichtig  gepolst.  Jessie  had  haar  verbaasd  aangekeken.  Natuurlijk.  Hoe  kon  je  anders  

kiezen?  ‘Koel?’  Ze  stond  even  stil,  de  plastic  zak  met  brood  in  haar  handen.  Maar  Levin  was  met  zijn  

gedachten  alweer  ergens  anders.