De achtergrond van de krediet crisis Dick-Jan Abbringh trendbreuk.com
-
Upload
vincent-everts -
Category
Business
-
view
1.577 -
download
0
description
Transcript of De achtergrond van de krediet crisis Dick-Jan Abbringh trendbreuk.com
© Copyright Ten Have & Company
Credit Crisis:Back to Basic
Banking
Gebrek aan kapitaal
Vraaguitval
Dalende huizenprijzen
Teveel mensenTe weinig gereserveerdAfsluit naar doorlopend
2© Copyright Ten Have & Company
Succes in moeilijke omstandigheden
I N H O U D
1. Internationale kredietcrisis
2. De oorzaken
3. Wat merken we in Nederland?
4. Lessen uit geschiedenis: Vertrouwen!
Turbulentie
Afschrijvingen
Dalende markten
Concurrentie
Margedruk
Onzekere toekomst
THECREDITCRISIS
SURVIVALTOOLKIT
3© Copyright Ten Have & Company
1. Impact: de slachtoffers…wie volgt?
4© Copyright Ten Have & Company
1. Het einde van Lehman
5© Copyright Ten Have & Company
1. AIG Gered door FED
6© Copyright Ten Have & Company
• AIG grootste verzekeraar ter wereld
•160.000 medewerkers
•130 landen
•74 mln klanten
• Zondag: verlaging credit rating
• 14 miljard dollar accuut nodig
• Maandag 61% daling koers
• FED neemt AIG over voor 85 miljard
1. AIG gered door FED
7© Copyright Ten Have & Company
1. Banken krimpen in beurswaarde
Nieuwe rangschikking van gekrompen banken(juli 2008)
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
Fortis
Barclays
Deutsche Bank
Credit Suisse
Societe Generale
UBS
RBS
ING Group
BNP Paribas
BSCH
HSBC
Lehman Brothers
Wachovia
Merrill Lynch
Morgan Stanley
US Bankcorp
Goldman Sachs
Wells Fargo
Citigroup
Bank of America
JP Morgan
EU
VS
Beurswaarde x mld euro
2008
2007
8© Copyright Ten Have & Company
1. De top 10 afschrijvingen
Afschrijvingen sinds start kredietcrisisJuli 2008
0 5 10 15 20 25 30 35 40
Morgan Stanley
WaMu
RBS
IKB
HSBC
Bank of America
Wachovia
UBS
Merrill Lynch
Citigroup
x miljard euro
Totaal afschrijvingen
Totaal kapitaalverhogingen
9© Copyright Ten Have & Company
1. Domino-day?
10© Copyright Ten Have & Company
1. Domino-day?
• Lijst met risico-banken blijft lang• Overheid redt alleen systeembanken
• Gediversificeerde partijen lopen minder risico’s
• Stroppenpot FDIC moet worden aangevuld
• Risico op een domino-effect met gevolgen voor consumenten en economie
11© Copyright Ten Have & Company
Succes in moeilijke omstandigheden
I N H O U D
1. Internationale kredietcrisis
2. De oorzaken
3. Wat merken we in Nederland?
4. Lessen uit geschiedenis: Vertrouwen!
Turbulentie
Afschrijvingen
Dalende markten
Concurrentie
Margedruk
Onzekere toekomst
THECREDITCRISIS
SURVIVALTOOLKIT
12© Copyright Ten Have & Company
Oorzaak 1: zwakke plekken van consument
Vraatzucht
Hebzucht
Luiheid
Jaloezie
Wraakzucht
Trots
Lust
13© Copyright Ten Have & Company
Oorzaak 2: Financing The American Dream
• Hybrid Progressive Mortgages
• Subprime
• …
14© Copyright Ten Have & Company
Oorzaak 3: dalende huizenprijzen
• Daling in Q2 van 9,9%
• 29% huisprijzen ‘onder water’ • 1 op 300 in foreclosure
• Foreclosures 2008 > 1 miljoen
15© Copyright Ten Have & Company
Oorzaak 4: Financiële Innovatie
Leverage
Securitisation
CDO’s
ABS
SIV’s
Subprime
16© Copyright Ten Have & Company
Oorzaak 5: problematisch toezicht
17© Copyright Ten Have & Company
Oorzaak 6: gebrek aan vertrouwen
18© Copyright Ten Have & Company
Succes in moeilijke omstandigheden
I N H O U D
1. Internationale kredietcrisis
2. De oorzaken
3. Wat merken we in Nederland?
4. Lessen uit geschiedenis: Vertrouwen!
Turbulentie
Afschrijvingen
Dalende markten
Concurrentie
Margedruk
Onzekere toekomst
THECREDITCRISIS
SURVIVALTOOLKIT
19© Copyright Ten Have & Company
2. Nederland verkouden als Amerika niest
20© Copyright Ten Have & Company
2. Economisch klimaat verslechtertEconomisch Klimaat verslechtert
Koopbereidheid neemt af
21© Copyright Ten Have & Company
2. Huizenmarkt krijgt flinke klappen
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
2006 2007 2008 2006 2007 2008 2006 2007 2006 2007
1 2 3 4
Jaar/Kwartaal
Vo
lum
e (
Mil
jard
EU
R)
Oversluitingen
Overig
3e Hypotheek
2e Hypotheek
1e Hypotheek
Bron: Kadaster
Huizenmarkt blijft in dalende lijn
Aantallen Tov. Kw2 2007
Bedrag (mln €) Tov. Kw2 2007
Q2 1st H 75,514 -16% $20,813 -12%
Q2 Ovs 23,137 -30% $5,652 -28%
22© Copyright Ten Have & Company
2. Spaargeld belangrijker als funding
Spaarrenten stijgen snelSpaarrente in procenten
1 jan Nu
NIBC Direct - 5,25
Icesave - 5,25
Credit Europe 4,50 5,00
Anadolubank - 5,20
ATB 4,30 4,80
Akbank 4,50 4,75
DHB Bank 4,00 4,75
Garantiebank 4,10 4,65
TEB 4,25 4,60
Ohra 4,25 4,60
Bron: Financieel Dagblad 10 september 2008
23© Copyright Ten Have & Company
2. Het spel is nog lang niet over
• Economie onzeker– Hoe ontwikkelt zich het niveau
van de investeringen?– Blijven consumenten kopen?– Hoe ontwikkelen de
commoditymarkten zich?– Hoe ontwikkelt zich de
huizenmarkt?
• Bankencrisis kan zich uitbreiden– Kredietcrisis < 50%?– Herkapitaliseren wordt duurder
en moeilijker– Mogelijke uitbreiding van aantal
bankruns & failures– Domino-effect kan niet worden
uitgesloten– Hoever zijn overheden bereid
om te gaan?Economist, Aug 28 2008
24© Copyright Ten Have & Company
Succes in moeilijke omstandigheden
I N H O U D
1. Internationale kredietcrisis
2. De oorzaken
3. Wat merken we in Nederland?
4. Lessen uit geschiedenis: Vertrouwen!
Turbulentie
Afschrijvingen
Dalende markten
Concurrentie
Margedruk
Onzekere toekomst
THECREDITCRISIS
SURVIVALTOOLKIT
25© Copyright Ten Have & Company
1918 – 1929 Massa innovatie en consumptie
Auto
26© Copyright Ten Have & Company
1918 – 1929 Massa innovatie en consumptie
Auto
Radio
27© Copyright Ten Have & Company
1918 – 1929 Massa innovatie en consumptie
Auto
Radio
Fotocamera
28© Copyright Ten Have & Company
1918 – 1929 Massa innovatie en consumptie
Auto
Radio
Fotocamera
Verlichting
29© Copyright Ten Have & Company
1918 – 1929 Massa innovatie en consumptie
Auto
Radio
Fotocamera
Verlichting
Cinema
30© Copyright Ten Have & Company
1929 Wall Street Crash
1 okt 1928 1 okt 1929 1 okt 1930 1 okt 1931 1 okt 1933
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
DOW JONES 1928 - 1932
Creditwritedowns.com
31© Copyright Ten Have & Company
1929 Wall Street Crash
1 okt 1928 1 okt 1929 1 okt 1930 1 okt 1931 1 okt 1933
450
400
350
300
250
200
150
100
50
0
DOW JONES 1928 - 1932 Buiten de beurs
Creditwritedowns.com
32© Copyright Ten Have & Company
1929 – 1935 Effecten crisis Europa
Zwaarste klappen in Duitsland
33© Copyright Ten Have & Company
Zwaarste klappen in Duitsland
1929 – 1935 Effecten crisis Europa
Nederland ook zwaar getroffen
34© Copyright Ten Have & Company
Sociale gevolgen diepgaand
35© Copyright Ten Have & Company
De bankencrisis van 1931 - 1933
36© Copyright Ten Have & Company
De redding: Vertrouwen!
© Copyright Ten Have & Company
dja@tenhavecompa
ny.com
Gebrek aan kapitaal
Vraaguitval
Dalende huizenprijzen
Teveel mensenTe weinig gereserveerdAfsluit naar doorlopend