ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Ontwikkeling gebiedsvisie 2030een nieuwe kijk

In 2030 is Erasmus MC-Hoboken een gewild en (inter)na-tionaal bekend deel van de Rotterdamse binnenstad. Met topinstituten voor medische zorg, cultuur,onderwijs en we-tenschap. En een aantrekkelijke plek om te wonen en te re-creëren.

Daar is een gebiedsvisie voor nodig die de sterke punten aanwijst enversterkt,en die aansluiting zoekt op de stad. Dat begint met het le-ren kennen van de cultuurhistorie. De geschiedenis leverde negen sfe-ren op in het Land van Hoboken. Negen karakteristieke gebieden.

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Het Land van Hoboken bleef nog lang een groene polderweide. Stads-architect W.N. Rose tekende een stadsuitbreiding in de Coolpolder. Een visionair ontwerp. Planmatige stedenbouw, arm en rijk in één wijk en een representatief waterfront. Het ontwerp belooft ruimte, licht, lucht en hygiëne. Een brug te ver voor het gemeentebestuur, maar wel inspira-tie voor latere stedebouwkundigen.

Licht,lucht en ruimteDe visie van Rose (1858)

Willem Nicolaas Rose (1801-1877) ontwierp het plan om een eind te maken aan de cholera epidemieën

Stadsarchitect Rose had grootse plannen Rose was de man achter de Rotterdamse Singels

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Rotterdam werd een moderne doorvoerhaven. Helaas trokken de rijke kooplieden weg. Stads-planners moesten nieuwe ha-vens graven èn een aantrekkelijk woonmilieu ontwikkelen. Dit is te zien in het ontwerp dat De Jongh voor het Land van Hoboken maakte. Een voornaam handels-kwartier met hotels, winkels, res-taurants en woonhuizen. En een enorm havenbekken. Het plan kwam maar deels van de grond.

Havenstad met allureDe visie van De Jongh (1887-1913)

Gerrit Johannes de Jongh (1845-1917) gaf het nieuwe Rotterdam vorm

Plan De Jongh (1887)

De Jongh kreeg zijn eigen momument

De haven groeide, welgestelden vertrokken

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

directeur Gemeentewerken, schrapte de Coolhaven. Hij tekende een wijk met villa’s, par-ken en boulevards. En een groot museum. De grond kwam beschikbaar maar door economi-sche problemen ging alles op de lange baan. De gemeente kocht alle grond en groef een ‘ruit’ van wa-terwegen om de stad. Het villaplan kwam er, maar met bouwblokken langs de kade.

Luxekwartier De visie van Burgdorffer (1913-1927)

Abraham Cornelius Burg--

recteur Gemeentewerken van 1910 tot 1922.

Uitbreidingsplan met westelijke tak Coolhaven, 1913

Wonen op stand

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

De nieuwe stadsarchitect Witteveen

vorm. Geen particuliere villa’s in een park, maar een groene vlakte in de stad. Er omheen de hoge gebouwen van ‘wereldstad Rotterdam’. Een in-drukwekkende staalkaart van beeld-bepalende gebouwen. Uiteindelijk werd het gebied minder symme-trisch en monumentaal dan Witte-veen had gewild, maar het gaf rich-ting aan de verdere ontwikkeling .

Monumentale stadscompositie De visie van Witteveen (1927-1940)

Willem Gerrit Witteveen (1891- 1979) was de ont-werper van het eerste we-deropbouwplan voor de Rotterdamse binnenstad.

Stadsplattegrond 1930

1940

Plan Witteveen, 1926

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Groenstrook en overslagHet Park – Parkhaven

Het Park was ooit bedoeld als tijdelijke groenstrook op de plek waar de ge-meente een slachthuis wilde bouwen. J.D. Zocher ontwierp er het eerste stadspark van Rotterdam. In 2008 genomineerd als Rijksmonument.

Pal er naast de Parkhaven, die gegraven werd in de hoogtijdagen van de overslag. Toen de loodsen verdwenen ontstond een strook, waar de Floriade in 1960 de Euromast bracht.

Floriade

Parkhaven, ca. 1972

Groenstrook en overslagHet Park – Parkhaven

Euromast, met drijvende chineesPark aan de Maas

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Beeldbepalende architectuurMuseumpark

Op de stadsplattegrond van 1947 kreeg het Land van Hoboken vorm als Museumpark. Met beeldbepalende openbare gebouwen, zoals Museum Boymans van Beuningen, de Volksuniversiteit, het Erasmiaans Gymnasium, het Unilever hoofdkantoor en een openluchttheater. Maar ook toonaange-vende villa’s en woningbouw. Later kwamen daar de bijzondere gebouwen van de Kunsthal en het NAi bij.

Kunsthal (1992)

Museum Boymans van Beuningen (1950) Unilever (1952)

Monument J. de Jongh (1948)Restaurant Old Dutch (1932)

NAi (1993)

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Centrum van kennis en kundeMedische en Educatieve voorzieningen

In 1937 koos het Erasmiaans Gymnasium het Land van Hoboken als nieu-we plek. In 1961 volgde Ziekenhuis Dijkzigt. Na de Faculteit der Genees-kunde en Gezondheidswetenschappen van de Erasmus Universiteit Rotter-dam kwam het Sophie Kinderziekenhuis en ontstond een ‘medische stad’,

door de hoofdlocatie van Hogeschool Rotterdam.

Erasmus MC Erasmus

Hogeschool Rotterdam

Hogeschool Rotterdam

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Water als verbindingCoolhaven

Door het voltooien van de Parksluizen werd de Parkhaven een verbindingsroute tus-sen de Nieuwe Maas en de Delfshavense Schie. De stukgoedoverslag aan de oostkant van de haven verdween langzaam. Ook door de aanleg van de Maastunnel. Rondom de Coolhaven ontstond een gebied met monumentale, vrijstaande bebouwing in donkere baksteen, met het water van de haven als verbindend element.

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Domein van de autoMuseumtunnel tracé

Midden in de Tweede Wereldoorlog, terwijl de binnenstad in puin lag, werd zonder veel rumoer de Maastunnel in gebruik genomen. De aanrij-route naar de tunnel, de verlengde ’s-Gravendijkwal, liep over het Land van Hoboken en sneed met zijn drukke verkeer Hoboken in noord-zuidrichting in tweeën. Ook nu is het tracé nog steeds een autonome autowereld.

Maastunnel vanaf Westzeedijk Maastunneltracé

‘s-Gravendijkwal Bouw tunneltracé Tunneltracé

ErasmusMC

>Hoboken

CULTUURHISTORIE

Alle partijen maken het meeOntwikkeling gebiedsvisie 2030 (2008)

In 2008 kiest de gemeente voor een open planproces om een toekomstvisie te maken. Bewoners, ondernemers, educatieve, culturele, zorg- en medische instellingen, corporaties, ontwikkelaars en de gemeente Rotterdam, maken samen een gebiedsvisie met uitvoeringsprogramma. Hoogtepunt is de Charrette, een meerdaagse werkconferentie voor alle partijen en betrokken. Op 10 oktober presenteren zij hun gebiedsvisie Erasmus MC-Hoboken in 2030.

december2007

februari2008

maart2008

april2008

mei 2008

juni2008

juli2008

augustus2008

september2008

oktober2008

Stadsvisie

Rotterdam

2030 vastgesteld

Gebiedsvisie en uitvoerings-programma

gereed

Atelier Zuid Atelier West

Atelier Oost

Bewoneners-bijeenkomst

Woonenquête

Onderzoeken economie

Onderzoek wonen

Onderzoek verbindingen & verblijfplaatsen

Onderzoek cultuurhistorie, milieu

Workshops EMC, HRo,

Gemeente, etc.

Mini-top

Tijdsbalk

november

2007januari2008

Atelier Zuid (m

aart 2008)

Ate

lier W

est (

april

200

8)

Atelier Oost (april 2008)

Charrette

Minitop (juli 2008)

Bronnen, fotogra�e en cartogra�e: Urban Fabric, Gemeentelijk Archief Rotterdam, KuijperCompagnons, Piet Admiraal, Neil McWilliams, Reinier Ladan

Visiekaart Rotterdam Hoboken 2030 Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest

Oase van rustInternationaal topmilieu

Inspiratie

Ontplooiing

Helende omgeving

Schaal:

0 50 250M 100 150 200

Coolhaven

aqaqua linera linera liner

M

1.

2.

T+

T+

M

SCIENCE BO

ULEVARD

Erasmus Medisch Centrum

Stadspark“Oase van rust”

Heijplaat

Delft

winkel/commercieaswinkel/commercieaswinkel/commercieaswinkel/commercieas

parallel wegparallel wegparallel wegparallel wegparallel weg

hoofdweghoofdweghoofdweg

park

verbinding makenverbinding makenverbinding makenverbinding makenrelatie en oriëntatierelatie en oriëntatierelatie en oriëntatiecontinuïteit kadecontinuïteit kade

backbone Erasmus MCbackbone Erasmus MC

invloedsfeer R & Dinvloedsfeer R & Dinvloedsfeer R & D

invloedsfeer cultuurinvloedsfeer cultuurinvloedsfeer cultuurinvloedsfeer medischinvloedsfeer medisch

invloedsfeer OV knooppuntinvloedsfeer OV knooppunt

onderwijsinstellingenonderwijsinstellingenonderwijsinstellingencultuurinstellingencultuurinstellingencultuurinstellingen

groene ruimte/ park

begeleidende bestaande bebouwing begeleidende bestaande bebouwing begeleidende bestaande bebouwing begeleidende bestaande bebouwing begeleidende bestaande bebouwing begeleidende bestaande bebouwing begeleidende bestaande bebouwing

economische versterkingeconomische versterkingeconomische versterkingeconomische versterkingeconomische versterking

excellent wonenexcellent wonenstadswijkenstadswijkenstadscampusstadscampuswaterfront livingwaterfront living

excellent wonenexcellent wonenexcellent wonenexcellent wonenexcellent wonen

kunst en cultuurkunst en cultuurkunst en cultuurontwikkeling Stadscampus Coolhavenontwikkeling Stadscampus Coolhavenontwikkeling Stadscampus Coolhaven

ontwikkeling Parkhavenstrookontwikkeling Parkhavenstrook

herkenbare entree park

medische instellingenmedische instellingenmedische instellingen

‘s avonds afsluitbaar

aqaqua linera linera liner OV verbinding over waterOV verbinding over waterOV verbinding over waterOV verbinding over water

hoog/centrumstedelijk wonenhoog/centrumstedelijk wonenhoog/centrumstedelijk wonenhoog/centrumstedelijk wonenhoog/centrumstedelijk wonenhoog/centrumstedelijk wonen

waterplein - onontgonnen goud Schiewaterplein - onontgonnen goud Schiewaterplein - onontgonnen goud Schiewaterplein - onontgonnen goud Schie

kennis- en cultuuraskennis- en cultuuraskennis- en cultuuraslangzaamverkeersverbindingenlangzaamverkeersverbindingenlangzaamverkeersverbindingenlangzaamverkeersverbindingenlangzaamverkeersverbindingen

openbaar vervoersknooppuntenopenbaar vervoersknooppuntenopenbaar vervoersknooppuntenbrugverbindingen varaint 1 of 2brugverbindingen varaint 1 of 2brugverbindingen varaint 1 of 2brugverbindingen varaint 1 of 2brugverbindingen varaint 1 of 2

Voor de partners is de visie inspiratiebron en uitgangspunt voor nieuw te realiseren activiteiten. Hun samenwerkingsafspraken legden zij vast in het visieconvenant Rotterdam Hoboken 2030.

Meer info op: www.rotterdam-hoboken.nl

Gebiedsvisie Rotterdam Hoboken 2030

Op 12 februari 2009 presenteerden de in Hoboken samenwerkende partijen hun gebiedsvisie Rotterdam Hoboken 2030. Zij willen een internationaal topmilieu milieu creëren met ruimte voor lichaam en geest.

Hierbij zetten zij in op:• versterken van de excellente diversiteit in het gebied • creëren van aantrekkelijke verblijfsplaatsen• realiseren van krachtige verbindingen• een sterke spin-o� naar de omgeving

Gebiedsvisie

RotterdamHoboken 2030Internationaal topmilieu met ruimte voor lichaam en geest