Column Pagina

Het boerenondernemerschap (Marc Calon) 3

Doorpakken! (Maxime Verhagen) 4

Kansen en maatregelen voor betere bereikbaarheid (Pieter Hooimeijer) 5

Het belang van wendbaarheid (Ed Peelen) 6

Van een lineaire naar een circulaire economie (Jan Jurriëns) 7

Not the new oil (Nart Wielaard) 8

De kracht van onze logistiek (Aad Veenman) 9

De ijzersterke infrastructuur van Nederland (Melanie Schultz van Haegen) 10

Samenwerking als sleutelwoord (Klaas Dijkhoff) 11

ICT in het onderwijs (Sander Dekker) 12

De opkomst van smart industry (Lotte de Bruijn) 13

Een florerende maakindustrie (Piet-Hein Daverveldt) 14

De groei van SCM (Jack van der Veen) 15

Travelmanagement hoe het hoort te zijn (Odete Pimenta da Silva) 16

Voorrang voor inclusief HRM (Jaap Paauwe) 17

“Boerenondernemerschap is een vak apart. Boeren en tuinders produceren niet alleen prachtig voedsel, prachtige planten en bloemen. Zij staan middenin de maatschappij en dragen bij aan oplossingen van meerdere maatschappelijke

vraagstukken. Denk aan klimaatverandering, maar ook aan de leefbaarheid van het platteland, dierenwelzijn en duurzame energieopwekking.

Boer zijn in deze tijd betekent niet alleen dat je gezonde en veilige producten levert. Je zult je bewust moeten zijn van je omgeving en daar rekening mee moeten houden. Die omgeving gaat verder dan je naaste buren en jouw eigen gemeente. Ook de maatschappij, de consumenten en de politiek zijn nauw betrokken bij allerlei onderwerpen in de landen tuinbouw. Ze willen daarover meedenken en vaak ook veranderingen in teweeg brengen. Deze contacten met de omgeving kunnen ondernemers tot de conclusie brengen om de manier van produceren te wijzigen. Soms kom je tot nieuwe inzichten en zal je gaan werken met nieuwe technieken. En soms is het alleen nodig om je manier van produceren uit te leggen. Een duidelijk verhaal kan al verschil maken.

Door marktomstandigheden, (nieuwe) wetgeving en maatschappelijke druk voor wijzigingen, blijft het boeren-ondernemerschap altijd een uitdaging. Volgens mij is het daardoor ook begrijpelijk dat ondernemers niet altijd door de bomen het bos meer zien. Tegelijkertijd zie ik een agrarische sector met aanpassingsvermogen, diversiteit en boeren en tuinders die zich 365 dagen per jaar met hart en ziel inzetten voor hun bedrijf. Een sector waar we als Nederlanders trots op moeten zijn. Hoe ingewikkeld en uitdagend het boerenondernemerschap ook kan zijn, voor mij blijft het een fantastisch vak.”

Het boerenondernemerschap Marc Calon – voorzitter van LTO Nederland

3

“Duurzame gebouwen in een duurzame omgeving. Die zes woorden stellen de hoogste eisen aan vastgoed en gebiedsontwikkeling. Tegelijk is dit de minimumeis van 2050, dus kunnen we maar beter het tempo van verduurzaming opschroeven. U was toch al wel begonnen?

Onze gebouwde omgeving kan een enorme bijdrage leveren. Daar moeten we aan blijven bouwen, ondersteund door een consequente overheid

die streng kijkt naar gebouwen, inkoopregels en -procedures. Ook die van haarzelf. Maar op dit moment speelt duurzaamheid in 84 procent van alle openbare aanbestedingen geen enkele rol.

Duurzaam (ver)bouwen kunnen we als bouwsector steeds beter. Succesvolle bouwbedrijven werken met nieuwe concepten, maximale rec-ycling, schonere machines en procedés. Ook zijn er grote stappen gezet in slimme CO²- en grondstoffenbesparende logistiek. Opdrachtgevers zouden dat veel serieuzer moeten meewegen in aanbestedingen. Duurzame kwaliteiten en de ‘Total Cost of Ownership’-benadering zijn vaak ook financieel gunstiger op langere termijn.

Duurzaamheid gaat ook om grote aantallen. Er staan in ons land een miljoen kantoren, scholen en zorggebouwen, die soms helemaal van energielabel G via C (in 2023) naar A moeten komen. Voor kantoren is handhaving van de wet Milieubeheer

een must. Als de Rijksoverheid dat doet voor haar eigen gebouwen, bespaart dat evenveel als het verbruik van één miljoen huishoudens. Wanneer gemeenten die wet ook handhaven bij andere utiliteitsgebouwen, praat je over 32 procent van de totale besparingsdoelstelling voor 2020.

Het gaat dus om drive, om duurzaam doorpakken. Met gericht beleid kunnen de barrières opgeruimd worden, waardoor we tempo kunnen maken. Waarom ook alweer? Duurzame gebouwen dragen onzichtbaar, maar direct bij aan de tevredenheid van de people die daarin werken – en natuurlijk aan een betere planet. Daar kun je als gebouweigenaar prima met profit uitkomen, maar alleen als je nu investeert!”

Doorpakken! Maxime Verhagen – voorzitter van Bouwend Nederland

4

“Stedelijke regio’s zijn de belangrijkste dragers van de economie. Er is de afgelopen decennia veel geïnvesteerd om het verkeer naar en tussen die regio’s te accommoderen. De laatste jaren dringt echter het besef door dat een paar minuten tijdwinst op het hoofd(spoor)wegennet weinig oplevert als men vervolgens vastloopt bij en in de stad. Een van

de oplossingen is te vinden in de trek naar de stad die wordt ingegeven door de nabijheid van banen, voorzieningen, opdrachtgevers en gerelateerde bedrijvigheid.

Door daar op in te spelen middels verdichting, functiemenging en bundeling van activiteiten worden afstanden korter en daarmee de bereikbaarheid beter. Kortere afstanden in een stedelijke omgeving betekent dat er kan worden gekozen voor uiteenlopende vervoermiddelen waaronder de fiets, e-bike of ov. Die keuze biedt niet alleen meer flexibiliteit, maar ook meer zekerheid over het tijdig bereiken van de bestemming. Verder bieden steden het noodzakelijke draagvlak voor hoogwaardig, frequent openbaar vervoer en nieuwe mobiliteitsdiensten zoals deelauto’s.

Er moet nog wel het nodige gebeuren om deze kansen te verzilveren. De Rijksoverheid stuurt nu nog vooral op mobiliteit (middel) in plaats van op bereikbaarheid

van bestemmingen (doel). Als voorzitter van de commissie pleit ik voor een systeemwijziging: waarin bereikbaarheid een gedeelde financiële en beleidsverantwoordelijkheid wordt van Rijk, provincies en gemeenten; waarin de schotten tussen publieke investeringen in infrastructuur en in locatieontwikkeling verdwijnen; waarin de huidige op transportmiddelen gebaseerde wetgeving wordt vervangen door een brede bereikbaarheidswet naar analogie van de omgevingswet; waarin het huidige fiscale stelsel van heffingen en subsidies wordt vervangen door dynamische prijsprikkels die kunnen verschillen naar de tijd van de dag, de gekozen (combinatie van) vervoermiddelen, en de mobiliteitsvraag in de regio; en waarin ruimte ontstaat voor de doorontwikkeling van nieuwe diensten.”

Kansen en maatregelen voor betere bereikbaarheid Pieter Hooimeijer – Raadslid RLI commissie

5

“De mobiliteitsmarkt groeit, maar veel van die groei vindt plaats buiten de klassieke productmarkten, zoals de markt voor nieuwe auto’s. We zien dit fenomeen niet alleen in de mobiliteitsmarkt. Het doet zich voor op tal van fronten. De vraag naar leren groeit sneller dan die naar leerboeken, de vraag naar kapitaal sneller dan die naar de kredietverlening door banken, enzovoort. Willen organisaties kunnen inspelen op die groeikansen, dan zullen zij niet langer moeten opereren in productmarkten maar in de markt van oplossingen. Het is een markt waar andere spelregels gelden. Er is een nauwer samenspel met gebruikers nodig. Zij zullen meecreëren en produceren; alleen of samen met andere gebruikers.

Om de maatwerkoplossingen te kunnen realiseren, kunnen ook andere partnerships nodig zijn. Het bezit van de goederen wordt minder belangrijk; het gaat immers om de oplossing, waardoor nieuwe verdienmodellen wenselijk worden. Veel gevestigde spelers zie je worstelen met deze dynamische

omgevingen. Soms zie je organisaties al een end of life cycle game spelen, terwijl deze markt nog moet loskomen (bijvoorbeeld private lease). Soms zie je organisaties oplossingen aanbieden die nooit de gewenste prijs/waardeverhouding kunnen krijgen; ze willen met oude activa concurreren met nieuwkomers zonder legacy, met de nieuwste digitale technologie, een goede focus op gebruikers en vooralsnog een ‘grote aaibaarheidsfactor’.

Succesvol opereren vraagt in toenemende mate om wendbaarheid. Gevestigde bedrijven moeten voorkomen dat een te groot gedeelte van de resources (geld, middelen, mensen) ingezet wordt voor de voortbrenging van commodities, en dat te weinig ruimte is voor het ontginnen van nieuwe speelvelden. Op een wendbare, zo je wilt agile, wijze. In een veranderlijke wereld, waarin veel niet te voorspellen is. Je weet niet hoe de private leasemarkt zich ontwikkelt, en ook niet welke sociale mediaplatformen volgend jaar hot en leading zijn.”

Het belang van wendbaarheid Ed Peelen – voorzitter van Platform voor Klantgericht Ondernemen

6

“Dat is de opgave waar wij voor staan. Lineaire ketens, van producten tot afval, domineren nu nog onze economie. Maar het lineaire denken staat flink onder druk, onder andere vanwege de negatieve effecten op onze leefomgeving. Daarnaast raken onze grondstoffen op en dat raakt het bedrijfsleven. Bedrijven zijn immers

kwetsbaar voor prijsverhogingen en afnemende leveringsbetrouwbaarheid van die essentiële grondstoffen.

In een circulaire economie zijn ketens gesloten en optimaal ingericht. Afval bestaat niet, luidt het credo. Dat kan onder meer door het circulair ontwerpen van producten en processen. Zo wordt minder geproduceerd, worden nieuwe grondstoffen gewonnen en wordt tegelijkertijd de hoeveelheid afval verminderd. Het gevolg is minder vervuiling en energiegebruik.

Het vormgeven van de circulaire economie is moeilijk. Gelukkig krijgen alternatieven voor de lineaire ketens steeds meer aandacht. De focus hierbij ligt op innovatie en acceptatie van op gebruik gerichte businessmodellen die ter vervanging dienen van een op verbruik gerichte economie. Echter weinig organisaties kunnen in deze tijd de circulaire vraagstukken alleen oplossen. Een

circulaire economie vereist namelijk een omslag op verschillende niveaus (lokaal, regionaal, landelijk en internationaal) en van verschillende actoren (overheden, bedrijven en consumenten).

Organisaties moeten dus samenwerken met anderen. Een netwerk, als doorontwikkeling van de keten, is dan noodzakelijk. Vaak wordt in de private sector, door de dominantie van één partij, de marktwerking sterk verstoord. Samenwerking is dan ver te zoeken. In een netwerk is de relationele stroom, vertrouwen genaamd, essentieel. Bij een netwerkorganisatie gaan partijen betekenisvolle relaties aan met externe partners met als doel co creatie voor nieuwe circulaire producten en diensten. Elke partij in het netwerk levert een bijdrage, maar moet ook het nut van de samenwerking ervaren, de basis van het circulaire denken.”

Van een lineaire naar een circulaire economie Jan Jurriëns – Lector Sustainable Strategy & Innovation

7

“‘Data is the new oil’, zo lezen we regelmatig. Zit wat in. De waarde van (big) data is natuurlijk heel groot, tal van nieuwe partijen ruiken hun kansen, het zet markten op zijn kop en de sky is the limit als het gaat om de toekomstverwachtingen. Daarmee gaan de gedachten al gauw naar de pioniersjaren van de olie-industrie, in het Westen van de Verenigde Staten.

De vergelijking gaat echter om meerdere redenen totaal mank. Eén daarvan: olie is een eindige delfstof; de hoeveelheid data groeit juist exponentieel. De consequentie van dat verschil: wie succes wil boeken met data moet niet (alleen) beschikken over data – iets wat in de olie-industrie eigenlijk wel een garantie voor instant rijkdom was – maar moet er slimme analyses op loslaten. Die slimheid duikt overal op. Het lukt boeren bijvoorbeeld met precision farming op basis van data hun oogsten te verbeteren; medisch specialisten durven zich langzamerhand te laten ondersteunen door

algoritmes bij de diagnose; platformdiensten in tal van sectoren – zoals taxi’s en huizenverhuur – knopen vraag en aanbod slim aan elkaar en vergemakkelijken ons het leven; en de zelfsturende auto is één grote datacruncher.

We worden dan ook steeds afhankelijker van data-analyse in ons dagelijks leven. Daarom moeten we er hoge eisen aan stellen. Want je moet wel kunnen vertrouwen op algoritmes die bepalen welke ziekte je hebt of hoeveel bestrijdingsmiddel je als boer moet gebruiken. We kunnen het ons simpelweg niet permitteren om dat over te laten aan een stel cowboys die een stukje land claimen en daar wat in de grond gaan boren. Dat is waarschijnlijk de belangrijkste reden waarom data not the new oil is.”

Not the new oil Nart Wielaard – auteur en spreker

8

“Meer doen met minder. Je hoort het vaak in verschillende contexten, het kan van alles betekenen. Voor mij betekent het niets minder dan de kracht en de toekomst van de Nederlandse logistiek. Over de kracht van de logistiek in ons land hoef ik niet uit te wijden, die is evident als je ziet dat Nederland consequent in de wereldwijde top-5 van logistieke sterspelers staat. Uiteraard gaat onze ambitie uit naar de eerste plek, maar om daar te komen moeten we helder hebben wat ons zo sterk maakt. Het is druk in de stad, het is druk op de weg en ook onze nationale spoorwegen en luchthaven liggen er bepaald niet ongebruikt bij. We doen nu eenmaal heel veel op een relatief klein oppervlak. Dit leidt niet tot beknelling, maar tot succes. Als je niet altijd de ruimte hebt, moet je samenwerken, slim plannen en handig vervoeren, hierin zie je de (economische) kracht van Nederland in internationale supply chains.

De komende jaren zullen gekenschetst wor-

den door groeiende schaarste. Dan heb ik het over wegcapaciteit, geschikt personeel, maar bijvoorbeeld ook over luchtkwaliteit in binnensteden of betaalbare brandstof en de grote opgave om met behoud van economische kracht de uitstoot van CO2 drastisch te verlagen. De opgave voor de logistiek is om de groei van onze gehele economie zo goed mogelijk te faciliteren en tegelijk winstgevend te blijven in steeds sneller veranderende omstandigheden. In deze uitgave komt ook een aantal van die veranderingen aan de orde, maar voor mij staat één constante als een paal boven water: het vermogen van de Nederlandse logistiek om met elkaar samen te werken in de topsector en vernieuwing te omarmen.”

De kracht van onze logistiek Aad Veenman – boegbeeld Topsector Logistiek

9

“Nederland is in 2016 naar de 4e plaats op de ranglijst van meest concurrerende economieën ter wereld gestegen. Mondiaal zijn alleen Zwitserland, Singapore en de VS concurrerender. Dit blijkt uit de jaarlijkse ranglijst van het Global Competitiveness Report die is opgesteld door het World Economic Forum.

Een van de belangrijkste oorzaken van deze toppositie is onze ijzersterke infrastructuur. Onze havens hebben zelfs de koppositie in handen. Dat is zeker iets waar we trots op mogen zijn; het is de bevestiging van het vakmanschap van heel veel mensen. Ik zie deze ranglijsten vooral als een aanmoediging. Onze economie is afhankelijk van de infrastructuur. Daarin zullen we dus steeds moeten blijven investeren. Er zal altijd geld nodig zijn voor infrastructuur.

Nederland heeft hiervoor een instrument in handen dat uniek is in de wereld. Met het Infrafonds en het Deltafonds zorgen we voor jarenlange zekerheid en stabiliteit. Dat is cruciaal. Want onze deltawerken en onze infrastructuur vragen om grote investeringen. We moeten langjarige verplichtingen kunnen aangaan voor aanleg, beheer en onderhoud. Dat komt niet alleen de doelmatigheid ten goede, maar het schept ook een goed investeringsklimaat.

Omdat we altijd bouwen voor de toekomst, heeft het kabinet dit jaar besloten het Infrafonds en het Deltafonds te verlengen tot 2030. Nog belangrijker is dat de fondsen voortaan jaarlijks worden verlengd. Dat betekent dat de financiering van wegen, spoor, regionaal vervoer, waterwegen en beheer en onderhoud van de Nederlandse infrastructuur tot in lengte van jaren zeker is gesteld.

Dat is maar goed ook want nu de economie aantrekt, neemt de mobiliteit op de weg, op het spoor en op het water weer toe. We hebben alle kennis, alle vakmanschap en alle creativiteit nodig om te blijven werken aan de beste, veiligste en meest slimme infrastructuur. Dat is niet alleen goed voor de internationale ranglijsten, maar vooral goed voor Nederland zelf!”

De ijzersterke infrastructuur van Nederland Melanie Schultz - minister van Infrastructuur en Milieu

10

“Pasgeleden was ik bij mijn opticien. Ze vroegen me een account aan te maken, zodat ik zelf bij mijn gegevens kan vanuit huis. Superhandig. Om een wachtwoord te verzinnen gebruikte ik een app op mijn telefoon, die veilige random wachtwoorden levert. Dat had de opticien, een aardige jongedame, nog nooit gezien. Zelf gebruikte ze altijd de naam

van haar kat en per webshop plakte ze er dan een merknaam achter. Dus in een gesprek over veilige wachtwoorden vertelde de opticien me eigenlijk alles over haar eigen wachtwoorden. Veel kwaad kon het niet, zei ze, want het waren maar webshops. Toen vroeg ik haar of ze zo’n soort wachtwoord ook gebruikte voor haar DigiD. Ik had op dat moment geen lenzen in, maar zelfs zonder kon ik aan haar gezicht zien dat het kwartje viel.

Zo’n gesprekje laat zien dat het loont om constant met elkaar in gesprek te zijn over onze veiligheid online. Dat is belangrijk voor overheden, voor bedrijven, maar ook voor mensen in hun dagelijks leven. Digitale skills zijn absoluut onmisbaar in de 21e eeuw. We zien toenemende en reële cyberdreigingen. Cyberaanvallers proberen het functioneren van overheden en de samenleving te saboteren. Beroepscriminelen voeren langdurige en hoogwaardige operaties uit. En Nederlandse bedrijven worden digitaal aangevallen, waarbij

economische spionage vaak het motief is. En het gebruik van ransomware, waarbij criminelen je computer gijzelen, is gemeengoed geworden. Van hele gemeentes tot je thermostaat in huis. We zullen dus aan de bak moeten. Allemaal, want de ontnuchterende waarheid is: de overheid kan dit niet alleen. Samenwerking is nodig. Tussen overheden, bedrijven en kennisinstellingen.

Cybersecurity is slechts een van de vele voorbeelden van een risico dat de continuïteit van een organisatie in gevaar kan brengen. Daarnaast kun je denken aan brand- of waterschade, ongemotiveerde werknemers of verouderde software. Om je als organisatie hiertegen te beschermen, zul je allereerst deze risico’s moeten erkennen.”

Samenwerking als sleutelwoord Klaas Dijkhoff – staatssecretaris van Veiligheid en Justitie

11

“ICT is overal om ons heen, vaak zelfs ongemerkt. Digitale ontwikkelingen brengen vaak vooruitgang en kansen. Ook voor scholen is heel veel mogelijk als ze de handen ineen slaan met ICT’ers en bedrijven.

De dagelijkse praktijk op school kan echt gaan veranderen. Leerlingen die elk op hun eigen mobiele device creatief aan de slag zijn in de klas. Leraren die met één druk op de knop kunnen zien waar hun leerling hulp bij nodig heeft. Toetsen die zichzelf nakijken en digitale schoolborden die met je meedenken. Het klinkt futuristisch, maar op een aantal scholen gebeurt het nu al. Het Palet in Almere is één van de scholen die voorop loopt. Daar kunnen docenten in een soort dashboards zien hoe ze het beste uit een kind kunnen halen: wie heeft een duwtje in de rug nodig en wie excelleert en kan werk van een niveau hoger doen?

Het is belangrijk dat schoolleiders goed weten wat de mogelijkheden van ICT zijn om deze digitale

innovaties ook daadwerkelijk in te kunnen zetten. Het in kaart brengen van de behoeften van de school, de leerlingen en de leerkrachten is noodzakelijk. Met een heldere vraag is het makkelijker om in gesprek te gaan met uitgevers, ontwikkelaars en andere bedrijven. En wanneer scholen de krachten bundelen is dat ook nog eens goedkoper. Daarom moedig ik scholen aan om vooral ook elkaar op te zoeken! Samen sta je sterker, en ben je al snel interessant voor ondernemers.

Ik stimuleer deze gesprekken waar ik kan, en heb scholen ook een bijdrage gegeven, zodat zij kunnen investeren in hun ICT. De komende tijd moeten we hier met ons allen de schouders onder zetten.”

ICT in het onderwijs Sander Dekker – staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

12

“In hoog tempo digitaliseren economie en maatschappij. De verandering zou pas goed zichtbaar zijn als we de klok even vijf jaar terug zouden kunnen zetten. Toepassingen zijn zo vanzelfsprekend dat we er nauwelijks van opkijken, zeker omdat ze op de achtergrond doorlopend verbeterd worden. Dat is het grote verschil met productontwikkeling vroeger. Producten waren in principe onveranderbaar. Vandaag de dag kunnen we door middel van software-updates nieuwe functies toevoegen, waardoor producten langer aan onze wensen of eisen blijven voldoen.

Dat is goed nieuws, want zodoende levert ICT een belangrijke bijdrage aan duurzaamheid. Dat geldt voor computers, maar ook voor televisies en auto’s. Van oorsprong industriële bedrijven ontwikkelen zich steeds meer tot softwarebedrijven. Dat is geen constatering vanuit de ICT-hoek, maar dat zien die bedrijven zelf ook zo. Inmiddels is al zeventig procent van alle ICT’ers werkzaam buiten de ICT-sector.

Het zal niet lang meer duren of de gehele industrie is in meer of mindere mate smart geworden. Dat is een grote kans voor Nederland. Onze industrie kan dankzij digitalisering weer veel concurrerender worden. Dat hoeft geen banen te kosten. Dat kan juist banen opleveren. Softwareontwikkeling in combinatie met sensoring, big data en het internet-of-things maakt tal van nieuwe producten en diensten mogelijk.

We hebben een zeer goede uitgangspositie vanwege de uitstekende digitale infrastructuur, onze kennisinfrastructuur, aantrekkelijk vestigings-klimaat en een bevolking die ICTminded is. Nederland heeft de kans de beste digitale economie van Europa te worden. De beste digitale economie zal straks ook de meest concurrerende economie blijken te zijn.”

De opkomst van smart industry Lotte de Bruijn – directeur van Nederland ICT

13

“De Nederlandse maakindustrie staat terecht in de schijnwerpers als motor van de Nederlandse export. Het belang van een florerende maakindustrie voor banen en groei is onomstreden. Aan uitdagingen is er geen gebrek: digitalisering en robotisering van productieprocessen, de trend naar servicification, verduurzaming van de lineaire productieketen

naar circulair, handelsbarrières in internationale markten. De noodzaak tot snellere innovatie is daarmee zonneklaar en op zich niet nieuw. Wat wel nieuw is, is dat innovatie in samenwerking met leveranciers, afnemers en kennisinstellingen steeds belangrijker wordt. Kortom samenwerken in innovatieve kennisnetwerken.

Afstemmen ‘what good looks like’ draagt bij aan kennisuitwisseling en verspreiding, allebei essentieel voor open innovatie. De afspraken faciliteren opschaling van productie, ketensamenwerking, vertrouwen van klanten in kwaliteit en veiligheid en toegang tot buitenlandse afzetmarkten. Recent onderzoek door Cebr liet zien dat normalisatie verantwoordelijk is voor 28 procent van de GDP-groei van de economie in het Verenigd Koninkrijk. Ik denk niet dat dit in Nederland heel anders is. Toch is het belang van normalisatie als strategisch instrument voor innovatie vaak minder begrepen. Als ik u vraag of

uw bedrijf een productontwikkelingstrategie, een marketingstrategie en een exportstrategie heeft, denk ik dat het antwoord veelal bevestigend zal zijn. Maar heeft u ook een normalisatiestrategie? Als dat niet het geval is, vraag ik mij af waarom niet.

Smart Industry is een mooi voorbeeld waar het strategisch belang van normalisatie wordt onderkend. Zeer recent is hiervoor een actieagenda opgesteld door FME, ministerie van EZ, TNO en NEN. Verzilveren van bestaande kennis, versnellen en het versterken van het normalisatiefundament staan hierin centraal. Vrij bewegende robots, de mens- machine interface zijn enkele voorbeelden die om afstemming vragen.”

Een florerende maakindustrie Piet-Hein Daverveldt – algemeen directeur NEN

14

“Als u kinderen heeft dan kent u dat gevoel wel. Op dagdagelijkse basis zie je niet zo veel veranderingen. Maar iemand die ze een tijdje niet heeft gezien zegt steevast: “Jeetje, wat zijn die gegroeid.” Voor Supply Chain Management (SCM) geldt iets dergelijks. Waar het lange tijd het kleine broertje van Logistiek was, is SCM inmiddels een jongvolwassene met een steeds groter belang voor succesvol ondernemen.

Die groeispurt is er niet voor niets; SCM biedt namelijk cruciale oplossingen voor de belangrijke vraagstukken van deze tijd. En deze zijn er legio. Ten eerste is de bedrijfsomgeving steeds meer VUCA (Volatile, Uncertain, Complex & Ambiguous) zowel aan vraag-als aan aanbodkant. Ten tweede zijn er vele belangrijke innovaties zoals 3D-printen, Robots en Big Data die de logistieke sector op zijn kop kunnen zetten. Ten derde wordt klantwaarde steeds vaker bepaald door dienstverlening (bezit is uit). En ten vierde is duurzaamheid allang geen modeterm meer maar bittere noodzaak.

In essentie gaat Ketensamenwerking over manieren waarin verschillende organisaties in de end-to-end keten samenwerken aan betere prestaties. En die samenwerking is knetterhard nodig bij voornoemde vraagstukken; met de oude methode van ‘ieder-voor-zich’ gaat dat nooit lukken. Samenwerken klinkt goed maar valt lang niet altijd mee. Maar wendbaarheid middels bijvoorbeeld SaaS en het delen van Logistiek vastgoed is een must. Voor het koppelen van product- informatie- en geldstromen (en dus SC Finance) geldt hetzelfde. CO2-reductie gaat alleen lukken als we dat gezamenlijk aanpakken. Kortom met de verschillende nieuwe SCM-concepten kunt u de sprong naar de toekomst maken. Houdt u de groeispurt van Supply Chain Management bij? Of blijft u hangen in de beelden uit het verleden?”

De groei van SCM Jack van der Veen – EVO leerstoel Supply Chain Management

15

“Travelmanagement, voor velen een ongrijpbaar onderwerp, maar vaak ook onbegrepen. Toch werken in Nederland dagelijks meer dan 1.000 professionals in de zakelijke wereld aan het besparen van reiskosten, managen van onvoorziene calamiteiten in de wereld, en tegelijkertijd creëren zij de ultieme zakelijke reisbeleving voor de reizigers van hun organisatie.

De zakelijke reiswereld brengt de wereld binnen ieders bereik. Grenzen vervagen en mensen ontmoeten elkaar in alle uithoeken van de wereld. Reden temeer dat bedrijven hun reizigers duidelijke middelen ter beschikking stellen om de reis tot een succes te maken met het zakelijke reisbeleid als uitgangspunt.

Zakenreizen in West-Europa zitten ondanks vele maatschappelijke problemen in de lift. De West-Europese zakenreismarkt blijkt niet alleen standvastig te zijn, maar floreert en groeit sneller

dan zakelijke reismarkten in andere delen van de wereld.

Duty of care moet, zeker in deze tijd, verankerd zijn in het DNA van elk bedrijf dat zorgdraagt voor haar zakelijke reizigers. Zorgplicht, riskmanagement en duurzaamheid, zijn begrippen die in het huidige tijdsbeeld niet meer zijn weg te denken. Sterker nog, wettelijk verplicht zijn. Het is dan ook verontrustend te moeten constateren dat bij veel bedrijven de positie van Travel Manager uit de organisatie verdwijnt, onder Inkoop wordt geplaatst of in het geheel niet als functie bestaat. Travel Management gaat niet uitsluitend om het bezuinigen door te onderhandelen over de laatste euro op een ticketprijs, zoals menig inkoper geneigd is te doen. Het gaat erom dat uw medewerker comfortabel uw zakelijke belangen kan behartigen en dat hij zorgeloos op reis gaat, wetende dat er voor hem gezorgd wordt, in het bijzonder bij calamiteiten. Dat is travelmanagement zoals het behoort te zijn.”

Travelmanagement hoe het hoort te zijn Odete Pimenta da Silva – Managing director

16

“Uitgaande van diverse internationale surveys zijn topics als leadership development, talent management, duurzame inzetbaarheid en HR Analytics de voornaamste aandachtspunten/ prioriteiten in het werk van de HRmanager, nu en voor de nabije toekomst. Toonaangevende bedrijven vallen op door de wijze waarop zij ingrijpen ingeval niet goed functionerend leiderschap. Ongeacht economische hoog- of laagconjunctuur blijven zij investeren in de ontwikkeling van human capital.

Bij talent management (TM) zien we een verschuiving van exclusief gericht op een selecte groep van high potentials naar een meer inclusieve benadering die alle leeftijdscategorieën omvat, dus ook de ouderen. In samenhang daarmee verschuift de verantwoordelijkheid van een stafafdeling TM of Management Development naar het individu zelf, overigens vaak wel in nauwe samenspraak met de leidinggevende van de betrokkene.

Het lijnmanagement als verantwoordelijke voor talent- en management-development. De vraag is echter of we daarmee ver genoeg gaan in het nemen van onze verantwoordelijkheid als het gaat om duurzame inzetbaarheid. Die houdt niet op bij de fabriekspoort of de liftingang van ons kantoor. Organisatiegrenzen vervagen. Producten en diensten komen al lang niet meer tot stand via een afgebakende organisatie. Neen, een hele reeks van subcontractors en zzp’ers werken daaraan mee en geven gezamenlijk gestalte aan dat ene product of dienst, waarvan de kwaliteit bepalend is voor het imago van jouw bedrijf. En wat te denken van de hardnekkige werkloosheid onder ouderen, de achtergestelde positie van minderheden op de arbeidsmarkt, veel jongeren die niet of alleen in tijdelijke banen aan het werk komen. Kortom hoog tijd voor een daadwerkelijk inclusief HRM-beleid, waarmee we ons streven naar duurzame inzetbaarheid waarmaken. Een streven dat tot ver over de grenzen van onze eigen organisatie reikt.”

Voorrang voor inclusief HRM Jaap Paauwe – Hoogleraar Organisatie en Personeel

17