Zintuigen (1) •Zintuig = orgaan dat reageert op prikkels uit het milieu •Zintuigen –HorenDe...
-
Upload
marina-simons -
Category
Documents
-
view
227 -
download
2
Transcript of Zintuigen (1) •Zintuig = orgaan dat reageert op prikkels uit het milieu •Zintuigen –HorenDe...
Zintuigen (1)
• Zintuig = orgaan dat reageert op prikkels uit het milieu
• Zintuigen– Horen De oren– Zien Het oog– Voelen De huid– Ruiken– Proeven
Zintuigen (2)
• Drempelwaarde = de kleinste prikkelsterkte die een impuls veroorzaakt
- vb. Zacht geluid
• Adequate prikkel = type prikkel waar een zintuigcel speciaal gevoelig voor is– Vb. Licht (oog)
Slechtziendheid door niet afgeplakt oog
Kinderen die hun goede oog te weinig afplakken bij een lui oog, lopen een twee keer zo hoog risico om later slechtziend te worden. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam.
Oogartsen keken de gezondheidsdossiers door van meer dan vijfduizend ouderen. Het blijkt dat achttien procent van de ouderen met een slecht afgeplakt oog nu slechtziend zijn. Van de ouderen die vroeger geen oogproblemen hadden, is slechts tien procent slechtziend.
Een lui oog is de meest voorkomende oogaandoening bij kinderen. Volgens de Rotterdamse oogartsen is de kwaal vóór het zesde levensjaar goed te behandelen door het andere oog enkele uren per dag af te plakken met een oogpleister.
Bron: Volkskrant
Bouw van het oog
http://www.bioplek.org/animaties/oog/oogonderbouw.html
http://www.biodesk.nl/zintuigen/
puzzel_traanklier.php
http://www.biodesk.nl/zintuigen/puzzel-oog.php
Pupilreflex
• Fel licht op netvlies kans op beschadiging van zintuigcellen
• Te voorkomen door:– Wimpers– Pupilreflex
• Pupilreflex = het groter of kleiner worden van de pupil zodat er meer of minder licht in het oog kan vallen
Werking pupilreflex
VraagAls binnenshuis een foto wordt gemaakt met behulp van flitslicht hebben de mensen op de afdruk vaak rode ogen. Waardoor wordt deze rode kleur veroorzaakt?
AntwoordEen ‘rode-ogen-foto’ is meestal gemaakt met flitslicht in een donkere ruimte. De pupillen, de zwarte rondjes in je ogen, staan dan wijd open om zoveel mogelijk licht door te laten. Op het moment dat de foto wordt gemaakt valt het felle licht op het netvlies. Het netvlies zit vol met kleine bloedvaatjes, en die zijn rood!
Beeld op het netvlies
• Beeldvorming is ondersteboven en verkleind
Accommoderen
http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20101029_bollelens01
Lichtbreking in het oog gebeurt door de ooglens
• Straalvormig lichaam ligt rondom de lens
• In SVL liggen kringspieren die zich kunnen samentrekken
• De lens hangt aan lensbandjes in het SVL
Kringspieren Kringspieren
Zien in de verte (meer dan 5 meter) Ogen in rusttoestand Lens is plat
Zien van dichtbij (5 meter of minder) Lens is bol Lens is geaccommodeerd
Neem de tabel over en vul deze verder in. Kies uit:
1. Ontspannen – samengetrokken
2. Strak gespannen – minder strak gespannen
3. Boller – zo plat mogelijk
4. Geaccommodeerd – in rusttoestand
Bij het zien in de verte Bij het zien van dichtbij
1.De kringspieren in de straalvormige lichamen zijn
2.De lensbandjes zijn
3.De lenzen zijn
4.De ogen zijn
Neem de tabel over en vul deze verder in. Kies uit:
1. Ontspannen – samengetrokken
2. Strak gespannen – minder strak gespannen
3. Boller – zo plat mogelijk
4. Geaccommodeerd – in rusttoestandBij het zien in de verte Bij het zien van dichtbij
1.De kringspieren in de straalvormige lichamen zijn
Ontspannen Samengetrokken
2.De lensbandjes zijn Strak gespannen Minder strak gespannen
3.De lenzen zijn Zo plat mogelijk Boller
4.De ogen zijn In rusttoestand Geaccommodeerd
Netvlies; Kegeltjes & Staafjes (1)
• Netvlies bestaat uit 2 lagen:– Een laag van zintuigcellen– Een laag van zenuwcellen
• Laag van zintuigcellen:– Kegeltjes = kleuren zien– Staafjes = zwart-grijs-wit zien
• Laag van zenuwcellen– Geleiden impulsen van staafjes en kegeltjes
naar de hersenen
Netvlies; Kegeltjes & Staafjes (2)
• Staafjes– Lage drempelwaarde voor licht gebruik in
schemering/donker– Liggen niet in gele vlek en blinde vlek
• Kegeltjes– Hogere drempelwaarde alleen bij voldoende licht– Vooral in de gele vlek– Liggen niet in de rand van het netvlies– Hiermee kun je het scherpst zien
Huiswerk
• Zie It’s Learning; klik op
• Practicum oog (huiswerkdeel)
Opdracht
• Maak, met behulp van je stencil een schema met de onderdelen van het oog en daarnaast de functie (zowel inwendig als uitwendig). Stel het zo op:
Deel van het oog Functie/plaats
AntwoordenDeel van het oog Functie/plaatsHarde oogvlies Witte gedeelte. Geeft bescherming
Iris/ regenboogvlies Gekleurde gedeelte van het oog
Hoornvlies Doorzichtig. Hierdoor kan licht in het oog vallen
Traanklieren en traanvocht Produceren van traanvocht. Traanvocht reinigt en voorkomt uitdroging
Oogspieren Aan de harde oogvliezen. Hierdoor kan het oog in verschillende richtingen draaien
Glasachtig lichaam Geleiachtige massa; houdt netvlies op zijn plaats
Vaatvlies Middelste laag. Veel bloedvaten. Voeding van het oog
Pupil Opening in iris. Het licht kan hierdoor verder het oog binnengaan.
Antwoorden
Deel van het oog Functie/plaatsNetvlies Binnenste laag. Bevat
zintuigcellen
Oogzenuw Geleidt impulsen (afkomstig van prikkel van licht) naar hersenen
Gele vlek In centrum van netvlies. Bevat zintuigcellen waarmee je scherp kunt zien
Blinde vlek Plaats van netvlies waar oogzenuw het oog verlaat
Lens en straalvormig lichaam Achter iris en pupil zit lens. Rondom de lens zit SVL. Zorgen voor scherp zicht