Binnenstad en veiligheid 01.09

2. Aanpak auto-inbraak

Loert iemand in geparkeerde auto’s,

zoals burgemeester Wolfsen hier doet,

bel dan meteen 1-1-2. En zorg dat in

uw auto geen kostbare spullen liggen.

Dienst Wijken

3. Cumulus is TomTom van bewonersgroepen

Ze weten wat er speelt en geven een

gezicht aan de buurt: bewoners-

groepen. Welzijnsorganisatie Cumulus

geeft hen ondersteuning en advies.

3. Ordehandhaving in de zomer

Met meer mensen op straat is er

’s zomers ook meer overlast. Wat doet

de politie om dit tegen te gaan?

4. Zo hoort het

Met de fiets aan de hand door de

winkelstraat. Doet iedereen dat? Nee.

Daarom controleert de gemeente er

sinds februari strenger op.

“De openbare ruimte is ook voor jongeren”

Hangen mag, maar het brengt vaak geluids-

overlast en rotzooi met zich mee. Bewoners

die er last van hebben, kunnen dit melden bij

wijkbureau Binnenstad. Dat gebeurde vorig

jaar 75 keer. Behoorlijk veel, beaamt Sietske

van Dijk, assistent wijkmanager bij wijkbureau

Binnenstad. “Maar door die meldingen weten

wij wat er speelt. Het is dus belangrijk dat

mensen dat blijven doen.”

Binnenstadsbewoners zijn tolerant, weet

Van Dijk, maar tegenover jongeren soms wat

minder. “Een groep hangjongeren voor de

deur komt al snel bedreigend over. Daarvoor

hoeft niet per se iets te gebeuren. Maar

sommige jongeren kunnen een nogal grote

mond opzetten en er een zootje van maken.

Zo zijn op populaire hangplekken de prullen-

bakken vaak kapot en de banken bekrast.

Dat kunnen we natuurlijk niet toestaan.”

AanpakSinds 2002 kent de gemeente het project

Jongeren Op Straat (JOS). Hierin werken

wijkbureau Binnenstad, welzijnsorganisatie

Cumulus en Politie Utrecht samen. De drie

partijen schuiven eens per zes weken aan tafel

om de stand van zaken te bespreken.

Het doel van de samenwerking is de overlast

te verminderen en waar nodig de jongeren te

leiden naar voor hen georganiseerde activi-

teiten. Hebben ze persoonlijke problemen,

dan krijgen de jongeren daar hulp voor.

Meldingen van overlast komen binnen bij het

wijkbureau, dat ze vervolgens doorgeeft aan

Cumulus en de politie.

Grip “Na zo’n melding gaan óf jongerenwerkers

óf wijkagenten naar de betreffende plek,

afhankelijk van wat er is gebeurd”, zegt Van

Dijk. “Ze letten op aanwijzingen van overlast.

Treffen ze jongeren aan, dan verwijzen ze die

naar een locatie verder weg van de woningen.”

Peter Reuben is coördinator van JOS bij

Cumulus. “De hangjongeren komen groten-

deels uit wijken buiten de Binnenstad. We

treffen zelden een groep in dezelfde samen-

stelling op dezelfde plek. Daardoor is het

lastig de jongeren te leren kennen en grip op

hen te krijgen. Maar Cumulus is ook actief

buiten de Binnenstad. Daarom worden soms

jongerenwerkers uit andere wijken ingezet om

met de jongeren te praten. Over het algemeen

zijn die trouwens goed aanspreekbaar.”

OntsporenDat is ook de ervaring van Peter de Klein, al

vijftien jaar wijkagent in het centrum van

Utrecht. “Jongeren begrijpen dat ze op bezoek

zijn in de Binnenstad, en dat ze zich daarnaar

moeten gedragen. Als ik er één een blikje op

de grond zie gooien, spreek ik hem daarop

aan. Reageert hij daar niet goed op, dan volgt

een bekeuring. Maar daar zijn we niet op uit.

De openbare ruimte is voor iedereen, ook

jongeren. En we hebben het beste met ze

voor, want aan ontspoorde jongeren hebben

we niets. In de JOS-aanpak is het de taak van

de politie de hangjongeren in de gaten te

houden. Als ik denk dat een jongere thuis

problemen heeft, geef ik dat door aan

Cumulus. We proberen er daarmee op tijd bij

te zijn en te voorkomen dat iemand van het

goede pad afraakt.”

Meer informatie op www.utrecht-veilig.nl.

Hun favoriete plek is het Nijntje Pleintje. Vooral in de

zomer stromen ze er in groten getale naartoe.

Hangjongeren. Ze mogen er best zijn, als ze maar

geen overlast veroorzaken. In de aanpak van jongeren

op straat werken wijkbureau Binnenstad, welzijns-

organisatie Cumulus en Politie Utrecht samen.

Deze nieuwsbrief blijven ontvangen?

Veiligheid. Dat is voor iedereen

die in de Binnenstad woont of

werkt een belangrijk onderwerp.

Daarom ontvangt u nu de

eerste uitgave van Binnenstad

en veiligheid. Een nieuwsbrief met

verhalen over het werk van wijkbureau

Binnenstad, Politie Utrecht centrum en

welzijnsorganisatie Cumulus om de

veiligheid in de Binnenstad te

verbeteren. Binnenstad en veiligheid

verschijnt vier keer per jaar en wordt

gratis verspreid onder bewoners en

ondernemers die zich ervoor hebben

aangemeld.

Meld u aan!

Ter kennismaking ontvangen alle

binnenstadsbewoners deze eerste

uitgave. Blijft u graag goed ingelicht

over veiligheid in de Binnenstad? Meld

u dan aan voor deze gratis nieuwsbrief.

Stuur een e-mail naar binnenstad@

utrecht.nl of bel 030 - 286 00 00 en

vraag naar wijkbureau Binnenstad.

!

Jongeren hangen graag op het Nijntje Pleintje.

2 Binnenstad en veiligheid

Politie-inspecteur Kim Linders leidt een

speciaal team dat al zijn tijd besteedt aan

het opsporen van auto-inbrekers. Kim:

“We hebben goed in beeld waar de ‘hotspots’

van auto-inbraken zijn, locaties waar veel in

auto’s wordt ingebroken. In de Binnenstad

waren dat jarenlang de garages. Die zijn nu

door hekken moeilijker te betreden en door

goede verlichting minder aantrekkelijk

gemaakt voor inbrekers. Op de hotspots

vindt extra surveillance plaats, zowel

opvallend als onopvallend. Daarnaast doen

wij achter de schermen veel recherchewerk.

Onze projectauto’s – ook wel lokauto’s

genoemd - staan dagelijks door de hele stad

geparkeerd. Als het raak is, hebben we de

inbreker goed in beeld. Onder hen is een

groot aantal veelplegers en die kennen we

dus al. Dan volgt de aanhouding en een

hoge strafeis van het Openbaar Ministerie.

We hebben op deze manier al veel

verdachten kunnen aanhouden.”

Meld verdacht gedrag“Maar we doen ook een beroep op de

bewoners”, vervolgt Kim. “Verdacht gedrag,

zoals het geïnteresseerd kijken in verschil-

lende geparkeerde auto’s, is écht al genoeg

om 1-1-2 te bellen. Als bewoners van de

Binnenstad dat vaker doen, kunnen we nóg

dichter op de hielen van auto-inbrekers

zitten en meer aanhoudingen verrichten.

Ook aangifte doen blijft natuurlijk enorm

belangrijk; zo zien we waar de problemen

het grootst zijn.”

Haal eigen auto leegEind vorig jaar startte een publiekscampagne

tegen auto-inbraak. Met deze campagne

waarschuwen politie, Openbaar Ministerie en

gemeente automobilisten om geen waarde-

volle spullen in hun auto achter te laten. Om

de dalende trend in het aantal auto-inbraken

voort te zetten, kreeg de campagne eind april

een vervolg. Vlaggen op hotspots zijn een

nieuw en extra wapen in de strijd. Ze maken

een risicovolle parkeerplek duidelijk

herkenbaar. En als de hotspot verschuift,

verplaatst de gemeente ook de vlag.

Burgemeester Wolfsen onthulde op 15 april

de eerste vlag en liep mee met een flyeractie

van Toezicht & Handhaving. Bij zo’n actie

worden auto’s gecontroleerd op buit.

Toezichthouders controleerden in het eerste

kwartaal van dit jaar al 10.000 auto’s in de

stad. In één op de tien voertuigen lag buit in

het zicht. De stedelijke campagne draagt

de veelzeggende slogan: ‘Auto leeg? Doe ’t

liever zelf!’.

Kijk op www.utrecht-veilig.nl.

Het gaat de goede kant op met het meest

voor komende misdrijf in Utrecht. Want in het

eerste kwartaal van 2009 is het aantal auto-

inbraken in de Binnenstad meer dan gehalveerd

ten opzichte van dezelfde periode het jaar ervoor.

Maar het moet nog beter. Dus blijft de aanpak

van auto-inbraak hard nodig.

Ligt in uw auto nog buit in het zicht?

Johan, bewoner van de Bergstraat in Wijk C:

“Ik dacht dat de kofferbak van mijn auto een redelijk veilige plek was om spullen in op

te bergen. Helaas ben ik met mijn neus op de feiten gedrukt: dat kan dus niet. Ik

baalde als een stekker toen ik vorige maand bij mijn auto kwam en er overal glas lag.

Een tas met kleding en een mobiele telefoon die ik uit het zicht had liggen, waren

spoorloos. Natuurlijk gebeuren dit soort dingen altijd als je haast hebt. Ik was de hele

ochtend chagrijnig!”

Burgemeester Wolfsen controleert geparkeerde auto’s op buit tijdens een flyeractie.

7 tips tegen woninginbraakHet aantal woninginbraken in de Binnenstad

van Utrecht is laag in verhouding tot andere

wijken. Dit neemt niet weg dat in de zomer-

maanden dit aantal toeneemt, net als in de

rest van het land. In januari tot en met mei

2008 werd er in de Binnenstad vijftig keer

ingebroken, gemiddeld tien keer per maand.

In juni tot en met augustus was dat

gemiddeld veertien keer per maand. Reden

genoeg om alert te blijven. Hierbij alvast 7

tips tegen woninginbraak voor als u met

vakantie gaat:

Laat iemand regelmatig uw brievenbus

legen en de post uit het zicht leggen.

Spreek niet op het antwoord apparaat in

dat u op vakantie bent.

Vraag buren een oogje in het zeil te

houden. Laat weten waar u in geval van

nood te bereiken bent.

Zorg voor goede buitenverlichting en

zorg dat uw voordeur goed zichtbaar is

vanaf de straat.

Leg sleutels, geld en waardevolle

spullen uit het zicht.

Laat met behulp van een tijdklok licht

branden in meerdere vertrekken.

Leg sleutels niet onder de mat of op

een makkelijk vindbare plaats.

Nog meer tips tegen woning inbraak vindt u

op www.utrecht-veilig.nl.

1

2

3

4

5

6

7

Politie zit auto-inbrekers op de hielen

3

De betrokkenheid van bewonersgroepen

én de expertise van welzijnsorganisatie

Cumulus. Dat blijkt een geslaagde

combinatie voor het verbeteren van het

leefklimaat in de wijken en buurten van

de Binnenstad.

Wie beter dan de bewoners zelf weten wat

nodig is in hun omgeving? Daarom zijn

bewonersgroepen een succesvol middel om

de wensen van een buurt in vervulling te

laten gaan. Zo’n groep bestaat uit bewoners

die zich inzetten voor hun eigen wijk of

buurt. Bijvoorbeeld om straten schoon te

houden, een buurtfeest te organiseren of

overlast van hangjongeren te bestrijden.

De bewonersgroepen geven een gezicht aan

hun buurt en zijn aanspreekpunt voor

omwonenden en instanties.

De beste wegCumulus biedt ondersteuning en advies,

maar het echte uitvoerende werk ligt bij de

bewonersgroepen. “Ik ben zeer begaan met

het wel en wee van onze mooie Binnenstad”,

zegt Mia De Lorenzo, bestuurslid van de

Vereniging Grachtstegen. “Daarom willen we

het hier veilig en schoon houden. Cumulus

helpt ons regelmatig met de procedurele

gang van zaken: wie we kunnen benaderen

en wat de beste weg is.” De professionals van

Cumulus beschikken over expertise en een

netwerk, en de bewonersgroepen zijn de

voelsprieten van de buurt. Samen vormen ze

een goede combinatie om de leefbaarheid

in de Binnenstad van Utrecht te verbeteren.

Dat beaamt ook Martin Bouwmans van

bewonersgroep Vaartsebuurt: “Met onze

bewonersgroep ondernemen we veel in en

voor de buurt. Cumulus Welzijn is onze

‘TomTom’ bij al deze activiteiten.”

Kijk op www.cumuluswelzijn.nl voor meer

informatie.

‘Weekendarrangement’ voor geweldplegers

‘Gewelddadig? Meteen zitten!’ Sinds 1

oktober 2008 kent Utrecht het zogeheten

‘weekend arrangement’. Iemand die in het

weekend een geweldsdelict pleegt, wordt

opgepakt en blijft in principe tot en met

maandag in de cel. Om daarna naar huis

te gaan met een boete, het vooruitzicht

op een taakstraf of een dagvaarding om

voor de rechter te verschijnen. De

verdachte wordt daarmee direct

geconfronteerd met de consequenties

van zijn of haar gedrag. Tot nu toe

maakten 61 geweldplegers kennis met

deze aanpak. Openbaar Ministerie, politie

en gemeente Utrecht werken daarbij nauw

samen.

Utrechtse horecabedrijven slaan de handen

ineen om onruststokers en geweldplegers uit

hun zaak te weren. Ondernemers voerden in

samenwerking met gemeente, Openbaar

Ministerie en politie in april een collectief

horecaverbod in. Daarmee kunnen ze

overlastgevende en agressieve gasten

tussen een maand en vijf jaar buiten de deur

houden. Behalve het ‘weekendarrangement’

(zie elders op deze pagina) kunnen daders nu

dus ook een toegangsverbod krijgen voor

horeca gelegenheden in Utrecht. De bedoeling

is dat zoveel mogelijk horecazaken hierin

gaan samenwerken. Wordt iemand in een

café bijvoorbeeld betrapt op harddrugs, dan

wordt deze gast zes maanden lang door alle

aangesloten horecagelegenheden bij de deur

geweigerd. Persoonlijke gegevens en een

foto van de overlastgever worden opgenomen

in een zwarte lijst op een speciale, beveiligde

website. Hierop kunnen horecaondernemers

zien wie de toegang moet worden ontzegd.

De duur van de ontzegging is afhankelijk van

de zwaarte van de overtreding. Inmiddels

hebben 30 ondernemers zich aangemeld

voor dit project. De eerste collectieve

ontzegging is half mei opgelegd. Kijk op

www.ontzeggingutrecht.nl.

De gemeente neemt sinds 2008 extra

maatregelen om het woon- en leefklimaat in

de Breedstraatbuurt te verbeteren. Het

aankopen van drie panden in de Harde-

bollenstraat, het inzetten van een straat-

manager, het stimuleren van eigenaren om

hun bouwkundig slechte panden op te

knappen en een strengere controle of

gemeentelijk vergunningen niet worden

misbruikt voor criminele activiteiten. Dat

zijn een paar van de maatregelen die de

gemeente al ondernam in deze buurt.

Intussen zitten bewoners en ondernemers

ook niet stil. Een klankbordgroep van

bewoners houdt contact met de straat-

manager over de voortgang van de aanpak

en ontplooit nieuwe initiatieven voor de

buurt, waaronder een buurtfeest dit najaar.

De laad- en lostijden van de Albert Heijn

zijn aangescherpt, omdat omwonenden

hiervan overlast ondervonden. Andere actieve

ondernemers hebben het plan opgevat om

samen de winkelveiligheid te vergroten en

zochten hiervoor samenwerking met de

politie. Bovendien fleurt de gemeente ook

dit jaar een groot deel van de buurt op met

‘hanging baskets’.

Hoe veilig is het Utrecht van…

Rinus Vink (57)Eigenaar Van der Wal’s Rijwielpaleis

Twijnstraat

“Minder veilig ben ik me niet gaan

voelen de afgelopen vijfentwintig jaar,

ook al is er veel veranderd. Je groeit er

als het ware in mee. Het maakt ook uit

hoe je ermee omgaat. Als hier een paar

jochies binnenlopen die wat proberen

te gappen, gooi ik ze er meteen uit.

Buiten op straat is het veel drukker

geworden. Als je de voordeur uitloopt,

moet je oppassen dat de punten niet

van je schoenen af worden gefietst.

Hoewel de straat er nu mooi bijligt,

mag van mij de oude opgehoogde

stoep terug. Nu draaien auto’s bij het

straatje keren bijna hun neuzen tegen

je gevel. Van mij zou de straat wel

helemaal auto- en brommervrij

mogen zijn.”

TomTom en de voelsprieten

Cumulus Welzijn schuift aan bij vergaderingen van bewonersgroep Vaartsebuurt.

Alles staat in bloei, de terrassen zijn weer

open en de temperatuur klimt omhoog. De

zomer is in aantocht. Wat betekent dit voor

de ordehandhaving in de Binnenstad? “In de

zomer zijn er meer mensen buiten en is er

vanzelfsprekend ook meer overlast”, zegt

Alfred Stoter, wijkchef Binnenstad van Politie

Utrecht. Meer opstootjes en herrieschoppers.

“Daarom zorgen we in de zomermaanden

voor meer personeel op straat. Vooral tijdens

uitgaansavonden, maar ook bijvoorbeeld in

parken, waar met mooi weer natuurlijk veel

mensen zijn.” Daarnaast houdt de politie de

honderden bootjes op de Utrechtse grachten

in de gaten en houden ze toezicht op

straatmuzikanten. Die mogen maximaal

15 minuten op één locatie spelen.

Ook terrassen worden gecontroleerd.

Hiervoor zet de gemeente speciale horeca-

inspecteurs van Stadsontwikkeling in.

De gemeente regelt bovendien de festival-

vergunningen. Stoter: “Die krijgen wij als

politie ook onder ogen. Zo kunnen we

inschatten hoeveel personeel nodig is

tijdens een festival.” Volgens Stoter vindt in

de zomer een natuurlijke verschuiving van

activiteiten plaats. “In het donkere jaargetijde

controleert de politie bijvoorbeeld meer

op fiets verlichting. Dat is in de zomer

minder nodig, dus kan er mooi een extra

rondje door het park of langs de gracht

gemaakt worden.”

Politie zet ’s zomers een tandje bij

Misdragen bij één, geweigerd door allen

Aanpak leefbaarheid Breedstraatbuurt

Straatmuzikanten mogen maximaal 15 minuten op dezelfde locatie spelen.

www.utrecht-veilig.nl

Ben jij gewelddadig in het weekend? Dan krijg je een ‘weekendarrangement’. Je wordt opgepakt en blijft in principe tot en met maandag in de cel.

Bíjna schoot het meisje al de hoek om,

maar nog net op tijd houdt Shirley haar

staande. “Weet je dat je hier niet mag

fietsen?” Het meisje laat een forse hoofd-

telefoon van haar oren zakken. Terwijl

Shirley een bekeuring invult, legt de

18-jarige studente uit dat ze niet had

beseft dat fietsen hier verboden is. Het

helpt haar niet. “Ze reed flink door”,

verklaart Shirley achteraf, “en vlakbij liep

een spelend kind. In zo’n situatie moeten

we streng optreden.”

Protest‘Streng’ wil zeggen: met een boete van 35

euro. Voor overtreders op scooters ligt dat

bedrag op 60 euro. Bianca: “We kunnen

best coulant zijn. Maar in gevaarlijke

situaties, of als iemand welbewust de

regels overtreedt, zijn we minder inschik-

kelijk.” Het doel blijft hoe dan ook

hetzelfde: de boodschap goed over-

brengen, zodat de winkelstraat veiliger

wordt. Want fietsen in dit gebied van de

binnenstad is tijdens openingstijden van de

winkels niet toegestaan. Toezicht en Hand-

having kan hier altijd op controleren, maar

doet dat vooral op momenten dat er veel

publiek in het winkelgebied is. Zo is dat

ook afgestemd met de winkeliers-

verenigingen in de Binnenstad.

Mensen die staande zijn gehouden

reageren doorgaans begripvol. De lastigste

groep bestaat volgens Bianca uit vrouwen

van middelbare leeftijd. “Die protesteren en

zeggen: ‘Ik kijk toch goed uit!’, of: ‘Maar ik

ben altijd heel eerlijk!’. Jongeren zijn veel

meegaander.” Op de Steenweg wandelt jong

en oud keurig met de fiets aan de hand in

de lentezon. Bianca merkt dat het aantal

overtredingen is afgenomen sinds ze

fietsers mag bekeuren. Intussen ziet

Shirley hoe een vrouw met een zwaai van

haar rijwiel afstapt en de winkelstraat in

wandelt. “Ze zag ons niet, maar stapte toch

af”, stelt ze tevreden vast. “Zo hoort het.”

OnderstebovenTerug naar de 18-jarige studente. Tijdens

de bekeuring verschijnt in de deuropening

van kledingzaak Scotch & Soda even een

man die opstandig “Lang leve de bureau-

cratie!” roept. Hij heet Michael (28), is

assistent-bedrijfsleider en blijkt bereid zijn

uitroep toe te lichten. “Al die regeltjes, dat

is typisch iets voor Nederland. Overigens

heb ik van deze mevrouw laatst een boete

gekregen toen ik door een vrijwel lege

winkelstraat fietste. Dus ik ben wel bevoor-

oordeeld.” Ook bedrijfsleider Roland (29)

heeft twijfels over de bekeuringen. “Het is

hier niet heel duidelijk dat fietsen verboden

is, vind ik. Aan de andere kant is het wel

fijn als klanten niet meteen ondersteboven

gereden worden zodra ze de winkel uit

stappen.”

Meer dankbaarheid voor het werk van de

BOA’s is te vinden in de Vinkenburgstraat,

tussen de Neude en de Oudegracht.

“Wat fietsers betreft een dramastraatje”,

knikt Loek Geytenbeek (56) van Atelier

De Vink. Hij gebaart naar buiten, waar

onophoudelijk fietsers langs de etalage

schieten, soms achtervolgd door een

razende scooter. “Zoals je ziet valt hier nog

wel wat te verbeteren. Daarom ben ik blij

om te horen dat de gemeente nu strenger

controleert.”

Colofon

2009-0586.1

Binnenstad en veiligheid is een uitgave van

wijkbureau Binnenstad, Cumulus Welzijn en

Politie Utrecht centrum. Deze nieuwsbrief

geeft bewoners, ondernemers en partners

informatie over de gebiedsgerichte veilig-

heidsaanpak in de Binnenstad. Binnenstad

en veiligheid komt vier keer per jaar uit en

wordt geadresseerd verspreid onder

belang stellenden.

Informatie en aanmeldenRedactieadres Wijkbureau Binnenstad,

Postbus 8395, 3503 RJ Utrecht

Telefoon 030 - 286 00 00

E-mail binnenstad@utrecht.nl

www.utrecht.nl/binnenstad

Cumulus Welzijn

Postbus 15013

3501 BA Utrecht

Telefoon 030 - 275 84 90

E-mail info@cumuluswelzijn.nl

www.cumuluswelzijn.nl

Politie Utrecht centrum

Kroonstraat 25

3511 RC Utrecht

Telefoon 0900 - 88 44 (lokaal tarief)

www.politie.nl/utrecht

TekstSchrijf-Schrijf, wijkbureau Binnenstad,

Politie Utrecht centrum, Cumulus Welzijn,

Utrecht

FotografieJan Lankveld, Allard Willemse, Ivar Pel,

Utrecht

VormgevingVocking in vorm, Nieuwegein

DrukwerkDe Groot Drukkerij bv, Goudriaan

Oplage8.600

Datumjuni 2009

Buitengewoon opsporingsambtenaar Shirley bekeurt een fietser.

Voorheen mochten ze fietsers in het winkelgebied

alleen waarschuwen. Maar sinds februari van dit

jaar k unnen de gemeentelijke medewerkers van

Toezicht en Handhaving ook bonnen uitschrijven.

Op pad met de buitengewoon opsporings-

ambtenaren (BOA’s) Bianca Schoonheim (38) en

Shirley Gumbs (44).

“Soms moeten we streng optreden”

Loek Geytenbeek: “Ik ben blij dat de

gemeente strenger controleert.”

De ondernemers van Scotch & Soda

hebben hun twijfels over de bekeuringen.

Shirley en Bianca controleren op fietsen in

het winkelgebied in de Binnenstad.

Binnenstad en veiligheid