‒ 3 ‒

Burgemeester achter tralies34 jaar directeur van leuven-centraal

Veerle Segers

binnenwerk.indd 3 31/07/13 10:45

‒ 5 ‒

Inhoud

VOOrWOOrD - 7De WOrtels VaN De Burgemeester - 12

Per ONgeluK Burgemeester - 16De iNWONers VaN leuVeN-ceNtraal - 22De PriNciPes VaN leuVeN-ceNtraal - 28

het leVeN ZOals het is: leuVeN-ceNtraal - 36het thuisFrONt - 71

De gastrONOmie VaN het DOrP - 85geZOND BliJVeN iN het DOrP - 89

achter slOt eN greNDel - 95BuiteN geWOON, BiNNeN BuiteNgeWOON - 111

De WerKeN VaN De Burgemeester - 129‘De maNNeN VaN De staD’ - 159De WetteN VaN het DOrP - 189

als iNWONers het DOrP VerlateN - 206het testameNt VaN De Burgemeester - 212

binnenwerk.indd 5 31/07/13 10:45

‒ 12 ‒

DE WORTELS VAN DE BURGEMEESTEREen job in het gevangeniswezen zal door weinig mensen gecatalogeerd wor-den als droomjob. Tenzij iemand uit je familie of naaste omgeving in de sector werkt, is justitie voor de meesten onder ons onbekend en onbemind. Meer nog: hoe minder je ermee te maken krijgt, hoe liever. Dat was bij Guido Ver-schueren niet anders. Al zijn er in de loop van zijn jeugd ongemerkt talenten aangesneden en kiemen gelegd die later nog goed van pas zouden komen.

‘Ik ben opgegroeid in een arbeidersgezin in Heist-op-den-Berg. Altijd bij de chiro geweest, vijf jaar in de leiding gestaan… Dat sociale engagement, het dienstbaar opstellen zat er van thuis uit ingebakken. Organiseren en ver-nieuwen zat er ook al in die tijd in. Ik herinner me nog dat we op chirokamp voor de Kerels (jongens van 14‒16 jaar) ooit een avond seksuele voorlich-ting hebben gegeven. Heel serieus en deftig. Maar best wel vooruitstrevend in het begin van de jaren zeventig. Het was een heel intense, leuke tijd. Ech-te vriendschappen zijn daar ontstaan. We konden nachtenlang Monopoly spelen. Nu nog komen we met de oud-chiroleiders één keer per jaar samen, op 10 november, om Monopoly te spelen.

Later ben ik nog voorzitter geweest van de jeugdraad, na de fusie in 1977. Toen hebben we onder andere een informatiecentrum voor de jeugd opgericht. Was ik in Heist blijven wonen, dan was ik misschien wel in de gemeentepolitiek beland.’

Ook toen een studiekeuze zich opdrong, was er van justitie of het gevange-niswezen nog geen sprake.

‘Als kind heb ik nooit gedroomd van brandweerman worden of welke held-haftige functie dan ook. In de humaniora volgde ik de klassieke richting Grieks-Latijn, en maatschappelijke fenomenen en problemen trokken mijn aandacht. Ik was graag met mensen bezig en ik wilde mensen helpen. Dat heeft er altijd wel wat in gezeten.

Mijn ouders hebben me altijd gestimuleerd om te studeren. Zelf had-den ze de kans nooit gehad, door de oorlog. Het was natuurlijk wel een

binnenwerk.indd 12 2/08/13 08:21

‒ 13 ‒

grote financiële investering voor hen, maar ze hebben mij daar altijd in ge-stimuleerd. Ik kan hen daar niet dankbaar genoeg voor zijn. Dus besloot ik naar de sociale school te gaan, om maatschappelijk assistent te worden. Misschien een ongewone studiekeuze voor een goede student Grieks-Latijn. Waarom geen universiteit? Ik vond die universiteit minder vanzelfsprekend. We hebben thuis nooit iets te kort gehad, maar het heeft me wel een bepaal-de levenshouding meegegeven. Bij ons thuis zeiden ze altijd: Wat je ook doet, probeer een “serieuze mens” te zijn. Die leuze heb ik later in mijn opdracht als gevangenisdirecteur altijd in ere proberen te houden.

Uiteindelijk hebben ze me weten te overhalen om sociologie te gaan studeren. Daar heb ik absoluut geen spijt van. De richting komt me nog altijd van pas. Ze heeft me een stevige basis gegeven van theoretisch in-zicht in maatschappelijke fenomenen. Nadien heb ik ook nog criminologie bijgestudeerd. Voor mij was dat een specialisatie van een maatschappelijk gegeven dat me boeide, de criminaliteit. En ik wilde graag een tweede diplo-ma halen. Ik heb die twee diploma’s gehaald op vijf jaar tijd. Dat was hard werken. Twee thesissen op twee jaar tijd. En altijd in juni ingediend. Maar ik ben ook nooit een fuifbeest geweest in Leuven. Absoluut niet.

Maar in mijn kringen was het toch niet vanzelfsprekend om in Leuven te gaan studeren. Het was onbekend terrein. Mijn grootvader, die jaren bij ons thuis heeft ingewoond, zei altijd: Zie maar dat je niet in den bak belandt. Leuven kende hij alleen van de overstap van de trein vanuit Heist-op-den-Berg naar twee haltes voorbij Ottignies, waar hij in de landbouw ging wer-ken. Elke keer als ik ’s maandags vertrok, herhaalde hij het: Zie maar dat je niet in den bak belandt. Hij had het moeten weten. Hij is gestorven in 1978.

Ook in mijn studententijd speelde mijn sociaal leven zich vooral af in Heist-op-den-Berg, waar ik woonde. Ik was een echte chiroman. Met enkele chiroleiders zaten we dicht bij elkaar op kamers, in de buurt van de Tiense-straat. Daar lag ook mijn stamcafé, De Michiel. En frieten haalden we aan de Tiensepoort, bij De Jef. Een bijzondere tijd.

Na mijn studies moest ik nog mijn dienstplicht vervullen. Daar koos ik bewust voor een legerdienst als gewone soldaat-milicien. Niks onderoffi-cier of officier. Ik wilde weer met mensen bezig zijn. Het leger is interessant omdat je daar wordt geconfronteerd met alle lagen van de bevolking. Na de opleiding in Turnhout moest ik naar Altenrath, dicht bij Keulen. Daar

binnenwerk.indd 13 2/08/13 08:21

‒ 14 ‒

werkte ik als bediende van de officier voor sociaal-culturele activiteiten. Een blad uitgeven, een bibliotheek runnen, het infocentrum beheren, we ston-den zelfs in voor het verkopen van goedkope lp’s aan de militairen… Ik volgde bijvoorbeeld ook “ambtshalve” de Ronde van Frankrijk. Een halfuur na de aankomst moest er een ritverslag uithangen voor de hele kazerne. We hebben de onthaaldagen voor nieuwe miliciens in het leven geroepen, we organiseerden diavoorstellingen… Na een tijdje wist de commandant welk vlees hij in de kuip had en liet hij ons onze gang gaan. Daarnaast was ik ook secretaris van een overlegorgaan tussen de kolonel en de miliciens. Bijzonder leerrijk. Oefeningen heb ik na mijn opleiding in Turnhout nooit moeten doen. Ik was lid van het 17de Regiment Rijdende Artillerie, maar ik heb pas een tank van dichtbij gezien toen mijn moeder en mijn lief, later mijn vrouw, net voor het afzwaaien naar de opendeurdag kwamen. Voor de vorm heb ik toen even meegereden met een tank.

In de hete zomer van 1976 – toen er gestaakt werd in Leuven-Cen-traal – ben ik afgezwaaid. De gevangenis was toen nog ver van mijn bed. De economische crisis had hard toegeslagen en ik moest op zoek naar werk. Dat heb ik niet direct gevonden. Mijn eerste job was een assistentenjob aan de universiteit, bij de gerenommeerde professor Dobbelaere. Ik heb een jaar meegewerkt aan een onderzoek over Jehova’s getuigen. Ondertussen deed ik mee aan een examen voor “Vast Afgevaardigde bij de Jeugdbescherming”, nu heet dat consulent. Zo ben ik beland bij het jeugdbeschermingscomité van Mechelen.

Die periode is voor mij erg belangrijk geweest, omdat het mijn eerste confrontatie was met de praktijk. Nu gaan criminologen allemaal op stage, maar dat bestond vroeger niet. Het jeugdwerk was dus mijn eerste kennis-making met de realiteit. Ik kan je verzekeren dat ik ogen heb getrokken. De theorie over problematische gezinnen en jeugdopvoeding kende ik uit de boeken. Maar als je het in de praktijk tegenkomt... Een indrukwekkende ervaring. Eigenlijk ben ik in die periode veel vaker geschrokken van wat ik hoorde en zag dan nadien in de gevangenis. Ga maar eens aan huis in de achterbuurten van Mechelen. Daar heb ik taferelen gezien en geroken die ik nooit zal vergeten, en die me mee gevormd hebben. Eigenlijk was ik toen maatschappelijk assistent, zoals ik gewild had. Een boeiende leer-school. Maar het was zogenaamd onder mijn niveau, en dan voel je toch

binnenwerk.indd 14 31/07/13 10:45

‒ 15 ‒

enige maatschappelijke druk om nog verder te evolueren. Maar ik heb die job altijd heel graag gedaan.

Al heb ik de functie van gevangenisdirecteur op zich nooit betracht, ik heb in mijn jeugd heel wat ervaringen gehad die me later van pas zijn geko-men. Een aantal lessen die ik daar leerde, heb ik nadien kunnen overplaat-sen op detentie. Mogelijkheden creëren, initiatieven uit de grond stampen, creatief omgaan met problemen, acties doen ten bate van anderen… Ik had het al eerder gedaan.’

binnenwerk.indd 15 31/07/13 10:45