GAZA EN OEKRAÏNE – ZOMER 2014DAGBOEK“THE RIGHT TO DEFEND YOURSELF”

GAZ

A EN

OEK

RAÏN

E - Z

OM

ER 2

014

1

Inleiding

Wanneer in de zomer van 2014 de bommen vallen op Gaza, dringt zich eens te meer een mengeling van emoties op. Het zal toch weer niet waar zijn, het zal toch niet nog erger worden, het zal toch wel ophouden...? Met als overheersend gevoel dat van totale machteloosheid, gecombineerd met groeiende woede en weerzin. Dat scenario doet zich geregeld voor, veel te geregeld. Maar nu wordt, alweer, een rode lijn overschreden. Met het platbombarderen van een stad en aangrenzende regio, een voorschoot groot: Gaza dus. De grootste openluchtgevangenis ter wereld, in een gebied niet groter dan Groot-Antwerpen. En waarvan de bewoners maar zichzelf moeten bewaken. Echter de bewakers kunnen even goed niet naar buiten, terwijl men buiten de gevangenismuren verwonderd is dat zij zichzelf dan maar organiseren, bewapening inbegrepen. Het vernietigend geweld, de oplopende dodentol én de onzinnige ‘verklaringen’ die daarover worden afgelegd zijn ditmaal zo waanzinnig dat ik, naast deelname aan een protestactie, besluit de gebeurtenissen te memoreren. Gebaseerd op wat de media ons leren, gecombineerd met eigen mening en bedenkingen zoals die op het moment zelf opwellen uit de draaikolk van de dag. Een soort dagboek dus, maar net iets meer dan dat. Temeer daar op hetzelfde ogenblik, in het jaar waarin het begin van de Eerste Wereldoorlog wordt herdacht, ook in Europa opnieuw een conflict uit de hand dreigt te lopen: in Oekraïne. Verschillen zijn al even opvallend als gelijkenissen. Maar beide zorgen ze wel voor een contrasterende achtergrond.

Het begint met drie jongens uit een van de Joodse nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever die in de nacht van 12 op 13 juni worden ontvoerd en kort nadien dood aangetroffen. Als reactie zonderen een aantal Joodse kolonisten een Palestijnse jongen af en steken hem levend in brand. In dezelfde periode worden beelden verspreid van de Israëlische politie die een Palestijnse jongen verrot slaat. Bevond zich blijkbaar op het verkeerde moment op de verkeerde plaats, maar wel met als vervelende bijzonderheid dat hij van Amerikaanse nationaliteit is. Reactie uit de VS: dit is lastig. Verder niets, blijkbaar enkel het verkeerde paspoort.

Vanuit Gaza hervat Hamas de raketbeschietingen over de grens met Israël, maar de ware redenen voor deze escalatie halen, zoals wel vaker, de krant niet. Afspraken om een nieuw contingent Palestijnse gevangenen vrij te laten, blijken door Israël niet te zijn nageleefd. Maar de ware reden ligt dieper, namelijk bij de overeenkomst tussen Fatah en Hamas van 23 april om een eenheidsregering te vormen en samen verkiezingen te organiseren. Wat niet meer dan hun goed recht is en zelfs voor de hand liggend want, meer eendracht tegen de bezetter. Maar dit is tegelijk een doorn in het oog van de Israëlische regering. Netanyahu, die zich daar helemaal niet mee te moeien heeft, maar nu wel een meer eendrachtige tegenstander tegenover zich krijgt, noemt dit nefast voor het vredesproces. Hij schort de onderhandelingen met de Palestijnse Autoriteit op, de dienstdoende ‘regering’, gevestigd op de Westelijke Jordaanoever. Het wat? Het ‘vredesproces’. Alsof dit er ooit geweest is. Onderhandelingen? Welke onderhandelingen? Met aan de ene kant de vriendelijke maar totaal machteloze ‘president’ Mahmoud Abbas en aan de andere kant een groep hardliners, wier allerlaatste bedoeling het wel is ook maar een morzel grond aan de Palestijnen te laten. Riep de extreemrechtse buitenlandminister Avigdor Lieberman (nota bene zelf ingeweken

2

vanuit Moldavië) tijdens zijn verkiezingscampagne destijds niet openlijk op om alle Palestijnen indien al niet over de kling, dan toch het land uit te jagen? Deze ultranationalist, die naar Europese normen bij de fascisten thuishoort, wordt in Tel Aviv vakkundig uit de internationale schijnwerpers gehouden. Geen minister Buitenlandse Zaken, waar ook ter wereld, komt minder naar buiten en ze weten daar best waarom. Maar de man weegt wel intern als het erop aankomt de Palestijnen de duimschroeven aan te draaien, en dit is een zwaar eufemisme. Hier verdringt de ene fictie de andere. Terwijl de waarheid simpel is: Hamas is het gevolg, niet de oorzaak.

Israël tegen Hamas. Zo wordt het nochtans uitgelegd in Tel Aviv en overgenomen door de rest van de wereld. Op zich al een leugen van formaat. Palestina behoudt nu nog slechts een fractie van het

3

gebied dat het innam ten tijde van het Brits Mandaatgebied en de toenmalige Volkenbond, exact een eeuw geleden. Door sinds 1967 (de Zesdaagse Oorlog, de daaropvolgende inlijving van Oost-Jeruzalem en bezetting van Palestijnse Westelijke Jordaanoever en Gaza, nooit erkend door de UNO) wat rest van Palestina zoveel mogelijk onleefbaar te maken, heeft Israël doelbewust zijn eigen extremisten gecreëerd, tegen wie het dan genadeloos ten strijde kan trekken. De vele burgerdoden (het zijn in hoofdzaak ‘toch maar’ Palestijnen) gelden daarbij als collateral damage. En de verzetsbewegingen, steeds opnieuw in de hoek gedrongen, worden alsmaar radicaler, zeker in Joodse ogen. Het begon, hoe kan het ook anders, met de Palestijnse ‘Bevrijdingsbeweging’ (PLO) van Jasser Arafat, daarop volgde Fatah (met thans ‘president’ Mahmoud Abbas aan het hoofd van een nog steeds niet erkende Palestijnse Staat) en nu is er Hamas (met de eerste tekenen van Islamistisch extremisme, maar intussen wel de enige die in de Gazastrook voor orde, bestuur en bescherming kan instaan).

En dan zijn er nog een paar ‘randverschijnselen’ die dit conflict speciaal maken, anders dan de andere.

Merkwaardig toch hoezeer het officiële Israël, het Jodendom en de zionistische beweging er alles aan doen om de herinnering aan de Holocaust toch maar niet te laten vervagen. Komt hen natuurlijk goed uit, ook al heeft een van hun eigen mensen intussen op het verschijnsel een heel andere kijk gegeven. Namelijk wanneer de Amerikaanse historicus Norman Finkelstein met zijn boek ‘De Holocaust-industrie’ in 2000 de exploitatie van het Joodse lijden (dat geen zinnig mens zal ontkennen) haarfijn fileert als een Joods-Amerikaanse PR-campagne, sinds de oorlog van 1967 opgezet om uit dat lijden letterlijk zoveel mogelijk munt te slaan om de betrokken belangengroepen zelf geldgewin en macht te verschaffen, en elk anti-Israëlisch verzet wereldwijd vakkundig in de kiem te smoren. Het kost de professor zijn baan aan de universiteit en hij mag Israël niet meer binnen.

Opvallend is dan wel dat dezelfde partijen, hun voorgangers van lang vóór 1945 achterna, er tegelijk alles aan doen om elk spoor van het Palestijns verleden uit te wissen. Met als een van de uitschieters de uitmoording van het dorp Deir Yassin in 1948, jaar van de stichting van de staat Israël, wat in Palestina nog steeds herdacht als Al-Nakba of ‘de catastrofe. (De term verwijst evenzeer naar het ‘rampjaar’ 1920, toen Frankrijk en Groot-Brittannië als koloniale machten de Arabische resten van het Ottomaanse Rijk onder elkaar verdeelden en in het Midden-Oosten grenzen gingen trekken die er voordien nooit waren. De gevolgen dragen we nu nog.) Het bloedbad vormt de aanzet tot een Palestijnse exodus, op de vlucht voor Joodse terreurgroepen zoals Irgoen, Zvai Leoemi en Stern, met Haganah als overkoepelende organisatie. Op het terrein in Jeruzalem zelf wordt hier vrijwel onmiddellijk na de moordpartij een opvangcentrum voor geesteszieken opgericht, een Joods kerkhof vervangt het vroegere Arabische. Het Holocaustmuseum Yad Vashem bevindt zich vlakbij, wat nog rest ligt onder een autostrade. Niks gedenkteken.

En dan is er nog de discussie over het zionisme, als zijnde de aandrijfmotor voor het stichten van een zuiver Joodse staat. Racisme toch? Zo zien het ook de Verenigde Naties, waar in 1975 door de Algemene Vergadering een resolutie in die zin wordt aangenomen, twee jaar na de zogenaamde Jom Kippoer-oorlog, waarbij Arabische legers vruchteloos proberen de in 1967 verloren gegane gebieden te heroveren, maar waarbij op termijn Egypte wel de Sinaï terugwint. (met grote … In Europa blijft het nieuwe conflict veeleer in het geheugen hangen wegens de zogenaamde olieboycot door de Arabische staten, die hier leidt tot enkele

4

‘autoloze zondagen’. De joodse lobby vindt echter geen rust voordat de bewuste resolutie opnieuw wordt begraven, wat dan ook gebeurt in 1991, het jaar dat de Sovjet-Unie uiteenvalt. Israël heeft al die tijd, en ook nu nog, geen enkele resolutie aanvaard, laat staan nageleefd, die het land verplicht de in 1967 veroverde gebieden weer op te geven. Integendeel, het handhaaft zijn toen nagenoeg meteen ingezette annexatiepolitiek (met als belangrijkste wapen een ononderbroken en nog steeds aangroeiende stroom Joodse nederzettingen in Palestijns gebied).

Dat wat het brede kader betreft, een paar krachtlijnen slechts.

Dinsdag 8 juliDe zaak loopt uit de hand wanneer Hamas de raketbeschietingen op Israël opvoert, wat wordt beantwoord met het non-stop bombarderen van Gaza. Reactie van de Amerikaanse president: Israel has the right to defend itself. Een refrein dat Angela Merkel kort nadien zal hernemen, in het Duits dan. Beetje bizar toch? De bezetter als slachtoffer. De zaak escaleert dermate dat de krachtmeting geleidelijk aan dan toch de headlines haalt, volgens het gekende patroon. Gaza wordt weer eens de hel, waar zonder ophouden de lijken worden geteld. Van burgerslachtoffers grotendeels. Daartegenover is een luchtalarm ergens in Israël al groot nieuws, waarvan geen detail ons wordt bespaard. Sommige daarvan blijven bij. Zoals het stel hippe meiden dat in Tel Aviv nog de tijd vindt om, tijdens het voorbij huppelen, even vrolijk naar de camera te zwaaien.

Aan de andere kant vallen de doden met de regelmaat van de klok. En het is bijna zoals bij de evacuatie van een schip: vrouwen en kinderen eerst. ‘Wij doen het mogelijke om burgerslachtoffers te vermijden’, luidt het bij de aanvallers. Ja, dat zal wel. Een avondjournaal van de VRT laat ons een tekstfragment beluisteren, waarbij een Israëlische overheidsambtenaar zo te horen ergens in Gaza een familie opbelt met de mededeling dat ze vijf minuten de tijd hebben om op te krassen, want dat hun huis daarna zal worden gebombardeerd. ‘Good evening, how are you? Do you speak English?’, zo meldt de man zich aan. Letterlijk. Op zo een moment weet je echt niet wat je hoort. Als dat doorzichtige propagandanummertje ergens voor de micro werd ingesproken, dan zal het wel rechtstreeks in de studio’s van de Israëlische staatsradio zijn geweest. Zo zuiver en kraaknet. En vooral: beleefd.

Efficiënt is het anders wel. Na twee weken staat de teller op ruim 300 Palestijnse doden tegen 7 Israëli’s. De media moeten nu toch wel even in de geschiedenis duiken. Vluchtig, dat kan natuurlijk niet anders in deze tijden van hapklare nieuwsbrokken, zeker op radio en tv. Het resultaat is er dan ook naar. En het blijft bij de oude sjablonen die het conflict samenvatten als een clash der onverzoenbaren. Israël tegen Hamas, dat is het eenvoudigste. Dat de tweede maar is kunnen ontstaan na meer dan een eeuw landroof door de eerste, dat zou ons natuurlijk te ver leiden. Of hoe zouden we zelf reageren als iemand op een mooie dag voor de deur staat met de dringende mededeling op te hoepelen? Dank u zeggen of de deur dichtklappen voor de Joden, die al van eind de 19de eeuw, dus lang vóór de Tweede Wereldoorlog, het land inpikten waarvan zij vonden dat het

5

hen toekwam. Terwijl het land Israël zelf uit terreur is geboren en tegelijk poogde zoveel mogelijk sporen van een Palestijns verleden uit te wissen.

Het is misschien wel de grootste misdaad van allemaal, proberen een volk zijn verleden af te pakken. Met even schitterend gevonden als leugenachtige slogans, zoals ‘een land zonder volk voor een volk zonder land’. Je moet er maar opkomen. Maar met intussen als gevolg een genadeloze, doortrapte en vernederende bezetting, die nu al drie generaties Palestijnen iedere vorm van normaal leven onmogelijk maakt. En aan de lopende band levens van mensen verwoest, bewust en doelgericht. Een langzame volkenmoord is dit al genoemd. En terecht. Maar wel geniepig. De bezetting van Palestina wordt door niemand erkend. Maar wel sluipenderwijs doorgezet sinds de Zesdaagse Oorlog in 1967, toen nagenoeg onmiddellijk de tactiek van de nederzettingen werd ingezet, gedreven door (hoofdzakelijk Amerikaanse) kolonisten. En waarbij, geheel in revolutionaire traditie, het recht uit de loop van het geweer komt. Na de Indianen de Palestijnen, moeten die kerels gedacht hebben. En was niet de beste een dode Indiaan?

Makkelijk genoeg, want wie doet hen wat? Niemand. Ook de Verenigde Naties niet. En al helemaal niet de Amerikanen, die geen gelegenheid laten voorbijgaan om (welke partij daar ook aan de macht is, alleen de retoriek verschilt lichtelijk) de wereld te verkondigen dat zij ‘als één man’ achter Israël staan. Hoe kunnen die nu bemiddelen in een vredesproces dat er geen is? Omdat een bezetter, in dit geval een tot de tanden gewapende staat, niet onderhandelt met de bezette, waarom zou hij? Normaal wordt een bezetter pas met geweld verdreven. Omdat hij geen andere mogelijkheid laat en goedschiks het pand verlaten niet mogelijk blijkt. De Duitsers en de Japanners werden destijds ook niet vriendelijk gevraagd of ze wilden vertrekken. Neen, ze werden buiten geschoten. Dat is hier niet mogelijk en maakt de zaak dus uitzichtloos. Niet in het minste omdat de bezetting op zich uitzichtloos is. De staat Israël graaft zich in in het eigen ongelijk want ze weten zich gesteund door de machtigste sluiporganisatie ter wereld, de Joodse lobby in de Verenigde Staten.

En wij? Wij in Europa, we staan erbij en kijken ernaar. Tellen de slagen, terwijl ook onze politici kijken, maar dan wel de andere kant op. Ook nu weer. En ook al zijn we, willen of niet, rechtstreeks betrokken partij. Niet sinds de Tweede, maar al vóór de Eerste Wereldoorlog. Waar zijn ze nu, de Van Rompuy’s en Ashtons, de Barroso’s, de Martin Shultzen en gelijken? Altijd klaar met een mening. En meestal nog terecht ook. Maar wanneer Israël ter sprake komt? Dan geven ze niet thuis. Te gevaarlijk allicht. En, hier valt geen eer te rapen. Alleen vervelende vragen. Want ja, we moesten zo eens van antisemitisme worden beschuldigd, de ploertendoder van de zionisten. Met die aanpak hebben we het intussen stilaan wel gehad. Het eeuwige verweer tegen al wie zich tegen Israël durft af te zetten, zonder ook maar één inhoudelijk tegenargument te moeten aanvoeren. Het wordt de hoogste tijd dat dit systeem wordt afgevoerd. Of tenminste, dat we immuun worden voor deze truc. Bij het grote publiek is dat al zo. De Joodse arrogantie werkt er contraproductief. Nu de media en de politiek nog. Wie denken ze wel dat ze zijn? The Masters of the Universe? Trouwens, strijd tegen racisme, helemaal akkoord. Maar dan ook het Joodse racisme. En dan nog iets. Het gaat altijd over ‘racisme en antisemitisme’. Is antisemitisme dan een speciale, misschien een hogere vorm van racisme? Waarom moet dit altijd afzonderlijk worden vermeld? Of is het erger dan ‘gewoon’ racisme? Graag een eerlijk antwoord. ‘Een intimiderende debatstijl, die al te lang sociaal is aanvaard’, noemt Dries Lesage dat, docent internationale politiek aan de Gentse Universiteit. Hij had er nog kunnen aan toevoegen: een vuile tactiek ook.

6

In eigen land, in België, in Vlaanderen, is het al niet beter. Met Di Rupo en Reynders, Joëlle Milquet en Kris Peeters. En, voor alle duidelijkheid, alle anderen. Mekaar verdringen om met een keppeltje op de eerste rij (en op de foto) te staan wanneer in het Joods museum te Brussel twee Israëlische bezoekers en twee medewerkers worden neergeschoten. Goed, dat is moord en dat kan niet. De vermoedelijke dader is dan ook opgepakt in Frankrijk en wordt in België berecht. Gerechtigheid zal geschieden. Punt, uit. ‘Het leger inzetten om de Joodse gemeenschap te beschermen’, oppert Bart De Wever, het niet geringe Joodse kiezerspubliek in Antwerpen indachtig. Maar van diezelfde dames en heren is het, na 300 Palestijnse doden in Gaza nog altijd wachten op het eerste onvertogen woord. Of woord tout court.

Dat wordt hen door de media allicht ook niet gevraagd. Want die zijn in hetzelfde bedje ziek. Hoe stevig hun pientere verslaggevers ook ter taal zijn, altijd op zoek naar die ene treffende quote of oneliner, nooit om een vranke vraag verlegen, hier blijven ze stom. De brutaalste micro wordt dichtgedraaid, de scherpste pennen vallen stil. Dus geen vervelende vragen over ‘de Joden en de Palestijnen’. Wegens te ingewikkeld en/of te gevaarlijk. Voor zo ’n houding past maar één woord: schuldig verzuim, om het niet emotioneel te houden. Lafheid is een variant. Even persoonlijk, maar mij doet het denken aan een van mijn eerste bazen begin de jaren 1970 bij een Antwerpse krant. De man had zich al een paar keren laten ontvallen dat, in tegenstelling b.v. tot de Koude Oorlog of de Vietnamoorlog, het in het Midden-Oosten toch wel heel moeilijk lag. Namelijk om het verschil te maken tussen de goeden en de slechten. Om dan letterlijk te besluiten: ‘We willen genen ambras met de Joden’. Dat zegt alles. Toen en nu nog.

Maar eerlijk is eerlijk: er staan wel degelijk beschouwingen in de krant. Van derden en vaak lezenswaardig, zeker als een zinnig woord afkomstig is van een Joodse schrijver zelf. Zoals David Grossman, die zelf jaren geleden een zoon verloor in het conflict en daar, als bij wonder, niet verbitterd over werd maar wel dieper ging nadenken. Uiteraard door velen uitgespuugd in eigen land, wanneer ook hij de eeuwigdurende bezetting van Palestijns land uitzichtloos noemt. En stelt dat Mahmoud Abbas mag voorstellen wat hij wil, het zal toch nooit genoeg zijn. Wat zou de arme man trouwens kunnen voorstellen? Nog meer land afgeven en zijn eigen mensen helemaal in de kou laten? Het is dezelfde marginaliteit waarin de voorbije jaren ook de Joodse vredesbeweging is gesukkeld. Of beter: gemanoeuvreerd. Want ja, die bestaat ook, maar de stem van Shalom Achsav (Vrede Nu) klinkt steeds zwakker. Krijgt alsmaar minder weerklank in een verrechtsende samenleving die de Palestijnen gestolen kan worden, de Palestijnen op wiens grond en vaak zelfs in wiens huizen zij leeft. Maar ze blijft het officiële discours wel een luis in de pels.

Het zijn intussen niet altijd de ‘grote verhalen’ uit het nieuws die blijven hangen. Het kan ook anders. Een handgreep, lukraak.

Voor tv komt een vrouwelijke arts vertellen wat de onophoudende bombardementen doen met kinderen. Luchtaanvallen op burgers, zelfs al worden ze eerst uit hun huizen getelefoneerd, het wapen van de lafaards.

Vier jongens uit de Gazastrook gedood door een bom terwijl ze op het strand aan het voetballen zijn.

Een fotoreportage van feestende Israëli’s, op zeventig kilometer van Gaza. En dan in Antwerpen waar een vliegende reporter van het strijdblaadje ‘Joods Actueel’ met

een verborgen camera een Turkse kledingverkoper probeert klem te rijden omdat hij weigert

7

te verkopen aan een Joodse mevrouw, na een rel om een oorbel. Het kan ook een oorlel zijn geweest, dat is niet meteen duidelijk. Maar weest allen gerust, ‘het parket onderzoekt de zaak’. Man, man, man...

En dan (bis), op aangeven van dezelfde pientere verslaggever wordt de Antwerpse politie alweer aan het werk gezet. Ditmaal om uit te vissen of tijdens een betoging tegen het Israëlisch geweld in Gaza geen onheuse dingen zijn, niet geworpen maar, geroepen. Strafbaar wegens het vergoelijken van de Holocaust. Wie wat precies heeft geroepen, maakt volgens een politiewoordvoerder alweer deel uit van een onderzoek. Allez, bonne chance.

8

Foto 1 - De vernielde Italie toren in Gaza Stad. De hoge toren is door een luchtaanval doormidden gereten. Ook het complex van winkels en bedrijven er omheen is

grotendeels vernield.

Donderdag 17 juliMaar dan, op donderdagavond 17 juli, verschuift de media-aandacht, na de Wereldbeker Voetbal en in volle Tour de France, opnieuw naar Oekraïne omdat daar een Maleisische Boeing (met hoofdzakelijk Nederlanders aan boord) is neergehaald. Naar algemeen wordt aangenomen door pro-Russische rebellen. Alle 298 inzittenden komen om, op slag stijgt de spanning met sprongen.

9

Nagenoeg tegelijkertijd lanceert het Israëlisch leger een grondoffensief in Gaza, wat daar de chaos compleet maakt. En ‘s anderendaags een eenzame commentaarschrijver de bedenking ontlokt of het niet aangewezen is tegen Israël tenminste dezelfde boycotmaatregelen op te zetten als tegen Poetin-Rusland. Iets waarvoor de internationale vredesbeweging al jarenlang vragende partij is. Als de Amerikanen, godbetert, een land als Cuba in de hoek dringen van de schurkenstaten, door henzelf als dusdanig gedecreteerd, dan vraag je je af waar een staat als Israël thuishoort. Ter attentie van onze politieke leiders, pas dus tenminste dezelfde tactiek toe als tegen Poetin en de zijnen: droogleggen. En stop elke samenwerking met Israël, inzake (wapen)handel en (o.m. universitair) onderzoek. Dat is echt wel het minste wat Europa kan doen om een toestand te helpen rechtzetten die door de Verenigde Naties vanouds als ‘onwettelijk’ wordt beschouwd. In juridische en/of diplomatieke termen: de bezetting van Palestina. In realiteit: een sluipende volkenmoord.

Vrijdag 18 juliIn een opiniebijdrage legt een docent internationale politiek van de Gentse Universiteit de vinger op de wonde: dat Gaza niet zover van ons bed is als wij wel denken. Hij hekelt het Westers beleid inzake het Midden-Oosten dat uitblinkt in “onverschilligheid, medeplichtigheid en lafheid”(hoe dat hij het weet) en wijst terecht op de blinde adoratie met religieuze dimensie in landen als Nederland en de VS voor al wat met Israël te maken heeft. “Het zijn duidelijk niet alleen moslim-extremisten die geweld rechtvaardigen in naam van god.” En vooral, de man keert zich ook tegen de intimiderende debatstijl, ten onrechte nog steeds sociaal aanvaard en waarbij ‘het erg kwetsende label antisemitisme’ de tegenstander dan maar het zwijgen moet opleggen.

Intussen aan de oever van de Middellandse Zee, tussenstand Gaza-Israël: de Palestijnen winnen, met 200 doden tegen 1.

Zaterdag 19 juliIn Brussel wordt een eerste keer gedemonstreerd tegen de Israëlische veldtocht in de Gazastrook. Vreedzaam maar beslist. En met de (zoveelste) oproep om eindelijk een internationale boycot op te zetten tegen het land dat sinds zijn ontstaan in 1948 erin slaagt nagenoeg alle resoluties van de Verenigde Naties (waaraan het nota bene zijn bestaan te danken heeft) dode letter te laten. Ook letterlijk. Op het einde zijn er een paar opstootjes door heethoofden en sneuvelen er ruiten. Te betreuren, te veroordelen, maar, zeker in een verhittende sfeer, onvermijdelijk. Uiteraard, alweer, dienen relschoppers op- en aangepakt. Zij bewijzen het (hun?) doel geen dienst. Maar dan vindt een pro-semitische organisatie, retro-actief blijkbaar, dat de burgemeester die betoging had moeten verbieden. De Inquisitie blijft alert, dat dient haar toegezegd.

10

Foto 2 - Jongen zoekt verfrissing in Shujaiyah

Weer losse sprokkels. Eentje van de Zuid-Afrikaanse aartsbisschop op rust, Desmond Tutu die al vaker heeft bewezen over een scherpe geest en dito tong te beschikken. Hij vergelijkt het drama van Palestina met het Apartheidssysteem dat hij in eigen land goed heeft leren kennen. En waarin de intussen bijna vergeten, maar daarom niet minder reële Apartheidsmuur, nog altijd een rol speelt. Officieel bedoeld om Palestijnse aanvallers buiten te houden, in werkelijkheid onderdeel van de zoveelste brutale grondroof ten nadele van de Palestijnen. Een streep op de kaart ergens in een kantoor in Tel Aviv, en je bent je huis, je buurt, je land kwijt. Tutu heeft het over ‘een mensenrechtencrisis, met wortels die teruggaan tot een apartheidssysteem voor eigendom en land’. De nagel op de kop door een Nobelprijswinnaar voor de Vrede, tegelijk ervaringsdeskundige.

In een weekendkrant doet een redactrice een poging om Dichtung und Wahrheit te onderscheiden in de wederzijdse oorlogsretoriek. Over de Palestijnen is zij kort. ‘De propaganda van het radicale Hamas wordt door de westerse media doorgaans doorprikt’, heet het. Met andere woorden, uit Palestijnse bron alleen maar leugens. Ook aan Israëlische kant worden enkele ballonnen doorprikt, zo b.v. dat Gaza geen bezet gebied zou zijn. Maar de ultieme consequentie daaruit trekt de dame niet. Van de drie jonge Israëli’s die nabij Hebron op de westelijke Jordaanoever werden ontvoerd en later vermoord, kwam er één uit een Joodse nederzetting, dan nog had hij recht op bescherming. Vindt zij. Om te beginnen zijn ál die nederzettingen illegaal. Bovendien voeren de daar wonende kolonisten een ware terreur tegen de omringende Palestijnse woongebieden met als doel het gebied helemaal van Palestijnen te zuiveren. Men ziet niet goed in op welke manier die bezetters enig recht kunnen inroepen. Tenzij het recht om er zelf te verhuizen. Intussen dragen zij de risico’s, punt.

11

Sturen de Verenigde Naties geen vredesmacht, áls dat al zou kunnen, men kan niet beweren dat zij niets ondernemen. En aan hun Koreaanse Secretaris-Generaal zal het niet liggen. Na een blitsbezoek aan Tel Aviv volgt een gezamenlijke afsluitende persconferentie. We kennen dat soort taferelen: gast en gastheer, elk aan een pupitertje op een paar meter van mekaar, over de persmeute heen het eigen publiek toesprekend. Wat ze echt denken, valt enkel op te maken uit een oogopslag of een scheef getrokken mondhoek, terwijl een zijwaartse blik moet aangeven of de andere partij nu al dan niet akkoord gaat. Hier niets van dat alles. Het visuele contrast alleen al, waaraan natuurlijk niet te ontkomen valt: de kleine, vriendelijke en blijkbaar eeuwig zich verontschuldigende Ban-ki Moon, in de schaduw van de bonkige Netanyahu, een kop groter dan zijn ‘tegenspeler’, die hij grofweg inpepert niet zinnens te zijn een duimbreed af te wijken van het uitgestippelde bommenparcours. Hier is geen ruimte voor diplomatiek tijdverlies, wat natuurlijk het voordeel biedt van de duidelijkheid. Inbinden? Geen sprake van. De VN-man wordt gewoon belachelijk gemaakt. Geschoffeerd op het einde van zijn bezoek en nog net niet met pek en veren overladen afgevoerd naar het vliegveld.

Tussenstand Gaza-Israël: 400 doden tegen 8. Cijfers bijna in evenwicht.

Zondag 20 juliEr wordt een nieuw toppunt van waanzin bereikt. Meer bepaald in New York waar Israël zich voor de Verenigde Naties uit het kluwen van aanklachten tracht te wringen met Amerikaanse inspiratie: the right to defend yourself. Geen leger ter wereld zou zich bezighouden met het voorzien in voedsel en brandstof van het gebied waar het doorheen trekt. Ja, dat herinneren we ons hier uit de tijd van de Spanjaarden en de Fransen. Brandschattend het land door. Over de openluchtgevangenis die de Gazastrook is, staat in de statuten van de VN natuurlijk niets. Pech voor de Palestijnen. Terwijl de oplossing ten gronde eenvoudig is. Geef de Palestijnen die al door Israël zijn opgeslokt, hun burgerrechten terug. Doe hetzelfde op de Westelijke Jordaanoever en laat ze daar wonen in de nederzettingen die Joodse kolonisten zo vriendelijk zijn geweest daar al in te richten. En ontgrendel de Gazastrook, tenminste in de richting van de Sinaï-woestijn; dan kunnen ze alleen nog Egyptenaren lastigvallen. En wie dan nog vervelend doet, laten terugkeren naar het land zijner vaderen, zij het dat dit zich nu op heilige Joodse grond bevindt. Simpel toch? In Absurdistan moet dat kunnen. Misschien moest ook de UNO daar naartoe verhuizen, om te wennen aan de Hebreeuwse newspeak. Waar ‘vredesproces’ betekent dat je een eeuw lang ongestoord ander land inpikt en de bevolking terroriseert omdat ze daarmee niet wil leven. En ‘zelfverdediging’ dat je alles en iedereen uit de weg bombardeert die dan zo brutaal is zich daartegen de verzetten. Simpel toch, zo een snelcursus Absurdistaans? In alle ernst. Indien voor het voormalige Joegoslavië een internationaal tribunaal kon worden opgericht wegens schendingen van het humanitair recht tijdens de burgeroorlog in de jaren 1990, waarom dan niet voor Israël? En waarom kan of wil het Internationaal Strafhof in Den Haag de oorlogsmisdaden in de Gazastrook niet onderzoeken, waar dan ook de aanklachten tegen Hamas kunnen worden behandeld? Simpel, zo leert ons een Engelse krant, omdat de Verenigde Staten en Israël willen vermijden dat dan ook de kwestie van de Joodse nederzettingen in bezet Palestina wordt

12

aangekaart. Het basissysteem om dat land definitief te ontwrichten, zoveel is duidelijk. Netanyahu en Lieberman lopen nog vrij rond en kunnen ongestoord hun gang gaan.

Het goede nieuws is dat Tomorrowland het weekend heeft overleefd, zonder dat er doden vielen. Meer nog, de Belgische premier-in-ontslag kwam er meedeinen in weiden als wiegende zeeën. So far, so good.

Tussenstand Gaza-Israël: 500 doden tegen 8. Het hoge aantal burgerdoden aan Palestijnse kant heeft uiteraard te maken met de rücksichtslose manier waarop het verzet wordt aangepakt. Waarbij de Israëli’s de aanwezigheid van Hamas-strijders tussen de gewone bevolking aanvoeren als excuus, benevens het feit dat deze laatste vaak op voorhand wordt verwittigd van aankomend geweld en zich dan maar uit de voeten moeten maken. Waar naartoe? Hun probleem. Maar ze zijn dan wel wat in het Hebreeuws heet ‘een legitiem doelwit’. Of in het Nederlands: afknallen mag.

Maandag 21 juliGroot feest in Brussel. Met een nieuwe koning, naar het schijnt. Vuurwerk dat gevaarloos knalt en vliegtuigen die alleen maar kleurstrepen achterlaten.

Dinsdag 22 juliEen Vlaamse krant vervangt haar opiniebijdrage door de brief van een Noorse hulparts uit Gaza, gericht aan Obama. Hij nodigt de Amerikaanse president nadrukkelijk uit één nacht, één nacht maar, door te brengen in een kliniek in Gaza-stad. Tussen de bommen en de doden. Zelf zitten zijn ogen dicht van de slaap, kan ik me zo voorstellen. De aangesprokene reageert, voor zover bekend, op deze brutaliteit niet. De dag voordien heeft hij trouwens al zijn plicht gedaan door de doden te betreuren, on both sides. En die verre briefschrijver? Had zich allicht via zijn persdienst moeten melden. Wie stopt ooit de Joodse horden?

Elders een overzicht van foto’s met kinderen in oorlogstijd. En wat dat met kinderen doet. Of ze nu komen uit het getto van Warschau of van achter de prikkeldraad van Bergen-Belsen in 1945. Of ze naakt en door napalm begoten vluchten voor Amerikaanse bommenwerpers boven Vietnam in 1972 of dood vanonder het puin van Gaza worden gehaald in 2014... De ellende is dezelfde. Altijd en overal.

Meanwhile back in Ukraine. Een trein met de lichamen van de slachtoffers van vlucht MH17 verlaat na veel touwtrekken en militaire show het oostelijk rebellengebied, richting Nederland. In Brussel vergaderen opnieuw op korte tijd de EU-Buitenlandministers. Cameron wil meer sancties tegen Poetin. Over Netanyahu geen woord. Kan ook moeilijk anders, want Joods Actueel waakt, zionistische hoop in bange dagen.

13

Wat er verder ook moge gebeuren, ooit moet de voorraad bommen en granaten op raken, ooit... Vast staat nu al dat de staat Israël zijn doel heeft bereikt: minder Hamas, nagenoeg geen Gaza meer en een nieuwe generatie Palestijnen die, voor zover overlevend, eeuwige haat zal koesteren tegen de Joodse staatsterreur die haar leven en dat van haar volk verwoest. Indien al geen haat tegen de rest van de wereld, die kijkt en zwijgt. Handenwringend, maar meer ook niet.

Tussenstand Gaza-Israël: 500 doden tegen 25. Zo ineens? Het Israëlisch leger met zijn monstertanks stuit op meer tegenstand dan verwacht. De vijand onderschat, net als tijdens hun vorige veldtocht in de Gazastrook.

Foto 3 - Uitzicht vanuit moskee in Shujaiyah. Deze wijk, aan de oostkant van Gaza stad, werd nietsontziend gebombardeerd in juli 2014. Daarbij vielen vele doden en werd een groot deel van de wijk – huizen, winkels, auto's ... - volledig verwoest.

Woensdag 23 juliDe Brusselse ontwerpster Rachida Aziz haalt de kranten. Niet met haar kledinglijn dit keer, maar met haar standpunten omtrent Israël en Gaza. Die zijn zo puntig en pro-Palestijns, dat Facebook haar het zwijgen oplegt. Dat is dus een van die zogenaamde. ‘sociale’ media, die van zichzelf pretenderen dat ze de wereld doen opengaan. Of afsluiten voor wie hen, of de duistere krachten die achter hen staan,

14

niet bevallen. En dat is wat hier blijkbaar gebeurt. Vermoede oorzaak, zegt ze zelf, ‘de woede die ik net als zoveel van mijn Facebook-vrienden had uitgeschreeuwd over de Israëlische misdaden in Palestina’. En dan helpt zo ’n ding als uitvergroter en luidspreker. Tot ergens iemand de stekker uittrekt. Dan voel je je als Joseph K bij Franz Kafka, haar woorden, ironisch genoeg zelf Jood en die ons op briljante manier inpeperde hoe een onpersoonlijke bureaucratie het individu langzaam maar zeker plat maalt. Terecht leidt dit tot ergernis over identiteitsdiefstal door een platform dat wereldwijd ‘op een volstrekt ontransparante manier [wordt] beheerd door een paar duizend anonieme medewerkers die alles over je weten en jij niets over hen’. Niet op haar mondje gevallen, deze dame. Voor wie er nog mocht aan twijfelen, de oorlog woedt ook on-line.

Ergernis ook in en over de ‘gewone’ media. Want telkens weer tijdens het avondnieuws krijgt de Israëlische premier zendtijd toegemeten om zijn gal te spuwen over Hamas. Het ergste is niet vuil genoeg. Boko Haram en consoorten, daar horen ze thuis. Lieve jongens zijn het niet bepaald en raketten afvuren op een buurland doe je normaal niet. Met de nadruk op ‘normaal’. Maar wat zouden ze willen in Tel Aviv? Dat de Palestijnen, in het bijzonder in de Gazastrook, weerloos toekijken hoe hun zoal beperkte leefwereld helemaal wordt kapotgeschoten en -gebombardeerd? Of wat gebeurt hier anders?

Tussenstand Gaza-Israël: 600 doden tegen 30.

Donderdag 24 juliIn Europa valt intussen een opflakkering te noteren van het aantal anti-Joodse incidenten. Niet onverwacht en niet onlogisch. Wanneer de politiek deserteert, nemen anderen over. De doorsnee burger ziet, hoort en leest toch ook dat de Europese leiders zich kapot vergaderen over Poetin en Oekraïne, maar het Israëlisch geweld in Gaza geen blik waardig keuren. Dat roept verzet op, ook bij hen die een gewelddadige aanpak niet goedkeuren. Zelf gezocht. Toch kan het ook anders, zoals blijkt uit de open brief die op donderdag 24 juli de kranten haalt. Daarin een oproep, mede gesteund door een aantal in België wonende Israëli’s, om hun land te dwingen de kolonisering van Palestina stop te zetten. Dat de initiatiefnemer na de intifada van begin de jaren 2000 uit het Israëlisch leger deserteerde en nu in Gent aan de unief doctoreert, is natuurlijk genoeg om het hele project af te branden. Op hetzelfde moment laat de Hoge Commissaris bij de VN, bevoegd voor de Mensenrechten, zich scherp uit over het conflict tijdens een spoeddebat van de organisatie in Geneve. Hamas wordt getackled (hoe kan het anders?) maar ook Israël, dat ‘mogelijk’ oorlogsmisdaden begaat. Netanyahu ontwaakt met een schok, Lieberman wordt ongerust.

Overigens bieden zelfs de VN-vestigingen in Gaza de radeloze bewoners geen bescherming meer. Ze worden net zo goed door de Israëlische artillerie aan flarden geschoten, samen met wie er zijn toevlucht zocht, als de versterkingen van Hamas elders in wat nog overblijft van de stad. Dezelfde dag nog is het weer van dat. Voor de vierde keer op rij wordt een VN-school vol schuilende burgers geraakt door tankgranaten, met 15 doden en 200 gewonden tot gevolg. Dat Hamas in deze gebouwen zelf raketten en andere wapens opslaat, zoals Israël beweert, blijkt in bepaalde gevallen te kloppen. En geeft voedsel aan de stelling dat de beweging haar eigen burgers als schild gebruikt. Dan

15

zal de politicus de afweging maken of de menselijke tol opweegt tegen de geboekte militaire winst, en dan liefst in verhouding tot het totale plaatje. Te vrezen valt dat de rekening in al deze gevallen snel is gemaakt, ook al zijn hier nu al meer kinderen omgekomen dan Hamas-militanten.

Vrijdag 25 juliOp vrijdag 25 juli verbreekt de Universiteit van Leuven het stilzwijgen, zij het misschien niet op de traditionele manier. In een krant port Luc Reychler, hoogleraar Internationale Betrekkingen, Europa openlijk aan om zich te distantiëren van het Amerikaans beleid in Azië en het Midden-Oosten, dat daar slechts zweert bij zwakke staten (failed states), teneinde de eigen hegemonie te kunnen bestendigen. Voorbeelden te over: Afghanistan, Irak, Syrië, Libië, Palestina... Is het verboden daar de hand van eeuwige en beste bondgenoot Israël in te zien? Daar spreekt de professor zich niet over uit, maar de vraag stellen is ze beantwoorden. Meer indruk nog maakt de oproep van hoogleraar epidemiologie Marc Van Ranst, die de slachting in de Gazastrook uiteindelijk ook te veel wordt en die onomwonden stelt dat artsen in België niet langer stilzwijgend kunnen voortdoen wanneer ziekenhuizen en scholen worden gebombardeerd. ‘Duidelijk een oorlogsmisdaad’, zegt iemand die het kan weten, ‘in de meest dichtbevolkte openluchtgevangenis ter wereld’, zonder plaats om nog te schuilen. Waar meer dan 95% van de slachtoffers aan één kant vallen, moet je het niet hebben over een oorlogsoperatie, aldus de arts. ‘Dat is een slachting.’ Eindelijk iemand op niveau die openlijk de dingen durft noemen bij hun naam. En oproept tot de voorlopig enig haalbare maatregel: boycot. Zoals destijds tegen Rusland gebeurde en tegen het Zuid-Afrikaans Apartheidsregime. Geen sinaasappelen, geen vakantie, geen wapens, geen commerce, geen Uefa-voetbal. En hij had er nog mogen aan toevoegen: geen Songfestival. Het is toch ‘Eurosong’, nietwaar? Niet ‘Asiafestival’ of zoiets.

Maar Van Ranst blijft ernstig. Wil de term ‘Gazacaust’ vermijden, maar laat hem dus wel vallen. Verwijst, samen met 120 andere Vlaamse geneesheren, naar de Noorse arts van hierboven en naar de afkeuring door het internationaal befaamde medisch tijdschrift The Lancet. ‘Het historisch krediet van Israël is opgebruikt,’ besluit hij. Na deze onmiskenbare aanklacht tegen de Israëlische ‘misdaden tegen de mensheid’, een schot in de roos, is het kot natuurlijk te klein en zijn de reacties voorspelbaar. Van Joods Actueel uiteraard, waar André Gantman, niet gehinderd door zijn gerechtelijk verleden en intussen fractieleider van de N-VA in de Antwerpse gemeenteraad, de eer krijgt het vuur te openen. Met een frontale aanval op het ‘selectief wereldgeweten’ van de Vlaamse artsen. En uiteraard, hoe zouden we het vergeten, tegen het relativeren van de nazimisdaden van inmiddels driekwart eeuw geleden. Revisionisme heet dat in het Hebreeuws. Terwijl die van Israël dateren van... vandaag. En nu we toch in Antwerpen zijn, waar burgemeester Bart De Wever met Gaza geen punten kan winnen en tevergeefs zijn troepen aanmaant tot ‘voorzichtigheid’: die hebben daar duidelijk geen oren naar. Zoals de ‘blauwe’ opgeviste schepen, Ludo Van Campenhout die Hamas en Van Ranst gemakshalve één pot nat vindt en via Joods Actueel mag toeteren dat hij het door Israël (waar hij voor 200% achter staat) gebruikte geweld ‘proportioneel’ vindt. Sic en slik. Maar ja, Antwerpen, diamant en de Joden, het is een moeilijk verhaal. En dat zal nog lang zo blijven.

16

Tijdens het aansluitende weekend krijgen de Vlaamse artsen steun uit diverse hoeken: advocaten (via Paul Quirynen), het ABVV (Rudy De Leeuw), de christelijke ‘Beweging’ (ex-ACW, Patrick Develtere), kunstenaars (KVS)...

Overigens, lest we forget, tussenstand Gaza-Israël: 800 doden tegen 36.

Foto 4 - Vogelkooi met siervogels hangt aan overgebleven pilaar van vernielde woning (Khuzaa, zuiden Gazastrook)

Zondag 27 juliIn Brussel vindt ‘de grote manifestatie voor Gaza’ plaats, een mars van het Noordstation naar de Europese wijk. Veelkleurig, luidruchtig en wijdvertakt. Ontsierd door een clubje van enkele tientallen relschoppers, afgesloten door een kleine vertegenwoordiging van de Unie van Progressieve Joden. Jawel, die bestaan ook. En ze laten zich horen en zien. ‘Pas en notre nom’, luidt hun boodschap. Een hoopgevend teken, hoe futiel ook. Dezelfde ochtend was er een Joodse steunbetuiging aan de Israëlische ambassade, met 400 man. ’s Namiddags zijn de betogers met 5 000 (tweemaal cijfers VRT), voormelde Unie met ongeveer 40 deelnemers. De Belgische politiek volhardt in stilzwijgen, ondanks stijgende druk bij de publieke opinie en de oproepen van de voorbije dagen. Niemand te

17

zien, met uitzondering van het Gentse gemeenteraadslid Guy Reynebeau (SP-A’er, die voorzichtig blijft) en enkele communistische vlaggen. Leerrijk zijn vooral de media. ’s Avonds vergast de VRT ons bij het tv-nieuws op een ongezien sterk evenwichtsnummer: anderhalve minuut coverage, exposure of hoe je het noemen wil voor de 400 van ’s ochtends en evenveel voor de 5 000 van na de middag. In het eerste geval mag de Antwerpse schepen van Onderwijs, liberaal en Joodse voorvechter Claude Marinower, het uitleggen. Vindt de 15 seconden die de bewoners van Tel Aviv gegund is om voor de Hamas-raketten in de schuilkelders te duiken, ongehoord. En reden om hier zijn ongenoegen te uiten. Ook het cliché van Israël als enige democratie in het Midden-Oosten, die grove leugen dus, mag natuurlijk niet ontbreken. Bedoeld is de staat die alle UNO-resoluties aan zijn zwaar gewapende laars lapt, zijn eigen burgers discrimineert, Palestijns land en water steelt, een hele gemeenschap langzaam wurgt, geleid door oorlogsmisdadigers als Netanyahu en Lieberman... U vult het verder zelf wel aan. Maar er wordt, gelukkig, afgesloten met goed nieuws, kwestie van weer op adem te komen: de beide privé varkens van kakelvers Vlaams minister van Dierenwelzijn Ben Weyts (N-VA) stellen het wel. Een hele geruststelling, zodat we niet slapeloos de nacht in moeten. ’s Anderendaags zoeken we in de vroege ochtend naar meer nieuws over de betoging van gisteren in ons lijfblad. Groot is de ontgoocheling: 30 regels en niets dat u al niet wist.

Eén vraag nog in deze context, gericht aan de media, geschreven, gesproken, beeldpers... waar de heilige regel geldt van ‘woord en wederwoord’ en waar dus op elk denkbaar strijdtoneel een pro en contra kan worden geformuleerd. Dat geldt blijkbaar altijd en overal, met één uitzondering: jawel... Niet, zegt u? Waarom mag er dan geen blad bewegen of Joods Actueel krijgt de micro of een stuk gazet onder de neus geduwd om een gedegen mening te geven over al het denkbare? Goed, dat is dan een partijdig standpunt dat als dusdanig mag worden weergegeven. Het belicht één kant van de zaak. Zijn kant, hoe onredelijk ook. In mijn ogen toch en in die van velen. Heel velen. Maar ‘één kant’ wil zeggen dat er ook een andere kant is. In dit geval de Palestijnse invalshoek. Die dan ook wel partijdig zal zijn, maar tenminste de zaak in evenwicht brengt. In Vlaanderen of België niet te vinden? Kom nou. Laat in ’s hemelsnaam beide kampen de zaken uitleggen, i.p.v. altijd dezelfde. Of stoort het dat de ‘tegenpool’ ongegeneerd opkomt voor het recht op een menswaardig bestaan, of bestaan tout court, van de Palestijnen? Ronduit en rechtuit, met argumenten die evenzeer tegen het licht dienen gehouden te worden, maar daarom niet minder valabel zijn. Voor die ‘andere stem’ blijven de media nu steken bij neutrale organisaties, veiligheidshalve, want niemand wil voor antisemiet worden versleten. Die neutrale organisaties bestaan, jawel, en ze zijn nog respectabel ook. Zeer respectabel. Oxfam, Amnesty..., gebonden door regels van exclusieve en absolute neutraliteit. En terecht. Maar laat a.u.b. de media, indien ze zichzelf ernstig nemen, niet halverwege halt houden. Willen of durven ze daarna eigen conclusies trekken, dan zullen die ook gekleurd zijn, het is des mensen, maar tenminste gebaseerd op meervoudige informatie. Vindt Joods Actueel dat dan nog antisemitisch, wat allicht het geval zal zijn, om godswil, laat ze dan doen. En zich wentelen in het eigen grote gelijk, zonder dat de rest van de samenleving daar hoeft van wakker te liggen. Of gaan we zover als de BBC in de klimaatdiscussie, waar tegenstanders van het idee van de opwarming van de aarde niet langer om hun mening wordt gevraagd, wegens achterhaald en irrelevant? Eigenlijk wil ik van de officiële Vlaamse nieuwszender mijn belastinggeld terug. Of toch tenminste de helft ervan. Namelijk voor het nieuws dat ontbreekt. Ik ben die zogenaamde verdelende objectiviteit kotsbeu. Omdat ze vals is.

Tussenstand Gaza-Israël: de lijn van duizend doden overschreden, tegen 45 aan de andere kant.

18

Maandag 28 juliMaandagavond 28 juli krijgen we, als naar gewoonte, op tv de dagelijkse portie Netanyahu geserveerd. Ditmaal met de mededeling dat zijn landgenoten, alsook het belegerde Gaza, met reeds dichtgesnoerde keel, zich beter voorbereiden op een langdurige oorlog. De laatste tunnel moet eraan geloven (alsof dat iets oplost en er straks geen nieuwe worden gegraven). De laatste raket en straks ook de laatste Gazaan wellicht.

Met de nodige vertraging in de media blijkt dat nu ook op de Westelijke Jordaanoever de onrust doordringt. Maar hier gaat het tussen stenen en traangas. In termen van (h)ordehandhaving dus beheersbaar, met niet meer dan een paar doden: vijf tijdens betogingen en één doodgeschoten door kolonisten. Allemaal aan dezelfde kant dus. Gelukkig maar.

Dinsdag 29 juli‘s Ochtends op de radio. Aftredend minister van Consumentenzaken, (raar dat zo een... ‘sector’ een eigen minister waardig is) de socialist Johan Van de Lanotte, laat weten dat er een etikettering komt met betrekking tot producten uit de Joodse kolonies op de bezette westelijke Jordaanoever. Die waren kunnen dan als dusdanig worden onderscheiden. Maar, zo wordt er snel aan toegevoegd, het systeem is niet verplicht en verkopers beslissen zelf. Kopers uiteraard ook. ‘Dat werd ons gevraagd door pro-Palestijnse organisaties’, heet het verontschuldigend, ‘want goederen uit die gebieden hebben toch een... eh, specifieke connotatie.’ Een specifieke connotatie, letterlijk zo gezegd. Bang van de eigen schaduw. Ja, je moest zo maar eens een antisemitische connotatie krijgen, nietwaar? Godverdomme, man. Anders altijd zo fel van de tongriem gesneden, zeg dan toch waar het op staat. Met dit taalgebruik en deze ingesteldheid komt Israël in nog geen duizend jaar in beweging.

Dezelfde ochtend in de krant: EU gaat Rusland aanpakken. In verband met Oekraïne natuurlijk. Goed zo. En Israël? Nooit van gehoord. Oei, gebeurt daar ook iets?

Woensdag 30 juliOp 30 juli bombarderen de Israëli’s opnieuw een VN-school, de derde al in tien dagen tijd; het wordt een slechte gewoonte. UNRWA, de VN-organisatie die Palestijnse vluchtelingen helpt, laat weten dat tot 17 maal toe aan Israël de precieze coördinaten waren doorgegeven. Niet om juister te kunnen mikken, of blijkbaar net wel? Meer dan 3000 burgers hadden er radeloos hun toevlucht gezocht, in de hoop dat ze daar tenminste veilig zouden zijn. Niet dus, 17 doden en 150 gewonden mogen aan het lijstje worden toegevoegd, uitsluitend vrouwen en kinderen. A ja, de mannen zitten in de militie

19

of in de gevangenis. En dat ondanks een tijdelijk zogenaamd humanitair bestand, eenzijdig door Israël afgekondigd. Blijkt bij nader toezien dat dit niet geldt in zones waar soldaten bezig zijn met operaties. Noem één straat in heel Gaza waar zulks niet het geval is? De leugens, het bedrog en de schijnheiligheid, ze maken je misselijk.

Dat betert er niet op bij het lezen van een krantencitaat, geplukt uit de toespraak van de oppositieleider van de Israëlische Arbeiderspartij (van linkse signatuur, zou een mens veronderstellen) tijdens een herdenkingsdienst voor de drie jongemannen wier dood als rechtstreekse aanleiding gold voor het huidig offensief, althans volgens de officiële versie in Tel Aviv. “Die drie jongens hebben het land gered”, zo luidt het. “Israël is eindelijk weer herenigd in één strijd.” Soms geloof je niet wat je ziet. Heb dat driemaal herlezen, maar zo staat het er. Kan alleen nog maar hopen dat dit een drukfout is. Met zo een oppositie mag een regering, hoe oorlogszuchtig ook, wel op haar twee oren slapen.

Tussenstand Gaza-Israël: 1270 doden tegen 59 (waaronder drie burgers).

Donderdag 31 juliHet bombardement van gisteren op de VN-school in Gaza is zelfs voor de diplomaten van de UNO ‘de druppel’. Een oorlogsmisdaad, heet het nu, zonder franje. En een grove schending van het internationaal recht. Ook hun vertegenwoordigers ten velde krijgen het in toenemende mate op de heupen. Tot er één helemaal uit zijn rol valt, zoals plaatselijk VN-woordvoerder Chris Gunness in Gaza zelf, die in een opname, voor het avondnieuws door de VRT overgenomen van Arabische zender Al Jazeera, tijdens een verklaring in tranen uitbarst. “De rechten van Palestijnen, ook van kinderen, worden hen volledig ontzegd. Dat is vreselijk.” Verder dan nog een kuch raakt de man niet. Het beeld toont een schouderklop door een collega en wordt dan afgebroken. Dit lijkt cinema, maar is het niet. De reactie van Israëlische zijde maakt je vervolgens helemaal ziek. Er zal een onderzoek worden uitgevoerd. Blijkt een fout gemaakt, dan zal het land zich verontschuldigen. Jezus nog aan toe. En Obama? Niet gehoord. Daarover toch niet. Wel een Ban ki-Moon die uiteindelijk ook uit zijn rol valt en geen blad meer voor de mond neemt. De diplomatie krijgt het moeilijk.

Aansluitend in dezelfde uitzending krijgt de Israëlische ambassadeur in Brussel nog eens vrije baan om de klassieke resem clichés te spuien, aangevuld met half opgebouwde of ronduit valse redeneringen. Ruimte voor nuance is hier natuurlijk niet. Het begint en eindigt met Hamas, dat natuurlijk het eigen volk als gijzelaar gebruikt. Vanwaar toch ineens die onverwachte bezorgdheid voor de gewone Gazaan? Of waar kromtaal de norm wordt. Denkt die vent dat wij allemaal idioten zijn? De Gazastrook demilitariseren als enige optie. Om daar dan met tankkolonnes en artillerie vrolijk doorheen te fietsen, links en rechts vurend naar believen? En wie zal dat stuk grond en zijn bewoners nog verdedigen, nadat eerst de gematigde stemmen en vervolgens alle andere zijn uitgeschakeld? Op naar de totale weerloosheid dus. Het kan altijd nog absurder. Goed, Hamas zijn geen kerstekinderen en ze zullen best een extreme agenda hebben, maar daar bestaan andere oplossingen voor. Overigens dreigt met elk nieuw Israëlisch projectiel het gevaar om nog verder op te schuiven naar het ware extremisme: het islamisme. Het is de Israëlische retoriek in al zijn

20

perversiteit. Eerst de zaken onmogelijk maken en dan klagen dat er geen ruimte blijft voor een zinnig gesprek. Hoe zou dat toch komen? Als we in Europa dan al iets willen doen: boycotten, die handel. Maar dan wel grondig, zoals destijds met die andere Apartheid in Zuid-Afrika. En daar heeft het geholpen, zij het na lang volhouden. En ‘onze’ Reynders, welbespraakt in alle talen? Ni vu, ni connu. Maar wel disgraced forever. Net zoals al die andere Vlaamse, Belgische, Europese regenten. Alleen dat hij, steeds klaar om zich op de eerste rij te wringen, meer wind vangt. En nu ook meer hoon verdient. Intussen beginnen zelfs aan zichzelf verplicht neutrale organisaties als Oxfam en Amnesty International het stilaan op de heupen te krijgen van de onophoudende Israëlische bombardementen.

Foto 5 - 1,5 jaar oud jongetje met oom, zijn gehele familie werd gedood bij een bombardement op hun huis

Vrijdag 1 augustus1400 Palestijnse doden, Israël geeft geen cijfers meer. Het grondoffensief verloopt blijkbaar iets moeilijker dan verwacht.

In de ochtendlijke krantencommentaren wordt de stelling van gisteren vandaag bewezen. En ere wie ere toekomt: in Het (al te vaak geridiculiseerde) Belang van Limburg. Eindelijk de nagel op de kop: teruggaan tot 1948. Een eind verder terug in de tijd had ook gemogen, het zou nog meer verklaren, maar goed. Buitensporig geweld en, de kern van de zaak, indien de Joden de Palestijnen niet van hun land hadden verdreven, de wereld zou er anders uitzien. Bingo.

En elders in het land: echt gebeurd. Een Joodse vrouw belt de dokter om te klagen over pijn. Antwoordt de Antwerpse arts: ‘Ga naar Gaza, ’t zal rap over zijn’. Ja, dat krijg je dan. De stem des

21

volks die zich laat horen. En natuurlijk: ’t kot te klein annex kleine kettingreactie door bevoegde overheids-en aanverwante instellingen, als daar zijn de FOD Volksgezondheid, de Orde van Geneesheren, het parket van Antwerpen wegens schuldig verzuim, de politie wegens een klacht voor racisme en xenofobie. Natuurlijk mag ook ons aller Joods Actueel niet ontbreken, die de dame in tranen meldt. Uiteraard wegens 70 jaar geleden. En ook natuurlijk: de dokter door het stof. Want zeg nu zelf, het is altijd iets met die doktoors. Tiens, en nu we het er toch over hebben, hoe zou het nog zijn met die Turkse oorbel en die mannen die iets geroepen hebben tijdens een betoging, twee weken geleden?

Zaterdag 2 augustusSurprise, surprise, Obama wordt wakker. De aanleiding: een gekidnapte Israëlische soldaat. Althans, zo luidt de eerste versie in het ochtendnieuws, andere volgen. Na ruim twee weken moordende en onophoudende bombardementen zou je verwachten dat zelfs de Amerikaanse president het nu welletjes vindt, maar nee, er komt alleen een snelle en felle reprimande tegen Hamas, al is nog niks bewezen. Loslaten die kerel, dit zijn geen manieren. En voor de rest? Rustig voortdoen, zeker? Carry on, boys. Hoe je een soldaat kunt ‘kid’nappen, is ons een raadsel. En dat zo een gewapende indringer in vijandelijk gebied in vele sloten tegelijk kan sukkelen (worden afgeknald, op een mijn lopen, in een hinderlaag of in de armen van de tegenstander) is er iets meer logisch? De Israëlische soldateska kijkt toch ook niet op een mannetje (correctie: op een paar honderd man) meer of minder? Maar neen, in militaristische staten, zoals de bondgenoten VS en Israël zijn, geregeld of voortdurend in oorlog, is een niet gewoon doodgeschoten maar anderszins uitgeschakelde soldaat meteen staatszaak. Ook al omdat die nadien als pasmunt kan worden gebruikt voor een afgedwongen deal. Hamas wordt dus gesommeerd, niet vanuit Tel Aviv maar vanuit Washington!, de man per kerende terug te sturen en hem zeker geen haar op het gehelmde hoofd te krenken. Of anders... Ja, anders wat eigenlijk? Pas op of er wordt geschoten? Ook onze gazetten gaan hierin mee. ‘Conflict in een nieuwe fase’, heet het. Jawadde, wat 1 400 Palestijnse doden niet vermochten...In de marge geeft Obama kwansuis nog mee dat er in Guantanamo na 9/11 werd gefolterd om bekentenissen af te dwingen en dat parlementsleden van de bevoegde onderzoekscommissie nadien door de CIA werden bespioneerd. Maar ’s mans vertrouwen in de baas van die vereniging blijft ongeschonden. Quel cinéma. En toch zijn er nog andere verrassingen, ditmaal in de persoon van het Belgisch-Joodse dans-icoon Lydia Chagoll, ex-Japanse concentratiekampen, 83 inmiddels, maar nog steeds vloekend en drinkend in het leven staand. Met boosheid en verontwaardiging die haar, naar eigen zeggen, op de been houden. Gelukkig als ze is dat ze destijds niet naar Israël trok, toen dit door de zionistische propaganda werd voorgesteld als leeg, onbewoond en wachtend op immigranten. Voor haar is het duidelijk: “Het radicale islamisme en het radicale orthodoxe jodendom versterken elkaar en bedreigen al wie gematigd zijn.” Weer een verraadster allicht, als Joodse antisemiet.

Zondag 3 augustus

22

Op zondag 3 augustus, krantenloos uiteraard, blijft evengoed ‘de onbekende soldaat’ in het nieuws. Misschien was hij wel helemaal niet verdwenen, zo heet het nu ineens. Tegelijk komt het bericht dat Israëlische eenheden worden teruggetrokken, een paar dagen nadat een langdurig offensief was aangekondigd. De stormloop blijkt te vertragen. Of dat nu komt doordat er niks meer overblijft om nog kapot te schieten of op te blazen, is voorlopig een raadsel. Wel valt op dat al een hele tijd geen dodencijfers meer worden vrijgegeven. Van de Palestijnen weten we dat het getal daar intussen tot rond de 1500 is gestegen. De Israëli’s zijn gestopt met tellen, voor ons althans. Maar maakt u zich geen zorgen, de ‘gewone’ bombardementen gaan door. Tot de laatste Palestijn allicht. Is er dan niemand die deze bende barbaren kan of wil stoppen?

De burgemeester van Antwerpen, Bart De Wever, vindt dat zijn stadsgenoot-dokter die hulp zou hebben geweigerd aan een Joodse vrouw die zich onwel voelde, moet worden gestraft. Hij zou beter zijn ‘blauwe bende’, overlopers en andere, in toom houden. Zoals Claude Marinower, toen die tien dagen geleden het nodig vond de zionisten te steunen die voor de Israëlische ambassade in Brussel hun regering in Tel Aviv kwamen aanvuren. Dat zoiets bovendien een slag in het gezicht is van een groot deel van de inwoners van zijn eigen stad en dat die man met zo een optreden zijn eigen gezag ondermijnt als schepen van Onderwijs (en Rechtszaken!), is de burgervader blijkbaar ontgaan. Of, juister allicht, het maakt hem niks uit. En wij die dachten dat het ‘gezonde’ Vlaams nationalisme dreef op het opkomen voor de verdrukten, wat voor ons geschiedenis is geworden maar elders nog springlevend. Daar denken die carrièregedreven nieuwkomers duidelijk anders over. Enkel zij, Jan Jambon?In de pers circuleren intussen, indien niet politieke oplossingen, dan toch voorlopige uitwegen. Wat met de Gazastrook? Helemaal verder uitmoorden en dan het lege land gewoon inpikken, met puinhopen en al? Daar is allang een aanzet toe gegeven, met nu een forse versnelling hoger, maar het zal allicht te lang duren en te veel kostbaar eigen volk kosten. Onze reconstructie, maar wel het plan van types als een Lieberman en, te oordelen aan zijn dagelijkse uitlatingen, ook Netanyahu. Ten gronde geven nochtans velen toe, ook binnen Israël, dat een militaire oplossing niet bestaat. Daarom is het ook zinloos, en pure propaganda, om Hamas te willen uitschakelen. Met wat nu aan het gebeuren is, staat de volgende generatie ‘terroristen’ overigens al klaar. En bezette gebieden zonder militairen, ook op de Westelijke Jordaanoever, is dan misschien wel de natte droom van elke zionist, het is tegelijk een dagdroom. En een politieke uitweg, let wel: op korte termijn, geen oplossing ten gronde, die dus een politiek gezag veronderstelt, ook aan Palestijnse kant? Enige mogelijkheid: de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook weer onder één noemer brengen. Dat is nu net wat enkele weken vóór de huidige uitbarsting gebeurde (tussen Mahmoud Abbas en Khaled Meshaal), maar meteen door Netanyahu als een oorlogsdaad werd bestempeld. Een doodsteek voor het ‘vredesproces’. Iemand moest die vent verbieden dat woord nog uit te spreken. Prompt volgde een boycot van Joodse zijde. De gevolgen kennen we.

Maandag 4 augustusWe staan op, hongerig om te vernemen hoe het de verdwenen soldaat vergaat. Maar de ontgoocheling is groot: dood en begraven, gewoon zomaar. Dat blijkt pas na enig speuren in de

23

ochtendlijke kranten, want de kortstondige hype is ineengezakt als een soufflé. Bij gebrek aan hoofdacteur. Zonde, weer een spannend verhaal door de neus geboord.

In Europa is intussen de herdenking van ‘de Groote Oorlog’ ingezet. Die begon op 1 augustus 1914 met een Duitse oorlogsverklaring aan Rusland, twee dagen later gevolgd door een aan Frankrijk. Omdat de keizerlijke troepen bij hun omtrekkende beweging doorheen de Ardennen België niet binnen mogen, starten hier de vijandelijkheden, niet officieel verklaard dan, op 4 augustus. Nu, honderd jaar later, volgen ontroerende taferelen en alweer grote woorden. Waarbij vooral de fameuze afsluiter van 1918 komt bovendrijven: ‘Nooit meer Oorlog’. 1914-2014? Klinkt dubieus in Oekraïne en bitter in Gaza.

En nog eens luisteren naar een ‘dissidente’ stem. Van een enigszins eigenzinnig tijdschrift, MO* genaamd, een kwartaalblad waarvan de volledige titel staat voor ‘Mondiaal Nieuws’. Journalist John Vandaele laat er zich inspireren door een scene uit het tv-nieuwsprogramma Terzake, waar de redactrice van dienst zich blijkbaar liet inpakken door de vraag ‘wat u zou doen als de Hollanders Antwerpen bombarderen’. Steeds gevaarlijk, dat soort vergelijkingen. Maar ze manken altijd, wisten de Romeinen al, verrassend in hun eenvoud én verleidelijk als ze zijn. Terugslaan, luidt natuurlijk het voor de hand liggende antwoord. Maar niet voor wie iets dieper graaft dan de slechts één vakje teruggaande stelling dat wie kaatst, de bal mag verwachten. De slimme vraag krijgt immers een heel andere dimensie, wanneer men eraan toevoegt dat ‘slachtoffer’ België voordien al een groot deel van Nederland heeft ingepalmd, omdat het daar met instemming van de Volkenbond een eigen staat mocht stichten, en bovendien de Randstad als gijzelaar houdt, compleet afgesloten van de rest van de wereld. Huh? Ja, dan wordt het natuurlijk iets minder eenduidig. Of net wel. Om maar te zeggen wat gebeurt met simplistische stellingnamen die doelbewust de wereld op zijn kop zetten. Conclusie van de schrijver: Israël (en Amerika — onze toevoeging) laten betijen is echt wel het slechtste wat Europa kan doen. Er bestaat ook nog zoiets als historische verantwoordelijkheid. En schuldig verzuim.

Daarmee staat echter de tijd niet stil. Daarom de tussenstand Gaza-Israël: 1700 doden tegen 67 (waaronder drie burgers).

Dinsdag 5 augustusGisteravond liet Israël weten dat de meeste van de paar tientallen Palestijnse tunnels (32 in totaal) vernietigd zijn en dat een rustpauze dan blijkbaar welkom is. Het kondigt daarom een driedaags bestand af. Waarop meteen de vragen rijzen of, dit alweer eenzijdig wordt afgekondigd, en of en hoelang het ditmaal zal standhouden. Dat laatste toch alvast die ene dag, want in het avondjournaal botsen de beelden van het bestand. Joodse stalletjes in de straten aan de Israëlische kant van de grens, boordevol groenten en fruit, terwijl een wijf in de micro schreeuwt dat ze die in Gaza veel harder hadden moeten aanpakken. Daarop volgt Gaza: een onoverzienbare en vaalgrijze puinhoop, met alleen lege en scheefhangende flatgebouwen in het late zonlicht. Een omgevallen minaret heeft zich in een flatgebouw geboord. Zelfs bij de taaiste en meest verdraagzame geest moet de maag keren bij het zien van taferelen, die nog het meest doen denken aan Berlijn 1945, terwijl in het volgende filmfragment Israëlische soldaten zingend huiswaarts keren.

24

Is er dan iets opgelost? Bijlange niet. Het wachten is alleen op de volgende slag. Over de basis van het conflict, Israël vernietigt Palestina, en wat nu moet volgen: geen woord. Over de oplossing, de bezetter ontruimt het bezette gebied, ook niet. Hardnekkig blijven zoeken naar evenwicht tussen terreur en tegenterreur, op zich reeds onzinnig, contraproductief en bovendien deel van een dubbele agenda die erin bestaat, tegelijk met de bezetting, de ware reden van het drama ongemoeid te laten. Die wel aanpakken is nochtans de enige manier om het conflict uit de wereld te helpen. Maar dat willen de Joden blijkbaar niet. Of althans, de meesten onder hen, in Israël en daarbuiten. Het is nochtans een evidentie. Wij zouden het ook niet pikken, wanneer iemand zomaar langskomt met de boodschap ‘dat het hier van ons is’. Dus, oprotten maar. The right to defend yourself wordt hier moeiteloos op zijn kop gezet, terwijl een volgende generatie vol grenzeloze haat klaar staat om de fakkel over te nemen. Israël heeft Gaza, weer eens tot een symbool gebombardeerd. En het is algemeen geweten dat symbolen een taai leven leiden. En zie, ook de kunstenaars komen weer tot leven. In een publieke tribune van het weekblad Knack roept een aantal, samen met een groep academici, op tot een economische, culturele en diplomatieke boycot van Israël. Op het evenement Theater aan Zee in Oostende verklaren zowel schrijvers als acteurs publiekelijk niet langer te willen doen alsof hun neus... bloedt, bij het vele bloed dat in de Gazastrook wordt vergoten. Voorstellingen worden onderbroken voor blijken van medeleven met de Palestijnen. Actrice Marijke Pinoy, als gangmaker zelf in het begin van dit jaar nog geschokt teruggekeerd uit Palestina, windt er geen doekjes om: “Dit is geen opstoot van geweld, maar deel van een continue apartheidspolitiek” en “erger dan een Griekse tragedie”. Zo horen we het ook eens van een ander. Zij haalt er de zogenaamde Gaza-monologen bij, over een 14-jarig meisje dat op weg naar school wordt doodgeschoten. Het verhaal dateert dan wel uit 2008, de vorige Gaza-oorlog, zeg maar. Kon echter net zo goed vandaag zijn gebeurd. Al die tijd duurt de ellende voort. Ook Tom Lanoye laat zich horen, op het kruispunt tussen wanhoop en machteloosheid, maar vindt een culturele boycot dan weer geen goed idee. In de marge van een herdenking van de Eerste Wereldoorlog heeft schrijver en momenteel Dichter des Vaderlands, Charles Ducal, het over ‘Gods uitverkoren volk’, niet gericht tegen de Joden, wel tegen de terreur van de Israëlische staat tegen het volk van de Gazastrook. En voor alle duidelijkheid, ‘tegen het misbruik van het Joodse geloof en van de Jodenvervolging om de militaire praktijken in de bezette gebieden te rechtvaardigen’. Tijd dat het eens publiekelijk zo wordt geformuleerd. Al zal het bij hen die leven bij de gratie van de antisemietenwaan niet veel veranderen. Het zij zo.

Tussenstand Gaza-Israël: 1843 doden tegen 67.

Woensdag 6 augustusDe tweede dag van het bestand. In Gaza komen de mensen geleidelijk aan uit hun VN-schuilplaatsen gekropen, voor zover niet vernield. Ze zoeken opnieuw hun woningen op, of wat daarvan overblijft. Duizenden weten niet meer waarheen. Krantenfoto’s van grijze en grijzende, leeggeschoten betonstructuren zonder ramen, spuwen je in het gezicht. Voor de enige kleurschakering zorgen enige

25

verspreide stukken huisraad. Een jarenlange Israëlische blokkade maakte hier reeds een onleefbare puinhoop van, nu blijft er zo goed als niets meer over. Door de bombardementen is het drinkwater, zoal niet afgesloten, met rioolwater besmet. Elektriciteit is er al helemaal niet, terwijl duizenden tonnen afval tussen het puin liggen te rotten. Hoe kan hier (elementaire) hulp worden geboden? Geen idee.

De Palestijnse ‘minister van Buitenlandse Zaken’ Riad al-Maliki is intussen naar Den Haag gereisd waar hij bewijzen van Israëlische oorlogsmisdaden wil voorleggen. Veel hoop wordt hem niet gelaten. Voor verwijzing naar het Internationaal Strafhof is immers een beslissing nodig van de UNO-Veiligheidsraad. En daar steken de Verenigde Staten gegarandeerd een stokje voor. En komen we dus terug bij af.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry, die eerder inzake het Midden-Oosten al zijn nek heeft uitgestoken (die dan net niet door Israël werd afgehakt), doet intussen wel opnieuw een poging om de impasse te doorbreken. Stelt dat terugkeren naar de status quo ante geen oplossing is, gekoppeld aan een oproep om ditmaal grondig naar een uitweg te zoeken. Hij vermeldt daarbij nadrukkelijk de tweestaten-optie. Waar hebben we dat nog gehoord? Tien, twintig of meer jaren geleden.

Donderdag 7 augustusDe derde dag. Er verschuift niets. Maar er wordt ook niet geschoten. Of toch bijna niet. Diplomatieke manoeuvres zijn aan de gang om tot een verlenging te komen van het bestand dat in principe vandaag afloopt. Egypte, met zijn nieuw, half-militaire regime, waar de buitenstaander nog altijd niet goed wijs uit raakt en dat het niet heeft begrepen op Hamas (als bondgenoot van zijn eigen, buiten de wet gestelde Moslimbroeders)) blijft zich evenwel inzetten als bemiddelaar. Met als aartsmoeilijke, om niet te zeggen onmogelijke opdracht om water en vuur te verzoenen. Of tenminste te voorkomen dat beide partijen elkaar ten gronde richten na deze derde Gaza-oorlog in vijf jaar tijd.

Vrijdag 8 augustusEen bestandsverlenging komt er uiteraard niet vanzelf, maar er wordt alsnog verder gepraat, stelt iedereen voorzichtig vast. Tegelijk daalt de eerste fall-out neer op politiek en maatschappelijk vlak, terwijl tot nader order de wapens zwijgen. Heel wat partijen, tot ver buiten het strijdgebied, zitten met vragen en bedenkingen. Zo groeit in ruime kring het gevoel dat het nu stilaan wél is geweest met het misbruik van de Jodenvervolging. De Joden hebben het krediet dat zij overhielden aan de Holocaust opgebruikt, zo valt steeds vaker te horen. Het lijden dat hen is aangedaan, rechtvaardigt in genen dele de misdaden tegen de mensheid die zij zelf aanrichten in Palestina. De Jood als dader in plaats van de Jood als slachtoffer, het is wel even wennen. Maar het eeuwige dreigement met

26

antisemitisme verliest zijn scherpte en daarvoor zijn de Joden zelf verantwoordelijk. Laat het duidelijk zijn: antisemitisme kan niet, evenmin als elke andere vorm van racisme. Maar dan het echte antisemitisme, waartegen het verzet niet gebaat is met het oproepen van spoken alom. Never cry wolf, weet u wel.

Foto 6 - Jongetjes spelen op tractor in Khuzaa. Het dorpje werd zwaar getroffen en grote delen zijn volledig verwoest tijdens het militaire offensief van 2014.

In de bezette gebieden zelf, waar, onbekend voor velen, tal van Europese en internationale hulporganisaties actief zijn, bovendien in de meest ondankbare omstandigheden, raakt het geduld eveneens op. Altijd blijven opbouwen, waarna alles opnieuw wordt kapotgeschoten terwijl de politiek en de rest van de wereld ongeïnteresseerd toekijken, dat kan niet eeuwig duren. Zes niet-gouvernementele hulporganisaties (waaronder Oxfam, Broederlijk Delen en 11.11.11) nemen hierover een duidelijk standpunt in. België en Europa pompen miljoenen in Palestijnse ontwikkelingshulp. Omdat de totale Israëlische blokkade elke wederopbouw onmogelijk maakt, zeker sinds Hamas in 2007 in de Gazastrook aan de macht kwam, blijft die noodgedwongen beperkt tot elementaire voedselbedeling die je misschien in Afrikaanse hongergebieden zou verwachten, maar niet in een ‘normaal ontwikkeld land’. Dat moet nu maar eens gedaan zijn. Europa laten blijven investeren, erg gul, als tegengewicht voor de politieke lamlendigheid, en de Israëli’s bij de eerste de beste gelegenheid alles weer laten kapotschieten? Gedaan ermee. De schade zal worden opgemeten en Israël moet met herstelbetalingen over de brug komen. Dat is althans de wens c.q. de eis van de humanitaire organisaties die geen geheim maken van het menselijk drama dat zich (intussen al generaties lang) afspeelt in de Gazastrook alsook op de bezette Westelijke Jordaanoever. De werkloosheid is er dramatisch, de economische activiteit gedaald tot op (en vaak onder) overlevingsniveau. Een menswaardig bestaan wordt de mensen hier niet gegund, we zegden het al. Of die vrome wensen ook realiteit worden? Daarvoor moet de politiek in beweging komen.

27

Ontwaken uit haar lethargie, de schrik achter zich laten, durven opkomen voor de rechten, neen, voor het blote bestaan van een leefbaar Palestina. Holocaust of niet.

Zaterdag 9 augustusBestand of niet, Gaza blijft op de maag liggen. Ook in de kunstwereld, waar Michaël Borremans de lont aan het kruitvat steekt met zijn voornemen om met een overzichtstentoonstelling van zijn schilderwerk naar Tel Aviv te reizen. “Ik keur de Israëlische acties af, maar wil niet weglopen”, luidt zijn verklaring, veeleer verdediging. Waarop collega Alain Platel hem prompt aanzet om, als hij daar dan toch is, liefst nog in het gezelschap van honderd andere kunstenaars, ook door te reizen naar Gaza om daar een bezoek te brengen aan de andere kant van ‘de tunnels’. “En”, zo verzoekt de choreograaf tot slot, “vraag u ook af of u geen tunnel zou graven, indien slechts een hek u scheidt van uw bestemming.” Het tekent het publieke debat in deze dagen.

Helemaal lam ligt het verzet intussen niet, maar het blijft wel beperkt tot enkele verspreide incidenten, evenwel met nieuwe Palestijnse slachtoffers tot gevolg. Terwijl de verzetsbeweging Hamas nu echt wel de inzet is geworden van het touwtrekken onder Egyptisch toezicht. Israël wil Hamas weg, Hamas wil de blokkade weg. Wat men noemt: een patstelling. Of, iets minder radicaal: Gaza wil een zeehaven, Israël wil de Gazastrook ontwapenen. Voorlopig idem.

De Gazastrook wordt intussen van de voorpagina’s verdrongen door een ander Arabisch drama: de ‘strijders’ van de ISIS/IS (die een zogenaamde Islamitische Staat willen oprichten in Syrië en Irak tegelijk) banen zich met ongeziene beestachtigheid en snelheid een weg doorheen Irak, zuidwaarts naar Bagdad, noordwaarts via Koerdisch gebied. De Amerikaanse president stuurt er vandaag zijn bommenwerpers op af. Eerst kortstondig, zo heet het. Vrij snel daarna wordt een termijn van maanden genoemd.

Maandag 11 augustusHet gaat nu wel heel snel. De Iraakse minister-president Nouri al-Maliki, tot voor kort beschermeling van de Amerikanen, wordt zo goed als opzijgeschoven. En Hillary Clinton laat van zich horen. Ooit First Lady naast een rokkenjagende president, nu in de pronostieken steeds meer zelf kandidaat voor het hoogste ambt in de VS. In een lang kranteninterview haalt zij de huidige president en partijgenoot Obama vakkundig onderuit. Vindt namelijk zijn kritiek ten aanzien van Israël ongepast. Jezus Christus, de Amerikaanse Republikeinen langs rechts voorbijgestoken. Dat een zionistische columniste in een Vlaamse krant zo een onzin verkoopt, tot daar aan toe. Maar dit geeft te denken. Vooral over de zogenaamde bemiddelende rol die de Verenigde Staten in het Midden-Oosten zou (moeten) spelen. De Clintons hebben zich altijd al best gevoeld in Joodse kringen waar ook hun enige schoonzoon vandaan komt. Geen probleem. Echtgenoot Bill was wel de man die in 1993 Yitzhak Rabin en Jasser Arafat in Washington de zogenaamde Oslo-akkoorden liet bezegelen. Met een

28

tijdelijke regeling in het vooruitzicht, een driedubbele Nobelprijs voor de Vrede als beloning (Israëlisch buitenlandminister Shimon Peres inbegrepen), maar voorts geen concrete gevolgen inzake het geplande interim-zelfbestuur door een machteloos gebleken/gemaakte Palestijnse Autoriteit. Bij de eerste bespreking in het Israëlisch parlement haalde zekere Benjamin Netanyahu er meteen Hitler en de Nazi’s bij. Rabin werd twee jaar later neergeschoten door een Joods-orthodoxe ultranationalist; van Arafat wordt nog steeds getwijfeld of hij ja dan neen is vergiftigd door de Israëlische geheime dienst. Dichterbij kwam een oplossing sindsdien nooit, zelfs geen aanzet tot. De eenzijdige Amerikaanse steun aan Israël is alleen toegenomen. Bevestigt Dame Clinton openlijk, zelfs al zou iemand als Barack Obama dat anders willen. Wie nu ook nog een seconde gelooft in evenwichtige bemiddeling vanuit Washington, moet stekeblind zijn of te kwader trouw. Waar blijft Europa?In een krant neemt de Nederlandse publicist en Azië-kenner van Joods-Engelse afkomst, Ian Buruma, de Israëlische bommenrage onder de loep. Hij stelt vast dat de tactiek die erin bestaat een bevolking murw te bombarderen om ze van haar leiders los te weken of de wil tot verzet te breken, honderd jaar oud is maar nog nooit echt heeft gewerkt. Zo worden in de Gazastrook scholen en ziekenhuizen, woningen en moskeeën, ja hele wijken met de grond gelijkgemaakt, terwijl het de Israëli’s er zogezegd enkel om te doen is de smokkeltunnels uit te schakelen, op zich levensnoodzakelijk geworden voor het overleven en uiteraard ook gebruikt om wapens binnen te brengen. Historische voorbeelden van dit zogenaamd strategisch bombarderen als onderdeel van een totale oorlog zijn er te over. Uiteraard tijdens de Tweede Wereldoorlog: Rotterdam, de Battle of Britain waarbij de Duitsers Londen viseerden, Duitsland zelf dat daarna systematisch werd bestookt door Britten en Amerikanen, de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. Twintig jaar later zouden de VS Noord-Vietnam ‘terug naar het stenen tijdperk bombarderen’, zoals ze zelf aangaven. Heeft het allemaal veel verschil gemaakt? Buruma meent van niet. Integendeel, het heeft alleen het plaatselijk verzet gestaafd, tot dit natuurlijk voor de overmacht moest bezwijken. Op korte termijn, wel te verstaan, want in the long run krijg je een heel ander verhaal, tenzij een bevolking totaal wordt uitgeroeid. Maar de Vietnamezen hebben zich nooit overgegeven en, aldus nog Buruma, ook de Palestijnen hebben eigenlijk niks meer te verliezen. Dat belooft.

Tussenstand Gaza-Israël: 1895 doden (ondanks het bestand) tegen 67.

Dinsdag 12 augustusHaha, hommeles in Hollywood. Met een Spaans acteursduo ditmaal. En nog wel over de Gazastrook, jawel. Het zal Penelope Cruz en Javier Bardem maar overkomen, samen met regisseur Pedro Almodóvar en nog een honderdtal anderen. Eens goed hun gedacht zeggen over Gaza, of tenminste hun handtekening zetten onder een brief die dat voor hen doet. Of deed, eind vorige maand al. En in ongezouten bewoordingen dan nog; in termen van een Palestijnse genocide en Israëlisch staatsterrorisme. Dat komt natuurlijk niet goed in een stad, niet alleen vol blingbling maar waar vooral veel vedetten van Joods bloed opereren zoals Woody Allen, Steven Spielberg, Jeffrey Katzenberg... En waar het Republikeins gedachtegoed welig tiert. Het een paar jaar geleden in het geheim getrouwde paar dan, veiligheidshalve, toch maar even door het stof.

29

Woensdag 13 augustusOp het zomerfestival Pukkelpop is gisteren een tent omgewaaid. Weeral, en uiteraard slechte herinneringen oproepend aan een vorige keer. Tijdens de nacht weer rechtgezet, zonder verder erg. Alleen wat vervelend, meer niet. En Michaël Borremans stuurt zijn eerste schilderijen naar Tel Aviv.

In Doel ontwikkelt zich een drama van heel andere aard. Daar ligt kernreactor nummer 3 al paar dagen stil, zo blijkt nu. Uitleg volgt met mondjesmaat, vooral wanneer blijkt dat er sabotage in het spel is. Hoelang zal de herstelling duren? Tot het einde van de maand, moet een PR-madam van haar bazen vertellen. Tot het einde van het jaar, weet de VRT kort nadien te melden. Naar waarheid, zo blijkt, terwijl lastige vragen zich opstapelen. Wie heeft dit gedaan, hoe is het zover kunnen komen, maar vooral, wat zijn de directe gevolgen wanneer de winter volgt. In een clubje landelijke gemeenten gaat dan niet alleen het licht uit, maar ook de stoof. De kranten hebben pagina’s te weinig om uit de doeken te doen wat ons in een bestaan zonder of met te weinig elektriciteit allemaal aan onheil te wachten staat.

Maar wat is dat in vergelijking met mensen die tussen het puin moeten leven, denk je dan. Alles kwijt, familie, vrienden en kennissen inbegrepen. De vergelijking blijft door het hoofd spoken, ook al is er het besef dat je alles kan doodrelativeren, dat het ene onheil het andere niet opheft en dat er overal in de wereld ellende is. Puin is er intussen ook voldoende in Oekraïne, waar sluipenderwijs een echte, en alsnog onverklaarde oorlog op gang komt in de aan Rusland grenzende gebieden. De NATO mag dan niet vrijuit gaan in zijn opdringerigheid, Poetin speelt het vuil. Zoals met een kolonne nagenoeg lege Russische vrachtwagens, die persé hulp moeten gaan bieden over de grens, waar ze in Donetsk en Loegansk op zitten te wachten. De truc is zo doorzichtig, net als soldaten zonder gezicht en pantserwagens zonder kentekens. Maar intussen groeien zowel de spanning als de onrust, wat natuurlijk de bedoeling is. Ook in Syrië, Irak en Koerdistan gebeuren verschrikkelijke dingen. Om nog te zwijgen van Afrika, met échte terreurbendes als Boko Haram, honger en droogte en nu ebola er bovenop.Maar hier, in Palestina, is het meer dan elders ook onze verantwoordelijkheid. Die van Europa, rechtstreeks betrokken bij hoe het er daar is aan toegegaan. En dan hebben we het niet alleen over de Duitsers. Maar ook over de Engelsen in hun mandaatgebied destijds. Met Joden die vanuit alle hoeken van dit kleine continent, later ook vanuit Amerika en Afrika, daarheen zijn getrokken. Sommigen uit angst, anderen uit idealisme, nog anderen uit ver- of heroveringsdrang. Zoals die uit de VS, die zich nu met schiettuig in hun nieuwe kolonies verschansen, waarvoor de oorspronkelijke bevolking dan maar de plaats moet ruimen.

En ja, het leeft ook hier bij ons. Je hoort het aan de reacties van het publiek en op plaatsen waar anders politiek taboe is. En al helemaal ‘het Midden-Oosten’, zoals het dan zo preuts wordt omschreven. “Ja, meneer, ’t is daar zo ingewikkeld, hé?” Het traditionele excuus, ook in de media, om zich maar niet te moeten uitspreken. En er vooral geen debatten aan te wijden. Maar de mensen zijn niet dom. Ook hier zitten de beelden over Palestijns puin met daartussen de overlevenden, die letterlijk nergens heen kunnen, op het netvlies gebrand. Het excuus dat beelden ook getrukeerd worden, is, zoal niet walgelijk, wel heel doorzichtig.

30

Maandag 18 augustusIn Nederland, per definitie Israël-vriendelijk, is ophef ontstaan. Reden: een gewezen advocaat die samen met zijn familie in oorlogstijd een Joodse tiener hielp onderduiken en daarvoor vanwege het Holocaustcentrum in Tel Aviv een medaille ontving, heeft dat eremetaal weer ingeleverd bij de Israëlische ambassade in Den Haag. Zelf familiaal zwaar gehavend uit de Tweede Wereldoorlog gekomen, verliest de man op 20 juli dan weer zes leden van aangetrouwde familie in Palestina, waaronder een Nederlandse diplomate. Met zijn gebaar tekent hij verzet aan tegen wat hij noemt ‘moord gepleegd door de staat Israël’. Die zit, zeker komende vanuit Holland. En, o ja, ze mogen de medaille terugsturen wanneer het land geëvolueerd is tot niet langer ‘exclusief voor Joden’. Dat zal dus nog wel even duren.

Al even lezenswaardig is vandaag Walter Zinzen, die in zijn bestaan als ex-VRT’er zijn pen ongebreideld weer mocht aanscherpen. En dat dan ook geregeld doet. Hij bezint zich over de dualiteit tussen oud-terroristen, of althans als dusdanig afgeschilderde mensen, en de Nobelprijs (voor de Vrede nog wel) die zij later ontvingen. Voorbeelden: Jasser Arafat en Nelson Mandela. Uitgangspunt: het recht zich te verdedigen en met welke middelen. Een stelling die, zoals we hier al zagen, ongegeneerd wordt omgekeerd in zowel Tel Aviv als Washington, daarbij slaafs gevolgd door Brussel. Wanneer een volk geen kant meer uitkan, is gewapende strijd onvermijdelijk en worden al snel alle middelen goed. Een daarvan is de vijand stelselmatig af te schilderen als terrorist. Bijna vergeten is intussen dat ook de Israëlische oud-premier Menachem Begin in dat lijstje thuishoort. Hij was als leider van de Irgoen-militie in 1948 verantwoordelijk voor het opblazen van het King David Hotel met daarin de hele Britse militaire staf. In 1978 heeft hij onder druk van Jimmy Carter de Camp David-akkoorden ondertekend en heeft zo de Sinaï teruggegeven aan het Egypte van Anwar Sadat onder het motto ‘land voor vrede’. Drie jaar later heeft hij de Iraakse kernreactor Osirak laten bombarderen en nog een jaar later heeft hij de Libanese Oorlog opgestart, waar Israël mede verantwoordelijk wordt gehouden voor het uitmoorden van de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabrah en Shatila door de zogenaamde. Falangisten. Tja. En Zinzen: “Allemaal hadden ze bloed aan hun handen.” “We vechten niet tegen de Joden omdat het Joden zijn, we vechten tegen de bezetters”, zo wordt Hamas-leider Khaled Meshaal nog geciteerd. Wie zal hem tegenspreken?

Een Belga-bericht. Het Internationaal Strafhof in Den Haag wordt door Israël en de Verenigde Staten onder druk gezet om geen onderzoek in te stellen naar mogelijke oorlogsmisdaden in de Gazastrook. Dat schrijft de Britse krant The Guardian. Ook de mensenrechtenorganisaties Amnesty International en Human Rights Watch krijgen geen toestemming om de Gazastrook binnen te trekken om er eigen onderzoek te voeren.

31

Foto 7 - Kinderen spelen in wat is overgebleven van hun huis in Shujaiyah

Dinsdag 19 augustusIn de schaduw van de besprekingen over een verlengd wapenbestand heeft Israël op de Westelijke Jordaanoever de huizen opgeblazen van twee van de ‘vermoedelijke’ moordenaars van de drie Palestijnse jongens, wier ontvoering voor Tel Aviv de aanleiding vormde voor deze nieuwe Gaza-oorlog. Het blijkt een illusie te denken dat het geweld daar gestopt is. Hamas vuurt raketten af, omdat het slechts een kort bestand wou mét (eerste) resultaten. Israël bombardeert en jaagt tal van teruggekeerde vluchtelingen weer weg uit het puin. Het zet ook nu zijn tactiek voort om leiders van de verzetsbeweging gericht uit te schakelen ‘met gerichte executies’. Dit keer is Mohammed Deif het doelwit, topman van de militaire vleugel van de beweging. “Als de we de kans krijgen, vermoorden we hem”, laat de Israëlische minister van Binnenlandse Zaken weten. Ongewoon openhartig. Met vijf raketten wordt een huis in Gaza platgegooid, waar Deif ‘zou’ hebben verbleven. Quod non. Zijn vrouw en zoontje van zeven maanden overleven de aanslag niet.

Donderdag 21 augustus

32

Bij een Israëlische raketaanval in het zuiden van de Gazastrook worden drie militaire Hamas-leiders gedood.

Vrijdag 22 augustusHet is de tijd der vergelding alom, ook aan Palestijnse zijde. Voor verklikkers of vermoede collaborateurs kent Hamas geen genade, ook en vooral omdat gerichte aanvallen op hun eigen kaders in de regel slechts mogelijk zijn door informatie van binnenuit die naar de Israëli’s wordt doorgespeeld. En daarop staat de doodstraf na veroordeling door een zogenaamd revolutionaire militaire rechtbank. Waarna in dit geval 18 burgers standrechtelijk worden geëxecuteerd. Het Palestijns Centrum voor Mensenrechten veroordeelt deze aanpak, wat de motieven ook mogen zijn en roept op om, ondanks alles, de rechtsstaat in stand te houden.

Dinsdag 26 augustusNa 50 dagen oorlog en onder Egyptische bemiddeling komt een bestand tot stand voor de Gazastrook dat permanent heet te zijn. Hamas doorbreekt de blokkade die sinds 2007 was ingesteld. Humanitaire hulp (bouwmaterialen inbegrepen) komt er, maar onder Israëlisch toezicht. De grensovergang naar Egypte in Rafah gaat weer open, ditmaal onder controle van de Palestijnse Autoriteit. De viszone in de Middellandse Zee wordt uitgebreid, maar van de lang verhoopte zee- en luchthaven is voorlopig geen sprake. In ruil volgt de Palestijnse belofte om ‘voor langere tijd’ geen raketten meer af te vuren op Israël. Binnen de 30 dagen moeten opnieuw (indirecte) gesprekken volgen over de vele onopgeloste kwesties waaronder de vrijlating van gevangen Hamasleden, het ontwapenen van de Palestijnse milities en de teruggave van twee gesneuvelde Israëli’s. In Tel Aviv wordt het akkoord nagenoeg onmiddellijk afgeschoten door de extreemrechtse vleugel binnen de regering, die slechts vrede, nou ja, wil nemen met de complete uitschakeling van Hamas, hoe onrealistisch ook.

De voorlopige eindstand: Gaza telt 2143 doden en meer dan 11 000 gewonden, aan Israëlische zijde vallen 67 militairen en 4 burgers.

Woensdag 27 augustusNog meer ophef in Holland, ditmaal over ernstige zaken. Het debat over Zwarte Piet laait weer op, het land houdt de adem in. Kwetsend voor zwarte mensen, weet u wel. In Amsterdam wordt gedemonstreerd tegen de burgemeester die geen Sinterklaasstoeten wil verbieden, elders stopt een zwarte anti-Zwarte Piet-jurist (volgt u nog?) uit Suriname ermee na doodsbedreigingen. Ook de speelgoedstoomboot komt onder vuur, nog net niet letterlijk. In België blijft Piet zoals hij is, gewoon

33

Zwart. Maar hadden we hier indertijd geen Belgische Congolees of Congolese Belg die ‘Kuifje in Congo’ wou laten hertekenen? Of herschrijven? Wat een wereld.

Zaterdag 30 augustusNetanyahu licht op de Israëlische televisie een tip van de sluier waarom een akkoord met Hamas tot stand kwam. Zoals te verwachten spelen hier andere redenen. In essentie de onrust aan de grenzen die in het hele Midden-Oosten nu wel heel ernstige dimensies begint aan te nemen. Hij vernoemt dan wel in één adem de Islamitische Staat in Syrië en Irak, Al-Qaeda in de Golan tussen Libanon, Syrië en Jordanië (waar de belangrijkste waterbronnen zich bevinden, die Israël zich in 1981 toe-eigende), en Hezbollah in Libanon. Daarbij gemakshalve vergetend dat beide eerstgenoemde algemeen erkende internationale risicofactoren vormen, terwijl Hezbollah Palestijns verzet vertegenwoordigt dat opereert buiten maar wel vlakbij de bezette gebieden, of the Territories, zoals Israëli’s en Amerikanen ze verhullend en vergoelijkend noemen.

Zondag 31 augustus De Israëlische regering beslist het grootste stuk Palestina in 30 jaar tijd in beslag te nemen. 400 hectaren vlakbij een Joodse nederzetting die nu Bethlehem al overschaduwt, als nieuwe bouwgrond voor kolonisten. Kers op de taart na een moeizaam bereikt compromis met Hamas de voorbije dagen, en zoals het er nu naar uitziet, een meer dan forse zoethouder voor extreemrechts binnen de Israëlische regering. Hoe onzinnig ook, er wordt een inspanning geleverd om ten aanzien van de buitenwereld nog een reden te verzinnen ook. Je gelooft het of niet, maar het is dezelfde van de voorbije oorlog: drie Joodse jongens die daar in de buurt zijn ontvoerd en gedood. En nog: het is maar uit voorzorg, er zal niet direct gebouwd worden. Goed gevonden, maar wel zo doorzichtig als de Russen die niet in Oekraïne vechten of daar verdwaald zijn en per vergissing verongelukken. Zijn die in Tel Aviv nu waanzinnig of echt idioot? Dit is de wereld uitlachen in het gezicht. De Joodse minachting voor de rest van de mensheid kent geen grenzen. De grofste grondroof in jaren hadden ze net zo goed een voorafname op het Sinterklaasfeest kunnen noemen of zoiets.

34

Foto 8 - Khaled (10) en zijn vriendje lopen door Beit Hanoun, van school op weg naar huis. Maar Khaled's huis werd volledig vernield tijdens het militaire offensief. Hij woont met zijn familie tijdelijk bij andere familieleden.

Maandag 1 septemberVeel politieke tegenwind moet de Israëlische monsterannexatie van het voorbije weekend weeral niet vrezen. Minister Reynders noemt de aankondiging ‘heel jammer’. Hij is in goed gezelschap, want voor zijn Engelse collega is ze ‘bijzonder onbedachtzaam’, de Amerikanen noemen ze ‘contraproductief’. Alle variaties aan de lichte kant van het diplomatiek jargon worden uitgetest, de ene al angstwekkender dan de andere. We zien Netanyahu al beven. Terwijl dit nu echt de grondoorzaak van het conflict betreft: het scheppen van voldongen feiten die de leefbaarheid van wat ooit een Palestijnse staat moet worden onmogelijk maken. Ter info: geen enkele Joodse nederzetting op de Westelijke Jordaanoever en in oostelijk (Palestijns) Jeruzalem wordt internationaal erkend. Ze zijn allemaal illegaal, worden desalniettemin systematisch uitgebreid sinds de start in de nadagen van de Zesdaagse Oorlog in 1967. Dat is dus een halve eeuw geleden.

35

Tot slot, een paar persoonlijke bedenkingen.1. De idee om dit verhaal aan het papier of de computer toe te vertrouwen kwam tot stand toen de

vijandelijkheden reeds volop aan de gang waren. Te laat dus voor een dagboek in de ware zin van het woord, meer een weergave van en bezinning over de dagelijkse opeenvolging der gebeurtenissen. Een echt dagboek werk je nadien ook niet bij, dat is hier wel gebeurd. In die zin dat reacties, variërend van ongeloof over frustratie tot regelrechte woede, op wat een mens ziet, leest en hoort, geregeld terugkeren, niet zomaar evolueren maar wel vaak dezelfde zijn. Die herhalingen zijn eruit gehaald.

2. Tijdens het herlezen en ook bij het schrijven speelde doorlopend de bedenking: ben ik wel voldoende objectief, ook tegenover Hamas, niet bepaald kerstekinderen en van wie ook niet alle acties te verschonen vallen. Maar het verschil inzake verantwoordelijkheid én mogelijkheden tussen wat ten gronde een verzetsgroep is aan de ene kant, een staat die (tegen alle rechtsregels in) een ander land bezet en zijn bevolking terroriseert aan de andere kant, dát verschil is groot. Waaruit aan Palestijnse zijde al tientallen jaren geleden uit nood een eigen consensus is gegroeid (die ooit als dusdanig letterlijk in een krantenkop werd gegoten): ‘wij geen leven, zij geen leven’. Dat en niets anders is de realiteit van iedere dag in Palestina.

3. En nog over objectief en partijdig. Bijna een leven in de journalistiek heeft mij geleerd dat mensen, die uiteraard standpunten innemen, hier nooit uitkomen. Maar je kan wel proberen eerlijk te zijn. Vanuit een overtuiging die in de loop der jaren is gegroeid. En die in dit geval alleen maar gesterkt is met de tijd. Mijn allereerste buitenlandreportage ooit, als groentje en prille verslaggever, ging over Israël. In 1968, het jaar na de Zesdaagse Oorlog. Ik trok erheen, niet echt vol verwachtingen maar wel bijzonder nieuwsgierig. Ik kwam terug, ziek van de Joodse arrogantie die ik ervoer. En ik publiceerde mijn verslag, dodelijk gefrustreerd omdat ik eigenlijk niet mocht, kon of durfde schrijven wat ik kwijt wou, als reactie op wat ik had gezien en meegemaakt. Zelfcensuur dus. Inzake Vietnam, toen even actueel, vormde zoiets nochtans geen probleem. Die gevoelens zijn sindsdien alleen maar erger geworden. Ook al omdat, na mijn actieve loopbaan, toen ik enkel nog lezersbrieven kon schrijven naar kranten waarvoor ik zelf had gewerkt, geen enkele daarvan ooit de volgende ochtend haalde. Te antisemitisch allicht, te emotioneel ook, weet ik veel. Maar iedere avond al vloekend het tv-nieuws moeten ondergaan, lucht ook niet echt op. En het is storend voor je huisgenoten.

4. Dan is er nog een dringende suggestie, meer bepaald ten aanzien van die zogenaamde kolonisten. Nog zo’n beeld dat naar de keel grijpt, als je ze ziet paraderen met hun knallers op de rug, voor hen even vanzelfsprekend als een paraplu bij de regen. Maar weerzinwekkend voor wie er dieper op ingaat. De tragedie die ze veroorzaken is bekend, het geniepige doel van hun optreden al evenzeer. Maar voor de rest blijven ook zij vakkundig uit beeld, ze doen hun smerige werk en verder niets. Het zou wel zeer boeiend zijn daar wat meer over te vernemen dan alleen het feit dat ze hun vuil op de lagergelegen Palestijnse dorpen storten. Bij deze verborgen

36

voorhoede van de Israëlische veroveringstocht, die Palestina alsmaar kleiner en totaal onleefbaar maakt, ligt de sleutel. En daar alleen.

5. Om te eindigen dan toch nog een positieve noot, kleine bijdrage tot het maatschappelijk debat. Bijna dag op dag een jaar geleden deed hierboven vermelde André Gantman een oproep om het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en Racismebestrijding af te schaffen. Wat de goede man mag hebben bezield, blijft een raadsel, maar in de publieke ruimte werd er stevig gesteigerd. Ik zou zeggen, laat het centrum met de lelijkste afkorting ter wereld, CGKR, zijn werk doen, maar dan helemaal. En dus ook het Joods racisme even onder de loep nemen. Of bestaat dat niet, misschien? Het zal in elk geval over meer gaan dan een oorbel.

37

Auteur: Werner Van de Walle

Foto’s met dank aan: Lydia de Leeuw

Publicatie van Palestina Solidariteit vzw

www.palestinasolidariteit.beVolg ons ook op Facebook en Twitter!

secretariaat:Vierwindenstraat 60, 1080 Brussel

gsm: +32 (0)489 398 142e-mail: secretariaat@palestinasolidariteit.be

Steun onze binnenlandse en internationale werking:IBAN: BE64 5230 8014 8852

BIC: TRIOBEBB

Giften vanaf €40 zijn fiscaal aftrekbaar

Meer info over BDS in België:www.bds-campaign.be

38