Bo modules april 2008 sioo

INTERUNIVERSITAIR CENTRUM VOOR ORGANISATIE- EN VERANDERKUNDE

Modulesvan de Basisopleiding voor Organisatieprofessionals

Nader beschouwd

Deze brochure bevat informatie over docenten, doel, inhoud en werkwijze van de

modules van de Basisopleiding voor Organisatieprofessionals.

Informatie over Kerntraject en Consultatietraject van de BO is opgenomen in de BO Nader beschouwd

en BO In kort bestek. Voor een oriëntatie op BO heten wij u ook graag welkom op sioo.nl/bo

Inhoud

De modules nader beschouwd 1Een keuze maken 1Meer informatie 2

De modules

Eigen rol en positie van de professionalPersoonlijk optreden; authentiek handelen in uw werk 3Intern adviseren 5Advieswerk strategisch bekeken 7Persoonlijk leiderschap bij projecten en programma's 9

Interactie tussen de professional en het klantsysteem

Omgaan met weerstand 11Coaching 13Omgaan met belangentegenstellingen in je werk 15Werken met groepen 17

Verdiepen en verbreden in het vak

Inzicht in bedrijfskunde 19Inrichten van processen en organisatie 21Organisatieverandering: afwegen, kiezen, realiseren 23Diagnosticeren als ambacht 25

M O D U L E

1

De modules nader beschouwd

Om in aanmerking te komen voor het certificaat van de Basisopleiding voor

Organisatieprofessionals volgen BO-deelnemers, naast het kerntraject en het daaraan

gekoppelde consultatietraject, ook ten minste drie modules. De modules hebben het

karakter van een workshop. Het zijn bijeenkomsten van twee tot vier dagen, vaak verspreid

over enkele weken. De periode tussen de bijeenkomsten biedt gelegenheid om literatuur te

bestuderen, opdrachten te maken en het geleerde in praktijk te brengen.

Niet alleen deelnemers aan de BO volgen de modules. Ook andere geïnteresseerden die

zich in een of meer specifieke thema's nader willen verdiepen, kunnen zich voor de BO-

modules aanmelden.

Deze brochure geeft u informatie over docenten, doel, inhoud en werkwijze van de BO-modules. De modules behandelen thema's die horen bij de ‘basics’ van het adviesvak. De moduledocenten maken gebruik van een leermethodiek die kenmerkend is voor Sioo trajecten. Zij dragen kennis en praktijkervaring over, maar zijn in de eerste plaats ontwerper, regisseur en begeleider van leersituaties. Voor u als deelnemer betekent dit: grote zelfwerkzaamheid, veel aandacht voor reflectie en praktijkgericht leren.

Een keuze maken Het moduleaanbod is breed. Iedere deelnemer kan zo een eigen leerroute volgen, afhankelijk van (studie)achtergrond, eigen competenties, ervaring en specifieke leervragen. Ook wanneer u nog niet eerder een Sioo programma gevolgd heeft, is het mogelijk aan modules deel te nemen. In dat geval heeft u voorafgaande aan deelname een gesprek met de programmamanager over uw achtergrond, ervaring en leerwensen. Samen bepaalt u dan wat voor u het meest passende aanbod is.Uit gesprekken met oud-deelnemers blijkt dat er – naast allerlei praktische afwegingen – grofweg drie criteria te onderkennen zijn bij het maken van een keuze voor een bepaalde module:

U zoekt een module die aansluit op vragen en dilemma's in uw huidige werkpraktijk.•

U bent zich in het kerntraject bewust geworden van een aantal thema's dat u nader wilt •

uitdiepen.U realiseert zich dat u bepaalde lacunes in uw kennis en vaardigheden moet aanvullen om •

een volgende stap te kunnen maken.

2

De modules zijn onderverdeeld in drie categorieën die met elkaar het werkveld van de organisatieprofessional bestrijken:

Eigen rol en positie van de professional: • Deze modules nodigen uit tot reflectie op uzelf of dagen uit om na te denken over de rol en positie die u kiest.Interactie tussen de professional en het klantsysteem:• Hier gaat het om effectief optreden en interveniëren in de relatie met actoren uit uw klantsysteem, ook als het spannend of lastig wordt.Verdiepen en verbreden in het vak:• Deze vakinhoudelijke modules zijn gericht op verschillende expertisegebieden en op het verder ontwikkelen van uw kennis over organisatie- en advieskunde.

Meer informatie De modules verschillen in prijs. Dit heeft onder andere te maken met het aantal dagdelen, het aantal docenten dat een bijdrage levert en het maximale aantal deelnemers. Op sioo.nl/bo/modules vindt u een overzicht van de kosten en data. Wilt u weten of er in een bepaalde module nog plaats is, dan kunt u het beste contact opnemen met Esther Brakkee (030-291 30 00 of [email protected]). Heeft u vragen over de inhoud van een module of wilt u overleg over uw keuze, aarzel dan niet om contact op te nemen met de programmamanager van de BO: Annet van de Weitering MCM (030-291 30 00 of [email protected]).

M O D U L E Eigen rol en positie van de professional

3

Persoonlijk optredenAuthentiek handelen in uw werk

7 dagdelen 3 keer per jaar maximaal 14 deelnemers

Docenten: John Cornelissen (John Cornelissen Management) samen met drs. Leike van Oss (Organisatievragen) of Desiree de Graaff (De Baak)

Als adviseur treedt u op in situaties met klanten, opdrachtgevers en collega’s. Vanuit uw

deskundigheid voert u gesprekken, doet u voorstellen en presenteert u uw bevindingen.

U wordt gezien en gewaardeerd in uw werk, maar toch komen er soms vragen bij u op:

‘Klanten, opdrachtgevers of leidinggevenden lijken me soms niet te begrijpen; in het

gunstigste geval zeggen ze het meteen, vaak blijkt het pas later’ of ‘ondanks mijn kennis

en ervaring krijg ik naar mijn gevoel vaak weinig echt op mijn manier voor elkaar.’ Het

zijn vragen die u persoonlijk raken en soms doen twijfelen aan uw professionaliteit.

Sleutelvraag is: ‘Kan ik mijzelf zijn in mijn werk en mijn professionele rol?’

Doel van de module De module Persoonlijk optreden geeft u inzicht in uw eigen manier van optreden in uw werk. Bij authentiek optreden gaat het er om vanuit persoonlijke verbondenheid en een eigen standpunt te handelen op basis van nuchtere feiten. Uw bewustzijn over datgene waarmee u verbonden bent in uw werk en persoonlijke leven helpt u waarachtiger te zijn. Als adviseur liggen uw talenten op het gebied van luisteren, vragen stellen en de ander van dienst zijn. Een afgewogen mening verwoorden is vaak lastig; dat vraagt inzicht maar ook moed en vaardigheid. Hoe brengt u uw standpunten en uw mening over uw waarnemingen op een goede manier over het voetlicht?

Bestemd voor De module is bestemd voor deelnemers die geïnteresseerd zijn in onderzoek naar hun manier van optreden, hun motieven en inspiratiebronnen. De module is niet bedoeld voor deelnemers die verwachten handige trucs en recepten te krijgen waarmee ze anderen schijnbaar snel kunnen overtuigen.

Inhoud U oefent met verschillende aspecten van persoonlijk optreden om daar meer vertrouwd mee te raken. U onderzoekt waarmee u verbonden bent in uw persoonlijke en werkleven door het geven van kleine presentaties, door het toelichten van zelf meegebrachte voorwerpen en door op een recente situatie uit uw werk te reflecteren. Het verwoorden van uw standpunt oefent u met een actuele situatie uit uw werk.

4

Uw ‘eigenheid’ vindt u met behulp van drie vragen die we u voorafgaand aan de module voorleggen. Het verwoorden van de nuchtere feiten oefent u door relevante waarnemingen uit uw werk en persoonlijke leven zo te vertellen dat een ander die voor zich kan zien. In het proefdraaien met een situatie uit uw werkpraktijk gaat het er vaak om of u gewoon en nuchter om kunt gaan met de gegevens, uw rol en die van de ander.

Werkwijze De groep bestaat uit maximaal 14 deelnemers. U werkt met deze groep als totaal en in kleinere subgroepen. Daardoor is er gelegenheid om van anderen te horen wat de werking van uw optreden is. Het meerdaagse moduleblok bestaat uit zeven aaneengesloten dagdelen. Het begint de middag van de eerste dag en loopt door tot en met de middag van de derde dag. U ontvangt voorafgaand aan de module enkele voorbereidingsopdrachten.

Resultaat Na deze moduleheeft u meer zicht op uw aandachtspunten om met meer eigenheid in uw werk te staan,•

heeft u suggesties gekregen hoe u dat in uw werk kunt toepassen,•

heeft u methodes aangereikt gekregen om uw authenticiteit op het spoor te komen en te •

onderhouden.

Literatuur U ontvangt voorafgaand achtergrondliteratuur die betrekking heeft op de onderwerpen die in de module aan bod komen. Met een deel van de literatuur wordt tijdens de module gewerkt.


5

Intern adviseren

6-7 dagdelen 1 à 2 keer per jaar maximaal 14 deelnemers

Docenten: drs. Heleen Bruining (Haven Amsterdam) en drs. Jacqueline Sibbes MCM (Universitair Medisch Centrum Groningen)

Interne adviseurs zijn organisatieprofessionals die vanuit een eigen positie een bijdrage

leveren aan organiseren, veranderen en leren. Net als bij adviseurs vanuit een externe

positie is er een enorme diversiteit aan stijlen, achtergrond, profielen en interventies. Wat

bindt is het zoeken naar de kunst om vanuit die interne positie een meerwaarde te creëren.

Doel van de module U krijgt inzicht in de positie die u inneemt en de rol die u vervult als interne adviseur en het effect daarvan op het verandervermogen in uw organisatie. U leert het palet aan interventiemogelijkheden voor de interne adviseur (opnieuw) kennen en wordt alert op kansen om juist vanuit uw positie als interne adviseur bij te dragen aan ontwikkeling en verandering binnen organisaties.

Bestemd voor Deze module is bestemd voor organisatieprofessionals die hun intern adviseurschap verder willen ontwikkelen.

Inhoud Rode draad in de module is de vraag: Wat is hier nu specifiek voor de interne adviseur? Onderwerpen die aan de orde zullen komen zijn:

Kunt u uw eigen positie in het speelveld van uw organisatie bepalen, hoe geeft u vorm aan •

uw eigen positie, hoe verhoudt zich dit tot macht in organisaties? Welke rollen zijn er? Welke kerncompetenties zijn specifiek voor een interne adviseur? •

Zijn er specifieke interventiemethoden voor interne adviseurs?•

Hoe kunt u toegevoegde waarde organiseren, werken in vertrouwen en onbewuste •

processen in organisaties herkennen?Hoe geeft u vorm aan uw eigen professionele ontwikkeling?•

Werkwijze De module bestaat uit reflectie op uw functioneren, een bedrijfsbezoek waarin u meekijkt met een collega-deelnemer, een bezoek van een collega-deelnemer aan u en twee seminars waarin u vraagstukken uitwerkt.De docenten gaan tijdens de module met u in gesprek aan de hand van theorie, modellen, oefeningen en uw eigen ervaring als intern adviseur over uw werkpraktijk. Wat herkent u uit de theorie? Welke casuïstiek van docenten en collega’s kunt u benutten en waarom? Welke modellen zijn bruikbaar? En hoe zit het in uw eigen werk? Wat gaat u goed af? Wat minder? Hoe kunt u dat bijsturen en nog effectiever worden als adviseur? Is intern adviseren nu echt zo anders dan extern adviseren?

6

Resultaat Na deze module heeft u uw oriëntatie op uw adviseur-zijn hernieuwd. Uw eigen effectiviteit is toegenomen en u heeft inzicht in uw ambitie en waarden in het werk en in de kerncompetenties van intern adviseren.

Literatuur Tijdens het eerste blok ontvangt u een reader met artikelen over intern adviseren en ontvangt u een lijst met overige literatuursuggesties. Daarnaast werkt u met het boek van Peter Block: Feilloos adviseren.


7

Advieswerk strategisch bekekeneen diepergaand werken reflectietraject

5 dagdelen + ondersteunend @-traject in één jaar 2 keer per jaar maximaal 8 deelnemers

Docent: drs. Paul Valens

Adviesvaardigheden staan voor elke adviseur vanzelfsprekend centraal. U beschikt daarom

over modellen en interventies die u heeft opgedaan in uw bureau, in een programma

van Sioo of in een traject dat u elders hebt gevolgd. Adviesvaardigheden alléén zijn op

een bepaald moment echter niet meer voldoende. Er wordt dan meer gevraagd dan strikt

genomen nodig is om uw werk goed te doen. Bijvoorbeeld wanneer u een verbinding wilt

maken van uw huidige project naar eventuele vervolgtrajecten. Trajecten met een ruimere,

of ander scope, waarbij zowel professionele, bestuurlijke als commerciële aspecten in

het geding kunnen zijn. En bureauoverwegingen natuurlijk. Hoe komt u van operationele

naar strategische projecten bij dezelfde of een volgende cliënt? U wilt ook werken aan uw

eigen marktpositie. Hoe versterkt u uw positie binnen uw eigen bureau? Hoe versterkt u uw

bureau? Of uw eigen praktijk als zelfstandige?

Doel van de module In deze module ontwikkelt u gaandeweg een persoonlijk strategisch traject voor uzelf, uw bureau en een van uw klanten.

Bestemd voor Deze module is bedoeld voor adviseurs die verder willen kijken dan de grenzen - in ruimte én tijd - van hun project en die niet alleen operationeel, maar ook strategisch willen opereren.

Inhoud en werkwijze Deze module start met een sessie van twee dagdelen. Dan volgen een virtueel @-traject gedurende een jaar en drie driemaandelijkse vervolgsessies van een dagdeel. Voor en tussen de sessies kunt u uitgaan van minimaal een dag per maand voor lees-, reactie- en experimenteertijd. Het echte werk vindt in uw praktijk plaats.

8

U start, in een kleine groep van acht adviseurs, met een verkennende gezamenlijke sessie van twee dagdelen. Daar staan zowel uw eigen strategische positie als die van uw bedrijf of bureau en uw cliënten centraal. Op basis daarvan stelt u de eerste zetten op voor een eigen strategisch actieplan voor het komende jaar. Voorgenomen activiteiten en leervragen worden vervolgens in een @-traject virtueel uitgewisseld en steunend en kritisch gevolgd. U brengt keer op keer feitelijke en reflectieve verhalen in, die door de docent en de collega-deelnemers van constructief kritisch commentaar worden voorzien, net zoals in een intervisie- of consultatiegroep. Met dit verschil, dat strategische consultaties geen limieten kennen. Ambities worden voordurend opgerekt. Een bereikt resultaat is meteen een opstap voor een volgend traject. ‘Shifting expectations’ noemt Nissan dat. Om de drie maanden vindt een gezamenlijke, fysieke voortgangsbespreking plaats waarbij u opties verkent, gemeenschappelijke thema's uitwerkt en waar ruimte is voor Hard en Soft Care. Het jaar eindigt met het opstellen van een persoonlijk strategisch ontwikkelingsplan voor uzelf, uw bureau en een van uw klanten.

Resultaten Na een jaar heeft u significant meer gevoeligheid ontwikkeld voor situaties waarin u gerust operationeel bezig kunt zijn en situaties waarin dat fataal is. U heeft een startrepertoire ontwikkeld dat vanzelf verder uitgebouwd en ‘geïntegriseerd’ (steeds meer integer en steeds meer naturel) wordt. U bent een zege voor collega’s en klanten.

Literatuur Literatuur wordt per deelnemer en per casus vastgesteld. Wie zich vooraf al wat wil oriënteren wordt aangeraden:

Eric Schlosser Het Fastfoodparadijs (De Slegte)•

René ten Bos Strategisch Denken•

Karin Kooij e.a. Teamrol & Taal•

Yvonne Kroonenberg Meneer, als ik u zie heb ik zo’n zin in ruzie•

Peter Bernstein Against the Gods•

Pankaj Ghemawat Commitment (De Slegte)•

Hans Knibbe Rusten in Zijn •

Wim Wennekes De aartsvaders•

Yann Martel Het leven van Pi•

Claude Lévi-Strauss Het wilde denken•


9

Persoonlijk leiderschap bij projecten en programma’s


Docent: Hanneke Elink Schuurman (zelfstandig gevestigd organisatieadviseur)

Maar net begonnen aan een veranderingsproject, merkt u dat daar haken en ogen aan

zitten. Zoiets loodst u blijkbaar niet zomaar door de organisatie. Scherp krijgen wat er

nou bedoeld wordt. De scope van het project afbakenen, zó dat u er zelf in gelooft en de

opdrachtgever ook nog. Last hebben van teveel mensen die zich ermee willen bemoeien of

juist níemand die geïnteresseerd is. Het zijn allemaal dingen die u kunt tegenkomen. Later

kunt u ineens het gevoel krijgen grip te verliezen, of het lukt maar niet om het project op de

MT agenda te krijgen. Of het project wordt, onbeheerst, almaar groter.

Doel van de module Doel van de module is om verandertheorie en projecttheorie samen praktisch te maken. U past de tools van verandermanagement (zoals keuze van veranderstrategie) en tools van projecten programmamanagement op een relevante manier toe. U wordt praktisch voortgeholpen met uw eigen project.

Bestemd voor Deze module is bestemd voor professionals die hun veranderproject professioneler willen sturen en met meer handigheid door de organisatie willen loodsen. Zij hebben een project onder handen. Het is dus lastig, en voor de overige deelnemers minder interessant, als u géén project onderhanden heeft.De module is niet bedoeld voor mensen die vooral theorie willen leren of de complete set van project management-tools willen doornemen. De tools zijn wel in de aanbieding, maar komen alleen aan de orde voor zover dat behulpzaam of relevant is. Docenten geloven in de combinatie van projecten verandertheorie en bieden daarmee iets bijzonders aan.

Inhoud Naast bovengenoemde onderwerpen komen aan de orde:Communicatie rond veranderprojecten, langs vragen als: Met wie moet ik allemaal •

praten en wat kan ik het beste vragen of zeggen om mensen mee te krijgen. U kijkt naar stakeholders en hun uiteenlopende belangen en hoe u daarmee om kunt gaan en naar het organiseren van de communicatie.Inpassen van veranderstrategieën in uw projectaanpak. Elke context vereist een aangepaste •

veranderstrategie. U kunt niet overal of in elke fase hetzelfde doen om mensen mee te krijgen! Inschatting van risico en een assessment van de situatie spelen een rol.

11

Weerstand. De weerstand die u krijgt, de gevoelens die uw project oproept, hangen samen •

met de veranderaanpak die u kiest. U kunt weerstand voorkomen, maar soms moet u ervoor kiezen om door de weerstand heen te gaan.Project- en programmamanagementtools. De principes van projecten programma-•

management blijken altijd behulpzaam te zijn. Van zomaar starten met managen wordt niemand gelukkig. U kijkt naar de handigste besturing van uw project en hoe u daarover met uw opdrachtgever kunt communiceren.Uzelf. U krijgt van ons opbouwende feedback over uw aanpak en stijl. U krijgt hulp bij de •

vragen die ongetwijfeld zullen ontstaan.

Werkwijze De module bestaat uit een start van een dag en daarna een blok van twee dagen. Tussentijds krijgt u een relevante persoonlijke opdracht, bijvoorbeeld om een gesprek te voeren of een analyse uit te werken. De groep bestaat uit 10 tot 12 deelnemers; ieder met een eigen project. U beschrijft uw project voorafgaand aan de module met behulp van een aantal hulpvragen en u stuurt het aan ons toe (geanonimiseerd).

Resultaat Aan het einde van de module heeft u:een kansvoller project,•

meer gevoel voor de inbedding van uw project,•

uw repertoire vergroot met concrete kennis en ‘best practices’ en (geanonimiseerde) •

voorbeelden van andere deelnemers,meer lef om interventies te doen, gebaseerd op kennis en zelfbeeld.•

Literatuur U maakt gebruik van de boeken:Leren veranderen, Leon de Caluwé en Hans Vermaak (vooraf aanschaffen en hoofdstuk 4 •

lezen).Projectmatig creëren van Offman (vooraf aanschaffen en hoofdprincipes doornemen).•

Excellent onderhandelen van Fisher, Ury en Patton (vooraf aanschaffen en hoofdprincipes •

doornemen).

M O D U L E Interactie tussen de professional en het klantsysteem

11

Omgaan met weerstand


Docent: dr. Jan Hendriks (AO, adviseurs voor organisatiewerk)

Adviseurs krijgen in hun werk regelmatig te maken met weerstand. Klanten nodigen ze

immers uit vanwege hun extra inbreng. Die waarderen het als die inbreng iets onverwachts

heeft, een invalshoek of bijdrage waardoor ze vragen ‘net iets anders’ kunnen benaderen.

Toch zit daarin ook het risico. Klanten voelen zich soms overvallen. Zij kunnen weigeren

om in te gaan op wat u hen brengt, terwijl dat op dat moment volgens u juist ‘moet’. Ook u

kunt zich overvallen of verrast voelen door weerstand. Op zich is weerstand hinderlijk, het

doorkruist een aanpak, een ‘lijn’ die ontstaat, inzicht in hoe zaken zitten. U kunt weerstand

echter ook als een belangrijk - en bewust te hanteren - onderdeel van uw advieswerk

zien. Het gaat dan om een dynamisch spel in een adviesproces. Adviseurs die in dat spel

stappen, gaan bewust op zoek naar de weerstand bij hun klanten en bepalen aan de hand

daarvan wat zij kunnen doen.

Doel van de module U leert situaties herkennen waarin uw inbreng door het verloop van de communicatie wordt geneutraliseerd. U leert dergelijke situaties te voorkomen en, door bepaalde interventies toe te passen, een productieve en constructieve interactie met de klant op gang te brengen.

Bestemd voor De module is bedoeld voor adviseurs die hun inzicht en vaardigheden ten aanzien van de communicatie die zich •

afspeelt tussen klant en adviseur willen verdiepen, adviseurs die inzicht hebben en nieuwsgierig zijn naar patronen die zich regelmatig •

voordoen in hun communicatie,adviseurs die in projecten met veel weerstand te maken hebben (N.B. U moet bereid zijn uw •

aandeel in de communicatie als ingang te nemen in processen). U kunt beter niet meedoen als u denkt dat u de principes voor communicatie, het schakelen tussen inhoud, procedure, interactie en gevoel, nog onvoldoende beheerst. Of als u denkt nog winst te kunnen behalen in het voorkomen van weerstand door het anders inrichten van het veranderingstraject.

Inhoud Als eerste stap staan we stil bij de uitdaging om op constructieve wijze om te gaan met weerstand. De nadruk in het programma ligt op:

12

Uw communicatieve vaardigheden: in gesprek blijven en, ook als het ‘lastig’ wordt, •

voorkomen dat de botsing op bepaalde weerstand bij klanten uitloopt op een machtsstrijd. En van daaruit raken we ook aan:

Uw tactische en aanpakgerichte vaardigheden: het krachtenveld rond de uitvoering van een •

adviesopdracht kunnen hanteren. Uw introspectieve vaardigheden: het onderkennen en hanteren van uw psychologische en •

emotionele reacties, die kunnen optreden bij succes en bij frustraties in het uitvoeren van uw taak.Uw cognitieve vaardigheden: het gebruiken van uw eigen kracht als inspiratiebron, •

waardoor het moeilijke juist mogelijk wordt. Stap 2 is het onderkennen van die situaties waarin uw adviesgewoonten werken en die waarin ze niet effectief zijn. In sommige weerstandssituaties zijn paradoxale interventies nodig. Stap 3 is het verbreden van uw actieradius: het leren onbewust te ‘schakelen’ tussen manieren om met kwesties om te gaan, de eigen mogelijkheid vergroten om daar effectief te worden waar het ‘van nature’ niet goed ging. Dat doet u door het ontwerpen en uitvoeren van paradoxale interventies.

Werkwijze De module bestaat uit een voorbereidingsdag en een tweedaagse workshop. Tussendoor krijgt u een huiswerkopdracht. Van belang is de uitwisseling van ervaringen van deelnemers; wat de een vanuit gewoonte kiest als oplossing voor een probleem, kan een waardevolle repertoire-uitbreiding bieden aan de ander. De eigen casuïstiek van deelnemers stuurt het leerproces tijdens de bijeenkomsten. U krijgt leesstof en diverse oefeningen aangereikt. U werkt vanuit de eerdergenoemde drie stappen.

Resultaat U krijgt inzicht in de dynamiek van communicatie in processen, ervaring in het ontwerpen en toepassen van weerstandsdoorbrekende, ofwel paradoxale, interventies en een startpunt voor het experimenteren met paradoxale interventies in de eigen praktijk.

Literatuur Een syllabus met artikelen


13

Coaching

10 dagdelen 2 à 3 keer per jaar maximaal 12 deelnemers

Docenten: prof. dr. Yvonne Burger (Burger Advies & Coaching) & dr. Erik de Haan (Ashridge Consulting Berkhamsted)

Coaching is een individuele en gerichte vorm van talentontwikkeling in de context van

werk. De toegevoegde waarde kan aanzienlijk zijn op momenten dat het lastig is om zelf

uit een vastgelopen situatie of vraagstuk te komen, maar ook als er behoefte bestaat om

ongewenste gedragspatronen te doorbreken en te experimenteren met nieuw gedrag.

Adviseurs en (interim-)managers bekleden steeds vaker de rol van coach. Als u wilt

reflecteren op uw eigen rol als coach en uw coachvaardigheden verder wil ontwikkelen,

dan bent u van harte welkom.

Doel van de module U krijgt inzicht in een coachtraject en datgene wat nodig is voor effectieve coaching. U verwerft kennis over basisbegrippen uit psychotherapie en psychoanalyse die inzicht geven in een coachrelatie. U ontwikkelt voortgezette vaardigheden om coachgesprekken te kunnen voeren. U reflecteert op uw eigen rol als coach (aan de hand van persoonlijke leerdoelen en casuïstiek).

Bestemd voor De module is bestemd voor adviseurs en (interim-)managers die hun coachvaardigheden (verder) willen ontwikkelen. U heeft in uw werk ervaring opgedaan met het voeren van bilaterale begeleidingsgesprekken. Tijdens de module onderhoudt u ten minste één professionele coachrelatie, waarin u het geleerde kunt toepassen. De module is niet geschikt voor adviseurs en (interim-)managers die alleen in termen van ‘instrumenten’ denken.

Inhoud De volgende thema's komen aan de orde: Wat is coaching en wat is het verschil met intervisie, supervisie, therapie?•

De rol van de coach.•

Systeemdynamica, psychoanalyse en persoonsgerichte (of Rogeriaanse) counseling.•

Contracteren; het eerste gesprek.•

Het ontwikkelen van sensitiviteit, empathie, congruentie en transparantie in gesprekken.•

Het nemen van afscheid.•

Werkwijze De module bestaat uit twee seminars van elk vijf dagdelen waarin u werkt aan bovenstaande thema's. U oefent veel met het voeren van coachgesprekken (onder andere met acteurs): Hoe laat u merken dat u échte belangstelling heeft voor degene die u coacht? Hoe gaat u om met lastige situaties? Hoe hanteert u uw eigen emoties en die van de cliënt?

14

Tussen de seminars in doet u ervaring op met het geleerde. Uw ervaringen brengt u in tijdens het tweede seminar.

Resultaat Meer plezier in coaching!

Literatuur

Een syllabus met relevante artikelen en hoofdstukken uit boeken•

Coachen met collega ’s, praktijkboek individuele consultatie, Erik de Haan en Yvonne •

Burger, 2004, uitg. Van Gorcum Assen, ISBN 90 232 3996 2


15

Omgaan met belangentegenstellingen in je werkHoe vergroot ik mijn eigen regie en trek ik vastgelopen situaties vlot?

7 dagdelen 1 à 2 keer per jaar maximaal 16 deelnemers

Docenten: Hanneke Elink Schuurman (zelfstandig gevestigd organisatieadviseur) & drs. Maurits Jan Vink CMC (Atos Consulting)

U bent betrokken bij het realiseren van veranderingen. U loopt af en toe aan tegen

tegenstellingen tussen mensen, tegenstrijdige belangen die de voortgang bemoeilijken,

resultaten die uitblijven of tegenvallen. Implementeren blijkt lastig. Partijen bij het

besluitvormingsproces komen niet op een lijn. De situatie is politiek of de relaties zijn taai

en u voelt zich er niet goed bij. U vraagt zich af wat u hieraan kunt doen.

U bent energiek begonnen aan uw opdracht. Misschien bent u een van die mensen die optimistisch aan de slag is gegaan of verleid is om de opdracht te doen. Gelooft u erin? Kunt u erachter staan? U zou misschien wel wegen willen vinden om uw werk meer zelf te kunnen afbakenen en regisseren. In ieder geval kunt u er baat bij hebben zicht te krijgen op factoren die dit soort situaties veroorzaken. In deze module leert u vaardigheden om dergelijke situaties te begrijpen, ze vlot te trekken en u er zelf nog goed bij te voelen ook. Na de module bent u beter in staat om met tegenstellingen om te gaan. Als projectleider of adviseur komt u beter tot uw recht.

Doel van de module U krijgt inzicht infactoren die relaties en voortgang in projecten verstoren of juist bevorderen,•

processen die zaken laten escaleren of juist versoepelen; u oefent met deze processen en u •

leer vaardigheden aan die daarbij behulpzaam zijn,de eigen stijl van omgaan met ‘gedoe’ en in mogelijk andere effectieve stijlen,•

de omgang met belangrijke stakeholders; u leert ze begrijpen en accepteren en kunt •

methoden vinden om constructief met hun belangen om te gaan,de wijze waarop macht werkt, bij anderen en bij uzelf; u komt zelf losser van de hiërarchie, •

zodat u de meer informele rol van de trekker van verandering kunt invullen.

Bestemd voor De module is geschikt voor organisatieprofessionals die hun eigen authentieke kracht effectief willen inzetten in weinig soepele situaties. De module is in het bijzonder gericht op organisatieprofessionals die zich verantwoordelijk voelen voor het opleveren van een ontwerp of een nog niet geïmplementeerd deel van het werk én de verandering in de praktijk helpen bewerkstelligen, soms tegen de stroom in.

16

Werkwijze De module bestaat uit een startdag van twee dagdelen en een vervolgbijeenkomst van vijf dagdelen. Tussen de beide bijeenkomsten is ruim een maand tijd om in de praktijk verder te werken. Zowel voor de aanvang van de module als tussentijds werkt u aan persoonlijke opdrachten. Op deze opdrachten krijgt u persoonlijke feedback en tips om effectiever de regie op uw werk te voeren.

Resultaat Aan het einde van de moduleheeft u meer zicht op uw eigen effectiviteit in het omgaan met belangen,•

heeft u uw bekwaamheid om de regie op uw eigen werk te voeren vergroot,•

bent u beter in staat vastzittende situaties vlot te trekken.•

Literatuur U maakt gebruik van het boek: Getting to yes, R. Fisher, W. Ury & B. Patton, 2003 ISBN 1-8441-3146-7. U krijgt twee hoofdstukken toegestuurd uit twee verschillende boeken, te weten: Help! Conflicten (F. Glasl, 2001 - ISBN13: 9789060384619) en Conflictmanagement (Ellen Giebels en Martin Euwema, 2006 - ISBN-10: 9001104991).


17

Werken met groepen


Docenten: Jan van der Ligt (Zoek Ligt), drs. Joos Vaessens (ID2 Interim Management en Coaching), Joke Vriesema (Joke Vriesema Consultancy) & Roelof van Zanden (Bureau Tropad)

De wijze waarop adviseurs kunnen optreden in een groep is mede bepalend voor hun

kwaliteit. Dit vraagt dat zij in hun adviespraktijk om kunnen gaan met groepssituaties. Zij

kunnen hun interventies relateren aan het stadium van ontwikkeling van de groep. In dit

verband is het van belang dat zij een onderscheid kunnen maken tussen de dynamiek in een

nieuw gevormde (project)groep en die in een reeds langer functionerend team.

Doel van de module U wordt zich bewust van de wijze waarop groepen functioneren. Aan de hand van die ervaring bent u beter in staat om met een groep te ‘werken’. U kunt uw interventies op een goede manier afstemmen op de verschillende fasen van de groepsontwikkeling.

Bestemd voor De module is bedoeld voor diegenen die met, in en voor groepen werken en bereid zijn om met behulp van eigen reflecties te leren over hun bijdrage aan die groepen uit hun eigen werkpraktijk.De module is niet geschikt voor mensen die alleen kunnen leren op basis van modellen.

Inhoud Intra- en intergroepsfenomenen, groepsontwikkeling, blokkades in groepen, eigen positionering in/naar een groep.

Werkwijze De module bestaat uit acht aaneengesloten dagdelen. De leermethodiek is die van het ervarend leren. Theorie en algemene aandachtspunten komen in korte inleidingen aan de orde en worden verder ontwikkeld in praktische oefeningen. Het is van belang dat u zich er goed van bewust bent dat de groep deelnemers aan deze module en hun interactieprocessen zelf belangrijk leermateriaal zijn.

Resultaat Na afloop heeft u:goed zicht op de dynamiek in de verschillende ontwikkelingsfasen van een groep,•

inzicht in uw eigen bijdrage in de groep,•

adviseurvaardigheden met betrekking tot optreden in groepen (verder) ontwikkeld, zoals:•

positioneren in de groep als adviseur/trainer,•

effectief instructies geven aan een groep,•

adviseren aan een groep,•

gerichte observaties maken in samenwerkingsverbanden of groepen,•

omgaan met verschillen in belangen binnen een groep,•

18

interactie tussen groepsleden bevorderen,•

mensen op boeiende wijze tot gemeenschappelijk informatieniveau brengen,•

mogelijkheden om deze interventies te variëren naar het stadium van ontwikkeling van een •

groep en de fase waarin het adviesproces verkeert.

Literatuur Aanbevolen: Jan Remmerswaal: Handboek Groepsdynamica; een nieuwe handleiding op theorie en •

praktijk, Nelissen, Soest, 5e druk 2001, ISBN: 90 244 1339 7Marijke Lingsma: Aan de slag met teamcoaching, Nelissen, Baarn 1999, ISBN: 90 244 1443 1•

M O D U L E Verdiepen en verbreden in het vak

19

Inzicht in bedrijfskunde


Docent: drs. Michiel van Dijk (Wissemagroep)

De eerste organisatieadviseurs waren ingenieurs. Als u vandaag de dag adviseurs vraagt

naar hun achtergrond, dan hoort u de meest uiteenlopende verhalen. Ze hebben astronomie

gestudeerd of Nederlands of opbouwwerk, kunstgeschiedenis, psychologie of economie. Er

zijn adviseurs die verlangend zuchten als de term bedrijfskunde valt, want bedrijfskundigen

lijken degenen die werkelijk snappen hoe organisaties in elkaar zitten en hoe het

anders zou kunnen. In deze module krijgt u een kijkje in de bedrijfskundige keuken. De

bedrijfskunde is opgebouwd uit theorieën over: 1) organisaties als geheel, 2) afzonderlijke

functionele of expertgebieden, 3) ondersteunende wetenschappelijke disciplines en

vaardigheden. In de module concentreert u zich op de eerste twee domeinen.

Doel van de module U verkrijgt kennis en inzicht in de bijdrage van de verschillende functionele gebieden aan de organisatie als geheel. U leert begrippen, termen en actuele discussies van de functionele gebieden te herkennen en te plaatsen. U krijgt inzicht in de verschillende manieren waarop bedrijven georganiseerd kunnen worden.

Bestemd voor De module is bestemd voor adviseurs die behoefte hebben aan relevante en toepasbare bedrijfskundige concepten en theorieën, maar niet beschikken over een bedrijfskundige achtergrond, en voor adviseurs die zijn opgeleid in een van de functionele gebieden. Voor deelnemers die bedrijfskunde hebben gestudeerd of een studie met een zwaar bedrijfskundig karakter hebben gevolgd is deze module minder interessant.

Inhoud Tijdens de module gaat u in op thema's zoals: geschiedenis van de organisatiekunde, verschillende stromingen en principes in de structurering van de organisatie, strategie, organisatiecultuur, marketing, inkoopmanagement, kwaliteitszorg, financiën, productielogistiek en medezeggenschap.

21

Werkwijze De module bestaat uit twee blokken van ieder vijf dagdelen. In blok 1 staat de organisatie als geheel centraal. Wat zijn dominante stromingen in de organisatiekunde. Wat zijn hun sterke punten. Waarop is kritiek mogelijk. Hoe en waar passen bedrijven specifieke organiseerprincipes toe. Wanneer is dat adequaat en wanneer niet? In dit eerste blok komen ook een aantal functionele gebieden aan de orde. Wat zijn de laatste theorieën, methodieken en technieken bij strategievorming (denk aan marktcreatie en blue-ocean-strategieën). In toenemende mate zien kleine MKB organisaties en not for profit instellingen de voordelen van het bouwen van een sterk merk. Aan de hand van de Coca-Cola smaaktest brengt u zowel de psychologische als organisatorische implicaties van marketing en branding als differentiatiestrategie in kaart. Steeds experimenteert u aan de hand van een specifieke theorie met de zin of onzin daarvan in relatie tot uw eigen organisatie. U krijgt uitleg over de samenhang tussen de organisatiestructuur en cultuur met theoretische en praktijkvoorbeelden. U krijgt het gereedschap voor analyse en interpretatie.In blok 2 neemt u zelf een businessplan mee dat u kunt toetsen. U besteedt aandacht aan de vraag wat een businessplan is, hoe dit tot stand komt een hoe het eruit kan zien. Door de komst van ICT als communicatie- en coördinatiemiddel zijn de traditionele ontwerpregels voor organisatiestructuren niet langer adequaat. U verkent een nieuw arsenaal van mogelijkheden om tot flexibele, innovatieve en kennisintensieve organisaties te komen, onder meer met add-on-netwerk systemen en full-netwerk organisaties. U krijgt inzicht in de financiële huishouding van uw eigen organisatie, in boekhoudkundige basisprincipes en begrippen als kosten, waarden en winst. Onder het motto ‘achter ieder cijfer zit gedrag’ oefent u met vaardigheid om de wereld achter de cijfers te begrijpen. U experimenteert met nieuw verkregen inzichten in een simulatiegame. Daarin gaat u aan de slag met voorstellen voor strategische keuzes, een andere organisatiestructuur en een andere afstemming en inrichting van de functies en processen in de organisatie. U speelt aansluitend een simulatie met het gekozen organisatieherontwerp om te onderzoeken op welke aspecten het significant anders ‘scoort’ dan het oude ontwerp en welke nieuwe problemen dit ontwerp produceert. Er is ruimte om een specifiek thema nader uit te werken (inkoopmanagement, kwaliteitsmanagement, corporate governance, familiebedrijven, medezeggenschap). U sluit de module af met het thema verander management evolutie en/of revolutie.

Resultaat U leert een meer generalistische visie te hanteren ten aanzien van de organisatievraagstukken. Dit komt de kwaliteit van uw advies ten goede, zowel in de beeldvormingfase als in het ontwerpen van een verander aanpak. U bent beter in staat om uw deskundigheid in te brengen en te koppelen aan de visie van anderen. U kunt adviezen van anderen beter beoordelen.U wordt daarmee een volwaardiger gesprekspartner voor andere adviseurs en uw klant en collega’s.

Literatuur

Een syllabus met steeds wisselende artikelen•

Geert Alblas, Peter Thuis & Kees Kokke, Bedrijfskunde; de basis (Wolters Noordhof)•

Nota bene: Wanneer u twijfelt of de module al dan niet geschikt voor u is, raden we u aan dit boek in te zien en de kernbegrippenlijsten en de vragen door te lopen.


21

Inrichten van processen en organisatie7 dagdelen 2 keer per jaar maximaal 20 deelnemers

Docenten: drs. Chrétien Felser (Vanguard Nederland) en drs. Nico Terra (Cordes Organisatie Advies en Ontwikkeling)

Van adviseurs wordt veel verwacht. De meeste adviseurs hebben een inhoudelijke

expertise op een bepaald vakgebied. Daarnaast beschikken zij over competenties

op de terreinen adviseren, veranderen, leren en organiseren. De context van een

organisatieadviseur is altijd een organisatie of keten van organisaties. Adviseurs kunnen

op verschillende manieren naar organisaties kijken. Zij beschikken over taal om met

anderen over de organisatie of over organiseerprocessen te kunnen praten. En zij zijn in

staat een visie te ontwikkelen op wat er anders kan.

Doel van de module In de module ‘Inrichten van processen en organisatie’ krijgt u een overzicht van het organisatiekundige veld. Het gaat er niet om een volledig beeld van de organisatiekundige theorie in historisch perspectief te schetsen, maar om ‘taal te maken’ om op verschillende manieren naar een organisatie te kijken. Ook ontwikkelt u een visie op wat er anders zou kunnen.

Bestemd voor De module is bedoeld voor adviseurs die wel eens op een andere manier naar een organisatie willen kijken dan via het welbekende ‘harkje’.Voor adviseurs die alleen voor theoretische modellen komen, is deze module minder geschikt.

Inhoud Organisaties richten hun processen en besturing in om een optimale output te bereiken. Maar doen ze dat wel slim? Voor wie om zich heen kijkt, lijkt het alsof organisaties meer tijd en inspanning geven aan hun interne organisatie dan aan hun omgeving, hun klanten en aan hun producten of diensten. Dat roept vragen op, zoals: Volgens welke principes is de organisatie ingericht? Past de gekozen structuur wel bij de missie en het doel van de organisatie? Wat maakt dat er zoveel mis gaat? Wat maakt dat organisaties onophoudelijk reorganiseren en hoe effectief doen ze dat? Wat maken klanten mee als zij ‘zaken doen’ met de organisatie?U concentreert zich op het organiseren van arbeid in organisaties. Hoe ziet de arbeidsstructuur er uit in traditionele organisaties? Wat zijn alternatieven? Maakt het uit of u in dienstverlenende omgeving of een productieomgeving werkt? Wat zijn de huidige trends in de organisatiekunde en waar staan ze voor?

22

Werkwijze De module bestaat uit twee blokken. In het eerste blok van twee dagdelen ontwikkelt u voldoende taal en betekenis om eens met ‘nieuwe ogen’ naar uw eigen organisatie (of klantorganisatie) te kijken. Tussen de twee blokken maakt u aan de hand van eigen casuïstiek een diagnose in uw eigen organisatie. Het tweede blok, van vijf dagdelen, staat in het teken van (her)ontwerpen en ontwikkelen van de organisatie. Van een of twee (eigen) cases maakt u een alternatief organisatieontwerp.

Resultaat Na deze module kunt u zich een oordeel te vormen over de vraag of de organisatie zich zodanig heeft georganiseerd dat zij haar ambities kan waarmaken. Op basis van dat oordeel bent u in staat een aantal ideeën over herontwerp te formuleren en deze bespreekbaar te maken.

Literatuur In verband met de diversiteit aan theorie maakt u gebruik van een reader met achtergrondartikelen.


23

Organisatieverandering:afwegen, kiezen en realiseren


Docenten: dr. Kilian Bennebroek Gravenhorst (PlusPulse) en drs. Rob Leliveld (Entrance)

Het realiseren van veranderingen in organisaties is een complexe opgave. Professionals

werken daar hard aan, maar krijgen vaak moeilijk voor elkaar wat tijdens de voorbereiding

nog zo eenvoudig klonk. Het ontwikkelen van een veranderaanpak vraagt om afgewogen

keuzen. Vervolgens ontstaan tijdens het veranderen onvoorziene situaties. De uitgezette

koers moet bijgesteld. Sommigen zijn enthousiast en werken mee. Anderen werken niet

meer mee of zoeken conflict. Welke strategie kiest u en hoe gaat u om met dergelijke

weerbarstigheden? Een doordachte redenering helpt om veranderingen te sturen en te

regisseren. In de module bespreken we de elementen van zo’n redenering en past u die toe

op uw eigen veranderingsproces.

Doel van de module De module is bedoeld om u (verder) te bekwamen in het opzetten en realiseren van veranderingsprocessen in organisaties. U werkt tijdens de module aan uw eigen veranderingsproces en u leert van ervaringen van andere deelnemers. Aan de hand van theorie, concepten en modellen analyseert u de ingebrachte vraagstukken. U ontwikkelt alternatieve perspectieven en vertaalt die in ideeën voor handelen. Uw eigen rol en positie in het veranderingsproces komen uitgebreid aan bod. Aan het einde van de module heeft u zicht op de veranderkundige redenering in uw project en de mogelijkheden om die te versterken.

Bestemd voor De module is bestemd voor professionals die een sturende, adviserende of begeleidende rol spelen tijdens veranderingsprocessen in hun organisatie of bij een klant. Zij zijn betrokken bij een lopende organisatieverandering of de voorbereiding ervan. Daaraan werken zij tijdens de module. De module is niet geschikt voor deelnemers die geen ervaring hebben met veranderingen in organisaties.

Inhoud

Een redenering voor veranderen maken.•

Veranderkundig kijken naar vraagstukken in organisaties.•

Sturen en regisseren van veranderingsprocessen.•

Kiezen van een veranderstrategie.•

Omgaan met sturingsdilemma's.•

Monitoren van veranderingsprocessen.•

Herkennen en hanteren van beïnvloedingsstijlen.•

24

Rol en positie van de adviseur.•

Kiezen van interventies•

Werkwijze De eerste dag van de module start met het ontwikkelen van een gezamenlijk kader en programma. Ter voorbereiding levert u een korte beschrijving van het veranderingsproces waar u bij betrokken bent en de vraagstukken die u daarin tegenkomt. U bespreekt de inhoudelijke en procesmatige aspecten van een veranderkundige redenering.De tweedaagse bijeenkomst begint met het toepassen van de inzichten uit de eerste dag op een actuele case. U analyseert het veranderkundige vraagstuk en ontwikkelt verschillende oplossingen. Gaandeweg breidt u de veranderkundige redenering uit met aandacht voor uw persoonlijke aspecten. Gedurende de tweedaagse komen verschillende praktijksituaties aan bod. U gebruikt allerlei werkvormen om die te illustreren en te ervaren. U krijgt feedback op uw beïnvloedingsgedrag en maakt kennis met de Verandermonitor; een methodiek die in samenwerking met Sioo is ontwikkeld. Aan het einde van de tweedaagse integreert u de besproken thema's in een stevige redenering voor uw eigen veranderingsproces. Ten slotte is er de mogelijkheid om elkaar te adviseren op nog openstaande vragen in de eigen projecten, om te oefenen met toepassing of om concrete acties voor de volgende dag voor te bereiden.

Resultaat

Ervaring met het ontwikkelen en doordenken van een veranderkundige redenering voor •

een eigen veranderingsproces.Kennis van veranderkundige redeneringen uit andere projecten.•

Inzicht in veel voorkomende vergissingen en mogelijkheden om die aan te pakken.•

Handvatten voor het omgaan met sturingsdilemma's.•

Kunnen kiezen van een veranderstrategie met oog voor context.•

Ervaring met het monitoren van veranderingen.•

Zicht op uw eigen beïnvloedingsstijlen en ideeën voor verbreding van uw gedragsrepertoire.•

Uitgebreidere kennis van interventiemogelijkheden.•

Literatuur Voor het seminar maakt u gebruik van een syllabus met artikelen over onder meer veranderaanpak en -strategieën, interventies, belemmeringen en succesfactoren, adviseren bij verandering en beïnvloeden.


25

Diagnosticeren als ambacht


Docent: drs. Eric Spaans (Eric Spaans Organisatieadvies)

Het woord diagnosticeren heeft de klank van afstandelijk, meetbaar en objectief

vaststellen ‘wat er aan de hand is’. Een goede diagnose is het begin van een behandeling

die helpt. Dit klinkt hoopvol en biedt houvast. Maar wat is een goede diagnose eigenlijk?

Hoe stelt u die? En kunt u eigenlijk wel afstandelijk, meetbaar en objectief een diagnose

opstellen? Is het niet zo dat wat u ziet afhankelijk is van wie u bent, de positie van waaruit

u kijkt, het moment waarop u kijkt, de bril waardoor u kijkt en van de opvattingen die u

bewust en onbewust heeft over het object waar u naar kijkt? En waar kijkt u eigenlijk

naar? Naar een gesloten, technocratisch systeem of naar een organisme, dat voortdurende

beweegt, vervaagt, samenklontert en weer uit elkaar valt?

Opvattingen over mensen, organisaties en veranderingsprocessen bepalen en kleuren uw waarneming. Wat ziet u wel en wat ziet u niet? Waar hecht u belang aan? Waar ziet u aangrijpingspunten voor interventies? En… wat ziet u (gemakshalve) over het hoofd? Degene die diagnosticeert is zelf onderdeel van dit proces. Hoe richt u een dergelijk proces in, wie betrekt u erbij en hoe gaat u om met de betekenissen die andere organisatiedeelnemers geven aan bepaalde waarnemingen? Elke adviseur onderschrijft de waarde en de noodzaak van een ‘goede’ diagnose. Kunnen diagnosticeren behoort tot de kerncompetenties van een adviseur. Het is één van de onderdelen van de ambachtelijke kant van het adviesvak die een ervaren adviseur tot in zijn vingertoppen moet beheersen. Alleen ... kan het wel? Is het mogelijk een ‘goede’ diagnose stellen? Wat is dat eigenlijk? Wat is daarvoor nodig?

Doel van de module In deze module oefent u met enkele modellen die u helpen bij het maken van uw diagnose. U ontdekt welke, soms totaal verschillende inzichten deze modellen bieden. Uiteraard bespreekt u de bruikbaarheid van deze modellen. Wanneer bieden ze welk inzicht? En voor wie bieden ze dit inzicht? Wat zegt dat over de plek van de diagnose in het adviestraject? Wat zegt het over uw eigen impliciete en expliciete vooronderstellingen van waaruit u kennelijk gewend bent om naar een organisatie te kijken?

Bestemd voor De module is bestemd voor organisatieprofessionals die regelmatig te maken hebben met veranderings processen, die breder willen leren kijken en willen ontdekken welke manier van diagnosticeren bij hen past, zodat ze zich daarop in hun verdere professionele ontwikkeling in kunnen bekwamen.

26

De module is niet bestemd voor professionals die op zoek zijn naar een diagnose-instrument voor één van de functionele gebieden (marketing audit, HRM-audit, leiderschapsscan, cultuurscan, financiële audit etc.). U kijkt vooral naar generalistische modellen of modellen die deze pretentie hebben.

Inhoud U gaat in op een aantal veel voorkomende modellen, zoals het 7S-en model, DOR-ESH model, BCG-matrix, metaforen van Morgan. Die past u toe op een actuele casus, zodat u ermee kunt oefenen. U presenteert uw diagnose aan een opdrachtgever die u een actuele vraag voorlegt. U analyseert de overeenkomsten en verschillen tussen deze modellen en kijkt vanuit welk overheersend paradigma deze modellen werken en wanneer u ze kunt gebruiken. U staat stil bij de ‘bril’ die u bewust of onbewust hanteert en onderzoekt het effect hiervan in het stellen van diagnoses. Ten slotte besteedt u aandacht aan het inrichten van het proces bij het maken van een diagnose (wie betrekt u waarbij en hoe organiseert u de procesvoering?).Werkwijze: Tijdens het eerste seminar (twee dagdelen) maakt u nader kennis met een aantal diagnosemodellen; één daarvan wordt uitvoeriger behandeld. Tussen seminar één en twee maakt u een diagnose van een bestaande, makkelijk toegankelijke organisatie. U reflecteert op de uitkomsten. In seminar twee (vijf dagdelen) bespreekt u deze reflecties. U past een aantal modellen toe op deze ‘levende casuïstiek’ en staat stil bij de inrichting van het diagnoseproces.

Resultaat Na afloop van de modulebent u zich bewust van uw eigen dominante beeldvorming,•

bent u in staat om verschillende diagnostische modellen op hun bruikbaarheid in te •

schatten,weet u in welke richting u zich verder moet bekwamen om een ervaren ‘diagnosticeerder’ te •

worden,kunt u een diagnostisch proces inrichten als interventie.•

Literatuur U werkt met een syllabus met verschillende artikelen over dit thema. Voorafgaande aan de module ontvangt u nadere literatuursuggesties.

Sioo Interuniversitair centrum voor organiseren, veranderen en leren

Succesvol bijdragen aan de ontwikkeling van organisaties. Werken aan eigen ontwikkeling als

organisatieprofessional. Wie zulke ambities koestert, wil meer dan kant-en-klare, begrensde

programma’s. Professionals zoeken de ruimte. Die willen het denken openbreken, vóórdat het

vastroest. En dat is precies wat u bij Sioo vindt. Een intellectuele ruimte voor professionals

met uiteenlopende talenten en achtergronden, die willen leren van en met elkaar. Een

kennisgemeenschap waarin mensen - vanuit verschillende invalshoeken - ervaringen en

theorieën uitwisselen en reflecteren op het eigen handelen. Daarom zijn onze programma’s ook

allesbehalve standaard. Integendeel: we ontwikkelen ze rondom deelnemende professionals

en hun organisaties. Dat levert, weten we uit ervaring, de grootste meerwaarde.

Uw partner in business

Sioo ondersteunt leidinggevenden, organisatieadviseurs, projectleiders en staffunctionarissen

bij het realiseren van succesvolle veranderingen in organisaties. We dragen er toe bij dat

organisaties kunnen veranderen op eigen kracht door hun organisatieprofessionals met

leerprogramma’s te ondersteunen bij organisatorische verandering en strategische vernieuwing.

Sioo draagt bij aan uw ontwikkeling en die van uw organisatie via:

mastertrajecten en professionaliseringsprogramma’s met open inschrijving,•

maatwerk bij veranderingsprocessen in organisaties,•

samenwerking bij programmaontwerp en -ontwikkeling,•

onderzoek, •

symposia, workshops, conferenties en publicaties.•

Organiseren, veranderen, adviseren, leidinggeven en leren

Sioo heeft specifieke deskundigheid in de werkvelden organiseren, veranderen, adviseren,

leidinggeven en leren. Sioo vertegenwoordigt niet één dominante stroming in die werkvelden,

maar vindt dat uiteenlopende visies naast elkaar kunnen - en moeten blijven - bestaan. Onze

activiteiten kennen een speels evenwicht tussen theoretische verdieping, methodische

verbreding en professionele ontwikkeling. We kiezen bewust voor theoretische verdieping

in organisatie- en veranderkundige kennisterreinen. We ontsluiten methoden voor het

onderzoeken en hanteerbaar maken van vraagstukken rond veranderen en vernieuwen in

organisaties én hun omgeving. We stimuleren de ontwikkeling van professionals door reflectie

op eigen handelen, door verdieping en verbreding van het eigen handelingsrepertoire en

door hen zelf een positie te laten kiezen in vraagstukken van veranderen en vernieuwen.

Sioo stelsel tot het verlenen van graden

Het Sioo stelsel tot het verlenen van mastergraden geeft uitdrukking aan de waardering en de

positie van de Sioo activiteiten, ook op internationaal niveau. De toekenning van deze graden

staat onder toezicht van een internationale adviesraad, de Orde van organisatiekundigen en

-adviseurs (Ooa) en The International Council of Management Consulting Institutes (ICMCI).

Sioo bestuur

In het Sioo bestuur participeren: Universiteit van Amsterdam; Universiteit Nyenrode; Technische

Universiteit Delft; Universiteit Twente; Universiteit Leiden; Radboud Universiteit Nijmegen;

Universiteit van Tilburg, Universiteit Utrecht en De Baak, Management Centrum VNO-NCW.

Rector: prof. dr. J.J. Boonstra

INTERUNIVERSITAIR CENTRUM VOOR ORGANISATIE- EN VERANDERKUNDE

Sioo Admiraal Helfrichlaan 1

3527 KV Utrecht

✆ 030 - 291 30 00

e 030 - 291 30 13

d [email protected]

a www.sioo.nl

BOModules

Adviseurs en organisatieprofessionals die

een brede oriëntatie willen op het terrein

van organisatieverandering en advisering

Modules zijn korte workshops met een

studiebelasting van gemiddeld 50 uur.

Deelnamekosten variëren van

€ 1.400 tot € 2.400 per module (indicatie)*

* Actuele informatie over data en kosten treft u aan op sioo.nl/bo/module

Bo modules april 2008 sioo

Education

Transcript of Bo modules april 2008 sioo