BLIJF GELUKKIG OP SCHOOL

Werken met een eigen

leerlijn & OPP

op de basisschool

Dienst Ambulante Begeleiding WSNS

Uitgangspunten en visie

Wat is een eigen leerlijn?

Een leerling heeft een eigen leerlijn als er sprake is van:

• een structureel afwijkend onderwijsprogramma

• voor één of meer basisvakken

• dat leidt tot een lager eindniveau (max. eind groep 7 of lager)

Wat is een aangepaste leerlijn?

Een leerling volgt de leerstof van de jaargroep met:

• RT

• preteaching

• compenserende maatregelen

• dispenserende maatregelen

Nadelen eigen leerlijn

• extra inspanning van de leerkracht en de school

• uitzonderingspositie leerling

• gemis stimulerende uitwisseling met andere leerlingen

• afstemmen methodegebruik lange termijn

• waarborgen extra instructietijd

• risico op ‘productiewerk’

• aanpassen toetsbeleid

• conclusie: streven naar preventie

Voor welke leerlingen een eigen leerlijn & OPP?

• leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte

• op de Cito-toets minimaal 1 jaar E-score

• leerachterstand van 1 jaar of meer bij één of meerdere vakgebieden

• te verwachten eindniveau is maximaal groep 7 ,, ,, ,,

• SBO of SO-indicatie

• eindperspectief Praktijkonderwijs, VMBO-LWOO

• dyslexie

• dyscalculie

Eigen leerlijn en onderwijsinspectie

Hoe beoordeelt de inspectie indicator 1.4?

• Zijn er leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften?

• Is er een realistisch en onderbouwd ontwikkelingsperspectief?

• Zijn er tussendoelen, afgeleid van het OPP?

• Rendement? Presteren de leerlingen naar verwachting?

In het “stappenplan” wordt aan de eisen van de inspectie voldaan.

Wat vooraf gaat aan de eigen leerlijn

Stap 0 overwegingen bij keuze eigen leerlijn

0.1 inzetten op preventie

0.2 aanvullend pedagogisch-didactisch onderzoek en aanpassingen

0.3 psycho-diagnostisch onderzoek

0.4 afweging eigen leerlijn: zorgteam - leerlingbespreking

0.5 afstemming schoolbreed

Zie: ‘beslissingsprocedure eigen leerlijn’

Besluitvorming eigen leerlijn & OPP

Stap 1 Bepalen ontwikkelingsperspectief:

• analyse belemmerende - bevorderende factoren kind, onderwijs en ouders

• voorspelling eindniveau op basis van 3 of meerdere meetmomenten

• bepalen te verwachten uitstroomniveau / uitstroombestemming VO

• visualiseren OPP in ontwikkelingsprofiel

• advies: pas vanaf (eind) groep 5 inzet eigen leerlijn

Esis Ontwikkelingsperspectief

Leerlingdossier & ontwikkelingsperspectief

Ontwikkelingsperspectief ‘Algemeen’

Ontwikkelingsperspectief ‘Toetsen LVS’

Uitstroombestemming & toelichting

HGW-tabel Belemmerende factoren Bevorderende factoren Onderwijsbehoeften

Leerontwikkeling

(Cito-toetsen, methodegebonden toetsen en observaties in de groep

Taakwerkhouding

(motivatie, concentratie, zelfstandigheid, plannen, verantwoordelijkheid)

Cognitief functioneren

(intelligentieprofiel, indien aanwezig)

Sociaal emotioneel functioneren

(naar binnen of naar buiten gekeerd gedrag, psychiatrische problematiek zoals ADHD, ASS)

Lichamelijk functioneren

(motoriek, visus, gehoor, gewicht, lengte, verzorging)

Kenmerken leraar - groep - school gezin en ouders

(pedagogisch-didactische vaardigheden leerkracht, klassenmanagement, methode, opvoedkundig gedrag ouders)

Specifiek vakgebied (waarvoor eigen leerlijn)

Ontwikkelingsperspectief ‘Leerrendementsverwachting’

Ontwikkelingsperspectief ‘Uitstroombestemming’

Ontwikkelingsperspectief ‘Grafiek leerrendementsverwachting’

Ontwikkelingsperspectief ‘Evaluatie ontwikkelingsperspectief ’

Het ontwerpen van een

ontwikkelingsperspectief

Het denkproces

Een OPP is maatwerk

Casus KIKI

• Meisje uit groep 7 regulier onderwijs

• Schoolloopbaan 1-2-3-4-5-5-6-7

• Didactische resultaten: zie Cito LVS

Opdracht 1

(Vgl. blz 3 en 4 Handleiding

Esis-B & OPP)

Bekijk de gegevens bij opdr. 1 (blz. 1 t/m 7).

1. Wat is je eerste indruk van de uitstroombestemming?

2. Vind je het reëel dat voor deze leerling een OPP wordt opgesteld?

Wat zijn je afwegingen?

Materiaal bij opdr. 1 (op papier)

• Algemene gegevens

ontwikkelingsperspectief

inclusief IQ-gegevens.

• Cito-LOVS

• Ontwikkelingsprofiel algemeen en per

vakgebied.

Opdracht 2

(Vgl. blz. 5 en blz. 6 (HGW-model) van

Handleiding Esis-B & OPP)

1.Heb je aanbevelingen voor de makers van

deze toelichting?

Welke?

Materiaal bij opdr. 2 (op papier)

• Toelichting ontwikkelingsperspectief

Opdracht 3

(Vgl. blz. 8 van de Handleiding Esis-B.)

Lees de motivering en de evaluatie van de

uitstroombestemming (blz 9).

1. Welke opmerkingen heb je bij deze

motivering en evaluatie?

Materiaal bij opdr. 3 (op papier)

• Motivering en evaluatie van de

uitstroombestemming.

Opdracht 4 (Vgl. blz. 9 Handleiding Esis-B)

Bekijk blz. 10 en 11 behorende bij opdracht 4.

Er is voor het vakgebied Rekenen/Wiskunde een

leerrendementsverwachting geformuleerd.

1. Vind je het terecht dat alleen voor het vakgebied Rekenen/Wiskunde een leerrendements-verwachting is geformuleerd?

Zo ja, waarom?

Zo nee, waarom niet?

2. Welk eindniveau Rekenen/Wiskunde (dle) is voor deze leerling haalbaar op basis van het leerrendement en de overige informatie die je hebt?

Materiaal bij opdr. 4 (op papier)

• Leerrendementsverwachting per

vormingsgebied.

Tot slot

• Bekijk de doelen zoals geformuleerd in het

IHP (individueel handelingsplan, blz.

12…….).

A Rising Tide Lifts All Ships

Joseph S. Renzulli

Materiaal bij Tot slot (op papier)

• IHP Kiki

OPP = MAATWERK

1. De uitstroombestemming is vastgesteld.

2. De belemmerende en bevorderende factoren binnen de pedagogische driehoek zijn bepaald.

3. De onderwijsbehoefte is vastgesteld.

4. De leerrendementsverwachting voor R/W is

bepaald.

5. Het doel op lange termijn ligt min of meer vast.

6. Welke vaardigheden moeten er geleerd worden om dit doel te bereiken????????

Kerndoelen, leerlijnen en

referentieniveaus.

Hugo van Liempd

Van uitstroomniveau naar lesniveau

1. Didactisch onderzoek: welke doelen beheerst?

2. Welke einddoelen gezien OPP?

3. Tussendoelen periode 1 vaststellen

4. Keuze maken eigen methode of andere

5. Werkniveau bepalen

6. Welke hulpmiddelen inzetten gezien de

onderwijsbehoeften?

7. Hoe voldoende instructie waarborgen?

8. Voor overzicht: individueel handelingsplan!

Behulpzaam bij doelen bepalen

1. 1F en 1S doelen

2. Leerlijnen SLO

3. Eigen methode

4. Van kerndoel tot leerlijn

5. Passende perspectieven

Sleutelwoord: Maatwerk

Succes met het werken met een

eigen leerlijn & OPP

op de basisschool!

Dienst Ambulante Begeleiding WSNS