FI NGER.PICKING-TECHNIEKENDEELlVOOR DE AKOESTISCHE GITAAR

een introduktie op FOLK, BLUES EN RAGTIME

IN NOTEN- EN TABULATUURSCHRIFTMET EEN VERWIJZINGSSYSTEEM NAAR AKKOORDENDIAGRAMMEN

ALFRED BIRNEY

panda

Het staat vast, dat geen geestelijke begaafdheid zich eerder vertoont enontwikkelt, dan de muzikale

IN HOU D

Wat i s f i nger -p ick ing?H o u d i n gHet tabu la tuurschr i Í tOverz icht van het systeem .Hoofdstuk 1 - Standaard tokkel -oefeningenOver snaren

44567

1 41 7Hoofdstuk2 - Legato-oefeningen

Hoofds tuk 3 - Bege le id ingsschema 's en man ie ren van bege le iden . . . 23Stem men 29Afbee ld ing b innenaanz ich t g i taa r 30Hoofds tuk { - Fo lk 31H o o Í d s t u k 5 - R a g t i m e - B l u e s . 3 5Over nagels - Over capo's 40Basisakkoorden 44

COLOFONUi tgeve r i j Panda , F rede r i ks t raa t gs5 -959 , zs i4 LJ ' s -Gravenhage

Vormgev ing: Fred B lomsma en Ted ObergFotograf ie : Fred B lomsmaNotenbee ld : W. de Jong , ' s -GravenhageZetwerk : Graf isch Bedr i j Í L . de Koningh, 's -Gravenhage

Druk : D rukke r i j Ba r ie t , Ru inen

g Copyr ight 1979: A.A. B i rney en Ui tgever i j panda

Eerste druk: december, l 979Tweede, herz iene druk: november 198 ' l

UGI :580

lsBN 90 70 106 82 5

INLEIDING

Er bestaat een groot aanta l Engelsta l ige muziekboeken op het gebied van

fo lk , country-b lues en ragt ime-blues voor de g i taar . ln s lechts zeer ger inge' r rate bevat ten d ie boeken u i tgebre ide aanwi jz ingen voor spel techniek.

Zoiets kan voor de student , d ie het zonder leraar moet s te l len, problemen

leven. Di t bracht mi j er toe een lesboek te schr i jven waar in de belangr i jk-

s te technieken voor d iverse f inger-p ick ing st i j len worden behandeld. De

lessen z i jn voora l ger icht op degenen d ie v ia ze l fs tudie z ich wat meer oprun inst rument wi l len bekwamen. Het eerste hoofdstuk behandel t eenvou-Cige k lass ieke standaard arpeggio-( tokkel - )oefeningen. Deze "Europese

benader ing" van een overwegend Amer ikaanse muzieksoor t doet voor

sommigen misschien wat vreemd aan, maar k lass ieke technische oefenin-gen z i jn b i j u i ts tek geschik t a ls basis voor de verdere behandelde stof .

Z i j , d ie geen noten lezen, kunnen met d i t boek het tabulatuurschr i f tleren lezen. Deze schr i j fmethode (afgele id van de oude lu i tmuziek-notat ie)<r i jg t gaandeweg meer de overhand in moderne lesboeken over pop-muziek

en a l haar facet ten. lk hoop dat de lessen een goede hulp z i jn voor begin-' rers en een welkome aanvul l ing op de stapel van hen d ie reeds u i t d iverse

coeken studeren.

A l f r e d B i r n e y

WAT IS FINGER-PICKING?

Pícking betekent tokkelen. Picking kunnen we op twee manieren doen:met een p lect rum spelen icombinat ies van akkoordenspel , bas loopjes ensolo's met een stevige 'western-beat') heet flat-picking. Deze naam komtvan de plectrum die f lat (pla..) is en pick genoemd wordt. We kunnen ook,zoals reeds gezegd, de snaren met de vingers tokkelen - in dat geval spre-ken we van finger-picking. [/aar finger-picking duidt ook wel een bepaal-de st í j l van spelen aan; a ls universele term voor getokkelde fo lk- , ragt imeblues- en country b lues.

HOUDINIG

Een goede houding is belangr í jk om goed g i taar te spelen. Klass ieke g i ta-r isten hebben de ideale houding, maar ' f lattop-gitaren' * (waarop menmeesta l f inger-p ick ing speel t ) z i jn veela l te groot om op een dergel i jkek lass ieke wi jze vast te houden. Dus je s laat je rechterbeen over je l inkerof je p laatst een voetenbankje onder je rechtervoet . Voetenbankjes kunje in de muziekwinkel kr i jgen , ze z i jn verste lbaar . Je kunt ook een stapeloude boeken onder je voet leggen. Laat je bovenarm op de k lankkastrusten. De manier waarop kun je z ien opblz .2O.Gl i jd t je g i taar over je broek, leg dan een lap zeemleer op je d i jbeen. Hetbelangr i jkste is dat je je g i taar s t i l houdt . De hals mag n iet heen en weerzwiepen zoals dat meesta l gebeur t b i j akkoordenwissel ingen.

* F l a t t o p - g i t a r e n h e b b e n e e n p l a t t e v o o r i < a n t ( i n t e g e n s t e l l i n g t o t d e l a z z -g i taa r d ie een gewe l fd bovenb lad hee f t ) en z i l n rne t s ta len snaren bespan-nen . Ze worden ook we l wes te rn g i taa r genoemd. De ha ls van d i t t ype i ss m a l l e r d a n d e h a l s v a n d e s p a a n s e g i t a a r c i i e m e t n y l o n s n a r e n i s u i t g e r u s t .

Di t boek vere is t een redel i jke spelzekerheid van de volgende akkoorden:A - Am - C - D - Dm - E - Em - F - G - G7. Zestaanschemat isch en v isueelv .a. b lz .44 weergegeven, ( ,enurnmerd 1 ï lm 10. Deze akkoorden moet je

v lo t ach te r e l kaar kunnen g r i j pen .

l'fet Tabulatuurschrift

r. dit boek werken we met dubbele balken. De bovenste balk is een notenbalk, de onderste een tabulatuur-

batk. Deze tabulatuurbalk is bestemd voor de niet-notenlezer en als extra verduidelijking van het notenbeeld.

Tabu la tuur lezen i s s impe l . H ie r vo lg t een u i t l eg :

Je zes horizontale lijnen stellen de snaren voor. De bovenste lijn is de hoge e-snaar, de volgende líjn is de

c.snaar, de derde lijn de g-snaar, de vierde lijn de d-snaar en de vijÍde en zesde lijnen stellen respectievelijk

:9 a-snaar en laqe e-snaar voor.

-namen van snaren-----ngmmers van de snaren

De cijfers door de lijnen heen geschreven geven de posities op de snaren aan. Boven elkaar geschreven cijfers

vroden tegeliik aangeslagen. Op elkaar volgende cilfers worden na elkaar gespeP-ld'

'let ritme wordt aangegeven d.m.v. zogenaamde ritmische tekens. Alle muziek in dit boek staat genoteerd In,rie rkwarts-maat. Er gaan twee achtste noten in een kwart noot: twee achtste noten hebben samen de waarde

,,an een kwart noot. Derhalve is de duur van een achtste de helft van die van een kwart noot' Voor de juiste

:ijdsduur is het gennkkelijk om tijdens het studeren van een oefening hardop te tellen:

notenkwartnoten

n e 2 j e 3 j e 4 r e

Dus achtste noten tweemaal zo snel spelen!

Overzicht van het systeemDe noten op de notenbalk en de posities op de tabulatuurbalk staan boven elkaar. Ïabulatuurlezers kunnenvoor de vingerzetting van de linkerhand (L.H.) de corresponderende noot opzoeken. Daar staat:

open snaarw i j sv ingermidde lv ingerr ingv ingerp i n k

Beneden de tabu la tuurba lk s taan de v ingers van de rech te rhand (R .H. ) aangegeven

d u i mwi jsv ingermidde lv ingerr ingv ingerp ink word t n ie t gebru ik t .

Laatstgenoemde symbolen staan niet bij de notenbalk geschreven dus de notenlezer dient via de corresponde-rende posities op de tabulatuurbalk de rechterhandsymbolen af te lezen. De namen van de akkoorden staanboven de notenbalk geschreven. Dit zijn echter de namen van de overeenkomstige akkoorden. In de meestegevallen speel je ze dus niet zoals je wellicht gewend bent. Bij eventuele twijfel omtrent de vingerzetting raad-pleeg je blz. 44 e.v

0=1 -2=3=4=

p =

i -m -c l -

]\Í -Maatsoort r\aam

\ , /overeenkomstig akkoord

,..vingers l.h.t 0 t tr - nummer v.cl. oefening

__-__-_ ritmische tekens----vingers r.h.

Al deze zaken mogen in eerste instantie lastig lijken, maar je zult spoedig met dit systeem vertrouwd zijn. Alleandere bijkomstige tekens kom je verderop in het boek tegen.Veel succes met ie studie!

herhalingstekens

@ nummer akkoord schematisch en visueel op bl. 41 e.v. \#eergegeven.de snaren zijn genummerd:

FIOOFDSTUK 1

Standaard tokkel' oeÍeningpn

ffii l t ,----* / I,JL

uUU1-l\ ,lilr'\ \ \ \JLJ\-

rrïtï

eae

,!

Houd je hand in de posit ie als op de foto's is aangegeven.

We beginnen onze tokkel-oefen ingen met het A-mineur akkoord in de lste positie. De eerste serie oefeningenzi jn voor de duim (p), wi jsvinger ( i ) en middelvinger (m). Je r íngvinger komt later aan de beurt .

Benedenstaande oefeningen gaan als volgt: zet je duim op de a-snaar (5e), je wiisvinger op de g-snaar (3e) enie middelvinger op de b-snaar (2e). Sla nu met je duim de 5e snaar aan en laat vervolgens je duim op de 4e snaarrusten. Deze manier van aanslaan heet: vallend aanslaan. Deze aanslag geeft een hardere toon dan de'gewonetrekkende aanslag'. Controleer dit. Laat, terwiil ie met je wijsvinger de 3e snaar en met je middelvinger de 2esnaar speelt, je duim op de vierde snaar rusten. Dus je zet je duim pas weer terug als je aan een nieuwe bewe-ging begint .

* atle muziek in 4 kwartsmaat

De oefeningen staan tussen herhal ingstekens oml i jks) oefent . Trek voor het eerste deel van d i toefeningen per week.

je eraan te her inneren dat je zeboek gerust zo 'n twee maanden

rege lmat ig (bv . 20 maa l dage-u i t . Dus n ie t meer dan twee

Oefen ing2 i s een omgekeerde beweg ing ( p m i ) ten opz ich te van oe fen ing 1 .

9e oeÍeningen 3 en 4 worden met het G-akkoord uitgebreid. Let vooral op de vingerzetting! Veel studenten3 " geneigd, omdat zii het eenmaal zo gewend zijn, de akkoorden steeds helemaal te pakken (biívoorbeeld

o ret Am-akkoord de 2e positie op de 4e snaar die hier echter niet gespeeld wordt dus ook niet ingedrukt.)Êcrter, snaren die je niet speelt maar toch indrukt betekent kracht verspi l len en je v ingers niet de nodige vr i l -F€rd gunnen om laten we zeggen een melodie om het akkoord heen te spelen.

l"a: het tokkelen betreft moet je erop letten dat je i en m nret meteen na het aanslaan op de snaren terugzet.

Laai de snaren dus doorklinken. Let erop dat je stevig de bassen speelt.

Hier een var ia t ie in de bassen. Bestudeersoor t oefeningen a ls onbeperkt . Dus n ietje de oe fen ingen dage l i j ks een tw in t ig keer

Am Am/C bas Am/ Bbas Am3 l t

mi t im iOefen ook met omgekeerde beweging (p m i m)

de v ingerzet t ing goed. Nogmaals: de herhal ingstekens gelden in d i ttweemaal spelen en omslaan. Je s tudie werp het meest vrucht af a lsspeel t to t je ze kunt dromen.

Am / Gbas Am/Ff bas F E31 3&

p l

Hiereen var ia t ie in de bassen in een soor tgel i jke oefening. Speel a l le bassen val lend.

t 4

@@t@ '@

Oefen ook met omgekeerde beweging (p m i p).

We gaan nu proberen een wisselende bas in ons spel aan te brengen, d.w.z. in plaats van steeds alleen maar deG-bas in het G-akkoord en de A-bas in het A-mineur akkoord te spelen, ga je wat betreft het G-akkoord deG-bas met de D-bas afwisselen en in het A-mineur akkoord de A-bas met de E-bas (2e positie d-snaar) afwis-selen. Je zult overigens wel merken dat je je duim niet op de g-snaar kan laten rusten. Maak echter toch dievallende beweging (d-snaar vallend spelen en duim snel terugtrekken) om een stevige bas te verkrijgen. Laatje ringvinger eventueel als steun op de hoge e-snaar rusten.

l 0

Een

tr

ï re rnaken de oefeningen nu

Let op de v ingerzet t ingen.

ie ts in teressanter door er wat akkoorden aan toe te voegen: de c, E-mineur en D.

I

l.

n iI

'g

Nu gaan we p en m en p en i gelijktijdig spelen op de lste en 3e tel in iedere maat. Het vallend spelen met jeduim wordt nu moei l i iker maar na wat oefenen lukt het wel.

AmG

Let erop dat je met p en m of p en i tegelijk aanslaat. De notenniet net even na elkaar. En dat terwij l je met je duim val lend speeltop deze vier oefeningen tot je deze techniek goed beheerst.

moeten volkomen gel i jk t i jd ig k l inken dusen met je i en m trekkend. Concentreer je

Am

f rr' 3@ | l-'l'

tu 7 J

i lrlt l@

- í

t i f 'r l

@

m

lrt -

l-'l '

t2

?I

@

p m

Ler op de wisselende beweging in de 5e maat. Speel eerst tot het herhalingsteken onder haakie 1. Ga daarna te-

rug naar het begin en sla nu aan het eind haakje 1 over. Speel dan het slot onder haakie 2. De laatste basnoot

ó.ru rt 2 tellen. Tabu latuurlezers kunnen dit zien aan het boogje die de twee laatste tellen met elkaar verbindt.

tr D3

l-lr1-rrt -

l '2 fr@r

l'^' 1'f rr@@

= l - _ -

r rr,'@l@

l 3

OVER SNAREN:

VER\A/ISSELENHet is belangr i jk om regelmat ig je snaren te verwisselen. Al beschik je overnog zo'n goede gitaar, met oude snaren heeft hi j geen mooie klank. Er zi jng i tar is ten d ie hun snaren dagel i jks verwisselen. Daar moet je maar z in inhebben en bovendien is dat een kostbare aangelegenheid. B i j een speel t i jdvan drie uur per dag is het raadzaam om je snaren iedere maand te verwis-selen. Speel je een uur per dag, verwissel je snaren dan één keer in de dr iemaanden.

Of{DERHOUDSnaren gaan dof k l inken door het vu i l dat z ich onder het spelen tussen deribbels vast zet. Dit kun je tegengaan door na het spelen steeds je snarenmet een zachte doek af te vegen. Het is moei l i jk om di t consequent vo l tehouden maar je snaren gaan wel langer mee. Wanneer je snaren erg vu i lz i jn dan kun je ze u i tkoken (een zeer probaat middel voor a ls je wein iggeld hebt) : leg de snaren in een pannet je water met een beet je zout . Kook-t i jd : 20 minuten. Na het u i tkoken (het vu i l wordt losgekookt) droog je

de snaren goed af met een zachte doek. Als je van p lan bent h iervan eengewoonte te maken, kn ip b i j het opzet ten de u i te inden van de snaren n ietaf . Het mater iaa l dat om de snaar is gewonden (e- , a- , d- , g-snaren) kan na-

mel i jk gaan rafe len en dan kun je ze l wel weggooien. Dat u i tkoken kun je

over igens maar één keer doen. Na zo 'n behandel ing z i jn de snaren namel i jkgauw op en breken ze snel . Breek je een snaar , gebru ik dan een reserve-snaar

van hetzel fde merk en dezel fde d ik te, d i t om toonverschi l te voorkomen.

SNAARDIKTENDikke snaren (handelsaanduid ing: heavy gauge) k l inken harder dan dunnesnaren ( l íght gaugel . Maar d ikke snaren z i jn a ls wasl i jnen en je moet wel

veel kracht in je v ingers hebben om event jes lekker te gaan z i t ten spelen.

Ook medium snaren la ten z ich nogal moei l i jk bespelen. Di t laats te type

snaar is overigens zeer geschikt voor flat-picking en bottleneck - gitaar.

Voor tokkelaars die op een f lattop-gitaar spelen zijn bronze light gauge snaren

in veel geval len wel de meest ideale snaren . Er z i jn nog dunnere snaren:

extra l ight gauge. Deze snaren spelen f i jn maar ontstemmen gauw wanneerje vaak je capo verschuift en dat kan last ig zi jn. Deze moeil i jkheid kan zichook voordoen b i j normale l ichte snaren, maar in veel mindere mate. Extral i gh t snaren k l i nken zach t , maar ze ' r i nke len 'des te meer . Bez i t j e eenmoei l i jk bespeelbare g i taar , dan z i jnext ra l ightgaugesnareneenwareui tkomst .Op een l icht bespeelbare g i taar kunnen dunne snaren gaan k let teren. En

dat laatste is ook weer deels afhankeli jk van de sterkte van jouw aan-s lag. Resumerend: hoe dunner de snaar , hoe dunner de toon maar des tegemakkeli jker zt jn ze bespeelbaar. lk raad je aan te experimenteren metverschi l lende snaard ik ten a ls je de middelen daar toe hebt .

t 4

ItrRKE, rs geen cr i ter ium voor welk merk de goede snaar maakt . Veel hangt van

l ret inst rument af waarop je speel t .

I*IYLOT.I EN STAALZet nooi t s ta len snaren op een spaanse g i taar ; de hals za l onherroepel i jk

gaan kromtrekken. Er z i jn bot t leneck-g i tar is ten d ie het wel doen; d i t doen

zi . opzet te l i jk omdat hoogl iggende snaren goed bespeelbaar z i jn met een

í tessehals. Voor spaanse g i taren dus a l leen ny lon snaren gebru iken. Ook

&ze snaren z i jn in verschi l lende d ik ten verkr i jgbaar . ln de meeste geval len

g 'c i jen medium snaren het best . Nylon snaren z i jn l ichter bespeelbaar dan

Í ta len. De verschi l len tussen d iverse snaard ik ten z i jn minder merkbaar dan

br : s tS len snaren .

Sf.IAREN OPZETTEÏ{Op de volgende b lz . z ie je hoe je met een theelepel t je de p last ic of houten

p.^ ' ren u i t de kam kunt loswippen. (Gebruik a ls jeb l ie f t geen tang of zo iets) .

Draai wel eerst de snaar los. Verwissel de snaren één voor één en stem ze

q' , ra ' r iddel l i jk op de ju is te toonhoogte, dat vergemakkel i jk t het nastemmen.

Oox rvordt op deze manier de spanning d ie op de hals s taat n iet onderbro-

ke1. Probeer de snaren a ls op de afbeeld ingen op je g i taar te zet ten. Let

rcora l op de 'knoop' bovenaan b i j het s temmechaniek. Die knoop zorgt

er .oor dat de snaren vaster z i t ten, dus n iet g l i jden en n iet zo erg terug

locen.* Trek een beet je aan de snaren b i j het opzet ten. Het is een normaal

rerschi jnsel dat n ieuwe snaren snel ontstemmen; het duur t zo 'n dr ie dagen

voordat ze op spanning z i jn .** Je kunt de snaren bovenaan afknippen maar

coe dat n iet van tevoren want ze kunnen gaan rafe len. Je kunt de lange u i t -

e ieden ook bovenaan winden op de manier zoals ze in het zak je z i t ten.

Jat is ve i l ig voor het gezichtsvermogen van je buurman/vrouw naast je op

: e b a n k .' - : : op : Wind de d ikke snaren ongeveer 3 s lagen om he t s temmechan iek .

. l o r dunne snaren ie ts meer w ind ingen gebru iken '

. ' l r t g e l d t v o o r n y t o n s n a r e n . S t a l e n s n a r e n z i j n v e e l e e r d e r o p s p a n n i n g .

Il 5

ffil 6

}IOOFDSTUK2

L€gato -oefeningen

0lltlI

l lIIIBl l

! l i0l f3 i l00100:001000B l0D00o00oooo0ooo o oc | a ac to to o a

t lr!t'!r lt lr0003!0 00 00 00 0o oo oo oa aO r

t 7

Legato -oefeningen

Nu gaan we'noten binden'. Klassiek gezegd: legato spelen. Amerikanen noemen het'hammer-on'. Door een

van je vingers (L.H.) op een snaar te 'hameren' verkrijg le een toon. Sla .ie bv. de d-snaar aan en je drukt vervol-gens krachtig met je middelvinger de 2e positie in op die snaar, .dan kan je van noten binden (l,egato) spreken.De noten vloeien a.h.w. in elkaar over. Beheers je deze techniek nog niet, dan is het raadzaam, voor je verdergaat, eerst een poosje de volgende legato-oefeningen te doen terwijl je de voorgaande lessen blijÍt herhalen. Devolgende lessen kun je alleen maar goed spelen wanneer deze legato-oefeningen geen probleem meer voor je

zi jn.

De oeÍeningen gaan als volgt: sla met je duim* de hoge e-snaar los aan en hamer vervolgens krachtig ie wijsvin-ger op de lste positie zonder deze volgende noot evenwel aan te slaan (binden). Zorg ervoor dat de noten evenhard klinken. Doe hetzelfde op de b-snaar, de g-snaar, d-snaar, a-snaar etc. Oefen heen en terug. Zorg vooralvoor een regelmatig tempo en leg het accent niet op de 'hammer-on'. Na de lste positie met je wijsvinger oefen

.ie met .ie middelvinger in de 2e positie, je ringvinger in de 3e en met ie pink in de 4e positie. Daarna de vin-gers gecombineerd.

Je dient erop te letten dat ie je vingers laag boven de posities laat hangen en wel niet meer dat ongeveer 1 cen-timeter boven de toets. Maak dus geen centimeters lange aanloop ergens vanuit de lucht. Je vinger moet a.h.w.contact houden met de toets. Op deze manier verklein je ook de kans op fouten. Houdt je duim (L.H.) op éénplaats achter de hals. Laat je hand om het topje van je duim scharnieren en draai met je elleboog iets mee. (Zie

afbeeldingen.) Over de notatie: legato's worden met een boogje aangegeven.

* Je kunt ook met je r ingvinger (a) de e,snaar aanslaan, met je middelvinger (m) de b-snaar en met je wi isvin-ger ( i ) de g snaar. En de bassen met je duim.

tl-

1 ,

a) .J

wijsvinger

-_

ryJf==ry'--/ ti:lJJ

middelvinger

a m( p ) ( p ) -

p(p ) t-lp

u- a

,-1

o +JwjÈ*v a

ringvinger

.. ^

tJ tjj#t

l 8

a-1

a-

ta a_-/

pink

/^

J -t --ll -t +fn+F+z-J/ -t/

I V J

1)

,A

a

Áa

wijsv. + middelv.

HD++Í + ++- v_r lDï}ry

wrJSv. + rrngv.

! + I J J I - - r+t2ryry

o

Ll

a

a ,y

wijsv. + pink

cÓnë=p;*2 1-t

middelv.+ ringv.

^ ,A

*t##

a

middelv. + pink

-tËEvYtringv. + pink

'^'

{8U

t-Jsch

tJl endei l

ILJspelen.Probeer na het apart oefenen met de ver vingers de hele oefening in een keer te

l 9

Let op de e l leboog d ie l icht jes meedraai t .

Duim op één p laats houden.

Vingers boven de posit ies en vlak boven de toets laten hangen.

\,,,,,.\\ri:i., .

\.,.,.,N4.,,,.,'N\N\.-\.i.l

\,,.\:::: :"'tN

20

r " .e : t rekken vanaf

ï r c h t d a n j e v i n g e r s

S a a n o p d e d - s n a a r .

p e , h a r d e t o o n d a n

s s t f d e a a n w i j z i n g e n

de snaren (Amer ikaans : ' pu l l -o f f ' ) i s moe i l i j ke r : d ruk een w i l l ekeur ige snaar in , s la aan en

iets op terwi j l je hem een zeer wein ig van de snaar wegtrekt . Probeer d i t eens zonder aan-

Kr i jg je haast geen toon a ls je je v inger opl icht dan doe je t het n iet goed. Kr i jg je een scher-

is het ook n iet goed. De kunst is nu om hier het midden tussen te v inden' Verder gelden de-

a ls in oe fen ing 15 .

2 l

Nu gaan we de legato-techniek toepassen.

Am .)l r '

In de 7e en 8e maat speel t je wi jsv inger (R.H.) de legato.Let op het te l len onder haakje 2. (Z ie ook oef . 14. )

E

Em

L,Jp

t_Jp

L-.jp

m

t'' - 7 í-ie t t lI V" '

@'@

-+r,@ a t-t-

@

l(

u;r@

-r V i--l-T r r l?'-r@

+ T j :l l - lís@

=i-l l - l,-

- -__

7??I lv li J l3 2

l-

II

t t t 2I lv1

,l-ó @

r_l=-[ rr-t?., , ?o '

@

m . m ; mi m

@ 02 @

22

}IOOFDSTUK 3

Begeleidingsschema's en manieren van begeleiden

lw

23

Hier enkele begeleidingsschema's met twee manieren van tokkelen. Oefening 19 gaat zonder wisselende bassen.Laat de bassen gedurende de hele maat doorklinken. Je ringvinger (a) doet nu ook mee.

'*Y@

'--.r- r e------

|@ l

-e\.--/l

''.--rf> 3\---'l

@l

Probeer nu het voorEaande schema te spelen op de maniergeven. leder voorbeeld kun je eerst apart oefenen voor je aan

zoals die in het onderstaand voorbeeld staat aange-het vo l led ige schema begint .

IpI

a

voor

t - < m ap l

24

voorbeeld C I I 'rroo.beeld voor F--=-l L- voorbeeld. voor G I

25

Een soor tgel i jke oefening met andere akkoorden.

t r Ap t-n 11 Et

+(

@ lr

@l

?I

@

Ook

@

hier een voorbeeld met wisselende bassen. Probeer de schema's uit je hoofd te leren.

í iI voorbeeld voor E

l- voorbeeld voor Dvoorbeeld voor A

In oefening 23 v ind je een beweging d ie ie ts afwi jk t van a l le voorgaande tokkels .

i , m en a tegetí jk op de 2e tel. Deze manier is zeer geschikt voor het spelen van

tokkel ook in voorgaande akkoorden-schema's toe te passen.

H ie r spee l j e name l i j k na P en

rust ige bal lades. Probeer deze

?I

@

26

Oeíen nu ook weer met wisselende bassen.

2{i

voorbeeld voor Am

As je terugbladert naar de eerste tweeomkeerde. Dus de oefeningen 19 tot en

l -I V

Door meer nadruk op de bassen te leggen,de fo lk op gaat . De volgende etude begint

k r i j g j e een he le andere s t i j l van bege le iden d ie meer de r i ch t ing vanmet een opmaat (op de v ierde te l ) . Let op de bassen d ie legato wor-

Bas etude # t

den gespeeld. (Zie ook oef. 17 en 18.) Om een eind aan het stukje te breien kun ie volstaan door na de laatstemaat ( let op de herhal ingstekens!) het A-mineur akkoord ineens aan te s laan.

oorbeeld voor E I L- voorbeeld voor Dm I

oefeningen dan zie je datmet 24 kun je op dezelfde

je in oefening 2 de

wijze gaan doen.beweging van oefening

27

In plaats van steeds twee bassen is het ook mogelijk om konsekwent drie bassen wisselend te spelen. In het vol-gende begeleidingsschema kun je zien hoe. In de eerste maat moet ie je ringvinger (L.H.) verplaatsen om de G-bas te kunnen spelen. Deze techniek komt straks uitgebreid aan bod. In de eerste maat op de laatste regel extraaandacht voor de vingerzetting van het D-mineur akkoord. Je pink neemt hier de plaats van je ringvinger in.hierdoor kun je de C-bas in de daaropvolgende maat gemakkelilk spelen zonder je vingers van de toets te hoevenl ichten.Boven de voorlaatste maat staat afgekort: 'Rallentando'. Dat betekent dat je daar hettempo vertraagt om hetslot mooi af te ronden.

Bas etude

rall.

fizI

* alternatieve vingerzetting

I

II

I

ISTEMMENI-I * , een stemvork (z ie afbeeld ing) kun je de 5e snaar (a) s temmen. Pakde

I * rk b i j de s teel vast en s la hem op je kn ie. Druk de t r i l lende vork (440 Hz)

I tr*, de bol aan het uiteinde van de steel tegen de klankkast. Stem de a-snaar

! t*ee oktaven lager dan de toon die de stemvork via de gitaar voortbrengt.

I De 5e posit ie op de a-snaar geeft de toonhoogte van de d-snaar aan, de 5e

I oosi t ie op de d-snaar is gel i jk aan de g-snaar , de 4e posi t ie op de g-snaar

I ge*n de toonhoogte van de b-snaar en de 5e posit ie op de b-snaar is gel i jk

I -n de e-snaar . De d ikke e-snaar k l inkt 2 oktaven lager dan de hoge e-snaar .

I Conrro leer met de stemvork op d i t A-akkoord.

I , * i lsv inger p lat over 2e posi t ie d- , g- en b-snaar . P ink op 5e posi t ie e-snaar , .

tll ** ',1

I[ WK JHI ".'..

moet even hoosI k l inken a ls de stemvork. De 5e posi t ie op de b-snaar moet gel i jk z i jn aan de

I open ( losse) e-snaar . De 4e posi t ie op de g-snaar moet gel i jk z i jn aan de

I open b-snaar . De 5e posi t ie op de d-snaar is gel i jk aan de g-snaar en de 5e

I posi t ie op de a-snaar is weer gel i jk aan de d-snaar . De 5e posi t ie op de lage

I :-'"u," "':t o"':.u,u"

ï:l ou

:::" u::'u"

,_ , ,

l l ='"'i

ul

llullIIII

I )o( )

I

29

... : .t:::..,:.i::i.i::.,: ,. ; ,

rrË , fí : : r|

' , :f;,r """1 ,2" , '4 ,

, & xn " í ; 't : í , :

Wffi,fr

?4e,L#

?|NIL.Y,l{}#

\Tl:tJ7hffitryf4.jffi ..*1

".'-'-."t

Z:ffioW:ffi;'ffi&ffinW

4, , HM

ry'.Jv

fo to O Oberg

3C

3 l

De belangrijkste basistechniek voor deze stijl van spelen is de konstant wisselende bas. Terwill ie vingers i, m en

a (meestall op de hoogste drie snaren tokkelen, speelt ie duim een steeds wisselende bas. De bas valt steeds opiedere tef. Deze techniek wordt in Engelstalige boeken de 'alternating thumb-style' genoemd. Oefening 25 iseen voorbeeld van deze techniek. Oefen hem ooed.

Am

Let in oefening 26 op het tellen. (1 2-je 3-je 4-re.) Het accent steeds op de eerste tel. Hoe snellerje probeertte spelen, hoe moeiliiker het vallen met de duim gaat. Dit is niet zo erg. Heb ie dit laatste goed geoefend danheb ie inmiddels al een stevige aanslag, ook als le niet vallend speelt.

Am

I

*$ vorige maat herhalen I

Neem de t i jd voor oefening 27 in hameren enken' .

met name oe fen ing 28 : D i t i s een oe fen ing in 'hameren 'en ' t re -

Am

G

p I

G

l-7 í -t-t)r r r rT

I

32

/6)Y./

Ë ti iclens akkoordenwisseting wijsvinger laten staan!

Je kunt deze 'folk-tokkel' in allerlei akkoordenschema's toepassen. Dat ligt verder aan jouw akkoordenkennis.

Probeer zoveel mogelijk bladmuziek te bemachtigen van voor jou bekende songs. Zoek uít op welke manier

er getokkeld wordt en oeÍen op deze manier zoveel mogelijk verschillende songs. Speel met platen mee etc. etc.

De manier van tokkelen op de plaat mag iets verschillen van de jouwe; zolang je de songs kunt begeleiden ben

p al een heel eind op weg. Veel folk-gitaristen hebben foefjes om hun spel complexer en aantrekkelijker te ma-

ke4. Daar kom ik in het volgende boek op terug. Laten we terugkomen op de oefeningen. Studeer ze rustig in

roordat je het tempo opvoert. Ditmaal doet je ringvinger (a) ook mee.

tot het herhalingste ken. Ga dan terug naar het begin. Speel daarna het hele stuk plus de slotmaten.Speel

tr

TII

a 'mi

p

t 1J J

De sfeer van je spelspelen. Je bent nubeloond.

kun je

zo ver

Folk- schema in CI

eenvoudig veranderen door in p laats van p en a op dedat je naar har te lust kunt exper imenteren. Gebruik je

eerste tel p en i of p en m tefantasie en je moeite wordt

:1',@

iI

tI

I

rl@

34

}OOFDSTUK 5

Ragtine'Blues

$

3 5

Probeer de volgende etudes met enkel duim en twee vingers te spelen. De reden hiervoor wordt uitgebreid toe-gelicht in deel ll. Laat de vingers van je linkerhand steeds staan tot de akkoordenwisselingen. Dit geldt metname voor de bassen. In bepaalde gevallen geldt hetzelfde voor de vingers die de melodie spelen. Bekiik dusgoed waar en tot waar ie je vingers kunt laten staan. De etude 'on the beat'verhoudt zich qua ritme Íot'Happyrag nr. 1' die ie een paar bladziiden verderop aantreft. Hetzelfde geldt voor de etude 'on and off the beat'en'Happy rag nr. 2 ' .

Picking etude (on the Beat)G4

Laat deIn veel

*,ilgur. cln,l,.t".ia, slg'l tot tret -olrr"', ',,i.l l

r t l t

akkoorden wisselen.gevállen'geldt dit zelfde voor de vingers die de melodie spelen.

v t l a .) tt

taÍl

a) J 't - lt T l

I7,t@a at - l

7t7 lr l,@

J 't - l

7t? lt l1 3 l

t,

ï rr'@, í rr r I r'@'

7Gt,

Ir r_r r ]'tr

l"t1'@@

l-rl'

i 3 6

B ,

Er z,in verschillende methoden om deze vier solo's in te studeren. Ten eerste kun je ze in chronologische volg-oroe oeÍenen. Lees in ieder geval dan we! de tekst van 'Happy rag'door. Ten tweede kun ie eerst'Etude on theFà! 'en 'Happy rag nr. f instuderen en vervolgens 'Etude on and oÍÍ the beat 'en 'Happy ragnr.2 ' . Deze me"tr":ode is eventueel eenvoudiger ten aanzien van de ritmiek die, voor wat betreft de twee laatste solo's, wat

í 'rrlrr@l

? t f -l@ l@)

+ tlz@ |

G

a a a= l= ltrt l

t ,

1>Êt l'@r

tI

T II'@

r7I

.J

rt

t .)

. J' -, Iïr lr@ l

a) , sr - lrrFr l

(I

3 1

Picking etude (on and off the Beat)

6?I

TtrlSza I r_r r

?aftrl'@l

a) J J

Pl- |l l

77

lrrl@

L'r l 'fl-

l-il-@c

? t ?t t lr t

lï

L ,

38

L' r

"ItÁÀ\Iy

?,@=l . )

@

Lrl-@

7III

LrL'r

7I@

(

@

rl

OVER NAGELS

Flamenco-gi tansten en k lass ieke-g i tar is ten spelen met tange nagels. K las-s ieke g i tar is ten s laan gedeel te l i jk met de nagel en gedeel te l i lk met de v in-ger top aan. Z i j spelen op ny lon snaren en dat is op een zeker punt moei-l i jker dan op sta len snaren spelen. Om een spaanse g i taar goed te doenkl inken is namel i jk een goede toon- techniek vere is t . Sta len snaren k l inkenechter langer door dan ny lon snaren en je hoef t n ie t veel techniek te hebbenom een fatsoen l i jke toon u i t deze snaren te halen. Speel je met nagels op sta lensnaren dan ontstaat een heldere maar vaak te scherpe toon. Bovendienmoeten je nagels s terk z i jn want ze breken gauw op sta len snaren. Het isn iet per sé nodig om met lange nagels op sta len snaren te spelen. Met jev inger toppen kr i jE je toch ook een mooie toon. Als je d i t wi l t gaan pro-beren terwi j l je gewend bent orn met lange nagels te spelen dan raak je inhet begin enigsz ins ontmoedigd omdat het vo lume, de kracht van je toon,terugloopt . Maar na een weekje goed oefenen wi l je misschien n iet andersmeer. 'Speel je op ny lon snaren; laat dan je nagels groeien. Laat ze ie ts bo-ven de v inger top u i tgroeien en schuur ze met heel f i jn schuurpapier . Houdtd i t dagel i jks b i j . Schuur je nagels in de vorm van je v inger toppen en zorgervoor dat er geen hoeken of bramen aan je nagels z i t ten.

De nagels van je l inkerhand zo kor t mogel i jk houden, daar je anders lastonderv indt b i j het indrukken van de snaren!

OVER CAPO'S

Een capo (barré-k lem) is een veelvu ld ig gebru ik t hu lpmiddel van iederefo lk- , ragt ime- en b lues-g i tar is t . Ze worden ook veel door f lamenco-g i ta-r is ten gebru ik t . Je kunt de muziek vro l i jker la ten k l inken door de capo eenpaar posi t ies op te schuiven.L iggen de snaren hoog b i j de brug dan kun je dat euvel 'verhelpen' door desnaren een halve toon lager te draaien en je capo op de eerste posit ie tezet ten. Er z i jn veel soor ten capo's in de handel :s ta len, houten en p last iccapo's met verschi l lende k lemsystemen (e last iek, veer , ny lon snaar methouten ste lschroef etc . ) . Een goede capo is moei l i jk te v inden. Di t bewi js twel het fe i t dat er vr i j f requent n ieuwe capo's in de handel worden ge-bracht . Het belangr i jkste punt waar je op d ient te le t ten wanneer je eencapo aanschaft in de vorm van de toets van jouw gitaar. De toets is plat ofiets gewelfd. Voor een platte toets neem je een capo met een rechte klemen voor een gewel fde toets een gebogen k lem. (Die zogenaamde gewel fdetoets is over ígens door de fabr ikant u i tgevonden om jou het spelen vanbarré-akkoorden te vergemakkel i jken. Over de voordelen van d ie toetswordt echter nog steeds getwist . ) Het resul taat van de capo l ig t ook aan desoor t snaren d ie je gebru ik t : een capo doet s lechter d ienst op d ikke snarendan op dunne snaren. Hoe dan ook: doet je capo de ene dag nog wat j i jw i l t en h i j geef t er de andere dag de bru i aan dan is h i j gewoon op.Ze z i jnzeer aan s l i j t ige onderhevig, b i j veel gebru ik wel te verstaan.

I

l i

Ii 1, iuHfr 40l!rirll

i lp

RAGTIME- BLUES

Deze stijl stamt uit omstreeks 1920 en is ontwikkeld door voornamelijk AmeÍikaanse negers. De bekendstenvraren Mississippi John Hurt, Blind Blake en Gary Davis. Dit is slechts een greep uit de tientallen namen vangrootheden, die Amerika heeft gekend. Veel pop-gitaristen danken aan iten hun stijl van spelen. Het is raadzaam

o.n originele opnamen te beluisteren van de grondleggers van de Ragtime-blues voor een zo direkt mogeliike

benadering van deze muziek.

Probeer de volgende oefening in een strak r i tme te spelen.Probeer daarna 'Happy Rag (1 ) ' . Ex t ra aandach t voorderech te rhand : gebru ik a l l een p , i en m. H ie r komen we indeel 2 u i tgebre id op terug.

ln de 2e oefening v ind je een voorbeeld van het s teedswisse len van je r i ngv inger (L .H . ) l n bas e tude no2 heb je

met deze, overigens zeer belangri jke techniek kennis kun-

nen maken.Pas wanneer je je r ingvinger gedachteloos kunt laten

bassen, ben je toe aan 'Happy Rag (2) ' .

a

ra

I'@@

?I

t i?I

m

4 l

C 1ï 1ï C

UT t-l't@

t@

tI' l- r 3 t'@'@@

I' t@

trT

. mm

ln het eerstvolgende stukje leer je een melodietje spelen op de tel. De duim wisselt de bassen aÍ en je vingersi en m spelen de melodie. Ragtime-blues vereist een stevige bas.

Happy rag (1)I

Ë , r i, $" ; x ; .l "'; I '"; -1,67 I

I* r I1 ' pp

I ' l

l l

G

f.

.i

t 4 2I

t,

'u ]- r l* r l-t l-

@

t@

??Tlr lt lrJ ,6) óàw Y:)

7?TtTll l@'@

m

TI

C F , l '1 c

Q)l-trt@

l-i@

1- t T=[=Ii- -r'r@ '@@

I'trt@

IF C CG

u l - | - |lr l-,@ ,@ @I' r tI'

@ @rI

J -I

I t II

@'I'@

t r

l l I ' l

De melodie valt nu n/eÍ atleen getiik met de bassen maar ook fussen de bassen Let op het tellen (tel

rrardop) en studeer langzaam in. Denk ie het stukie eenmaal langzaam te beheersen voer je tempo dan op'Stel

]e metronoom (als je die hebt) in op 160, (Beschik je niet over een metronoom dan kun je volstaan met een

levendig tempo.) Nogmaals: voor een juiste interpretatie van deze muzieksoort is het raadzaam naar reeds ge-

noemde g i tar is ten te lu is teren. Happy rag (2)

I

l"7frb5

2t ll l

+ ?t lr@ @t @

+ t -tr(

@@

T lrr@ |Tt f I

'@ '@ @

+ l -i rT@ t6

@r@

@@

l -l -

1>?r@ t@@

? t -l^' r@

'@@@

I'rr@@

?Tr@@'@

43

BASIS AKKOORDEN123

I )a l )

A

32

2 31I )

I ) l )

Am

I )

I )

I )

c

132

I ) I

I )

D

231 2 31

AFWIJ KE N DE VI NG ERZETTI NG EN21

I )

( )

15

3

)

I )

I )

)

( )

I )

) I )

I )

1

I )

2

( )

45

Í3

)ooolI )2

) I

I

)

21I )

I )

23

( ) ( )

27

)oool

I )2

I )3 I )4

;{

I

t 4 6

f 't

2&r. 'Á -{ s l***&*'

q"

) I )

47

t-

iIa

VERKRIIGBAAR

HET GITAARALBUMd e e l 1 , d e e l 2 e n d e e l 3

door Will Matla

Leerboeken voor aankomende g i tar is tenop e lek t r i sche en akoes t i sche g i taa r .Gebaseerd op p rak t i j k techn ieken .Voorz ien van u i tgebre ide tabu la tuur .M e t l e i f i g u r e n , t r i c k s , r u n s e n s c h e m a ' s .Met ve rdu ide l i j kende fo to ' s overv ingerze t t i ng , p lec t rumgebru ik , enz .

Met in fo rmat ie over g i ta ren en e lementen(p ick -u ps ) .

Í 17 ,95 per dee l

FI NGER-PICKI NG-TECH N I EKE Ndee l 1 en dee l 2

door Alf red Birney

Lesboeken voor g i tar is ten op deakoes t i sche g i taa r .

In t roduk t ie op fo l k , b lues en rag t ime.Met no tenschr i f t en tabu la tuur .Met een ve rw i j z ingssys teem naarakkoordend iagrammen.

Ve le ve rdu ide l i j kende fo to ' s .

f 17,95 per deel