Burgers tonen lef! Bijlagenboek

Mieke van der Sanden, MMI 13B, studentnummer 487654, september 2012.

Inhoud

Bijlage 1. Essay studiereis New York over sociale inclusie, empowerment in achterstandswijken.

Bijlage 2. ABCD-powerpoint volgens de methodiek van J.Mcknight vertaald naar burgerinitiatief

Hambaken Gym

Bijlage 3. Beleidsnotitie ‘Rol van de gemeente en LSA’

Bijlage 4. Ondernemingsplan Hambaken Gym 2012

Bijlage 5. SWOT van de wijk Hambaken en Bewonersbedrijf

Bijlage 6. Interviewguide narratief onderzoek

Bijlage 7. Uitnodigingsbrief voor geïnterviewden

Bijlage 8. Selectie van sets van narratieven voor de analyse

Bijlage 9. Selectie van kenmerkende uitspraken vanuit de interviews

Bijlage 10. Voorbeeld interview

Bijlage 11. Voorbeeld transcriberen van het interview

Bijlage 12. Voorbeeld codeerformat

Bijlage 13. Verslag ronde tafelgesprek 14-03-2012

Bijlage 14. Powerpoint Hambaken Gym op wijkbewonerbijeenkomst van de LSA op 09-03-2012

Bijlage 15. Radio 5 politiek debatavond

Bijlage 16. Brandbrief en bespreking onderzoek ‘Burgers tonen lef!

Bijlage 1

Studiereis New York

Sociale inclusie en empowerment in de

achterstandswijken van New York City (USA)

Mieke van der Sanden, MMI 13B, studentnummer 487654 , februari, 2011

Inhoudsopgave

1. Thema:

Aanleiding 3

Visievorming 4

Kernelementen thema 4

Referentiekader analyse 6

2. Aanpak:

Voorbereidingen vóór de reis 8

Gegevens en materiaal verzamelen 9

Gemiste kansen 11

Bronnen raadpleging 12

3. Bevindingen:

Gebruik van verzameld materiaal 14

Analyse en conclusies 24

Theorie versus praktijk 27

4. Resultaat:

Evaluatie aanpak 29

Kansen en mogelijkheden voor innovatief strategisch beleid in Nederland 30

Kansen en mogelijkheden voor het creëren van internationale ketens en netwerken 32

Bijlagen

Bijlage 1: Organizations to visit 33

Bijlage 2: Weekschema in New York 34

1. Thema

Aanleiding

Al 30 jaar woon ik nabij een sociale achterstandswijk in de gemeente ’s-Hertogenbosch (Wijk

Oost). In 1978 verhuisden wij van Tilburg naar deze wijk. Om mensen te leren kennen ben ik

naast mijn werk in het ziekenhuis actief begonnen als vrijwilliger in de wijk waar ik kwam te

wonen. Dit was een wijk waar het vrijwilligerswerk levendig aanwezig was. Ik begon met het

geven van Nederlandse taalles aan allochtonen, vrijwilliger bij de buitenschoolse opvang, tot aan

het opzetten van een rouwverwerkingsgroep aan bewoners die een dierbare verloren hadden.

Deze initiatieven werden geïnitieerd vanuit het Wijkgezondheidscentrum Samen Beter; een

centrum dat werkte vanuit de filosofie van de Basisbeweging. (De Basisbeweging ontstond in de

jaren ‘60 en ’70. Een deel van hen heeft zijn ontstaansgeschiedenis liggen binnen een kerkelijke

gemeente of parochie om het aan de orde stellen van maatschappelijke vragen binnen de

geloofsgemeenschap te stimuleren. Bij de leden van de basisgroepen was de inzet voor een

‘geloof met handen en voeten, ook doordeweeks’, evenals de inzet voor de oecumenische

samenwerking op lokaal niveau, groot. Men stelde zich vrij en onafhankelijk op tegenover

kerkelijke structuren, rituelen en regels).

In 1986 ben ik als professional aangenomen op dit zelfde gezondheidscentrum. De band tussen

vrijwilligers en professionals was groot. Tegenwoordig spreekt men eerder over de

“Presentietheorie van Andries Baart”. De presentietheorie is voortgekomen uit een jarenlang

onderzoek naar het werk van buurtpastores in achterstandswijken. Deze buurtpastores deden

namelijk niet wat er in allerlei boekjes van diverse sociaal werk opleidingen stond. De vraag was

wat ze dan wel deden. De vraag was: “Wat doen goede dienst/zorgverleners?” Vanuit tal van

interviews en verslagen van gesprekken/ervaringen van deze pastores kwam Baart tot zijn

presentietheorie. Buurtpastores gaan heel anders te werk (fietsen, wandelen en eten met

mensen) dan bijvoorbeeld professionals van maatschappelijk- en welzijnswerk. Zijn theorie gaat

over “aansluiten, bijblijven, trouw zijn en omgaan met kwetsbare mensen”.

Hier ligt dus mijn persoonlijke basis voor het huidige “Wijkgericht werken”. Afgelopen jaar ben ik

voor mijn gevoel weer terug bij mijn roots. Werkzaam als Kwartiermaker in de wijk Hambaken,

een andere achterstandswijk in ’s-Hertogenbosch. Hier ervaar en zie ik dagelijks weer dezelfde

dilemma’s waar deze mensen in een de achterstandswijk tegen aan lopen. Alleen nog extremer

dan 25 jaar geleden zie ik maatschappelijk/welzijnsinstellingen die hun best doen voor mensen

in achterstandswijken maar de aansluiting missen met bewoners in deze wijk. Er zijn teveel

verschillende instanties actief in de wijk, zij werken langs elkaar heen tot soms wel 10-15

professionals in 1 gezin. Hoe realiseren we sociale inclusie, empowerment en ontkokering van

dienstverleners in een sociale achterstandswijk anno 2011? Hoe verminderen we de wet- en

regelgeving? Hoe vereenvoudigen we de bureaucratie waar zowel de burger als de professional

door de bomen het bos niet meer zien?

Voor de masteropleiding MMI is een buitenlandse studiereis verplicht. Toen mijn mede-student

Thijs Dekker werkzaam bij Stichting Pameijer in Rotterdam, mij uitnodigde om met zijn

organisatie mee te gaan in een uitwisselingsprogramma naar New York heb ik dit met beide

handen aangegrepen. Juist een stad als New York waar verschillende achterstandswijken zijn

(Harlem, The Bronx en Brooklyn) is een uitdaging om daar op bezoek te gaan bij instanties die

hier werkzaam zijn en te kijken op welke manier zij “Empowerment and social inclusion” binnen

deze metropool, aanpakken.

(Thijs Dekker zal zijn essay richten op: Administratieve lastenverlichting/vereenvoudiging van

wet- en regelgeving).

Visievorming

Visie op Wijkgericht werken

Als Kwartiermaker zoek je naar slimme verbanden tussen alle betrokkenen in de wijk waar je werkt. De hoeveelheid aan professionals in de wijk is voor de kwetsbare burger een groot probleem geworden. Burgers zien door de bomen het bos niet meer en in plaats van empowerment veroorzaken instanties (ondanks alle goede bedoelingen) dat de burger(s) afhankelijker is en juist niet gelooft in zijn/haar eigen kracht. Mijn masterthese zal zich dus gaan richten op steun aan processen van onderop, vanuit de burgers (individueel of collectief). Kwetsbare mensen zijn namelijk niet alleen kwetsbaar maar beschikken ook over veel potentie. De studiereis wil ik gebruiken door te lezen over de organisaties die we gaan bezoeken in New York. Luisteren en kijken naar hoe zij te werk zijn gegaan en de dagelijkse praktijk te ervaren. Wat voor aanpak hanteren zij om kwetsbare mensen meer te empoweren, hoe pakt men hier sociale inclusie aan, blijft het alleen bij “bonding” of maakt men een duidelijk stap naar “Bridging”? Welke doelgroepen bedienen zij? Ik verwacht dat, gezien de hele financiering van gezondheidzorg binnen Amerika anders is vormgegeven dan in Nederland, dat initiatieven zoals Balticstreet, Alternatives Unlimited e.d. meer van onderop zijn vormgegeven. Ik hoop hier dan ook kennis op te doen en mensen te spreken die vanuit deze visie werkzaam/ondersteunend zijn. Wat ik er hoop te brengen is, dat de visie van “Regie over eigen leven” een visie is die ik kan delen met deze organisaties. Graag zou ik ook via een powerpointpresentatie hen een kijkje willen geven hoe we deze visie binnen Brabant proberen vorm te geven. Mogelijk kan er in de toekomst een eerste contact gelegd worden tussen de Provinciale Raad van Volksgezondheid in Brabant/Wijkonderneming / St. Door en Voor / Pameyer en instellingen die wij gaan bezoeken in NY.

Kernelementen in het thema Wijkgericht werken:

Het thema Wijkgericht werken is voor mij ten principale verbonden aan burgers en hun

initiatieven. Zowel individueel als collectief. Juist burgers kunnen een kanteling in een wijk

brengen, zij kunnen zorgen voor massa. Professionals kunnen hen daarbij, desgevraagd,

ondersteunen.

Ik ben daarbij echter steeds opnieuw op een drietal belangrijke dilemma’s gestuit:

1. Instanties/organisaties die tal van projecten starten in de wijk maar die in de praktijk

langs elkaar, in plaats van met elkaar werken. Daarnaast legt elke organisatie los van

elkaar verantwoording af omtrent gestelde doelen en behaalde resultaten aan hun

eigen opdrachtgever/financierder. We zitten gevangen in onze eigen systemen. Deze

systemen brengen verantwoordelijke professionals in een spagaat en bovendien in

een onderlinge concurrentiestrijd. Willen we de samenwerking in de wijk echt een

kans geven, dan zullen we het lef moeten hebben om onze systemen en regels te

doorbreken.

2. De houding van veel professionals: “Jullie worden er beter van omdat wij weten wat

goed voor jullie is, wij hebben hier voor gestudeerd.” Dit staat echter haaks op

‘empowerment’. Een aantal professionals zal in staat zijn om met een goede

ondersteuning en begeleiding de nodige omslag in denken en doen te maken. Het zijn

deze professionals, die we moeten afvaardigen in een multidisciplinair wijkteam en

vervolgens ook niet aan hun lot moeten overlaten. Qua deskundigheidsbevordering is

het aan te bevelen om het wijkteam gezamenlijk te scholen in methodieken die

gericht zijn op empowerment zoals “De Eigen Krachtcentrale” of “Sociale

netwerkstrategieën”.

3 Het is een utopie om te geloven dat dienstverlenende/maatschappelijke instanties

kunnen zorgen voor “ zorg/care” in de betekenis van “Community Care”; dit is

voorbehouden aan de gemeenschap/wijkbewoners zelf. Burgerinitiatieven zoals

Marokkaanse gemeenschap, Antilliaanse gemeenschappen, vereniging

Hambakengym, Klankbordgroep e.d. moeten door ons als instanties veel meer

gestimuleerd en gewaardeerd worden op de dingen die zij doen, zodat zij hun

stempel op de wijk kunnen zetten. Zij moeten in staat worden gesteld om ‘het verschil

te maken’.

“Community care” is een commitment tussen de ene burger aan de ander. Het is het

enige product dat een instantie/organisatie niet kan produceren. Elke poging van een

instantie om deze community care te vervangen is een surrogaat/nepmiddel.

Natuurlijke “zorg voor elkaar” is een uiting van gemeenschapszin dat zich vertaalt in

mantelzorgers, buren, vrienden, vrijwilligers e.d.”(McKnight, John. The careless

Society).

De belangrijkste kernelementen:

De sleutel naar succes in wijkgericht werken ligt voor mij besloten in meerdere kernelementen

zoals: Empowerment, sociale inclusie, moderne zorg, krachtenperspectief, veerkracht, para-

professionelen, maatzorg, armoede, kwetsbare groepen, sociaal werk.

Vanuit mijn ervaringen binnen de wijkonderneming vind ik het versterken van ‘empowerment’

en ‘sociale inclusie’ het allerbelangrijkste.

Empowerment en Sociale Inclusie.

1. Empowerment

“Empowerment is een proces van versterking waarbij individuen, organisaties en

gemeenschappen greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving en dit via het verwerven

van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn en het stimuleren van participatie.”

2. Sociale Inclusie

Sociale inclusie gaat om het gevoel van daadwerkelijk “erbij horen” en dit krijgt pas

inhoud als het ook gepaard gaat met sociale participatie of kortweg “meedoen”.

Dit kan op allerlei manieren gebeuren: door deelname aan sport of cultuur, het verrichten

van vrijwilligerswerk of mantelzorg etcetera.

Sociale inclusie houdt ook in solidariteit. Een wijk omarmt zijn “zwakke broeders en

zusters”. In de huidige pluriforme samenleving is dit niet vanzelfsprekend. Verbindingen

maken en herstellen tussen burgers met grote verscheidenheid in culturele en

waardegebonden aspecten, staat vandaag dan ook op de voorgrond. Overigens is mijn

ervaring dat het inzetten op sociale inclusie, ondanks de groeiende pluriformiteit, zeker

geen ‘mission impossible’ is. Door mensen aan te spreken op hun krachten en talenten en

niet op de problemen die ze veroorzaken, krijg je een hele andere en positievere

dynamiek in een wijk, die randvoorwaardelijk is om te komen tot sociale inclusie.

Referentiepunt voor mijn analyse

Referentiepunt voor mijn analyse is mijn huidige werk als Kwartiermaker van de

Wijkonderneming in de Wijk Hambaken.

Omdat ik na jarenlang werkzaam geweest te zijn als manager in de zorg/dienstverlening (veelal

achter mijn bureau en overlegtafel) weer met beide voeten in de modder kwam te staan (terug

in een achterstandswijk), ben ik contact op gaan nemen met mijn vroegere collega Mariet Paes

(voormalig-direkteur Gezondheidscentrum Samen Beter en huidig direkteur van de Provinciale

Raad Gezondheid). In 2008 is zij gepromoveerd op Wijkgezondheidswerk, een studie naar 25 jaar

wijkgericht werken aan gezondheid in Den Bosch-Oost. Via haar heb ik diverse mensen binnen en

buiten de Provinciale raad gesproken naar hun ervaringen omtrent het wijkgericht werken in

achterstandswijken in ‘s-Hertogenbosch e.o. maar ook in Boston e.o

Het Wijkgericht werken is een trend, is weer hot in Nederland. Veel initiatieven zie je ontstaan in

den lande, echter velen mislukken met name doordat het lokale beleid te weinig echt de kracht

van de burger ziet en aanboort.

2. Aanpak

Voorbereidingen

Daar ik mijn studiereis gepland had naar Zweden (april 2011) en binnen een week (begin januari

2011) besloot om over een maand (begin februari 2011) mee te gaan in een

uitwisselingsprogramma “Empowerment” van Stichting Pameijer uit Rotterdam naar New York

City heb ik amper de tijd gehad om vooraf veel verwachtingen te hebben. Laat ik het

synchroniciteit noemen. Misschien duidt dat het beste aan wat ik vooraf ervaren heb.

Synchroniciteit:

Door de onduidelijkheid over het voortbestaan van mijn positie als Kwartiermaker na februari

2011 kreeg ik mijn masterthese niet goed geconcretiseerd. Begin januari kwam ik tijdens de

studiedagen in Nijmegen in gesprek met een medestudent Thijs Dekker waarin we behoorlijk

spontaan tot de conclusie kwamen dat het een win-win situatie voor ons beiden zou zijn, als ik

met zijn organisatie mee zou mogen om de studiereis naar New York te maken. Zowel Thijs als ik

werken met dezelfde doelgroepen en zijn gericht op empowerment en sociale inclusie. Eerder

had mijn direkteur van de woningbouwvereniging al eens geopperd dat ook achterstandswijken

in oude engelse steden en New York interessante plaatsen zijn om naar toe te gaan als

studieobjecten. Juist in deze landen werken zij aan een integrale aanpak gericht op zowel de

sociale, fysieke, preventieve en repressieve kant van de wijk. Een aanpak waar ik in mijn

powerpointpresentaties regelmatig naar verwijs. Door de studiereis drie maanden eerder te

doen dan gepland, bood dit mij ook kansen om de masterthese twee maanden op te schuiven

waarbij onder tussen ook meer duidelijk zou zijn over mijn positie als Kwartiermaker.

Wat verwacht ik van New York. Een metropool die mij nooit getrokken heeft, een land waar ik

gevoelsmatig weinig mee heb. Eerlijk is eerlijk mijn verwachtingen waren laag ten aanzien van

de stad en zijn bevolking. Vooroordelen tegenover de Amerikaan en de Amerikaanse cultuur had

ik des te meer.

Wel was ik zeer nieuwsgierig waarom het empowerment en sociale inclusie met name zijn roots

heeft in dit werelddeel (en Engeland). Ik denk dat mijn verwachtingen vooral lagen op het vlak

van “ Waarom en hoe” hebben zij dit vorm gegeven. In deze maand van voorbereidingen las ik

wel dat Harlem een “upstanding” wijk aan het worden is en zijn achterstandsetiket aan het

verliezen is. Dit triggerde mij. Ik kon me hier niets bij voorstellen, dus de enige manier om dit te

begrijpen was om het zelf te gaan ervaren, te zien, te horen en te luisteren.

Daar ik met een uitwisselingsprogramma van Stichting Pameijer mee zou gaan ben ik eerst een

hele dag opgetrokken met Thijs bij zijn organisatie in Rotterdam. Op deze wijze kreeg ik een

eerste indruk omtrent hun visie, missie, werkwijze en hun bedrijfscultuur. Een organisatie die

Sociale Inclusie hoog in het vaandel heeft staan, en er ook naar streeft om dit in al hun

werkzaamheden zowel naar binnen (naar en met hun cliënten) als naar de buitenwereld,

probeert uit te stralen. Een vooruitstrevende, actieve en lerende organisatie.

Daarna volgden er diverse gesprekken met beleidsmedewerkers uit het veld. Zoals in de vorige

pagina reeds genoemd, veel namen van mensen die ik kreeg vanuit de Provinciale Raad voor

Volksgezondheid. Met deze mensen heb ik binnen twee weken een vijftal gesprekken gevoerd.

Maar ook beleidsmedewerkers binnen de convenantpartners van de Wijkonderneming, met

name van de gemeente ’s-Hertogenbosch en wooncorperatie Zayaz. Wat is hun kijk en visie op

empowerment en sociale inclusie, hoe geven zij dit vorm, waar lopen zij tegen aan. Hoe “out of

the box”-denkend zijn Nederlanders? Daarnaast heb ik mezelf gestort op de nodige literatuur en

namen die ik van al deze beleidsmedewerkers mocht ontvangen (zie literatuurlijst bij het

bronnenoverzicht).

Gegevens en materiaal verzamelen

Hierna volgt een verslaglegging en overzicht van het proces en de acties die gepleegd zijn in de

maand januari, voorafgaand aan de reis:

Study visit in the context of the Master study Management & Innovation (MMI) 2010/2011,

University of Arnhem and Nijmegen (HAN)

Destination: New York City Date: February 7th to February 14th , 2011

Student: Mieke van der Sanden, manager MEE Co-Student: Thijs Dekker, manager Pameijer I want to inquire the following hypothesis: “Citizen initiative is the basis for the development of local policy” (hypothesis). The starting point for development and implementation of local policy should be that citizen initiatives will be considered as a driven force. Citizen initiatives can enforce the local policy and facilitate the implementation by local government. It has been observed that a proper search is often accompanied by struggles and frustrations on both sides. In English vocabulary there is a beautiful expression, namely 'muddling through'. It should not be reflected in the negative sense of the word mud, but more in the trend of tenacious plug away, even if it takes time and sweat.

I am of the opinion that this hypothesis is the only way that something new may arise between

citizens, municipalities and social partners. Namely, adequate social support initiatives should

be the driven force for new plans and projects. However, realizing this hypothesis will require

many small steps, in which the perspective should be focused on the process of what happens in

practice and not on the theory. Essential for reaching the final destination of getting together is

space for side roads and knowledge of the pitfalls. This requires not only efforts at local level but

also national support. To obtain this goal renewal of administrative, management training and

the guts of municipalities is necessary, thereby providing space for officers and directors 'new

style'. Real innovation only occurs when everyone in the local organization is accepting the fact

that community initiatives should be the starting point for restructuring and cultural change.

For this hypothesis I will visit several organizations in New York City and one organization in

Withinsville (Massachusetts).

I hope to get answers on the following questions:

Format list Mieke

Who or what was the driving force to start this initiative?

Is it started as a citizens’ initiative, a local municipal project or a government rule?

How did the launch go?

Which people/parties/organizations were initially involved in the start of the project?

Which people/parties/organizations were found to be the most important?

Who is the target Group?

What means empowerment for your organization and for the Group itself?

How is the financing arranged? (fundraising, grants en incentives)

How is the balance between costs and income?

What are the succesfactors?

What are the pitfalls?

Is social inclusion a precondation?

Are there support systems or policy developments

Format list Thijs

What does administrative work mean for the organization?

What does the administrative work exists of?

Which administrative work comes from external laws and regulations and what is imposed

internally?

How do different groups of employees experience administrative work?

How is adminisrative work organized and how is it managed?

What are the roles, tasks and responsibilities

How is cooperation between facility management and employees in the primary proces?

How What role does it have?

Are clients and volunteers involved?

Can social media be helpful?

What culture aspects help or hinder cooperation between the primary process and facility

management?

What 5 measures of recent years have contributed the most to reduce administrative

problems?

Welke kansen heb ik gemist

Een grote misser mijnerzijds is, dat ik niet in mijn oriëntatie vooraf maar ook niet ten tijde van

mijn verblijf in New York City, ben gaan uitzoeken wat de specifieke rol van woningcorperaties is

bij de renovatie van een achterstandswijk. Juist sociale woningcorperaties kunnen een grote

invloed uitoefenen op achterstandswijken. Zowel op fysiek- als sociaal vlak. Zeker in Den Bosch

staan de sociale woningcorperaties voor de visie dat zij er niet alleen voor de “stenen” zijn maar

ook “voor mens en buurt".

Een andere gemiste kans (achteraf) is om b.v. in The Bronx een dag mee te lopen met een social

worker om aan den lijve te ervaren hoe en hoeveel dak- en thuislozen op straat leven en of er

dan nog sprake is van sociale inclusie?

Kortom: Zittend in het vliegtuig besefte ik dat door de snelheid waarmee ik afgelopen maand

dingen heb moeten besluiten en regelen, ik volledig met een “open mind” de studieweek ben

ingegaan.

Bronnen

Literatuur en Publicaties Timmers, M., M. Paes en H Penninx.

Elsendorp: small village great people.

2011.

Wijkgezondheidszorg, wat

wijkbewoners en professionals

verbindt. Congresverslag. 2008.

Sohier, R en P. Schalken. Hoop en

herstel in Brabant. 2008.

De gezondheidsagenda voor de

toekomst. PVRMZ. 2010.

Paes, M. Wijkgezondheidswerk.

Proefschrift. 2008.

Mcknight, J. The careless society.

1996.

Regenmortel, T. Empowerment als

uitdagend karaktervoor sociale

inclusie en moderne zorg. 2009.

Oelkers, B. Baas af? Over de grillige

relatie tussen gemeenten en actieve

bewoners. 2007.

Movisie. Burgers aan het stuur.2010.

Inclusief. Denken is doen. 1e

editie.Uitgave van de taakgroep

Handicap en sociale samenleving.

2010.

Draaisma, J. New York investeert in

achterstandswijken.1998.

Cromwijk, Rianne. Tussen beleid en

praktijk; onderzoek naar

burgerparticipatie in de WMO.

Movisie 2009.

Kröber, H en Pouwel van de Siepkamp.

Leiding geven en community care.

2004. NIZW.

Websites en links www.google.nl

www.wikipedia.org

www.alternativesnet.org

www.yai.org

www.jobpath.org

www.communityaccess.org

Empowerment

Sociale inclusie

New York

www.allamerica.nl

www.coalitievandeinclusie.nl

Personen Vooraf:

Ad van Gurp, direkteur Zayaz in ‘s-

Hertogenbosch

Mariet Paes, direkteur Provinciale

raad Gezondheidszorg Brabant

Roos Sohier, beleidsmedewerker Prov.

Raad Gezondheidszorg Brabant

Gerjan Bömer, coördinator van

Stichting Door en Voor in ’s-

Hertogenbosch.

Thijs Dekker, manager Pameijer in

Rotterdam.

Jacqueline van Zwieten, coördinator

Regie over eigen leven Brabant.

Tijdens:

Dennis Rice, direkteur Alternatives

Unlimited in Withinsville.

Steve Coe, Chief executive officer van

Community Acces in New York.

Dwayne Mayes, director of HTH Peer

van Community Acces in New York.

Fernando Mariscal, Program director

van Community Acces in NY.

Josh Rubin, director van Yai Network

in NY.

Fredda Rosen, director van Job Path

in NY.

Steve Duke, director van Balticstreet

in NY.

Jan Alblas, direkteur Pameijer in

Rotterdam.

Mirjam Hopmans,

projectmedewerker empowerment

Pameijer in Rotterdam.

3. Bevindingen

Gebruik van verzameld materiaal

Aan de hand van verslaglegging van onze bezoeken aan de organisaties hoop ik een getrouwe

weergave te kunnen geven van alle impressies en informatie die wij hebben gekregen tijdens

deze reis. Hoewel de vragenlijst van Thijs aan dit verslag is toegevoegd, zal ik hier verder geen

verslaglegging van doen. Wel verwacht ik dat onze twee essays te samen een totaal beeld geven

van de studiereis.

Maandag 7 februari

Vertrek van Schiphol en aankomst om 13.00 uur op JFK vliegveld in New York.

Dinsdag 8 februari

Bezoek aan Alternatives Unlimited in Withinsville

Om 6.00 uur op om te ontbijten en daarna met een gehuurde auto naar Withinsville (net onder

Boston) 300 KM verderop. Gelukkig hebben we in de auto navigatie en verloopt de reis goed,

om 11.00 uur komen we aan bij Alternatives Unlimited Inc. We worden ontvangen door Dennis

Rice en Michael Seibold. Enthousiast, bevlogen en toch ook zeer aimabel vertellen zij over hun

werk en de organisatie. Hun organisatie bestaat 30 jaar en hun doelgroep zijn mensen met een

verstandelijke beperking en psychiatrische aandoening.

Alternatives Unlimited Inc. staat voor:

“Real homes/ Real Jobs/ Real Relationships”

Missie: Skills en Supports=Succes

Visie: Real Homes, real jobs and real relationships= satisfaction

Recovery/discovery visie: Human Resilience + Opportunities for menigful Roles = A

New Life Purpose

Zij zijn gestart in een klein dorpje Uxbridge en uitgegroeid tot een grote organisatie in meerdere

regio’s. Veel van hun oorspronkelijk stafleden werken nog steeds bij hen. Hierdoor heb je aan de

basis wel een goede stabiliteit liggen, die nodig is omdat de groei de laatste jaren verdubbeld is.

Het meest trots zijn ze dat mensen de vaardigheden en ondersteuning als positief ervaren zodat

ze betaalde banen, een eigen woning en echte vriendschappen krijgen, waardoor deze mensen

onderdeel worden van een gemeenschap. Ondanks deze groei zijn ze er tevens trots op dat zij

hun basiswaarden van barmhartigheid en betrokkenheid van de gemeenschap op hun werk

(core values of compassion and community-involvement) behouden hebben. Uitgangspunt voor

hen is om te kijken naar wat hebben gezonde mensen en mensen met een beperking gemeen

met elkaar in plaats van je af te vragen waar verschillen we in.

Echte banen, betekent geen “beschutte banen”. Tien jaar geleden hebben zij rigoureus besloten

om zowel het beschutte wonen als werken op te heffen. Als Alternatives Unlimited zijn zij er trots

op dat de gemeenschappen in de dorpen hen zoveel geven maar tegelijk vertellen ze erbij dat

deze zelfde mensen ook ervaren dat zij veel terug krijgen van Alternatives. Het is een

gelijkwaardige relatie/band die ontstaat. Neem bijvoorbeeld de renovatie van “de oude molen”

van waaruit het hoofdbureau werkt. Je ziet gewoon een nieuw paradigma ontstaan: Zij zijn met

de renovatie niet alleen een nieuw gebouw aan het opknappen maar wij creëren een open forum

waarbij iedereen van het dorp en omstreken kan leren, werken en spelen (muziekuitvoeringen of

toneeluitvoeringen). Dennis vertelt dat Alternatives net zo sterk is als de omgeving die hun

omgeeft, alleen in zo’n gemeenschap vinden zij oplossingen voor mensen met een beperking om

aan echte banen te komen echte huizen en belangrijke relaties.

Zijn team bestaat uit zeer gepassioneerde mensen en creatieve geesten die met elkaar een

diversiteit aan vaardigheden inbrengen. Een hechte groep waar je van op aan kunt.

Ik heb de vragenlijst naast mij liggen maar merk dat het gesprek vlotter loopt door in contact te

blijven tijdens het gesprek dan steeds op deze lijst te kijken. Het engels praten gerelateerd aan

mijn werk verloopt aanvankelijk (voor mij) stroef. Wat besproken wordt versta ik goed maar

zaken uitleggen en bespreekbaar maken loopt moeizaam, gelukkig heeft Thijs hier minder last

van. Voor wat betreft mijn belangrijkste kernelementen (empowerment en sociale inclusie)

komen we vrij snel tot de kern. Met name hun omkering van het volgende paradigma zet me aan

het denken:

“Namelijk wat kunnen mensen met een beperking doen voor de maatschappij? In plaats van wat

kan de maatschappij doen voor mensen met een beperking?” Het voelt voor mij veel krachtiger.

Het gaat uit van Empowerment. Wat kan jij doen, in plaats van wat heb jij nodig? Je laat hierbij

elke vorm van betutteling door zowel andere burgers als professionals gelijk los.

Niet minder indrukwekkend vond ik de volgende gedachten uit het boekje “The careless society”

van John Mcknight (dit zelfde boekje werd mij 6 dagen later ook geadviseerd door Steve Duke

van Balticstreet inc.:

The big thought

Even though we preach inclusion, our organizations do little to actively counter the decline of

community spirit, and provide services that further isolate all of us.

Vert. Hoewel wij integratie/sociale inclusie verkondigen, doen onze organisaties er weinig aan om te voorkomen dat de gemeenschapszin/gevoel verder achteruit gaat, en bieden wij diensten aan die ons allen nog verder isoleren.

Hun doel is om te komen van Bonding naar Bridging. Deel uit maken van een gemeenschap in plaats van alle mensen met een beperking bij elkaar laten wonen of werken. Een van hun belangrijke diensten is “Shared living”. Een zeer verstandelijk gehandicapte vrouw gaat samenleven in een jong gezin. Een echtpaar en een baby. Zij leven 24 uur per dag met elkaar, wonen, slapen, eten, werken, vrije tijd. De vrouw met een beperking zorgt ook soms voor het kind maar gaat ook overdag naar haar werk. Zie het als een vorm van persoonsgebondenbudget binnen een gezinssituatie. Het gezin ontvangt 30.000,- dollar voor kost en inwoning, waardoor de vrouw deel uitmaakt van een samenleving binnen een gezinssituatie. Tot slot wil ik het onderstaande paradigma-schema vermelden dat Dennis aan ons mee gaf:

Verschuivende paradigma’s

Verleden Heden Toekomst

Het probleem Persoon met een beperking

Persoon heeft zorg nodig

Begrensde of geen mogelijkheden

Oorzaak van het probleem

In de persoon zelf In de persoon zijn beperkingen

Gemeenschapsprobleem

Acties van paradigma

Classificeren, samenkomen en behandelen

Samenkomen, zorgen voor en controleerbaar houden

Ondersteunen, verbinden en empoweren

De kracht van de persoon

Ligt bij de dokter Aangewezen dienstverleners

In de persoon

Gevolg van het paradigma

Maak het heel, en verander het

Hou het stabiel en bereidt voor tot de dood

Ontwikkel vriendschappen

Woensdag 9 februari

Werken aan een verslag over Alternatives Unlimited, de rest van de dag vrij en New York

bekijken als toerist.

Donderdag 10 februari

Vanaf donderdag gingen we ontbijten in de wijk die we vervolgens gaan bezoeken. Daarna naar

Job Path. Ook hier worden we hartelijk ontvangen door Fredda Rose (Executive director) en

Alexandra Haselbeck (director of Life Coaching).

Wat is Job Path en waar verschillen zij in met andere bureau´s? Job Path is begonnen als een project of the Vera institute of Justice en uitgegroeid tot een zelfstandig draaiende non-profit-organisatie, een organisatie die mensen met een ontwikkelingachterstand ondersteunt om keuzes te maken in hun leven (werken, wonen en hun omgeving). De organisatie bestaat 30 jaar. In 2006 hebben zij een apart traject ontwikkeld voor mensen uit het autistisch spectrum. Dit traject is met name gericht op jonge mensen om samen met hen te zoeken naar de juiste school , opleiding, werk en zinvolle vrije tijdsbesteding. Job Path en Beth Mount (Capacity Works) werken veel samen. Helaas ging twee dagen later onze afspraak met Beth Mount niet door omdat zij wegens familieomstandigheden deze afspraak moest afzeggen. Daarom zal ik nu een stukje visie over sociale inclusie beschrijven zoals wij dit gehoord hebben bij ons bezoek met Job Path. Een visie (internationale methodiek: person-centured planning) al jarenlang uitgedragen door Beth Mount en in samenwerking overgenomen door de organisatie Job Path. Visie op sociale inclusie wordt door hen gevisualiseerd in een Quilt

The Every day Heroes quilt was designed to express twelve essential elements of the work of direct support professionals that facilitates community membership in the lives of people with disabilities. The hands around the border of the quilt represent the mark on the world made by each Hero through their individual and united efforts

to support better lives for people. The center heart resembles a Milagro, a traditional symbol of healing and protection found throughout the world, particularly in Latin American countries. Job Path hanteert een eigen concept naar werk op maat (customized employment). Werk op Maat houdt volgens hen in:

Gedegen uitzoeken wat de sollicitant heeft aan wensen, interesse en vaardigheden

Grondige planning van het proces om je te richten op specifieke werkgevers

Uitzoeken bij en met de werkgevers waar binnen hun bedrijf nog onvervulde behoeften liggen richting werkplaatsen

Het doel is om een match te vinden waarbij zowel de werkzoekende als de werkgever voordelen in ziet

Voorwaarden vooraf: 1. Je moet de sollicitant goed kennen 2. Zoek naar de behoeften van een werkgever. Bouw een band op met de

werkgevers. Zij moeten jou kennen en vertrouwen (kwaliteit en duurzaamheid) Job Path houdt een uitgebreide intake waarbij zij kijken naar de interesses, competenties en de vaardigheden die de persoon zelf aan geeft. Na de intake worden vroegere leraren, familieleden, buren uitgenodigd om te kijken en te luisteren naar de persoonlijke profielschets van de persoon. Aan hen wordt gevraagd of zij dit herkennen of hier aanvullingen op willen geven. Daarna wordt een werkgever gezocht die mogelijk werk heeft dat aansluit op de profielschets van deze persoon. Men gaat dus niet uit van een vacature waarbij men de sollicitant zoekt, maar men zoekt werkgevers die interesse hebben in deze profielschets en kijken vervolgens of zij werkzaamheden in hun bedrijf hebben waar deze persoon met zijn vaardigheden in past of mogelijk een functie voor creëert. Doel: Een match te ontwikkelen die zowel de werkgever als de werknemer goed past. Wat voor soort ondersteuning geeft Job Path? Na een match blijven zij de sollicitant nog ondersteunen zodat hij zich aan kan passen aan zijn nieuwe werkomgeving en snel leert wat van hem verwacht wordt. Daarnaast adviseren en geven zij support aan de staf en de andere werkers op de vloer hoe je met de nieuwe medewerker het beste kunt samenwerken. Wat zijn de voordelen om iemand van Job Path in te huren? Voordat de nieuwe medewerker gaat starten is hij door Job Path dusdanig goed begeleid dat de werkgevers er van uit mogen gaan dat zij een zeer gemotiveerde medewerker krijgen, die er alles aan zal doen om de verwachtingen waar te maken. 90% van de matching blijft goed gaan. Wat verstaat Job Path onder mensen met een beperking?

Volgens hen zijn zij mens en hebben zij een beperking die zich kan uiten in een langzamer tempo om zaken op te pakken en te leren, fysiek tegen grenzen aanlopen of hebben moeite om te communiceren. Maar met een goede begeleiding en sturing kunnen zij uitstekend werk leveren. Wat voor soorten jobs zoeken en vinden zij? Door de jaren heen hebben zij 2000 mensen ondersteund en zijn er werkplaatsen gerealiseerd in kleine en non/profit-organisaties. Zoals in de horeca, postbezorgdiensten, dierenasiel, verzorgingstehuizen, administratiekantoren, onderwijs e.d. Bij Job Path ontmoetten we Matthew die ons het adres gaf van “The Brooklyn Tabernacle” waar we zondagochtend een gospelmis meemaakten. Over sociale inclusie gesproken, juist een kerkgemeenschap kan een voorbeeld zijn voor sociale inclusie. Voor ons een ervaring op zich, we werden als nieuwkomers in deze kerk hartelijk ontvangen en opgenomen in het geheel. ’s Middag zijn we per metro naar Harlem gegaan om hier de organisatie Howie the Harp Peer advocacy and Training center (onderdeel van Community Access.org) te bezoeken. Deze organisatie is in 1995 opgericht en zij werken voor mensen met een psychiatrische beperking die vroeger dak- of thuisloos zijn geweest, drugsverslaafd of in de gevangenis hebben gezeten. Zij geven klassikaal training, verzorgen stages of persoonlijke trainingen zodat mensen weer over voldoende kennis en vaardigheden komen te beschikken om weer aan het werk komen. Een collega van Pameijer, Mirjam Hopmans (medewerker en organisator van het uitwisselingsprogramma van Pameijer met organisaties in NY) is hier ook aanwezig en introduceerde ons bij de directeur Dwayne Mayes, directeur van Howie the Harp. Een ongelooflijk persoonlijk verhaal van een man die zelf op jonge leeftijd zeer zwaar mishandeld werd door zijn moeder, geadopteerd werd door zijn tante en in zijn puberteit in een zware depressie terecht kwam en dit onderkende toen hij bijna 30 jaar oud door een TV-uitzending over depressie geïnformeerd werd en dit aangepakt heeft. Therapie gezocht en het programma van Howie the Harp gevolgd heeft. Momenteel is hij al jaren stabiel en leidt hij Howie the Harp, waar (ex) psychiatrische mensen in een dagprogramma weer ondersteund worden naar werk.

Binnen Howie the Harp werken bijna alleen maar ervaringsdeskundigen (Peergroup). Dwayne is een zeer inspirerende man maar ook een voorkomende persoonlijkheid. Zijn hele persoonlijkheid straalt uit dat hij volledig achter zijn organisatie en werkwijze van zijn team staat. Terwijl we daar in gesprek zijn, kunnen we langs de zijlijn volgen hoe medewerkers en bezoekers met elkaar om gaan. Wat me raakt is de openheid waarmee een ieder over zijn psychiatrische problematiek praat (Zie ook: de DVD waarin mensen aan het woord komen die bij Howie the Harp een training gevolgd hebben), van terugblikkend op de weg die men gelopen heeft, naar acceptatie tot trots

op jezelf, tot dankbaarheid. Deze DVD heb ik thuis al meerdere keren bekeken en blijft me inspireren doordat ik zo goed kon voelen dat mensen echt in hun kracht gekomen zijn (empowerment). De training bij Howie the Harp is elke dag en duurt een half jaar. Daarna vindt 92% een betaalde baan, vaak bij gezondheidsorganisaties of maatschappelijk werkorganisaties. In deze organisaties kunnen zij als ervaringsdeskundigen anderen helpen en ondersteunen. Hun peer-to-peer trainingsmodel is zowel nationaal als internationaal geaccepteerd. Hoe werkt het peer-to-peer trainingsmodel? ’s Avonds zijn we ontvangen door Steve Coe (CEO) en Cal Hedigan (Deputy CEO) van Community Access waar Howie the Harp een onderdeel van is. We hebben vooral gesproken over de organogrammen van St. Pameijer en van Community Access.

Training en

vaardigheden

ontwikkelen. Dit

gebeurt via

intensieve

klassikale

instructie

6 maanden stage als

ervaringsdeskundige

om datgene wat je

geleerd hebt in de

praktijk te brengen

Assistent met een

voltijd baan tegen

concurrerend loon

of uitkering

Levenslange

toegang tot een

alumni-

programma

Tijdens het eten werd er nog een afspraak gemaakt voor de volgende dag bij een Housing and Dayprogramma van Community Access in The East Village. Vrijdag 11 februari Bezoek om 9.00 uur aan Fernando Mariscal, program director bij Community Access bij een woonvoorziening voor mensen met een psychiatrische beperking. Drie jaar geleden heeft Community Access dit oude flatgebouw gekocht en volledig opgeknapt. De helft van de appartementen is verhuurd aan cliënten (zij noemen ze huurders/tenders) en het andere gedeelte is verhuurd aan bewoners uit de wijk,vaak oudere mensen. Vaak gaat het om mensen die jaren lang op straat hebben gezworven en er opnieuw aan moeten wennen om in een huis te wonen. Soms duurt het twee maanden voordat iemand zijn plastic zakken uitruimt en zijn eigendommen een plekje geeft in het appartement dat hij nu bewoont. Deze woonvoorziening is gebouwd in een wijk die een paar jaar geleden nog bekend stond als een achterstandswijk. Huizen waren toen goedkoop, heden ten dage betaal je voor een appartement gauw 2500 dollar. De bewoners van deze woonvoorziening betalen echter een minimum prijs omdat dit gebouw ingezet wordt voor sociale woningbouw. Sociale inclusie in de wijk gaat met deze groep bewoners zeer langzaam. De reden hiervan is dat bewoners dit zelf niet zoeken. Langzaam aan zie je nu wel vriendschappen ontstaan tussen de flatbewoners. Dit is een eerste stap. In dit gebouw bepaalt iedereen zelf zijn eigen leefregels. Alleen het gebruik van drugs is niet toegestaan.

Op het eind van de middag zijn we naar Yai-organization gelopen. Rond 17.00 uur arriveren we bij directeur Josh Rubin van Yai-organization. Ondanks onze late aankomst neemt hij uitgebreid de tijd om met ons in gesprek te gaan. Yai is de grootste non-profit organisatie van Amerika. Yai, een netwerk van Hoop, bestaat al meer dan 50 jaar en de missie van de YAI Network is het creëren van hoop en kansen voor mensen met leer-en ontwikkelingsstoornissen en hun families. Zij geloven dat elk individu recht heeft op dezelfde waardigheid, respect en kansen als alle andere leden van de samenleving. Zij zijn vastbesloten om mensen met een beperking te ondersteunen om zodoende hun potentieel voor onafhankelijkheid, individualiteit, productiviteit en sociale inclusie in hun gemeenschappen uit te nutten.

Individualisering

Hun visie op sociale inclusie:

Net als leden van hun gemeenschap, willen mensen met een handicap de keuze hebben om in hun vrije tijd een concert bij te wonen, winkelen bij de lokale supermarkt of genieten van een balspel op straat. Ze streven er ook naar om te werken in banen waar hun vaardigheden en bijdragen worden gewaardeerd door hun toezichthouders en medewerkers. Zij worden gefinancierd door de overheid, echter wil je meer kwaliteit leveren dan is er meer geld nodig. Zij hebben ver ontwikkelde digitale trainingsprogramma’s voor zowel nationaal als internationaal gebruik. Dit zorgt voor een extra bron van inkomsten. Regelmatig maken zij gebruik van fondsenwerving, organiseren evenementen met bekende persoonlijkheden als gast, maar “zoeken ook bewust de internationale markt om hun trainers te detacheren in het buitenland, b.v. in oliestaten als Oman of Koeweit. In totaal ondersteunen zij in heel Amerika 20.000 mensen en bieden zij 450 verschillende programma’s aan.

Zaterdagochtend 12 februari De afspraak met Beth Mount van Capacity Works ging helaas niet door, zij werd onverwachts weggeroepen wegens privé-omstandigheden. Heel jammer omdat zij de grondlegger is van de Personal Future Planning method (PFP-method). Zondagochtend 12 februari Vrije dag. Maandag 13 februari Bezoek aan Baltic Street inc. in Brooklyn , ook nu weer in gezelschap van Mirjam Hopmans. We worden bij Baltic Street wederom zeer hartelijk ontvangen door twee zeer stevig gebouwde Amerikaanse mannen: Steven Duke (oprichter en grondlegger in 1995) en Isaac Brown (CEO).

Baltic Street inc. is een door ervaringsdeskundigen geleide non-profit organisatie die zich richt op

de ondersteuning van mensen met een psychiatrische beperking. Door zich op herstelgerichte

diensten te richten begeleiden zij mensen richting werk, huisvesting, onderwijs en sociale

contacten.

Zij hechten waarde aan de persoonlijke reis als een onvervreemdbaar recht.

Zij hechten waarde aan de persoonlijke en professionele ervaringen van de medewerkers

en bestuursleden.

Zij hechten waarde aan de geestelijke gezondheid van de ontvangers, herstel en

empowerment.

Zij hechten waarde aan een mentorprogramma filosofie geleid door een staf van vooral

leeftijdsgenoten gediagnosticeerd met een psychische aandoening.

Het concept van dienstverlening door ervaringsdeskundigen is de ruggengraat van hunbureau. Het is essentieel dat het individu als een gelijkwaardige partner betrokken is bij de planning en uitvoering van hun eigen doelstellingen. Mensen worden aangespoord om "te definiëren, te ontdekken, en verantwoordelijkheid te nemen voor het vinden van betekenis en doel in hun dagelijks leven," . De diensten zijn er op gericht om het fysieke en emotionele welzijn van mensen te verbeteren en kansen te creëren voor het ontwikkelen van vriendschappen en relaties. Dit proces van herstel om met mensen hun leven te reconstrueren vereist niet alleen planning, maar ook actie. Hun personeel wordt voortdurend opgeleid om de bevoegde diensten en partnerschappen; gebaseerd op principes van shared decision making te ontwikkelen. Door hun relaties met ervaringsdeskundige dienstverleners, zijn veel van hun cliënten in staat geweest om hun dromen te verwezenlijken door hen stap voor stap doelen te laten stellen om zodoende vaardigheden te ontwikkelen die hun ambities tot leven brengen. Hun deur staat altijd open zodat cliënten actief deel kunnen blijven nemen aan hun programma's zo lang als ze willen. Al hun diensten zijn er op gericht om mensen te helpen om hun leven in balans krijgen en te houden in de “echte wereld”.

Analyse en conclusies

Onderliggend aan mijn bezoek aan New York was de volgende hypothese voor mijn

masteronderzoek:

“Burgerinitiatief is de basis voor lokaal beleid”; kernelementen hierbij zijn Empowerment en

Sociale inclusie. Met name deze twee kernelementen vormen de basis voor mijn bezoek aan de

organisaties in Amerika. Mijn observaties heb ik zoveel mogelijk proberen te beschrijven in de

verslaglegging van de organisaties die we bezocht hebben Een algemeen beeld/analyse zal ik

maken uit alle observaties en impressies die ik heb gekregen van de verschillende organisaties

tezamen.

Totale analyse Empowerment:

Empowerment staat hoog in het vaandel van alle organisaties die wij bezocht hebben. Er zijn

veel overeenkomsten maar ook verschillen in de visie en missie. Of mijn bevindingen ook een

terechte afspiegeling zijn voor heel New York en Amerika, daar durf ik geen uitspraak over te

doen. Een week is tekort om daar harde conclusies aan te verbinden. Mijn essay zal zich dus

beperken tot observaties, voorzichtige analyse van mijn kant maar zeker zal ik een poging doen

om tot conclusies te komen. De gedachte van Empowerment voert terug op de theorie van

Maslow. Op de piramidetrap moet je een bepaald level bereikt hebben om de volgende stap te

kunnen en willen maken. Dit geldt niet alleen voor individuen, maar ook voor organisaties. Als

een nieuwe cliënt zich meldt bij een organisatie zal dus van twee kanten geleveld moeten

worden waar zowel de persoon staat (welke stap op de piramide van Maslow) als wat heeft de

organisatie te bieden voor deze persoon.

Theorie van Maslow

Algemene conclusies “Empowerment”:

Omkering van het paradigma van: “Wat moet de maatschappij doen voor mensen met

een beperking” naar “Wat kunnen mensen met een beperking doen voor de

maatschappij?”. Is voor mij duidelijk een krachtigere gedachte. Juist de eerste gedachte

plaatst mensen meteen in een afhankelijke positie. De omkering zorgt voor kracht vanuit

de mens zelf in plaats van af te wachten wat zijn omgeving doet.

Organisaties werken veel met een Peergroep (ervaringsdeskundigen). Het was zeer

bijzonder om te ervaren dat deze mensen zichzelf een nieuw en waardevol leven hebben

aangemeten, zonder te ontkennen dat zij een psychiatrische aandoening hebben. De

psychiatrische aandoening is bijzaak geworden in plaats van hoofdzaak. Zij leven als een

volwaardig mens die recht heeft op een volwaardig bestaan.

Gelijkwaardigheid tussen werkers en cliënten was ook een opvallend element. Veel

eerder dan wat we hier in de Nederlandse maatschappij zien delen professionals net als

hun cliënten kwetsbare zaken uit hun privé-leven. Wat voor impact heeft dat als je

dingen uit je eigen leven vertelt die kwetsbaar liggen? Is het angst die ons tegenhoudt, is

het niet professioneel? Beïnvloedt het macht- en gezagsverhoudingen? Voelen wij ons

beter dan de ander? Maken wij geen fouten? Is ons eigen leven altijd op orde? Hoe

“anders” komt het over als wij als professionals ook laten zien dat ons leven niet altijd in

orde is. Geeft dat niet een gevoel van gelijkwaardigheid en in verbinding staan met

elkaar? Geeft dat juist geen hoop bij de cliënt dat anderen ook zaken niet altijd goed op

de rails hebben? Putten zij daar juist geen kracht/empowerment uit?

Ook in New York is er bureaucratie bij organisaties maar m.i. toch duidelijk minder als in

Nederland. Nederland is een overgeorganiseerd land, waarbij je het voor mensen met

een verstandelijke of psychiatrische beperking behoorlijk moeilijk maakt om hun zaken

op orde te krijgen en te houden door alle wet- en regelgeving. Wat kunnen wij als

maatschappij hier aan doen.?Deze administratieve lasten zijn dwarsliggers om mensen in

hun kracht te laten komen en blijven.

Totale analyse Sociale inclusie (inbedding in sociaal schema):

Kernbegrip Componenten Domein

inclusie

Subdomein Soc.

netwerken

Indicatoren

familieleven

Sociale

kwaliteit → Sociale inclusie →

Sociale

netwerken → Familieleven →

1 % dat zich

eenzaam voelt

Sociale cohesie Burgerrechten Vriendschappen

2 Frequentie

contact met

familie

Sociaaleconomische

veiligheid Voorzieningen Contact met buren

3 Niet-financiële

hulp van familie

Empowerment Arbeidsmarkt

Algemene conclusies “Sociale Inclusie”:

Sociale inclusie in een dorp (Withinsville) werkt anders dan in een wijk van New York.

Over het algemeen kun je zeggen dat er in een dorp nog steeds een grotere sociale

controle en gemeenschapsgevoel bestaat, waardoor sociale inclusie een meer natuurlijk

karakter heeft. In wijken in New York zul je eerder afhankelijk zijn wat instanties met

elkaar georganiseerd krijgen. Ook hier staat aan de basis wel één persoon die zich 30 of

40 jaar geleden heeft ingezet en gepassioneerd is geworden om deze organisatie op te

bouwen tot wat het nu is. Uiteindelijk zijn alle organisaties klein begonnen (zelfs YAI).

Fundraising is een gangbaar begrip in USA waar deze instanties graag gebruik van

maken. Het heeft alles te maken met sociale inclusie. Iedereen wil zijn steentje bijdragen

ook de beter gesitueerden in Amerika.

Jaren geleden heeft Amerika besloten om de beschutte woonvormen voor mensen met

een beperking (grote instituten) rigoureus te laten verdwijnen. Reden hiervoor was

tweeledig: vanuit de sociale inclusie-gedachte (iedereen heeft recht op een menswaardig

bestaan) maar ook omdat deze grote gebouwen anders als in Nederland, slecht

onderhouden waren, met als gevolg dat mensen in deze instituten onder erbarmelijke

omstandigheden leefden.

Slotconclusies:

Toenemende bezuinigingen voor maatschappelijk/welzijnsinstellingen zijn ook in Amerika

aan de orde van de dag. Een goed beleid op fondswerving is dan nog belangrijker.

In Amerika durft men succesverhalen meer uit te dragen en uit te nutten.

Zonder bescheidenheid maar ook zonder arrogantie wordt trots verteld wat zij met

elkaar bereikt hebben.

Wees tevreden met kleine stapjes; we praten over processen en cultuurveranderingen.

Deze zijn niet te realiseren in een of twee jaar.

Soms zijn het kwetsbare organisaties omdat kleine organisaties gedreven worden door

zeer gepassioneerde mensen. Wat gebeurt er als zij onverwachts wegvallen?

Tussen de Peergroep en de professionals bestaat een grote mate van gelijkwaardigheid.

Voor de Peergroep zijn een vijftal pijlers belangrijk: voldoende rust, spiritualiteit, goed

eten, beweging/sport, positieve instelling en een goed netwerk.

De functie van rolmodellen (Door en Voor) is voor mensen met een psychiatrische

beperking zeer belangrijk.

Theorie versus praktijk

Onderwerp Theorie Praktijk

Empowerment

“Empowerment is een proces

van versterking waarbij

individuen, organisaties en

gemeenschappen greep krijgen

op de eigen situatie en hun

omgeving en dit via het

verwerven van controle, het

aanscherpen van kritisch

bewustzijn en het stimuleren

van participatie.”

De overtuiging die ik meekreeg

vanuit Alternatives Unlimited:

“Niet de maatschappij moet

zich aanpassen aan mensen

met een beperking maar de

vraag: “mensen met een

beperking wat hebben jullie de

maatschappij te bieden?”,

spreekt mij zeer aan. Juist dan

doe je een appel op de

innerlijke kracht en vermogen

van de persoon zelfij in plaats

van wat heb je nodig). Dit is een

iets andere benaderingswijze

maar volgens mij biedt het een

sterker vertrekpunt. Volgens mij

zou dit het uitgangspunt dienen

te zijn voor empowerment.

De inzet van

ervaringsdeskundigen (Peer) is

een krachtig middel om

empowerment te realiseren. In

amerika wordt hier in de

praktijk veel gebruik van

gemaakt.

Sociale inclusie

Met inclusie wordt bedoeld dat

mensen met een beperking er

helemaal bij horen in de

samenleving. Ze vormen geen

speciale groep. Dit betekent dus

ook dat iedereen met een

handicap welkom moet zijn in

een gewoon huis, in een

gewone wijk, naar een gewone

school moet kunnen gaan als

hij/zij dit wil en gebruik moet

kunnen maken van openbare

voorzieningen, net als ieder

De organisaties die wij bezocht

hebben streven dit ook na. Ze

realiseren dit ook voor een

grote groep mensen. Zeker voor

mensen met een verstandelijke

beperking. Moeilijker is het om

dit te realiseren voor mensen

met een psychiatrische

aandoening. De praktijk wijst

uit dat er in New York 40.000

mensen dakloos zijn en nog

eens 130.000 mensen

woningproblemen hebben. Van

ander mens.

deze 40.000 mensen heeft het

merendeel een psychiatrische

aandoening dan wel een

verslavingsprobleem.

Daarom is het zeer de moeite

waard om het gedachtegoed en

de aanpak van organisaties

zoals Howie the Harp en Baltic

Street onder de aandacht te

brengen en er kennis van te

nemen.

4. Resultaat

Evaluatie aanpak

“Synchroniciteit of synchronistische gebeurtenissen komen volgens Joseph Jaworski voort uit een nieuwe manier om tegen de wereld aan te kijken. Het is een gevolg van, zoals hij dat noemt, het ervaren van een dieper niveau van realiteit. Dit nieuwe begrijpen vergt wel een behoorlijke omslag in het denken. Jaworski reikt handvatten aan.”

Vasthoudend aan mijn gevoel van synchroniciteit zoals ik dit ervoer in januari toen ik besloot om

voor mijn studiereis van de MMI naar New York te gaan in plaats van Zweden; kom ik tot de

conclusie dat als je op deze manier in het leven staat er heel veel mogelijk is. Daarnaast geeft het

ook ruimte in je eigen denken. Het feit dat je zaken tegenkomt en deze niet meteen weg redeneert,

biedt onverwachte kansen en mogelijkheden. Uitgangspunt blijft wel dat je met beide benen op de

grond staat en zaken beoordeelt met realiteitszin. Kortom een bepaalde mate van nuchterheid

moet je wel blijven behouden.

Twee belangrijke steeds terugkerende elementen van de afgelopen twee maanden zijn dat vanuit

onverwachse hoek steeds:

1. De schrijver John McKnight mijn pad kruist:

Eerste keer bij Alternatives Unlimited inc.( The big thought)

Tweede keer bij Baltic street inc.(The careless society)

Derde keer bij de Buurtalliantie (Building communities from the inside out, a path

toward finding and mobilizing a communitys assets)

2. De schrijver Andries Baart met zijn presentietheorie regelmatig naar boven komt:

In een gesprek met Mariet Paes. Bij haar proefschrift was A. Baart haar promotor

In een gesprek met de wethouder wijkgerichte aanpak. Hij is vroeger als pastoraal

werker/opbouwwerker opgeleid door A. Baart

Een collega wijkgericht werken bij de woningcorperatie is afgestudeerd op de

presentietheorie van A. Baart

Door de onverwachte wending om naar New York te gaan, zijn de afgelopen twee maanden

zeer intensief geweest. Ik zou het echter zo weer doen. De omstandigheden waren goed, het

moment was goed en de persoon waarmee ik samen de studiereis voorbereidde en ten uitvoer

bracht was zeer prettig en wij vulden elkaar heel goed aan. Synergie alom!

Heb ik zaken gemist door de korte tijd van voorbereiding? Jazeker, de belangrijkste twee heb ik

vermeld in mijn verslag maar deze wegen niet op tegen alles wat ik ervaren en geleerd heb.

Wat heb ik geleerd over de thema’s empowerment en sociale inclusie:

Het zijn twee thema’s die zowel in Amerika als in Nederland de aandacht verdienen maar

ook zeker krijgen. Niet alleen recentelijk maar al jaren. Mijns inziens kun je misschien wel

voorzichtig concluderen dat door de economische crisis waar iedereen over de wereld

mee te maken heeft, juist deze thema’s weer extra de kop op steken. Immers doordat

organisaties moeten bezuinigen wordt een actieve burgerparticipatie weer meer

verwacht. In Amerika merk je wel dat ondanks deze crisis organisaties nog steeds vaak

een beroep kunnen doen en doet op fondswerving. Mijn idee is dat Nederland hier zeker

van kan leren. Bepaalde vormen van fundraising hebben ook “gemeenschapszin”

ingebouwd in hun visie.

De visie en een ontwikkeld beleid op ervaringsdeskundigen (Peer-group) is veel verder

doorgevoerd in Amerika als in Nederland. Ik heb hier ten aanzien van empowerment hele

goede voorbeelden en resultaten van gezien.

De organisaties die wij bezocht hebben, maken duidelijk de stap van “Bonding” naar

“Bridging”. Ervaringsdeskundigen kunnen hier een belangrijke rol in spelen.

Een goed sociaal verzekeringsstelsel ontbreekt in Amerika (vangnet), zeker in tijden van

economische crisis heeft dit voor veel mensen (huizenbezitters) grote gevolgen. Het

aantal dak en thuislozen groeit aanzienlijk.

Elke organisatie heeft (ook in Amerika) met bureaucratie te maken. Ik heb echter de

indruk gekregen dat administratieve lasten en protocollen in Amerika beduidend minder

is dan in Nederland. Dit is niet alleen prettig voor de organisatie maar ook voor de mens

die ondersteuning zoekt. Juist de veelheid aan formulieren en administratieve

handelingen kan verlammend werken en heeft een averechtse werking op empowerment

van individuen.

Kansen en mogelijkheden voor innovatief strategisch beleid in Nederland:

De bezuinigingsronde in Nederland maakt veel los bij organisaties. Er wordt aan hun

bestaanszekerheid getrokken. Dit heeft een vliegwielwerking met als gevolg dat er opeens

slimme allianties ontstaan tussen verschillende partijen die je eerst niet mogelijk achtte. Ik

noem dit het Senseo-effect.

Dit is goed ook voor het hele maatschappelijk/welzijnsveld. Een soort herijking van

mogelijkheden in de maatschappij. Het doet ook een beroep op het individu en de samenleving.

De sociale zekerheid is niet zo vanzelfsprekend meer. Ik, als individueel persoon, wordt geacht

om mijn steentje bij te dragen (empowerment).

Volgens mij kun je bij het zoeken naar oplossingen twee wegen bewandelen:

1. Blijf de aandacht bevestigen op alle behoeften, gebreken en problemen in de wijk

. Dit legt beslag op het merendeel van de beschikbare financiële middelen en

menskracht.

2. Zoek voor de samenlevingsopbouw in een wijk nar kwaliteiten en vaardigheden

van de bewoners in die wijk (Asset Based Community Development van John

McKnight). Hiervoor is een handboek ontwikkeld met de bedoeling om wijken te

ondersteunen bij het in kaart brengen van hun capaciteiten en deze in te zetten in

het kader van de wijkontwikkeling.

Vanuit de visie “Regie over eigen leven”en de empowermentgedachte gaat mijn voorkeur uit

naar de laatste optie. Een goed voorbeeld in Nederland is de Buurtalliantie die deze visie ook

uitdraagt.

Een tweede mogelijkheid is dat gemeenten (WMO) en Zorgkantoren (AWBZ College voor

zorgverzekeraars) hun handen meer ineen slaan en tot slimme allianties komen tussen

zorgaanbieders en maatschappelijke vraagstukken (b.v. multiprobleemgezinnen, overlast door

mensen met een licht verstandelijke beperking of psychiatrische aandoening).

In ’ s-Hertogenbosch zie je allerlei allianties ontstaan zoals:

De Wijkonderneming, dit is een convenant tussen gemeente, wooncorperatie,

maatschappelijk werk, welzijnswerk en MEE

Samenwerking tussen politie, Avans hogeschool (expertisecentrum integrale veiligheid)

Mogelijke fusie tussen Algemeen maatschappelijk werk en de Welzijnsstichting

Zorgaanbieders die zaken gemeenschappelijk aan gaan pakken en financieren (Cello-

Vivent-Zayaz-Reinier van Arkel)

In Nederland:

Wat doet de Raad Maatschappelijke ontwikkeling?

De Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling adviseert regering en parlement over sociale

verhoudingen in Nederland. De sociale infrastructuur staat centraal. Zij doen dat niet vanuit een

ivoren toren. Ze gaan het land in, beleggen expert meetings en praten met sleutelfiguren. Soms

laten ze onderzoek doen om feiten boven tafel te krijgen.

Momenteel loopt er een onderzoek, genaamd:

Stem geven aan verankering

De geschiedenis leert dat een stevige verankering in de samenleving een essentiële voorwaarde is voor een goede maatschappelijke dienstverlening. De RMO stelt dat de overheid en maatschappelijke organisaties daarom niet alleen moeten investeren in betere procedures voor toezicht en verantwoording, maar vooral ook in de relatie tussen organisaties enerzijds en burgers en cliënten anderzijds.

Vanuit dit onderzoek heeft men mij benaderd om 19 april 2011 in de Universiteit van Amsterdam deel te nemen aan een brainstormsessie met experts (vanuit mijn expertise: Kwartiermaker van de Wijkonderneming). Doel van deze bijeenkomst is om in de afsluitende fase weer een stap verder te komen bij het verankeren van maatschappelijke dienstverlening in Nederland.

Kansen en mogelijkheden voor het creëren van internationale ketens en netwerken:

Na terugkomst is mij gevraagd om in de kenniskring van de Provinciale Raad Gezondheid Noord

Brabant mee te participeren en te kijken in hoeverre er een uitwisseling kan komen tussen deze

Raad en organisaties zoals Alternatives Unlimited inc. en ook Community access.

Als Provinciale Raad zou ik daarnaast zeker contact zoeken met Stichting Pameijer om te leren

van hun jarenlange ervaring met hun uitwisselingsprogramma en hun contacten in New York.

Contact en de expertise van Howie the Harp zou verder verspreid kunnen worden in

Brabant. Zij kunnen als geen ander de visie, het nut en de aanpak van

ervaringsdeskundigen overbrengen. Steve Coe komt zowel in april als in het najaar 2011

naar Nederland.

Contact met Alternatives Unlimited inc. kan goed opgepakt worden. Dennis Rice (CEO)

heeft aangeboden om naar Nederland te komen en hier lezingen te houden omtrent hun

aanpak van Sociale inclusie

Rest mij nog te zeggen dat deze studiereis een enorme ervaring voor mij is geweest. Het heeft

mij gesterkt in de richting van het “empowerment-denken” dat van belang is voor elke persoon

of organisatie in de samenleving.

Ik wil bij deze alle organisaties in Amerika bedanken voor hun gastvrijheid, hartelijkheid en

openheid. Zij hebben er mede voor gezorgd dat ik duidelijk heb gekregen op welk manier ik mijn

masterthese aan ga vliegen.

Tot slot wil ik stichting Pameijer, en in het bijzonder Thijs Dekkers en Mirjam Hopmans ,

bedanken dat ik met hun organisatie mee mocht liften en deelgenoot mocht zijn van de

contacten en ervaringen die zij reeds hadden met de organisaties in New York.

Bedankt! Mieke

Bijlage 1

Organizations to visit: 1 2 Baltic Street A.E.H., Inc. Community Access, Inc. 250 Baltic Street, 1st floor 2 Washington Street, 9th Floor Brooklyn, NY, 11201 New York, NY 10004 www.balticstreet.org www.cairn.org Contactpersoon: Steve Duke Contactpersoon: Steve Coe sduke@balticstreet.org scoe@cairn.org

T 718-855-5929 T 212-780-1400

3 4 Alternatives Unlimited Inc. Job Path Inc. 50 Douglas Road, 22 West 38th Street, 11th floor Withinsville, MA 01588 New York, NY 10018 www.alternativesnet.org www.jobpathnyc.org Contactpersoon: Dennis Rice Contactpersoon: Fredda Rosen Dennis.rice@alternativesnet.org frosen@jobpathnyc.org T 508-266-6509 T 212-944-0564 5 6 YAI network CapacityWorks 460 West 34th Street 25 West 81st Street 16-B New York, NY 10001 New York, NY 10024 www.Yai.org www.capacityworks.com Contactpersoon: Josh Rubin Contactpersoon: B. Mounth Emily.lombardi@yai.org capacityworks@aol.com T 212-273-6191 T 212-362-9492

Bijlage 2 Week schedule 7-14 februari in New York

Dagindeling Afspraken Acties

Auto is gehuurd voor 8 februari Budget Car

Maandag 7 Vertrek Schiphol 10.13 uur

Aankomst 13.00 uur NYC Hotel Milford Plaza

Dinsdag 8 Hele dag 07.00 uur vertrek

Alternatives Unlimited Inc. in Withinsville Massachutes

Auto halen om 7.00 uur bij Budgetcar

Woensdag 9 Ochtend Middag

Vrije dag Werken aan verslaglegging

Donderdag 10 Ochtend 09.30 – 11.00 Middag Avond

Job Path Inc. Howie the Harp Zakendiner met Community Access

Vrijdag 11 Ochtend Middag

Housing Community Access Work Community Access YAI Network om 16.00 uur

Zaterdag 12 Ochtend Middag

Werken aan verslaglegging Beth Mount 12.00 uur

Zondag 13

Vrije dag/ Vrije dag

Maandag 14 Ochtend en middag Avond

Baltic Street Vertrek JFK om 22.00 uur

Bijlage 2

Powerpoint bestuur Hambaken Gym volgens ABCD-methode d.d.oktober 2011

Bijlage 3

Rol van de gemeente ’s-Hertogenbosch in het proces naar het ideaalplaatje van

LSA/Hambaken Gym. Maart 2012.

De gemeente heeft de regie bij de ontwikkelingen in verschillende wijken, dus ook de Hambaken. Doel:

stimuleren, faciliteren en financieren van de groep professionals die in de wijk werken en de

bewonersprojecten honoreren. Alles met de bedoeling de wijk zo veilig en leefbaar mogelijk te krijgen of

te houden.

Hoe vult de gemeente die rol op dit moment in?

De gemeente voert een beleid op hoofdlijnen en maakt hierover afspraken met organisaties als Divers,

Maatschappelijke Dienstverlening, uitvoeringsorganen betrokken bij de WMO, e.a. Vervolgens krijgen

deze instellingen de opdracht dat beleid uit te voeren. De gemeente verdeelt de subsidies volgens de

door haar opgestelde criteria, ieder krijgt zijn deel (verkokering) Iedere instelling werkt op zijn eigen

beproefde wijze en naar beste vermogen aan zijn opgedragen taken. Op de afgesproken tijdstippen

leggen ze verantwoording af. Daarnaast “Daagt zij de Burger uit (zie beleidsnotitie: Stadskracht 2012) om

meer initiatief te tonen en verantwoording op zich te nemen.

Is hier iets mis aan?

Gezien de verkokerde subsidiëring, de competitie tussen organisaties, de overlappingen in de uitvoering,

de begrijpelijke insteek om het eigen personeel in dienst te houden, de idee fix om de instelling als een

bedrijf te leiden omdat er vooral ‘gescoord’ (productiviteit!) moet worden, zorgt ervoor dat het resultaat

van de inspanningen van de professionals van de instellingen onbevredigend zijn en door

burgers/wijkbewoners regelmatig als ‘onder de maat’ worden ervaren. Het ontbreekt aan

samenwerking, aan gecoördineerd uitgevoerde taken. En vooral aan het aansluiten bij de echte

behoeften van burgers/wijkbewoners. Maar wat te doen met Burgerinitiatieven die wel die Kracht

tonen, de handschoen oprapen en die verantwoording de afgelopen 7 jaar nemen?

Wat zou de gemeente anders kunnen doen?

De regiefunctie houdt in: ‘sturen’ om zo dicht mogelijk bij de uitvoering van het gemeentelijke beleidsplan uit te komen.

Het beleidsplan van de gemeente m.b.t. wijken moet zijn basis hebben in ‘burgerkracht’ met andere woorden het moet vooral tot stand komen door serieus te luisteren naar de behoeften van burgers (in wijken) In samenspraak met burgers ontstaat een plan dat gaat over ‘morgen tot en met over 5 jaar’.

De gemeente stelt zijn subsidieverstrekking aan instellingen afhankelijk van het principe ‘de burger centraal’. Dat betekent dat organisaties nauw samenwerken volgens de ketenbenadering. Bij voorkeur in één gebouw, zodat er direct en snel overleg kan plaatsvinden om bv. problemen van cliënten te tackelen.

De gemeente gaat serieus om met ‘bottom up’ burgerinitiatieven/projecten. Zo mogelijk worden deze financieel of in natura ondersteund. Professionals worden ingezet om met hun kennis en vaardigheden deze initiatieven te ondersteunen.

De gemeente houdt, weliswaar op afstand, wel de vinger aan de pols. Belangstelling en betrokkenheid bij de projecten, erbij aanwezig zijn, luisteren en meedenken, de helpende hand bieden bij acute problemen.

De gemeente ondersteunt het initiatief van LSA en Hambaken Gym om in een ‘eigen’ gebouw alle burgerinitiatieven van de wijkbewoners tot ontwikkeling te laten komen met als geplande uitkomst een selfsupporting wijkcentrum.

Daarnaast een eigen gebouw voor alle professionals, die a.h.v. de ketenbenadering dienstverlenend zijn aan de burgers/wijkbewoners. Door burgers en professionals in eigen gebouwen te plaatsen (‘soort bij soort’) kunnen zij elke een eigen gezicht/identiteit ontwikkelen. Uitwisselingen tussen beide groepen (bv. hulpverlening, ondersteuning, aanleveren van cliënten, opdrachten geven) zal veel vruchtbaarder zijn als er twee sterke zelfbewuste groepen staan die elkaar willen ondersteunen. Het vertrouwen in elkaar zal zo toenemen.

Een mengeling van de twee groepen heeft grote gevolgen: - vanuit professionals (kennis en vaardigheden = macht) is er ongewild vaak een ‘top

down’ beweging naar burgers. Zij weten het beter. Dat schept enerzijds een gevoel van afhankelijkheid, het loslaten van eigen verantwoordelijkheid, het in de slachtofferrol verzeild raken door burgers, anderzijds het gevoel bij burgers toch nooit serieus genomen of vertrouwd te worden, niet gehoord te zijn. Dan haken burgers af, dan falen alle mooie plannen, ondanks goede bedoelingen.

- Een wijkcentrum voor alle bewoners is voor verschillende groepen die apart maar ook samen activiteiten kunnen ondernemen in hun eigen locatie ideaal. Organisaties van professionals zijn doorgaans gericht op individuen of gezinnen, betrokken bij het oplossen van problemen. De aard van hun werkzaamheden verschilt in belangrijke mate van de burgerinitiatieven /projecten. De activiteiten van burgers en de inspanningen van de professionals hebben voor een deel dezelfde effecten voor de wijk (verbeteren van welzijn, veiligheid, leefbaarheid)

Als we de gemeente een advies zouden willen meegeven:

Gemeente heb nu eens de moed om bottom up bewegingen van burgers te honoreren, hun plannen

serieus te nemen, met hen daarover te onderhandelen. Dan ontstaan er prachtige initiatieven, die elkaar

versterken, omdat burgers dan van binnenuit gemotiveerd raken hun wijk te verbeteren en daarin hun

eigen positie. Dan kunnen zij zelf verantwoordelijkheid nemen voor wat erin de wijk speelt, dan neemt

het zelfvertrouwen van burgers toe, dan lossen zij voor een groot deel hun eigen problemen op. Wat een

geweldig resultaat kan dat geven en wat zullen de kosten voor de gemeenschap hierdoor verminderen

zodat het geld op andere fronten ingezet kan worden.

Wederkerige beïnvloeding en samenwerking tussen Burgers en Professionals.

Bijlage 4

Ondernemingsplan Hambaken Gym

Huisvestings/Ondernemingsplan Hambaken Gym

Samen met andere wijkbewoners als bewonersbedrijf binnen de

Noorderpoort Mei 2012

Inhoud

1. Samenvatting 2 1.1 Wat 1.2 Hoe

2. Inleiding 3

3. Huidige situatie Hambaken Gym 3 3.1 Plaats en producten/diensten 3.2 Prijzen en prijsbeleid 3.3 Missie en visie 3.4 Doelstellingen 3.5 Omgeving en stimulering

4. Marketing 8 4.1 Plaats en producten/diensten 4.2 Prijzen en prijsbeleid 4.3 Promotie

5. Organisatie en financiën 10

5.1 Organisatie

5.1.1.1 Bestuur 5.1.1.2 Operationeel (Vrijwilligerskader)

5.2 Investering en Financiën

5.3 Exploitatiebegroting

6. Tot slot…………… 14

Samenvatting Wat

Hambaken Gym is een vanaf 2005 bestaande maatschappelijk betrokken en wijkgerichte

thaiboksvereniging, die met spoed een zelfstandige trainingsruimte zoekt. De huidige locatie BBS

Hambaken voldoet niet meer aan de huidige vraag en het aanvankelijke plan voor sportpark Hambaken

is gewijzigd en in het nieuwe plan is geen locatie vrijgemaakt voor een Dojo. De vereniging dreigt uiteen

te vallen als er geen andere ruimte wordt gevonden.

Een deel van de huidige 80 leden (veelal jongeren uit de buurt) die nu 4 avonden per week trainen

dreigen weer te gaan hangen op straat.

Hambaken Gym heeft zich als partner van een op te richten Bewonersbedrijf aangemeld bij de LSA, startend in het najaar van 2012. Hambaken Gym wil met de wijkbewoners een situatie scheppen waarbij mensen zich in de wijk veilig en comfortabel voelen. Zeven jaar geleden heeft Hambaken Gym in feite een eerste grote stap gezet om de wijk leefbaarder te maken door de kickboksschool te starten. Hambaken Gym wil meer zijn dan alleen een sportschool, het wil de motor zijn tot veranderingen en verbeteringen in de wijk, voorwaarden scheppen voor wijkbewoners om hun initiatieven vorm te geven. De ambitie van de Hambaken Gym kan naadloos verbonden worden aan de activiteit van het Bewonersbedrijf. (Een BewonersBedrijfvoor de Hambaken; naar een betere toekomst voor de Hambaken, sociaal, economisch, fysiek en

met zeggenschap voor de wijkbewoners. LSA.2012)

Voorbeelden zijn ontmoetingsruimte voor ontmoeting tussen groepen van diverse achtergronden, maar

ook ondersteuning voor en door eigen Hambaken Gym deelnemers en overige bezoekers het

Bewonersbedrijf, computerruimte voor huiswerkbegeleiding, klussen projecten etc., ZZP-ruimte, koffie

corner-lunchcafé, postdistributiebedrijf, muziekzaal annex sportzaal/fitnessruimte etc.

Doel is om via allerlei verbindingen bij te dragen in participatie, ondersteuning en zorg voor mensen. Er

wordt een groei van de vereniging verwacht in kwantitatieve en kwalitatieve zin.

Hoe

1. Er is x m2 beschikbaar voor de boksschool. Er komt een afsluitbare ruimte i.v.m. toestellen en bokszakken die daar blijven

2. Gebruikmaking van koffiecorner/lunchcafé (voor ontmoeting) en computerlokaal of leslokaal is mogelijk vanwege de genoemde nevenactiviteiten (zie Bewonersbedrijf LSA).

3. Kleedkamers met douches en keuken zullen ge- en verbouwd moeten worden 4. Openingtijden van 6 dagen per week van 9.00 – 23.00 uur is mogelijk 5. Voor eventuele verbouwingen en financiering zorgt Hambaken Gym zelf. Dit kan in

samenwerking met Zayaz?, Weenergroep? , Fondswerving, en verbouwing en aanbouw kan met behulp van een werkmeester/timmerman met jongeren uit de wijk

6. Ruildiensten tussen doelgroepen/diensten van de BBS en bedrijven en winkels op Het Wielsem en Hambaken Gym is bespreekbaar

Inleiding

Hambaken Gym is een bestaande thaiboksvereniging die momenteel traint in de BBS (een ruimte die niet voldoet) en die recent te horen heeft gekregen dat een nieuwe plek op het sportpark Hambaken en in het plan van de Elzengaard voorlopig van de baan is.

Hambaken Gym heeft een belangrijke maatschappelijke functie in de wijk Hambaken waar zij al sinds 2005 thaibokslessen verzorgd. Mede door de inzet van Hambaken Gym zijn vele “risicojongeren” in de wijk bereikt en trainen nu bij de sportvereniging waarbij de jongeren ook pedagogisch begeleid worden. Vechtsporten worden steeds vaker binnen verschillende maatschappelijke thema’s ingezet. Projecten als ‘Opboxen’ in Rotterdam en het landelijke project ‘Tijd voor Vechtsport’ van de Koninklijke Nederlandse Krachtsport en Fitnessfederatie in het kader van “Meedoen allochtone jeugd door sport” project van VWS) zijn hier mooie voorbeelden van. Mede door bovengenoemde voorbeelden raken zowel lokale overheden als het rijk meer en meer overtuigt van de belangrijke maatschappelijke rol die vechtsport speelt, vooral binnen moeilijke thema’s als veiligheid, agressie en integratie. Vanuit de kern van haar oorsprong kunnen vechtsporten een bijdrage leveren aan het verhelpen van problemen. Meer dan andere sporten dragen vechtsporten bij aan zelfontwikkeling, zelfbeheersing, vertrouwen en respect. Zware woorden in deze tijd, maar alledaagse begrippen in de vechtsport.

Hambaken Gym heeft daarom de ambitie om niet alleen reguliere lessen aan te bieden, maar ook de maatschappelijke meerwaarde en de aantrekkingskracht van vechtsport op verschillende groepen van breder in te zetten. Sport is een ideale plek voor binding en voor integratie van mensen in de samenleving. Om deze maatschappelijke binding vorm te geven zullen er mogelijkheden moeten worden gecreëerd om dit contact te laten plaats vinden. Zoals aangegeven is de moderne sportvereniging een ideale plaats om verschillende bevolkingsgroepen tot elkaar te laten komen. Het creëren van ruimte waarin iedereen in een sportieve setting contact kan leggen is een nieuwe dimensie voor de moderne sportvereniging. Het kan hiermee de maatschappelijke meerwaarde daadwerkelijk in de praktijk benutten. Momenteel heeft Hambaken Gym meerdere subsidieaanvragen ingediend bij ZonMW voor een uitgebreide financiële steun om trainingen en cursussen de komende 2 jaar aan te bieden aan kinderen en jongeren in de wijk, op basisscholen, Praktijkschool de Rijzert, KWIC, bij zorginstellingen zoals Cello en Oosterpoort.

Dit bestaande ondernemingsplan heeft alleen betrekking op de onderdelen die tot de exploitatie van Hambaken Gym zullen behoren. Er wordt in dit zelfde stuk wel de verbinding aangegeven naar het Bewonersbedrijf.

Huidige situatie Hambaken Gym

Plaats en producten/diensten

De huidige Hambaken Gym is gevestigd aan het Wielsem 1 te ‘s-Hertogenbosch. De sportvereniging is in 2005 opgericht. Hambaken Gym is destijds opgericht om de overlast van een aantal “Marokkaanse jongeren” in de wijk terug te dringen door de jongeren op een laagdrempelige manier bezig te laten zijn met Thaiboksen. Juist door de financiële laagdrempeligheid en door de bekendheid van de trainer met de doelgroep zijn de meeste van die jongeren nu lid van de vereniging. 7 jaar later bestaat Hambaken Gym nu uit ruim 80 leden. De doelgroepen variëren van jong tot oud en bestaat uit mannen en vrouwen. Recreanten en wedstrijdboksers. Hambaken Gym ziet Thaiboksen als een product om de verschillende doelgroepen met elkaar te laten sporten en door middel van Thaiboksen de benodigde pedagogische normen en waarden mee te geven.

Hambaken Gym heeft een grote maatschappelijke functie in de wijk Hambaken en omstreken. Daarom bieden zij op locatie behalve thaibokslessen daarnaast ook allerlei andere activiteiten, zoals: jaarlijkse clubactiviteiten zoals een trainingsweekend en of een kamp ter ledenbehoud. vrijwilligerswerk waarbij jongeren klusjes uitvoeren bij maatschappelijke instanties om zo een

steentje bij te dragen in de wijk. Er is echter een sterke behoefte om het diensten aanbod te verruimen en te koppelen aan andere maatschappelijke initiatieven

1. computerlessen zoals het halen van rijbewijs en brommercertificaten 2. huiswerkbegeleiding 3. ontmoeting met andere mensen 4. Filmavonden 5. iets terug doen voor de buurt (voor wat hoort wat)

a. uitvoeren van inzamelingsprojecten (kringloop, inzamelacties ontwikkelingslanden) b. klussen projecten voor de buurt c. koppeling van thaiboks deelnemers met kwetsbare doelgroepen uit de wijk

Momenteel is hiermee in 2011 een start gemaakt in het verenigingshuis Hambaken Gym op het Wielsem 142. De koppeling van de activiteiten van de kickboksschool en de activiteiten in het Hambaken Gym Huis binnen de locatie Noorderpoort met het Bewonersbedrijf, zal de wijk een boost geven.

Prijzen en prijsbeleid

Hambaken Gym heeft in de afgelopen jaren veel jongeren binnen weten te halen door financieel laagdrempelig te zijn. Maatschappelijk gezien is dit natuurlijk goed om zo veel mogelijk mensen te bereiken door laagdrempelig te zijn, maar juist hierdoor zijn er maar weinig leden die contributie betalen bij Hambaken Gym. Daar Hambaken Gym de ambitie heeft om een zelfstandige sportschool te worden, is een verplichte contributie vanaf 01-01-2012 doorgevoerd. Voor jongeren tot 15 jaar € 10,- per maand en voor jongeren en volwassenen ouder dan 15 jaar kost de contributie € 20,- per maand. Van de 80 leden zijn op dit moment 50 leden die betalend lid zijn. Voor de zomervakantie zal iedereen als betalend lid

ingeschreven moeten zijn. Daarnaast start Hambaken Gym een actieve wervingscampagne in 2012 om binnen 2 jaar een ledengroei te realiseren van 150 betalende leden. Ook streeft zij er naar om over 2 jaar 30% autochtone kinderen binnen de vereniging te hebben. Op dagdelen dat de Hambaken Gym de sportzaal niet gebruikt, kan deze gehuurd worden door andere verenigingen zoals Yoga, Fitness, Zuma of voor een zangkoor of muziekschool om te oefenen. Uitgangspunten, randvoorwaarden en doelen: Vechtsporten oefenen een grote aantrekkingskracht uit op met name de doelgroep jongeren van alle verschillende (culturele) achtergronden. Binnen Hambaken Gym is het leggen van sportieve contacten tussen verschillende groepen mensen door het inzetten van de opvoedkundige, pedagogische en maatschappelijke meerwaarde van thaiboksen het belangrijkste uitgangspunt. Uitbreiding van deze contacten kunnen juist bij een bedrijf zoals een Bewonersbedrijf. Zeker als het gaat om iets terug te doen voor maatschappelijk kwetsbare groepen die er ook bij een Bewonersbedrijf zijn. Daarnaast zou het mogelijk zijn om moeilijkere groepen in een begeleidingstraject op te nemen, waarbij de intrinsieke waarden van de vechtsport worden ingezet om deze mensen vaardigheden, normen en waarden mee te geven, gecombineerd met de dagbesteding vanuit het project De Werkmeester.

Andere uitgangspunten en voorwaarden bij de ontwikkeling en realisatie van de nieuwe dojo in het sportzaaltje zijn van essentieel belang. Dit betreft: een laagdrempelig karakter; veiligheid is van groot belang, hetgeen eisen stelt aan de inrichting en de afwerking van de dojo; thaiboksen niet alleen als vechtsport aanbieden maar ook als pedagogisch middel om essentiële

normen, waarden en vaardigheden aan te leren; er moeten heldere afspraken zijn/komen met het Bewonersbedrijf, bijvoorbeeld over het eigendom

c.q beheer van het nieuwe complex. Koppelen en samenwerken met het nieuwe wijkteam met doelgroepen zoals LVG, psychiatrische

cliënten en werklozen.

Missie en visie

Voor Hambaken Gym luidt de missie als volgt: Het faciliteren van een toegankelijke, laagdrempelige en attractieve sport- en ontmoetingsplek voor verschillende doelgroepen rondom de wijk Hambaken in ’s-Hertogenbosch. Naast sporten dient er ook ruimte te zijn voor sociaal-maatschappelijke activiteiten. De visie is opgebouwd rondom de missie en geeft antwoord op de vragen wat, waar en hoe, voor wie en met wie een en ander zal worden gerealiseerd. De visie voor de nieuwe situatie van Hambaken Gym is als volgt gedefinieerd. Wat? Hambaken Gym is een thaiboksvereniging waar zoveel mogelijk doelgroepen de sport

thaiboksen kunnen beoefenen.

Waar? Hambaken Gym zal in de wijk Hambaken gevestigd worden, op een strategische plek waar maatschappelijke en sociale vraagstukken kunnen worden aangesproken, liefst op een fysieke plek waar voldoende ruimte is voor meerdere projecten en maatschappelijke diensten, zoals die van het Bewonersbedrijf Noorderpoort.

Voor wie? Tot de primaire doelgroep van Hambaken Gym behoren alle potentieel aan te spreken

doelgroepen door de thaibokssport uit de directe omgeving van Hambaken. Met wie? Hambaken Gym werkt samen met:

Woningcorporatie Zayaz

Gemeente ’s-Hertogenbosch, afdeling sport en recreatie, afdeling Openbare Orde en Veiligheid, Jeugdregisseur en het nieuwe wijkteam

Landelijke sportbonden (NIVM)

Maatschappelijke subsidieverstrekkers (ZonMw en LSA)

Zorgaanbieders (Cello, Humanitas en Oosterpoort)

Basisscholen in de buurt, Rijzertschool, KWIC en Avans (in het kader van huiswerkbegeleiding, stagiaires, en het geven van thaiboksclinics en agressieregulatietraining;

vrijwilligers (geïnteresseerden in de thaibokssport zoals ouders van jongeren of de jongeren zelf);

het lokale bedrijfsleven dat als sponsor betrokken kan worden;

Politie

Stichting Rijp en Groen (generatiedialoog Marokkaanse gemeenschap)

Doelstellingen

Door het creëren van de ruimte en het aanbieden onder positieve condities van thaiboksen, kunnen in

de nieuwe situatie meer verschillende doelgroepen bij de sportvereniging worden betrokken en zullen

onderstaande doelen en resultaten gerealiseerd moeten worden.

Om de missie en visie te kunnen realiseren zijn zowel kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen geformuleerd. In onderstaand schema zijn de doelstellingen weergegeven. De kwalitatieve doelstellingen zijn opgesplitst in maatschappelijke doelstellingen en randvoorwaardelijke projectdoelstellingen.

Kwantitatieve doelstellingen

100 nieuwe lidmaatschappen in 2 jaar

Binnen de nieuwe situatie wil de sportschool een groei van 100 nieuwe lidmaatschappen realiseren,

liefst ook vanuit de doelgroep van autochtone wijkbewoners. Deze nieuwe leden zullen mede door

de samenstelling van de wijk en de aantrekkingskracht van vechtsport voornamelijk uit jongeren

van verschillende culturele achtergronden uit verschillende groepen bestaan. De sportschool wil

groeien van 50 betalende leden (30 nog niet betalende leden) naar een ledenaantal van 150 leden

betalende leden.

Hambaken Gym heeft al een start gemaakt met het aanbieden van sportlessen voor vrouwen. Met

name deze doelgroep blijft ver achter in sportparticipatie in vergelijking met andere groepen.

Omdat hier ook culturele oorzaken in zijn aan te wijzen, vraagt dit een speciale benadering.

Daarom gaat de sportvereniging in de toekomst voor deze doelgroep aparte trainingen

organiseren. Dit zal gecombineerd worden met weerbaarheidtraining en zelfverdediging. Er vindt

zodoende niet alleen een kwantitatieve groei plaats in het ledenbestand, maar ook kwalitatief zal

een slag worden gemaakt.

In het kader van Sport in de Buurt (Sportimpuls) heeft Hambaken Gym 4 subsidieaanvragen

ingediend bij ZonMW om cursussen aan te bieden. De 4 interventies zijn:

Vechtsport voor iedereen; verhogen van sportparticipatie in de buurt

Sportzorgt; inzet van vechtsport gericht op positieve gedragsverandering van jongeren

Oesh; jeugdteams in de club in de wijk

Reflectie; Vechtsport in het onderwijs

Eind augustus 2012 zal bekend zijn of deze aanvragen gehonoreerd zullen worde. De aanvragen

varieéren van €10.000,- tot € 150.000,-

Kwalitatieve doelstellingen

Maatschappelijke doelstellingen

Persoonlijke ontwikkeling van jongeren

Vechtsport heeft een duidelijk vormende meerwaarde. Deze vormende waarde zal een prominente

plaats krijgen binnen de keuze en opbouw van de verschillende lessen binnen Hambaken Gym.

Een positieve bijdrage leveren aan de integratie

Door de omgangsvormen binnen de lessen, de persoonlijke begeleiding en de inzet in de wijk zal de

sportschool een ontmoetingsplaats in de wijk worden. Door het gezamenlijk beoefenen van sport

thaiboksen wordt er ook samengewerkt en komen verschillende culturen op een positieve manier

met elkaar in contact.

Inzetten van Thaiboksen als preventieve activiteit tegen overlast in de buurt

Door het wijkgericht aanbod en het aanbieden van specifieke methodieken in de Thaibokslessen wil

Hambaken Gym een bijdrage leveren in het terugdringen van de overlast in de buurt. Er worden

lessen aan jongeren aangeboden, gericht op aanleren van gedragsalternatieven. Thema’s als

weerbaarheid, zelfvertrouwen, omgaan met regels en het aanleren van sociale vaardigheden

komen aan de orde. De trainers krijgen vanuit het Oesh project, project Sportzorgt, project Reflectie

de kans om een gerichte opleiding te volgen tot o.a. trainer agressie- en weerbaarheidsregulatie.

Ledenbehoud en sportstimulering

Naast het werven van de leden wil de Hambaken Gym een actief beleid voeren ten behoeve van ledenbehoud. De ervaring leert dat de jongeren meestal voor enkele maanden geïnteresseerd zijn in een sport, maar dat jongeren snel weer uitstromen. Daarom organiseert Hambaken Gym elk jaar nevenactiviteiten om de jongeren te stimuleren en om een saamhorige sfeer te creëren om de betrokkenheid te verhogen. Eventueel kunnen andere activiteiten ondernomen worden om de integratie, acceptatie en sociale omgang binnen de sportvereniging en in de andere activiteiten binnen het Bewonersbedrijf te bevorderen. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden tot vrijwilligerswerk binnen de club, zoals het assisteren bij de sportlessen, bestuurlijke ondersteuning, activiteitenorganisatie en wedstrijdbegeleiding.

Randvoorwaardelijke projectdoelstellingen

Behouden/ bewaken van de financiële laagdrempeligheid van het aanbod van de sportschool

Hambaken Gym wil ook binnen de nieuwe situatie een bijdrage leveren aan het leggen van

duurzame contacten. Één van de voorwaarden hiervoor is dat de sport voor iedereen toegankelijk

is. Het zorgen voor een financiële laagdrempeligheid is hier een voorbeeld van. Dit zal vormgegeven

worden door drempelverlagende activiteiten en samenwerking met sportfondsen (bv.

Jeugdsportfonds) in Nederland. Mede het zoeken naar externe fondsen voor materialen (boksring

e.d) en gemeentelijke en landelijke subsidies en fondswerving kunnen de jongeren laagdrempelig

blijven sporten. De financiële gezondheid van de sportschool wordt hierbij ten alle tijden in

ogenschouw gehouden.

Omgeving en positionering

In met name de wijk Hambaken is een relatief hoog percentage niet westerse allochtonen woonachtig die door de sportschool bereikt kunnen worden. Dit percentage is 40% in de wijk Hambaken. Juist deze doelgroep heeft een grote aantrekkingskracht op het thaiboksen en kunnen hierdoor makkelijk mee worden bereikt. Bij ‘positionering’ gaat het om het gewenste beeld van het product c.q. de dienst in de gedachte van de (potentiële) bezoekers. Een positionering wordt in principe opgesteld voor alle doelgroepen. Indien de doelgroepen sterk verschillend zijn, kan worden overwogen de positionering te specificeren. Een positionering wordt zodanig gekozen dat het product voor de gekozen doelgroep een zo groot mogelijk voordeel heeft. De gekozen positionering dient de volgende aspecten in zich te hebben:

Marketing

Plaats en producten/diensten

De locatie Noorderpoort ligt centraal in de wijk Hambaken. De Hambaken Gym sport al 7 jaar in dit

centrumgebied, en heeft door deze centrale plek veel contacten met de jongeren die hier op straat

rondhangen. Juist door deze centrale locatie en door dit directe contact is de Hambaken Gym op verzoek

van Divers en de gemeente ooit gestart in het Wielsem.

Benodigdheden:

In het complex is voor de thaiboksvereniging Hambaken Gym ongeveer het volgende nodig (er wordt

vanuit gegaan dat Hambaken Gym via lobbey en fondswerving zelf voor eventuele verbouwingen en

inrichting zorgt, inclusief financiering daarvan):

- x m2 aan dojoruimte (Er kunnen bokszakken opgehangen worden en een vaste boksring) - Sanitair d.w.z. kleedkamers (2) met doucheruimtes - Computerruimte (bijvoorbeeld voor huiswerkbegeleiding) en kantine - In overleg gebruikmaking en onder regie van het Bewonersbdrijf van productieruimtes voor

speciale inzamelingsprojecten (deze kunnen als aparte projecten worden beschouwd) Hambaken Gym zal in de nieuwe situatie 46 weken per jaar, 6 dagen per week geopend zijn, elke dag van 9.00 uur t/m 22.00uur. Tijdens de prime-time uren wordt lesgegeven aan de reguliere thaiboksgroep. De overige tijd zal Hambaken Gym gebruiken voor workshops en clinics en voor naschoolse activiteiten en educatieve begeleiding aan de jeugd uit de buurt. Denk hierbij ook aan huiswerkbegeleiding e.d. Hambaken is en wil graag deze buurthuisfunctie behouden, omdat juist door deze combinatie van sport en maatschappelijke begeleiding de jongeren blijven terugkomen. Uitgaande van bovenstaande, zal het tijdschema als volgt eruit zien. Tabel Reguliere openingstijden Hambaken Gym in nieuwe situatie in combinatie met het Bewonersbedrijf Dag Openingstijden maandag 9.00 – 22.00 uur dinsdag 9.00 – 22.00 uur woensdag 9.00 – 22.00 uur donderdag 9.00 – 22.00 uur vrijdag 9.00 – 22.00 uur zaterdag 9.00 – 18.00 uur

Prijzen en prijsbeleid

De prijzen en het prijsbeleid van Hambaken Gym blijven grotendeels gehandhaafd bij de intrek in het nieuwe complex. Hieronder volgt een overzicht met de belangrijkste activiteiten en de bijbehorende prijzen: Maandelijkse lidmaatschap voor thaibokstrainingen en fitness vanaf 16 jaar: € 20,- per maand p.p Maandelijkse lidmaatschap voor thaibokstrainingen en fitness tot 16 jaar: € 10,- per maand p.p 10-rittenkaart voor vrij fitness: € 35,- per persoon;

Promotie

Het logo en de naam van Hambaken Gym zal op alle PR-uitingen op dezelfde manier gepositioneerd worden. De zichtbaarheid zal voornamelijk binnen de wijk Hambaken maar ook over heel ’s-Hertogenbosch worden vergroot door: het uitdelen van flyers, met name in de omliggende wijken; het verstrekken van informatie door kaderleden en overige vrijwilligers Het aansluiten bij wijkevenementen met eigen activiteiten; het neerleggen van flyers en/of het ophangen van posters bij buurthuizen en jongerenorganisaties; Kennismakingslessen verzorgen op scholen en buurtcentra in Hambaken en de rest van ’s-

Hertogenbosch, inclusief het uitdelen van flyers en mogelijk kennismakingsacties of bonnen voor proeflessen;

Organiseren van open avonden/middagen vanuit Hambaken-gym; Het opnemen en bijhouden van de website van Hambaken-gym. Daarnaast zal de website van Hambaken Gym een belangrijke rol hebben om de promotie te bevorderen. Bij de jongere doelgroep heeft het internet een belangrijke informatierol. De jongeren maken veel gebruik van sociale media als Hyves of Facebook. Aansluiting hierop vanuit de website kan meerwaarde opleveren. Naast algemene informatie zoals het adres, de openingstijden, een agenda en de prijzen dienen ook de foto’s en filmpjes te worden opgenomen. Middels een digitale nieuwsbrief krijgen de deelnemers up to date de informatie betreffende Hambaken-gym activiteiten. Ten slotte wordt Hambaken-gym bij potentiële bezoekers natuurlijk ook onder de aandacht gebracht via de meer traditionele promotiekanalen: persberichten in plaatselijke en regionale dag- en weekbladen, kleine advertenties in bijvoorbeeld de Uitloper en promotie via mond-tot-mondreclame.

Organisatie en financiën

Organisatie

Bestuur

Het is van belang dat het sporttechnische kader wordt afgestemd op de komende groei van de vereniging en in de nieuwe situatie. De verschillende functies in het bestuur en de daarbij behorende verantwoordelijkheden zullen verder onder de loep worden genomen en waar nodig hergedefinieerd. Ook is het van belang om de vaste maandelijkse bijeenkomsten/thema avonden met het bestuur te blijven organiseren. Het huidige bestuur van Hambaken Gym bestaat uit 6 personen (inclusief voorzitter) en fungeert als ‘dagelijks bestuur’. Zie tabel 5. Tabel 5. Bestuursleden Hambaken Gym Harold Drost Voorzitter Wilma van der Steen Vice Voorzitter Leon Pijnenburg Secretaris Karin van der Voort Penningmeester Youssef Noudri Hoofdtrainer en

bestuurslid Ismael Zouani Bestuurslid

Fatima Mouhallef Mieke v.d. Sanden

Bestuurslid

Extern adviseur

Het bestuur zorgt voor de volgende zaken in de nieuwe setting:

jaarlijks een beleidsplan opstellen (inclusief exploitatiebegroting en onderhoudsplan) verantwoordelijk voor evaluatie en monitoring aanstellen van stafleden, beoordelen hiervan en mogelijk ontslaan Vrijwilligerskader aansturen het tot stand laten komen van een ALV en van de verslaggeving. de statuten aan een check onderwerpen en daar waar wenselijk en/of noodzakelijk aanpassen projecten ten uitvoer brengen en tussentijds evalueren

Op basis van subsidieplan mogelijke subsidieverstrekkers en sponsors aanschrijven/benaderen.

Operationeel (vrijwilligerskader)

Hambaken Gym beschikt over 3 trainers die verantwoordelijk zijn voor de trainingen. In de nieuwe situatie zullen de openingstijden van Hambaken Gym verruimd worden, hierdoor zullen meer activiteiten worden ontplooid en zal het aantal trainers minimaal gelijk blijven. De hoofdtrainer heeft toegezegd om fulltime als ZZP-er te komen werken als de financiële middelen dit toelaten en hij marktcomfort uitbetaald kan worden. Ook bij een verdere groei van de vereniging is het belangrijk dat het vrijwilligerskader hier goed op wordt afgestemd. Hambaken Gym zal daarom naast het sporttechinsch kader ook leden moeten blijven werven voor het vrijwilligerskader die ingezet kunnen worden bij activiteiten binnen de sportvereniging. De leden en ouders van leden zullen actief benaderd worden binnen de sportvereniging om als vrijwilliger aan de slag te gaan. Ook worden er ouderavonden georganiseerd om ouders (vooral van de allochtone jeugd) te betrekken bij de vereniging en de ouders eventueel te werven voor het vrijwilligerskader. Daarnaast is Hambaken Gym afgelopen jaar wederom gestart met het verlenen van stageplaatsen en deze zullen verder uitgebreid worden. Wil Hambaken Gym zich verder professionaliseren dan is het raadzaam om een verenigingsmanager aan te stellen. Deze kan de coördinatie van een aantal zaken op zich nemen en mogelijk in samenwerking met het bewonersbedrijf samenwerken om gezamenlijke activiteiten te coördineren en verder uit te bouwen.

Investering en financiering

Hambaken Gym dient nog in overleg te gaan over de concretisering van de investering die de LSA, de subsidieaanvragen van ZonMw en de gemeente ’s-Hertogenbosch voor ogen heeft. Op dit moment en in de komende 2 jaar voert de gemeente overleg over de investering en financiering met andere partijen. Dit ondernemingsplan behelst alleen de exploitatie van de nieuwe Hambaken Gym en derhalve wordt er in dit ondernemingsplan noch ingegaan op investeringen en financiering, noch op de mogelijk daaruit voortvloeiende kapitaallasten.

Exploitatiebegroting

In tabel 6 is aangegeven wat de exploitatiebegroting voor Hambaken Gym moet zijn als zij naar een nieuwe vaste locatie zoals de Noorderpoort zou verhuizen. Hambaken Gym zal met de verhuizing naar het nieuwe complex afhankelijk zijn van externe partijen om de tekortkoming van de exploitatiedekking rond te krijgen. Deze dekking zal afkomstig moeten zijn van marktpartijen, bedrijven, horecamogelijkheid, woningbouwcorporatie en mogelijke subsidiënten. Tabel 6. Exploitatiebegroting Hambaken Gym bij nieuwe situatie

Jaar 2012 Jaar 2013 Jaar 2014

Prognose Hambaken Prognose Hambaken Prognose Hambaken

Inkomsten (netto)

Contributie betalende leden € 5.000,- € 12.000,- € 22.000,-

Agressieregulatie trainingen

Individueel of in groepsverband aanbieden aan zorginstellingen en basisscholen en voortgezet onderwijs?

? ? ?

Clinics (politie, professionals) ? ? ?

ZonMw

€ 20.000,- € 50.000,- € 20.000,-

Oranjefonds e.a.

Aanvraag moet nog ingediend worden

LSA

Aanvraag wordt gedaan in gezamelijkheid met Bewonersbedrijf

€ 50.000,- € 100.000,- € 50.000,-

Aanvraag VSB

Aanvraagd moet nog ingediend worden

Subsidie Gemeente € 10.000,- p.m p.m.

Fitness

De beleidsnota van de gemeente De Sociale Kijk op de Wijk (2009) geeft aan dat in Den Bosch noord veel belangstelling is voor een Fitnessruimte. Mogelijk een Fitnesshoek te plaatsen bij de Sportschool Hambaken Gym voor gebruik van alle bewoners in de wijk.

€ 0,- € 5000,- € 5.000,-

Totaal inkomsten (exclusief enkele reeds ingediende subsidies) € 85.000,- € 167.000,- € 97.000,-

Personeelskosten:

Projectmanager Beheerder/adm. medewerker

Schoonmaak

Trainers

Totaal personeelskosten € 30.000,- € 70.000,- € 70.000,-

Totaal exploitatiekosten

Exploitatieresultaat

Benodigde (exploitatie)dekking

Resultaat na (exploitatie)dekking

Inkomsten Bij de bepaling van de inkomsten uit de verschillende activiteiten zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd:

Hambaken Gym wil graag laagdrempelig blijven voor specifieke doelgroepen, daarom worden in de toekomst de lidmaatschappen per maand op € 20,- p.p voor leden boven de 15 jaar en € 10,- p.p voor leden onder de 15 jaar aangehouden;

10-rittenkaart voor vrij fitness: € 35,- per persoon; Onduidelijk is nu nog welke fondsaanvragen gehonoreerd zullen worden

Kosten De overige exploitatiekosten zijn afzonderlijk begroot en vermeld. Daarbij wordt het volgende opgemerkt: Voor de vrijwilligers/stagiairs is een bedrag van € 6.500,- per jaar opgenomen. Dit betreft op zich geen vergoeding (mogelijk stagiaires

uitgezonderd), maar heeft onder andere betrekking op consumpties, een kleinigheid als bedankje en een of meer uitstapjes of iets dergelijks.

B2 Overige exploitatiekosten Hambaken Gym in het Bewonersbedrijf

Jaar 2012 Jaar 2013 Jaar 2014

Prognose Hambaken Prognose Hambaken Prognose Hambaken

Huisvesting

Huur accomodatie € 10.000 € 10.000 € 10.000

(gemeentelijke) Heffingen € 1.000 € 1.000 € 1.000

Energiekosten € 2.250 € 2.250 € 2.250

Onderhoud € 500 € 1.000 € 1.500

Overig/onvoorzien € 500 € 500 € 500

Totaal € 14.250 € 14.750 € 15.250

Pr en communicatie

Drukwerk, flyers en website € 1.250 € 1.500 € 1.250

Organiseren activiteiten tbv Pr € 1.250 € 1.250 € 1.250

Opening € 2.500 € - € -

Overig/onvoorzien € 500 € 500 € 500

Totaal € 5.500 € 3.250 € 3.000

Materialen

Halters, crosstrainers en loopbanden € 5.000 € 2.000 € 1.000

Bokszakken € 2.000 € - € -

Boksring € 3.000 € - € -

Matten € 2.500 € - € -

Spiegels € 750 € - € -

Trapkussens € 1.400 € - € -

Muziekinstallatie € 500 € - € -

Overig/onvoorzien € 500 € 500 € 500

Totaal € 15.650 € 2.500 € 1.500

Algemeen

Kantoorkosten (materialen, kopieerkosten, enzovoort) € 750 € 1.000 € 1.000

Communicatie (porto, telefoon, internet, website) € 1.250 € 1.000 € 1.000

Kosten vrijwilligers € 6.500 € 6.500 € 6.500

Bestuur- en organisatiekosten € 750 € 750 € 750

Verzekeringen (aansprakelijkheid, bedrijfsschade) € 1.250 € 1.250 € 1.250

Overig/onvoorzien € 500 € 500 € 500

Totaal € 11.000 € 11.000 € 11.000

Totaal overige exploitatiekosten € 46.400 € 31.500 € 30.750

Tot slot ………….. Enkele wetenschappelijke conclusies (Afkomstig uit nota van het NIVM. 2011)

Er zijn zeer veel impliciete aannames te vinden in de literatuur en onder budoleraren als het gaat om

de psychosociale effecten van hun kunsten. Hieronder worden de uitkomsten van een

literatuurstudie beschreven van de psychosociale effecten van het beoefenen van Budo, aan de hand

van wetenschappelijke bevindingen.

Angstvermindering;

Meer doorzettingsvermogen, toewijding;

Onafhankelijkheid en autonomie;

Verhoogde zelfervaren controle, verbetering zelfcontrole; verbeterde interne controle, verminderde gevoelens van kwetsbaarheid;

Self-esteem, zelfconcept, zelfbeeld en competentiegevoelens;

Sociale betrokkenheid, sociale oriëntering, tolerantie, aanpassingsbereidheid;

Het verminderen van agressie, uiting van agressie naar personen vermindert, afname van storend gedrag in de klas, afname van verbaal en fysiek geweld t.o.v. klasgenoten en docenten, afname van schorsing van school door gewelddadig gedrag, vermindering deelname geweldsituaties;

Problem Focused copingstrategie in plaats van emotion focused copingstrategie;

Vermindering van de externe attributie.

Bijlage 5

Concept SWOT april 2012

Bijlage 6

Interviewguide

Burgerkracht in een 40+wijk in ’s-Hertogenbosch anno 2012

Introduceer het gesprek met de onderstaande informatie en vragen. Houd de aangegeven volgorde aan.

Intro

Ik ben blij dat u deel wilt nemen aan dit onderzoek en interview en hiervoor de tijd

wilt nemen.

Dit onderzoek verricht ik ter afsluiting van de Master Management & Innovation

(MM&I) aan de Hogeschool Arnhem en Nijmegen.

Topics aangeven

Geef de thema’s aan waar het in het interview over gaat:

Burgerkracht

Sociale inclusie

Burgerinitiatief Hambaken Gym

Uitleg over het doel van

het onderzoek:

In mijn onderzoek wil ik op zoek gaan naar de werkzame elementen van

burgerkracht, sociale inclusie en presentie in achterstandswijken van ’s-

Hertogenbosch. Vervolgens te kijken wat de rol van gemeente, de rol van

woningcorporaties, van welzijnsstichting en van het Burgerinitiatief

Hambaken Gym hierin is. Het onderzoek zal afgesloten worden met

conclusies en aanbevelingen. Aangeven dat de

gegevens anoniem en

vertrouwelijk worden

verwerkt

Bij het uitwerken van de gegevens wordt uw naam niet opgeslagen of bewaard.

De dingen die u mij vertelt zullen alleen voor dit project worden gebruikt en zijn

dus niet herleidbaar tot personen.

Als de respondent wil

stoppen

Als u tijdens het interview besluit dat u niet meer verder wilt, dan kunt u dat

aangeven. Ik stop dan met het interview.

Vertellen dat het gesprek

op band wordt

opgenomen

Ik heb een dictafoon bij me zodat dit gesprek kan worden opgenomen. Dit zorgt

er ook voor dat ik nu niet veel hoef op te schrijven. Het gesprek zal later namelijk

worden uitgeschreven.

Vanuit de wet is voorgeschreven dat we u om toestemming moeten vragen als we

gebruikmaken van een dictafoon. Daarom vraag ik u zo meteen, als de dictafoon

loopt, of u toestemming geeft dat dit gesprek wordt opgenomen.

Vindt u het goed dat dit gesprek wordt opgenomen op band?

Introducerende vragen

Introductie/opwarmvraag?

Hoe lang werkt of woont u al in de wijk Hambaken?

HOOFDVRAAG

Hoe betrek, ondersteun en faciliteer je als lokale beleidsmakers de

burgers bij het actief vormgeven van de samenleving in hun eigen wijk?

Evt. aansluiters bij de

hoofdvraag

Zoek in het verhaal

aanknopingspunten om

over de hoofdtopics

wonen, welzijn en zorg

(zie onder)

Dat is interessant, kunt u daar iets meer over vertellen?

Wat maakt u nog meer mee?

Alternatieven:

U noemt (….), kun u dat toelichten?

U hebt net (….) gezegd. Kunt u dat verduidelijken?

Het is mij opgevallen dat (…). Wat bedoelt u daarmee?

Wat zijn uw ervaringen daarbij?

Wat voor gevoel geeft u dat?

Hoe denkt u daarover?

Wat vindt u daarvan?

Heb ik het goed begrepen dat…. ?

Vragen die je kunt stellen over de hoofdtopics

Burgerkracht

Wat doet uw organisatie aan Burgerkracht?

Alternatieven/aanvullingen:

Kunt u daar wat meer over vertellen?

Kunt u een voorbeeld geven dat dit illustreert?

Hoe waardeert u het wonen in deze wijk?

Wat vindt u prettig/fijn/positief in de wijk?

Wat niet prettig/fijn/positief is, hoe zou dat kunnen veranderen zodat het wel

prettig/fijn/positief wordt?

Is deze situatie in de loop van de jaren veranderd?

Kun u iets zeggen over wat u vooral zelf wilt (blijven) doen in de nabije

toekomst?

Wat doet u zelf om uw zelfstandigheid te behouden?

Wat draagt u zelf bij aan uw wijk?

Afsluitende vraag

Begrijp ik het goed dat ...

Belangrijk is voor u .…?

Sociale Inclusie

Hoe stimuleert uw organisatie sociale inclusie of gemeenschapszin?

Zou u iets willen vertellen over met wie u hier zoal contact over heeft en in

welke situaties dat contact plaats vindt?

Alternatieven/aanvullingen

Wat denkt u dat er nodig is in de wijk om meer te komen tot sociale inclusie?

Zijn meerdere wijkbewoners en instanties hier mee bezig?

Afsluitende vraag:

Heb ik het goed begrepen als ...?

Klopt het dat u zich prettig voelt in deze wijk door ... ?

Hambaken Gym

Wat weet u van de Hambaken Gym en werkt u daar nauw mee samen?

Alternatieven/aanvullingen:

Hoe staat dit burgerinitiatief bekend in de wijk?

Wat zijn hun belangrijkste doelen?

Afsluitende vraag

Heb ik het goed begrepen als ...?

Klopt het dat u zich prettig voelt in deze wijk door ... ?

Afsluiting interview

Wilt u nog iets toevoegen aan dit gesprek?

Zijn er nog dingen die niet aan bod zijn gekomen in het gesprek maar die u wel

belangrijk vindt in/voor de wijk?

Wat vond u zelf van het interview?

Uitleggen wat het vervolg

zal zijn

Dit interview zal letterlijk uitgetypt worden. Deze kernpunten worden vergeleken

met de kernpunten die wij halen uit de andere interviews die wij houden. De

slotconclusies zullen worden gepresenteerd in een terugkoppelbijeenkomst

waarvoor u zult worden uitgenodigd. Daar zult u dan de gelegenheid krijgen om te

reageren op onze bevindingen.

Bedanken voor het

interview

Ik wil u graag bedanken voor uw tijd en uw deelname aan het interview. Ik hoop

dat u het gevoel hebt dat u uw verhaal hebt kunnen vertellen en dat er naar uw

verhaal is geluisterd.

Als u nog vragen heeft dan kun u mij bereiken via mijn mobiele nummer:

062319180

Bijlage 7

Uitnodigingsbrief voor geïnterviewden

Beste heer / mevrouw,

De afgelopen jaren hebben in de wijk XXXX vele ontwikkelingen plaatsgevonden. Het wonen in XXXX

kan echter altijd plezieriger. Afgelopen jaar is er bijvoorbeeld door het ‘nieuwe wijkteam’ een grote

wijkdag georganiseerd voor de bewoners, groepen en organisaties uit XXXX om voorstellen ter

verbetering van de wijk te verzamelen. In uw wijk zit veel kracht onder de burgers die niet altijd

zichtbaar is.

Ook vanuit XXXX doe ik onderzoek in deze wijk. Daarom wil ik graag met u een interview houden

over uw leven of uw werk in de wijk XXXX. In het interview staat uw verhaal centraal. Het interview

gaat over Burgerkracht en Burgerinitiatieven in de wijk en de samenwerking van instanties hierbij.

Vanuit een algemeen organisatievisie willen we ook speciaal inzoomen op het burgerinitiatief XXXX

dat in deze wijk actief is. Verleden, heden en toekomst komen aan de orde.

Het onderzoek bestaat uit twee delen. Er is een wetenschappelijk deel, dat vooral vanuit buro XXXX

plaatsvindt, en er is een praktijkdeel. In het praktijkgedeelte wil ik een twintigtal medewerkers en

management van organisaties interviewen voor wat betreft hun visie en beleid ten aanzien van

Burgerkracht en burgerinitiatieven. De interviews zullen worden afgenomen door XXXXX en zullen

ongeveer anderhalf uur duren.

Het interview zal worden opgenomen op een band. Nadat de gegevens door de XXXX uitgeschreven

zijn, wordt deze opname gewist. De gegevens uit de interviews zullen vertrouwelijk behandeld

worden en alleen gebruikt worden voor ons onderzoek naar de vragen van mensen. We houden u op

de hoogte van de resultaten van het onderzoek als u dat wenst.

Het interview zal plaats vinden in de periode van januari-mei 2012.

Komende maand zal ik telefonisch contact met u opnemen om te horen of u mee wil werken aan dit

onderzoek.

Mocht u nog vragen hebben over deze brief, dan kunt u contact opnemen met:

Mw.XXXX

Telefoon: XXXX

E-mail: XXXX

Bijlage 8

Selectie van sets van narratieven voor de analyse

A. Wat doet uw organisatie aan burgerkracht?

A1. Op welke wijze stimuleert u de coöperatieve gedachte?

[Faciliteer cirkels van vertrouwen x machthebber x tevreden]n= 64

[Faciliteer cirkels van vertrouwen x machthebber x ontevreden]n= 64

[Faciliteer cirkels van vertrouwen x helper x tevreden]n= 216

[Faciliteer cirkels van vertrouwen x helper x ontevreden]n= 108

A2. Hoe stimuleert u “best persons” om sociaal te ondernemen?

[Maak burgers weer eigenaar van hun leven x helper x aanbod]n=39

[Maak burgers weer eigenaar van hun leven x helper x betrokken]n=65

[Maak burgers weer eigenaar van hun leven x actief x aanbod]n=27

[Maak burgers weer eigenaar van hun leven x actief x probleem]n=18

A3. Hoe open staat u voor verandering richting kleinschaligheid?

[Koester de gangmakers etc. x machthebber x oplossing]n= 0

[Koester de gangmakers etc. x machthebber x betrokken]n=8

[Koester de gangmakers etc. x helper x oplossing]n=12

[Koester de gangmakers etc. x helper x betrokken]n=6

A4. Hoeveel ruimte geeft, neemt of krijgt uw professional om vanuit autonomie te handelen?

[Verbinding tussen systeemwereld en leefwereld x helper x oplossing]n=30

[Verbinding tussen systeemwereld en leefwereld x helper x probleem]n=10

[Verbinding tussen systeemwereld en leefwereld x actief x ontevreden]n=10

[Verbinding tussen systeemwereld en leefwereld x actief x betrokken]n=30

B. Hoe stimuleert uw organisatie sociale inclusie of gemeenschapszin?

B1. Hoe maakt u de verbinding met de lokale contexten en netwerken?

[Publieke dienstverlening en verankering x helper x tevreden]n=27

[Publieke dienstverlening en verankering x actief x ontevreden]n=7

[Publieke dienstverlening en verankering x actief x aanbod]n=21

B2. Hoe sluit u in beleid en gedrag aan op initiatieven van burgers?

[Kracht van de burger en zijn sociale netwerk centraal x machthebber x tevreden]n=24

[Kracht van de burger en zijn sociale netwerk centraal x helper x tevreden]n=96

C. Hoe kijkt uw organisatie aan tegen het maken van de omslag van beleidsfabriek naar een

faciliterend bedrijf?

C1. Op welke wijze ondersteunt u het Burgerinitiatief Hambaken Gym?

[Meer overlaten aan de samenleving x machthebber x aanbod]n=15

[Meer overlaten aan de samenleving x derden x ontevreden]n=9

C2. Mag een burgerinitiatief fouten maken?

[Loskomen van control in ambtelijke organisaties x helper x tevreden]n=33

[Loskomen van control in ambtelijke organisaties x actief x tevreden]n=78

[Loskomen van control in ambtelijke organisaties x actief x betrokken]n=65

Bijlage 9

Selectie van kenmerkende uitspraken per onderzoeksvraag

5.2.1 Onderzoeksvraag A1:

Op welke wijze stimuleert u de coöperatieve gedachte?

Kenmerkende uitspraken

“Op een bepaald moment zie je dat een groep, burgers, vrijwilligers het hartstikke goed doet, gaat

floreren, steeds meer taken gaat overnemen en steeds minder behoefte aan ondersteuning heeft.

Dat is geweldig. Want dat is wat we willen. Ons zelf overbodig maken. Een probleem oplossen,

mensen te activeren, laten participeren etc. De keerzijde is natuurlijk dat zo'n groep burgers een

andere kant op gaat waardoor de agogische aspecten volledig uit beeld raken, en dat gebeurd soms

ook bij projecten. Niet alleen bij jongeren maar ook bij volwassenen. Dan moet je het loslaten”.

“Als wij burgerkracht en burgerinitiatieven willen stimuleren; en we dat zeggen wij ook hardop, maar

dat betekent dan ook een totaal andere rol voor ons. Veel meer een ondersteunende en faciliterende

rol. Want wij zijn natuurlijk ook steeds gewend om het initiatief te nemen, zoals wij net als

hulpverleners snel in dat zorgen voor zitten in plaats van die eigen kracht van mensen te ontwikkelen

en te ondersteunen. Maar goed wij zullen dus ook die omslag moeten maken en zou ik het heel

aardig vinden als jullie eens zouden willen nadenken over hoe wij nu daadwerkelijk burgerinitiatieven

verder helpen, en wat moeten we nu juist wel doen, maar wat juist ook niet. Snap jij waarom ik dat

vraag?”

“Je brengt mensen bij elkaar, die uit zichzelf elkaar nooit gevonden hadden. Dan ga je een collectief

vormen en geef je dit collectief heel veel zeggenschap. Zij hebben het dan voor het zeggen. Je moet

dan wel iets doen om die burgerkracht op gang te brengen. Dan moet je vooraf dus wel iets doen om

die mensen samen te brengen. Voor ouders van gehandicapte kinderen die een wooninitiatief met

elkaar willen, die al georganiseerd zijn door hun kinderen. Dus als je dat zetje/werving hebt gegeven

dan moet je mensen vervolgens ruimte geven aan dat collectief. En ook de verantwoordelijkheid die

daar bij hoort.”

5.2.2 Onderzoeksvraag A2:

Hoe stimuleert u “best persons” om sociaal te ondernemen?

Kenmerkende uitspraken

“Het belangrijkste was dat het vanuit de jongens zelf kwam, voor jongens die hier in de wijk

woonden, maar vooral dat de initiatiefnemers jongens van de straat plukten. In eerste instantie

dacht ik: Jezus, nu gaan ze ze ook nog leren vechten, maar eigenlijk heeft dit alleen maar positief

uitgewerkt. Hoe ze zich geprofileerd hebben, dat zag je ook de laatste keer weer met de

burgemeester, hoe erg hij onder de indruk was. Ook is het goed dat zij in de vereniging mensen

hebben gezocht zoals jij en **** die dat goed kunnen. Ik vind het super.”

“En oudere jongeren moeten nu vooral zelf met initiatieven komen. En Divers kijkt dan hoeverre zij

dit kunnen ondersteunen. De jongens kwamen toen met de Kickboksactiviteit, ze zochten zelf een

trainer. Het begon met 1 keertje in de week, en wij hadden er voorwaarden aangesteld dat het rustig

zou worden rond de BBS. Er was namelijk heel veel overlast van vooral jongens van 16-17 jaar, maar

die oudere jongens hadden hier heel veel invloed op. Dus zo hadden wij voorwaarden gesteld, de

jongens zijn zelf met vrijwilligers gekomen. In eerste instantie was dat **** en nu doet zijn broer

**** dat over.”

“Ik herinner me dat ooit iemand in een dorp een tennisclub wilde starten en dat is nu een bloeiende

vereniging. Dit was een idee van 1 persoon en past dus precies in die vliegwielgedachte van jou. I:

Klopt. Ik wil alleen maar zeggen als **** blijft en mensen haken daar op aan ………..en als die

tennisvereniging geen vliegwieleffect heeft dan komt die tennisclub er niet. Dat is het ergste wat je

kan gebeuren. Je moet wel met dit soort initiatieven, dat is wat ik geleerd heb, klein durven te

beginnen. Wel groot denken, maar klein beginnen.”

5.2.3 Onderzoeksvraag A3:

Hoe open staat u voor verandering richting kleinschaligheid?

Kenmerkende uitspraken

“Kijk naar zo'n plan met de Noorderpoort. Er moet een plan zijn, een urgentie zijn en dan moet je er

ook op inschieten met elkaar. Dat soort burgerkracht moet je ook niet zo geforceerd willen leiden,

weer dat systeem, zo planmatig vanuit het systeem. Misschien moeten we meer kijken vanuit de

presentiebenadering, want als je heel erg present bent dan weet je precies wat er in die buurt speelt,

en dan denk je misschien nou, hier kan ik misschien een zinvolle link leggen.”

“Wat er in de start heel goed was is eigenlijk wat nu zo actueel is, namelijk die eigen kracht van de

bewoners. Ik weet, maar dat **** waarschijnlijk ook wel verteld hebben, dat we in de Hambaken

een kering hebben willen maken van u vraagt en wij draaien. Er was overlast en iedereen zette zijn

portemonnee open en iedereen zette zijn eigen ideeën en macht en uren in om de overlast daar dan

mee weg te werken. Er werd alles voor mensen gedaan waardoor je die kracht van mensen zelf

eigenlijk weg zag gaan. We hebben toen gezegd elk idee omarmen we maar het moet wel het idee

van die bewoner zijn.”

“Wij hebben in de stad waar ik woon met de gemeenschap een voorziening gecreëerd voor de

gemeenschap zelf maar ook voor mensen uit de buurt. Je hebt ook een gebedsruimte in dat gebouw.

We zijn hier 5 jaar geleden mee begonnen. En aan het begin van dat traject zegt iedereen dat zo'n

gebouw ook nodig is. Een plek waar we samenkomen en dat hebben we nu niet en is het nu niet zo

dat de gemeente dat voor ons doet. Je komt uit een land waarbij de staat bepaalt wat er gebeurd. En

vervolgens ga je daar met elkaar in gesprek. Als we dit willen dan moeten we zelf in actie komen, dan

moeten we zelf beginnen. Die mensen hebben zelf zonder subsidie, 0 euro subsidie, bij elkaar 2

miljoen opgehaald. Dat gebouw dat staat er en is opgeleverd per 1 april 2011 en iedereen is

dolgelukkig. Er vinden allerlei activiteiten voor kinderen plaats, er wordt Arabische les gegeven. Het is

een gebedshuis en boven en beneden lokalen voor activiteiten en te vergaderen. Vervolgens moet je

blijven nadenken van hoe hou je dit zonder subsidies in de lucht. Dat kan wel maar dan moet je de

moed hebben en doorzetten. Of je dat nu moet gaan zoeken in voorbeeldfiguren, het is de groep die

daar zit die actief is.

5.2.4 Onderzoeksvraag A4:

Hoeveel ruimte geeft, neemt of krijgt uw professional om vanuit autonomie te handelen?

Kenmerkende uitspraken

“Dat zie ik namelijk steeds meer….oh dit werkt niet dus dan doen we maar dat…….. Dat moet je niet

doen. Dat gebeurt bij jullie niet, maar bij instanties wel. Die presentie probeer ik wel steeds meer te

vertalen naar professionele inzet van mensen dat je zorgt dat mensen tijd hebben, niet

gestandaardiseerd naar 12 minuten een gesprekje en dan moeten ze al weer naar de volgende. Dat is

taai, een lange adem, en je moet elke dag weer opnieuw beginnen.”

“Maar hoe die professionals dat doen laat dat over aan de professional, dat moet niet uitmaken. De

gemeente moet echt de regie nemen door te sturen op die outcome. En dat lukt nu niet want die

gemeente gaat nu in die projecten zitten. Dat is uit een stukje grip houden maar is niet zinvol en slaat

echt alle creativiteit dood.”

“Bij mijn sollicitatiegesprekken neem ik altijd de ‘Bartjes’ of de Hambaken als voorbeeld om ze te

plaatsen. Al heel snel in een gesprek krijg je helder of ze wel of geen contact kunnen maken met de

bewoners in de wijk. Daarom investeren wij juist ook op de jongeren in de wijk om ze een eigen

opleiding te geven. Het gaat om de "X"-factor van beroepskrachten in het veld. Er is een heel leuk

afstudeeropdracht geweest van de "X"-factor van de jongerenwerker. En dan zie je ook dat het gaat

om hele basale dingen. Het is aan de keukentafel zitten, maar ook hoe zit je aan de keukentafel.

Want je kunt ook aan de keukentafel zitten en boven de bewoner staan.”

5.2.5 Onderzoeksvraag B1:

Hoe maakt u de verbinding met de lokale contexten en netwerken?

Kenmerkende uitspraken

“Ik hoef maar twee weken op een school rond te lopen en ik haal die onderwijzers er zo uit die van

nature aansluiten. Het heeft met persoonlijkheden te maken. We hebben te weinig persoonlijkheden

in de achterstandswijken.”

“En dat moet je dan specifiek zoeken per keer. Wat speelt er bij deze mensen, wat speelt er in deze

wijk. Iedere groep is weer anders. En dan wordt het nog ingewikkelder: dat gaat niet middels

vergaderingen. Het gaat om die momenten te gebruiken als mensen bij elkaar komen.”

“Maar hoe ga je om met allerlei politieke spelletjes en hoe stuur je daar op, daar zijn heel veel

ontwikkelingen in. Ik heb 2 tips: 1. Ga uit van je kracht die je hebt in het binden van mensen.

Verbindt mensen, verenig ze en wat kun je met elkaar allemaal doen? Dat wordt de focus voor

sportverenigingen. Focus op naar buiten gericht zijn. Daar is nog geen structureel beleid voor maar

daar gaat de ontwikkeling wel naar toe. Vitale buurten. Als je daar als club ambitie in hebt, ga je daar

op focussen en ga je daar in specialiseren. 2.Vooral voor vechtsportverenigingen: zorg dat de

kwaliteit van je sportaanbod dat je die voor ogenschouw hebt, dat je transparant bent en dat je eisen

stelt aan degene die voor de groep staat.”

“Er staat nog niet veel op papier. Het hele Burgerkrachtverhaal zijn we aan het ontwikkelen. We zijn

hier pas één jaar mee bezig. De gemeente is natuurlijk een log apparaat. Ook al weten we dat de

nulde-lijn er is, dan kost het nog tijd om iets te ontwikkelen. Dan kunnen subsidies geregeld worden.

Volgens mij is er nu al een nieuwe subsidie, iets van maatschappelijke initiatieven, of weet ik wat. We

hadden iets van een MIG, ik moet dat nog nagaan, ik weet het even niet.”

5.2.6 Onderzoeksvraag B2:

Hoe sluit u in beleid en gedrag aan op initiatieven van burgers?

Kenmerkende uitspraken

“Ik herken dit voor de overlast groep (met name Marokkanen) in de Hambaken. Al 10 jaar wordt hier

op ingezet vanuit professionals. Het verandert niet veel. Terugblik van Hambaken Gym: Goede start

geweest van Divers, gemeente en de jongeren van toen om aan die jongens te vragen wat zij nodig

hadden. Wat was er toen goed gegaan, welke mensen zaten er toen in en welke elementen zaten er

toen in die we nu opnieuw moeten gebruiken? Natuurlijke vindplaats waar veel synergie is, ga daar

naar op zoek. Dat was bij de Hambaken Gym.”

“Want als jij de bewoner meer in een consumentenrol zet dan kom je als organisatie in een

faciliterende rol. Als je als corporatie te maken hebt met een belangenbehartiger dan kom je meer in

een onderhandelende rol. En de derde rol van de bewoner als consument kom je eerder bij de vraag:

Wat willen onze klanten. Zo zijn wij als bedrijf ook steeds in een andere rol. Voor jou (vanuit de

Hambaken Gym) is die coproducerende rol heel belangrijk. En als wij die rol willen stimuleren zullen

wij dus andere dingen moeten gaan doen. Dat wil niet zeggen dat je geen initiatieven meer

onderneemt maar dat je sommige dingen wel doet en sommige dingen niet.”

“Ik hoef dus niet verder te zoeken binnen de website van de gemeente of er beleidsstukken zijn die

verwijzen naar collectieve burgerinitiatieven/Burgerkracht. Nee, dat moet nog ontwikkeld worden.

Stop maar met zoeken. Het Kader sociaal beleid wordt in februari met die nulde-lijn hierin verwoord,

aangeboden aan de Raad, hier zitten ook alle levensterreinen in en alle transities die op ons

afkomen, dan geeft dat kader aan waar we de komende jaren voor gaan. Daar staat dan visie en

missie in. Daar kun jij je helemaal in vinden en dan wordt het spannend want dan gaan we het

uitvoeren. Dit plan is vrij abstract, het wordt leuker als het uitgevoerd moet gaan worden.”

5.2.7 Onderzoeksvraag C1:

Op welke wijze ondersteunt u het Burgerinitiatief Hambaken Gym?

Kenmerkende uitspraken

“Wij hebben ondersteund en ruimte gezocht. Zij hebben het zelf zo groot gemaakt zoals het nu is. Ik

ben met hen rond de tafel gaan zitten om te kijken wat voor ondersteuning zij wilden. Zij hebben zelf

de gesprekken geregeld, de gesprekken met de gemeente geregeld, heel hard gelobbyd natuurlijk. Ik

heb hen verder begeleid tot aan het feit dat zij een eigen vereniging moesten worden. Ik heb met

hen gekeken aan welke regels zij zich moesten houden. Zelf hebben ze de sponsoring geregeld.”

“In de Hambaken is relatief weinig voor jongeren om zich actief te ontwikkelen. Het voorziet echt in

een behoefte. Het sluit aan bij de belevingswereld van de wijk. Het is een activiteit van uit de burgers

zelf. Het wordt ook gepresenteerd en aangestuurd op een wijze die past bij deze jeugd. Het is een

behoefte die aansluit. Het sluit aan bij een grote behoefte van zeker ook Marokkaanse jongeren.”

"Ook wij moeten leren op onze handen te zitten" bij een burgerinitiatief. (wederkerig leren). Doe nu

eens even niets en laat het gewoon gebeuren. Dit hele plan staat nog los van Hambaken Gym. Ik zeg

bij voorbaat het zou kunnen een toekomstige huisvesting voor Hambaken Gym in de Noorderpoort.

Daarvan zeg ik dat dat beter zou zijn dan in de BBS. Iedereen die ik daar over gesproken heb is het

daar over eens maar het gaat nu te ver om daar nu al een toezegging over te doen. Het moet in het

geheel passen. Het moet een onderdeel zijn van het hele plan. Op een goed moment moet je daar

wel de juiste aandacht aan deze groep geven om voor hen een plek te creëren.”

5.2.8 Onderzoeksvraag C2:

Mag een burgerinitiatief fouten maken?

Kenmerkende uitspraken

“Ik heb gehoord van jongens die voetbalden op woensdagavond problemen kregen met de

beheerders en dat de beheerders bang voor hen waren. Ik heb ook met deze grote jongens te maken

gehad.”

“Wat de Hambaken Gym betreft, maar dat is voor mij allemaal uit de tweede hand, daar zitten een

aantal slimme jongens op. In ieder geval met de mond, maar in de praktijk niet uitvoeren wat ze

zeggen. Marokkaanse jongens zijn daar heel erg goed in. Er heeft ook nog iets gespeeld met

financiën, waar onze jongerenwerkers bij hoog en bij laag volhouden dat er gefraudeerd is met

financiën. Waarin zij in een soort gewetensstrijd kwamen, want dat is natuurlijk ook nog zo als jij heel

erg emotioneel betrokken ben bij zo'n activiteit en jij ziet dingen gebeuren die niet goed gaan, moet

je dan naar de gemeente om dit te melden? Daar is natuurlijk ook de verwijdering ontstaan. Op

inhoud maar ook op doelen, die gewoon verschuiven. Dat mag natuurlijk maar dan moet je het op

een bepaald moment ook gewoon loslaten. En dat is vervolgens geëscaleerd nadat het conflict was

ontstaan.”

“Heb je hiervoor een trainerscursus gedaan? Nee, dit is gewoon uit eigen ervaring. Wat ik zelf

geleerd heb en eigen creativiteit. Eigenlijk is het zo: ik leer van hun en zij leren van mij.”

Bijlage 10

Voorbeeld interview

Interview **** d.d. 16 november

48 jaar oud, 6 jaar werkzaam als wijkbeheerder van Zayaz in de Hambaken en 5 jaar actief als trainer

bij de Hambakengym.

Ben je benaderd vanuit de HB Gym of heb je zelf de stap gemaakt?

Ik heb zelf de stap naar de HB Gym gemaakt. Eigen initiatief omdat ik weet dat je middels sport een

hele grote doelgroep van jongeren kan benaderen. Laat ik dan nog eens het geluk hebben dat ik een

lange periode als amateur bokser achter de rug hebben daar altijd als sportbegeleider geweest van

jongeren, weet waar de behoeftes liggen, kwaliteiten liggen en eventuele manco’s zitten. Hambaken

Gym had ik heel snel opgepikt in de eerste twee maanden in de wijk. Via een foldertje kwam ik

achter het adres van ****en heb ik hem benaderd. Hij stond daar meteen voor open.

Je stond er meteen voor open dat betekent dat je aangaf dat je wilde trainen?

Ik heb aangegeven dat ik als trainer iets kan betekenen en heb dus mijn diensten aangeboden.

Omdat ik weet dat je als kickbokser moet trappen, stoten en klappen moet geven. Wie kan dit beter

weten dan een amateurbokser? ****zag het ook meteen zitten en een week later ben ik daar

begonnen. En na 2 a 3 maanden ben ik bestuurslid geworden.

80% allochtonen in de groep, werd je meteen geaccepteerd?

Eerst aftasten van beide kanten, ik werd wel geaccepteerd, maar nu 5 jaar verder word ik op handen

gedragen. Ze weten nu ook heel goed wat ik voor hen kan betekenen, ik ben nu een verlengde van

deze jongere die hun weg niet weten te vinden richting scholing of vrijetijdsbesteding in de

avonduren. Jongeren die vragen hoe ze kunnen afvallen, de tips die ik geef daar doen zij iets mee, ze

komen er ook op terug. He ****, hartstikke goede tip, het werkt. Hoe ben jij aanvullend op **** Ik

denk dat wij heel veel raakvlakken hebben en natuurlijk zit ik in de luxe positie dat ik rechtstreeks

aan de wijk verbonden ben. En dat betekent dat ik open kan staan voor iedereen, daar heb ik de tijd

en de mogelijkheden voor en die gebruik ik ook heel intensief. En dat is nu net het stukje wat bij

Youssef ontbreekt. Het beperkt zich bij hem tot de avonden training geven en wedstrijdbegeleiding.

Eigenlijk vullen wij elkaar heel goed aan. Want ik kies er niet voor om alle avonden en in de

weekenden deze activiteiten te doen.

Jij bent bestuurslid, jij hebt dat sociale aspect ook richting opleiding, ondersteuning werk en stage.

****heeft veel contacten in de Marokkaanse cultuur , de trainingen en de weekenden. **** zie ik als

een verbindende factor naar de ouders voor twee avonden in de week en trainingen richting

vrouwen. Zij geeft opvoedkundige adviezen aan ouders e.d.

Hoe moet ik dit zien ten aanzien van inclusie? Sterke broeders uit de wijk halen de zwakke

broeders op. Nemen ze mee. Zie je dit ook bij ouders of bij de jongens in de wijk?

L. zou het willen zien gebeuren. Helaas is dat nog te minimaal. Met dit initiatief hier hebben we al

een voorzet gegeven, samen met het Wielsem 142 **** erdoor hoop ik juist meer ouders te

betrekken bij de club. Leg hier een krantje neer , een Marokkaans krantje. Iets wat kan verbinden

met elkaar. Wat ik merk is dat er te weinig ouders aan de kant zitten en zij ook niet bekend zijn met

deze activiteit. Van de andere kant ken ik ouders die wel heel betrokken zijn. Die betrokkenheid

beperkt zich tot de gezinssituatie en niet verder. Dat zie ik nu juist als een uitdaging voor de

Hambaken Gym om deze verbinding te gaan leggen. Misschien zie ik dit wel als een persoonlijke

uitdaging. Ik weet dat dit heel moeizaam loopt, ook omdat we niet de juiste locatie hebben. Stel dat

de Elzengaard door gaat, dat zou een mogelijkheid kunnen zijn en dat zou veel meer perspectief

kunnen bieden. Heel vaak hoor ik nog van mensen dat zij vragen hoe het staat met de Elzengaard.

Mensen weten dit wel en daarom weet ik dat zij er mee bezig zijn in hun hoofd. De locatie BBS

beperkt zich alleen maar tot sporten en de Elzengaard biedt veel meer perspectief. De BBS voelt niet

als eigen. Een Elzengaard voelt wel als “eigen”. Als ouders nu wel komen kijken dan zit je naast elkaar

op de bank en dan wordt van jou verwacht dat er stilte is uit respect voor de groep en de trainer. Je

mag zitten en aapjes kijken. Het is totaal geen locatie waar deze mensen zichzelf kunnen zijn. En dat

ze in de Hambaken zijn en dat het over de Hambaken gaat. Stel dat de Noorderpoort naar voren

geschoven wordt voor de Hambaken Gym te samen met het nieuwe wijkteam. Hoe kijk jij hier tegen

aan. Goede locatie, ik geloof alleen niet in de combinatie. Omdat er dan te veel bemoeienissen

komen van allerlei professionals die er iets mee moeten, dan gaat het mis. Hambaken Gym is een

burgerinitiatief en dat moet je gewoon zo laten. Dat is juist de kracht van deze vereniging. Op basis

van vrijwilligers, met burgers uit de wijk. En voor de verdere rest hebben ze een goed bestuur, laat de

mensen zelf met ideeën komen en laat de mensen het zelf uitvoeren. Ik hoor jou dit zeggen en denk

OK 7 jaar geleden is dit initiatief genomen en al 7 jaar hebben zij het voor sporten goed voor elkaar.

Nu zijn we aan het starten met het mondriaanhuisje en de onderwijsbegeleiding. Ik zie weinig kracht

van de bewoners zelf. Momenteel zijn jij en ik hier actief mee bezig. Wij zijn professionals, gaan wij

het nu overnemen omdat het idee toch blijft hangen? Zie jij dit ook? Tuurlijk, maar mensen zijn niet

altijd gewend om dingen te organiseren (hierbij wil ik het niet op culturen gooien). Als jij opgroeit in

een gezin waar alles voor jou geregeld wordt, dan is de schakeling heel moeilijk te maken om zelf

dingen te gaan doen. Een stukje ondernemen, maar ook met een stukje onzekerheid en

onbekendheid en een stukje onmacht. Ik denk dat de rol van bestuur en/of professionals altijd zal

moeten blijven bestaan. Ook heb je hier een actieve groep in de toekomst, dan nog zul je een

aanjager moeten blijven houden. Dat is niet erg, alleen moeten we er naar toe dat we de krachtige

personen kansen geven om zaken over te nemen zodat zij kunnen “leren” van de professional. Wij

moeten dus die mensen erbij betrekken die open staan om deze expertise over te nemen.

Professionals moeten dus overdragen van expertise. Waar je dus op zoek naar bent is mensen zoals

jij **** hebt begeleid. Binnen de Hambaken Gym ben ik op zoek naar ,binnen de groep van 40-50

leden, 4 jongens die ook sleutelfiguur kunnen worden zoals ****. 4 jongens die net als **** een

stempel kunnen zetten. Zijn er naast **** nog 4 van deze jongens? L. absoluut. M. graag zou ik een

paar van deze sleutelfiguren willen interviewen. Zijn dit jongens binnen het groepje van **** of er

buiten? L. buiten het groepje van ****. Vraag van M. aan L. om de namen van jongens die zowel

binnen de groep als buiten de groep van ****die met mij een interview willen. Juist om aan te geven

waarom ze zijn gaan sporten, wat heb je al bereikt, wat zou je meer willen? Graag zou ik jongens

willen spreken die door de Hambaken Gym in hun eigen kracht zijn gaan geloven. B.v. heb ik eens

gehoord van een jongen met obesitas die door het sporten nu slank is geworden. Dat klopt, dat is. M.

Dat zijn jongens die ik graag wil spreken. Het is niet de bedoeling dat zij allemaal professor zijn

geworden maar juist het geloof hebben gekregen in hun eigen kracht. Dat zijn voorbeeldfiguren. Dit

is waar mijn onderzoek overgaat: Hambaken Gym brengt jongeren in hun eigen kracht, juist ook

jongeren met een beperking krijgen kansen hier.

Wat doet de Hambaken Gym bij de jongeren?

Een stukje basis eigen maken. Dit betekent bv op tijd naar de training gaan. Dat is al heel wat.

Luisteren naar een vrijwilliger, luisteren naar een trainer. Wat ik zie is dat jongeren veel meer

zelfvertrouwen krijgen door ze zelf dingen te laten doen. Wij doen wel eens oefeningen en dan roep

ik een naam dat iemand moet gaan tellen. Dat lijkt voor ons heel gewoon maar voor hun is dat een

heel grote drempel. Na de training zeggen ze wel eens: daar moet je mij niet meer mee verrassen,

dan zeg ik dat het juist heel goed was dat ze het deden. Het zijn heel kleine stapjes, maar als ze een

keer niet gevraagd worden dan kijken ze mij nu aan van He, je hebt mij deze keer niet laten doen!

Waarom ik niet. Het zijn kleine dingen, maar dit soort jongeren gaan zich steeds belangrijker voelen

binnen de Gym. Maar ook in de samenleving. Het komt maar al te vaak voor dat ik aan een jongeren

vraag: Heb jij begrepen wat ik heb uitgelegd? Ja, zeggen ze dan. En natuurlijk komt het voor dat ze

maar half geluisterd hebben maar het niet durven toe te geven. Dat zijn allerlei leermomenten. En als

ze het dan doen zoals ik de oefening voor gedaan heb, dan heb ik hier heel veel bewondering voor.

En dat laat ik ze ook weten. En dan geef ik ze ook een taak tijdens de training. Hierdoor krijgen ze

steeds veel meer zelfvertrouwen. Ook merk ik dat er veel tolerantie in de groep ontstaat. Dat je

minder ervaren jongens samen laat trainen met ervaren jongens. Juist om te groeien en niet om af te

straffen, want daar zijn we goed in in de maatschappij. Iemand die niet goed kan, hup weg met jou.

Jij kan niets, jij wil niets. Daar zijn we goed in. Maar juist in de sport geef zo’n jongen een kans om

zijn talent te ontwikkelen, maar straf hem niet af. Dat weet ik vanuit het verleden. Dat ervaren

talenten een opkomend talent afstraffen omdat zij een bedreiging vormen voor henzelf. Dit zie je

ook in de maatschappij. En dat juist door de verbinding met sport die persoon te laten ervaren dat hij

een kans kan pakken, maar ook de kans krijgt om dit te doen. Dit zijn 2 verschillende aspecten en die

wil ik graag met elkaar verbinden. En je merkt dat jongeren groeien. Het is niet van “moet ik nou met

hem”, nee het is gewoon hup, doen. Want ze weten dat ze hier van kunnen leren, maar dat is ooit

anders geweest. Maar ook jongens met een LVB-achtergrond, durf jij die in de groep de opdracht te

geven van ga maar tellen? Ja, dat heb ik gedaan. Ik ben toen geschrokken, want die jongen raakte de

tel kwijt. Toen was er tijdens de training niemand die hier om ging lachen of hier op ging reageren.

Dit omdat het bekend was dat deze jongen een beperking heeft. Dat was bekend bij iedereen. Zowel

bij de trainers als bij de leden. Dit werd gewoon geaccepteerd omdat ze het weten. Deze jongen

wordt door de andere jongens , nog niet eens door de trainers, maar juist de anderen ondersteunt in

zijn oefeningen. Dat is gewoon oog hebben voor de medemens. Dat was heel vervelend voor hem

maar ook voor mij. Maar ik wilde het toch proberen. Om hem te laten ervaren wat er kan gebeuren

als je onverwachts geconfronteerd wordt met dit soort situaties. M. is dit goed afgelopen? L. ja, ik

heb daarna met hem hierover gesproken. Ik vroeg of hij het vervelend vond. Eerst wel omdat ik de

tel kwijt raakte. L. dat is helemaal niet erg, heb je iemand horen lachen? Helemaal niet. Dat is dus

tolerant, wil je dat ik je de volgende keer vooraf kenbaar aan je maak dat ik je vraag? Ja, doe maar

dan kan ik mij daar op voorbereiden. De keer daarop vroeg ik of hij wilde tellen tot 50, en of dat

haalbaar was. Ja, zei hij. Zo integreer je dus. Dat betekent dat niet alleen de trainers oog moeten

hebben voor het individu maar ook de jongeren. Want deze jongeren moeten de achtergrond

kennen en dan kunnen ze het ook begrijpen. Want in het begin werd deze jongen gepest (heel even)

en belachelijk gemaakt en daar heb ik op ingegrepen. Een LVB-jongeren komt niet makkelijk

binnenlopen met hallo kan ik mee doen? Deze week heb ik nog een jongen die bij de Hambaken

Gym heeft getraind, maar door de thuissituatie heeft hij moeten stoppen maar wil weer gaan

starten. Vanuit MEE is gevraagd of ik voor de eerste keer deze jongen op wil gaan halen om hem een

steuntje in de rug te bieden. De rest komt wel. Dat is dicht bij de mensen staan. Het trainen is niet

alleen maar iemand leren te boksen om iemand te leren te vechten. Nee het is zo breed er zijn zoveel

facetten aan verbonden. Het tellen dat ik net vertelde, wie is er daar mee bezig om hem te laten

tellen en uit te laten lachen. Het voert veel verder, het zijn allemaal toetsen op de groep en toetsen

op de jongere en op de trainer zelf. M. Zie jij ook dat deze jongen op straat ook begroet wordt door

de andere jongens. Gaat dit contact en herkenning verder dan alleen deze muren. L. deze jongen

woont op de Maaspoort maar hij is geaccepteerd in de Gym. Als hij aan komt lopen is het goedendag

zeggen, handjes schudden. Dit is ook waar we mee bezig zijn met de Gym. De vertaalslag naar de wijk

en de samenleving. Als ze mekaar accepteren binnen de sportvereniging waarom zou dit dan niet er

buiten kunnen?

Bruggetje naar het onderwijs:

De Rijzertschool daar zitten nogal wat LVB-ers op. Ze komen hier stage lopen, gaan begeleid worden,

misschien gaan ze wel sporten. Want vooralsnog zijn we voor de wijk en door de wijk. M. wel

opletten in je gesprek met **** dat we klein willen beginnen, alleen met jongens uit de wijk

Hambaken. L. inderdaad klein omdat we ook nog moeten kijken hoe het gaat lopen. Wat loopt wel

en waar zitten de manco’s. Waar zijn de sterke punten en waar kunnen we wel mee aan de slag.

Bruggetje naar Kroon op je Wijk:

L. “Wat is dat”? M. Welke diensten zijn ontwikkeld en welke lopen er. Conclusie: de tuinuitleen en

**** zijn ondersteuning lopen. Boekje 10x niks, kapper, fietsenmaker, talentenwinkel lopen allemaal

niet. L. het enige dat echt loopt is het plan van **** “Genuine” waar ****op ingestoken is. Ik heb het

in de lucht gehouden, maar dat stopt nu. We gaan uitdragen dat dit geen Kroon op je Wijkinitiatief is

maar een burgerinitiatief. Hij doet iets voor de wijk en niet voor Kroon op je wijk. M. Waarom lukt dit

project wel en Hambaken Gym wel en de andere projecten niet? Oprechte betrokkenheid, oprechte

interesse, continue in contact blijven. (Presentie). Blijf vertrouwen, natuurlijk 1 stapje terug 2 stapjes

vooruit. ****is een mooi voorbeeld. Een tijd ging het goed, daarna met zijn opleiding niet, maar na

acceptatie van zichzelf (en erkenning van Leon dat hij teveel tegelijk doet), loopt het nu als een trein.

Hij is echt een groot voorbeeld. De opleiding was jou opgedrongen. Dat contact tussen ****en mij is

alleen maar krachtiger geworden omdat ik hem niet ben afgevallen ten aanzien van de opleiding. Hij

is de zorg ingegaan en dat gaat hartstikke goed. Elke woensdag en vrijdag komt hij bij mij om te

evalueren. Blijf geloven in deze jongen. Hij heeft het hartstikke druk. Met zijn linkerbeen begeleidt bij

jongeren, met zijn rechterbeen volgt hij een opleiding en werkt. Ook hij heeft van ver moeten

komen, ook hij deed ooit verkeerde dingen. L. Ik wou dat iemand een keer naar voren treed om hem

op een podium te zetten. M. dat wordt wel gedaan**** gaat langs met een groep BOBO’s om het

succesverhaal te showen. Maar vervolgens trekken ze voor de komende 5 maanden na het bezoek de

deur weer dicht tot het nieuwe hoge bezoek langs komt. Dit is van de ene kant fijn, van de andere

kant is het aapjes kijken en pluimen krijgen over de rug van de ander. Vanaf nu gaat dat niet meer

gebeuren, het is een burgerinitiatief. Dat was het eigenlijk al maar door bemoeienissen van allerlei

projectenmedewerkers heeft hij gekozen om onder de vlag van Kroon op je Wijk een opleiding te

gaan doen. Dat was jammer. Hij heeft zich om laten praten en uiteindelijk loopt hij toch stuk.

Eigenlijk loopt het wel zoals het moet, maar dan dicht bij hem op zijn manier. Je gaat met die

opleiding niet doen waar je goed in bent. Waar ben je goed in. F. Zorgen voor…… L. dat heb je van je

moeder. Hij is de zorg ingegaan. Daarnaast heeft hij materialen die opgeknapt moeten worden

(rolstoelen en krukken) e.d. daar ben ik nu mee bezig om een ruimte hiervoor te zoeken, want hij wil

met jongens dit op gaan knappen.

Zijn er buiten **** nog meer sleutelfiguren?

Ja, er zijn er meer maar ****heeft heel veel lijnen binnen de Hambaken Gym. Ik doe het buiten de

Gym. Hij heeft de tijd er niet voor maar als hij op 1 avond trainer kan zijn voor de kleintjes. Dat wil hij

ook. En dan kan ****en jij ook een avond doen (tegen een vergoeding). Want de kwetsbaarheid van

de Hambaken Gym zit hem in ****. Als hij bv een auto-ongeluk krijgt dan valt het kaartenhuisje in. Je

zal meer trainers moeten opleiden. Wil je als Hambaken Gym een echte professionele vereniging

worden dan moet je kijken naar je valkuilen en deze oplossen. Dan moet je niet 1 trainer hebben die

alle avonden les geeft, maar dit verdelen over 4 trainers die er allemaal voor gaan. Je kunt er voor

kiezen als bestuur om door te gaan zoals je nu bezig bent, maar het blijft kwetsbaar en dan kun je

eigenlijk niet deze ambities met onderwijsondersteuning waarmaken. Dit betekent dat **** ook

energie moet gaan stoppen in de onderwijsbegeleiding, hiervoor gaat hij betaald worden. Het

probleem is dat heel veel jongeren opkijken tegen **** als vechter. Meer dan **** moet wel een

kans krijgen . In deze cultuur werkt het zo dat ze opkijken naar iemand met status. Hij heeft het zo

gedaan dus zo wil ik het ook gaan doen. ****heeft deze erkenning van de jongens gedeeltelijk.

Youssef heeft dit helemaal maar die moet leren loslaten. Het moeilijke punt is voor degene die het

heeft opgezet om te leren loslaten. Daarnaast heb je ****, daar kijken ze ook tegenop. Het moeilijke

op dit moment is dat ****en een aantal jongens graag een duidelijke rol willen hebben die nu

ingevuld worden door de vrienden van **** Daardoor raken ze en voelen ze zich op de achtergrond

gezet. Ik heb ****wel gewaarschuwd dat hij **** in de gaten moet houden en hem niet moet

verliezen. **** werd onzeker doordat anderen gevraagd werden om les te geven en hij niet.

Hierdoor kreeg zijn eigenwaarde een knauw.

Stel dat we **** zouden vragen om bestuurslid te worden?

Dat doet hij. Een paar maanden geleden hebben we met **** gesproken over een filmavond.

Moeten we dit niet op gaan pakken in plaats van af te wachten wat **** gaan doen. **** gaat niet

actief worden met de filmavond in dit huisje omdat hij zijn activiteiten wil blijven doen vanuit zijn

eigen huisje. Het groepje van ****wil niet gezien worden bij de jongens zoals ****

Besproken wordt dat er allerlei acties ondernomen kunnen worden door **** maar dat we er niets

van zien. Uitgesproken wordt dat we grote twijfels hebben bij de onderwijsbegeleiding van deze

jongens. We kunnen natuurlijk werken naar stagiaires zoals bv. ****. Wij kunnen de verbinding

maken naar scholen als De Rijzert, KWIC en het Hervion. Hervion kennen we niet zo goed, maar

****krijgt daar wel stagiaires van.

Graag wil ik nog namen van **** krijgen van jongens die ik kan interviewen:

N.l. sleutelfiguren die sterk zijn en als rolmodel in de toekomst kunnen gaan dienen

Kwetsbare jongeren die door te sporten een positiever zelfbeeld hebben gekregen.

Bijlage 11

Voorbeeld transcriberen van het interview

V

I.20

Sociaal wijkbeheerder/jeugdregisseur Zayaz/trainer Hambaken Gym. 48 jaar oud, 6 jaar werkzaam als

wijkbeheerder van Zayaz in de Hambaken en 5 jaar actief als trainer bij de Hambaken Gym. Ben je

benaderd vanuit de HB Gym of heb je zelf de stap gemaakt? Ik heb zelf de stap naar de HB Gym

gemaakt. Eigen initiatief omdat ik weet dat je middels sport een hele grote doelgroep van jongeren

kan benaderen. Laat ik dan nog eens het geluk hebben dat ik een lange periode als amateur bokser 5

achter de rug hebben daar altijd als sportbegeleider geweest van jongeren, weet waar de behoeftes

liggen, kwaliteiten liggen en eventuele manco’s zitten. Hambaken Gym had ik heel snel opgepikt in

de eerste twee maanden in de wijk. Via een foldertje kwam ik achter het adres van **** en heb ik

hem benaderd. Hij stond daar meteen voor open.

Je stond er meteen voor open dat betekent dat je aangaf dat je wilde trainen? Ik heb aangegeven 10

dat ik als trainer iets kan betekenen en heb dus mijn diensten aangeboden. Omdat ik weet dat je als

kickbokser moet trappen, stoten en klappen moet geven. Wie kan dit beter weten dan een

amateurbokser? **** zag het ook meteen zitten en een week later ben ik daar begonnen. En na 2 a 3

maanden ben ik bestuurslid geworden. 80% allochtonen in de groep, werd je meteen geaccepteerd?

Eerst aftasten van beide kanten, ik werd wel geaccepteerd, maar nu 5 jaar verder word ik op handen 15

gedragen. Ze weten nu ook heel goed wat ik voor hen kan betekenen, ik ben nu een verlengde van

deze jongere die hun weg niet weten te vinden richting scholing of vrijetijdsbesteding in de

avonduren. Jongeren die vragen hoe ze kunnen afvallen, de tips die ik geef daar doen zij iets mee, ze

komen er ook op terug. He ****, hartstikke goede tip, het werkt. Hoe ben jij aanvullend op **** Ik

denk dat wij heel veel raakvlakken hebben en natuurlijk zit ik in de luxe positie dat ik rechtstreeks 20

aan de wijk verbonden ben. En dat betekent dat ik open kan staan voor iedereen, daar heb ik de tijd

en de mogelijkheden voor en die gebruik ik ook heel intensief. En dat is nu net het stukje wat bij ****

ontbreekt. Het beperkt zich bij hem tot de avonden training geven en wedstrijdbegeleiding. Eigenlijk

vullen wij elkaar heel goed aan. Want ik kies er niet voor om alle avonden en in de weekenden deze

activiteiten te doen. Jij bent bestuurslid, jij hebt dat sociale aspect ook richting opleiding, 25

ondersteuning werk en stage. ****heeft veel contacten in de Marokkaanse cultuur , de trainingen en

de weekenden. **** zie ik als een verbindende factor naar de ouders voor twee avonden in de week

en trainingen richting vrouwen. Zij geeft opvoedkundige adviezen aan ouders e.d. Hoe moet ik dit

zien ten aanzien van inclusie? Sterke broeders uit de wijk halen de zwakke broeders op. Nemen ze

mee. 30

Zie je dit ook bij ouders of bij de jongens in de wijk? Ik zou het willen zien gebeuren. Helaas is dat nog

te minimaal. Met dit initiatief hier hebben we al een voorzet gegeven, samen met het Wielsem 142

(****). Hierdoor hoop ik juist meer ouders te betrekken bij de club. Leg hier een krantje neer , een

Marokkaans krantje. Iets wat kan verbinden met elkaar. Wat ik merk is dat er te weinig ouders aan

de kant zitten en zij ook niet bekend zijn met deze activiteit. Van de andere kant ken ik ouders die 35

wel heel betrokken zijn. Die betrokkenheid beperkt zich tot de gezinssituatie en niet verder. Dat zie ik

nu juist als een uitdaging voor de Hambaken Gym om deze verbinding te gaan leggen. Misschien zie

ik dit wel als een persoonlijke uitdaging. Ik weet dat dit heel moeizaam loopt, ook omdat we niet de

juiste locatie hebben. Stel dat de Elzengaard door gaat, dat zou een mogelijkheid kunnen zijn en dat

zou veel meer perspectief kunnen bieden. Heel vaak hoor ik nog van mensen dat zij vragen hoe het 40

staat met de Elzengaard. Mensen weten dit wel en daarom weet ik dat zij er mee bezig zijn in hun

hoofd. De locatie BBS beperkt zich alleen maar tot sporten en de Elzengaard biedt veel meer

perspectief. De BBS voelt niet als eigen. Een Elzengaard voelt wel als “eigen”. Als ouders nu wel

komen kijken dan zit je naast elkaar op de bank en dan wordt van jou verwacht dat er stilte is uit

respect voor de groep en de trainer. Je mag zitten en aapjes kijken. Het is totaal geen locatie waar 45

deze mensen zichzelf kunnen zijn. En dat ze in de Hambaken zijn en dat het over de Hambaken gaat.

Stel dat de Noorderpoort naar voren geschoven wordt voor de Hambaken Gym te samen met het

nieuwe wijkteam. Hoe kijk jij hier tegen aan. Goede locatie, ik geloof alleen niet in de combinatie.

Omdat er dan te veel bemoeienissen komen van allerlei professionals die er iets mee moeten, dan

gaat het mis. Hambaken Gym is een burgerinitiatief en dat moet je gewoon zo laten. Dat is juist de 50

kracht van deze vereniging. Op basis van vrijwilligers, met burgers uit de wijk. En voor de verdere rest

hebben ze een goed bestuur, laat de mensen zelf met ideeën komen en laat de mensen het zelf

uitvoeren. Ik hoor jou dit zeggen en denk OK 7 jaar geleden is dit initiatief genomen en al 7 jaar

hebben zij het voor sporten goed voor elkaar.

Nu zijn we aan het starten met het mondriaanhuisje en de onderwijsbegeleiding. Ik zie weinig kracht 55

van de bewoners zelf. Momenteel zijn jij en ik hier actief mee bezig. Wij zijn professionals, gaan wij

het nu overnemen omdat het idee toch blijft hangen? Zie jij dit ook? Tuurlijk, maar mensen zijn niet

altijd gewend om dingen te organiseren (hierbij wil ik het niet op culturen gooien). Als jij opgroeit in

een gezin waar alles voor jou geregeld wordt, dan is de schakeling heel moeilijk te maken om zelf

dingen te gaan doen. Een stukje ondernemen, maar ook met een stukje onzekerheid en 60

onbekendheid en een stukje onmacht. Ik denk dat de rol van bestuur en/of professionals altijd zal

moeten blijven bestaan. Ook heb je hier een actieve groep in de toekomst, dan nog zul je een

aanjager moeten blijven houden. Dat is niet erg, alleen moeten we er naar toe dat we de krachtige

personen kansen geven om zaken over te nemen zodat zij kunnen “leren” van de professional. Wij

moeten dus die mensen erbij betrekken die open staan om deze expertise over te nemen. 65

Professionals moeten dus overdragen van expertise. Waar je dus op zoek naar bent is mensen zoals

jij ****hebt begeleid. Binnen de Hambaken Gym ben ik op zoek naar ,binnen de groep van 40-50

leden, 4 jongens die ook sleutelfiguur kunnen worden zoals ****. 4 jongens die net als **** een

stempel kunnen zetten. Zijn er naast **** nog 4 van deze jongens? L. absoluut. M. graag zou ik een

paar van deze sleutelfiguren willen interviewen. Zijn dit jongens binnen het groepje van ****of er 70

buiten? L. buiten het groepje van ****. Vraag van M. aan L. om de namen van jongens die zowel

binnen de groep als buiten de groep van **** die met mij een interview willen. Juist om aan te geven

waarom ze zijn gaan sporten, wat heb je al bereikt, wat zou je meer willen?

Graag zou ik jongens willen spreken die door de Hambaken Gym in hun eigen kracht zijn gaan

geloven. B.v. heb ik eens gehoord van een jongen met obesitas die door het sporten nu slank is 75

geworden. Dat klopt, dat is. Dat zijn jongens die ik graag wil spreken. Het is niet de bedoeling dat zij

allemaal professor zijn geworden maar juist het geloof hebben gekregen in hun eigen kracht. Dat zijn

voorbeeldfiguren. Dit is waar mijn onderzoek overgaat: Hambaken Gym brengt jongeren in hun eigen

kracht, juist ook jongeren met een beperking krijgen kansen hier. Wat doet de Hambaken Gym bij de

jongeren? Een stukje basis eigen maken. Dit betekent bv op tijd naar de training gaan. Dat is al heel 80

wat. Luisteren naar een vrijwilliger, luisteren naar een trainer.

Wat ik zie is dat jongeren veel meer zelfvertrouwen krijgen door ze zelf dingen te laten doen. Wij

doen wel eens oefeningen en dan roep ik een naam dat iemand moet gaan tellen. Dat lijkt voor ons

heel gewoon maar voor hun is dat een heel grote drempel. Na de training zeggen ze wel eens: daar

moet je mij niet meer mee verrassen, dan zeg ik dat het juist heel goed was dat ze het deden. Het zijn 85

heel kleine stapjes, maar als ze een keer niet gevraagd worden dan kijken ze mij nu aan van He, je

hebt mij deze keer niet laten doen! Waarom ik niet. Het zijn kleine dingen, maar dit soort jongeren

gaan zich steeds belangrijker voelen binnen de Gym. Maar ook in de samenleving. Het komt maar al

te vaak voor dat ik aan een jongeren vraag: Heb jij begrepen wat ik heb uitgelegd? Ja, zeggen ze dan.

En natuurlijk komt het voor dat ze maar half geluisterd hebben maar het niet durven toe te geven. 90

Dat zijn allerlei leermomenten. En als ze het dan doen zoals ik de oefening voor gedaan heb, dan heb

ik hier heel veel bewondering voor. En dat laat ik ze ook weten. En dan geef ik ze ook een taak tijdens

de training. Hierdoor krijgen ze steeds veel meer zelfvertrouwen. Ook merk ik dat er veel tolerantie

in de groep ontstaat. Dat je minder ervaren jongens samen laat trainen met ervaren jongens. Juist

om te groeien en niet om af te straffen, want daar zijn we goed in in de maatschappij. Iemand die 95

niet goed kan, hup weg met jou. Jij kan niets, jij wil niets. Daar zijn we goed in. Maar juist in de sport

geef zo’n jongen een kans om zijn talent te ontwikkelen, maar straf hem niet af. Dat weet ik vanuit

het verleden. Dat ervaren talenten een opkomend talent afstraffen omdat zij een bedreiging vormen

voor henzelf. Dit zie je ook in de maatschappij. En dat juist door de verbinding met sport die persoon

te laten ervaren dat hij een kans kan pakken, maar ook de kans krijgt om dit te doen. Dit zijn 2 100

verschillende aspecten en die wil ik graag met elkaar verbinden. En je merkt dat jongeren groeien.

Het is niet van “moet ik nou met hem”, nee het is gewoon hup, doen. Want ze weten dat ze hier van

kunnen leren, maar dat is ooit anders geweest.

Maar ook jongens met een LVB-achtergrond, durf jij die in de groep de opdracht te geven van ga

maar tellen? Ja, dat heb ik gedaan. Ik ben toen geschrokken, want die jongen raakte de tel kwijt. 105

Toen was er tijdens de training niemand die hier om ging lachen of hier op ging reageren. Dit omdat

het bekend was dat deze jongen een beperking heeft. Dat was bekend bij iedereen. Zowel bij de

trainers als bij de leden. Dit werd gewoon geaccepteerd omdat ze het weten. Deze jongen wordt

door de andere jongens , nog niet eens door de trainers, maar juist de anderen ondersteunt in zijn

oefeningen. Dat is gewoon oog hebben voor de medemens. Dat was heel vervelend voor hem maar 110

ook voor mij. Maar ik wilde het toch proberen. Om hem te laten ervaren wat er kan gebeuren als je

onverwachts geconfronteerd wordt met dit soort situaties. Is dit goed afgelopen? ja, ik heb daarna

met hem hierover gesproken. Ik vroeg of hij het vervelend vond. Eerst wel omdat ik de tel kwijt

raakte. Dat is helemaal niet erg, heb je iemand horen lachen? Helemaal niet. Dat is dus tolerant, wil

je dat ik je de volgende keer vooraf kenbaar aan je maak dat ik je vraag? Ja, doe maar dan kan ik mij 115

daar op voorbereiden. De keer daarop vroeg ik of hij wilde tellen tot 50, en of dat haalbaar was. Ja,

zei hij. Zo integreer je dus. Dat betekent dat niet alleen de trainers oog moeten hebben voor het

individu maar ook de jongeren. Want deze jongeren moeten de achtergrond kennen en dan kunnen

ze het ook begrijpen. Want in het begin werd deze jongen gepest (heel even) en belachelijk gemaakt

en daar heb ik op ingegrepen. 120

Een LVB-jongeren komt niet makkelijk binnenlopen met hallo kan ik mee doen? Deze week heb ik

nog een jongen die bij de Hambaken Gym heeft getraind, maar door de thuissituatie heeft hij moeten

stoppen maar wil weer gaan starten. Vanuit MEE is gevraagd of ik voor de eerste keer deze jongen op

wil gaan halen om hem een steuntje in de rug te bieden. De rest komt wel. Dat is dicht bij de mensen

staan. Het trainen is niet alleen maar iemand leren te boksen om iemand te leren te vechten. Nee 125

het is zo breed er zijn zoveel facetten aan verbonden. Het tellen dat ik net vertelde, wie is er daar

mee bezig om hem te laten tellen en uit te laten lachen. Het voert veel verder, het zijn allemaal

toetsen op de groep en toetsen op de jongere en op de trainer zelf.

Zie jij ook dat deze jongen op straat ook begroet wordt door de andere jongens. Gaat dit contact en

herkenning verder dan alleen deze muren. Deze jongen woont op de Maaspoort maar hij is 130

geaccepteerd in de Gym. Als hij aan komt lopen is het goedendag zeggen, handjes schudden. Dit is

ook waar we mee bezig zijn met de Gym. De vertaalslag naar de wijk en de samenleving. Als ze

mekaar accepteren binnen de sportvereniging waarom zou dit dan niet er buiten kunnen?

Bruggetje naar het onderwijs: De Rijzertschool daar zitten nogal wat LVB-ers op. Ze komen hier stage

lopen, gaan begeleid worden, misschien gaan ze wel sporten. Want vooralsnog zijn we voor de wijk 135

en door de wijk. wel opletten in je gesprek met **** dat we klein willen beginnen, alleen met jongens

uit de wijk Hambaken. Inderdaad klein omdat we ook nog moeten kijken hoe het gaat lopen. Wat

loopt wel en waar zitten de manco’s. Waar zijn de sterke punten en waar kunnen we wel mee aan de

slag.

Bruggetje naar Kroon op je Wijk: “Welke diensten zijn ontwikkeld en welke lopen er. Conclusie: de 140

tuinuitleen en ****zijn ondersteuning lopen. Boekje 10x niks, kapper, fietsenmaker, talentenwinkel

lopen allemaal niet. L. het enige dat echt loopt is het plan van ****Genuine” waar ****op

ingestoken is. Ik heb het in de lucht gehouden, maar dat stopt nu. We gaan uitdragen dat dit geen

Kroon op je Wijkinitiatief is maar een burgerinitiatief. Hij doet iets voor de wijk en niet voor Kroon op

je wijk. 145

Waarom lukt dit project Hambaken Gym wel en de andere projecten niet? Oprechte betrokkenheid,

oprechte interesse, continue in contact blijven. (Presentie). Blijf vertrouwen, natuurlijk 1 stapje terug

2 stapjes vooruit. ****is een mooi voorbeeld. Een tijd ging het goed, daarna met zijn opleiding niet,

maar na acceptatie van zichzelf (en erkenning van ****dat hij teveel tegelijk doet), loopt het nu als

een trein. Hij is echt een groot voorbeeld. De opleiding was jou opgedrongen. 150

Dat contact tussen ****en mij is alleen maar krachtiger geworden omdat ik hem niet ben afgevallen

ten aanzien van de opleiding. Hij is de zorg ingegaan en dat gaat hartstikke goed. Elke woensdag en

vrijdag komt hij bij mij om te evalueren. Blijf geloven in deze jongen. Hij heeft het hartstikke druk.

Met zijn linkerbeen begeleidt bij jongeren, met zijn rechterbeen volgt hij een opleiding en werkt. Ook

hij heeft van ver moeten komen, ook hij deed ooit verkeerde dingen. Ik wou dat iemand een keer 155

naar voren treed om hem op een podium te zetten.

Dat wordt ook wel gedaan. **** gaat langs met een groep BOBO’s om het succesverhaal te showen.

Maar vervolgens trekken ze voor de komende 5 maanden na het bezoek de deur weer dicht tot het

nieuwe hoge bezoek langs komt. Dit is van de ene kant fijn, van de andere kant is het aapjes kijken en

pluimen krijgen over de rug van de ander. Vanaf nu gaat dat niet meer gebeuren, het is een 160

burgerinitiatief. Dat was het eigenlijk al maar door bemoeienissen van allerlei projectenmedewerkers

heeft hij gekozen om onder de vlag van Kroon op je Wijk een opleiding te gaan doen. Dat was

jammer. Hij heeft zich om laten praten en uiteindelijk loopt hij toch stuk. Eigenlijk loopt het wel zoals

het moet, maar dan dicht bij hem op zijn manier. Je gaat met die opleiding niet doen waar je goed in

bent. Waar ben je goed in ****Zorgen voor…… Dat heb je van je moeder. Hij is de zorg ingegaan. 165

Daarnaast heeft hij materialen die opgeknapt moeten worden (rolstoelen en krukken) e.d. daar ben

ik nu mee bezig om een ruimte hiervoor te zoeken, want hij wil met jongens dit op gaan knappen.

Zijn er buiten ****nog meer sleutelfiguren? Ja, er zijn er meer maar **** heeft heel veel lijnen

binnen de Hambaken Gym. Ik doe het buiten de Gym. Hij heeft de tijd er niet voor maar als hij op 1

avond trainer kan zijn voor de kleintjes. Dat wil hij ook. 170

En dan kan **** en jij ook een avond doen (tegen een vergoeding). Want de kwetsbaarheid van de

Hambaken Gym zit hem in ****. Als hij bv een auto-ongeluk krijgt dan valt het kaartenhuisje in. Je zal

meer trainers moeten opleiden. Wil je als Hambaken Gym een echte professionele vereniging

worden dan moet je kijken naar je valkuilen en deze oplossen. Dan moet je niet 1 trainer hebben die

alle avonden les geeft, maar dit verdelen over 4 trainers die er allemaal voor gaan. Je kunt er voor 175

kiezen als bestuur om door te gaan zoals je nu bezig bent, maar het blijft kwetsbaar en dan kun je

eigenlijk niet deze ambities met onderwijsondersteuning waarmaken. Dit betekent dat ****ook

energie moet gaan stoppen in de onderwijsbegeleiding, hiervoor gaat hij betaald worden. Het

probleem is dat heel veel jongeren opkijken tegen **** als vechter. Meer dan ****.**** moet wel

een kans krijgen . 180

In deze cultuur werkt het zo dat ze opkijken naar iemand met status. Hij heeft het zo gedaan dus zo

wil ik het ook gaan doen. ****heeft deze erkenning van de jongens gedeeltelijk. **** heeft dit

helemaal maar die moet leren loslaten. Het moeilijke punt is voor degene die het heeft opgezet om

te leren loslaten. Daarnaast heb je ****, daar kijken ze ook tegenop. Het moeilijke op dit moment is

dat ****en een aantal jongens graag een duidelijke rol willen hebben die nu ingevuld worden door 185

de vrienden van **** Daardoor raken ze en voelen ze zich op de achtergrond gezet. Ik heb ****wel

gewaarschuwd dat hij ****in de gaten moet houden en hem niet moet verliezen. **** werd onzeker

doordat anderen gevraagd werden om les te geven en hij niet. Hierdoor kreeg zijn eigenwaarde een

knauw. Stel dat we ****zouden vragen om bestuurslid te worden? Dat doet hij.

Een paar maanden geleden hebben we met ****,****,**** gesproken over een filmavond. Moeten 190

we dit niet op gaan pakken in plaats van af te wachten wat **** en **** gaan doen. **** gaat niet

actief worden met de filmavond in dit huisje omdat hij zijn activiteiten wil blijven doen vanuit zijn

eigen huisje. Het groepje van ****wil niet gezien worden bij de jongens zoals **** en ****.

Besproken wordt dat er allerlei acties ondernomen kunnen worden door **** en **** maar dat we

er niets van zien. Uitgesproken wordt dat we grote twijfels hebben bij de onderwijsbegeleiding van 195

deze jongens. We kunnen natuurlijk werken naar stagiaires zoals bv. Fleur. Wij kunnen de verbinding

maken naar scholen als De Rijzert, KWIC en het Hervion. Hervion kennen we niet zo goed, maar

****krijgt daar wel stagiaires van.

Graag wil ik nog namen van ****krijgen van jongens die ik kan interviewen:. A. Sleutelfiguren die

sterk zijn en als rolmodel in de toekomst kunnen gaan dienen. B. Kwetsbare jongeren die door te 200

sporten een positiever zelfbeeld hebben gekregen.

Bijlage 12

Voorbeeld codeerformat

Bijlage 13

Ronde tafelgesprek Hambaken Gym 14 maart 2012

Aanwezig: Ton Janssen, Hans Werdmöller, Sjaak Khonraad (allen Avans), Mohammed Acharki (Zayaz), Theo van Grinsven,

Gé Bouwhuis (beide van de politie), Hannie Spijkers (Divers), Sidi Rerhioui (beheerder huisje 142) Mieke v.d. Sanden,

Youssef Noudri, Ismaël Zouani, Karin v.d. Voort, Leon Pijnenburg, Harold Drost (allen bestuur Hambaken Gym), Khalid Daud

(stagiair), Jalale, Karim, ……. (aanvullen met namen andere jongeren) Afgemeld: Marga de Leeuw (gemeente), Wilma van

Steen (bestuur Hambaken Gym)

Bij een toevallige ontmoeting tussen Youssef en Theo van Grinsven kwam het contact dat er was met

Hambakenjongeren en politie van 1995 ter sprake. Youssef vertelde hierover aan het bestuur van de

Hambaken Gym en toonde ons een foto van een survivaltocht in de Ardennen in 1995. Een foto van

een groep Marokkaanse jongens, twee politieagenten en een jongerenwerker. Youssef stelt voor om

een gesprek aan te gaan met de politiemensen van 10 jaar geleden. Hij was toen één van die

jongens. Die survivaltocht staat in zijn geheugen gegrift.

Contacten worden gelegd en er blijken meer geïnteresseerden om mee te denken met Hambaken

Gym hoe de kickboksschool meer kan betekenen voor de wijk dan alleen vechtsportschool te zijn.

Het bestuur besluit dat er een informele bijeenkomst met een reünieachtige inslag onder leiding van

Youssef georganiseerd zal worden in het door Zayaz uitgeleende huisje 142.

Woensdag 14 maart komen rond 18.00 uur de genodigden binnen. Een uitgebreide maaltijd van

allerlei Marokkaanse gerechten, thee, koffie en aan het eind een drankje klaar bepalen mede de

prettige sfeer. Nadat iedere aanwezige zich heeft voorgesteld, volgt er een open gedachten-wisseling

over de toekomstige plannen van Hambaken Gym, over hoe er een bijdrage geleverd kan worden om

de wijk leefbaarder te maken en hoe Marokkaanse jongeren gesteund kunnen worden een plek te

vinden in de samenleving. De gedachten gaan uit naar een wijkcentrum in de Noorderpoort, alleen

voor wijkbewoners, met Hambaken Gym (het toonbeeld van burgerkracht!) in dit gebouw, waardoor

er groeimogelijkheden gecreëerd worden. Daarnaast zou er een horecagelegenheid, ruimtes voor

ZZP-ers (plan van LSA) en ruimtes om allerlei activiteiten die uit de wijk komen gestalte te geven. Op

een andere nabij gelegen eigen locatie werken de professionals in ketenverband dienstverlenend,

hulpver-lenend en wijkbewoners faciliterend, is de gedachte.

Youssef leidt de gesprekken, hij weet op ontspannen wijze meningen te ontlokken, de aanwezigen

mee te laten denken. Tegen het einde van de bijeenkomst doen enkele deelnemers een concreet

aanbod ter ondersteuning van Hambaken Gym.

Misschien een cliché, maar van deze paar uur hielden de betrokkenen een goed en inspirerend

gevoel over.

Genodigden van Avans Hogeschool, de politie, Zayaz, Divers, een aantal Marokkaanse jongeren,

stagiares, beheerder van huisje 142 en het bestuur van Hambaken Gym als organisator waren

aanwezig.

Afspraken/toezeggingen:

Avans:

Uitnodigen van Marokkaanse jongeren in klassen SPW en Juridische Dienstverleningen met hun verhaal.

Docenten interesseren om hun 40 uur stage ter ondersteuning te komen doorbrengen bij Hambaken Gym.

Ondersteuning bij beleidsnotities en stappenplannen van Hambaken Gym. Zayaz

Ter beschikking stellen van stageplaatsen en (leer)werkplaatsen via (onder)aannemers die voor de wooncoöperatie werken.

In het lopende (wijk)onderzoek wordt Hambaken Gym zeker meegenomen.

Zayaz wil zeker meedenken met de toekomst plannen van Hambaken Gym wat de nieuwe plek kan worden.

Politie

Er wordt gekeken naar een contactpersoon die aanspreekpunt kan zijn voor de Hambaken.Gym

Surveillerende agenten in de wijk worden uitgenodigd geregeld een kop koffie te komen drinken in huisje 142.

Hambaken Gym

Boksclinic geven aan politie en andere professionals

Stagiaires begeleiden

Dropouts opvangen

Huiswerkondersteuning geven

Bijlage 14

Powerpoint wijkbijeenkomst 9 maart 2012

Ambitie: Van sportvereniging tot sportief buurthuis met een maatschappelijke

functie in 2014.

Bijlage 15

Live radio talkshow over de wijk Hambaken door Radio 5

Bijlage 16

Brandbrief aan en bespreking onderzoek Burgers tonen lef! van de

Klankbordgroep, gemeente, Hambaken Gym en de LSA op 03-09-

2012.

(Voorlopig tekst verwijderd uit privacy oogpunt. Deze avond ligt

na de inleverdatum van de masterthese).

Datum Kenmerk Betreft 2 juli 2012 2012-07 Grote Zorgen:” Bewoners aan zet”?