Basisinkomen 2015

Onvoorwaardelijk basisinkomen. Dé weg voorwaarts

Onvoorwaardelijk basisinkomen. Dé weg voorwaarts -1-

Van zaadje tot volle bloei!

Onvoorwaardelijk

Basisinkomen

DéDéDéDé weg voorwaartsweg voorwaartsweg voorwaartsweg voorwaarts

Auteur : MZA Doel Document : Initieer Draagvlak



Inhoudsopgave

1. Inleiding ................................................................................................... 3

2. Onvoorwaardelijk basisinkomen, waarom? ............................................... 3

3. Visie ......................................................................................................... 5

4. Financiering basisinkomen ...................................................................... 6

4.1 Overige belastingen ................................................................................ 7

4.2 Basisbehoeften ....................................................................................... 8

5. Sociale componenten ............................................................................... 9

5.1 Voor wat hoort wat ............................................................................... 10

5.2 Overige bronvermeldingen .................................................................... 10



1. Inleiding

In de oertijd moest de mens overleven door te jagen en te verzamelen. Ook toen waren de eerste levensbehoeften voedsel, water, wonen, warmte. Langzaamaan zijn we – met horten en stoten – van een grot naar een hut naar een woning met koelkast en stromend water gegaan. NU hebben we een complexe op geld gebaseerde economie waarin het primitieve gedrag van jagen en verzamelen nog steeds voorkomt maar minder direct op de voorgrond. Onze complexe economie kan de eerste levensbehoeften van alle mensen invullen zonder jacht en verzamelgedrag. Dat hebben onze ouders en ouders daarvoor uiteindelijk tot stand gebracht en is een nalatenschap die we moeten koesteren. De evolutie gaat verder – met horten en stoten – en nu staan we aan de vooravond dat het een universeel mensenrecht is voor iedereen die hier op aarde komt om voorzien te zijn in de eerste levensbehoeften, onvoorwaardelijk! We groeien naar een “steady state” economie met een onvoorwaardelijk basisinkomen.

2. Onvoorwaardelijk basisinkomen, waarom?

De tijd van “Opbouw - Groei” economie is voorbij, we zijn aangekomen in een tijd van “Service & Onderhoud”. Het is een illusie dat iedere mens altijd maar meer goederen / diensten nodig heeft om een gelukkig aards leven te leiden. “Groei economie” wordt vervangen door een “Steady state” economie. Ons inzetten op verdere verduurzaming waaronder zo volledig mogelijke recycling en waar mogelijk productie uitvoeren in de regio waar consumptie plaatsvindt. Nieuwe technieken zorgen ervoor dat arbeid een steeds minder belangrijke plaats inneemt om te produceren wat “steady state” nodig is. Menselijk (sociaal) kapitaal c.q. arbeid wordt steeds minder belangrijk. Voorbode is misschien het feit dat arbeid in Nederland in 2013 letterlijk 6% minder waard is geworden t.o.v. 2012.



Het huidige economische model zorgt ervoor dat consumptie alleen mogelijk is als er arbeid tegenover staat. Dit is niet langer houdbaar. Het arbeidsethos is aan een grondige herziening toe! Al is het maar om voorbeelden van “verplicht vrijwilligerswerk” te voorkomen... en mensen niet dagelijks in angst te laten zijn voor hun baantje. Onvoorwaardelijk basisinkomen is een voorbeeld van een nieuwe kijk op de invulling van dit arbeidsethos. Dat een efficiënter wordende economie voor de massa niet leidt tot (ongeveer evenveel) extra inkomen blijkt wel uit onderstaande grafieken: Arbeidsproductiviteit stijging. Stijging van het inkomen.

Zo moet ik wel eens denken aan de zeventigerjaren van de vorige eeuw waarin één kostwinner een gezin met vier kinderen goed kon onderhouden in een eigen woning met een best redelijke levensstandaard. Dat zou je in de huidige tijd eens moeten proberen…? Deze gedachte wordt min of meer bevestigd door bovenstaande grafieken. Wie heeft er dan baat gehad bij die enorme productiviteit stijgingen? Misschien moeten we die vraag verder niet beantwoorden maar vanaf 2020 de productiviteit stijgingen wel ten gunste laten komen van alle mensen. Dit kan door de introductie van een onvoorwaardelijk basisinkomen. En dan hebben we het nog niet eens over de productiviteitstijgingen die zich nu aan het manifesteren zijn. Een video die een mooie toelichting geeft welke kant de productiviteit uitgaat: https://www.youtube.com/watch?v=7Pq-S557XQU

Mensen zitten momenteel veelal vast in een stramien van “overleven” binnen in een strakke structuur met veel “ON-“ vrijheid. Het onvoorwaardelijke basisinkomen zal een stimulans zijn dat mensen in vrijheid, creatief willen bijdragen.



3. Visie

Het is 2020…. Een onvoorwaardelijk basisinkomen is ingevoerd in heel Nederland voor iedereen van 25 jaar en ouder en die minimaal 15 jaar aantoonbaar in Nederland woont. Iedere individu ontvangt maandelijks € 1250 op de bankrekening. Alle andere (sociale) regelingen en belasting aftrekposten zijn er niet meer. Hiermee is Nederland het tweede land dat het basisinkomen heeft ingevoerd in navolging van Zwitserland in 2016/2017 waar het per referendum tot stand is gekomen. Uitvoeringsorganen voor onder andere de bijstand, WW, IAOW, Wajong, AOW, Huurtoeslag, zorgtoeslag, kinderbijslag, studiekosten, PGB, HRA, enzovoort, zijn opgeheven. Een sterk afgeslankte SVB zorgt voor de distributie van het basinkomen.Veel ambtenaren zijn overgestapt naar de vrije tijd industrie, het onderwijs en de zorg. Enquetes hebben uitgewezen dat de meeste mensen zich veel nuttiger en blijer voelen met de bezigheden nu: Je voegt iets zichtbaar toe voor de medemens, dat geeft positieve energie! Collectieve pensioenen worden afgebouwd. Opgebouwde aanspraken worden verplicht, binnen 10 jaar, jaarlijks uitgekeerd aan iedere individu die pensioen heeft opgebouwd. Dit pensioen wordt in eerste instantie verplicht gebruikt om een bestaande hypotheek of andere geregistreerde schulden af te lossen en is voor het verdere deel vrij besteedbaar. Het basisinkomen is gekoppeld aan de basisbehoeften en dit beweegt jaarlijks mee met de inflatie/deflatie van deze behoeften. Als je naast het basisinkomen werkt kan dat tot maximaal viermaal het basisinkomen als extra netto inkomen opleveren. De basisbehoeften en wijze van indexering zijn in 2018/2019 vastgelegd in de grondwet (bij tweederde meerderheid). Dit is gedaan om te voorkomen dat het basisinkomen in de toekomst als verkapte bezuinigingsmaatregel gebruikt kan worden. Overige nationale wetgeving om invoering van het basisinkomen mogelijk te maken is in 2018/2019 voorbereid en ingevoerd. Internationale verdragen zijn aangepast of opgezegd als dit de introductie van het basisinkomen belemmerde. Er is een beweging gaande binnen de VN om het basisinkomen te gaan zien als een universeel mensenrecht. Een mooie nalatenschap van onze ouders en voorouders die ervoor gezorgd hebben dat dit nu mogelijk gaat worden.



Er is een tendens zichtbaar dat mensen creatiever en veel meer relaxed worden door het wegvallen van het “Overlevingsmechanisme”. We willen elkaar helpen en handelen meer vanuit vertrouwen dan wantrouwen en de rigide tijdsdruk is weggevallen. Niet langer de angst (om het baantje te behouden, zoveel mogelijk te moeten verkopen, enzovoort... ) regeert. Het is de verwachting dat dit verder doorzet in de jaren twintig. De criminaliteit loopt terug en er zijn mooie initiatieven zichtbaar in het onderwijs en de zorg die niet meer gericht zijn op “geld en efficiency” maar op de afnemers van zorg en onderwijs. Mensen hebben er weer zin in. Ze voelen en zien dat ze werkelijk iets bijdragen, creatief en innoverend! De sociale onrust en de tegenstellingen die kwadratisch zijn toegenomen van 2015 tot 2018 is tot staan gebracht en uit zich nu ook in ander stemgedrag. Vooral in Duitsland en Frankrijk is de sociale onrust nog sterk aanwezig en neemt de ongelijkheid nog steeds fors toe. Er wordt met interesse gekeken naar de Zwitserse en Nederlandse aanpak.

4. Financiering basisinkomen

Onderstaand plaatje is slechts een grove indicatie of het basisinkomen te financieren is. Een detailberekening door een economisch instituut is gewenst. Daarbij moet bedacht worden dat een dergelijke berekening gemaakt is op basis van de huidige realiteit van economie en economische modellen terwijl we deze juist grondig willen herzien! Kosten basisinkomen Aanname: 10 miljoen mensen boven de 25 en minimaal 15 jaar in NL

Jaarlijkse kosten basisinkomen:

- 10 miljoen * € 1250,-- * 12 maanden = € 150 miljard

Te financieren door: Schrappen van uitgave posten In miljarden €

AOW 33

WAO/WIA…. 14

WW en Bijstand 10

Kindregelingen 12

Hypotheekrente aftrek 09

(Deels) wegvallen uitvoeringsorganen overheid. Salarissen, panden, onderhoud

30

Overige aftrekposten en niet langer gegeven subsidies

02

110



Er zijn nog twee belastingschijven voor inkomen. De 40 miljard wordt hieruit gefinancierd. De belastingschijf van 30% levert circa 70 miljard op. Er is rekening gehouden met een terugloop van het belastbaar inkomen van circa 250 miljard naar 210 miljard door de invoering van het basisinkomen en het wegvallen van banen). Netto inkomens uit arbeid groter dan 4* het basisinkomen worden 90% belast. Daarnaast zullen er op termijn minder kosten zijn op het gebied van:

� Gezondheidszorg door beter welzijn � Onderwijs door betere methoden en technieken (bijvoorbeeld video onderwijs) � Veiligheid door minder criminaliteit

4.1 Overige belastingen

- Winst gemaakt door rechtspersonen (bedrijven) wordt progressief belast.

Toekomstige productiviteitstijgingen moeten ten goede komen aan alle mensen, niet een enkeling. Eventueel kan ook gedacht worden aan een “robot belasting” of “productiviteit belasting”

- De BTW blijft gehandhaafd. Milieu vervuilende producten die nog niet in het hoge BTW regime vallen, worden daar onder gebracht

- Vermogen van mensen wordt belast vanaf 50.000 euro met een tarief van 2% (nu 1,2%). Het deposito garantiestelsel komt te vervallen. Een eigen huis valt niet onder vermogen.

- Subsidies worden niet langer via de overheid verstrekt. Uitzondering zijn subsidies ter bevordering van verduurzaming van de economie.

- Kindbijdrage: Voor kinderen vanaf 5 jaar tot en met 15 jaar, wordt voor de eerste twee kinderen een maandelijkse bijdrage bovenop het basisinkomen uitgekeerd van 100 euro per kind aan de ouder / voogd. Vanaf 16 tot en met 19 krijgt ieder kind direct 250 euro op de rekening gestort. Alleen kinderen die minimaal vijf jaar in Nederland wonen, krijgen deze bijdrage. De kindbijdrage wordt gefinancierd uit de opbrengst loonbelasting en de huidige pot van studiefinanciering.



4.2 Basisbehoeften

De basisbehoeften zijn een weerspiegeling van wat een mens op aarde minimaal mag verwachten zonder tegenprestaties. De verwachting is dat door verdere toename van productiviteit de basisbehoeften in de toekomst verder uitgebreid kunnen worden. Uitgaande van een vrouw en man met één kind: Uitgavepost Euro % van totaal

01 Hypotheek of huur 950 38,0

02 Energie (en afschrijving CV ketel) 200 8,0

03 Zorgverzekering, 3x 270 10,8

04 TV/Internet/telefoon 60 2,4

05 Lokale belasting / verzekering per maand 40 1,6

06 Mobiliteit (vervoer) 250 10,0

07 Levensonderhoud, 3 personen 600 24,0

08 Extra te besteden 130 5,2

TOTAAL 2500 100

Zowel de man als de vrouw ontvangen € 1.250 en kunnen dus rond komen van het basisinkomen. Extra werken kan aantrekkelijk zijn om wensen en ideeën die de basisbehoeften overstijgen te financieren. Over het extra inkomen (door te werken) wordt dan 30% belasting geheven. Daarnaast is er de kindbijdrage. Er is een reële kans dat juist de prijs van de basisbehoeften na invoering van het basisinkomen lager gaat worden (Deflatie). Vooral hypotheek / huur en energie komen in aanmerking voor lagere prijzen. Bij hypotheken moet nog bedacht worden dat opgebouwde pensioenaanspraken gebruikt worden om de hypotheekschuld in 10 jaar tijd af te bouwen. De woningcorporaties staan weer geheel ten dienste van het invullen van de basisbehoefte voor wonen en worden geleid door mensen die een basisinkomen hebben. Er is geen enkel winstoogmerk. Prijsdalingen en voldoende kwalitatieve woningen zullen het gevolg zijn.



5. Sociale componenten

Het basisinkomen is niet alleen een financieel instrument bedoeld om de welvaart beter te verdelen. Het basisinkomen is ook een sociaal instrument, bedoeld om als mens uit “het overlevingsmechanisme” te kunnen stappen. Dat dit een positief effect heeft op de mens, vergt echter wel tijd en is niet direct na introductie van een basisinkomen waarneembaar. De huidige economische ordening geeft constant prikkels om mensen te wantrouwen, bevordert de onderlinge concurrentie onnodig en draagt bij aan meer hebzucht. Steeds meer mensen zijn angstig om hun baantje te behouden en hebben het gevoel dat het steeds meer energie kost. Het leidt in de praktijk ook niet tot het willen maken van de beste producten. Een goed voorbeeld hiervan is wat bij Philips wel gezegd werd: “Waarom zou ik een lamp maken die vijftig jaar mee kan, dan verkoop ik niks meer”. Mensen ervaren hun werk steeds minder als zinvol. Er zijn enkele ervaringsonderzoeken (proeven geweest) die na invoer van een basisinkomen positieve ontwikkelingen laten zien. Zoals criminaliteitcijfers die dalen en een verbeterd welzijn (minder vaak ziek). De mens krijgt veel meer tijd om creatief te zijn met dingen die men zelf als zinvol ervaart en daardoor ook meer ruimte om er te zijn voor de medemens. Dat mensen niet meer zouden willen werken, wordt in ieder geval niet aangetoond. En “So what…” als er maar genoeg mensen zijn die meewerken aan het invullen van de basisbehoeften. En dat er mensen zijn die willen luieren, blijkbaar hebben die mensen dan de behoefte om dat te doen. Mensen die meegedaan hebben aan “Win For Life” zijn in ieder geval niet minder gaan werken, het tegendeel blijkt zelfs. Een voordeel van het basisinkomen is ook dat je zelf kunt beslissen of je meedoet aan de arbeidsmarkt. Daarmee wordt het ook meer een echte “markt” wat op zich een vreemde benaming blijft want mensen zijn geen eenheden in termen van de “markt”.



5.1 Voor wat hoort wat

Quid pro quo of “voor wat hoort wat” stamt al uit de Romeinse tijd en wordt veel gehoord bij tegenstanders van het onvoorwaardelijke basisinkomen. Het aanbidden van arbeid en de bijbehorende afkeer ten opzichte van luiheid heeft niet alleen religieuze (calvinistische) maar ook historische wortels. Het kapitalistisch bestel draagt eraan bij dat arbeid een overheersende rol speelt in de sociale verhoudingen tussen mensen. Argumenten om “voor wat hoort wat” in de hedendaagse maatschappij te ontkrachten, is onder meer te vinden via bijgaande link: http://www.ethiekenmaatschappij.ugent.be/wp-content/uploads/2012/07/EM_111-2008-Van-Lancker.pdf

Daarnaast is het vrij simpel: Er is gewoonweg onvoldoende werk voor de totale beroepsbevolking. Anno 2015 zijn er circa 800.000 mensen in Nederland met sollicitatieplicht en daartegenover staan ongeveer 20.000 onvervulde banen. En dit proces is onomkeerbaar (Zie ook “steady state” economie). We werken om te leven, niet andersom!

5.2 Overige bronvermeldingen

Om dit document vorm te geven, is onder andere ook van de onderstaande sites kennis genomen.

https://www.youtube.com/watch?v=8OzAbbDmMTA

http://www.boublog.nl/2012/04/27/sociale-ongelijkheid-en-economische-instabiliteit/

http://bigpolitiek.blogspot.nl/2013/09/basisinkomen-basic-income-grant.html

http://www.nu.nl/zakelijk-opinie/3764077/einde-van-menselijk-kapitaal.html

http://statline.cbs.nl/Statweb/

http://beurs.com/2014/12/23/zon-basisinkomen-is-dat-betaalbaar/58514

Basisinkomen 2015

Documents

Transcript of Basisinkomen 2015