Gedragregulerende mechanisme in situationele

preventie van de criminaliteit.Straatverlichting en camerabeelden als

voorbeelden uit de praktijk.

VAN DER KNAAP L.M & BOGAERTS S. Gedragsregulerende mechanismen in stituationele preventie van de criminaliteit. Straatverlichting en cameratoezicht als voorbeelden uit de praktijk. In: Tijdschrift voor

Veiligheid, jg.3, nr.6, 2007.

Tijdschrift voor Veiligheid

Artikel

Onderwerp

Straatverlichting en cameratoezicht zijn

maatregelen ingezet ter preventie van de criminaliteit. Of deze

maatregelen al dan niet efficiënt zijn en

wat de invloeden zijn op de gedragingen van slachtoffers en

daders worden toegelicht.

Twee benaderingen worden besproken (Farrington en Welsh 2002):

1) ‘situationele’ benaderingen van criminaliteitspreventie

2) sociale-controletheorieën.

1.Veronderstelde gedragsregulerende mechanismen bij straatverlichting en cameratoezicht

Definitie = De situationele benadering gaat ervan uit dat ingrepen in de omgeving leiden tot het beperken van de gelegenheid voor daders om delicten te plegen, het vergroten van de door daders ingeschatte risico’s die aan criminaliteit zijn verbonden en

het verminderen van de opbrengst van delicten.

‘situationele’ benaderingenvan criminaliteitspreventie

Definitie = De benadering die de nadruk legt op het versterken van de sociale controle en buurtcohesie, veronderstelt het volgende mechanisme:

- het investeren in de buurt zal leiden tot meer onderlinge samenhangen sociale controle.

- Door te investeren in de leefbaarheid van een buurt kan het imago verbeteren en kunnen bewoners trotser zijn op hun buurt.

- Dit zou moeten leiden tot een toename van de sociale cohesie en sociale controle in de buurt, wat dan weer een positieve invloed zou moeten hebben op de daling van de criminaliteit zowel overdag als ’s nachts.

sociale-controletheorieën

1) Straatverlichting vergroot de zichtbaarheid. schrik daders af = kans om herkend en betrapt te worden stijgt pakkans stijgt.

2) Meer straatverlichting = meer voetgangers = natuurlijke surveillance wordt bevorderd.

3) psychologisch afschrikmiddel4) Het verbeteren van de straatverlichting bevordert

het vertrouwen dat mensen hebben in hun buurt.5) Mensen merken dat een goed verlichte buurt

veiliger is dan een slecht verlichte buurt en dit zorgt dat de goed verlichte buurt ook ’s avonds en ’s nachts een positief imago heeft.

een vijftal mechanismen waaromstraatverlichting kan bijdragen tot een daling van de criminaliteit.

Meer straatverlichting leidt niet altijd tot afname criminaliteit, maar tot toename:

- Doordat meer potentiële slachtoffers zich op straat bevinden, hebben potentiële daders meer keuzemogelijkheden

- een verbeterde straatverlichting vergroot ook de zichtbaarheid van slachtoffers

- hebben meer zicht op mogelijke vluchtroutes

OPGELET!!!

1) Daders worden betrapt, waarna ze worden opgepakt of vluchten voordat ze hun delict kunnen plegen of hebben kunnen afronden.

2) Cameratoezicht schrikt potentiële daders af omdat in hun beleving het risico betrapt te worden te groot is geworden.

3) meer mensen gaan zich in de cameragebieden begeven. Dit bevordert de natuurlijke surveillance en dat schrikt potentiële daders af.

4) beveiligingspersoneel kan naar verdachte situaties worden gestuurd, wat kan voorkomen dat daadwerkelijk delicten worden gepleegd.

5) Kan als signaal dat criminaliteitsbestrijding serieus wordt genomen.

6) De tijd die beschikbaar is voor het plegen van een delict wordt bekort door cameratoezicht waardoor ‘tijdsintensievere’ delicten worden voorkomen.

7) ….

Verscheidene mechanismen waaromcameratoezicht kan bijdragen tot een daling van de criminaliteit.

Meer camerabewaking leidt niet altijd tot afname criminaliteit, maar tot toename:

1) Zo is het mogelijk dat mensen door de inspanningen van de gemeente juist ook aangezet worden om méér en vaker delicten te rapporteren = criminaliteitcijfers stijgen.

2) Aanwezigheid van cameratoezicht ook tot gevolg hebben dat mensen minder voorzichtig worden: ze worden toch in de gaten gehouden?

3) Criminaliteit kan zich verplaatst naar gebieden waar geen cameratoezicht is, naar andere tijdstippen (bijvoorbeeld naar de nachtelijke uren) of zich op andere slachtoffers richt.

OPGELET!!!

alle mechanismen binnen twee theoretische benaderingen te vallen:

A) rationele-keuzetheorie = neem dat een delict volgens de rationele-keuzetheorie gepleegd wordt wanneer een dader verwacht dat het betreffende gedrag meer opbrengt dan het kost, waarbij de risico’s van het delict tot de kosten hoort

B) routine-activiteitentheorie = Volgens theorie dienen voor het plegen van een delict drie elementen op hetzelfde moment aanwezig te zijn: een gemotiveerde dader, een geschikt slachtoffer of doelwit en de afwezigheid van competente beschermers tegen deviant gedrag. Veranderingen in elk van deze drie elementen kunnen van invloed zijn op de omvang van criminaliteit en op veranderingen in criminaliteitspatronen.

2.De theoretische inbedding van de besproken mechanismen

Vooraf aan gedragsregulerende maatregelen ter preventie van criminaliteit moet duidelijk omschreven worden wat het doel van de maatregel is en moet worden nagegaan of dat doel in die context haalbaar is met de beoogde maatregel.

Bv: Wat is beter schieten op je doel door eerst alle mogelijkheden te analyseren? Of schieten in het wild op hoop goed geluk te hebben en het doel te raken?

The End

3.Conclusie