Asphalt & Bitumen Day 2018 Gekleurde bitumineuze ... · granulaten aan een beperkt aantal...

33
Asphalt & Bitumen Day 2018 Gekleurde bitumineuze verhardingen in Alexandra Destrée Onderzoekster, OCW

Transcript of Asphalt & Bitumen Day 2018 Gekleurde bitumineuze ... · granulaten aan een beperkt aantal...

Asphalt & Bitumen Day 2018

Gekleurde bitumineuze verhardingen in

Alexandra Destrée Onderzoekster, OCW

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Worden in stedelijke gebieden steeds vaker toegepast

Gekleurde bitumineuze verhardingen

Veiligheid Esthetisch aanzien Inpassing in de omgeving

Asphalt & Bitumen Day 2018

Gekleurde bitumineuze verhardingen

Warme technieken Koude technieken

Warm bereid asfalt

Gietasfalt Slemlaag Bestrijking

Asphalt & Bitumen Day 2018

“Originele” gekleurde verhardingen

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Kleur kan worden verkregen via specifieke bestanddelen

Gekleurde bitumineuze verhardingen

Pigmenten

Synthetische bindmiddelen

Foto Shell*

Granulaten

* http://www.abr-bwv.be/sites/default/files/III.B.17..pdf

Asphalt & Bitumen Day 2018

• COPRO begint aan certificering van synthetische bindmiddelen, op verzoek van AWV

•  In december 2017 is de adviesraad “Pigmenteerbaar bindmiddel” opgericht

• Doel = een toepassingsreglement TRA 58 opstellen, dat zal worden aangevuld met technische voorschriften PTV 858

• 1e vergadering vond plaats op 19/2/2018

Synthetische bindmiddelen

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Er bestaat geen CE-markering voor pigmenten die in gekleurde bitumineuze verhardingen worden toegepast

• EN 12878: Pigmenten voor het kleuren van bouwmaterialen op basis van cement en/of kalk: specificaties en beproevingsmethoden, 2014

• Voorkeur voor de volgende soorten van pigmenten:

– anorganische – synthetische – oxiden (Fe, Ti, Cr, Co)

Pigmenten

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Problematiek in België? – Beschikbaarheid gekleurde granulaten – Overeenstemming met de gewestelijke bestekken

• Oplossing? – Gekleurde granulaten uit het buitenland gebruiken, maar:

•  andere geometrische/mechanische kenmerken •  dragen niet altijd de reglementaire CE-markering of het

vrijwillige Belgische keurmerk BENOR

Gekleurde granulaten

* Bron : http://www.deles-maconnerie-plaquiste.fr/galerie-photos-resine-decorative

*

Asphalt & Bitumen Day 2018

•  PTV 864:

technische voorschriften voor bitumineuze mengsels

•  Certificering?

Gekleurde granulaten

CE Partijkeuringen TRA 64 BENOR

•  EN 13043 ZA-bijlage

•  TRA 411 •  PTV 411

•  Voor alle producten waarvoor geen certificering bestaat

•  Voor elke fabrikant die geen certificering heeft

•  Gebaseerd op norm,

bestek*, overeenkomst fabrikant/klant of fabrikant/controle-instelling

•  Toepassingsregle-ment voor de certificering van bitumineuze meng-sels onder het COPRO-merk

* Standaardbestek of bijzonder bestek

Asphalt & Bitumen Day 2018

•  “Hulp aan de aannemers” –  OCW-database en gebruikersinterface

Gekleurde granulaten

Asphalt & Bitumen Day 2018

①  DATABASE: –  http://www.brrc.be/nl/artikel/n612_02

– Excelbestand

– Niet-exhaustief

– Herkomst granulaten: België, buurlanden

–  Informatie op “technische fiches”: • Geometrische/mechanische kenmerken: f, FI, PSV, LA, MDE

– Aanvullende informatie: •  Naam leverancier, aard granulaat, korrelgroep, certificering …

Gekleurde granulaten

Asphalt & Bitumen Day 2018

②  GEBRUIKERSINTERFACE:

–  Doel = automatisch en systematisch nagaan of de granulaten aan een beperkt aantal geometrische en mechanische eisen in de standaardbestekken van de Belgische gewesten voldoen

– Er zijn twee verschillende tests mogelijk:

1.  Zoeken van geschikte granulaten die voldoen aan een gekozen gewestelijk standaardbestek

2.  Toetsen van de conformiteit van een granulaat met de drie gewestelijke standaardbestekken

Gekleurde granulaten

http://www.brrc.be/nl/artikel/n612_02

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Bijzondere aandacht voor bereiding en verwerking

Gekleurde bitumineuze verhardingen

→ He t OCW heef t een g ro te techn ische , praktijkgerichte expertise opgebouwd, om in de behoeften van de branche te voorzien

Bereiding Verwerking

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Kader = NBN-onderzoeksproject en werkgroep BAC-6 “Gekleurde verhardingen”

Twee belangrijke OCW-publicaties

Dossier 17 Methode MN 90/15 •  Praktische aanbevelingen

–  Materiaalkeuze

–  Mengselontwerp

–  Uitvoering

•  Objectieve, uniforme methode –  Kleur gekleurd asfalt

•  Gyratorkernen

–  Kleurklassen •  Toleranties

Asphalt & Bitumen Day 2018

Kleurbepaling van asfalt • Kleur is iets subjectiefs!

• Er bestaat nog geen fysische schaal

• Kleurperceptie hangt van veel factoren af:

– Waarnemer – Toestand van het object – Lichtbron – Positie van de waarnemer

• Oplossing? Een objectieve methode ontwikkelen om de kleur van asfalt te meten (MN 90/15)

* Bron : http://blog.dogfidelity.com/2016/11/petits-chiens-vivent-grands-chiens/

*

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ①  Objectieve methode om kleur te meten

②  Kleurklassen vastleggen

③  Toleranties voor de kleurklassen bepalen

④  In de bestekken laten opnemen → Voorstudie

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ①  Objectieve methode om kleur te meten

– Principe?

L* ∼ helderheid L* Ý ð lichtere kleur

a*, b* ∼ chroma

+a* ð ROOD -a* ð GROEN +b* ð GEEL -b* ð BLAUW

Kleurenruimte L*a*b*

Spectrofotometer

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ①  Objectieve methode om kleur te meten

– Werkwijze?

•  Kernmonster bij kamertemperatuur

•  In 4 kwadranten verdelen

•  1 meting/kwadrant

• Gemiddelde L*a*b*-waarden uit 4 metingen = kleurcoördinaten van de kern

– L* = 40,6

– a* = 13,4

– b* = 29,5

1 2

3 4

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen

②  Kleurklassen vastleggen

– BVA* gecontacteerd voor representatieve boorkernen uit het beschikbare kleurengamma

– Kleurmeting op kernen van producenten

– Visuele inspectie door BAC-6-leden

* BVA: BELGISCHE VERENIGING VAN ASFALTPRODUCENTEN

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ②  Kleurklassen vastleggen

– 4 klassen vastgelegd door werkgroep BAC-6

Rood Bordeaux/Bruin

Beige Oker

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ③  Toleranties bepalen

– Een « standaard » gebruiken

•  Boorkern met de referentiekleur

– Maximaal kleurverschil

•  Via de ∆ECMC-formule – Voordeel = kleurverschillen in één getal kwantificeren

CMC = Color Measurement Committee

Standaarden

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ③  Toleranties bepalen

– Via de ∆ECMC-formule Kleurklassen ∆ECMC, max

Rood 4,0 Bordeaux/bruin 4,0 Beige 6,0 Oker 6,5

Behoort tot de klasse J

Behoort niet tot de klasse L

ΔECMC, max

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ④  In de bestekken laten opnemen

– Methode MN 90/15: “Meetmethode voor het meten van de kleur van gekleurde bitumineuze verhardingen: bepaling aan asfaltkernen”

– Context van de voorstudie

SB250, versie 3.1a Qualiroutes, editie 01/01/2018

•  Hoofdstuk 14: Metingen en proeven –  5.5.2.4 Bijkomende proeven

voor gekleurde bitumineuze mengsels

•  G. 2.2.4: Étude préliminaire –  G. 2.2.4.1. Vérification de la

formulation et note justificative

•  Op gekleurd asfalt wordt een kleurmetingsproef verricht volgens OCW-methode MN 90/15

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Volgens hoofdstuk 4:

– 1 gekleurd proefstuk per te beproeven mengsel

– Verdichten met gyratorverdichter

– 60 gyraties

• Kleur meten op het bovenvlak van het proefstuk

Methode MN 90/15

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Om te bepalen of gekleurd asfalt behoort tot één van de 4 kleurklassen →

Applicatie van het OCW

http://colourasphalt.brrc.be

Asphalt & Bitumen Day 2018

Werkgroep BAC-6: doelstellingen ①  Objectieve methode om kleur te meten

②  Kleurklassen vastleggen

③  Toleranties voor de kleurklassen bepalen

④  In de bestekken laten opnemen → Voorstudie

Asphalt & Bitumen Day 2018

• Bereidings- en verwerkingscontext

Nieuwe doelstellingen van BAC-6

Bereiding Verwerking

Asphalt & Bitumen Day 2018

①  Maximale verschillen (ΔECMC) vastleggen tussen kleur uit voorstudie en kleur “onmiddellijk” na verwerking op de werf

Nieuwe doelstellingen van BAC-6

Voorstudie Werf

ΔECMC

Asphalt & Bitumen Day 2018

②  Kleur analyseren van gyratorkernen en van gekleurde asfaltplaten vervaardigd uit bulkmateriaal dat direct in de menginstallatie is bemonsterd

= « tussen »-fase tussen kleur voorstudie en kleur « onmiddellijk » na verwerking op werf

Nieuwe doelstellingen van BAC-6

Voorstudie Bereiding in menginstallatie Werf

Asphalt & Bitumen Day 2018

COLLABORATION IS EVERYTHING !

Asphalt & Bitumen Day 2018

Bedankt voor uw aandacht!

Contact : Alexandra DESTRÉE Onderzoeker Secretaris werkgroep BAC-6 Prestatiekenmerken en Ontwerp Afdeling Asfaltwegen, andere bitumineuze toepassingen en chemie Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw http://www.brrc.be/nl TEL.: +32 (0)2 766 03 88 [email protected]

Asphalt & Bitumen Day 2018

•  “Gekleurde asfaltmengsels – Praktische aanbevelingen voor de materiaalkeuze,het ontwerp en de verwerking – Objectieve bepaling van de kleur”, Dossier 17, Bijlage bij OCW Mededelingen 97, Driemaandelijks: oktober – november – december 2013, http://www.brrc.be/nl/artikel/dossier17_nl

•  “Meetmethode voor het meten van de kleur van gekleurde bitumineuze verhardingen - Bepaling aan asfaltkernen”, MN90/15, Meetmethode OCW, ISSN 1376-9316; 90, http://www.crr.be/nl/artikel/mn9015

•  “Development of a test method to determine the colour durability of coloured bituminous mixtures”, Alexandra Destrée, Nathalie Piérard, Ann Vanelstraete, EATA 2015 conference, KTH Royal Institute of Technology in Stockholm on 15-17th June 2015.

•  “Ontwikkeling van prestatieproeven voor gekleurde bitumineuze verhardingen en bepaling van prestaties”, Onderzoeksproject met financiële steun van het Belgisch Normalisatiebureau-NBN, overeenkomsten CC-CCN PN/NBN-707-757-907, 1 juli 2010 tot 30 juni 2014.

Verwijzingen

Asphalt & Bitumen Day 2018

•  EN 13043: “Toeslagmaterialen voor asfalt en oppervlakbehandeling voor wegen, vliegvelden en andere verkeersgebieden”

•  PTV 411, http://www.be-cert.be/nl/documents/reglement-benor.html

•  TRA 411, http://www.be-cert.be/nl/documents/reglement-benor.htmll

•  PTV 864, http://tw.copro.eu:8000/coproWs/ServiceCopro.svc/select/unique/file/216315

•  TRA 64, http://tw.copro.eu:8000/coproWs/ServiceCopro.svc/select/unique/file/216320

•  BENOR, www.benor.be/

•  COPRO, https://www.copro.eu/nl;

•  SB 250, versie 3.1a, http://docs.wegenenverkeer.be/Standaardbestek%20250/Versie%203.1a/

•  Qualiroutes, editie 01/01/2018, http://qc.spw.wallonie.be/fr/qualiroutes/index_cctquali.html

Verwijzingen