Asbest in en om het huis - GO! Propro.g-o.be/blog/Documents/Brochure Asbest in en om huis.pdf ·...

Asbest in en om het huisVeilig omgaan met asbesthoudend materiaal

00 | Asbest in en om het huis

Voorwoord


Het is algemeen geweten dat asbest schade-lijk is voor de gezondheid. Gezondheids-problemen bij werknemers en omwonen-den van asbestverwerkende bedrijven enbij mensen die om andere redenen metasbest in aanraking zijn gekomen, hebbendit voldoende duidelijk gemaakt.

Asbest is inmiddels verboden en niet meerte koop. Maar in het verleden is het materiaalin Vlaanderen veel toegepast. Iedereen kanhet daarom nog tegenkomen in en om zijnwoning. Bijvoorbeeld in cementgolfplaten,in dakleien, in gevelleien of in bloembakken.In deze brochure staan foto’s en beschrijvingenvan de meest voorkomende asbesttoe-passingen. Deze helpen iedereen op weg omasbesthoudend materiaal te herkennen.

Asbesthoudend materiaal levert vooralgevaar op als het op de verkeerde manierverwijderd of bewerkt wordt. Deze brochurebiedt eenieder een leidraad om oordeelkundigom te gaan met asbest en zodoende onnodigegezondheidsrisico’s te vermijden. Treft u ergensasbest aan, reageer dan niet overhaast.Lees aandachtig deze brochure want hierinstaan nuttige tips om veilig met asbest om tegaan. De brochure vertelt u trouwens ook waaru met asbestafval terecht kan.

Omdat iedereen vroeg of laat met asbest inaanraking kan komen, is deze brochureeen belangrijk element in mijn beleid rondasbest. Ik wil daarmee de verspreiding vanasbestvezels in het milieu zoveel mogelijkbeperken en particulieren beschermentegen de blootstelling aan asbestvezels. Debescherming van werknemers is zeker ookbelangrijk, maar valt onder de bevoegdheidvan de federale overheid.

Een volledig actieprogramma dat moet toela-ten de beleidsdoelstellingen te bereiken, isneergeschreven in mijn Beleidsnota Asbest-beheersing. Die vindt u op http://www.vlaan-deren.be/lucht. De Beleidsnota geeft concreteactiepunten voor elke risicosituatie waarbijburgers blootgesteld kunnen worden aanasbest. Zowel bijkomende sensibiliserings-campagnes naar bepaalde doelgroepen alsaanpassingen van de wetgeving en concreteactie- en inspectiecampagnes komen daarbijaan bod. Ik hoop op die manier bij te dragentot een verminderde blootstelling aan asbestin Vlaanderen. En tot een betere gezondheidvoor u en voor mij.

Ludo SannenVlaams minister van Leefmilieu, Landbouwen Ontwikkelingssamenwerking

Asbest in en om het huis | 03

InhoudAsbest in huis: geen reden tot paniek 5

Veelzijdig maar verboden 7Wat is asbest precies? 7Wat zijn de gezondheidsrisico's van asbest? 8Hoe groot is het risico? 10

Zo herkent u asbesthoudende materialen 12Hechtgebonden toepassingen 14Ongebonden toepassingen 17

Wat u moet doen als u asbesthoudend materiaal aantreft 19Verwijderen hoeft niet altijd 19Verwijderen van asbesthoudend materiaal 21Onderhouden van asbesthoudend materiaal 24Wie zal dat betalen? 25Wie weet meer over uw asbesthoudend materiaal? 25

De voornaamste wettelijke bepalingen 26Op federaal niveau 26Op Vlaams niveau 27


Asbest werd vroeger veel gebruikt, in zeer uiteenlopende toepassingen. Mogelijk ook inof om uw woning. Het is immers een veelzijdig materiaal met uitstekende kwaliteiten.Maar na enige tijd ontdekte men dat het inademen van asbestvezels ernstige gevolgenkan hebben voor de gezondheid. Gevolgen die pas jaren later aan het licht komen.Vandaar dat gebruik en hergebruik van asbest en materiaal dat asbest bevat sinds 1998verboden zijn. Moet u zich nu meteen zorgen maken? Op die vraag geeft deze brochure ueen genuanceerd antwoord.

Eerst denken, dan doenWe gaan er geen doekjes om winden: het isbewezen dat asbest schadelijk kan zijnvoor uw gezondheid. Veel hangt echter afvan de soort toepassing, van de kans opbeschadiging en van de staat waarin hetverkeert. Deze brochure toont u de belang-rijkste toepassingen van asbesthoudendmateriaal in en om het huis. Ze legt uitwat u moet doen als u het ergens thuisaantreft. En ze helpt u in te schatten of uenig risico loopt of niet.

U staat er niet alleen voorMisschien is het noodzakelijk dat u hetasbesthoudende materiaal bij u thuis pro-fessioneel laat verwijderen. Vaak kunt uhet zelf verwijderen, op voorwaarde dat ueen aantal voorzorgsmaatregelen toepast.In de meeste gevallen hoeft u helemaalniets te doen en mag het asbesthoudendemateriaal blijven waar het zit. Maar altijdmoet u voorzichtig zijn. Voor het geval udaaromtrent vragen of twijfels hebt, vindt uin deze brochure een verwijzing naargespecialiseerde instellingen, bedrijven ofpersonen.

Asbest in huis: geenreden tot paniek


asbestvezels 1000x vergroot


Een natuurlijk materiaal...Asbest is een vezelachtig mineraal dat inde natuur voorkomt. Het is opgebouwd uitmicroscopisch kleine vezels. Commercieelzijn drie soorten asbest van belang geweest:wit asbest of chrysotiel, blauw asbest ofcrocidoliet, en bruin asbest of amosiet. Bijinademing kunnen ze alledrie erg schadelijkzijn, maar blauw en bruin asbest zijn hetgevaarlijkst. Alleen aan de kleur van hetruwe materiaal kunt u herkennen tot welkesoort het asbest behoort. Wanneer hetmateriaal verwerkt is, kan dat niet meer.

... met veel kwaliteiten...Asbest was vanaf de tweede wereldoorlogtot in de jaren tachtig een erg populairmateriaal. Dat is begrijpelijk, want het heeftsterke pluspunten. De grondstof komt voorin de bodem en is eenvoudig te ontginnen

uit asbestmijnen. In België komt de grond-stof van nature niet voor. Asbest zelf isgoedkoop en heeft uitstekende fysische enchemische eigenschappen: sterk, slijtvast,hittebestendig, isolerend, bestand tegenzuren en basen.

... en veel toepassingenAsbest is inmiddels verboden en niet meerte koop. Maar in het verleden werd hetvaak toegepast in de woningbouw. U kunthet daarom nog tegenkomen bij u thuis.Niet in zuivere vorm, maar verwerkt inasbesthoudende materialen. Een paar vande bekendste voorbeelden zijn asbest-cement golfplaten, leien en bloembakken,asbestisolatie rond verwarmingsbuizenen afdichtkoord voor kacheldeurtjes.Verderop in deze brochure vindt u duidelijkebeschrijvingen en foto's van enkele asbest-toepassingen in en om het huis.

Veelzijdigmaar verbodenWat is asbest precies?


Asbestvezels inademen kangevaarlijk zijnAsbestvezels kunnen splitsen in kleine,niet met het blote oog waarneembarevezels. Die kunnen in de lucht terechtkomenen ingeademd worden. Ze dringen dan zeerdiep in de longen door en kunnen ernstigeziekten zoals asbestose, mesothelioomen longkanker veroorzaken. Asbestvezelszijn dus vooral gevaarlijk bij inademing.Meestal duiken die ziekten pas tussen20 en 40 jaar na de blootstelling aanasbestvezels op. Ze komen voornamelijkvoor bij beroepsmatige blootstelling aanasbest. Maar theoretisch kan elke bloot-stelling, hoe klein ook, leiden tot asbest-ziekten. Het risico wordt groter naarmateer meer vezels worden ingeademd, bij-

voorbeeld als gevolg van het bewerken(boren, zagen, schuren) of beschadigen vanasbesthoudend materiaal. Verder neemthet aantal vezels dat u inademt toe naar-mate u langer aan asbestvezels wordtblootgesteld. Daarom is het belangrijk datu het inademen van asbestvezels zoveel mogelijk voorkomt. Bij iedereen iswaakzaamheid geboden.

Het risico van asbest schuilt in het inademenvan de vezels. In de buitenlucht bevindenzich doorgaans zo weinig vezels dat hetgezondheidsrisico extreem laag is. Ookbinnenshuis is het risico zeer klein, zolangde asbestvezels stevig vastzitten in hetmateriaal waarin ze verwerkt zijn. Maar heelanders wordt het wanneer asbestvezels uitdat materiaal vrijkomen.

Wat zijn de gezondheidsrisico's van asbest?


Asbest kan leiden tot zeer ernstige aandoeningenAsbestose is op zich niet dodelijk, maar depatiënt ademt moeilijk en loopt veel kansop longen hartproblemen. Asbestosewordt veroorzaakt door een relatief hogeblootstelling aan asbest. Mesothelioom iseen zeldzame agressieve kanker aan hetlong- of buikvlies, die in onze streken bijnauitsluitend in verband wordt gebracht metasbestblootstelling. Meestal overlijdt depatiënt binnen het jaar na het stellen vande diagnose. Ook longkanker is vaak fataal.Roken en asbest vormen bovendien eenextra bedreigende combinatie. Asbestosekomt, in tegenstelling tot de andere tweeziekten, alleen voor bij beroepsgebondenblootstellingen.

Wanneer kunnen asbestvezelsvrijkomen?Als asbest niet of nauwelijks aan een drager-materiaal gebonden is, of als het materiaalin slechte staat verkeert, kunnen er gemak-kelijk vezels vrijkomen. Daarnaast komenze vrij als asbesthoudend materiaal op eenondeskundige manier wordt gesloopt ofbewerkt. Zagen, slijpen, snijden, schuren,boren of afspuiten onder hoge druk houdendus steeds een risico in.

Hechtgebonden of ongebonden:een belangrijk onderscheidGlobaal zijn de verschillende asbest-producten in twee groepen in te delen. Deene groep wordt gevormd door productenwaarin het asbest hechtgebonden is aanandere stoffen. Dat betekent dat de asbest-vezels stevig verankerd zijn in het drager-materiaal. Dat is bijvoorbeeld het geval bijasbestcement (golfplaten, leien, buizen).Zolang dat in goede staat is en niet wordtbewerkt of gesloopt, komen er nauwelijksvezels vrij. De verankering van de vezelsneemt echter af naarmate het materiaalmeer verweert of veroudert. De andere groep bestaat uit productenwaarin het asbest min of meer los zit. Menspreekt dan van ongebonden asbest. Dattreffen we onder meer aan in asbestkoord.Daar zijn de vezels minimaal verankerdin het dragermateriaal, zodat ze zeergemakkelijk vrijkomen als het materiaalverweert of bewerkt wordt.

Waar moet u precies op letten?Als u thuis ergens asbesthoudend materiaalaantreft, reageer dan niet overhaast, maaranalyseer de situatie aandachtig. Hoe grootis het risico dat er asbestvezels vrijkomen?Gaat het om hechtgebonden asbest in goedestaat? In dat geval is het risico minimaal enkunt u alles gerust laten zitten. Gaat hetdaarentegen om ongebonden asbest ofhechtgebonden asbest in slechte staat?Dan is het tijd om maatregelen te treffen.Verderop vertellen we wat u concreet kuntdoen en wie u daarbij kan helpen.

Vergeet ook het 'zwerfasbest'niet!Asbesthoudende materialen komen vaak inen om het huis voor. Maar soms slingerenze gewoon ergens buiten rond. Of zijn zeopgeslagen in de garage, in de kelder, opzolder, in een schuur ... Dat zogehetenzwerfasbest mag niet meer gebruikt wor-den. Bovendien zal het mettertijd verwerenen dus een risico vormen. Daarom kunt uhet het best verwijderen.

Voorbeeld hechtgebondentoepassing: golfplaten

Voorbeeld ongebondentoepassing: plaasterisolatie


Hoe groot is het risico?


Wat u zeker moet weten over asbest en de regelgevingVanaf eind jaren zeventig werden verschillende toepassingen van asbest verboden. Hetsluitstuk vormt het Koninklijk Besluit (KB) van 3 februari 1998, dat een asbestverbodoplegde voor een lange lijst van toepassingen. Het KB van 23 oktober 2001 vervangt hetKB uit 1998 en geeft geen lijst van verboden toepassingen meer. In plaats daarvan geldtnu een algemeen verbod op het produceren, het gebruiken en het op de markt brengenvan alle toepassingen van asbest.

Voor alle duidelijkheid: het algemene verbod geldt niet voor toepassingen die reeds geïn-stalleerd of in gebruik waren. U doet dus niets onwettelijks als u bijvoorbeeld het in goedestaat verkerende asbestcementdak op uw garage laat liggen. Dat dak mag u laten liggentot de normale levensduur verstreken is, of tot uw dak uit gebruik wordt genomen.De normale levensduur is ongeveer 50 jaar. Meestal geeft de leverancier 30 jaar garantie.Bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld zure emissies in de omgeving, kunnen wel leidentot versnelde veroudering. Het algemene verbod geldt wel voor hergebruik. De asbesthoudende materialen vanbijvoorbeeld uw dak mag u dus niet opnieuw gebruiken voor pakweg een kippenhok -zelfs niet als ze nog in perfecte staat zijn. En u mag ze evenmin verkopen.



Asbesthoudende materialen werden destijds gebruikt voor allerhande toepassingen.Van de meest voorkomende toepassingen in en om het huis vindt u hier foto's en kortebeschrijvingen. Die helpen u een eind op weg om ze bij u thuis te herkennen. Met hetblote oog valt asbest nooit met 100 % zekerheid te identificeren. Daarvoor zijn tests nodigvan een erkend laboratorium. De gegevens van alle erkende laboratoria vindt u op dewebsite van de Federale Overheidsdienst voor Werkgelegenheid, Arbeid en SociaalOverleg, op het adres http://www.meta.fgov.be/pa/paa/framesetnlg00.htm. U kunt delijst ook opvragen via het telefoonnummer 02-233 45 93.

Wat als u twijfelt? U hoeft bij twijfel niet meteen naar een laboratorium te stappen. Allereerst kunt u nagaanvan wanneer de toepassing in kwestie dateert. Sommige materialen zijn sinds de jarenzeventig en tachtig verboden, en daarna dus niet meer toegepast. Asbestcement is welnog tot 1998 op de markt gebracht. Voor nieuwbouw hoeft u zich waarschijnlijk geen zorgente maken: de materialen van tegenwoordig bevatten geen asbest meer. Soms kan ookde fabrikant, de verkoper of de installateur van het materiaal u vertellen of er asbest inverwerkt is.

Zo herkent uasbesthoudende materialen


Imitatiemarmer

Vensterdorpel

Glasaltoepassing

OnderdakplaatAfvoergoot

Schouwpijp

Dakleien

Bloembakken

Asbestcementplaat

Golfplaten

Vloertegels

Plaasterisolatie

Asbestkoord

Waar vind ik zoal asbesthoudend materiaal in huis?


Golfplaat

Wat? Asbestcementen golfplaat van ongeveer 5 mm dikte. Lichtgrijs ofgekleurd (zwart of rood). Soms is op de plaat de aanduiding 'AT' te lezen.Die staat voor 'Asbestos Technology' en betekent dat het materiaalzeker asbest bevat. De aanduiding 'NT' ('Non asbestos Technology')vindt u alleen op asbestvrije platen. Als er geen aanduiding aanwezig is,hebt u natuurlijk geen zekerheid of er al dan niet asbest in zit.Asbestvrije platen zijn vaak versterkt met kunststof veiligheidsstrips inde golven. Die kunt u zien aan het uiteinde van de plaat.Voorkomen? Zeer veel toegepast op daken van garages, schuren,tuinhuisjes, dierenhokken, bijgebouwen ...Toegepast tot? 1998.

Dakleien en gevelleien

Wat? Vlakke imitatieleien in asbestcement. Grijs materiaal, maar aande buitenkant vaak zwart of rood gekleurd. Voorkomen? Zeer algemeen toegepast op daken van huizen en alsbekleding van gevels. Toegepast tot? 1998.


Hechtgebonden toepassingen


Bloembakken

Wat? Vrij dunne asbestcementen bakken in diverse vormen. Grijs, maarvaak ook wit gekleurd.Voorkomen? Zeer frequent toegepast, zowel binnen als buiten.Toegepast tot? Jaren tachtig.

Glasaltoepassingen

Wat? Vlakke plaat in asbestcement met een gladde harde bovenlaag.Uitgevoerd in verschillende kleuren.Voorkomen? Vaak toegepast voor keukenmeubelen en soms voorbadkamermeubelen of als buitendeur.Toegepast tot? 1994.

Onderdakplaat

Wat? Dunne roze, lichtgrijze of gele plaat in asbestcement met cellulose-vezels. Voelt zacht aan.Voorkomen? Vaak toegepast als onderdakplaat bij leien- of pannendaken. Toegepast tot? Jaren negentig.

Afvoerbuizen en goten

Wat? Ronde, meestal grijze buizen en goten in asbestcement.Voorkomen? Soms toegepast in sanitair, riolering en dakafvoer. Ook afen toe als paaltjes voor omheiningen.Toegepast tot? 1998.

Imitatiemarmer

Wat? Asbestcementplaat, meestal zwart met witte stipjes. Soms ooklichtgrijs of wit. Voorkomen? Soms toegepast voor vensterbanken, traptreden, tussen-dorpels en - in mindere mate - schoorsteenmantels.Toegepast tot? Jaren tachtig.

Vloertegels

Wat? Harde, dunne, meestal gevlamde tegels in asbesthoudend vinyl.Breken bij buiging. Vaak bevestigd met asbesthoudende lijm.Voorkomen? Weinig toegepast in huizen, wel wat vaker in scholen.Toegepast tot? Jaren zeventig.

Vensterdorpels en muurkappen

Wat? Massieve stukken asbestcement, soms grijs, maar meestalzwart gekleurd.Voorkomen? Soms buiten toegepast voor vensterdorpels en alsmuurbescherming. Toegepast tot? 1994.


Schouwpijpen en luchtkanalen

Wat? Ronde of vierkante buizen in grijs asbestcement.Voorkomen? Soms toegepast als rookafvoer of voor de binnenbekledingvan rookkanalen. Toegepast tot? 1998.


Ongebonden toepassingen

Plaasterisolatie rond verwarmingsleidingen

Wat? Brokkelig plaaster met weinig tot zeer veel vezels. Meestal omwikkeldmet wit jute doek.Voorkomen? Soms toegepast als isolatie van verwarmingsbuizen,meestal in kelders van oudere huizen.Toegepast tot? Jaren tachtig.

Afdichtingskoord

Wat? Wit tot grijs pluizig koord. Valt zeer makkelijk uiteen.Voorkomen? Bij kachels en verwarmingsketels vaak als afdichting vanschoorsteen, uitlaat, ruit of deurtje. Is meestal reeds vervangen doorasbestvrij materiaal.Toegepast tot? Jaren tachtig.

‘Lagedensiteit’-asbestcementplaat

Wat? Weinig stevige asbestcementplaat, wit-grijs of in een anderekleur. Voorkomen? Weinig toegepast. Gebruikt als onderdakplaat, muurplatenvan zolderruimtes en schouwen, en als brandwerende plaat voorverwarmingsketels.

Asbestvilt of -karton

Wat? Kartonachtig materiaal, doet denken aan schoendooskarton.Uitzicht zeer divers en daardoor moeilijk te herkennen. Voorkomen? Weinig toegepast. Gebruikt als onderlaag voor vinylvloer-bedekking in keukens of op trappen.Toegepast tot? 1993.

Isolatie in huishoudtoestellen

Wat? Grijze, kartonachtige hitte-isolatie.Voorkomen? Soms toegepast in broodroosters, strijkijzers enhaardrogers. De toestellen in kwestie zijn haast niet meer te vinden.Toegepast tot? Jaren tachtig.


Een risicohoudende wegverharding

Asbesthoudend puin werd vroeger wel eens gebruikt om erven of landweggetjes teverharden. Voertuigen kunnen dan het materiaal verpulveren en asbestvezels doenopwaaien. Ook is asbesthoudend materiaal door slordigheid of sluikstorten her en der inhet milieu terechtgekomen. Als u dergelijk asbestafval ergens aantreft, is het erg belangrijkdat u contact opneemt met de milieudienst van uw gemeente. Die zal samen met deeigenaar en de OVAM (de Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor het Vlaams Gewest)een gepaste oplossing zoeken.


Niet-verweerd materiaal magmeestal blijven zittenAlles hangt af van het soort asbesthoudendmateriaal en de staat waarin het verkeert.De algemene regel is dat asbesthoudendmateriaal in goede toestand meestal magblijven waar het zit. Vooral toepassingen inhechtgebonden asbestcement leveren wei-nig risico op. Onoordeelkundig verwijderenis veel gevaarlijker dan alles laten zitten.Toch moet u waakzaam blijven.Asbesthoudend materiaal dat zich nu ingoede staat bevindt, kan op termijn eengevaar opleveren omdat het beschadigdraakt of verweert.

Soms kunt u het materiaal beterverwijderen of afschermenBeschadigd of verweerd hechtgebondenen beschadigd of verweerd ongebondenasbesthoudend materiaal kan beter verwij-derd worden als het niet afgeschermd is.Binnenhuistoepassingen uit ongebondenasbest in goede staat, die zich op een plaatsbevinden waar regelmatig mensen komen(zodat het materiaal kans loopt beschadigdte worden), kunt u het best laten verwijderenof afschermen indien mogelijk. Het gaatdan bijvoorbeeld om asbestisolatie rondverwarmingsleidingen of lagedensiteit-asbestcement.

Wat u moet doenals u asbesthoudendmateriaal aantreftVerwijderen hoeft niet altijd


In vele gevallen kunt u zelf het nodige doen,zolang u rekening houdt met enkele veilig-heidsmaatregelen. In een aantal gevallenzal u professionele hulp moeten inroepen.Op de volgende pagina's gaan we daar die-per op in.

De hogedrukreiniger is taboe!

Als u uw asbesthoudende dakbedekking met een hogedrukreiniger ontmost of reinigt,komt er een onaanvaardbaar hoge concentratie aan asbestvezels vrij in de omgevings-lucht. Bovendien komt er asbesthoudend slib in uw dakgoten, en vervolgens in uw regenputof de riolering terecht. U brengt dan anderen in gevaar en bent volgens de Vlaamsemilieureglementering strafbaar.

Asbestcementleien of asbestcementen golfplaten afspuiten met de hogedrukreiniger isdus taboe. Net zoals schuren, slijpen, zagen, boren, bewust breken en alle andereagressieve bewerkingen. Is er dan een veilig en milieuvriendelijk alternatief voor hetontmossen van asbesthoudende dakbedekkingen? Momenteel niet. Het enige wat ukunt doen, is de dakbedekking vervangen door een nieuw - uiteraard asbestvrij -materiaal.

Dakleien inasbestcement


Eenvoudig verwijderbaar asbest-cement in goede staatVaak is asbestcement nog in relatief goedestaat en eenvoudig te verwijderen. Bij-voorbeeld als het gaat om vastgeschroefdeof vastgespijkerde asbestcementen platenof leien. In dat geval kunt u zelf aan de slag,op voorwaarde dat u enkele voorzorgsmaat-regelen neemt. Tijdens de werkzaamhedenbevochtigt u het materiaal intens, zodateventueel vrijkomende asbestvezels nietwegwaaien.

Verwijder het asbesthoudende materiaalvoorzichtig, zonder agressieve bewerkingen.Dit betekent dat u gebruik moet maken vanhandwerktuigen of eventueel traagdraaiendgereedschap. Mechanische werktuigen met grote draaisnelheid zoals zaagschijven,slijpschijven, boormachines en hoekslijp-machines zijn uit den boze. Voorkom dathet materiaal breekt door de stukken inasbestcement een voor een te verwijderen

en voorzichtig naar de begane grond tebrengen. Zeker niet gooien!

Het materiaal wordt in afwachting van afvoerafzonderlijk opgeslagen. Asbesthoudendafval mag nooit gemengd worden met anderbouw- en sloopafval. Zorg als u binnens-huis werkt voor een goede verluchting enmaak achteraf alles schoon met water.Niet met een stofzuiger, want die blaastfijne asbestvezels gewoon de lucht in.

Dakgolfplaten in asbestcement

Verwijderen van asbesthoudend materiaal


Doe-het-zelven is niet altijd aante radenOngebonden asbest, sterk verweerdasbestcement en moeilijk te verwijderentoepassingen (ook van asbestcement) kuntu niet zelf op een veilige manier afbreken.Zonder gespecialiseerde kennis en uitrustingis de kans reëel dat er een grote hoeveel-heid asbestvezels in de omgevingsluchtterechtkomen. U stelt uzelf dan bloot aanonnodige risico's. Doe in dergelijke gevallendus een beroep op een professioneleasbestverwijderaar. De gegevens van alleerkende asbestverwijderaars vindt u op dewebsite van de Federale Overheidsdienstvoor Werkgelegenheid, Arbeid en SociaalOverleg, op het adres http://www.meta.fgov.be/pa/paa/framesetnlg00.htm. U kunt de lijstook opvragen via het telefoonnummer02-233 45 93.

Waar naartoe met uw asbestafval?Hechtgebonden asbestcement in relatiefgoede staat, mag u momenteel nog onver-pakt naar een vergund containerpark of sor-teercentrum of een vergunde stortplaatsbrengen. Vergeet niet dat u asbestafvalsteeds afgezonderd moet houden vanander afval zoals bouw- en sloopafval.

Informeer vooraf bij de milieudienst van uwgemeente of asbest op het containerparkwordt toegelaten.

Als het containerpark asbestcement aan-vaardt, heeft het daarvoor een afzonderlijkecontainer. Denk er ook aan dat asbestafvalniet thuishoort in de container met bouw- ensloopafval. Vraag indien nodig het personeelvan het containerpark om advies.

Als het containerpark asbestcement nietaanvaardt, kan het asbestcement wordenafgevoerd naar een vergunde stortplaatsvoor puinafval (een zogenaamde categorieIII-stortplaats). Een lijst van dergelijkestortplaatsen vindt u op de website vande OVAM: www.ovam.be bij de rubriek'onderneming' en vervolgens bij de rubriek'ophalers/verwerkers'.

De erkende verwijderaar die uw asbesttoe-passingen verwijdert, zal het afval voor umeenemen. Een lijst van erkende verwijde-raars vindt u op http://www.meta.fgov.be/pa/paa/framesetnlg00.htm of kunt u aan-vragen bij de Federale Overheidsdienstvoor Werkgelegenheid, Arbeid en SociaalOverleg.


Ongebonden asbesthoudend afval moetafgevoerd worden door een erkende ophalervoor asbestafval. Een lijst van erkendeophalers vindt u op de website van de OVAM,bij de rubriek ‘onderneming’ en vervolgensbij de rubriek ‘ophalers/verwerkers’. U kuntvooraf het best steeds informatie aanvragenover de verpakkingsvoorwaarden voor hetafval. Meestal moet het dubbel verpakt zijn- bijvoorbeeld in twee stevige plastic zakkendie degelijk zijn dichtgemaakt - en voorzienvan een specifieke asbestetikettering. Eenasbestetiket is voor particulieren moeilijkte verkrijgen. De erkende ophaler zal hetasbestafval mogelijk voor u verpakken enetiketteren. U vraagt aan de erkende ophalersteeds een kopie van het ondertekendeidentificatieformulier voor afvalstoffen.Het is uw bewijs dat u het asbestafval opwettelijke wijze hebt laten afvoeren.

Asbestcement en andere hechtgebondentoepassingen worden gestort op een vergundestortplaats. Ongebonden asbesthoudendafval wordt afgevoerd naar een vergundeinstallatie, waar het asbesthoudend afvalgefixeerd wordt zodat de vezels niet meerkunnen vrijkomen in het milieu. Vervolgenswordt het materiaal afgevoerd naar eenvergunde stortplaats voor bedrijfsafval(een categorie I-stortplaats).

Hergebruik is verbodenHet Koninklijk Besluit van 23 oktober 2001introduceerde een algemeen verbod ophet produceren, het gebruiken en het opde markt brengen van asbest. Bestaandetoepassingen mag u echter - voorzover zein goede staat zijn - laten zitten. Het verbodgeldt wél voor het hergebruik van asbest.Oude asbestcementen platen van bijvoor-beeld uw garagedak mag u dus niet opnieuwgebruiken voor pakweg een kippenhok -zelfs niet als ze nog in perfecte staat zijn.En u mag ze evenmin verkopen.

Gevelleien in asbestcement


Zeven veiligheidstips voor wie zelf hechtgebonden asbest wilverwijderen1. Controleer of het materiaal hechtgebonden is, nog in relatief goede staat verkeert,

en makkelijk door uzelf te verwijderen valt. Is dat niet het geval, dan neemt u betercontact op met een erkend asbestverwijderaar.

2. Bevochtig het materiaal intens, zodat eventueel loskomende vezels niet gaan rondwaaien.3. Verwijder de delen een voor een, met de hand.4. Gebruik uitsluitend handwerktuigen.5. Zorg als u binnenshuis werkt voor een goede verluchting, en reinig achteraf met

water. Gebruik geen stofzuiger!6. Spring voorzichtig om met het verwijderde materiaal: zorg dat het niet kan breken.7. Breng het hechtgebonden asbestafval meteen naar het containerpark of de

stortplaats. Deponeer het niet bij het bouw- en sloopafval. Informeer indien nodigbij het personeel.

In goede staat verkerend hechtgebondenasbest mag u gerust onderhouden. Maar umoet wel steeds voorzichtig blijven. Bijbewerkingen met een hogedrukreiniger,een staalborstel, een slijpschijf, schuur-papier, een zaag of een boor doet u veel

asbestvezels vrijkomen. U mag die hulp-middelen in geen geval gebruiken. Vervenof behangen van hechtgebonden asbestmag wel als u geen voorbehandeling zoalsschuren toepast.

Onderhouden van asbesthoudend materiaal


In principe draait de huiseigenaar op voor de verwijderingskosten. Als een gespecialiseerdbedrijf het asbest verwijdert, kan de rekening behoorlijk oplopen. Dat komt omdat zo'nbedrijf een hele reeks voorzorgsmaatregelen neemt om gezondheidsrisico's te voorkomen.U kunt wel de prijs proberen te drukken door offertes aan te vragen bij verschillendeerkende verwijderaars. Die hanteren immers niet allemaal dezelfde tarieven.

Wie weet meer over uw asbesthoudend materiaal?Met de tips in deze brochure komt u al een heel eind verder. Maar als u vragen of twijfelshebt, dan kunnen de hieronder vermelde personen en instanties u zeker helpen.

>> Bij vragen over uw dakbedekking: de fabrikant, de verkoper of de Confederatie BouwDak, Lombardstraat 34-42, 1000 Brussel, tel. 02-523 92 40, fax 02-523 67 39, [email protected], website www.cct-cbd.be.

>> Bij vragen over de isolatie rond uw verwarmingsleidingen en in uw verwarmingsketel:uw installateur.

>> Bij vragen over specifieke toepassingen: de fabrikant, de verkoper of de leverancier.>> Bij vragen over asbesthoudend afval: de Openbare Afvalstoffenmaatschappij voor

het Vlaams Gewest (OVAM), Stationsstraat 110, 2800 Mechelen, tel. 015-28 42 84,fax 015-20 32 75, e-mail [email protected], website www.ovam.be.

>> Voor de gegevens van erkende laboratoria en erkende asbestverwijderaars: de Federale Overheidsdienst voor Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, ophet websiteadres http://www.meta.fgov.be/pa/paa/framesetnlg00.htm of via hettelefoonnummer 02-233 45 93.

>> Bij alle andere vragen: de (gratis) Vlaamse infolijn 0800-3 02 01, elke werkdag van9 tot 19 uur.

Wie zal dat betalen?


De voornaamste wettelijke bepalingenOp federaal niveauHet ARAB en de Codex voor hetwelzijn op het werkHet overgrote deel van de federale regle-mentering in verband met asbest is opge-nomen in het Algemeen Reglement voor deArbeidsbescherming (ARAB) en de Codexvoor het Welzijn op het Werk. De bedoelingdaarvoor is de werknemers te beschermendie beroepshalve in aanraking komen metasbest. Voor u als particulier hebben hetARAB en de Codex dus geen belang.

Het KB van 3 februari 1998De federale overheid is ook bevoegd voorproductnormering. In het kader daarvanvoerde ze een eerste asbestverbod in methet KB (Koninklijk Besluit) van 3 februari1998. Het ging om een verbod op het ver-

vaardigen en het op de markt brengen enhet gebruiken van asbest in een hele reekstoepassingen. Alle verboden toepassingenwerden vermeld in een lijst. Een klein aantaluitzonderingen kreeg nog enig uitstel, omdatniet meteen een asbestvrij alternatiefvoorhanden was.

Het KB van 23 oktober 2001Het KB van 23 oktober 2001 heeft het eersteasbestverbod vervangen door een algemeenverbod op het vervaardigen en het op demarkt brengen en het gebruiken van asbest.Er is nu geen beperkende lijst van verbodentoepassingen meer. Het KB van 23 oktober2001 geldt niet voor toepassingen die reedsgeïnstalleerd of in gebruik waren. Het geldtwel voor hergebruik van asbesthoudendmateriaal.


Op Vlaams niveau

Voor particulieren stelt Vlarem II zeer algemene voorwaarden:>> emissies van asbest in het milieu moeten aan de bron worden verminderd en voorkomen;>> er mogen geen vezels vrijkomen bij het vervoeren, laden en lossen van afvalstoffen;>> bij activiteiten verbonden aan het werken met asbestbevattende producten mag geen

noemenswaardige milieuverontreiniging worden veroorzaakt;>> bij de sloop van gebouwen, constructies en installaties en het verwijderen van asbest

daaruit mag geen asbest in het milieu terechtkomen.

Vlarem IIDe Vlaamse overheid is bevoegd voor demilieuwetgeving. Dus ook voor de regle-mentering over asbestemissies en asbest-afval. In de Vlaamse wetgeving is vooralVlarem (Vlaams reglement houdendebepalingen inzake milieuhygiëne) van belang.

Meer bepaald in Vlarem II, het besluitvan de Vlaamse regering van 1 juni 1995 hou-dende algemene en sectorale bepalingeninzake milieu, komt asbest in verschillendehoofdstukken aan bod.

00 | Asbest in en om het huisA11

Voor meer info, bel :

Dep

otnu

mm

er: D

/200

4/32

41/0

01 -

VU

: Jea

n-P

ierr

e H

eirm

an, D

irec

teur

-Gen

eraa

l AM

INAL

, Gra

af d

e Fe

rrar

isge

bouw

, Kon

ing

Albe

rt II

laan

20,

bus

8, 1

000

Bru

ssel

Wat u moet weten over asbestAsbest werd tot voor een aantal jaren veel toegepast. Ook in en om het huis. Ondertussenis gebleken dat asbest een zeer ernstig gezondheidsrisico kan inhouden. Daarom geeftdeze brochure het antwoord op uw belangrijkste vragen over asbest:

>> Wat is asbest precies en waarom kan het gevaarlijk zijn?

>> Hoe en waar vind ik asbest bij mij in huis of in de tuin?

>> Welk risico hebben de asbesttoepassingen bij mij thuis?

>> Moet alle asbest verwijderd worden?

>> Mag ik zelf asbest verwijderen of moet ik dat laten doen?

>> Welke voorzorgsmaatregelen kan ik nemen?

>> Wie kan me adviseren als ik twijfels of vragen heb?

Asbest in en om het huis - GO! Propro.g-o.be/blog/Documents/Brochure Asbest in en om huis.pdf ·...

Documents

Transcript of Asbest in en om het huis - GO! Propro.g-o.be/blog/Documents/Brochure Asbest in en om huis.pdf ·...