Armenië – Georgië (19-07-2014 09-08-2014)

Inhoud

1 Wie zijn we ........................................................................................................... 1

2 Reisschema .......................................................................................................... 1

3 Reisvoorbereiding – literatuur ............................................................................ 1

4 Administratie ....................................................................................................... 1

5 Reisapotheek - Gezondheid................................................................................ 1

6 Communicatie – Taal – Veiligheid – Fotografie ................................................ 2

7 Klimaat ................................................................................................................ 2

8 Budget .................................................................................................................. 2

9 Eten ...................................................................................................................... 3

10 Transport ............................................................................................................. 4

11 Wandel- en trektochten ....................................................................................... 4

12 Overnachtingen ................................................................................................... 6

13 Kledij .................................................................................................................. 10

14 Nabeschouwingen ............................................................................................. 10

15 Bijlage : dagindeling – reisschema – bezienswaardigheden ........................... 11

16 Bijlage : dagboek van onze reis ........................................................................ 15

Pagina 1

1 Wie zijn we

Wim Degeetere en Sabien Cailliau en onze 2 kinderen Anke (15jr) en Kobe (11jr) Heirweg 130 8800 Roeselare tel : +32 (0)51 74 89 74 degeetere.cailliau@skynet.be

2 Reisschema Afgelegde route :

Armenië : Jerevan – Goris – Sevan – Dsegh – grensovergang – Georgië : grensovergang – Kazbegi – Juta – Shatili – Tbilisi

Pagina 1

Pagina 1

3 Reisvoorbereiding – literatuur Dominicus Landengids “Georgië en Armenië” (05-2013) (ISBN 978-9-0257532-0-7) Lonely Planet “Georgia, Armenia & Azerbaijan” (06-2012) (ISBN 978-1-74179-403-8) Bradt “Georgia” (2011) (ISBN 978-1-8416235-7-3)

Walking in the Caucasus (2013) (ISBN 978-0-9559145-4-6)

Volgend reisverslag : GOS254 – zeer bruikbaar : degelijk en uitgebreid verslag !!

4 Administratie

- Internationale reispas

- afsluiten algemene reisverzekering gezinspolis compact - vab-vtb via Wegwijzer - afsluiten van jaarpolis annulatieverzekering

- wij stelden vooraf een eigen voucher samen met volgende documenten

o vluchtgegevens o alle hotels : bevestiging reservering, prijzen en evt. betalingsbewijzen

- kopie nemen van alle officiële documenten (pas, vliegtuigticket, …) - we sturen een mail naar eigen hotmailadres met alle gescande gegevens als bijlage – zo kun je in

geval van nood nog al je documenten opnieuw afdrukken - tevens alle documenten opgeslagen op smartphone en notebook

5 Reisapotheek - Gezondheid

Reisapotheek : - Er zijn geen inentingen verplicht, wel wordt aangeraden om vooraf vaccinaties tegen DTP en

hepatitis A te nemen. Deze algemene richtlijnen zijn aan verandering onderhevig. Soms gelden voor (jonge) kinderen afwijkende richtlijnen, bijvoorbeeld omdat ze in de eerste jaren zijn ingeënt tegen DTP. Ook de inentingen voor hepatitis (A en/of B) bij kinderen zijn recent gewijzigd. Natuurlijk moet ook voor de volwassenen nagezien worden of een herhalingsinentingen (bv tetanus) nodig zijn.

- Tevens las ik aanbeveling voor rabiës (hondsdolheid) indien verblijf van meer dan 3 maanden, wat we niet hebben gedaan … Ook onderweg weinig honden tegengekomen.

- inentingen o buiktyfus o hepatitis A o tetanus o we hebben tevens een afdruk van onze vaccinatie-status mee op reis

Wij hadden verder o.a. mee : - koortsthermometer - immodium en een antibiotica igv diarree volw. + kinderen, …. - algemeen antibioticum - ontsmetting, koortswerend middel, pijnstiller, enz. - micropur : (certicyl) ontsmetten water - Compeed/ comfeel (plakkers voor blaren, handig bij trekking)

Pagina 2

- Antischimmelcrème voor voeten (lamisil) - Pilletje tegen reisziekte (touristil)

Opgepast, neem zeker GEEN Dafalgan mee naar Georgië, deze pijnstiller is hier verboden en bezit hiervan wordt strafrechtelijk vervolgd!!

De hygiënische omstandigheden zijn goed, we hebben geen last van diarree. Kraantjeswater hebben we gedronken in Georgië, niet in Armenië. Aan publieke drinkfonteintjes hebben we nooit gedronken, behalve dan tijdens de trektochten in de bergen in Georgië.

6 Communicatie – Taal – Veiligheid – Fotografie Taal In het algemeen spreekt men heel weinig Engels, …. Zelfs in de toeristische plaatsen. Communicatie Gsm is overal vlot bruikbaar, internetcafés zijn overal aanwezig, Wi-Fi was in alle hotels aanwezig, en in veel plaatsen (cafés, restaurants) gratis beschikbaar, Fotografie Wij namen zowat 2000 foto’s, die we verwerkten in een digitale fotoalbum en in boekvorm afdrukken www.fotobuch.de) We lieten ons boek op papier van echte fotokwaliteit afdrukken, merkelijk beter resultaat, kleurrijker, scherper,… Het fotograferen van de mensen hebben we dit jaar zeer beperkt, het aantal toeristen is gering en stiekem fotograferen met een reflexcamera is dan niet zo evident, anderzijds willen we ook niet opdringerig overkomen …. We hebben evenwel de mensen niet lukraak gevraagd om te mogen fotograferen, misschien staan ze wel open voor …. Dit jaar hadden we een tablet (Surface met Full Windows) mee en we hielden we terug onze blog bij : www.wimensabien.blogspot.be Veiligheid We voelden ons eigenlijk overal veilig, toerisme is nog weinig gekend, dus ook misbruik van toeristen is er gering. Ook militaire aanwezigheid in grensgebieden (Goris, David Gareja) was beperkt en gaf dus geen onveiligheidsgevoel. De regio ten O en NO van het Sevan meer hebben we wel vermeden.

7 Klimaat

Hoofdsteden : 35-37°C overdag – afkoelen naar +/- 22°C ’s nachts – beperkte vochtigheidsgraad Bergen (Kazbegi – Juta – Shatili) : heel wat aangenamer 25-30°C en flink afkoelen ’s nachts.

Wij hadden weinig warme en regenkledij mee, hebben evenwel toeristen ontmoet die anderhalve week voor ons slecht weer (regen, storm, onweer) hadden in de bergen !

8 Budget

Meer details van de prijzen zijn te vinden in het verslag zelf per onderdeel. Totaal budget +/- € 5.300 (all-in, 2volw + 2 kinderen, incl. vlucht, annuleringsverzekering,

verplaatsingen, hotels, eten en verteer ter plaatse,... ) Waarvan Vlucht € 1415

Pagina 3

Hotels € 1645 Verplaatsingen € 615 (met Taxi) bezoeken ± alles gratis (uitg. Garni en stadsmusea) Geld ter plaatse Wij haalden steeds cash geld af via bankautomaten (Maestro werkt in Georgië en Armenië), sommige hotels en restaurants aanvaarden ook Visa. In de meeste steden is er een bankautomaat te vinden. Koers : (18-07-2014)

Georgië : 1€ = 2.36 GEL

Armenië : 1€ = 550 AMD

Armenië

Fles water 1.5L : 250 AMD Brood : 250 AMD Fles Cola, Fanta, Icetea : 400 AMD Laundry : 2000 AMD (Goris)

Georgië

Guesthouse Luisa : 35 GEL/kind, 45 GEL/volw – half pension op basis van 2p-kamer, incl privé badk (20 GEL voor avondmaal)

Zeta-Camp : 1 kamer, 6 pers, voor ons alleen, 30 GEL/pp, ontbijt en avondmaal op de menukaart (220 GEL all-in voor 4pers) Van hieruit konden we ook brood, tomaat, kaas, meenemen voor de picknick.

Guesthouse Roschka : lichtgroen huis – 40 GEL/pp, incl ontbijt, avondmaal, warme douche Guesthouse Shatili : roze huis, met zicht op het oude dorp, - 40 GEL/pp incl ontbijt,

avondmaal, warme douche, 50 GEL/pp voor vol pension Thermen – Royal bathhouse : 50 GEL/privé family-kamer, 20 GEL/pp voor scrub&massage,

1 GEL/badlaken

9 Eten& drinken Eerder thee dan koffie (koffie = meestal oploskoffie Nescafé) In Georgië heel wat lekkere wijn te verkrijgen !! Natuurlijk ook zeer veel chacha en wodka… Het eten was lekker en zeer gevarieerd : Wanneer in een guesthouse de vrouw des huizes aan het koken gaat ben je verzekerd van heel lekker en zeer veel eten. Georgië : specialiteiten waren kinkali’s (zoals momo’s in Tibet), vers warm brood gevuld met vlees, kaas, … (khachapuri), en forel als er een rivier in de buurt is (zelfs veel forelkwekerijen!). Het gebruik van vele kruiden zorgt voor een speciaal accent, en deed ons toch dikwijls aan de zuiderse keuken denken. Armenië : specialiteiten : lavash (dun brood), dolma’s (gehakt & rijst in bladeren – ook poolse specialiteit), kufta, deed ons toch ook dikwijls denken aan de Turkse keuken. Prijzen variëren sterk van type restaurant.

Pagina 4

10 Transport

Vlucht € 1415 voor 4 personen, geboekt in oktober 2012 via www.opodo.fr Vliegmaatschappij : UIA (Ukraïn International Airlines) Tussenstop in Kiev, heenvlucht op Yerevan, terugvlucht vanuit Tbilisi. Vlucht tijdens de woelige periode in Oost-Oekraïne – in Kiev was niets te merken en alles is heel vlot en correct verlopen.

Taxi De verplaatsingen tussen de steden/dorpen deden we steeds via de taxi. Soms konden we dit regelen vanuit het guesthouse, in de afgelegen bergen is er steeds wel iemand met een jeep die je vervoer regelt. Tijdig af te spreken met het guesthouse.

Armenië

Yerevan taxi : 600 à 800 AMD in centrum, 1000 van buiten centrum naar centrum Yerevan > Saghmosavank > Hovhannavank > Amberd > Yerevan : 17.000 AMD met taxi incl wachttijd Yerevan > Garni >Geghard > Garni eten + wandeling > Yerevan : 17.000 AMD met taxi incl wachttijd Yerevan > Khor Virap > Noravank > Zarets Karer > Goris : 33.500 AMD met taxi incl. wachttijd Taxi : Dzoraget – Alaverdi : 5.000 AMD Matroeska : Haghpat – Alaverdi : 200AMD/pp Taxi : Alaverdi- Dzoraget : 3.000 AMD Taxi : Goris – Sevan : 25.000 AMD Taxi : Sevan – Kazbegi (Georgië) : 35.000AMD

Georgië Kazbegi-Juta : 50 GEL (met jeep van guesthouse) Roschka-Shatili : 200 GEL (met 4x4) Shatili-Tbilisi : 250 GEL Er zijn paar keer per week maar niet dagelijks matroeska’s die

naar Tbilisi rijden. (vertrek 12:00u ’s middags) Tbilisi – Mtscheta : 70 GEL (taxi heen en terug + wachttijd) Tbilisi – David Gareja : 200 GEL (taxi heen en terug + wachttijd) Tbilisi – luchthaven : 30 Gel Tbilisi taxi : 3 GEL (dit is voor korte rit, 10 GEL voor langere rit)

11 Wandel- en trektochten Recent ontdekten we Geo-caching, en we hadden vooraf dan ook wat opzoekwerk gedaan om toch enkele caches te rapen. Heel veel zijn er in beide landen niet te vinden. Maar het was toch leuk om er enkele mee te pikken. We hebben vooral een aantal dagtochten gedaan, meerdaagse trekkings met gids, paarden om bagage te dragen en koks zijn er nog niet te vinden aan betaalbare prijs. We hadden één maal een gids mee, maar die ging ons enkel voor om de weg te tonen, kon echter geen Engels en deed ook geen moeite om iets over de regio te vertellen, de kinderen te animeren of te helpen, …. (200 GEL voor gids + paard voor 1 dag (Juta-Roschka))

Pagina 5

In het Kaukasus-gebergte zagen we wel veel trekkers die individueel op stap waren, zonder begeleiding van gids. Dit is zeker haalbaar, omwille van de bagage van de kinderen, het alleen moeten instaan voor het eten, … is voor ons net teveel gesleur. Verder tijdens de wandeling gewoon uit waterbronnen of uit de hoger gelegen bergrivieren lekker fris water genomen, zonder micropur, en niemand ziek. Werd ons ook zo aangeprezen door andere wandelaars, plaatselijke bevolking, … We hebben volgende ééndaagse tochten en korte wandelingen gewandeld. In Kazbegi konden we enkele goede stafkaarten kopen (geoland). (gps-coördinaten van deze wandelingen zijn op verzoek te verkrijgen) Armenië :

- Van het klooster Saghmosavank via de Kasagh-kloof tot aan een volgend klooster Hovhannavank (3u – 6.5km – afdaling in kloof vanuit Saghmosavank is heel steil en niet zonder gevaar ! Beter is om dit traject omgekeerd af te leggen.)

- Rondom Garni (1½u – 4km – door de kloof langs stollingsgesteente) - Vanuit het klooster Tatev naar de ‘devil’s bridge’ (2u – 7.5km –langzame afdaling

naar een riviertje) - Old Goris : (1¼ u – 5km langs de “schoorsteenhuisjes”) - Tussen 2 Unesco-beschermde kloosters : Sanahin – Haghpat (2½u – 11km)

Georgië :

- Van Gergeti naar klooster Tsminda Sameba kerk (Kazbegi) (2½u – 9km – lusvormige wandeling, vrij steil maar makkelijk)

- Nabij Kazbegi : de watervallen van Gveleti (1u – 4km) - Juta-Roshka (dagtocht samen met gids) (6u – 19km – 1200 hoogtemeters) - Shatili-Mutso-Shatili (6u – 26km) - Doorheen het maanlandschap rond het klooster van David Gareja (2u – +/-5km)

Pagina 6

12 Overnachtingen

We hebben vooraf een aantal hotels/guesthouses gereserveerd, in Yerevan, Tibilisi en aan het Sevan-meer. Deze waren goed ingericht met de nodige voorzieningen. In de bergen bestaat de infrastructuur vooral uit guesthouses, logement bij de bewoners, waarbij wij de indruk hadden dat men in de zomer wat kleiner woont en de vrijgekomen ruimte zo voorziet voor toeristen. Deze zijn vooraf niet te reserveren, maar men doet meer dan moeite om een oplossing te vinden mochten het aantal plaatsen beperkt zijn. De voorzieningen zijn proper maar wisselend, er is niet steeds een voorbehouden sanitair, de ontvangst daarentegen super gastvrij, en meestal kan vol-pension verkregen worden, wat handig is bij gebrek aan restaurants in de afgelegen dorpen. Meestal spreekt men er geen of heel beperkt Engels, maar is er wel iemand in de buurt die voor vertaling kan zorgen, … Tevens zijn er wat camppplaatsen, maar ook hier zijn de voorzieningen heel beperkt (behalve dan Zeta-camping).

Een overzicht :

Pagina 7

Pagina 8

Pagina 9

Pagina 10

13 Kledij

Georgië en Armenië zijn Christelijk Orthodoxe landen, de kledij is net zo als bij ons, zelfs in de afgelegen dorpen. De vrouwen zijn zeer modieus ! Wij droegen steeds shorts, een bermuda of driekwart broek, steeds met topjes.. Meisjes wel steeds een bloes, hemd of sjaal bijhebben voor bezoek aan kerk …(meestal ook wel sjaals beschikbaar), heren ook lange broek bij kerkbezoek ! Gezien het warme weer hebben we GEEN truien nodig gehad, enkel tijdens onze trektocht was een warme trui ’s avonds of overdag boven op een bergpas nodig. Tijdens onze trektocht : Vanwege de zon is een pet of hoedje zeker nodig, andere beschermende kledij zoals lange afritsbare broek, shirts met lange mouwen, … in een lichte stof … zijn een must. Om de bagage te beperken proberen wij steeds ter plaatse de was laten doen : dit was een minder gekend fenomeen … en werd niet altijd aangeboden.

14 Nabeschouwingen

Het was alweer een heel speciale ervaring, deze reis doorheen het grensgebied tussen Europa en Azië, het Euroazië …. Heel wat typische kenmerken uit de Oost-Europese cultuur, het Sovjetverleden nog heel erg zichtbaar, 2 hippe steden sterk contracterend tegenover een plattelandsleven dat hier toch wel meer 100 jaar achterop hinkt. De infrastructuur is nog heel beperkt, en dan hebben we het zowel over de toch wel slechte wegen, de beperkte voorzieningen qua hotels en logies, als het openbaar vervoer dat voor een rondreis bijna niet bruikbaar is wil men op vele afgelegen plaatsjes komen. Ook het aantal plaatselijke toeristenbureau’tjes en mogelijkheden tot huren van een gids, zijn heel beperkt. Maar de dagdagelijkse ervaringen waren heel verrijkend,we maakten kennis met een heel gastvrije bevolking, jammer van de taalbarrière, en de bezienswaardigheden zijn zeker de moeite : zowel qua natuur met een prachtig berggebied als het historisch erfgoed met z’n tientallen prachtige kerkjes en kloosters ! Laat je dus niet afschrikken, het is beslist een aanrader !

Pagina 11

15 Bijlage : dagindeling – reisschema – bezienswaardigheden

Dag1 19/07

Brussel – Kiev – Jerevan 13:30 – 23:40

Dag2 20/07

Jerevan (1.1milj inwoners)

(bruisende stad, veel moderne wagens, veel cafés en terrasjes, zicht op de Ararat)

N-stadsdeel : Yervand Kotchar : avant-garde museum (kubisme) Matenadaran : manuscriptenmuseum, één van de oudste en rijkste ter wereld! De collectie gaat terug tot het begin van de 5e eeuw, toen de Armeense heilige Mesrop Mashtots het Armeense alfabet ontwikkelde. Ongeveer 17.000 manuscripten handelend over bijna alle aspecten van de oude Armeense cultuur en wetenschappen. (1000AMD, di-za 10am-4pm) Cascade : stenen trappen en bloemenperkjes herdenken de 50

e verjaardag van Sovjet Armenië. Boven prachtig uitzicht

over de stad. Vlakbij het Cafesjian Museum (kunst, 1000AMD, di-zo 10am-5pm) Opera House : imposant theater gebouw (1930), omringd door tal van clubs, cafes, winkels en parkjes. Shuka, een mooi overdekte Russische fruitmarkt Surp Zoravor Astvatsatsin kerk : één van de oudste van de stad (1693) Z-stadsdeel : Republic square : Armeense architectuur op Stalinistische schaal. Imposante gebouwen. Centrum van Z-stadsdeel. Blauwe Moskee (1765), de enige nog overgebleven moskee van Yerevan Nationaal staatmuseum : Historisch museum, van de steentijd tot heden. Hier ligt de oudste schoen ter wereld (5500j oud). NPAK : Contemporary Experimental Art (gratis, ma-za 10am-6pm) Surp Grigor Lusavorich : moderne kathedraal Buiten centrum : Monument van de genocide + beklijvend museum (Tsitsernakaberd) (toegang gratis, di-zo, 11am-4pm) Mother Armenia : 23m hoog standbeeld in Victory Park. Erebuni- fort en – museum : oude resten van de Urartu-beschaving. (782BC)

Dag 3 21/07

Jeravan – Ashtarak – Amberd – Jerevan

Ashtarak, klein gezellig stadje met veel 19e eeuwse gebouwen en de Kasagh kloof kerkjes: prachtige kloof 22km ten

NW van Yerevan. Hier wandeling van 3u in de kloof tussen de Saghmosavank- en Hovhannavank klooster. Aragats (4090m): de hoogste berg van Armenië. Het oude indrukwekkend fort van Amberd (11

e eeuw), dat hoog op de

helling van de berg Aragats ligt biedt een prachtig uitzicht op de streek. Vanuit Byurakan te bereiken via 15km lange omslachtige weg of beter te voet (4 km H/T).

Dag 4

Jerevan – Khosrov – Garni – Geghard – Jerevan

Garni, Griekse volledig met de originele stenen heropgebouwde tempel uit 1e eeuw (1000AMD, 10am-8pm) op 30km

ten ZO van Yerevan. Hier stonden vroeger ook een fort, 7e

eeuwse kerk, paleis en badhuis. Spectaculair uitzicht op de

Pagina 12

22/07

Azat-rivier. Op 9km van Garni bevindt zich Geghard klooster met tal van grotkerkjes en tombes. Dit middeleeuws complex is gelegen in een heel mooi landschap met steile rotswanden aan de ingang van Azat Valley. Khosrov Nationaal Park : was op dat moment gesloten voor publiek, indien terug open dan enkel met 4x4 of te voet.

Dag 5 23/07

Jerevan – Khor Virap – Yeghegnadzor – Goris 240km

Khor Virap : (30km Z van Jerevan) Het klooster ligt aan de Turks-Armeense grens en zeer dicht bij de berg Ararat die voor de Armeniërs als nationaal symbool geldt. De plaats is bekend omdat hier Gregorius de Verlichter dertien jaar lang door Koning Tiridates IV gevangengehouden werd. Nadat Gregorius de koning in 301 tot het christendom kon bekeren, werd Armenië het eerste land dat het christendom als staatsgodsdienst aannam. Kloostercomplex van Noravank (12

e eeuw) : prachtig gelegen meesterwerk vlakbij kloof. (120km van Jerevan) Het

meest spectaculair bij ondergaande zon… Yeghegnadzor is een vredevol stadje maar niet zo bijzonders. Wel een mogelijke wandeling naar 13

e eeuwse brug

(1.5km heen en terug). Of wandeling naar Spitakavor (5km H/T) de bergen in. Zorats Karer : klein Stonehenge, 220 rechtopstaande basalten stenen (3000BC), vlakbij Sisian aan de hoofdbaan. Goris : aangenaam stadje, gelegen in een dal tussen groene heuvels, met indrukwekkende rotsformaties en (bewoonde) grotten. De stad beschikt over de mooiste architecturale meesterwerken in Armenië. De oude gebouwen hebben het hier gehaald van de monotone Sovjet-Russische bouwwerken die op de meeste andere Armeense plaatsen overheersen.

Dag 6 24/07

Goris – Tatev – Goris 35km

Tatev-klooster (aan de rand van een kloof gelegen, op 15km van Goris, met nieuwe kabelbaan vanuit Halidzor te bereiken!, langste ter wereld, 11min 5.7km). Wandeling van 5km van Tatev naar de rivier tot de Satan’s of Devil’s Bridge, een 30m lange natuurlijke brug, ideaal voor picknick of beetje zwemmen.

Dag 7 25/07

Goris – Noratus – Sevan 240km

Via mooie Selim-pas (2410m, gekend van de zijderoute) naar het Sevan-meer. De Selim caravanserai is één van de best bewaarde ter wereld. Door zijn hoge ligging was ze namelijk niet interessant om de stenen te gebruiken voor nieuwbouw. Deze pas is gesloten van november tot april. Geen publiek transport mogelijk over deze pas. (taxi = 10.000 AMD) Het Sevan meer (1900m hoogte !) is in de zomer een populair strandbestemming. Het blijft echter grotendeels ongerept met hier en daar zelfs verlaten strandjes. Noratus : oud leuk rustig dorpje aan het meer gekend voor zijn honderden khatchkars (kruisstenen) in een veld. Ook ideale plek om een rustig verlaten strandje te vinden. Sevanavank kerkje (874) vlakbij Sevan met mooi overzicht op het meer. Dit was vroeger een eilandje toen het water nog hoger stond.

Dag 8 26/07

Sevan meer Strand dagje – rust

Dag 9 27/07

Sevan – Dilijan – Dsegh 100km

Dilijan : het “Zwitserland” van Armenië, toeristisch, shops, restaurants. Goshavank : kloostercomplex op 20km van Dilijan in het dorpje Gosh. Eén van de culturele centra in de middeleeuwen. Ruïnes van het nonnenklooster Kobayr (13

e eeuw). Hier vind je nog een van de weinig overlevende eeuwenoude,

originele fresco’s. Het dorpje ernet boven Odzun heeft nog een gave roze vulkaanstenen 7e eeuwse kerk.

Dag 10 Dsegh Langs de Debed-rivier vind je meer historische en culturele centra dan waar ook in Armenië.

Pagina 13

28/07 Alaverdi : arm mijnstadje met oude nog half werkende kopermijn. Met de nog werkende kabellift (50AMD) kan men naar de nabijgelegen dorpjes Sarahart en Sanahin. Kloosters Haghpat en Sanahin (10

e eeuw) staan allebei op de lijst

van het werelderfgoed! (wandeling 10 km) In Sanahin is er ook het huismuseum van Mikojan, de uitvinder van de MIG

Border crossing Dag 11 29/07

Dsegh – Tbilisi – Kazbegi 250km (vanuit Tbilisi : 3u met busje 6/dag)

Rit door de bergen van de hoge Kaukasus langs de beruchte militaire weg die Tbilisi met het Russische Vladikavkaz verbindt. Onderweg : het 17

e eeuwse versterkte Ananuri klooster dat heel sprookjesachtig aan het Zhinvali stuwmeer

ligt. Gudauri is een bekend skigebied. Nog meer ten noorden ligt het Sovjetmonument ter herdenking van het Verdrag van Georgijevsk 200 jaar eerder. Hier heb je een heel mooi uitkijkpunt! Kazbegi (nieuwe naam Stepantsminda) genoemd naar de dichter Aleksandr Kazbegi.

Dag 12 30/07

Kazbegi Rondwandeling (9km) vanuit Kazbegi naar de Tsminda Sameba kerk op een heuveltop 450m hoger dan het dorp. Op de achtergrond zie je de op 2 na hoogste berg van Georgië : Kasbeg (5048m hoog) = TOP. Een populaire wandeling loopt naar de Gergeti-gletsjer (nog zo’n 6 km verder vanaf het kerkje).

Dag 13 31/07

Kazbegi - Juta Met jeep van Kazbegi – Juta via Sno-vallei.

Dag 14 01/08

Juta – Roshka Trekking

Dag 15 02/08

Roshka – Shatili Met 4x4. Bezoek aan Shatili

Dag 16 03/08

Shatili – Mutso – Shatili Trekking. Bezoek aan Mutso en knekelhuisjes.

Dag 17 04/08

Shatili – Tbilisi (7u met 4x4)

(1.5milj inwoners) Met 4x4.

Dag 18 05/08

Tbilisi Tbilisi ligt aan de rivier de Mtkvari. De stad is verdelen in een oud centrum rond het Meidan-plein en het 19e eeuwse

centrum rond de Roestaveli Avenue. De monumenten liggen allemaal op wandelafstand. Oud Tbilisi (Meidan plein) : Rond het plein bleven ook enkele beroemde houten huizen uit de 19e eeuw bewaard. Het Abanotoebani-badhuis (privé = 35GEL/u massage = 10 GEL, gemeenschappelijke ruimte = 3 GEL) is wereldberoemd voor zijn zwavelbaden en het Orbeliani-badhuis voor zijn stoombaden, sauna’s en massages. De botanische tuinen zijn meer dan 100ha groot. De 4

e eeuwse Narikala-vesting kan je bereiken via een nieuwe kabelbaan die start aan het Rike-park aan de andere

kant van de rivier of via een steile weg achter de Armeense Sint-George kerk. Alleen de 12e eeuwse Sint Nicolaas kerk

is weer in zijn oorspronkelijke staat teruggebracht. Heel mooi uitzicht over de stad en van hieruit kan je een prachtige wandeling maken naar Kartlis Deda (ofwel het standbeeld van Moeder Georgië). Vanaf het Meidan plein lopen er historische straatjes of slenterboulevards met tal van terrasjes en restaurants. (Chardin Street, Sioni,…). In de Apkhazi Street vind je de prachtige en nog altijd in gebruik zijnde synagoge. In de Sioni

Pagina 14

Street vind je naast de Sioni-kathedraal (13e eeuw, bedevaartsoord vanwege het kruis van Nino) het Historisch

museum (di-zo, 10-18u) gevestigd in een oude karavanserai. Irakli Street tot aan het gezellige Irakli plein… Avenue Rustaveli : de slagader van de stad waar de belangrijkste gebouwen gelegen zijn ; de Opera, het Nationaal Theater, veel luxe winkels, restaurants, het vroegere parlement en neoclassicistische gebouwen. De avenue start aan het Vrijheidsplein. Het enige rustige plekje aan dit plein is het aangrenzende Poesjkin-plein. Hiernaast ligt het museum van Schone kunsten, het vroegere priesterseminarie waar Stalin nog heeft gestudeerd. 5 min verder op de avenue is er het Georgisch Nationaal museum met uitgebreide archeologische collecties (goudschat) en de indrukwekkende afdeling over de Sovjetbezetting. De berg Mtatsminda wordt ook tot het centrum gerekend. Hier is het pantheon gelegen van beroemde Georgiërs. Je vindt er ook een reuzenrad, televisietoren en vooral een prachtig uitzicht over de stad. Net over de rivier is er de Metekhikerk met het standbeeld van Gorgasali, de stichter van de stad. In deze wijk Avlabari wonen van oudsher veel Armeniërs. ’s Avonds mooi verlicht! De belangrijkste mark ligt vlakbij het centraal station. Het heeft veel weg van een uitgebreide oosterse bazaar.

Dag 19 06/08

Tbilisi – Mtskheta – Tbilisi Mtshketa : historische hoofdstad van Georgië tot de 6e eeuw, religieus centrum tot nu. Wanneer Koning Mirian in de

4e eeuw wordt bekeerd laat hij hier de eerste christelijke kerk bouwen. Op de fundamenten hiervan ligt de

Svetitskhoveli Kathedraal (11e eeuw), waar het Kleed van Christus (dat hij droeg op weg naar het kruis) ligt begraven.

Je vindt er graven van Georgische koningen. De DzJvari Kerk (7e eeuw) is de interessantste kerk in de omgeving en is

een belangrijk pelgrimsoord. Het is een voorbeeld van de allervroegste Georgische kerkarchitectuur. De heilige Nino heeft hier een houten kruis neergezet dat zich nog steeds in de kerk bevindt. Beide kerken zijn Unesco Werelderfgoed. In de 12

e eeuwse Samtavro kerk liggen Koning Mirian en koningin Nana begraven. Hier stond ooit de residentie van de

koningen. In het Archeologisch museum vind je voorchristelijke vondsten.

Dag 20 07/08

Tbilisi – David Gareja – Tbilisi David Gareja Kloostercomplex : ligt in Kachetië aan de grens met Azerbeidzjan en wordt meestal als dagtrip vanuit Tbilisi bezocht. Er liggen hier in totaal wel 15 kloosters. Het 6

e eeuwse Lavra-klooster – dat nog in gebruik is – en het

Oedabno-klooster zijn de belangrijkste. Het Lavra klooster is opgericht door de heilige zendeling David Gareja die eerder in Tbilisi woonde. Reken op 40 minuten om vanaf de steile weg tot bij het Oedabno-klooster te lopen, maar het biedt een fantastisch uitzicht over het bijna verlaten woestijnlandschap. Kijk uit voor slangen , wij hebben er geen gezien. (70km of 2u voor een enkele rit, prijs voor dagtrip = +/- 150GEL/p)

Dag 21 08/08

Tbilisi

Dag 22 09/08

Tbilisi – Brussel 06:35 – 12:15

Pagina 15

16 Bijlage : dagboek van onze reis

Dag 1 : Zat 19 juli 2014 : Brussel - Yerevan

Met de recente gebeurtenissen in Oekraïne zijn we toch iets meer op onze hoede voor deze vlucht naar Jerevan met tussenstop in Kiev. Maar in de luchthaven van Zaventem staat toch een behoorlijke rij aan te schuiven voor deze vlucht… we zijn dus niet de enigen die deze vlucht niet annuleerden. De vlucht verloopt vlot, de tussenstop in Kiev is rustig, geen grote aanwezigheid van militairen of extra controles, wel een uurtje vertraging en dan een klein onweertje. Maar ook deze vlucht is vlot en omstreeks 00.30 landen we in Yerevan. Welcome in Armenia ! De paspoortcontrole verloopt verrassend vlot en een stempel wordt al vlug gezet… De taxichauffeur van ons hotel staat al te wachten, op naar het hotel ! Het is donker, en onderweg kunnen we al wat indrukken opdoen, veel kitscherige lichten van casino’s, bars en nachtclubs, maar ook winkeltjes, restaurants,… Mooie villa’s en gebouwen met omheiningen staan in contrast tot toch wel armere buurten… Het is al laat (hier wel 2 uur tijdsverschil) en gelukkig krijgen we onze kamer zonder voorafgaand alle papieren te moeten invullen. Vanop ons terras zien we het zwembad… echter zonder water !! Net een verfbeurt, binnen een 5-tal dagen is het opnieuw bruikbaar… waarom alweer met ons ? Gelukkig is er ook een binnenzwembad… .

Dag 2 : Zon 20 juli : Yerevan

We worden verwelkomd met een Armeens ontbijt : sla, kaas, ei, yoghurt met een vrucht uit de tuin (welk ?), een soort Turks brood, en gemarineerde aubergine en tomaat… Lekker. Nescafé of thee… Het is hier super rustig : alleen een Libanees koppel op zoek naar een huis als vluchtweg mocht het ook in Libanon onveilig worden. Toch wel een ander soort leven in een land omringd door landen in oorlog en zelf ook niet altijd conflictvrij. Heel wat Syrische vluchtelingen ook …

Daarna gaan we op verkenning : eerst te voet naar het Genocide-memorial monument : na een toch wel lange wandeling blijkt het museum “under construction” en een deel van het monument in de stellingen. Maar het is toch wel indrukwekkend; een groep Armeense jongeren komt er bloemen leggen bij de eeuwige vlam. Daarna gaan we vlakbij de eerste geocache zoeken : bingo ! Onder de snikhete zon bereiken we de opera, een plein met heel wat gezellige café’s en bars, veel westerse muziek, en ook de jongeren lopen hier hip en trendy gekleed.

We bezoeken nog het standbeeld “Mother Armenia” (en alweer een cache ), komen terug langs de Cascade, een indrukwekkend bouwwerk op een helling, met een museum voor moderne kunst, en dit allemaal gebouwd door een rijke Armeense privé-kunstverzamelaar. Het is snikheet (38à40°C), en gelukkig kunnen we afwisselend binnen en buiten dit bouwwerk laveren, met buiten fonteinen en een mooi zicht op de omgeving en het beneden gelegen plein, binnen de airco en wat moderne kunstwerken.

Op het benedenplein genieten we - op een terras maar in de schaduw - van een lekkere frisse vers bereide cocktail, en hebben we zicht op het trendy hippe volkje dat hier graag laveert. Een schril contrast met de povere en bijna vervallen buurten waar we toch ook al doorwandelden. Wat decadentie met limousines, veel dure wagens, opvallend geschminkte dames op stiletto’s en korte

Genocide monument

Pagina 16

jurkjes… maar ook oudere bedelende gebogen vrouwtjes, met een sjofele rugzak, … het leeft hier allemaal naast elkaar, en je loopt zo van de ene situatie in de andere …

’s Avonds nemen we een zeer verfrissende duik in het koude zwembad en daarna gaan we eten in een plaatselijk restaurant, er is net een huwelijksfeest met live-muziek… veel te luid en we krijgen gelukkig een plaatsje ver weg van de live-band…

Dag 3 : Ma 21 juli : Jerevan – Ashtarak – Amberd – Jerevan

Gisteren kon Wim een taxi reserveren voor een ganse dag (17.000

AMD of € 32). We slaan wat drank en verse broodjes in om de dag te

overbruggen. We rijden een 30-tal km ver en starten aan het

Armeens kerkje (klooster) Saghmosavank waar we via de Kasagh-

kloof kunnen wandelen tot aan een volgend klooster Hovhannavank.

We herkennen onmiddellijk de typische stijl zoals we ook in NO-

Turkije hebben gezien. De afdaling naar de kloof is toch wat minder

evident dan beschreven in de LP en gelukkig komt een plaatselijke

tiener ons het juiste pad aanwijzen.

We glijden hier en daar naar beneden langs stenen die los liggen,

Kobe maakt toch een kleine tuimeling met wat blauwe plekken en

schrammen als gevolg

… maar beneden

gekomen is de weg

langs de rivier best wel

mooi. Na een eind zien

we dat de helling naar

boven nu toch gelukkig wat gewoontjes is, we komen in

een dorp en moeten dan nog een eind verder.

Wandelend door de straatjes zien we hier het

dagdagelijks leven op het platteland in Armenia, veel

boerderijtjes, perziken en abrikozen te koop, hout

binnenhalen voor de winter, spelende kinderen, veel oude maar kleurrijke Lada’s, oudjes in de

schaduw met backgammon, vrachtwagens die het hooi binnenbrengen … overal vriendelijke mensen.

We komen finaal bij het Hovhannavank -klooster, ook dit is terug een mooi kerkje, prachtige ligging

langs de kloof, dit klooster hier is typisch voor z’n inscripties en pas recent gerestaureerd. Onze taxi-

chauffeur is nergens te bespeuren en na wat moeite kunnen we hem telefonisch bereiken,.. een heel

gedoe om nog eens uit te leggen wat de bedoeling was … hij was al op de eindbestemming op ons

aan het wachten … 40km wandelen in 2uur … zou niet zo evident zijn. Terwijl we onze picknick

opeten rijdt de chauffeur terug om ons op te pikken, en

dan terug verder te rijden.

Het landschap verandert nu toch, en we rijden langs een

hoogvlakte verder richting Amberd fort. Heel mooi uitzicht,

hier en daar zien we opgesmukte woonwagens, met tenten

errond, … Armeense herders zorgen hier voor hun vee,

maaien het gras hier manueel, hier en daar een traktor…

De weg is in heel slechte staat, maar het landschap

indrukwekkend en de kuddes koeien talrijk. Van ver zien

we al het fort liggen, maar moeten een grote omweg

Kasagh kloof

Amberd fort

Saghmosavank

Pagina 17

maken om het via de weg te bereiken. Eigenlijk konden we dit ook te voet doen, maar het is al wat

laat, er zijn wat dreigende wolken… we kiezen dus de makkelijkste weg. Bij aankomst een bus

Belgische en een bus Franse toeristen… We wandelen tot bij het fort en nabijgelegen kerkje : toch

wel een indrukwekkende ligging hier, verbluffende omgeving om te verkennen … was zeker de

moeite geweest om te voet te doen !!

We rijden terug richting Yerevan, de wind steekt op en we krijgen toch een regenbuitje te

verwerken. Het koelt wat af (van 34 naar 27°C) maar blijft aangenaam warm.

’s Avonds gaan we lekker eten in een Italiaans restaurant, en vanuit de taxi merken we dat het leven

hier in Yerevan laat in de avond nog meer op gang komt, overal terrasjes, openlucht lounge-bars,

ambiance volop.

Dag 4 : Di 22 juli : Jerevan – Garni – Geghard – Jerevan

Vandaag bezoeken we een Grieks-Romeinse tempel in

Garni. De tempel werd volledig gereconstrueerd, en ligt op

een prachtige locatie op de rand van een kloof. Er is tevens

een Romeins badhuis met wat mozaïeken, en resten van

een paleis dat pas later werd gebouwd. We rijden verder

naar Geghard waar een klooster alweer verscholen in de

bergen te bezoeken is. Een deel van de kerkjes horend bij

het klooster werden gebouwd in “caves”, de monniken-

cellen zijn hier ook te zien. Er was net een huwelijk, en het

bruidspaar neemt de nodige tijd voor wat foto’s …

Daarna rijden we terug richting Garni waar we nog een

wandeling plannen, maar eerst in het plaatselijke fish-restaurant

een lekkere forel willen eten. De weg is moeilijk bereikbaar, en

halverwege gaan we toch te voet verder, het restaurant is

pittoresk gelegen langs de rivier, we mogen onze “forel” kiezen,

die krijgt een klop op het hoofd en mag dan op de bbq! We

krijgen een kiosk toegewezen en kunnen geheel privé ons

middagmaal nemen. Lekker, zelfs Kobe is nu enthousiast…!! Er

zijn hier nog heel wat families… zo’n verlaten plaats maar toch gekend door de plaatselijke bevolking.

Daarna stappen we te voet verder langs de kloof richting Garni,

een heel mooie wandeling, veel stollingsgesteente te zien, wat

kleine landbouw met groenten en fruit en hier en daar een

kudde koeien. De helling naar de tempel is steil, en onder een

felle zon is dit heel wat zweten, maar we raken toch puffend en

zwetend boven.

In Yerevan teruggekomen genieten we nogmaals van ons

ijskoud verfrissend zwembad en gaan voor een laatste maal ’s

avonds de stad in. Een lekker maaltijd bij de Libanees en even

“chillen” in een loungebar met een cocktail… afscheid van deze

bruisende, stad Yerevan. Hip & trendy maar is schril contrast met de dorpen op nog geen 30km

hiervandaan… Vreemd !

Garni

Rond Garni

Pagina 18

Dag 5 : Woe 23 juli : Jerevan - Goris

Een lange transportdag voor de boeg. Vanop ons terras zien

we de Ararat vandaag heel helder, een geluk dus aangezien we

vandaag net het klooster –Khor Virap - nabij de Ararat willen

bezoeken. We nemen afscheid in Jerevan…

Bij het naderen hebben we een mooi uitzicht op het klooster,

op de rand van een heuvel en met de Ararat op de

achtergrond. Het klooster zelf is opnieuw mooi

gerestaureerd,… Op een 100-tal meter zien we de volledig

gesloten grens met Turkije…

Het landschap verandert van dor naar meer groen en

heuvelachtiger, we stijgen langzaam naar de 2300m,

en rijden nog een prachtige kloof in tot bij het klooster

Noravank. Dit heel desolaat gelegen klooster alweer

op een heuveltop is recent heel mooi heropgebouwd.

Het valt ons toch wel op dat alle sites die we bezoeken

recent gerestaureerd of zelf volledig heropgebouwd

werden. En dat allemaal gratis te bezoeken. In het

laatste klooster is nog een museum met een

tentoonstelling van bijbelmanuscripten. Heel klein en

fijn geïllustreerde bijbeltjes, gemaakt door monniken

destijds.

We picknicken onderweg langs de rivier – wat jammer dat de Armeense bevolking zo weinig respect

heeft voor de natuur en alle afval achterlaat – en moeten dan nog een flink stuk rijden. Het

landschap varieert, we zien massa’s wijngaarden, velden vol met zonnebloemen, fruitgaarden,

verkopers van groenten en fruit, zelfs wijn in colaflessen, honing en gedroogd fruit, boeren op het

veld aan het werk, die het hooi binnenhalen, pikdorsers (maar dan de modellen uit de jaren ’70), …

heel wat kleine woonwagens bij bijentelers, herders met hun vee, … de rit verveelt ons zeker niet.

Hier en daar – zoals we ook al de vorige dagen konden zien – liggen resten van wagens en

vrachtwagens te roesten langs de weg. De staat van deze toch wel belangrijke hoofdweg is

erbarmelijk, heel wat putten en oneffenheden, verzakkingen, verschuivingen,… We tasten vandaag

ook wat de grenzen van Armenië af, en kunnen vanop

afstand de grens met Turkije en Azerbeidzjan zien…

maar verhoogd militair toezicht is er niet echt.

Net voor Goris bezoeken we de site Zorats Karer, een

site van zo’n 5000 jaar oud, waar stenen net als in

Stonehenge gestapeld werden in een cirkel. Destijds

gebouwd als astrologisch observatorium om de

sterren te bestuderen ? Heel wat stenen hebben ook

een holte waar op een bepaald moment de

zonnestralen doorschijnen…

Tenslotte komen we aan in Goris – dichtbij de grens met Nagarno-Karabach – een grijze troosteloze

stad, modern gebouwd met rechte lanen, grijze huizenblokken, weinig sfeer, vooral veel doorgaand

Khor Virap

Noravank

Zorats Karer

Pagina 19

zwaar verkeer. Na wat zoeken vinden we toch onze B&B en het gastvrije vriendelijke onthaal staat in

schril contract met deze grijze stad. Morgen willen we naar Tatev en hier de omgeving wat

verkennen, de oude stad op de helling met tal van grotwoningen die we vanop het enige terras van

de stad konden zien, beloofde wel de moeite waard te zijn…

Dag 6 : Dond 24 juli : Goris – Tatev - Goris

Met de kabellift bezoeken we het Tatev-klooster. De

kabellift is 6km lang, de langste ter wereld, en gaat

over 2 valleien. We hebben een schitterend uitzicht.

Het klooster is heel afgelegen, op de rand van een

kloof,… het is toch wel een groot klooster, er leefden

hier ooit 600 monniken.

Daarna maken we de

wandeling te voet vanuit het

klooster naar de ‘Devil’s

bridge’, een 6km lange

afdaling naar een riviertje.

Onderweg picknicken we, het is een lange afdaling, snikheet, en we komen

nog langs een vervallen en verlaten klooster. Na meer dan een uur stappen

moeten we terug klimmen,… het is even puffen, want dit hadden we niet

verwacht. Het uitzicht is echter adembenemend… Na meer dan 2 uur komen

we aan het eindpunt, een heel nauwe diepe kloof, kolkend water… Wat

Armeniërs nemen hier een frisse duik in een bassin, alweer jammer dat men

dit steeds zo vuil achterlaat.

Vanuit onze guesthouse maken we nog een kleine wandeling door het oude

Goris, en de nabijgelegen helling, een landschap dat aan Cappadocië doet denken, we worden zelfs

uitgenodigd om in een schoorsteenhuisje te komen kijken, ingericht met een bed en tafeltje. We

wandelen nog wat verder en komen via de afgelegen huizen verder langs de helling op een groot

kerkhof terecht, mooi uitzicht op het landschap en de

stad Goris. De armoede is hier toch wel tastbaar, veel

vervallen huizen, misschien zelfs verwoest dor recente

oorlogen,… waar wij het toch niet voor mogelijk houden

om nog in te wonen. En alweer duidelijk dat hier veel is

komen te vervallen na de onafhankelijkheid van Rusland,

industrie is weggetrokken, voetpaden en straten kapot en

niet hersteld,… alles gewoon leeg en aan z’n lot

overgelaten wordt. Jammer dat men hier – vermoedelijk

door de constante dreiging van grensconflicten – niet zelf

het touw in handen neemt, en deze stad wat proper

houdt en aantrekkelijker maakt.

Tatev

Wandeling naar Devil's bridge

Oud Goris

Pagina 20

Dag 7 : Vrijd 25 juli : Gori-Sevan

Terug richting noorden, maar nu via de Selim-pas waar we even de zijderoute volgen en een mooie

karavanserai bezoeken. Er zijn net een 40-tal Israëlische

toeristen aanwezig, vrouwen met jeeps versierd met de

Israëlische vlag. Een kwartiertje later komen ook een 10-

tal Israëlische mannen met de mountainbike aan. Ze

maken een rondreis per fiets voor een 10-tal dagen. We

zouden hen graag even confronteren met de

onmenselijke toestanden die hun regering in Gaza

creëert, maar houden toch maar wijselijk onze mond en

beginnen geen onnodig politiek betoog.

Wat verder bezoeken we een begraafplaats met honderden

khatchkars. Een oud vrouwtje komt ons tegemoet en toont

ons een aantal grafstenen en geeft wat uitleg bij de

uitgehouwen tekeningen. Een baby, een tweeling, de berg

Ararat, een koppeltje vermoord door de mongolen, brood en

wijnkruiken,… is het echt waar of haar eigen fantasie ? Ze wil

ons ook haar breiwerkjes laten zien en verkopen, mutsen,

pantoffels, kousen, … We kopen dan toch een mooie muts.

Ondertussen zijn we al bij het Sevan-meer aangekomen, en

hebben we een mooi zicht op het meer, en omliggende

bergen die de grens met Azerbeidzjan afbakent, de vele kleine

baaitjes met Armeense toeristen, stalen containers als

vakantiehuisjes… maar ook weilanden met koeien en

schapen, kleine natuurgebieden, en helderblauw water, en af

en toe een kloostertje op een heuvel dat zich mooi aftekent

tegen het blauwe water…

Wij rijden door de stad Sevan die alweer dezelfde troosteloze indruk geeft als Goris, de hoofdweg in

heel slechte staat, verlaten vervallen gebouwen, … en heel wat winkeltjes met speelgoed voor aan

het meer, kleurrijke emmertjes en schoppen, zwembandjes,…

Ons hotel is gelukkig geen weerspiegeling van deze stad, maar

een kleinschalig resort met leuk zwembad, kamers die uitgeven

op het pleintje, een bar met muziek, en zicht op het meer …

Vooral Armeense of Russische toeristen, gezinnen, en niet

luidruchtig…

Selim karavanserai

Noratus

Sevan meer

Bohemian Resort

Pagina 21

Dag 8 : Zat 26 juli : Sevan

De dag start nogal bewolkt, en bij het lezen van de standaard op zaterdag, ontdekken we in het

reiskatern, een artikel over Armenië… heel herkenbaar.

Ondanks de wolken genieten we van het zwembad, en

later blijken we nog serieus verbrand … toch een straf

zonnetje hier ….

In de avond gaan we te voet langs het publieke strand

naar het nabijgelegen klooster. Er heerst een aparte

sfeer, overal picknicktafeltjes en mensen aan de bbq,

luide muziek, er wordt wat gedanst, chique wagens met

jonge kerels komen aan- en afgereden, veel macho-

gedoe … toch wel typisch… Bij het kerkje is veel volk, en

toch wel grappig hoe diezelfde macho’s dan toch diep

gelovig lijken te zijn en heel gedwee het kerkje

binnenlopen om een kaarsje te laten branden… Vanop de heuvel een prachtig zicht, het kerkje, de

bergen, het meer, de ondergaande zon. We sluiten onze luie dag af in een nabijgelegen restaurant,

waar de obers alweer geen woord Engels begrijpen, maar het eten – een vis uit het meer - wel lekker

smaakt. Het is ondertussen al donker en we willen eerst te voet terugkeren, hopend snel een taxi te

zien, maar maken na een tijdje toch omkeer naar het restaurant om een taxi te bestellen. Een ober is

direct bereid om ons te brengen, … Z’n Lada heeft toch wat tijd nodig om goed op gang te komen, en

heel traagjes en puffend vertrekken we… Een belevenis … Armenië op z’n best, Oost-Europa uit de

jaren ’80 heel dichtbij. Bij ons hotel aangekomen heeft hij terug wat moeite om de helling op te

rijden, maar na een aantal pogingen is hij toch vertrokken, toch wel bijzonder om zo snel aan te

bieden ons terug te brengen. Er rijden hier honderden zoniet duizenden Lada’s rond, en zelfs een

groot deel nog oudere Oost-Europese merken en modellen, maar blijkbaar toch niet meer in zo’n

topconditie als wij ons voorhielden… Het schril contrast met de vele luxewagens wordt alleen nog

groter…

Dag 9 : Zo 27 juli : Sevan - Dzoraget

Na een heerlijk zwempartijtje vertrekken we richting

noorden, Dzoraget. Het landschap wordt groener, de

bergen ruwer, alleen de grijze steden, de vervallen en

verwaarloosde oude fabrieken , achtergelaten wagens, …

markeren nog steeds het landschap. Na een tweetal uurtjes

komen we in ons hotelletje aan… prachtig gelegen aan een

rivier,… pure luxe.

We genieten van een warm binnenzwembad, maken een

wandelingetje in het dorp, lezen ons boek, … verder

luilekkeren. ’s Avonds komt er regen opzetten, maar de

temperaturen blijven aangenaam warm.

Sevanavank

Dzoraget

Pagina 22

Dag 10 : Ma 28 juli : Dzoraget : Sanahin - Haghpat

Vandaag een 10km lange wandeling op het programma, van

het ene Unesco-beschermd klooster naar het andere. Met

de taxi laten we ons brengen, naar een dorpje vanwaar we

met de kabelbaan naar het klooster kunnen. De kabelbaan

dateert van de periode van de mijnen, de motor doet het

niet meer… dus moeten we met de taxi verder. We rijden

verder tot het klooster, een andere bouwstijl dan de vorige

klooster, ander kleur van gesteente, en ondanks z’n Unesco-

bescherming, toch redelijk verwaarloosde indruk… In dit

dorpje Sanahin is tevens de uitvinder van de Mig geboren,

en daar wordt een klein museumpje aan gewijd. Op

maandag gesloten, maar we zien wel de Mig van dichtbij.

We kopen onze drankvoorraad en starten dan onze

wandeling, langs een verharde weg naar het volgende

dorpje. Onderweg veel landbouwershuisjes, stro in hopen

verzameld, houten poortjes, maar toch een zeer arme

indruk. Ook het volgende dorpje doorkruisen is wel leuk,

terug dezelfde taferelen van oude huisjes, kleine stallingen,

stro, … Voorbij dit dorpje is het even zoeken naar de juiste

weg, we zouden een steile afdaling moeten nemen,… We

hebben een prachtig uitzicht over de vallei – alleen jammer

van de oude roeste mijnsite – en we zien op 1 lijn links en

rechts van ons de 2 kloosters. Het is ons even een raadsel

hoe we de kloof kunnen overbruggen, maar na wat zoeken vinden we een mooi picknick-plaatsje en

daarnaast een steile maar toch veilig weg naar beneden. We eten eerst wat en proberen dan het

pad. Aanvankelijk wat steil, maar nadien een mooi pad doorheen het bos, en gelukkig komen we na

een tijdje bij de rivier, liggen hier wat rotsblokken en stenen ideaal gestapeld om de rivier over te

steken, en kunnen we verder richting klooster. Het pad verder terug omhoog is heel variërend, langs

en door weilanden, langs boomgaarden, mooi afgezette tuintjes, huisjes, … maar ook achtergelaten

geroeste vrachtwagens, Lada’s, …

Bij het dorpje Haghpat aangekomen worden we

verwelkomd door enkele plaatselijke bewoners op een

bankje onder de boom. Belgica dat kennen ze : dat is

Anderlecht, Brugge, Hazard, … voetbal is steeds een

makkelijke opener. Maar veel verder komen we niet in het

gesprek… De matroeska passeert hier over een klein half

uur, dus dat is even geluk hebben. Het klooster - ook al

door de Unesco beschermd - toch wat groter en beter

onderhouden dan het vorige bezoeken we in sneltempo,

we hebben er al zoveel gezien en willen ons busjes niet

missen, de volgende komt pas 2 uur later.

Het busje komt op tijd en rijdt tot aan het stadje waar direct een aantal taxi-chauffeurs ons verder

naar ons hotel willen brengen.

Sanahin

MIG museum

Haghpat

Pagina 23

Zo raken we snel terug en kunnen we nog een laatste keer genieten van een hotel met zwembad, ,

de aangename warme temperaturen, een mooie terras aan de rivier met een glaasje, een boek,

tablet,…. De wijn in Armenië heeft ons tot dusver niet echt bekoord, maar hier in dit hotel moeten

we toch even onze mening herzien… Laatste avond in Armenië, morgen rijden we door richting

Georgië. We konden in Yerevan meteen een taxi reserveren die ons tot het Noorden – Kazbegi – kan

brengen.

Dag 11 : Di 29 juli : Dzoraget – Kazbegi

We verlaten Armenië en rijden vandaag naar Kazbegi… een lange rit. De grensovergang gaat heel

vlotjes, stempels om Armenië te verlaten, stempels om Georgië binnen te komen… Meteen ander

alfabet, maar al even onleesbaar voor ons. De eerste indrukken zijn dat dit toch een iets rijker land is,

minder lada’s, meer middenklasse-wagens, en de luxe-jeeps die blijven er natuurlijk… De wegen zijn

breder en beter onderhouden… We rijden langs Tbilisi : ook hier heel wat nieuwbouw, mooie

winkelcentra, we zien de oude stad liggen op een klif hoog boven de rivier… file vanwege een auto

die in een – gelukkig niet al te diepe – ravijn is gereden.

Verder verandert het gebergte alweer, met heel mooi groene hoog gelegen weilanden, ruwe rotsen,

een prachtig turquoise stuwmeer met een heel mooi gelegen klooster …

De temperatuur daalt, we komen voorbij een ski-oord

(Gudauri), moeten hier de Jvari-pas (2400m) voorbij en de

temperatuur is nog amper 13°C, we zitten nu wel in de

wolken … Een grote t°-wisseling voor toeristen in short en

met een topje aan… Boven aan de pas een prachtig uitzicht

op de bergen, de kloven, … in de verte Azerbeidzjan en Zuid-

Ossetië … Na de pas volgen we verder de rivier in de vallei,

prachtige bergen, kleine dorpjes, bruggetjes,…. En dan een

heel eind wegeniswerken waar we over de verharde weg

moeten hobbelen… Tegen 16:00u zijn we in Kazbegi, een

drukte van taxi-chauffeurs op het pleintje, een venter voor guesthouses… we worden afgezet en

voelen ons wat uitgeschud na een rit van 6 uur… Met de rugzak op gaan we op zoek naar een

guesthouse, onze eerste voorkeur is volzet, maar het huisje ernaast heeft wel nog kamers vrij, …. Van

ons luxe-hotel en 30°C nu een kamertje bij de plaatselijke bevolking en slechts 18°C. Op de koop toe

deze namiddag geen stromend water in Kazbegi… dat wordt wachten tot vanavond…

We verkennen het dorpje, zien het bekende hoog gelegen klooster al liggen, en gaan op zoek naar

een gids voor een trektocht. Ondanks de vele trekkers en de drukte in dit dorpje zijn hier zo goed als

geen toeristenbureautjes… het toerisme staat hier echt nog in kinderschoenen. We kunnen wel een

geo-kaart kopen, maar gidsen zijn hier niet … alleen berggidsen voor het beklimmen van de Kazbek.

Hier ook geen postkantoor, onze al lang geschreven kaartjes uit Armenië geraken straks zelfs niet

verstuurd vanuit Georgië … internet is toch veel sneller repliceert men hier… misschien is dit toch het

laatste jaar dat we kaartjes proberen te versturen…

‘s Avonds krijgen we een lekkere maaltijd in onze guesthouse, en naar we informeren wordt het weer

vanaf morgen beter…

Langs de military highway

Pagina 24

Dag 12 : Woe 30 juli : Kazbegi

Bij het ontwaken zien we vanuit onze kamer een

blauwe hemel en de berg Kazbek (5047m) die

gisteren in de wolken was gehuld … op de

voorgrond het klooster en de groene weilanden …

prachtig!

We starten de wandeling doorheen het dorpje

Gergeti en daarna al snel stijl omhoog richting

klooster. Onderweg heel wat toeristen die dezelfde

richting kiezen. Na anderhalf uur klimmen moeten

we toch wel even op adem komen, maar hebben

we vooral een prachtig uitzicht op het kloostertje.

We wandelen er even rond, lopen het kerkje binnen en

gaan dan de andere kant op, vanwaar een heel ander

perspectief op het klooster, even adembenemend…

Gelukkig schijnt de zon, het is aangenaam warm, ideaal

voor deze wandeling. We dalen opnieuw af, nu langs de

andere kant, eten onderweg een picknick, en genieten van

de omgeving, de vele geel en paar gekleurde bergbloemen

en het groene gras,…

In het dorpje aangekomen gaan we nog eens op zoek naar een toeristenbureautje, een gids, … niks te

bespeuren. We besluiten dan maar een aantal adressen uit de LP op te bellen, in het nabij gelegen

dorp Juta, vanwaar we eigenlijk de trekking willen starten. Gelukkig hier meer succes … en na heel

wat telefoneren, onderhandelen, vragen en antwoorden, hebben we een deal… Morgen vertrekken

we tegen de avond naar Juta waar we in de mooie Zeta-campsite overnachten, om dan in 3 dagen te

voet naar Shatili te stappen. Voedsel, paard, tenten, slaapzakken, én gids… alles zou geregeld

worden. Fingers crossed, hopelijk hebben ze alles goed begrepen, want het Engels is hier toch wel

zeer basic, en uit beleefdheid zegt men steeds ‘yes’ …. En morgen gaan we nog eerst mountainbiken

naar de waterval van Gveleti.

Dag 12 : Dond 31 juli : Kazbegi – Juta

De fietstocht is hoofdzakelijk langs de verharde weg met

nogal wat wagens en vrachtwagens richting Rusland, we

zijn dan ook op slechts 15km van de Russische grens. We

moeten nog door een tunnel, niet verlicht, toch een beetje

eng. Maar het uitzicht langs deze weg is toch wel mooi,

bergflanken, een laaggelegen rivier,… Na een 9-tal km

komen we aan het dorpje Gveleti waar we een verharde

weg in moeten richting watervallen. De hobbelige weg met

veel stenen en putten is toch wat te moeilijk voor ons, en

algauw moeten we afstappen. Na een tijdje versmalt de

weg en volgen we een mooi pad langs de rivier, over

bruggetje verder richting waterval.

Kazbek

Richting Rusland

Pagina 25

Na een half uurtje zien we de waterval, toch wel een groot hoogteverschil en

een mooie omgeving, kletterend water, nevel die voor verfrissing zorgt, en

wij hier helemaal alleen… alweer geen massatoerisme. De terugweg te voet

gaat vlotjes, maar de fietstocht wordt nu wel lastig, want het is een continu

stijgen en met een snikhete zon recht boven ons wordt het toch wat afzien…

we zullen wat meer moeten trainen…

In de late namiddag nemen we afscheid van ons guesthouse en rijden we

richting Juta. Aanvankelijk een asfaltweg, maar al snel terug een onverharde

weg vol oneffenheden. Wij rijden een lang stuk door de Sno-vallei, en

daarna gaat het omhoog. We stijgen serieus langs een smalle weg met naast ons een steeds dieper

wordende kloof met benden de rivier. Een mooie groene vallei, vol kleurrijke bloemen, kolkende

rivier,… maar toch wel bangelijk vanuit de wagen.

Na een 15-tal km komt het dorp Juta vanuit het niets

opgerezen. Bij de ingang een mooi hotelletje, en over de

brug worden we afgezet. De camp-site is niet per wagen

bereikbaar en dus moeten we te voet verder, nog een 500

meter… Zwaar beladen met de rugzak stappen we verder tot

aan de camp-site. Een mooie afgelegen plaats, een aantal

houten blokhutten,… We krijgen onze kamer, en nemen snel

een kijkje op dit terrein. Mooie hutten met douches en

wasgelegenheid, een zonneboiler die straks een warme

douche zal bezorgen, en een café-bar, mooie terrasjes met

zitzakken,… Maar men is hier even op wacht voor de

levering van nieuwe voorraad uit Tibilisi, die wat vertraagd is.

Ondertussen proberen we nog eens onze trektocht te bespreken, … Minder goed nieuws, de gids wil

de tocht in 2 dagen afeggen, wat voor ons echt niet haalbaar is, of kan enkel tot Roshka meegaan.

Daar kunnen we overnachten in een guesthouse of evt. vervoer naar Shatili regelen. We nemen dit

aanbod dan maar aan. Morgen zien we wel verder.

We eten nog een wam soepje, eten een vers gemaakte pizza… en lezen nog een boekje in onze

gezellige hut.

Dag 13 : Vrijd 01 aug : trekking dag 1 – Juta – Roshka

Vroeg uit de veren voor onze eerste wandeldag. Na het

ontbijt moeten we toch wel even wachten op onze gids …

en dan vertrekken we doorheen de groene weiden, de

vallei waarbij we af en toe een bergriviertje overspringen,.

We worden omgeven door groene bergen, maar ook kale

bergen met eeuwige sneeuw, tegen een blauwe hemel…

We komen aan het einde van de vallei en eris maar 1

mogelijkheid… opwaarts, we kunnen enkel hopen dat we

de laagste pas moeten overbruggen, de gids gaat ons voor,

steil opwaarts, onze ondergrond verandert van gras naar

Gveleti waterval

Juta camping

Richting Roshka

Pagina 26

leislag, de temperatuur daalt sterk, we zien de wolken voorbijvliegen en komen na een tijdje ook in

de wolken. We blijven stijgen en telkens we denken het hoogste punt te hebben bereikt, komt

alweer een nieuwe helling tevoorschijn… het gaat zo een tijdje door, en we komen ook al in een

dikke mist terecht. Als laatste lopen we over een open vlakte vol leislag, en komen op een richel

terecht, we zitten op 3250m, meer dan 1200m geklommen…. Het afdalen kan beginnen, met alleen

maar mist rondom ons, is dat best eng… Het dalen duurt echt wel lang, we komen nog een aantal

wandelaars tegen die ons moed geven, nog een 5-tal minuten en we hebben terug zicht… zelfs op

een mooi blauw meertje. Het duurt toch wel een kwartiertje vooraleer we onder de wolken komen,

en zien dan inderdaad vlak voor ons 3 meertjes liggen, 2 met helderblauw water… Een opstekertje

tijdens deze zware afdaling. We dalen toch wel nog een uurtje verder af, gelukkig na een tijdje terug

groene velden vol hoog gras en kleurrijke bloemen, om dan toch in de vallei terecht te komen. We

zijn ondertussen toch al een 4-tal uur onderweg.

We zijn ook in een andere vallei terechtgekomen en de

omliggende bergen geven ons een ander panorama… Ook

hier veel riviertjes, veel koeien, hoog gras, veel bloemen

maar vooral ook veel onkruid. Om de rivier over te steken

moeten we even op het paard klimmen … en dan de weg

verder tot aan het volgend dorpje… het eindpunt in zicht

geeft toch altijd een goed gevoel, zeker na een 7-tal uur

stappen, met best wel een zware beklimming en afdaling…

We nemen afscheid van onze gids, krijgen onze rugzakken terug, en moeten zelf op zoek hoe we

verder gaan.

In het dorpje Roshka is geen taxi te vinden, wel veel kampeerders, en één guesthouse. Gelukkig is er

plaats vrij, de meesten verkiezen blijkbaar hun tent. De gastvrouw preekt geen Engels en het is dan

ook moeilijk om af te spreken, maar het lukt wel … avondmaal, douche, taxi…

Het is alweer onvoorstelbaar hoe deze mensen hier

afgezonderd leven, een dorpje met misschien 20 huizen,

geen verharde weg maar enkele schamele houten

brugjes,… Ook onze guesthouse, een houten stoof, een

wasplaats voor de keuken buiten met koud water, een

toilet op wel 50m van het huisje, enkele stallingen voor de

koeien en kippen, wat bijgebouwtjes met van alles

gestapeld, een moestuintje. Bijna middeleeuws. En toch

bereidt de gastvrouw in 2 uur tijd voor ons een lekker

maaltijd, zelf gebakken brood gevuld met kaas, spaghetti-

saus, tomaatjes,…

En dan tijd voor de douche : onvoorstelbaar : een houtkachel in de vorm van een buis warmt het

water snikheet op en zo krijgen wij een heerlijke warme deugddoende douche.

Dag 14 : Zat 02 aug : Roshka- Shatili

In dit zo afgelegen en primitief dorpje worden we verwend bij het ontbijt : frieten met ketchup,

pannenkoekjes, kaas, vers gebakken brood, fruit, … en de taxi werd geregeld ! We nemen afscheid, er

wacht ons een lange rit langs verharde maar niet geasfalteerde wegen naar Shatili. De afdaling is

indrukwekkend en soms bangelijk, waar we verder op de grote baan komen, is de weg ietsje beter,

maar toch niet wat wij als hoofdweg begrijpen, alleen steenslag, hobbelig, veel putten en plassen,

Huis in Roshka

Pagina 27

veel uitwijken voor oude diepe sporen, hier en daar wat wegverschuivingen, … We komen van de ne

vallei in de andere terecht, alleen maar verder weg van de bewoonde wereld, en zo goed als geen

verkeer op deze weg, het lijkt wel alsof wij de enigen zijn op weg naar Shatili. Op de pas staan toch

een aantal jeeps, en bij het uitstappen om wat foto’s te nemen worden we uitgenodigd voor een

wodka. Een aantal mannen zijn op weg naar Shatili, ze rehabiliteren de regio, willen de infrastructuur

in Shatili uitbouwen, door aanleg van wegen en zo de bereikbaarheid te verbeteren alsook door de

bouw van hotels naar Westerse normen… en dit alles in 2 jaar ! We klinken op hun opdracht en zijn

stilletjes toch blij dat wij hier nu toch al zijn …De weg loopt verder, we genieten van het landschap,…

Na een 3-tal uur (voor 40km!!) komen we aan in Shatili. We

zijn wat verbaasd om hier toch zoveel toeristen te zien, een

aantal kleine busjes rijdt toch frequent tot hier, maar velen

beperken zich tot een korte wandeling door het dorpje en

vertrekken al snel. Het hoog gelegen dorpje, gebouwd als

torens naast elkaar is prachtig gelegen, en onze chauffeur

regelt al snel een guesthouse. We ontmoeten er enkele

jonge Georgiërs, er komt nog stel toeristen aan,… We zijn

wat verwonderd om hier niets aan te treffen qua

winkeltjes, bakkerij,… en besluiten om voor vol pension te

kiezen. We krijgen alweer een heel uitgebreide maaltijd ….

Daarna verkennen we zelf het dorpje, steile straatjes, vooral langs buitenkant gerestaureerde torens,

binnen meestal een lege ruimte, eentje werd als guesthouse ingericht, een ander als restaurant. Hier

en daar een nieuwsgierige of verloren gelopen koe.

We relaxen wat op ons terras, met uitzicht op het dorpje, … zien tientallen busjes toeristen

aanvoeren, waarvan een aantal toch blijven overnachten, bedden worden heen en weer versleept

tussen de guesthouses om iedereen toch een plaatsje te kunnen geven … Als men de wegen zal

verbeteren wordt dit dorpje overspoeld door toeristen zoals in de Provence of Toscane …

Ook wij krijgen nogmaals een uitgebreid avondmaal, maken wat kennis met een reizend Frans-

Israëlisch koppel, die nog een lange wandeltocht plannen … Heel wat Georgiërs barbecueën of

maken een vuurtje, drinken bier, wijn of vodka, zingen en lachen… de stilte in de bergen is hier ver te

zoeken.

Dag 15 : Zon 03 aug : Shatili-Mutso-Shatili

Vers gebakken brood, cake, rijstpap, compote, kaas, … een rijk gevuld ontbijt om straks de toch wel

lange tocht richting Mutso aan te kunnen. Een straalblauwe hemel, gelukkig want vannacht was er

een klein onweer, en qua temperatuur wat warmer dan vorige dagen.

De wandeling langs de rivier komt dichtbij de Russische

grens en onderweg zien we een militaire post met

Georgische vlag. Ook wat Middeleeuwse pesthuisjes op een

verlaten bergrug, met binnen een stapel botten, skeletten

en zelfs schedels… Het landschap is alweer indrukwekkend,

de naastgelegen wilde rivier neemt een aantal

hoogteverschillen, er komen wat kleine rivieren bijgevoegd,

… onvoorstelbaar waar die gigantische hoeveelheden water

vandaan komen. Hier en daar een afgelegen huisje, een

klein dorpje, een stal, een brugje naar de overkant waar was weiland of een moestuintje ligt. En veel

minibusjes met toeristen die ons voorbij steken… wandelen kennen ze hier niet.

Shatili

Pagina 28

Na een kleine drie uur wandelen zien we dan een pak busjes

samen staan, is men bezig met de bouw van wat nieuwe

huizen – guesthouses, terrasjes, hotelletjes… Na wat beter

rondkijken zien we ook het hoog gelegen dorp Mutso.

Toeristen op slippers en all-stars, camera’s over dikke

buiken, … ze waggelen naar boven, sommige stoere mannen

lopen overmoedig langs de gevaarlijke helling naar beneden,

… wat een circus is dit hier !

Maar het dorpje is ook mooi gelegen, indrukwekkend

bovenop een berghelling,… Gezien we nog de volledige weg

terug moeten en de overrompeling door de toeristen ons wat tegenvalt houden we het hier toch

kort.

Ook dezelfde terugweg verveelt niet, het uitzicht verandert

na iedere bocht, en we worden zelfs uitgenodigd voor een

glas wijn en een hapje bij een groep picknickende

Georgiërs… Er is geen ontkomen aan, we moeten

meedrinken, wat mee-eten, … De één studeerde in Leuven,

de ander was reeds in Antwerpen en één van de mannen is

operazanger in Duitsland en was reeds in Brussel, hij zingt

wat, een gezellige babbel, een Poolse chauffeur die net wat

water komt nemen wordt ook nog uitgenodigd voor een

glaasje … een gezellig boeltje, de typische Georgische

gastvrijheid, en een leuke afwisseling op onze terugweg.

Dag 16 : Maan 04 aug : Shatili-Tbilisi

Na het alweer veel te uitgebreide ontbijt (appelcake, frietjes, brood, het typische kaasbrood)

verzamelen we alle bagage voor de lange terugweg richting Tbilisi. Een jonge chauffeur met jeep

brengt ons, samen met z’n vrouw en baby’tje. Nog even de laatste uitzichten op de indrukwekkende

Kaukasus-gebergte : groene heuvels, rotsachtige bergen met eeuwige sneeuw, diepe valleien met

bergrivieren,… Veel hobbelige wegen,… pas na zo’n 80 km komen we op de asfaltweg, onderweg wel

een serieuze hapering bij een onverwachte bult, de auto maakt een onrust tellend lawaai, maar we

kunnen wel verder rijden.

Na een 4-tal uur komen we aan in Tbilisi, en stappen

we de laatste 800m te voet naar ons guesthouse. We

lopen door het oude centrum, een gezellig en druk

stadsdeel vol terrassen, veel toeristen,… Ons

guesthouse : gezellig en modern appartement in één

van de typische huizen van Old Tbilisi. De hitte is

drukkend, het is toch even wennen aan die 34°C …

Na een “platte rust” maken we een korte wandeling

door het stadsdeel : veel oude statische huizen met

prachtig versierde ramen en terrassen in hout- en

smeedwerk, een toeristisch stadsdeel vol terrassen

met gezellige restaurants, bars, koffiehuizen, kleine winkels vol artistieke spulletjes om in rond te

snuffelen, veel wijnkelders en wijnbars om de Georgische wijn te proeven, heel pittoresk… toch wel

helemaal anders dan Yerevan. Er zijn overal renovatiewerken aan de gang, we lopen over de

Mutso

Super !

Tbilisi

Pagina 29

moderne Vredesbrug naar een nieuw mooi aangelegd park,… deze stad is volop in ontwikkeling om

een trekpleister te worden, een city-trip waard !

Dag 17 : Dinsd 05 aug : Tbilisi

We starten met een Frans ontbijt : koffie, croissant, … in een Frans koffiehuis Entrée. Ondanks de

vele lekkere en uitgebreide Georgische ontbijten is dit nog altijd even “thuiskomen”.

We passeren bij de warmwater zwavelbaden, langs een oud stukje mooi gerestaureerde stadsmuur

waar een kleine rivier nog passeert en de zwavelgeur overal opduikt, nemen de leuke kabelbaan naar

de hoger gelegen de wijk Narikala waar we een mooi uitzicht hebben op de stad en proberen wat

geo-caches te rapen, maar geen succes ….

Na een zelf gemaakte fruit-punch en een platte rust, gaan we richting Rustaveli, een nieuwer

stadsdeel van Tbilisi, de Champs-Elysée met tal van winkels, maar ook musea en

overheidsgebouwen. Heel wat bedelaars ook… mensen gepakt met zakken, gewonde

oorlogsslachtoffers, kinderen, … Het ouder deel heeft meer charme en we kiezen daar voor een

gezellig terrasje, een bankje in de schaduw,… Er heerst hier een gezellige drukte, weliswaar een

toeristische sfeer, maar een lekker Italiaans ijsje, een ijskoffie, … laten we niet links liggen en doet

deugd na enkele dagen afzondering in de bergen …

Dag 18 : Woe 06 aug : Tbilisi

’s Morgens rijden we richting Mtskheta, de vroegere

hoofdstad van Georgië, en passeren eerst langs Jvari, een

kerkje op de heuvel, als eerste gebouwd in Georgië en

waar destijds het Christendom dus eigenlijk begon. Voor

de Georgiërs een heel heilige plaats, en er is hier dan ook

nogal wat volk. Vanop de heuvel hebben we een mooi

uitzicht op Mtskheta en de rivier.

Mtskheta zelf is een heel toeristisch aandoende site, met

rondom nieuw gebouwde huizen, in Zwitserse stijl

gebouwd, voor het onderbrengen van winkels vol

souvenirs en restaurants. Vanop de parking moet je er

doorheen om tot bij de ommuurde kathedraal te komen. De spulletjes – zoals we er al genoeg zagen

in Tbilisi laten we links liggen, en we bezoeken meteen de Kathedraal. Hier opnieuw heel wat

diepgelovigen die bijna elke icoon of pilaar met enige betekenis kussen, knielen, bidden,… voor ons

een beetje vreemd, enkele orthodoxe priesters lopen er ook rond en de gelovigen vragen om een

kruisje op het voorhoofd…

We hebben het qua kerken al een beetje gehad, en verlaten deze toeristische trekpleister om

richting Tbilisi Dynamo te rijden… en een voetbaltruitje voor Kobe te halen op de academie en fan

shop.

Daarna bezoeken we het Nationaal museum, hier een mooie collectie van gouden juwelen daterend

van 4000 BC tot 400 AC … jawel !! In Georgië waren er wat goudmijnen, en er liggen hier echt wel

prachtige juwelen, de heel hedendaags aandoen, etnische symbolen blijven dan ook inspireren. Een

deeltje van het museum gaat over een archeologische site met de eerste Europeanen die men hier

vond, maar het interessantste deel gaat over de Russische bezetting van Georgië. In 1921 viel

Rusland Georgië binnen, Georgië was toen al zeer Europees gezind en wilde bij Europa horen. Gezien

de situatie in Oekraïne doen de teksten uit die tijd wel zeer hedendaags aan … een brief aan de

Zicht op Mtskheta vanop Jvari

Pagina 30

Amerikaanse president met vraag tot steun om uit de Russische bezetting te geraken, want heel wat

intellectuelen, verzetslieden, dichters, kunstenaars werden vervolgd en vermoord. Ook de conflicten

met Abchasië en Zuid-Ossetië, waar meer pro-Russische inwoners waren, werden toen al vermeld….

Toch wel indrukwekkend dat Georgië hier heel publiekelijk kritiek geeft en de Russische bezetting

aanklaagt… 880.000 Georgiërs sneuvelden tijdens deze periode als gevolg van de repressies van

Rusland, en dit op de 4.000.000. Poetin zal deze tentoonstelling wel niet geopend hebben .

Dag 19 : Don 07 aug : Tbilisi – David Gareja

Een lange rit richting Azerbeidzjan, het landschap

verandert van groen naar hoog gelegen droge vlaktes,

kuddes koeien met hun herders in immense weides,

de wegen wordt terug hobbelig en onverhard, de

dorpen nog zeldzaam … Onderweg wat taferelen die

we vooral ook in Armenië zagen : kleine dorpen met

onverharde wegen, veel landbouwers met oude Oost-

Europese wagens, hooi inzamelen, kuddes dieren

bewaken, … Na een tweetal uur rijden komen we bij

het zeer afgelegen klooster David Gareja in een bijna

woestijn-maanlandschap. Het klooster is gebouwd

rondom een aantal grotten, gesticht door een Syrische

Missionaris om vanuit het Midden-Oosten het Christelijk geloof te verspreiden, en telde hier ooit

6000 monniken in de nabije omgeving. Het vertoont veel gelijkenissen met Cappadocië, en in een

groot aantal grotten zijn nog fresco’s te zien. Dit klooster was dan ook zeer gerenommeerd voor z’n

manuscripten en fresco-schilderkunst. We stijgen een heuvel op langs een smal pad, volgen wat

andere toeristen, en passeren langs de vele grotten, het is snikheet (37°C ?) er is gelukkig nogal wat

wind die wat afkoeling geeft, maar er is zo goed als geen schaduw. Wat een barre omstandigheden

om hier een klooster te stichten? Toch is deze wandeling zeker de moeite waard, de omgeving is nog

indrukwekkender, we zitten op de grens met Azerbeidzjan, kijken uit over een kleurrijke

steenwoestijn, zien in de verte wat oases en groene valleien waar dorpen zich genesteld hebben.

Een totaal ander landschap dan wat we tot op heden hadden gezien.

Dag 20 : Vrijd 08 aug : Tbilisi

Tot op heden konden we geen enkele geocache vinden in Georgië, vandaag moeten we daar dringend verandering in brengen. We rijden naar het stadsdeel aan de overkant van de rivier, daar ligt namelijk de "eerste geocache van Georgië", ook onze eerste cache hier. We vinden die snel en wandelen dan wat verder langs kleine wegjes door een ander stukje oud Tbilisi tot bij een kerkje waar het vandaag heel druk is en heel wat mensen komen bidden, daarna verder tot de kabelbaan. Op de plaats waar we eerder waren doen Wim en Kobe een nieuwe zoektocht naar een andere cache, nu wel met succes. We dalen terug af naar het lagere stadsdeel, eten een slaatje, pakken onze valiezen in, en gaan dan genieten van de thermische zwavelbaden, met scrub en massage. Onze bruine kleurtje verdwijnt nu wel bijna volledig, maar we genieten van het hete water en komen als herboren uit de thermen….

We gaan vandaag wat vroeger iets eten, morgen is onze terugvlucht al heel vroeg, .. een laatste keer genieten van een glas Georgische wijn, het lekkere brood, enkele

Zwavelbaden

David Gareja

Pagina 31

lekkere stoofpotjes bereid in kleipotjes, en Kobe krijgt maar niet genoeg van de kinkali’s (lekker gekruide gehakt in en pakketje van pasta gekookt) en de plaatselijke limonade.

Als dessert een ijskoffie, een lekker stuk perzik, …

Dag 21 : Vrijd 09 aug : Tbilisi-Brussel

Vroeg uit de veren, de lange vermoeiende terugweg kan beginnen, …

Wim & Sabien Degeetere-Cailliau Anke en Kobe