Anti-pestbeleid

Schooljaar2019-2023

Van CBSDeRankteWarffumBeleidsafdeling DirectieenICTBeheerOndersteunend Medezeggenschapsraad(MR)Aan Leerlingen,ouders/voogden,leerkrachtenenondersteunendpersoneelBetreft Anti-pestbeleidPrimairofBasisOnderwijsDocument Vastgesteld2019-2023

Anti-pestbeleidPrimairofBasisOnderwijs

Een(anti-)pestbeleidiseenhandelingsplanvoordeschool.Hetplanlegtvastwelkestappendeschoolgaatzetteninhetgevalvanpesten:metwiewordtergepraat,wiezijndaarbijenwatisdevolgendestap.

INHOUDInhoud..................................................................................................................................................3

1 Inleiding........................................................................................................................................4

2 Pesten:algemeneinformatie.......................................................................................................4

2.1 Degepesteleerling...............................................................................................................5

2.2 Depester..............................................................................................................................5

2.3 Demeelopersendeandereleerlingen................................................................................6

2.4 Hetaanpakkenvanpesten...................................................................................................6

3 Anti-pestbeleid:uitgangspunten..................................................................................................6

3.1 DeVijfsporenaanpak............................................................................................................6

3.2 Preventievemaatregelen.....................................................................................................7

3.2.1 VoorbeeldvaneenAnti-pestcontract........................................................................11

4 Hetstappenplannaeenmeldingvanpesten.............................................................................11

4.1 Deleerkracht......................................................................................................................11

4.2 Deleidinggevende..............................................................................................................11

4.3 Hetpestproject...................................................................................................................11

4.4 Schorsing............................................................................................................................12

4.5 Schoolverwijdering.............................................................................................................12

5 Cyberpesten...............................................................................................................................12

5.1 Watiscyberpesten?...........................................................................................................12

5.1.1 Hoewordtergepest?.................................................................................................12

5.1.2 Watishetverschiltussenpestenencyberpesten?...................................................12

5.1.3 Hetstappenplanvoordeschoolnaeenmeldingvancyberpesten............................13

6 Bijlagen.......................................................................................................................................14

BijlageI:Nationaalonderwijsprotocoltegenpesten.....................................................................14

BijlageII:Leidraadvooreengesprekmetdegepesteleerling.......................................................16

BijlageIII:Leidraadvooreengesprekmeteenleerlingdiepest....................................................17

BijlageIV:Bruikbarelinksbij(cyber)pesten...................................................................................18

1 InleidingDitishetanti-pestbeleidvanonzeschool.Enerzijdsbevathetrichtlijnenbijgeconstateerdpestgedrag,anderzijdsbevathetvoorwaardenenactiviteitenindiepestenkunnenvoorkomen.Alleswatwewillendoenvooronzeleerlingenstaatofvaltbijdesignaleringen/ofmeldingvanpestgedrag.Diesignaleringenmeldingschietennogtevaaktekort,zodatdeleerlingmetzijnprobleemalleenblijftstaan.

Dezeinformatieiseropgerichtomallevolwassenen(hetschoolpersoneelendeouders)enhetliefstookjongeren,opdehoogtetebrengenvanalleswatdeschoolwildoenomeenzoveiligmogelijkschoolklimaattescheppen.Hetheeftalsbelangrijkstedoelomhetvertrouwenvanallentewinnenopeengebiedwaarnogtevaakwantrouwenoverheerst.Deactiesdieweondernemenzijnnietstatisch.Afhankelijkvanalleandereontwikkelingenbinnendeschool,zalookhethandelenrondpestenzichverderontwikkelen.Indatgevalzalditanti-pestbeleidaangepastworden.

2 Pesten:algemeneinformatie‘Erbijhoren’isvoorveelleerlingenopschoolbelangrijk.Erandersuitzien,kleding,nietgoedzijninsport,eenanderrasofgeloof,andereopvattingen:ditkunnenallemaalredenenzijnombuitendegroepteliggenopschool.Wesprekenvanpestenwanneerdezelfdeleerlingvoortdurendfysiekofpsychologischgeïntimideerdwordt.Erisdansprakevaneenpatroonvanpesterijenen/ofmishandeling.Naarschattingkrijgtminstens15%vandeleerlingenermeetemakenalspesterofslachtoffer.Uitonderzoekblijktzelfsdatéénopdevierkinderen(ongeveer375.000)inhetbasisonderwijsslachtofferzijnvanpestgedrag.

Hetlastigeisdatveelpestgedragzichinhetverborgeneafspeeltzodathetmoeilijkisomergripoptekrijgen.Enzelfsalshetpestgedragwordtopgemerkt,wetenleerkrachtenenanderennietaltijdhoezeermeeomkunnengaan.Delaatstejarenheeftpestgedragzichopeennieuwemanierontwikkeld.Doorhetvelegebruikvaninternetenmobieltjesispestennoganoniemergeworden.Antipestcoördinator:LauraZwerverisoponzeschoolhetaanspreekpuntvooroudersalshetgaatompesten.Zijbiedteenluisterendoor,inventariseert,overlegtenzetinhetprotocolinwerking.

Diversepestvormenzijn:

• VerbaalVernederen,belachelijkmakenschelden,dreigen,kwetsendebijnamen,gemenebriefjes,mailtjesensms’jesschrijven.

• LichamelijkTrekkenaankleding,duwenensjorren,schoppenenslaan,krabben,aanharentrekken,wapensgebruiken.

• AchtervolgingOpjagenenachternalopen,indevallatenlopen,klemzettenofrijden,opsluiten.

• UitsluitingDoodzwijgenennegeren,uitsluitenvanfeestjes,bijgroepsopdrachten.

• StelenenvernielingAfpakkenvankledingstukken,schooltas,schoolspullen,kliederenopboeken,bandenlekprikken,spullenbeschadigen.

• AfpersingDwingenomgeldofspullenaftegeven,hetafdwingenomietsvoordepestendeleerlingtedoen.

2.1 DegepesteleerlingSommigeleerlingenlopenmeerkansgepesttewordendananderen.Datkanmethunuiterlijk,gedrag,gevoelensensocialeuitingsvormentemakenhebben.Zebespelenbijvoorbeeldeenanderinstrument,doeneenanderesport,zijnheelgoedinbepaaldevakkenofjuistniet.Bovendienwordenkinderenpasgepestinsituatieswaarinpestersdekanskrijgenomeenslachtoffernegatieftebenaderen,dusinonveiligesituaties.

Hetkanergmoeilijkzijnvooreenkinddatwordtgepestomhierthuisovertepraten.Redenenhiervoorkunnenzijn:

• Schaamte• Angstdatdeoudersmetdeschoolofmetdepestergaanpratenendathetpestendannog

ergerwordt.• Hetprobleemlijktonoplosbaar.• Hetideedathetkindnietmagklikken.

Mogelijkesignalenvangepestworden(ookvanbelangvoorouders):

• Nietmeernaarschoolwillen.• Nietmeeroverschoolvertellenthuis.• Nooitmeeranderekinderenmeenaarhuisnemenofbijanderengevraagdworden.• Slechtereresultatenopschooldanvroeger.• Regelmatigspullenkwijtzijnofmetkapottespullenthuiskomen.• Regelmatighoofdpijnofbuikpijnhebben.• Blauweplekkenhebbenopongewoneplaatsen.• Nietwillenslapen,vakerwakkerworden,bedplassen,nachtmerrieshebben.• Deverjaardagnietwillenvieren.• Nietbuitenwillenspelen.• Nietalleeneenboodschapdurvendoen.• Nietmeernaareenbepaaldeclubofverenigingwillengaan.• Bepaaldeklerennietmeerwillendragen.• Thuisprikkelbaar,boosofverdrietigzijn.• Vaak‘ziek’zijn.

2.2 DepesterPesterszijnvaakdesterkereninhungroep.Zedwingenhunpopulariteitafdoorstoerenonkwetsbaargedrag.Pesterskrijgenvaakanderekinderenmee,wantwiemeedoet,looptzelfdeminstekansomslachtofferteworden.

Pestgedragkaneenaantaldieperliggendeoorzakenhebben:

• Eenproblematischethuissituatie.• Eenvaakgevoeldeanonimiteit(ikbestaniet).Alseenpesterzichverlorenvoeltbinneneen

grotegroep,kanhijzichbelangrijkermakendooreenanderomlaagtedrukken.• Hetmoetenspelenvaneenniet-passenderol.

• Eenvoortdurendestrijdomdemachtindeklas.• Eenniet-democratischleefmilieubinnendeschool;eendocentisautoritairenlaatopeen

onprettigewijzeblijkendathijdebaasis.Dergelijkespanningenkunnenopeenzondebokwordenafgereageerd.

• Eengevoelvanincompetentieopschool(slechtecijfersofeenlaagniveau).• Eenzwakgevoelvanautonomie(teweinigzelfstandigheidenverantwoordelijkheid).• Zelfgepestzijn.

2.3 DemeelopersendeandereleerlingenMeeloperszijnleerlingendie(incidenteel)meedoenmethetpesten.Ditgebeurtmeestaluitangstomzelfindeslachtofferrolterechttekomen,maarhetkanookzozijndatmeelopersstoergedragwelinteressantvindenendatzedenkeninpopulariteitmeeteliftenmetdepester.Verderkunnenleerlingenmeelopenuitangstvriendenofvriendinnenteverliezen.

Demeesteleerlingenhoudenzichafzijdigalserwordtgepest.Zevoelenzichwelvaakschuldigoverhetfeitdatzenietindebresspringenvoorhetslachtofferofhulpinschakelen.

2.4 HetaanpakkenvanpestenPestenisonacceptabelendeomvangenernstvanhetprobleemvragenomeenduidelijkeenkrachtigereactievanuitdeschool.Degrotevraagishoedathetbestekanenvooralookhoewedatalsteamhetbestekunnenaanpakken.

3 Anti-pestbeleid:uitgangspuntenHetanti-pestbeleidvormtdeverklaringvandevertegenwoordigingvandeschoolendeouderswaarinisvastgelegddatwepestgedragopschoolnietaccepterenenditvolgenseenvoorafbepaaldehandelwijzegaanaanpakken.

Eendergelijkanti-pestbeleidkanalleenfunctionerenalsaanbepaaldevoorwaardenisvoldaan:

1. Pestenmoetalseenprobleemwordengeziendooralledirectbetrokkenpartijen;leerkrachten,onderwijsondersteunendpersoneel,oudersenleerlingen.Methetondertekenenvanditanti-pestbeleidlatenallebetrokkenpartijenziendatzijbereidzijntotsamenwerkingomdeproblemenrondpestenaantepakken.HetNationaalOnderwijsprotocoltegenPestenisopgenomeninbijlageI.

2. Deschoolisactiefinhetscheppenvaneenveilig,pedagogischklimaatwaarbinnenpestenalsonacceptabelgedragwordtervaren.

3. Docentenenonderwijsondersteunendpersoneelmoetenpestenkunnensignalerenenvervolgensduidelijkstellingnementegenhetpesten.

4. Deschoolmoetbeschikkenovereendirecteaanpakwanneerhetpestendekopopsteekt(ziebijvoorbeeldditanti-pestbeleid).

5. Deschoolverzorgtpreventieve(les)activiteiten.6.

3.1 DeVijfsporenaanpakDoorhetondertekenenvanditanti-pestbeleidheeftdeschoolzichverbondenaandevijfsporenaanpak.Dithoudtin:

1. Dealgemeneverantwoordelijkheidvandeschool

a. Deschoolzorgtdatdedirectie,decoördinator,internbegeleiderenleerkrachtenvoldoendeinformatiehebbenoverhetpesteninhetalgemeenenhetaanpakkenvanpesten.

b. Deschoolwerktaaneengoedbeleidrondompesten,zodatdeveiligheidvanleerlingenbinnendeschoolzooptimaalmogelijkis.

2. Hetbiedenvansteunaandejongerediegepestwordta. Hetprobleemwordtserieusgenomen.b. Erwordtuitgezochtwaterpreciesgebeurdis.c. Erwordtoverlegdovermogelijkeoplossingen.d. Hetaanbiedenvanhulpdoordecounselor.

3. Hetbiedenvansteunaandepester

a. Hetconfronterenvandejongeremetzijngedragendegevolgenhiervanvoorhetgepestekind.

b. Deachterliggendeoorzakenboventafelproberentekrijgen.c. Wijzenopgebrekaanempathischvermogendatzichtbaarwordtinhetgedrag.d. Hetaanbiedenvanhulpdoordecounselor.

4. Hetbetrekkenvandemiddengroepbijhetprobleem

a. Deleerkrachtbespreektmetdeklashetpestenenbenoemtderolvanalleleerlingenhierin.

b. Erwordtgesprokenovermogelijkeoplossingenenwatdeklaskanbijdragenaaneenverbeteringvandesituatie.

c. Deleerkrachtkomthierindetoekomstopterug.

5. Hetbiedenvansteunaandeoudersa. Oudersdiezichzorgenmakenoverpestenwordenserieusgenomen.b. Deschoolwerktsamenmetdeoudersomhetpestenaantepakken.c. Deschoolgeeftadviezenaandeoudersinhetomgaanmethungepesteof

pestendekind.d. Deschoolverwijstdeouderswanneernodignaardeskundigehulpverleners.

3.2 Preventievemaatregelen

DoelDekinderenvoelenzichoponzeschoolveilig,gezien,gekendengeliefd.Deschoolwerktvanuithelderegedragsverwachtingen.Dezewordenvanafgroep1gerichtaangeleerd.Inelkeruimtevandeschoolhangendezebordenenhieriniseendoorgaandelijnindeschoolzichtbaar.

Goudenweken

MetdeheleschoolstartenwenadezomervakantiemetdeGouden

WekenennadeKerstvakantiemetdeZilverenweken(lijktop

principegoudenweken,danverkort)

WatzijndatGoudenWekenenwaaromkiestdeschoolhiervoor?

WaaromGoudenWeken? Deeerstewekenvanhetschooljaarzijn

belangrijkvooreengroep.Alsmeteeneen

goedesfeerontstaat,isdatprettigvoor

leerlingen,leerkrachtenenouders.Hetis

debasisvooreenfijnschooljaarénvoor

passendonderwijs.DeGouden

Wekenmethodehelpthierbij.Alleleerkrachten

kennendemethodiekenwerkenmet

eenhelderstappenplan.Totdeherfstvakantiezijnwe

gerichtbezigmetgroepsvormingenmonitorende

leerkrachteninteamsessiesditproces.

Watgebeurtertijdensde

GoudenWeken?

Degroepenmakenpositievegroepsregels. Leerlingendoenditsamenmethunleerkracht.

Voorbeeldenzijnelkaarhelpen,goedluisteren

envriendelijkzijn.Dezeregelshangeninhet

klaslokaalenwordenregelmatigbesprokeninde

groep.Elkedagdoendegroepen‘energizers’;dit

zijnspelletjesomteoefenenmetsamenwerken,

luisterenenproblemenoplossen.Deleerkracht

geefthetgoedevoorbeeldenleerlingenkrijgen

complimentenvoorpositiefgedrag.Routinesindenieuwegroepwordenookaangeleerd.

Vervolg:deZilverenWeken

CBSDeRankwilhethelejaaropeen

goedesfeerindegroepen.Bovendienvolgen

nadekerstvakantiedeZilverenWeken.

Deleerkrachtengevendanweerextraaandacht

aangroepsvormingencontactmetouders.

Ditgebeurtopnieuwmetenergizersenkorte

oudergesprekjes.Zowerkenwesamenaan

eenfijnschooljaar!

GedragsverwachtingenOponzeschoolhebbenwealsteameenaantalbasisgedragsverwachtingen.Dezegedragsverwachtingenzijnafgebeeldmetpicto’sindegangeninbepaalderuimtes.Dezegedragsverwachtingenvormendebasisvanonsomgaanmetelkaar.BelangrijkedataUwordtuitgenodigdvooreengesprekwaarinuwkindcentraalstaat.Vanafgroep5-8wordenookkinderenbijditgesprekuitgenodigd.Doel

Dekinderenvoelenzichoponzeschoolveilig,gezien,gekendengeliefd.Deschoolwerktvanuithelderegedragsverwachtingen.

DoelenschooljaarXschoolbreed

1. Indegroepiseenzichtbarepositievesfeer:BehulpzaamzijnLachenMETelkaarDekinderenwordengekend-onderwijsbehoeften-individugezien

2. Indegoudenwekenwordtvastgehoudenaanhetconcept(zieblz.23boek)Deenergizerswordengedaanvolgensdeopbouwenditiszichtbaarbinnendeheleschool

3. Erzijnduidelijkeenondertekendegroepsregels/afspraken4. Degroepsregels/afsprakenhangenzichtbaarindeklas.5. Eriszichtbaargoedcontactmetdeouders

-Ditkunjemerkenaangesprekkenmetoudersophetplein/gang/geplandeomgekeerdoudergesprek,ouder/kindgespreketc.-Ditkunjemerkenaaneenlagedrempel,doordatouderszelfcontactzoekenmondelingofviademail

6. Deleerlingengevenelkaarzichtbaarcomplimenten7. Leerkrachtengevendeleerlingenzichtbaarspecifiekecomplimentenenzijneenvoorbeeld

voordeleerlingen8. AanheteindvandeGoudenWekenzijndelln.Inbeeldmethuntalent(en)voorzowelde

leerkrachtalsvoordemedeleerlingen

Elkeleerkrachtbespreekthelderaanhetbeginvanhetschooljaardealgemeneafsprakenenregelsindeklas.Hetonderlingplagenenpestenwordthierbijgenoemdenonderscheiden.Ookbespreektdeleerkrachtindeklashetanti-pestbeleid.Daarnaastwordtduidelijkgestelddatpestenaltijdgemeldmoetwordenennietalsklikkenmaaralshulpbiedenofvragenwordtbeschouwd.Opschoolwordtaandachtbesteedaanpesteninéénofmeerderelessen.Deleerlingenondertekenenaanheteindvandezeperiodeeenaantalsamengemaakteafspraken.

3.2.1 VoorbeeldvaneenAnti-pestcontractDezewoordenzoveelmogelijkpositiefgeformuleerdmetgedragdatwordtverwacht.Wewerkenvanuithelderegedragsverwachtingen.Wateenleerlingnietmagdoenishelder.WatnogbelangrijkerisisdatdeleerlingweetwathetWELmagdoenenleert/ontdektwatmaaktdatditgedraggoedisomtelatenzien.

4 Hetstappenplannaeenmeldingvanpesten

4.1 Deleerkracht1. Wanneerhetpestenplaatsvindtinklassenverband,praatdeleerkrachteerstmetde

gepesteenlatermetdepesterapart.EenleidraadvoordezegesprekkenistevindeninbijlageIIenIII.Vervolgensorganiseertdeleerkrachteengesprektussenbeideleerlingenenprobeerttotgoedeafsprakentekomen.

2. DeleerkrachtmeldtdecasusdiespeeltbijdePest-coördinatorvandeschool.Samendenkenzenaovereenplan.HierbijkunnenzeeventueelookgebruikmakenvandekennisenexpertisevandeInternBegeleidervandeschool.

3. DeleerkrachtbespreektdirecthetvervolgtrajectwanneerhetpestenzichherhaaltmetdepestcoördinatoreneventueelIB-er.

4. Deleerkrachtpraatmetdeklas.Ditisbelangrijkinverbandmethetherstellenvandegroepssfeerenomtebenadrukkenwelkeverantwoordelijkheidiedergroepslidheeft.

5. Wanneerhetprobleemzichherhaalt,meldtdeleerkrachthetgedragaandeleidinggevendevandeschool.Hijoverhandigtdeleidinggevendehetdossiermetdaarindegebeurtenissenendeafsprakendieafsprakendiezijngemaakt.

4.2 Deleidinggevende1. Deleidinggevendeneemtderolvandeleerkrachtover,bijherhalingvanhetpestgedragen

wanneerhetpestenhetklassenverbandoverstijgt.2. Dieheeftzonodigeengesprekmetdegepesteendepesterapartoforganiseertdirecteen

gesprektussenbeiden.BijditgesprekisdepestcoördinatorofIB-eraanwezigenvoorafinformeertdeleidinggevendedeoudersvandeleerling(en).

3. Inhetcontactmetdepesterishetdoeldrieledig,namelijk:a. Confronteren(ziebijlageIII).b. Mogelijkeachterliggendeproblematiekoptafelkrijgen.c. Helderheidgevenoverhetvervolgtrajectbijherhalingvanpesten.

4. Inhetcontactmetdegepestewordtgekekenofdieeensociaalgedragvertoont,waardoordieeengemakkelijkdoelwitvormtvoorpesters.

5. Dieadviseertzonodig,zowelaandepesteralsdegepeste,hulpopvrijwilligebasisdoordecounselor.

6. Diesteltallebetrokkenoudersopdehoogtewanneerersprakeisvanrecidiefgedrag,verzoekthenommethunkindtepratenenstelthenopdehoogtevanhetvervolgtraject.

7. Diebespreektdemogelijkhedentothulpmetdeouders.8. Diekoppeltalleinformatieweerterugnaardeleerkracht.

4.3 HetpestprojectWanneerdepesteropnieuwinpestgedragvervalt,wordthijertoeverplichtomindividueeleenprogrammatevolgen.Ditvindtplaatsindeeigentijdendusniettijdensschooltijd.Hetdoelvandit

programmaisreflectieenhetgevoeligmakenvandepestervoorwathijaanrichtbijdegepesteleerling.Hetgaatinprincipeom6ontmoetingenenhuiswerk.Deouderswordenvanditprojectopdehoogtegesteld.

4.4 SchorsingWanneerookhetverplichtepestprojectgeenblijvendevruchtenafwerpt,volgteenschorsingvaneendag.Daarnakrijgtdepestendeleerlingeenlangeschorsing.

4.5 SchoolverwijderingWanneerdeleerlingondanksalleinspanningenvandebetrokkenpartijenkoppigblijftvolhardeninhetongewenstepestgedragliggenergeenperspectievenmeertotverandering.Deschoolkanenwilgeenverantwoordelijkheidmeernemenvoordeveiligheidvandeoverigeleerlingen.Errestdeschoolnietsandersdanschoolverwijdering.

5 Cyberpesten

5.1 Watiscyberpesten?Cyberpesten(ofdigitaalpesten)ishetpestenofmisbruikenviahetinternetenviamobieletelefoon.Hetgaathierbijomkwetsendeofbedreigendeteksten,bijvoorbeeldviachatprogramma’sofsocialmedia.Erkanooksprakezijnvanbeledigendefoto’s,video’sofpersoonlijkegegevensvanhetslachtoffer,dieopinternetwordengeplaatst.BijvoorbeeldviasocialenetwerksiteszoalsFacebookenTwitter.Wanneerersprakeisvanéénofmeerderedadersdieeenslachtofferdoelbewustlastigblijftvallenopinternet,isersprakevancyberstalking.

Cyberpestenkannogveelharderzijndanpesteninhetgewone,dagelijkseleven.Ditkomtdoordatdedadersgemakkelijkanoniemkunnenblijvenendereikwijdtevanhetinternetveelgroteris.Tegelijkertijdkomenkindereneropsteedsjongereleeftijdmeeinaanrakingdoordetoegenomendigitalisering.Uitonderzoekblijktdatruim60.000kinderenherhaaldelijkwordtgepestviainternet.Ditgeeftdeomvangenernstvanhetprobleemaan.Pesterijenkunnenjarenlangdurenenernstigepsychischegevolgenhebbenvoorhetslachtoffer.

5.1.1 Hoewordtergepest?• Pestmail(schelden,beschuldigen,roddelen,beledigen).• Stalking:hetstelselmatiglastigvallenvaniemanddoorhetblijvensturenvanhate-mailof

hetdreigenmetgeweldinchatrooms.• Hettegenkomenvanongewenstmateriaalzoals:pornoenkinderporno,gewelddadig

materiaaletc.• Ongewenstcontactmetvreemden.• Webcam-seks:beeldendieontvangenwordenkunnenopgeslagenwordenentezijnertijd

misbruiktworden.• Hacken:gegevensstelenofinstellingenaanpassen.Ookhetuitnaamvaneenander

versturenvanpestmail.

5.1.2 Watishetverschiltussenpestenencyberpesten?

5.1.3 Hetstappenplanvoordeschoolnaeenmeldingvancyberpesten1. Bewaardeberichten.Probeerdeberichtenwaarinhetpestgedragvoorkomttebewaren.

Vertelleerlingenhoezedatkunnendoen(afdrukken,selecterenenkopiëren,chatgesprekkenopslaan).

2. Blokkerenvandeafzender.Legdeleerlingzonodiguithoehij/zijdepestmailkanblokkeren.

3. Probeerdedaderoptesporen.Somsisdedaderteachterhalendooruittezoekenvanwelkecomputeropschoolhetberichtisverzonden.NeemcontactopmetdeICT-coördinatorofdesysteembeheerder.HetismogelijkomvanhetIP-adresvandee-mailafteleidenvanwelkecomputerhetberichtisverzonden.Ookiservanallesmogelijkviadehelpdesk.

4. Neemcontactopmetdeoudersvandegepesteleerling.Geefdeoudersvoorlichtingoverwelkemaatregelenzijthuiskunnennemen.

5. Verwijsdeouderszonodigdoor.Erzijntweetelefoonnummersdieouderskunnenbellenmetvragen,namelijk:

a. 0800-5010:deonderwijstelefoonb. 0900-11131113:devertrouwensinspectie

6. Adviseeraangifte.Inhetgevaldateenleerlingstelselmatigwordtbelaagdisersprakevanstalkingendankunnendeoudersaangiftedoen.Ookwanneerhetslachtofferlichamelijkletselofmateriëleschadeistoegebracht,kandepolitiewordeningeschakeld.ZonodigkunjeverwijzennaarBureauSlachtofferhulp(www.slachtofferhulp.nl,tel:0900-0101).

7. Decounselor.Verwijsdepesteren/ofdegepestedoornaardecounselorwanneerverderebegeleidingnodigis.

8. ZieverderdeVijfsporenaanpak

6 Bijlagen

BijlageI:NationaalonderwijsprotocoltegenpestenHetNationaalonderwijsprotocoltegenPestenbeoogtviasamenwerkinghetprobleemvanhetpestgedragbijkinderenaantepakkenendaarmeehetgeluk,hetwelzijnendetoekomstverwachtingvankinderenteverbeteren.

Deondertekenaarsvanditprotocolverklarenhetvolgende:

1. Pesteniseenwezenlijkengrootprobleem.Uitonderzoekblijktdatéénopdevierkinderen(+375.000)inhetbasis-ofprimaironderwijsenéénopdezestienleerlingen(+56.000)inhetvoortgezetonderwijsslachtofferzijnvanpestgedrag.Pestgedragisschadelijktotzeerschadelijkvoorkinderen,zowelvoordeslachtoffersalsvoordepesters.Deomvangenzwaartevanhetprobleemleidttotdenoodzaakvaneenaanpakdooralleopvoedersvankinderenenjongeren,inhetbijzonderdoordelerarenendoordeouders.

2. Hetbevoegdgezagendirectiegaanuitvaneenzogoedmogelijkesamenwerkingtussenlerarenoudersenleerlingen,gebaseerdophetafgesprokenbeleid.Hetdoelishetvindenvaneenpassendantwoordophetpestprobleem.

3. Onzeschoolwensteensamenwerking,zoalsbedoeldonderpunt2,ookdaadwerkelijkaantegaan,testimulerenenteonderhouden.

4. Deondertekenaarsvanditprotocolverbindenzichdaaromhetvolgendetedoen:a. Hetwerkenmetdevijfsporenaanpak.b. hetbewustmakenenbewusthoudenvandeleerlingenvanhetbestaanende

zwaartevanhetpestprobleem.c. Hetbewustmakenenbewusthoudenvande(levenslange)gevolgenvanpesten.d. Eengerichtevoorlichtingoverdepreventieendeaanpakvanhetpestenaanalle

oudersvandeschool.e. Hetzorgenvooreenvooriedereaandeschoolverbondenpersoontoegankelijke,

actueleinformatieoverhetpestprobleem,metalsspeciaalaandachtspuntinformatievoordeleerlingen.

f. Hetbeschikbaarstellenvangeldwaarmeedescholingvanpersoneelsleden,lesmaterialen,lezingen,activiteitenvoorouders,deaanschafvanboekenenandereinformatiewordtbekostigd.

g. Hetinvoerenvaneensociaal-emotioneelleerlingvolgsysteemopschool,zodatprobleemgedragbijleerlingenzovroegmogelijkkanwordenonderkendentegengegaan.

5. Deondertekenaarsverklarenzichinprincipebereidtotdeelnameaaneenperiodiekezelfevaluatie(bijvoorbeelddePestTest®)binneneendoordemedezeggenschapsraadvastgesteldetermijn.

6. Alshetprotocolisondertekend,wordteenkopieopeenduidelijkzichtbareplaatsopgehangenindeschool.Detekstvanhetprotocolwordtverderbekendgemaaktviadeschoolkranten,wanneeraanwezig,deintranetsitevandeschool.

7. Hetbevoegdgezagendedirectiezorgenerverdervoordatnaaraanleidingvandeondertekeningvanditprotocoleenbeleidtegenhetpestenwordtgeformuleerd.Ditbeleidwordtinhetschoolplanendeschoolgidsopgenomen.

Naamenplaatsvandeschool:

Datum:

Getekendnamens:

BevoegdgezagDirectie/personeel:

Medezeggenschapsraad:

Leerlingenraad……………………………………………………………………………………………….

BijlageII:Leidraadvooreengesprekmetdegepesteleerling

Feiten

• Klopthetdatjegepestwordt?(h)erkenningvanhetprobleem.• Doorwiewordjegepest?(doorvragen:zijnernogmeer?).• Waarwordjegepest?(doorvragen:zijnernogmeerplekken?).• Hoevaakwordjegepest?• Hoelangspeelthetpestenal?• Wetenjeoudersofanderepersonendatjegepestwordt?• Wathebjezelftotnutoeaanhetpestenproberentedoen?• Zijnerjongerendiejouweleensproberentehelpen?• Watwiljedaternugebeurt;watwiljebereiken?

Aanpak

Bespreeksamenmetdeleerlingwathij/zijkandoentegenhetpestenenbekijkwaardeleerlingaanwilwerkenomdesituatieteverbeteren.

Letdaarbijopdevolgendeaspecten:

• Hoecommuniceertdeleerlingmetanderen?• Welkelichaamstaalspeelteenrol?• Hoegaatdeleerlingommetzijngevoelensenhoemaakthijdezekenbaaraananderen?• Heeftdeleerlinggenoegvaardighedenomweerbaargedragtetonennaardepester?

Gepestejongerenlopenvaakrondmethetgevoeldaterietsmisismetze.Daardoorhebbenzemoeiteomvoorzichzelfoptekomen.Ergensiserietsinzichzelfdatdepestergelijkgeeft.Besteedhieraandachtaan,wantniemandkaneenanderkleinmakenzonderdienstoestemming.

BijlageIII:Leidraadvooreengesprekmeteenleerlingdiepest

DoelvanhetgesprekHetdoelvanditgesprekisdrieledig:

• Deleerlingconfronterenmetzijngedragendepijnlijkegevolgenhiervan.• Achterliggendeoorzakenboventafelproberentekrijgen.• Hetschetsenvandestappendievolgenwanneerhetpestgedragnietstopt.

ConfronterenConfronterenenkritiekgevenisniethetzelfde.Confronterenis:

• Probleemgerichtenrichtzichopgedragwatwaartenemenis.Zodraweinterpretatiesgaangevenaangedrag,wordthetpersoonsgericht,bijvoorbeeld:“JehebtcolaindetasvanPietlatenlopen.Datdoejezekeromdatjegraagdelolligstebent!”Zodrawegaaninterpreterenreagerenweeengevoelvanfrustratieopdieanderafenzijnwegestoptmetconfronterenenbegonnenmetkritiseren.

• Relatiegericht.Jebentheelduidelijkopdeinhoud,inwatjewiltennietwiltmaarmetbehoudvanderelatie,bijvoorbeeld:“Ikvinddatjeheelerggemeendoettegenhaarenikwildatjedaarmeeophoudt.”Zegnooit:“Jebentheelgemeen.”Jewiltduidelijkverdermetdejongere.Kritiekopdepersoonvoeltalseenbeschuldiging/afwijzing.Eigenlijkzegjedaarmeedatdepestereenwaardeloosmensis.

• Specifiekblijven.Jebenoemtdesituatiewaarhetovergaatenvermijdtwoordenals‘altijd’,‘vaak’en‘meestal’.Kritiekwordtvaakalgemeen.

• Veranderingsgericht.Jesteltzakenvastengaatvervolgensinventariserenhoehetanderskan.

AchterliggendeoorzakenNadathetprobleembenoemdis,richtjijjeophetwaarom?Hoekomthetdatjeditgedragnodighebt?Watleverthetjouop?Watreageerjeafopdieander?Etc.

Maakduidelijkdatereentekortaanempatischvermogenzichtbaarwordtinditgedrag.Watgajedaaraandoen?Biedzonodighulpaanvandecounselor(opvrijwilligebasis).

HetpestgedragmoetstoppenWeesduidelijkoverdestappendievolgen,wanneerhetpestgedragnietstopt(zierichtlijnenpesten).

BijlageIV:Bruikbarelinksbij(cyber)pesten

Algemenezoekpagina’s

• www.pesten.startkabel.nl• www.pesten.startpagina.nl

Pesten(algemeen)

• www.pestweb.nlWebsitevanhetAPSmetinformatie,adviesentipsoverpestenvoorkinderen,jongeren,oudersenleerkrachten.

• www.pesten.netVoorendoorslachtoffers.OpgerichtdoorBobvanderMeer.

• https://www.mediawijsheid.nl/onlinepesten/WebsitevanMediawijsheidmetinformatie,adviesentipsoverpestenvoorkinderen,jongeren,oudersenleerkrachten.

Cyberpesten/veiliginternetgebruik/veiligeschool

• www.stopdigitaalpesten.nlCampagnevanSIRE(StichtingIdeëleReclame)

• www.digibewust.nlEeninformatievesitevanhetMinisterievanEconomischezaken,overhetveiliggebruikvaninternet.

• www.ppsi.nlPPSIishetexpertisecentrumvanhetAPSophetgebiedvanhetvoorkomenenbestrijdenvanseksueleintimidatieenseksueelmisbruikinhetonderwijs.Jekunterookterechtvoorinformatieoverpesten,agressie,geweld,discriminatieenracisme.

• www.schoolenveiligheid.nlCentrumSchoolenVeiligheidvanhetAPSverzameltenverspreidtinformatieendeskundigheidophetgebiedvanschoolveiligheid.

• www.veilig.kennisnet.nlHandreikingenenlinksvoorouders,leraren,kinderen,scholieren,schoolmanagersenICT-coördinatoren.