0

2016-2017

‘Mag ik zijn wie ik ben?’

Jente lefever, paulien bousson, luna lanoye, emma ryckaert, tessa demuynck

Vives Brugge

‘Mag ik zijn wie ik ben?’Het verhaal Lars komt op een nieuwe school terecht waar hij nog niemand kent. Hij besluit alle gebeurtenissen vast te leggen in een dagboek, voor later. Hij leert er enkele nieuwe vrienden kennen; Sam, Ellie en Michael. Samen worden ze de bende van Vier.

Toch merkt Lars dat Sam, Ellie en Michael niet gelukkig zijn. Dit schrijven ze ook zelf in hun dagboek, waar ze hun geheimen blootleggen. Wat zou Lars kunnen doen om hen te helpen?

Opbouw wandfries Op onze wandfries vind je onze vier vrienden Ellie, Michael, Lars en Sam. In het begin van de lessenreeks worden de personages nog bedekt. Na het voorlezen van het eerste dagboekfragment, tekenen de leerlingen hoe ze zich de personages zouden voorstellen. Daarna worden de personages onthuld. Op de wandfries is er ook plaats voor kernwoorden en gedachten van de leerlingen na de lessen. We hebben ook ruimte voorzien om de tekeningen van de leerlingen op te hangen. Bij elk personage horen er bepaalde dagboekfragmenten. Deze dagboekfragmenten worden gebruikt om de lessen in te leiden.

Dagboek (Zie bijlage achteraan)

1

Episodes Doelen Sleutelvragen Leeractiviteiten Organisatie MiddelenEen beetje anders… of toch niet.

(P.5-6)

GO T 4.1 (a-e)

Waarom denk ik zo stereotiep?Hoe kom ik op deze stereotype gedachten?Wat is dat stereotiep?

Het dagboek wordt geïntroduceerd en de 4 personages worden voorgesteld.

De leerlingen zitten op hun eigen plaats in de klas of in de kring.

Dagboek met fragmenten (verhaal)

Typisch jongens, typisch meisjes, typisch anders…

(P. 7-13)

WO DO 0.9.2WO DO 0.12GO D 1.1GO D 5.2.c

GO ILC LES 21GO E 3.2C

Hoe voelen kinderen zich bij het stereotypebeeld?Hoe hard beïnvloedt dit hun manier van zijn?

De werkvorm ‘Visible Thinking’ toepassen met de routine See, Think and Wonder. Samen met een levensbeschouwelijke input.

Over de streep (spelvorm)

I : klasgesprekM: duo werkS: individueel

I : klassikaalM: Groepswerk S: individueel

Kleurpotloden, stiften, werkblaadje ‘see, think and wonder’, Prowise, wasco’s, wit papier, …

Foto’s, krijgt, open ruimte, papier, kleurpotloden, vuilbak.

Terug in de tijd…

(P. 14-15)

WO TI 8.12WO TI 8.15WO ME 4.5

Wat zijn stereotypes die ingebakken zijn voor mannen?Wat zijn de typische vrouwelijke stereotypes die er al

- Verhaal voorlezen - Klasgesprek rond verhaal- Nabespreking klasgesprek

I: de leerlingen blijven op hun vaste plaats.M: Kringgesprek S: Vaste plaats

Boek: ‘Paultje, echt geen jongen’ van Brigitte Minne.

1

Overzicht lessenreeks

heel lang zijn?Hoe zou een stereotype ontstaan?

De jaren stilletjes

(P. 16-18)

WO TI 8.12WO TI 8.15WO ME 4.5WO ME 4.7GO T 4.2

Wat is een voorbeeld van een stereotiep idee rond vrouwen van vroeger?Wat was er een typisch cliché voor mannen vroeger?

Gelden deze stereotypen nog steeds of zijn ze veranderd?

Wat is er veranderd in de loop van de tijd?

Gastspreker oma en opa I: onderwijsleergesprekM: onderwijsleer-gesprek + opdracht.S: Vragenronde

Gastspreker, foto’s en kladschriftje.

We kijken een beetje verder dan onze neus lang is…

(P. 19-21 )

GO D 1.1 cGO D 1.2 cGO D 6.2 b dGO E 1.2WO DO 0.1.1WO DO 0.6WO DO 0.13.2

Hoe staan geloven tegenover stereotypen?

Hoe denkt men erover in andere werelddelen?

Bezoek van Moslima (ook kennis over andere geloven).

Circle of viewpoints: met post- it’s werken.

I: OnderwijsleergesprekM: LuisterkringS: Circle of viewpoints

Klasopstelling: stoelenkring

Interviewvragen en bezoekende persoon.

2

Wie kan ons helpen?

(P. 22-26)

ET MM MA 2.15ET ICT DOM 6GO T 4.2 a b

Wat doen deze organisaties?Wat is racisme? Etiketteer ik?Wat doet Cavaria?Wat doet Unia?

Een hoekenwerk waarbij organisaties voorgesteld worden aan de hand van media. Ook maken de leerlingen kennis met spelen rond stereotypen.

Hoekenwerk: 4 hoeken. Kleurpotloden, stiften, Prowise, IPads, scorebord, woorden Cultionary, pen en papier, foto’s zelfbeeldspel, 20 kenmerken, filmpje zelfbeeldspel.

Etiketten plak je op dingen en niet op mensen!

(P. 27-29)

MUZO BE 1.3WO SA 5.16.4

Ken ik mijn klasgenoten echt?Label ik klasgenoten?

Activiteit waarin men elkaar beter leert kennen.

I: klassikaalM: partnerwerkS: klassikaal

Computerklas (pc voor elke leerling), anonieme google drive, beamer, reclamespot coca- cola.

#nojudging

(P.30-32)

GO D1.1GO D 1.2GO D 6.2GO E 1.2WO DO 0.6WO DO 0.13

Wie heeft er geen vooroordelen?

Hoe kan je vooroordelen onderdrukken of wegwerken?

Bezoek van een Diaken I: Duo werkM: LuisterkringS: Interview

Interviewvragen en Diaken.

3

Yes, we can!

(P. 33-39)

WO ME 4.5WO DO 0.7

WO ME 4.5WO ME 4.7GO T 4.2WO DO 1WO DO 13WO DO 15

MUZO AD 20MUZO BE 1.2MUZO BE 2.5MUZO BE6.4

Hoe kunnen wij hier tegen ingaan?Bestaat een wereld zonder stereotypen?

Brainstormen: circle of viewpoints, COCD- box.

Yurls.net pagina en maken kort verslag.

In groep een affiche ontwerpen dat ingaat tegen stereotypen

I: klassikaalM: groepswerkS: klassikaal

I: eigen bankM: groepswerk: yurlsS: voorstellen

I: eigen bankM: groepswerkS: voorstellen

A3 bladen, campagnefilmpje, kopies van lege COCD- box.

Één computer per twee leerlingen, yurls, nummerkaartjes.

Kleurpotloden, stiften, verfpenselen, A-3 bladeren, stickers, foto’s, kranten …

4

Les 1 (50 minuten) Een beetje anders, of toch niet?Leerplandoelen

- GO T 4.1 Kinderen ontdekken dat er verschillen zijn tussen menseno GO T 4.1.a Dit houdt in dat ze vormen van 'anders zijn' van mensen verkennen waarmee zij geconfronteerd worden;o GO T 4.1.b Dit houdt in dat ze ervaren dat ze zelf gelijken op anderen en verschillen van anderen;o GO T 4.1.c Dit houdt in dat ze eigen gevoelens uitspreken bij de ervaring dat ze verschillen van anderen (verbazing, vreugde, angst, trots,

weerstando GO T 4.1.d Dit houdt in dat ze luisteren naar anderen over hun gevoelens bij de ervaring van anders zijn;o GO T 4.1.e Dit houdt in dat ze vragen stellen over het anders zijn van anderen;

Lesdoelen- De leerlingen ervaren aan de hand van een verhaal hun eigen denken over anders zijn. - De leerlingen kunnen discussiëren over stellingen rond stereotypen. - De leerlingen kunnen geconcentreerd luisteren naar een verhaal. - De leerlingen kunnen een beeld vormen van een personage aan de hand van een beschrijving.

LesverloopInstap 10’

De leerkracht vertelt: “Vanmorgen kwam ik aan op school en zag hier een boekje liggen. Ik was natuurlijk nieuwsgierig van wie dit boekje was en wou ook weten wat erin stond. Ik besloot het mee te nemen en eens stiekem te piepen.”

De leerkracht toont het boekje aan de leerlingen en vraagt: “Ik zie dat jullie ook al nieuwsgierig zijn naar wat er in het boekje staat. Zal ik anders eens een stukje lezen voor jullie?”

5

Midden 30’

Voorlezen van het dagboek (10’)

De leerkracht leest het eerste dagboek fragment voor. De leerlingen luisteren aandachtig. In het dagboekfragment worden de 4 personages voorgesteld. (zie bijlage: dagboekverhaal)

Stellingenspel (10’)De leerlingen krijgen elk twee kaartjes: een groen kaartje en een rood kaartje. De leerkracht leest enkele stellingen voor en de leerlingen steken het passende kaartje in de lucht (naargelang hoe ze zich voelen).

Groen kaartje: Ik ben akkoord. Rood kaartje: Ik ben niet akkoord.

Stellingen:

- Een jongen kan een jurk dragen.- Een meisje kan voetballen.- Meisjes kunnen beter multitasken.- Meisjes zijn minder sterk dan jongens.

- Meisjes zijn slechter in wiskunde.- Jongens zijn betere leiders.

Het tekenen van de hoofdpersonages (10’)De leerlingen proberen aan de hand van de beschrijving die ze gehoord hebben in het dagboekverhaal, de verschillende personages te tekenen. Deze zullen er waarschijnlijk redelijk stereotiep uitzien. De tekeningen worden onder de wandfries opgehangen.

Slot 10’Het onthullen van de echte hoofdpersonages + klasgesprekDe voorstellingen van de personages op de wandfries worden onthuld. De leerkracht stelt hierbij enkele vragen:

- Had je verwacht dat Michael er zo zou uitzien? Waarom wel/niet?- Had je verwacht dat Ellie er zo zou uitzien? Waarom wel/niet? - Had je verwacht dat Lars er zo zou uitzien? Waarom wel/niet? - Had je verwacht dat Sam er zo zou uitzien? Waarom wel/niet? - Waarom hadden jullie bepaalde verwachtingen?

6

Les 2 (100 minuten) Typisch jongens, typisch meisjes, typisch anders….Leerplandoelen

- WO DO 0.9.2 Kinderen kunnen nauwkeurig waarnemen met al hun zintuigen. Dat houdt in dat ze gericht observeren in functie van een vraag.- WO DO 0.12 Kinderen kunnen uit een aantal vaststellingen zelf conclusies trekken. Dat houdt in dat ze waarnemingen met elkaar kunnen

confronteren en zo tot vaststellingen komen en dat ze vaststellingen kunnen combineren tot een besluit. - GO D 1.1 Kinderen verzamelen bouwstenen waarmee mensen hun leven mooier en gelukkiger willen maken. Dat houdt in dat ze verwoorden wat

hen zelf gelukkig maakt en wat mensen gelukkig maakt. - GO D 5.2.C Kinderen kunnen nadenken en spreken over het belang van mensen bij wie zij zich thuis voelen. Dat houdt in dat ze voor zichzelf en voor

anderen uitspreken wat in een groep waarin ze zich thuis voelen, al of niet bijdraagt tot en veilig levensgevoel.

Lesdoelen- De leerlingen kunnen per twee de werkvorm ‘See, think and wonder’ toepassen bij foto’s met stereotypen.- De leerlingen kunnen een kringgesprek voeren rond stereotypen van meisjes en jongens.- De leerlingen kunnen een aantal woorden opschrijven waarvan ze gelukkig worden.- De leerlingen kunnen begrijpen dat ze zich nog steeds goed mogen voelen als ze anders zijn.

7

LesverloopInstap (10’)

De leerkracht toont enkele foto’s aan bord. De leerkracht vertelt ondertussen dat ze deze les zullen praten over deze foto’s. Dit via een speciale werkvorm namelijk ‘Visible Thinking’.

De leerkracht legt uit hoe de werkvorm in elkaar zit.

Visible Thinking is een reeks van werkvormen gericht op het aanleren van denkvaardigheden en het documenteren van deze vaardigheden. In Visible Thinking zijn er verschillende routines. Een routine is een denkstrategie die herhaaldelijk toegepast wordt en aanzet tot denken exploreren, overleggen, documenteren, redeneren of reflecteren.

De routine die de leerlingen zullen toepassen is: ‘See, think and wonder’.

Wat wilt ‘see’ zeggen in het Nederlands? Wat moet je dan doen bij de tekening? Wat wilt ‘think’ zeggen in het Nederlands? Wat moet je dan doen bij de tekening? Wat wilt ‘wonder’ zeggen in het Nederlands? Wat moet je dan doen bij de tekening?

Midden (25’)

De leerlingen worden verdeeld in duo’s. De leerkracht geeft aan elk duo een blad met 3 kolommen met daarop; see, think en wonder.

De leerkracht laat de foto’s afspelen op het Prowisebord. Bij elke foto vullen de leerlingen in wat ze letterlijk zien (bv: boom, auto, meer, vogels, …). In de tweede kolom schrijven ze wat ze over die foto denken (bv: oorlog, stilte, verdriet, zomer, stad, gelukkige mensen). Bij de laatste kolom noteren de duo’s welke vragen in hen opkomen (bv: waarom ligt die boot daar, waarom is het meer zo groot, waarom klimmen die mensen op die rotsen, …).

De leerkracht toont een 5-tal foto’s. Telkens opnieuw krijgen de leerlingen een nieuw werkblaadje. Eventueel kunnen ze van rol omwisselen. Iemand dicteert en iemand noteert. Zo is iedereen actief aan het werk geweest.

8

Slot (15’)

De leerkracht eindigt de les met een levensbeschouwelijke input. Elk kind krijgt een wit blad en verdeelt het blad in 4 kotjes. In elk kotje zullen ze iets moeten tekenen met wasco.

Teken een meisje Teken een jongen Teken een leerkracht aan het bord Teken een gezin met 1 baby.

De leerkracht stapt rond en kijkt naar de tekeningen van de leerlingen. Achteraf bespreekt de leerkracht hoe een meisje en jongen eruit zouden kunnen zien (bv: voor een meisje een blauwe broek en groen T-shirt, voor een jongen lang haar en een roze hemd, …) De leerlingen draaien hun blad om en schrijven op de achterkant 4 woorden op waarvan zij gelukkig worden. Het moeten zaken zijn die ook door meisjes of jongens gedaan, gedragen, gezongen, gegeten, … kunnen worden. (bv: een jongen die schrijft; ik vind de muziek van K3 mooi).De leerlingen die willen kunnen hun woorden vertellen aan de klas.

9

Bijlagen (middelen)

10

Typisch jongens, typisch meisje, typisch anders… (deel 2)Leerplandoelen

- GO ILC LES 21 De leerling onderscheidt levensbeschouwelijke stereotypering van levensbeschouwelijke identiteit. - GO E 3.2 c Dat houdt in dat ze bij elkaar mogelijkheden en kwaliteiten zien, naast grenzen en beperkingen.

Lesdoelen - - De leerlingen herkennen een stereotiep beeld.

- De leerlingen durven af te stappen van hun stereotiep beeld. - De leerlingen hun persoonlijke mening tonen aan hun klasgenoten.

LesverloopInstap 15’

De klas wordt in groepen opgedeeld. De leerkracht geeft elke groep een foto die een stereotiep beeld kan oproepen. De leerlingen schrijven elk voor zich op welke gedachten er bij hen opkomen bij het bekijken van de foto. De leerlingen bespreken samen wat ze hebben opgeschreven. De leerlingen stellen hun foto voor aan de anderen. Er kan een kleine klassikale discussie volgen. Wie gaat akkoord, wie niet? Dit zijn enkele voorbeelden van foto’s die je als leerkracht kunt gebruiken ter inspiratie:

11

Na afloop van deze korte klasdiscussie kun je de volgende vragen stellen aan de leerlingen, ter illustratie:

- Jullie hebben nu allemaal jullie eerste indruk van de foto’s wat kunnen zeggen. Kloppen deze indrukken altijd? - Hoe noemen we dat? Een indruk dat we hebben van iets/iemand, maar deze indruk klopt niet altijd aan de werkelijkheid…- Wie heeft er nog voorbeelden van stereotiepen? - Zijn er mensen die zelf ook al eens te maken heeft gehad met een stereotiep beeld? Welke rol speelde jij daar in? Was jij degene die in het

stereotiepe beeld dacht, of was jij het stereotiep beeld zelf?

Maar duidelijk dat iedereen wel eens in stereotype beelden denkt, maar dat het belangrijk is hier bewust mee om te gaan.

12

Midden 25’Speel het spel ‘Over de streep’.

Tip: Je speelt dit best in een open ruimte. De leerkracht tekent een streep (vb. met krijt) op de grond.

Het principe van het spel gaat als volgt: De leerlingen krijgen een stelling voorgeschoteld. Als deze stelling van toepassing is op hen of ze gaan er mee akkoord, dan gaan ze aan de ene kant van de streep staan. Is de stelling niet van toepassing op hen of ze gaan er niet mee akkoord, dan gaan ze aan de andere kant van de streep staan. Zo zullen er telkens 2 groepen zijn. Met in de ene groep eens wat meer spelers, dan in de andere groep en omgekeerd.

Enkele voorbeelden van stellingen:

- Als ik iemand met slordige kleren over straat zie lopen, denk ik dat deze persoon arm is. - Als ik iemand met een donkerdere huidskleur zie voorbijlopen, denk ik dat deze persoon minder goed Nederlands kan. - Ik denk dat alle bootvluchtelingen in hun thuisland arm waren en geen diploma’s hadden. - Als ik iemand helemaal getatoeëerd over straat zie lopen, dan ben ik een heel klein beetje bang. - Duitse Herders zijn gevaarlijke honden. - Mensen met een groot huis zijn rijk.- Dat ene meisje op Facebook, die altijd lacht en zotte foto’s maakt, is sowieso supergelukkig.- …

Na elke stelling kun je eens horen naar de meningen van beide kanten. Dit kan zeer leerrijk zijn.

Slot 10’

De leerlingen maken een tekening, waarin zoveel mogelijk stereotiepen voorkomen.

Vervolgens verfrommelen we alle tekeningen samen en werpen we ze weg, als teken dat stereotiepen niet veel betekenis mogen hebben en eigenlijk gebasseerd zijn op onwaarheden.

13

Les 3 (100 minuten)Terug in de tijd…. (50 minuten) Leerplandoelen

- WO TI 8.12 Kinderen zien in dat mensen, dieren, planten, objecten, opvattingen, structuren ... evolueren in de tijd.- WO TI 8.15 Kinderen zien in dat er verbanden zijn tussen een historisch verschijnsel en de tijdsomstandigheden.- WO ME 4.5 Kinderen kunnen zich verplaatsen in de gedachten, gevoelens en waarnemingen van anderen en houden daar rekening mee.- WO ME 4.7 Kinderen kunnen respect en waardering opbrengen.

Lesdoelen - De leerlingen kunnen zich inleven in hoe Paultje zich moet voelen in zijn situatie.

- De leerlingen kunnen sympathie opwekken voor Paultje en merken dat zijn vader heel erg stereotiep denkt.

- De leerlingen kunnen mensen aanvaarden zonder eerst stereotypes voor te houden.

- De leerlingen kunnen discussiëren met hun klasgenoten rond het thema stereotypes en transgenders.

- De leerlingen kunnen beseffen dat stereotypes van alle tijden zijn.

14

LesverloopInstap 20’De leerkracht leest een fragment voor uit een boek waarin heel wat stereotypes van vroeger in voorkomen en met als thema transseksualiteit: Paultje, echt geen jongen – Brigitte Minne.

Het speelt zich af in het jaar 1958. De 7-jarige Paultje wordt volgens zijn vader door zijn moeder te veel als een meisje opgevoed. Op het sinterklaasfeest vraagt Paultje een pop als cadeau, het begin van een moeilijke jeugd voor Paultje die moet verbergen dat hij liever een meisje wil zijn. Tijdens de zomermaanden bij oma kan hij meer zichzelf zijn. 1967: Paul doet, gekleed in een jurk, een zelfmoordpoging, maar wordt door zijn vader nog net gered. En dan dringt tot zijn ouders door wat er aan de hand is. Verhalen over transseksualiteit, zeker spelend eind jaren vijftig, zijn er niet veel binnen de jeugdliteratuur. Qua thema dus een opmerkelijk boek, maar helaas niet qua uitwerking. De inleiding over Lien Willems, de vroegere Paultje, had beter achterwege gelaten kunnen worden. Het verhaal is te afstandelijk en de beschrijving van de tijdsgeest zit het verhaal te veel in de weg. Hierdoor komt de hoofdpersoon niet voldoende tot leven. Er wordt over hem en niet vanuit hem geschreven. De illustraties voegen aan het verhaal weinig toe. Een bijzonder thema dus, maar helaas een verhaal dat niet echt tot leven komt. Vanaf ca. 12 jaar.

Midden 25’Er vindt een klasgesprek plaats waarin de thema’s stereotypes en transgenders aan bod komen. De leerlingen zitten in een kring. De leerlingen uiten hun meningen en staven die ook met argumenten. De leerkracht stelt dan gerichte vragen, zodat er naarstig gediscussieerd kan worden.

Vragen:

- Hoe ontstaan stereotypes?- Houden jullie soms stereotypes voor jullie?- Wat zijn transgenders?- Kennen jullie transgenders om jullie heen?- Hoe komt het dat we zo veel vooroordelen en typische stereotypes hanteren?

Slot 5’Er wordt een nabespreking gehouden over het klasgesprek. Wat hebben ze vandaag geleerd? Welke stereotypes zullen ze proberen meer te weerleggen? Zouden zij graag in Paultjes’ situatie zitten?

15

De jaren stilletjes (50 minuten)Leerplandoelen

- WO TI 8.12 Kinderen zien in dat mensen, dieren, planten, objecten, opvattingen, structuren ... evolueren in de tijd.- WO TI 8.15 Kinderen zien in dat er verbanden zijn tussen een historisch verschijnsel en de tijdsomstandigheden.- WO ME 4.5 Kinderen kunnen zich verplaatsen in de gedachten, gevoelens en waarnemingen van anderen en houden daar rekening mee.- WO ME 4.7 Kinderen kunnen respect en waardering opbrengen.- GO T 4.2 Kinderen vergelijken de manier waarop mensen omgaan met het anders zijn van zichzelf en van anderen.

Lesdoelen- De leerlingen kunnen inzien dat het vroeger anders was omtrent de rol van een man of een vrouw.- De leerlingen kunnen op hun eigen manier verwoorden dat de vrouw vroeger een eerder onderdrukte rol had in de samenleving.- De leerlingen kunnen luisteren en geboeid zijn door een gastspreker.- De leerlingen kunnen gerichte vragen stellen over de presentatie van de gastspreker.

16

LesverloopInstap (10’)

De leerkracht hangt enkele foto’s van het begin van de 20e eeuw aan bord (bv. vrouwen achter een typmachine, jonge meisjes in de kook- en/of naailes, mannen die voor baby’s zorgen, vrouwen in de fabriek, mannen in de fabriek … .

De leerkracht stelt ondertussen enkele vragen zoals: ‘Is er iets raars of abnormaals aan deze foto’s en waarom?’, ‘Zouden deze foto’s nu ook nog getrokken kunnen worden?’ … De leerkracht legt daarna uit dat een groot deel van de foto’s erg abnormaal waren voor die tijd, zoals de foto van vrouwen achter een typmachine, vrouwen in de fabriek, mannen die voor baby’s zorgen, maar dat er ook een foto tussen zit die vandaag de dag eerder abnormaal zijn (zoals de meisjes in de kook-/naailes).

Vroeger lag het rollenpatroon heel erg anders. Tegenwoordig zijn bv. de huishoudelijke taken verdeeld onder mannen en vrouwen, mannen koken, vrouwen rijden het gras af enz. Ook lag het beroepenpatroon volledig anders. Vrouwen bleven namelijk thuis om de was en de plas uit te voeren en voor de kinderen te zorgen en mannen gingen gaan werken. Nu zijn er ook huisvaders en gaan de vrouwen ook gaan werken en zijn er slechts weinige beroepen die enkel voor man of vrouw alleen zijn.

Er vindt een kort klasgesprekje plaats die aangezet wordt door de vraag ‘Hoe zit het bij jullie thuis?’

Midden (35’)

Er is een gastspreker voorzien. Er is een grootmoeder/-vader ingeschakeld, ofwel van een leerling ofwel van de leerkracht zelf (vanwege leeftijd), de persoon is best minimum 60 jaar oud. De gastspreker voorziet ook liefst beeldmateriaal en/of materialen om het aanschouwelijker te maken voor de lln.

De leerlingen luisteren aandachtig naar de gastspreker en schrijven vragen op in hun kladschrift die ontstaan tijdens het luisteren naar de spreker om ze daarna op het einde te stellen.

Slot (5’)

Er vindt een vragenronde plaats. Leerlingen schreven tijdens het luisteren heel wat vragen op i.v.m. de stereotypen van vroeger. De leerlingen stellen de vragen aan de gastspreker.

17

Bijlagen

18

Les 4 (100 minuten) We kijken een beetje verder dan onze neus lang is…Leerplandoelen

- GO D 1.1 Kinderen verzamelen bouwstenen waarmee mensen hun leven mooier en gelukkiger willen maken.o C Dit houdt in dat ze aan de hand van enkele voorbeelden zien hoe mensen in andere culturen geluk nastreven.

- GO D 1.2 Kinderen stellen vragen bij de vele manieren waarop mensen, ook zijzelf, in hun elven geluk nastreven. o C Dit houdt in dat ze bevragen en toetsen aan eigen aanvoelen wat via verschillende kanalen als waardevol wordt voorgehouden of

opgedrongen.- GO D 6.2 Kinderen vormen zich een beeld van de mensenwereld zoals ze die ervaren en dromen.

o B Dit houdt in dat ze hun eigen beleving van de wereld waarin zij geboren zijn en opgroeien, voor mekaar uitdrukken, met aandacht voor de werkelijkheid van conflict, geweld, oorlog, vluchteling…

o D Dit houdt in dat ze met elkaar van gedachten wisselen over wat zijn zouden willen veranderen en verbeteren in hun eigen leefsituatie en in de grote wereld.

- GO E1.2 Kinderen aanvaarden dat er verschillen zijn tussen henzelf en andere kinderen. - WO DO 0.1 Kinderen willen meer te weten komen over de wereld in al zijn dimensies, hier en elders, vroeger en nu.

o 0.1.1 Dat houdt in dat ze plezier beleven aan activiteiten waardoor ze de wereld verkennen.- WO DO 0.6 Kinderen drukken zich zo verstaanbaar mogelijk uit en benoemen waar mogelijk de dingen correct. - WO DO 0.13 Kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren.

o 13.2 Dat houdt in dat ze een gesprek kunnen voeren of een kort interview kunnen afnemen.

Lesdoelen - De leerlingen kunnen een interview voorbereiden. - De leerlingen kunnen een interview afnemen aan de hand van een opdracht. - De leerlingen kunnen hun eigen mening formuleren en die van andere respecteren. - De leerlingen durven oprechte vragen stellen.

19

Lesverloop VoorafMet je gastspreker vooraf overleggen wat er wel en niet besproken kan worden in de klas. Samen het gesprek overlopen en goede afspraken maken.

Inleiding 10Samen met de leerlingen een webschema opbouwen aan het bord. De verwachtingen toetsen aan de hand van de volgende vragen.

- Wat weten jullie allemaal over stereotypen in het buitenland?- Hoe zouden mensen in andere delen van de wereld denken over stereotypen? - Zou er veel verschil zitten tussen de vooroordelen die wij hebben en de vooroordelen van andere bevolkingsgroepen? - Zou je mogen trouwen als holibi in het buitenland? Waar wel en waar niet?- Kan je gestraft worden omdat je anders bent? Hoe dan?

Het webschema blijft aan het bord staan. Dit webschema wordt gebruikt om de interviewvragen op te bouwen.

Midden 35’Wanneer de gastspreker in de klas zit kan je deze kort voorstellen. Wanneer hij of zij er nog niet is: ‘Straks komt er iemand in de klas die jullie wat meer gaat vertellen over stereotypen, anders zijn en holibi gemeenschappen in het buitenland. ‘

Opdracht: opstellen van vragenDe leerlingen werken per twee en nemen een blad papier en gaan ergens in de klas zitten.

- Wat wil jij nog te weten komen over stereotypen in het buitenland? (Deze vraag aan het bord schrijven)- Zijn er zaken in het webschema waar je meer informatie over wil?

Afbakening van de opdracht: elk duo moet minstens 2 vragen hebben. Begeleiding: ga rond bij de leerlingen en bekijk de vragen goed. (Sommige leerlingen zullen ongepaste of al beantwoorde vragen stellen.)

Gastspreker Afspraken:

- Wanneer de gastspreker spreekt dan luister je. - Wanneer je een vraag hebt, denk dan eerst na over hoe je deze vraag zal stellen en steek dan pas je hand in de lucht.

20

Slot 5’Met de leerlingen het gesprek afsluiten door de gastspreker te bedanken en een applaus te geven. Daarna ga je met de leerlingen de verwachtingen en het gesprek reflecteren.

- Als we nu eens kijken naar ons webschema, hadden we dan een goed idee van hoe het echt is?- Leerden we nog veel bij?- Wat is er je het meest bijgebleven?- Wat zou jij nog willen veranderen aan de denkwijze van de wereld?

21

Les 5 (100 minuten) Wie kan ons helpen?Leerplandoelen

- ET MM MA 2.15 De leerlingen kunnen illustreren op welke wijze internationale organisaties ernaar streven om het welzijn en/of vrede in de wereld te bevorderen.

- ET ICT DOM 6 De leerlingen kunnen met behulp van ict voor hen bestemde digitale informatie opzoeken, verwerken en bewaren. - GO T 4.2 Kinderen vergelijken de manier waarop mensen omgaan met het anders zijn van zichzelf en van anderen

a. GO T 4.2.a Dit houdt in dat ze ervaren hoe mensen reageren op het anders zijn van mensen;b. GO T 4.2.b Dit houdt in dat ze kennismaken met concrete vormen van ontmoeting, uitsluiten, negeren, samenwerken, tegenwerken,

verdraagzaamheid, onverdraagzaamheid;

Lesdoelen - De leerlingen kunnen in groep het spel cultionary spelen. - De leerlingen kunnen de afspraken naleven zoals het tijdig opruimen van hun hoek en in stilte naar een andere hoek vertrekken. - De leerlingen kunnen informatie opzoeken over een organisatie die werkt rond gender. - De leerlingen kunnen de opgezochte informatie verwerken in een mindmap.

LesverloopInstap 15’De leerkracht vertelt aan de klas dat ze deze les zullen werken rond stereotypen in de maatschappij in de vorm van een hoekenwerk. De leerkracht bespreekt elke hoek met de leerlingen. Wanneer de leerlingen een vraag hebben rond een hoek, wordt de vinger opgestoken. De leerkracht maakt duidelijke afspraken. Wanneer het belsignaal afgaat, ruimen de leerlingen hun hoek op en staan ze klaar om naar de volgende hoek te vertrekken (wijzerzin). Pas wanneer een tweede keer het belsignaal afgaat, mogen de leerlingen vertrekken naar de andere hoek.

22

Midden Hoek 1: Cultionary (Organisatie: Jongeren tegen racisme – Nationaal)

Doelen:

Stereotypen en vooroordelen die we over anderen hebben ontdekken. Werken met beelden die we van minderheidsgroepen hebben. Leren begrijpen hoe die stereotypen functioneren in de realiteit.

Uitleg:

Teams van 4 leerlingen worden gevormd. Elk team neemt pen en papier en gaat op een afstand van de andere teams zitten. De spelleider roept uit elk team een deelnemer naar voren en geeft hen een woord dat ze in een tekening moeten omzetten. Dit woord tekenen ze voor hun medespelers. Er mogen in de tekening geen letters en cijfers gebruikt worden. Er mag niet gesproken worden en de medespelers mogen enkel antwoorden geven. Wanneer een woord geraden is, wordt de score op een scorebord bijgehouden. Na elke ronde schrijft de tekenaar het woord op de tekening. Vervolgens is een andere medespeler aan de beurt om te tekenen (zodat iedereen aan de beurt komt). Op het einde worden de tekeningen van de verschillende groepen naast elkaar gehangen. Zo kunnen de verschillende interpretaties/tekeningen/beelden van het woord gemakkelijk vergeleken en besproken worden.

Suggesties voor woorden:

Racisme – verschil – onderwijs – discriminatie – vluchteling – inwoner van eigen land – landbouwer – armoede – homoseksueel – blinde persoon – Japanner – iemand met HIV - …

https://www.spelensite.be/spel/cultionary

23

Hoek 2: Het zelf-BEELD-spel

Doelen:

De leerlingen worden zich ervan bewust dat ze soms ‘fout’ etiketteren. Ze worden zich bewust van de wisselwerking tussen hun zelfbeeld en de perceptie van anderen. Ze denken na over hun eigen zelfbeeld en leggen de link met zelfvertrouwen.

Uitleg:

De klas wordt verdeeld in groepjes van 4 leerlingen. Elk groepje ziet 5 foto’s met de personages aan het bord hangen. Per groepje worden 20 kenmerken uitgedeeld. Ze plaatsen de kenmerken bij de foto’s zoals ze dat zouden doen op basis van een eerste indruk van de personages. Vervolgens is er per groepje een discussie over welke kenmerken de leerlingen bij welke personages zouden plaatsen na hun eerste indruk. Ze plaatsen de kenmerken bij de foto’s die in de groepjes liggen. De leerkracht vraagt per personage welke kenmerken er worden toegekend. De leerlingen steken hun kenmerken in de lucht. De leerkracht probeert een discussie uit te lokken (bv: 1 groepje heeft afwijkende antwoorden dan de rest van de klas). Wanneer iedereen dezelfde kenmerken heeft, kan de leerkracht hierop ook ingaan (bv: waarom is iedereen het met elkaar eens?). Per groepje wordt 1 personage toegewezen. Ze geven in groep een zelfbeeldcijfer tussen 0 en 10 voor hun personage. De cijfers worden op het bord onder de afbeelding geschreven. De leerlingen schrijven nu individueel hun eigen zelfbeeldcijfer op een blaadje en worden in een zak gestoken. De leerlingen kijken tenslotte samen naar een kort filmfragment waarin de 5 personages zelf aan het woord komen. Sommige stereotypen worden bevestigd, andere niet.

Na de film antwoorden ze op volgende vragen:

Wat heeft jullie verwonderd? Wat heeft jullie vermoedens bevestigd?

http://www.ophetbot.be/activiteiten/activiteit-het-zelf-beeld-spel

24

Hoek 3: Kennismaken met de organisatie: Cavaria

Doelen:

De leerlingen maken kennis met een organisatie die verenigingen en individuen steunen die opkomen voor een brede kijk op seksuele oriëntatie, genderexpressie en genderidentiteit.

Uitleg:

Mindmap maken rond de organisatie Cavaria:

De leerlingen nemen een iPad en scannen de QR-code in. Die leidt hen naar de website van Cavaria. Daar vinden ze alle informatie om een mindmap te maken aan de hand van volgende richtvragen:

- Wat is Cavaria? - Wat doet Cavaria? - Hoe doen ze dit? - Welke initiatieven biedt Cavaria voor het onderwijs? - Welke initiatieven biedt Cavaria voor individuen? - …

Voorbeeld van mogelijke mindmap

25

Hoek 4: Kennismaken met de organisatie Unia

Doelen:

De leerlingen maken kennis met een organisatie die opkomt tegen discriminatie.

Uitleg:

De leerlingen scannen de QR code en komen terecht op de site van de organisatie Unia. Daar vinden ze alle nodige informatie om een moodboard te maken.

De volgende richtvragen kunnen een ondersteuning bieden:

- Wat is Unia? - Wat doet Unia? - Hoe doen ze dit? - Hoe kan je dit zien in de samenleving? - Welke acties ondernemen ze?

Een voorbeeld van een mogelijk moodboard:

SlotTerugblikken op de verschillende hoeken.

26

Les 6 (50 minuten) Etiketten plak je op dingen en niet op mensen!Leerplandoelen

- MUZO BE 1.3 vooroordelen tegenover bepaalde beelden weg te werken. - WO SA 5.16.4 Dat houdt in dat ze ervaren en uiten dat racisme, stereotypen en vooroordelen gebaseerd zijn op onbekendheid met anderen en/

vrees voor het vreemde en voor het verlies van eigen macht.

Lesdoelen- De leerlingen staan er voor open om eens te communiceren met iemand waarmee ze niet zoveel communiceren. - De leerlingen willen hun mening over een bepaalde persoon veranderen indien de oorspronkelijke mening fout bleek te zijn.- De leerlingen kunnen zich aan de regels van het chatspel houden.

LesverloopInstap 5’De leerkracht heeft als voorbereiding telkens 2 Google Drives met elkaar verbonden. De leerlingen krijgen een e-mailadres (met in de plaats van een naam, een code in) en een wachtwoord. Hiermee kunnen ze inloggen op een Google Drive.

Midden 35’Verwerking

27

De leerkracht heeft op voorhand de duo’s gemaakt. Hierbij heeft hij/zij ervoor gezorgd dat de duo’s bestonden uit leerlingen die in de klas niet zoveel met elkaar praten.

De leerkracht laat de leerlingen chatten met hun partner in Google Drive. Aan dit chatgesprek zijn er wel 3 regels verbonden:

- Er mag geen naam terug te vinden zijn in het gesprek. - Je mag je eigen uiterlijk niet beschrijven. - De meest gekende eigenschappen (vb. de bekendste hobby’s) mogen niet voorkomen in het gesprek.

Als leerkracht kun je hen wat stimuleren om te chatten door bijvoorbeeld de volgende voorstellen te doen van gespreksonderwerpen:

- Wat zijn je lievelingsfilms? - Wat eet je het liefst? - Waar zou je het liefst op reis gaan? - Welke dag van je leven zou je dolgraag nog eens willen overdoen? - Als je voor één dag iemand anders zou mogen zijn, wie zou je dan willen zijn? Waarom? - Wat doe je het liefst: in een chic 4-sterrenhotel op reis gaan, of lekker gezellig gaan kamperen in de prachtige natuur? - Welke wijze tip heb je onlangs gekregen van je mama/papa? - Wanneer was het dat je de laatste keer de slappe lach had? Wat was er gebeurt? - Wat is jouw ultieme droom?

Verwerving.

De juf stelt de volgende vragen aan de leerlingen:

- Wat ben je over elkaar te weten gekomen? - Wie denk je dat jouw partner is? (Vervolgens staat de echte partner op en gaan deze personen bij elkaar zitten. Deze vraag duurt zolang tot dat heel

de klas terug bij elkaar zit.)- Had je verwacht dat de persoon die nu naast je zit, effectief je chatpartner was? - Welke dingen wist je nog niet over je chatpartner? - Wat zou de bedoeling geweest zijn van deze chatsessie?

28

Slot 10’De leerkracht laat een filmpje zien waarin hetzelfde experiment als vandaag nog eens wordt getoond. Het is een reclamespot van Coca-Cola genaamd: ‘Remove labels.’ (https://www.youtube.com/watch?v=84OT0NLlqfM )Indien dit nodig blijkt te zijn, vertaald de leerkracht kort even wat er gezegd wordt in het filmpje.

29

Les 7 (50 minuten) #nojudgingLeerplandoelen

- GO D 1.1 Kinderen verzamelen bouwstenen waarmee mensen hun leven mooier en gelukkiger willen maken. o A Dit houdt in dat ze verwoorden wat hen zelf gelukkig maakt.o B Dit houdt in dat ze nagaan wat mensen gelukkig maakt.

- GO D 1.2 Kinderen stellen vragen bij de vele manieren waarop mensen, ook zijzelf, in hun elven geluk nastreven. o C Dit houdt in dat ze bevragen en toetsen aan eigen aanvoelen wat via verschillende kanalen als waardevol wordt voorgehouden of

opgedrongen.- GO D 6.2 Kinderen vormen zich een beeld van de mensenwereld zoals ze die ervaren en dromen.

o B Dit houdt in dat ze hun eigen beleving van de wereld waarin zij geboren zijn en opgroeien, voor mekaar uitdrukken, met aandacht voor de werkelijkheid van conflict, geweld, oorlog, vluchteling…

o D Dit houdt in dat ze met elkaar van gedachten wisselen over wat zijn zouden willen veranderen en verbeteren in hun eigen leefsituatie en in de grote wereld.

- GO E1.2 Kinderen aanvaarden dat er verschillen zijn tussen henzelf en andere kinderen. - WO DO 0.6 Kinderen drukken zich zo verstaanbaar mogelijk uit en benoemen waar mogelijk de dingen correct. - WO DO 0.13 Kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren.

o 13.2 Dat houdt in dat ze een gesprek kunnen voeren of een kort interview kunnen afnemen.

Lesdoelen- De leerlingen kunnen respect uiten voor elkaars mening.- De leerlingen kunnen en durven vragen stellen aan de Diaken.- De leerlingen weten wat een diaken is.- De leerlingen willen werken aan hun vooroordelen.

30

LesverloopVoorafMet de gastspreker overlopen waarover het thema gaat, een bepaalde context afspreken.

- Wie ben je? Wat is een Diaken?- Als directeur, had je dan vooroordelen? Hoe deed je dat?- Vooroordelen als Diaken? Mag iedereen zijn zoals hij is?

Inleiding 10’De leerlingen zitten in eilanden. Elk eiland krijgt een pakje post- its. Samen met de leerlingen een post-it muur opbouwen aan het bord. De verwachtingen toetsen aan de hand van de volgende vragen. (Elk eiland krijgt een vraag.) Opdracht: De leerlingen schrijven per post- it een woord of een korte zin op. Ze schrijven minimum 5 post- its.

Verschillende vragen voor de eilanden:

- Wat weten jullie allemaal over vooroordelen? - Welke soorten huwelijken zijn er allemaal? Wat mag er, wat niet?- Welke vooroordelen zijn er allemaal?- Geen vooroordelen, kan dat?

De post- its blijven aan het bord staan. Dit wordt gebruikt om de interviewvragen op te bouwen.

Midden 35’Wanneer de gastspreker in de klas zit kan je deze kort voorstellen. Wanneer hij of zij er nog niet is: ‘Straks komt er een Diaken in de klas die jullie wat meer gaat vertellen over zichzelf en over vooroordelen.’

- Weten jullie wat een Diaken is? (De gastspreker laten uitleggen/ wachten tot hij er is en hij gebruikt dit als inleiding)

Opdracht: opstellen van vragen:

De leerlingen werken per twee en nemen een blad papier. Ze gaan ergens in de klas zitten.

- Wat wil jij nog te weten komen over de Diaken? - Wat zou je willen weten over vooroordelen?- Kijk eens naar de Post- its, heb je daar nog vragen over?

31

Afbakening van de opdracht: elk duo moet minstens 2 vragen hebben. Begeleiding: ga rond bij de leerlingen en bekijk de vragen goed. (Sommige leerlingen zullen ongepaste of al beantwoorde vragen stellen.)

Gastspreker Afspraken:

- Wanneer de gastspreker spreekt dan luister je. - Wanneer je een vraag hebt, denk dan eerst na over hoe je deze vraag zal stellen en steek dan pas je hand in de lucht.

Slot 5’Met de leerlingen het gesprek afsluiten door de gastspreker te bedanken en een applaus te geven. Daarna ga je met de leerlingen de verwachtingen en het gesprek reflecteren.

- Als we nu eens kijken naar onze post- its, hadden we dan een goed idee van hoe het echt is?- Leerden we nog veel bij?- Wat is er je het meest bijgebleven?- Wat zou jij willen veranderen aan jezelf?- Hoe zou je dat doen, je vooroordelen onderdrukken?

32

Les 8 (150 minuten) Yes we can! Brainstormen Leerplandoelen

- WO ME 40.5 Kinderen durven zich verplaatsen in de gedachten, gevoelens en waarnemingen van anderen en houden daar rekening mee.- WO DO 0.7 Kinderen kunnen en durven problemen aanpakken .

Lesdoelen - De leerlingen kunnen zich inleven in de emoties van iemand anders. - - De leerlingen durven out of the box te denken. - - De leerlingen durven op te komen voor hun eigen mening.

LesverloopInleiding 10’De leerlingen bekijken een filmpje omtrent een actie van iemand tegen vooroordelen. Het filmpje heet: Minister Homans lanceert campagne tegen

vooroordelen. (https://www.youtube.com/watch?v=2rityGAKr8Q. ) Stel na het bekijken van het filmpje de volgende vragen:

- Wat wil minister Homans duidelijk maken in dit filmpje? - Op welke manier doet ze dit? - Waarom zou ze stilte gebruiken als manier om deze boodschap te geven?

33

Midden 35’

De leerlingen gaan de komende 30 minuten brainstormen over; hoe zij een boodschap kunnen vormen tegen de vooroordelen.

1. We starten met een circle of viewpoints. De leerlingen delen zich op in groepjes van maximum 4 personen. (Zorg dat de leerlingen die overlopen van de ideeën samen zitten met leerlingen die minder ideeën hebben.) Elk groepje krijgt een blad voor zich met daarop 3 kolommen. In elke kolom staan verschillende personages. Het is de bedoeling dat de leerlingen in het standpunt van elk personage gaat staan en beschrijven hoe het personage op de situatie kijkt.

2. Vervolgens kun je een brainstorm houden met de leerlingen. Welke ideeën komen er allemaal bij hen op om de problemen van de personage in de circle of viewpoints op te lossen? Het mogen de zotste, origineelste, gekste ideeën zijn. Alles kan! Laat hen hier lang genoeg over nadenken, want hoe langer men hierover denkt, hoe beter de ideeën vaak worden. Laat de leerlingen deze ideeën opschrijven op een groot blad.

3. Verwerk de ideeën in een COCD-box. Geef een voor geprinte versie aan de leerlingen. Laat ze hun box aanvullen.

Zie hier een vb van een COCD-box:

Slot 5’

Laat elk groepje hun beste idee op een groot blad opschrijven. Hang deze ideeën op in de klas. De volgende les zal je hierop verder gaan.

34

Opzoeken: Leerplandoelen

- WO ME 4.5 Kinderen kunnen zich verplaatsen in de gedachten, gevoelens en waarnemingen van anderen en houden daar rekening mee.- WO ME 4.7 Kinderen kunnen respect en waardering opbrengen.- GO T 4.2 Kinderen vergelijken de manier waarop mensen omgaan met het anders zijn van zichzelf en van anderen.- WO DO 1: Kinderen willen meer te weten komen over de wereld in al zijn dimensies, hier en elders, vroeger en nu.- WO DO 13: Kinderen kunnen informatiebronnen op een doeltreffende manier hanteren.- WO DO 15: Kinderen kunnen verslag uitbrengen over hun bevindingen.

Lesdoelen - De leerlingen kunnen opzoeken op het internet rond het thema ‘stereotypen’ of ‘gendergelijkheid’.- De leerlingen kunnen een beknopt verslag geven over hun opzoekwerk.- De leerlingen kunnen overeenkomen met hun partner tijdens het opzoekwerk.- De leerlingen kunnen hun eigen mening vormen tijdens lessen zoals deze.

LesverloopInleiding 1’Tijdens de instap worden de partners verdeeld: per computer liggen twee nummers. De leerlingen gaan dan op zoek naar hun klasnummer bij de computers. Dit wordt dan hun partner voor het groepswerk.

Midden 35’De leerlingen zoeken samen met hun partner op rond het thema ‘gendergelijkheid’ of ‘stereotypes in onze samenleving’. Ze doen deze zoekopdracht via de site http://stereotypes.yurls.net/nl/page/ . Dit is een site die alle educatieve, interessante sites gebundeld heeft, waardoor de kinderen sneller op een goeie site terechtkomen. De leerlingen typen dan zoektermen in de zoekbalk zoals ‘stereotypen’, ‘gendergelijkheid’, ‘mag ik zijn wie ik ben?’ enz. Eén iemand van de leerlingen doet telkens het computerwerk, de andere noteert alle bevindingen dat ze interessant vinden om op het einde van de les te vernoemen in hun korte samenvatting/verslag van het opzoekwerk. Ze denken uiteraard wel samen na over alles. Er kan gewisseld worden van rol, mocht dit gewenst zijn.

35

Slot 14’De verslagen over het opzoekwerk worden kort voorgesteld door de leerlingen. Hun bevindingen duren ongeveer 2 min. per groep. De leerlingen blijven daarvoor wel op hun plaats zitten.

36

Beeldles: Leerplandoelen

- MUZO AD 20: De leerlingen kunnen genoegen beleven aan muzisch bezig zijn.- MUZO BE 1.2: De leerlingen kunnen openstaan voor beelden. Dat houdt in dat kinderen leren stilstaan bij beelden om vragen te stellen

over de beelden.- MUZO BE 2.5: De leerlingen kunnen bewust zijn van het feit dat beelden een zeggingskracht hebben. Dat houdt in dat kinderen zich

inleven in de zeggingskracht van beelden.- MUZO BE 6.4: De leerlingen kunnen de mogelijkheden van de beeldtaal gericht leren hanteren. Dat houdt in dat kinderen ervaren dat

niet alleen het verhalende (de inhoud) van belang is, maar dat ook de vorm en de presentatie belangrijk zijn.

Lesdoelen- De leerlingen kunnen in groep brainstormen hoe ze de poster zouden ontwerpen.- De leerlingen kunnen samenwerken en onderling de taakverdelingen afspreken.- De leerlingen kunnen hun affiche op een leuke en leerrijke manier presenteren.

37

LesverloopInstap (10’)

De leerkracht brengt hangt enkele affiches aan bord en vraagt:

Wat zie je op de affiches? Wat valt op? Wat zou hun bedoeling zijn? Hoe maken ze dat duidelijk?

De leerkracht vertelt dat de leerlingen in groep een eigen affiche zullen ontwerpen dat ingaat tegen stereotypen rond meisjes en jongens.

Wie kan mij nog een aantal stereotypen geven rond meisjes en jongens?

De leerkracht verdeelt de klas in groepen. De bedoeling is dat ze eerst overeenkomen over welk stereotiep ze een affiche zullen maken. Er wordt gebrainstormd in de groepjes hoe ze de affiche zullen maken en presenteren.

Midden (30’)

Wanneer de leerlingen hun stereotiep hebben gekozen, kunnen ze aan de slag gaan. Per groepje vinden ze allerlei middelen om hun affiche te maken. (A-3 blad, kleurpotloden, stiften, stickers, verfpenselen, kranten, verf, …)Er wordt nagedacht over de vorm van de affiche, maar ook over de woorden die erop staan, de tekeningen, het kleur, het overzicht, …De leerkracht stapt rond en begeleidt indien nodig. Om de groepjes rustig te houden, wordt er achtergrondmuziek afgespeeld.

Slot (10’)

De groepjes presenteren hun affiche voor de klas. Voordien wordt er afgesproken dat elk lid van het groepje iets moet zeggen.Na elke presentatie wordt er geapplaudisseerd en tijd gemaakt voor eventuele vragen.Wanneer alle groepjes aan bod kwamen, volgt er een nabespreking.

Hoe verliep het samenwerken? Wat vond je makkelijk/moeilijk aan deze opdracht? Hoe zou je het de volgende keer aanpakken? Zou de boodschap goed overgekomen zijn?

38

Bijlage instap

39