Agogische theorieën - UGentkerauw/bama/SW masters/b... · 2004-06-17 · A 135 Maatschappelijke...

Theories of social welfare and social work Agogische theorieën 115 HLPEDA01O00010

T: 30 O: SP: 3 Maria De Bie

��An Piessens

�� sociale integratie, emancipatie, participatie, sociaal werk

�� <li>Inzicht hebben in de sociaal-werktraditie en in de sociaal-pedagogische traditie binnen het vakgebied.</li> <li>Inzicht hebben in de betekenis van een sociaalagogisch perspectief op sociale problemen.</li>

�� <li>Eindtermen bachelor of science in de pedagogische wetenschappen, afstudeerrichting sociale agogiek</li>

��

A 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. A 128 Sociaal werktheorieën en concepten kunnen hanteren om concrete pedagogische situaties en processen, inclusief de eigen leerprocessen, te ondersteunen. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 136 De betekenis kunnen aangeven van het sociaal-agogisch perspectief voor de sociaal-wetenschappelijke, inz. pedagogische theorievorming. S 138 De betekenis en concretisering van begrippen als participatie, activering, empowerment, in de sociaal-agogische theorievorming en praktijken kunnen situeren, een persoonlijk standpunt kunnen formuleren betreffende de toepassing ervan en dit standpunt op een overwogen en doordachte wijze in praktijk durven brengen. S 140 Een probleemstelling m.b.t. sociaal werk kunnen ontwerpen vanuit diverse perspectieven op sociale problemen, en de relatie kunnen herkennen tussen sociaal werkinterventies op micro- en mesoniveau en de sociaal politieke discussie over de positie en finaliteit van het sociaal werk.

�� In een eerste deel van de cursus wordt de ontwikkeling van de agogische theorievorming in een historisch maatschappelijk perspectief geschetst, met aandacht voor de relatie tussen de ontwikkeling van de sociaalagogische theorievorming en concrete sociaal werkpraktijken. In een tweede deel van de cursus wordt nader ingegaan op de (verschuivende) betekenis van centraal gehanteerde concepten, inz. het concept sociale integratie, emancipatie en participatie. Dit deel wordt uitgewerkt aan de hand van de studie van belangrijke auteurs en van actueel onderzoek in het sociaal werk. Het derde deel van de cursus stelt de vraag naar 'wat is welzijnswerk nu eigenlijk'. Diverse patronen in het welzijnswerk worden onderling vergeleken en besproken. De oefeningen bij de cursus omvatten inz. de studie van sociale problemen, aan de hand van het leren analyseren van praktijkprojecten in het sociaal werk. In het programma met verkorting van studieduur wordt het eerste deel van de cursus ingekort en wordt enkel het theoriegedeelte aangeboden.

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Hoor- en werkcolleges.</li> <li>Groepsbijeenkomsten.</li>

��&��<li>Interactieve ondersteuning via MINERVA.</li> <li>Op afspraak.</li>

��'��(�� (�� Periodegebonden evaluatie. <li>Schriftelijk examen met open vragen.</li>

��)��

<li>Lesnota’s ter beschikking gesteld via MINERVA (slides).</li> <li>Literatuurklapper.</li> <li>Beschikbare tijdschriften: International Journal of Social Welfare, British Journal of Social Work, …</li> Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*�+��<li>McLaren, P. (2001). Che Guevara, Paulo Freire, and the politics of hope: reclaiming critical pedagogy. Cultural Studies, critical methodologies. Vol 1, nr.1, 108-131.</li> <li>Donzelot, Jacques (1994). L'invention du social. Essai sur le déclin des passions politiques. Paris: Le Seuil.</li> <li>Pease, B., Fook, J. (1999). Transforming social work practice. Postmodern critical perspectives. London and New York: Routledge.</li>

Concepts of planning and integration in social policy Concepten van planning en integratie in het sociaal beleid 118

T: 40 O: SP: 4 Nicole Vettenburg

��

�� sociale planning, sociale vernieuwing, netwerkontwikkeling, armoedebestrijding, stedenbeleid, veiligheid, integrale (jeugd)hulpverlening

�� <li>Inzicht hebben in actuele ontwikkelingen en tendensen in het welzijnsbeleid, en in hun interactie met ontwikkelingen binnen het sociaal werk.</li>


��

A 133 Vanuit een sociaalagogische professionaliteit kunnen participeren in vormen van management, sturing en evaluatie van beleid. A 134 Strategieën ter bevordering van de kwaliteit van de dienstverlening en het innoverend vermogen van organisaties kunnen interpreteren en kritisch benaderen. S 143 Op een onderzoekende en persoonlijke wijze een aantal actuele problemen en dilemma’s in het cultuurbeleid, stedelijk beleid, armoedebeleid,… kunnen analyseren en bespreken. S 146 De ontwikkeling, verklaringshypothesen en legitimering van welzijnsbeleid in beperkte en in ruime zin kunnen aangeven, bespreken en concretiseren in diverse situaties. S 147 Procedurele aspecten van welzijnsbeleid zoals ondermeer beleidsmodellen, beleidsnetwerken, beleidsinstrumenten. kunnen situeren, interpreteren en onderzoeken.

�� In een eerste deel van de cursus wordt nader ingegaan op de notie 'concepten van planning en integratie'. In het bijzonder wordt gefocust op de ontwikkeling en concretisering van de noties 'sociale planning' en 'netwerkontwikkeling'. In een tweede deel van de cursus worden een aantal integratieconcepten in het sociaal beleid nader geanalyseerd, met name armoedebestrijding, integrale (jeugd)hulpverlening, en stedenbeleid. Deze analyse wordt gerelateerd aan algemeen maatschappelijke ontwikkelingen en in een internationaal kader geplaatst. In een derde deel van de cursus wordt gefocust op de sociale beleidsontwikkeling in relatie tot de ontwikkelingen in het kader van beter bestuurlijk beleid, meer bepaald de relatie tot participatieve vormen van beleidsontwikkeling en de rol van het sociaal werk hierin. In het vierde en laatste deel van de cursus wordt, aan de hand van actuele voorbeelden, nader ingegaan op beleidsplanning en convenanten tussen overheden inzake (lokaal) sociaal beleid.

�� !�

��"��4

��#�� $�%�� <li>Hoorcolleges.</li> <li>Taakgerichte bijeenkomsten.</li>


��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>Periodegebonden evaluatie op basis van mondeling examen met schriftelijke voorbereiding.</li> <li>Permanente evaluatie op basis van een portfolio.</li>

��)��<li>Lesnota’s ter beschikking gesteld via MINERVA.</li> <li>Literatuurklapper.</li> Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*�+��

Culture and identity Cultuur en identiteit 120

T: 30 O: SP: 3 Ronald Soetaert

��

�� cultuur, identiteit, discours, representatie, ideologie

�� <li>Zicht hebben op theorie en onderzoek in verband met de constructie en representatie van identiteiten.</li>


��

A 124 De diversiteit van sociaal werkprocessen en situaties kunnen interpreteren vanuit perspectieven als leeftijd, psychische, morele, cognitieve en fysische ontwikkeling, sociale en culturele inbedding, enz. A 133 Vanuit een sociaalagogische professionaliteit kunnen participeren in vormen van management, sturing en evaluatie van beleid. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 143 Op een onderzoekende en persoonlijke wijze een aantal actuele problemen en dilemma’s in het cultuurbeleid, stedelijk beleid, armoedebeleid,… kunnen analyseren en bespreken. S 144 De culturele aspecten van het menselijk samenleven kunnen verbinden met processen van informeel en non-formeel leren en met de realisatie van een professioneel aanbod in de culturele en vrijetijdssfeer. S 145 Het cultuurbegrip in zijn ruime betekenis kunnen analyseren en interpreteren, en met name kunnen situeren ten aanzien van begrippen als macht, sociale uitsluiting, creativiteit. S 150 Sociaal agogisch onderzoek kunnen opzetten.

�� In dit opleidingsonderdeel gaan we uit van het inzicht dat persoonlijke en sociale identiteiten constant worden geconstrueerd en voorwerp zijn van onderhandelingen in culturele representaties en sociale praktijken. Hoe definiëren individuen en groepen zichzelf? Hoe definiëren anderen hen? Hiervoor analyseren we concepten als ideologie, autonomie en hegemonie, macht en dominantie, verschil en weerstand. De cursus is als volgt opgebouwd: <ol> <li>perspectieven op persoonlijke en sociale identiteiten (vanuit cultureel en talig perspectief: 'Culturele studies' en 'Discours analyse');</li> <li>bespreking van specifieke thema’s in de politiek rond identiteiten en representaties (ras, gender, jeugd...) in de hoge en lage cultuur (life-styles, reclame, vrije tijd, spel, subculturen, (nieuwe) media, literatuur, musea...);</li> <li>bespreking van representaties van identiteiten in de media (verhalen, mythes);</li> <li>opdracht: studenten moeten een constructie van een specifieke representatie van een identiteit of mythe analyseren, interpreteren en evalueren. In hun presentatie kunnen de studenten aspecten van de cultuur kiezen die ze persoonlijk boeiend vinden.</li> </ol>

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Doceerlessen met discussie.</li> <li>(On-line) opdrachten.</li>


��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>Mondeling examen.</li> <li>De permanente evaluatie wordt gerealiseerd middels een portfolio met paper en opdrachten (on-line).</li>

��)��<li>Reader.</li> <li>Slides.</li> <li>Tijdens het jaar on-line beschikbaar gemaakt materiaal.</li> Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*�+��<li>Barker, Chris, & Galasinski, Dariusz (2001). Cultural studies and discourse analysis. A dialogue on language and identity. Londen: Sage.</li> <li>Barker, Chris (2002). Making sense of cultural studies. Central problems and critical debates. Londen: Sage Publications Ltd.</li> <li>Gauntlett, D. (2002). Media, gender and identity: an introduction. London/New York: Routledge.</li> <li>Soetaert, Ronald, Verdoodt, Ive, & Mottart André (2004). Cultural studies: inspirational guidebooks with consequences. In print.</li> <li>Woodward, K. (ed., 1997). Identity and difference. London: Sage/Open University.</li>

Culture and development Cultuur en ontwikkeling 122

T: 30 O: SP: 3 Ronald Soetaert

��

�� cultuur, ontwikkeling, geletterdheid, onderwijs

�� <li>De concepten cultuur, geletterdheid en educatie theoretisch kunnen verklaren in relatie tot ontwikkeling en in praktijkstuaties kunnen toepassen.</li>


��

A 124 De diversiteit van sociaal werkprocessen en situaties kunnen interpreteren vanuit perspectieven als leeftijd, psychische, morele, cognitieve en fysische ontwikkeling, sociale en culturele inbedding, enz. A 126 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. A 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 143 Op een onderzoekende en persoonlijke wijze een aantal actuele problemen en dilemma’s in het cultuurbeleid, stedelijk beleid, armoedebeleid,… kunnen analyseren en bespreken. S 144 De culturele aspecten van het menselijk samenleven kunnen verbinden met processen van informeel en non-formeel leren en met de realisatie van een professioneel aanbod in de culturele en vrijetijdssfeer. S 145 Het cultuurbegrip in zijn ruime betekenis kunnen analyseren en interpreteren, en met name kunnen situeren ten aanzien van begrippen als macht, sociale uitsluiting, creativiteit. S 150 Sociaal agogisch onderzoek kunnen opzetten.

�� Rond geletterdheid worden de volgende aspecten behandeld: <ol> <li>introductie: visies op (on)geletterdheid;</li> <li>het autonome model versus het ideologische model;</li> <li>inzichten uit social literacy's (Street) en multiliteracy's (New London Group);</li> <li>digitale geletterdheid.</li> </ol> Rond cultuur worden de volgende aspecten behandeld: <ol> <li>inleiding op 'Cultuur en ontwikkeling' (multiculturele en interculturele perspectieven);</li> <li>de politiek van 'Representatie en identiteit';</li> <li>globalisering;</li> <li>media.</li> </ol> In verband met onderwijs worden een aantal theorieën behandeld die het denken over onderwijs en ontwikkelingssamenwerking sterk beïnvloed hebben (Ivan Illich, Paolo Freire, Brian Street e.a.). In verband met onderwijs worden projecten besproken waarin aspecten van cultuur en geletterdheid centraal staan (VLIR en VVOB- projecten). Rond cultuur worden actuele sociaal-artistieke projecten behandeld (in samenwerking met culturele organisaties en aansluitend op de actualiteit).

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Doceerlessen met discussie.</li> <li>(On-line) opdrachten.</li>

��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>Mondeling examen.</li> <li>Permanente evaluatie wordt gerealiseerd middels een onderzoeks- en discussie-opdracht.</li>

��)��<li>Syllabus.</li> <li>Slides.</li> <li>Boek.</li> <li>In het loop van het jaar on-line beschikbaar gesteld materiaal.</li>

Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*�+��<li>Castells, M. (1996). The rise of the network society. The information age: economy, society and culture. Vol. I. Cambridge, MA; Oxford, UK: Blackwell.</li> <li>Cope, B., & Kalantzis, M. (2000). Multiliteracy's. Literacy and the design of social futures. London: Routledge.</li> <li>Haggis J, Schech, S. (eds, 2002). Development: a cultural studies reader. Oxford: Blackwell.</li> <li>Haggis, J., & Schech, S. (2000). Culture and development: a critical introduction. Oxford: Blackwell.</li> <li>Street, B. (1995). Social literacy's: critical approaches to literacy in education, development and ethnography. London: Longman.</li>

Pedagogical and social work research I: historical-theoretical perspectives Research in agogisch handelen I: historisch-theoretische perspectieven 180

T: 15 O: 15 SP: 3 Geert Devos

��Geert Devos

�� management social profit sector

�� <li>Voor de opleiding relevante thematieken uit het actuele maatschappelijke debat historisch-theoretisch kunnen kaderen.</li>


��

A 124 De diversiteit van sociaal werkprocessen en situaties kunnen interpreteren vanuit perspectieven als leeftijd, psychische, morele, cognitieve en fysische ontwikkeling, sociale en culturele inbedding, enz. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 136 De betekenis kunnen aangeven van het sociaal-agogisch perspectief voor de sociaal-wetenschappelijke, inz. pedagogische theorievorming. S 141 Kunnen reflecteren over sociaal werkinterventies vanuit een ethische, filosofische, en sociaal-politieke benadering. S 145 Het cultuurbegrip in zijn ruime betekenis kunnen analyseren en interpreteren, en met name kunnen situeren ten aanzien van begrippen als macht, sociale uitsluiting, creativiteit.

�� Met het oog op 'Research in agogisch handelen II, III en IV', respectievelijk praktijkverkenning, onderzoeksmethodologie en eigen theorievorming, wordt in dit opleidingsonderdeel een historisch-theoretische inleiding gegeven op de hierboven vermelde topics. Interdisciplinaire inzichten (psychologie, sociologie, …) worden hierbij gekoppeld aan pedagogische vraagstellingen uit het wetenschappelijk en maatschappelijk debat.

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Hoor- en werkcolleges.</li>

��&��<li>Interactieve ondersteuning via MINERVA.</li> <li>Vast spreekuur: vrijdag 10u tot 12u.</li> <li>Op afspraak.</li>

��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>Maken + mondeling verdedigingen van een paper.</li>

��)��<li>Literatuurklapper.</li> Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*�+��<li>Cameron, K.S., & Quinn, R.E. (1999). Diagnosing and changing organizational culture. Reading, MA: Addison-Wesley.</li> <li>Schneider, B., Brief, A.P., & Guzzo, R.A. (1996). Creating a climate and culture for sustainable organizational change. Organizational Dynamics, Spring, 1996.</li> <li>Weick, K.E., & Quinn, R.E. (1999). Organizational change and development. Annual Review of Psychology, 50: 361-386.</li>

T: 15 O: 15 SP: 3 Nicole Vettenburg

��Nicole Vettenburg

�� preventie, defensieve preventie, offensieve preventie



��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Vettenburg, N., e.a. (2003). Preventie gespiegeld. Turnhout: Lannoo.</li>

T: 15 O: 15 SP: 3 Maria De Bie

��Maria De Bie, Lieve Cattrijsse, Arabella Weyts

�� mensenrechten, kinderrechten



��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Brems, E. (2001). Universaliteit en diversiteit in de internationale mensenrechten. In: multiculturalisme, cultuurrelativisme en sociale cohesie. P.B. Cliteur en V. Van Den Eeckhout (eds.). Den Haag: Boom Juridische Uitgevers.</li> <li>Brood en Rozen. Tijdschrift voor de Geschiedenis van Sociale Bewegingen. Themanummer Kinderarbeid, 2001/4.</li> <li>Verhellen, E. (2000). Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Achtergronden, motieven, strategieën, hoofdlijnen. Leuven-Apeldoorn: Garant. Vierde volledig herziene en vermeerderde uitgave.</li> <li>Verhellen, E. (ed.) (2000) “Understanding Children’s Rights”. Collected papers presented at the fifth International Interdisciplinary Course on Children’s Rights., Gent: Centrum voor de Rechten van het Kind.</li>

T: 15 O: 15 SP: 3 Bruno Vanobbergen

��Bruno Vanobbergen

�� kinderwerelden, jongerenculturen, kindbeelden



��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Behnken, I., & Zinnecker, J. (2001). Kinder-Kindheit-Lebensgeschichte. Ein Handbuch. Seelze-Velber: Kallmeyersche Verlagsbuchhandlung GmbH.</li> <li>Brood en Rozen. Tijdschrift voor de Geschiedenis van Sociale Bewegingen. Themanummer Kinderarbeid, 2001/4.</li> <li>Buckingham, D. (2000). After the death of childhood. Growing up in the age of electronic media. Cambridge: Polity Press.</li> <li>Du Bois-Reymond, M., Sünker, H., & Krüger, H. (eds., 2001). Childhood in Europe. Approaches-Trends-Findings. New York: Peter Lang.</li>

T: 15 O: 15 SP: 3 Geert Van Hove

��Maria De Bie, An Piessens

�� interculturalisering



��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Jacobson, W. (1996). Learning, culture and learning culture. Adult Education Quarterly, 47 (1), p. 15-29.</li> <li>Tempelman, Sasja (1999). Duiken in het duister: een gematigd constructivistische benadering van culturele identiteit. Migrantenstudies, 15 (2), p. 70-82.</li> <li>Van den Broeck, B., & Foblets, M. (red., 2002). Het failliet van de integratie? Het multiculturalismedebat in Vlaanderen. Leuven: Acco. p. 15-67.</li>

Pedagogical and social work research II: practical perspectives Research in agogisch handelen II: praktijkperspectieven 185


��Geert Devos

�� management, social profit sector

�� <li>Een diversiteit aan praktijksituaties kunnen analyseren en in beeld brengen vanuit een aantal topics zoals toegankelijkheid, participatie en finaliteit.</li>


��

A 124 De diversiteit van sociaal werkprocessen en situaties kunnen interpreteren vanuit perspectieven als leeftijd, psychische, morele, cognitieve en fysische ontwikkeling, sociale en culturele inbedding, enz. A 126 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 139 De relatie onderkennen tussen sociaal werkinterven-ties en maatschappelijke ontwikkelingen, en met name de voorwaarden kunnen duiden waaronder de agogische relatie tussen diverse groepen in de samenleving gestalte krijgt; de concrete implicaties van deze voorwaarden op de sociaal werkpraktijk kunnen aangeven en hanteren. S 149 De wisselwerking tussen praktijk, praktijkontwikkeling, onderzoek en theorievorming in het sociaal werk kritisch kunnen analyseren, mee vorm kunnen geven en kunnen evalueren. S 150 Sociaal agogisch onderzoek kunnen opzetten.

�� Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij het eerdere opleidingsonderdeel 'Research in agogisch handelen I', en wordt vervolgd in 'Research in pedagogisch handelen III en IV'. In dit opleidingsonderdeel worden, gespecificeerd naar finaliteitsmodule (mensenrechten, kinderrechten, preventie, management social profit sector, kinderwerelden en jongerenculturen, interculturalisering), concrete pedagogische praktijken in samenwerking met studenten geanalyseerd. De klemtoon ligt hierbij op een multidisciplinaire invalshoek en op praktijkbezoeken die theoretisch en methodologisch gekaderd worden. Het accent ligt op de vraag wat deze praktijken kunnen inbrengen in zowel het theoretische debat als naar de ontwikkeling van nieuwe onderzoeksvraagstellingen.

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Hoorcolleges.</li> <li>Werk- en praktijk ervaringen.</li>


��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>Een kort procesverslag (5 tot 10 bladzijden), in de afzonderlijke groepen naar voor te brengen.</li>

��)��<li>Syllabus bestaande uit wetenschappelijke artikels en hoofdstukken uit boeken.</li> Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*�+��

��


�� Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij het eerdere opleidingsonderdeel 'Research in agogisch handelen I', en wordt vervolgd in 'Research in pedagogisch handelen III en IV'. In dit opleidingsonderdeel worden, gespecificeerd naar finaliteitsmodule (mensenrechten, kinderrechten, preventie, management social profit sector, kinderwerelden en jongerenculturen, interculturalisering), concrete pedagogische praktijken in samenwerking met studenten geanalyseerd. De klemtoon ligt hierbij op een multidisciplinaire invalshoek en op praktijkbezoeken die theoretisch en methodologisch gekaderd worden. Daarbij gaat aandacht naar de vraag wat deze praktijken kunnen inbrengen in zowel het theoretische debat als naar de ontwikkeling van nieuwe onderzoeksvraagstellingen.

�� !�

��"��3





*�+��

��Maria De Bie, Lieve Cattrijsse, Arabella Weyts




��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Cattrijsse, L. (2000) 'The Trees and the Wood. IGOs and NGOs Working for Children's Rights.' In: E. Verhellen (ed.), 'Understanding Children’s Rights'. Collected papers presented at the fifth International Interdisciplinary Course on Children’s RightsGent, Centrum voor de Rechten van het Kind, pp 423-444.</li>

<li>Kinderrechtengids: Commentaren, regelgeving, rechtspraak en nuttige informatie over de maatschappelijke en juridische positie van het kind. (losbladig) Gent, Mys & Breesch uitgevers, 1994.</li> <li>Verhellen, E. (ed.) (2000) “Understanding Children’s Rights” Collected papers presented at the fifth International Interdisciplinary Course on Children’s Rights., Gent, Centrum voor de Rechten van het Kind.</li>

�� kinderwerelden, jongerenculturen



��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Mayall, B. (2002). Towards a Sociology for Childhood. Thinking from children's lives. Buckingham & Philadelphia: Open University Press.</li> <li>Oelkers, J. (2002). Kindheit - Glück - Kommerz. Zeitschrift für Pädagogik, 48, (4), 553-570.</li>



��Ronald Soetaert




��



�� !�

��"��3





*�+��

Pedagogical and social work research III: research-perspectives Research in agogisch handelen III: onderzoeksperspectieven 190


��Geert Devos

�� management, social-profitsector

�� <li>Recent pedagogisch onderzoek kunnen analyseren. De klemtoon ligt hierbij op een multidisciplinaire invalshoek en op het hanteren, c.q. mede ontwikkelen van adequate onderzoeksbenaderingen. Accent ligt op de ontwikkeling van onderzoeksvaardigheden en de ontwikkeling van een persoonlijk standpunt betreffende pedagogisch onderzoek.</li>


��

A 126 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. A 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. A 131 Sociaal werkprocessen, opbrengsten en systemen kunnen evalueren. A 132 Sociaal werkinterventies kunnen evalueren naar welslagen of falen. S 137 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met fundamentele concepten m.b.t. sociaal werk en deze concepten kunnen relateren aan actuele structuren in het sociaal beleid. S 140 Een probleemstelling m.b.t. sociaal werk kunnen ontwerpen vanuit diverse perspectieven op sociale problemen, en de relatie kunnen herkennen tussen sociaal werkinterventies op micro- en mesoniveau en de sociaal politieke discussie over de positie en finaliteit van het sociaal werk. S 143 Op een onderzoekende en persoonlijke wijze een aantal actuele problemen en dilemma’s in het cultuurbeleid, stedelijk beleid, armoedebeleid,… kunnen analyseren en bespreken. S 150 Sociaal agogisch onderzoek kunnen opzetten.

�� In dit opleidingsonderdeel worden de volgende thema's behandeld: <ul> <li>praktijkgegevens en onderzoekgegevens met betrekking tot begeleiding, ondersteuning en onderzoek in opvoeding, onderwijs en opleiding en andere socialisatiecontexten kritisch doorlichten;</li> <li>de analyse van de invloed van verschillende socialisatiecontexten;</li> <li>een overzicht van empirisch-analytische, interpretatieve en actiegerichte onderzoeksmethodes die gepast zijn bij de onderzoeksgebieden;</li> <li>het zelfstandig opzetten van een methodologisch verantwoord onderzoek bij een zelf uitgewerkte probleemstelling;</li> <li>beleid en praktijk sturen op basis van onderzoeksgegevens.</li> </ul> Meer concreet wordt van studenten verwacht dat zij: <ul> <li>recent pedagogisch onderzoek kritisch doornemen;</li> <li>adequate onderzoeksmethodologieën toepassen en daarbij de validiteit van deze onderzoeksbenaderingen voor het pedagogisch handelen en onderzoek aanduiden;</li> <li>eigen onderzoeksinzichten ter discussie kunnen stellen.</li> </ul>

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>In deze cursus wordt een variatie aan werkvormen gebruikt: presentatie, discussie, groepswerk, gastcolleges door gastspreker en individuele taken (onderzoekswerk).</li> <li>De student bouwt een portfolio met documentatie, procesverslagen en producten op.</li>

��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>De permanente evaluatie is gebaseerd op de medewerking aan werksessies en de beoordeling van het portfolio.</li> Door de respectieve lesgevers worden hiervoor criteria bekendgemaakt.</li> <li>Het examen is mondeling, al dan niet gebaseerd op een schriftelijke voorbereiding. Bij dit examen vormt het eigen portfolio een belangrijke discussiebasis.</li>

��)��<li>Er wordt een reader samengesteld die af te halen is bij de vakgroepen waartoe de concrete verantwoordelijke lesgever behoort.</li>


*�+��







��



�� !�

��"��3



*�+��<li>Carette, V. (2003). Een participatief (actie)onderzoek met jongeren in de bijzonder jeugdzorg. TJK, 2003/3, Kluwer Uitgevers, pp161- 166.</li> <li>Roose, R., & De Bie, M. (in press). From participative research to participative practice. A study in youth care. Journal of Community en Applied Social Psychology, 13, pp 1-11.</li> <li>Weyts, A. (2002). The provision of welfare for children in substitute care. A comparative study of four European countries with special attention to the education of these children. Unpublished PH. D. thesis. Exeter University.</li> <li>Wiersma, W. (1995). Research methods in education: an introduction. Sixth Edition. Boston: Allyn and Bacon.</li> <li>Wijvekate, M.L. (1992). Onderzoeksmethoden. Utrecht: Het Spectrum.</li>



��Maria De Bie, Lieve Catrijsse, Arabella Weyts

�� pedagogiek, mensenrechten



��



�� !�

��"��3



*�+��<li>Carette, V. (2003). Een participatief (actie)onderzoek met jongeren in de bijzonder jeugdzorg. TJK, 2003/3, Kluwer Uitgevers, pp161- 166.</li> <li>Roose, R., & De Bie, M. (in press). From participative research to participative practice. A study in youth care. Journal of Community en Applied Social Psychology, 13, pp 1-11.</li> <li>Weyts, A. (2002). The provision of welfare for children in substitute care. A comparative study of four European countries with special attention to the education of these children. Unpublished PH. D. thesis. Exeter University.</li> <li>Wiersma, W. (1995). Research methods in education: an introduction. Sixth Edition. Boston: Allyn and Bacon.</li> <li>Wijvekate, M.L. (1992). Onderzoeksmethoden. Utrecht: Het Spectrum.</li>







��



�� !�

��"��3



*�+��<li>Wiersma, W. (1995). Research methods in education: an introduction. Sixth Edition. Boston: Allyn and Bacon.</li> <li>Wijvekate, M.L. (1992). Onderzoeksmethoden. Utrecht: Het Spectrum.</li>

�� pedagogiek, interculturalisering

�� <li>Recent pedagogisch onderzoek kunnen analyseren. De klemtoon ligt hierbij op een multidisciplinaire invalshoek en op het hanteren, c.q. mede ontwikkelen van adequate onderzoeksbenaderingen.</li>


��



�� !�

��"��3

��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>Het examen is mondeling, al dan niet gebaseerd op een schriftelijke voorbereiding. Bij dit examen vormt het eigen portfolio een belangrijke discussiebasis.</li> <li>De permanente evaluatie is gebaseerd op de medewerking aan werksessies en de beoordeling van het portfolio. Door de respectieve lesgevers worden hiervoor criteria bekendgemaakt.</li>



*�+��

Pedagogical and social work research IV: theory development perspectives Research in agogisch handelen IV: modelontwikkeling en theorievorming 195


��Geert Devos

�� management, social profit sector

�� <li>Inzicht in het opzet en de uitvoering van agogisch onderzoek en op een adequate manier hierover kunnen rapporteren, zowel naar een wetenschappelijk als maatschappelijk forum.</li>

�� <li>Vanuit een multidisciplinaire invalshoek adequate onderzoeksbenaderingen kunnen hanteren en mee ontwikkelen.</li>

��

A 126 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 140 Een probleemstelling m.b.t. sociaal werk kunnen ontwerpen vanuit diverse perspectieven op sociale problemen, en de relatie kunnen herkennen tussen sociaal werkinterventies op micro- en mesoniveau en de sociaal politieke discussie over de positie en finaliteit van het sociaal werk. S 143 Op een onderzoekende en persoonlijke wijze een aantal actuele problemen en dilemma’s in het cultuurbeleid, stedelijk beleid, armoedebeleid,… kunnen analyseren en bespreken. S 150 Sociaal agogisch onderzoek kunnen opzetten.

�� Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij de eerdere opleidingsonderdelen 'Research in agogisch handelen I, II en III'. In 'Research in pedagogisch handelen IV' worden -gespecificeerd naar thematisch major- studenten aangesproken op een gefundeerde persoonlijke inbreng in de sociaal wetenschappelijke kennisproductie en het sociaal wetenschappelijk debat. Deze inbreng gebeurt via de opzet van, en de rapportage over, een eigen onderzoek binnen de gekozen thematiek. Minimumvoorwaarden voor de inbreng van de studenten zijn: <ol> <li>een situering van de vraagstelling van het onderzoek. Hierbij wordt zowel de situering bedoeld in het wetenschappelijk debat als in het maatschappelijk debat. Deze situering moet onderbouwd zijn door een literatuurstudie (cfr. 'Research in agogisch handelen I') en door een verwijzing naar relevante praktijken (cfr. 'Research in agogisch handelen II');</li> <li>de weergave van een eigen onderzoeksopzet (cfr. 'Research in agogisch handelen III');</li> <li>de rapportage over de resultaten van het eigen onderzoek;</li> <li>een synthese met kritische reflectie over het eigen onderzoek, inclusief perspectieven voor verder onderzoek.</li> </ol>

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Werkcolleges.</li>


��'��(�� (�� Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie. <li>In te dienen paper.</li> De paper moet voldoen aan de publicatievoorwaarden van een door de studenten zelf gekozen wetenschappelijk tijdschrift. De keuze voor dit tijdschrift moet gemotiveerd worden. De bespreking van de papers wordt bepaald in afspraak met de themaverantwoordelijke.

��)��<li>Lesnota’s ter beschikking gesteld via MINERVA (slides).</li> <li>Literatuurklapper.</li>

*�+��<li>Cameron, K.S., & Quinn, R.E. (1999). Diagnosing and changing organizational culture. Reading MA: Addisson-Wesley.</li> <li>Schneider, B., Brief, A.P. & Guzzo, R.A. (1996). Creating a climate and culture for sustainable organizational change. Organiztional Dynamics, spring.</li> <li>Weick, K.E., & Quinn, R.E. (1999). Organizational change and development. Annual Review of Psychology (50), 361-386.</li>







��



�� !�

��"��3






*�+��



��Lieve Cattrijsse, Arabella Weyts




��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Brems, E. (2001). Universaliteit en diversiteit in de internationale mensenrechten. In: Cliteur, P.B., & Van Den Eeckhout, V. (eds.). Multiculturalisme, cultuurrelativisme en sociale cohesie. Den Haag: boom juridische uitgevers.</li> <li>KINDERRECHTENGIDS (1994). Commentaren, regelgeving, rechtspraak en nuttige informatie over de maatschappelijke en juridische positie van het kind (losbladig). Gent: Mys & Breesch uitgevers.</li> <li>Management voor de social profit sector.</li> <li>Verhellen, E. (2000). Verdrag inzake de rechten van het kind. Achtergronden, motieven, strategieën, hoofdlijnen. Leuven-Apeldoorn: Garant.</li> <li>Verhellen, E. (ed., 2000). Understanding children's rights. Collected papers presented at the fifth International Interdisciplinary Course on Children’s Rights. Gent: Centrum voor de Rechten van het Kind.</li>







��



�� !�

��"��3





*�+��<li>Critical pedagogy. Themanummer van Educational Theory (48,4) met onder meer bijdragen van G. Biesta, I. Gur-Ze’ev, P. McLaren en J. Masschelein. <li>Giroux, H.A. (2000). Stealing innocence. Corporate culture’s war on children. New York: Palgrave.</li>







��



�� !�

��"��3






*�+��

Social work and social welfare rights Sociaal werk en welzijnsrechten 141


��

�� sociaal werk, welzijnsrechten, zorgethiek, rechten van de cliënt

�� <li>Inzicht hebben in de (verschuivende) betekenis van de notie 'welzijnsrecht' en in de discussie over welzijnsrecht op macro-, meso- en microniveau.</li>


��

A 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. A 128 Sociaal werktheorieën en concepten kunnen hanteren om concrete pedagogische situaties en processen, inclusief de eigen leerprocessen, te ondersteunen. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 141 Kunnen reflecteren over sociaal werkinterventies vanuit een ethische, filosofische, en sociaal-politieke benadering. S 142 Sociaal werktheorieën en praktijken kunnen analyseren vanuit de spanningsverhouding socialisatie-sociale controle, en specifiek het 'hulp en recht'-debat. S 146 De ontwikkeling, verklaringshypothesen en legitimering van welzijnsbeleid in beperkte en in ruime zin kunnen aangeven, bespreken en concretiseren in diverse situaties.

�� In een eerste deel van de cursus wordt nader ingegaan op de notie 'welzijnsrecht' in een ruime en een beperkte omschrijving en op de diverse aanknopingspunten tussen sociaal werk en recht (hefboomfunctie, waarborgfunctie en technische functie van het recht ten aanzien van sociale probleemsituaties). Het tweede deel van de cursus omvat de analyse van het welzijnsrecht op macroniveau. Hierbij wordt de focus gelegd op de verschuivende betekenis van de notie welzijnsrecht naargelang het gaat om een structurele dan wel een residuele benadering van sociaal beleid, en wordt aandacht besteed aan de relatie tussen deze verschuivende betekenis en algemeen maatschappelijke en sociaal politieke ontwikkelingen. Het derde deel van de cursus legt de focus op het welzijnswerk op mesoniveau. Het gaat om het welzijnsrecht in strikte betekenis (de regelgeving inzake welzijnsvoorzieningen) en om de kwaliteitscriteria waaraan voorzieningen moeten voldoen om het rechtskarakter van de hulp- en dienstverlening te verzekeren. Het vierde en laatste deel van de cursus behandelt het welzijnsrecht op microniveau. De notie welzijnsrecht staat in dit deel voor de codering van de hulpverleningsrelatie opdat cliënten tot hun recht zouden kunnen komen, en legt de relatie tussen het debat over welzijnsrechten en de ontwikkeling van een zorgethiek.

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Hoorcolleges.</li> <li>Taakgerichte bijeenkomsten.</li>


��'��(�� (�� Periodegebonden evaluatie. <li>Mondeling examen.</li>

*�+��<li>Hubeau, B. (2000). Arm recht ? Over de kansrijke relatie tussen recht en armoede. Welzijnsgids-Welzijnszorg, Armoedebestrijding, 36, 1-26.</li> <li>Bouverne-De Bie, M., Cl'ys, A., Decock, A., & Vanhee, J. (red., 2003). Armoede en participatie. Gent: Academia Press.</li> <li>Parmentier, S. (ed., 1994). Mensenrechten tussen retoriek en realiteit. Gent: Mys & Breesch.</li> <li>Fierens, J. (1992). Droit et pauvreté. Droits de l’homme, sécurité sociale, aide sociale. Bruxelles: Bruylant.</li> <li>Vranken, J., Vanhercke, B., Carton, L., & Van Menxel, G. (eds., 1998). 20 jaar OCMW. Naar een acutalisering van het maatschappijproject. Leuven: Acco.</li> <li>Schepers, J.(1996). Inleiding tot het welzijnsrecht. Brugge: die Keure.</li> <li>Schepers, J. (1996). Overzicht van het welzijnsrecht. Brugge: die Keure.</li> <li>Rosanvallon, P. (1995). La nouvelle question sociale. Repenser l’état-providence. Paris: Seuil.</li> >LI> Bauman, Z. (1999). In search of politics. Oxford: Polity Press.</li> <li>Van Regenmortel, T., & Fret, L. (1999). Van moralisme tot empowerment als ethisch perspectief binnen het welzijnswerk en de armoedebestrijding. In J. Vranken, D., Geldof, & G., Van Menxel (red.), Armoede en Sociale uitsluiting. Jaarboek 1999 (pp. 291-313). Leuven: Acco.</li> < LI> Instituut voor Sociaal Recht K.U.Leuven (2003). Sociale bescherming op nieuwe paden. Liber Memorialis Béatrice Van Buggenhout. Leuven: Universitaire Pers Leuven.</li>

Social pedagogy Sociale pedagogiek 143 HLPEDA02A00062


��Nicole Vettenburg, Karen Van Nuffel, Griet Verschelden

�� jeugdmoratorium, jeugdonderzoek, burgerschapsvorming, participatie

�� <li>Jeugdonderzoek en zijn onderliggende assumpties begrijpen en kunnen koppelen aan de vorming van een persoonlijke opvatting over de betekenis van sociale en culturele voorzieningen in de socialisatie van jeugdigen en volwassenen.</li>

�� <li>Eindtermen bachelor of science in de pedagogische wetenschappen</li>

��

A 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 139 De relatie onderkennen tussen sociaal werkinterven-ties en maatschappelijke ontwikkelingen, en met name de voorwaarden kunnen duiden waaronder de agogische relatie tussen diverse groepen in de samenleving gestalte krijgt; de concrete implicaties van deze voorwaarden op de sociaal werkpraktijk kunnen aangeven en hanteren. S 141 Kunnen reflecteren over sociaal werkinterventies vanuit een ethische, filosofische, en sociaal-politieke benadering. S 144 De culturele aspecten van het menselijk samenleven kunnen verbinden met processen van informeel en non-formeel leren en met de realisatie van een professioneel aanbod in de culturele en vrijetijdssfeer.

�� In een eerste deel van de cursus wordt ingegaan op de ontwikkeling van de sociale pedagogiek als wetenschappelijke discipline, op de hierin onderscheiden benaderingen tussen hulpverlening en interventies in de vrijetijdssfeer, en op de relatie theorievorming- sociaal pedagogische praktijken. In een tweede deel wordt specifiek ingegaan op de begrippen 'jeugd' en 'jeugdmoratorium', op de begrenzingen en mogelijkheden in het jeugdonderzoek, en op diverse benaderingen hierin. Specifieke aandacht gaat naar de onderliggende assumpties van dit onderzoek, evenals naar de positie van jeugdigen zelf in de ontwikkeling van onderzoek, praktijk en beleid. Het derde deel van de cursus omvat de bespreking van recent nationaal en internationaal sociaal pedagogisch onderzoek. Hierbij wordt de focus vooral gelegd op recent onderzoek en wordt aandacht besteed aan zowel onderscheiden methodes van jeugdonderzoek, als aan onderscheiden thema's. In het programma met verkorting van studieduur wordt het eerste deel van de cursus in een verkorte versie aangeboden; tevens worden de praktijkopgaven van het derde deel niet aangeboden in de verkorting van studieduur.

�� !�

��"��3

��#�� $�%�� <li>Hoor- en werkcolleges.</li> <li>Begeleiding portfolio via elektronische leeromgeving.</li>

��&��<li>Interactieve ondersteuning via MINERVA.</li> <li>Vast spreekuur.</li> <li>Op afspraak.</li>

��'��(�� (�� Periodegebonden evaluatie. <li>Mondeling examen (50%).</li> <li>De permanente evaluatie berust op een portfolio (50%).</li>

��)��<li>Slides.</li> <li>Literatuurklapper.</li>

*�+��<li>de Winter, M. (2000). Beter maatschappelijk opvoeden. Hoofdlijnen van een eigentijdse participatiepedagogiek. Assen: Van Gorcum.</li> <li>Inventaris jeugdonderzoek, permanent opgemaakt door het Jeugdonderzoeksplatform (JOP); een interuniversitair onderzoeksplatform KULeuven, VUBrussel en UGent onder coördinatie van Prof. Nicole Vettenburg (vakgroep sociale agogiek, UGent).</li>

Social politics and social policy Sociale politiek en sociaal beleid 145

T: 45 O: SP: 5 Ruddy Doom

��

�� vrijheid, gelijkheid, maatschappelijke verandering

�� <li>Knooppunten in het discours rond vrijheid en gelijkheid in tijd en ruimte kunnen situeren.</li>

�� <li>Eindtermen bachelor of science in de pedagogische wetenschappen</li>

��

A 126 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. A 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. A 135 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten. S 138 De betekenis en concretisering van begrippen als participatie, activering, empowerment, in de sociaal-agogische theorievorming en praktijken kunnen situeren, een persoonlijk standpunt kunnen formuleren betreffende de toepassing ervan en dit standpunt op een overwogen en doordachte wijze in praktijk durven brengen. S 139 De relatie onderkennen tussen sociaal werkinterven-ties en maatschappelijke ontwikkelingen, en met name de voorwaarden kunnen duiden waaronder de agogische relatie tussen diverse groepen in de samenleving gestalte krijgt; de concrete implicaties van deze voorwaarden op de sociaal werkpraktijk kunnen aangeven en hanteren. S 141 Kunnen reflecteren over sociaal werkinterventies vanuit een ethische, filosofische, en sociaal-politieke benadering. S 145 Het cultuurbegrip in zijn ruime betekenis kunnen analyseren en interpreteren, en met name kunnen situeren ten aanzien van begrippen als macht, sociale uitsluiting, creativiteit.

�� De politieke stromingen vanaf het ontstaan van het kapitalisme en de burgerlijke samenleving worden ontleed in de mate dat ze een weerslag hadden op het handelen van maatschappelijke groepen. Het is de bedoeling dat de studenten een beter inzicht krijgen op wat deze nu betekenen of niet betekenen. Tevens wordt het ruimtelijk perspectief opengetrokken: globalisering betekent ook dat er meer aandacht wordt besteed aan het denken in niet-westerse samenlevingen. 

�� !�

��"��5

��#�� $�%�� <li>Hoorcolleges.</li>

��&��<li>Interactieve ondersteuning via MINERVA.</li>

��'��(�� (�� Periodegebonden evaluatie. <li>Schriftelijk examen met een combinatie van open en gesloten vragen.</li>

��)��<li>Syllabus.</li> Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 11 Euro.

*�+��

Dienst onderwijsondersteuning FPPW, 17/06/2004 10:45:03

Agogische theorieën - UGentkerauw/bama/SW masters/b... · 2004-06-17 · A 135 Maatschappelijke...

Documents

Transcript of Agogische theorieën - UGentkerauw/bama/SW masters/b... · 2004-06-17 · A 135 Maatschappelijke...