Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn....

21
VERSIE 010412 Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten Dit document bevat de teksten, foto’s en illustraties van de gelijknamige module op de e - Campus Tunnelveiligheid en is bedoeld om de leerstof van deze module offline en voor eigen gebruik te kunnen raadplegen. Het document is geen vervanging voor het online volgen van de e-learningmodule. Op inhoud en vorm van dit document berust copyright. © Veiligheidsregio Utrecht.

Transcript of Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn....

Page 1: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

VERSIE 010412

Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten

Dit document bevat de teksten, foto’s en illustraties van de gelijknamige module op de e-Campus Tunnelveiligheid en is bedoeld om de leerstof van deze module offline en voor eigen

gebruik te kunnen raadplegen. Het document is geen vervanging voor het online volgen van de e-learningmodule. Op inhoud en vorm van dit document berust copyright.

© Veiligheidsregio Utrecht.

Page 2: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 2

Informatie over deze module

Deze module gaat over: Leidsche Rijntunnel

Doelgroepen:

* leden CoPI

* bevelvoerders brandweer

* Rijkswaterstaat: officieren van dienst en coördinerend wegverkeersleiders

Voorkennis: de modules Inleiding tunnelveiligheid en Inleiding Leidsche Rijntunnel

Niveau: gevorderd

Benodigde tijd: ongeveer 15 minuten

Leerdoelen van deze module

Na het volgen van deze module kun je weergeven:

* waarom gewaakt moet worden voor het onnodig of onnodig lang afsluiten van rijstroken en tunnelbuizen

* welke algemene procedurepunten er gelden bij de afbouw en overdracht van een incident in de Leidsche Rijntunnel

* hoe de afbouw en overdracht van een incident in de Leidsche Rijntunnel plaatsvindt bij een monodisciplinair incident, een multidisciplinair incident zonder CoPI en een multidisciplinair incident met CoPI

* welke taken en verantwoordelijkheden de hulpdiensten hebben bij het ter plaatse laten komen van een berger,

het verrichten van metingen en de terugkeer van automobilisten naar hun voertuigen.

Page 3: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 3

Modulewijzer

Deze module bestaat uit de volgende onderdelen, die worden weergegeven in het modulemenu (zie het bovenste deel van de afbeelding rechts):

* over deze module, met module-informatie, de leerdoelen en deze modulewijzer

* de leerstof, verdeeld over een aantal deelonderwerpen

* een aantal toetsvragen

* de afsluiting, met daarin een samenvatting van de leerstof en een

pagina met verwijzingen.

Klik op een onderdeel van het modulemenu om dit te openen. Na elk onderdeel kom je weer in dit menu terug. Een groen vinkje naast een onderdeel geeft aan dat je dit hebt afgerond.

Let op: het is van belang om alle pagina's van deze module te bekijken (ook die met de samenvatting en de verwijzingen), en alle toetsvragen te maken. Doe je dat niet, dan registreert de e-Campus dat je de module slechts gedeeltelijk hebt doorlopen en niet hebt afgerond.

Wel of niet afgerond? Je kunt eenvoudig zelf controleren hoe de e-Campus het wel of niet afronden van een bepaalde module heeft geregistreerd. Het balkje naast de modulenaam in het

moduleoverzicht geeft aan in hoeverre je de module hebt afgerond (onderste deel van de afbeelding).

Page 4: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 4

Inleiding

Wanneer de belangrijkste taken bij de incidentbestrijding zijn afgerond, kan het potentieel van de hulpdiensten worden afgebouwd en het incident worden afgeschaald. Als hulpdiensten bij een incident niet langer nodig zijn, zal het incident worden overgedragen aan Rijkswaterstaat.

Om de afbouw en overdracht bij een tunnelincident zorgvuldig te laten verlopen, zijn afspraken gemaakt over de daarbij te volgen werkwijzen. Daarover

gaat deze module.

Nazorg De afbouw en overdracht van tunnelincidenten moet niet verward worden met de nazorgfase bij een (tunnel)incident. De nazorg omvat meer dan alleen het afbouwen van het potentieel aan hulpverlening en het overdragen van de incidentlocatie. Zo kan het nodig zijn om hulpverleners persoonlijke nazorg te geven en te begeleiden als deze bijvoorbeeld betrokken zijn geweest bij een incident met slachtoffers. Dergelijke nazorg kan wel degelijk deel uitmaken van een tunnelincident, maar wijkt niet af van de gebruikelijke gang van zaken en is dan ook geen onderwerp op de e-Campus Tunnelveiligheid.

Foto: de TS 922 terug naar de post...

Page 5: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 5

Algemene punten

Het feit dat een incident zich op een snelweg en in een tunnel afspeelt, maakt dat de overdracht van het incident op ten minste twee belangrijke punten verschilt met (veel) andere incidenten:

1. er is altijd een functionaris van Rijkswaterstaat ter plaatse

2. naast een veilige en effectieve hulpverlening is de verkeersdoorstroming van groot belang.

Aanwezigheid functionaris Rijkswaterstaat

Er zal altijd een functionaris van Rijkswaterstaat ter plaatse zijn. Bij elk incident komt standaard een weginspecteur (WIS) ter plaatse. Bij bepaalde incidenttypen (zoals grotere incidenten of incidenten met slachtoffers) komt daarnaast een officier van dienst Rijkswaterstaat (OVD-RWS) ter plaatse. De WIS of, indien en zodra aanwezig, de OVD-RWS fungeert als liaison met Rijkswaterstaat en neemt hulpverleners een aantal taken uit handen, zoals het ter plaatse laten komen (via de wegverkeersleider) van een berger, het veilig stellen van de incidentlocatie en het laten afkruisen/afsluiten van rijstroken/tunnelbuizen. De WIS of OVD-RWS blijft ter plaatse tot het incident

volledig is afgerond. Dat betekent dat de laatste hulpverlener(s) het incident overdragen aan de WIS of de OVD-RWS.

Algemene punten, vervolg

Belang van de verkeersdoorstroming Gezien de plaats in het Nederlandse wegennet - de A2 behoort tot de drukste verkeersaders van Nederland - zal het afsluiten van rijstroken of tunnelbuizen van de Leidsche Rijntunnel al snel tot aanzienlijke verkeershinder leiden, die direct naar andere delen van het wegennet uitstraalt (met name de A12, A27 en A1). Het is dus van groot belang dat het weer vrijgeven van rijstroken of tunnelbuizen geen onnodige vertraging oploopt. Werk veilig en secuur, maar vlot en laat rijstroken en/of tunnelbuizen alleen afsluiten als en zolang dat echt nodig is.

Page 6: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 6

Het afsluiten en vrijgeven rijstroken en tunnelbuizen De wegverkeersleider (WVL) is, op afstand in de verkeerscentrale, verantwoordelijk voor het afsluiten en weer vrijgeven van rijstroken en tunnelbuizen. Het contact tussen de hulpdiensten en de WVL loopt echter via de WIS/OVD-RWS. Alleen wanneer (nog) geen RWS functionaris ter plaatse is, wordt rechtstreeks contact opgenomen met de WVL, via een hulppost (intercom) of een informatiepaneel bij een van de tunnelmonden.

Algemene procedurepunten

Bij de afbouw en afronding van tunnelincidenten geldt een aantal algemene procedurepunten:

Afbouw

* incident zonder CoPI: door de disciplines afzonderlijk, met onderlinge afstemming

* incident met CoPI: na en volgens besluitvorming in het CoPI

* altijd: verlaten incidentlocatie

melden bij de WIS/OVD-RWS.

Overdracht

* de laatste eenheid van de hulpdiensten draagt het incident over aan de WIS/OVD-RWS. In de meeste gevallen zal de politie als laatste ter plaatse zijn en het incident overdragen.

* na overdracht wordt de tunnel gecontroleerd op constructieve en installatietechnische schade, waarna deze kan worden vrijgegeven

Page 7: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 7

* het vrijgeven van verkeer, rijstroken of tunnelbuizen gebeurt niet door de hulpdiensten, maar door de wegverkeersleider (WVL) in de verkeerscentrale, via en na afstemming met de WIS/OVD-RWS: Rijkswaterstaat behoudt altijd de supervisie over de locatie, de hulpdiensten gaan over het incident.

Categorieën incidenten

De procedure bij het overdragen van een incident of incidentlocatie is vooral afhankelijk van het karakter - mono- of

multidisciplinair - van het incident en of er een CoPI is gevormd of niet. Daarom worden tunnelincidenten in deze module ingedeeld in drie categorieën:

1. Een (doorgaans klein) monodisciplinair incident. Voorbeelden: een onwelwording waarbij alleen een ambulance ter plaatse is gekomen of een kop-staart aanrijding waarbij de hulp van de politie is ingeroepen in verband met de schuldvraag.

2. Een (doorgaans middelgroot) multidisciplinair incident waarbij geen CoPI is gevormd. Voorbeeld: een ongeval met beknelling, waarbij zowel de brandweer, de GHOR als de politie hulp verlenen.

3. Een (doorgaans middelgroot of groot) multidisciplinair incident of een crisis waarbij een CoPI is gevormd en waarbij (dus) een GRIP-coördinatieniveau is afgekondigd.

Deze drie categorieën zullen op de volgende pagina's aan bod komen.

Foto: zo ziet een cementwagen eruit nadat de tank ervan is afgerukt omdat deze klem heeft gezeten tussen het chassis en het tunneldak van de Heinenoordtunnel, 28 mei 2010.

Page 8: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 8

Monodisciplinair incident

Bij dit type incident is slechts één hulpdienst ter plaatse om hulp te verlenen: het incident is monodisciplinair. Dat kan de politie zijn, bijvoorbeeld bij een aanrijding waarbij alleen sprake is blikschade, of alleen een ambulance, bijvoorbeeld bij een onwelwording. Afbouw en overdracht Van afbouw zal in weinig gevallen sprake zijn. Het zou zich voor kunnen doen wanneer een onwelwording geclassificeerd

wordt als een reanimatie en er twee ambulances ter plaatse komen. Hierbij geldt voor de afbouw de gebruikelijke procedure, die bij een tunnelincident niet afwijkt. De overdracht van het incident gebeurt door de laatste ter plaatse zijnde eenheid, nadat de werkzaamheden zijn afgerond. De overdracht gebeurt aan de (altijd) ter plaatse zijnde weginspecteur van Rijkswaterstaat.

Foto: (in scene gezette) onwelwording in de Leidsche Rijntunnel.

Page 9: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 9

Multidisciplinair incident zonder CoPI

Bij een multidisciplinair incident waarbij geen CoPI gevormd is, is het extra belangrijk om duidelijke afspraken te maken over de afbouw en overdracht van een incident. Er is sprake van de betrokkenheid van meerdere disciplines (wie draagt over?), terwijl er geen eenhoofdige leiding is (geen CoPI). Vaak zal er een vorm van motorkapoverleg ontstaan, waarin de onderlinge afstemming plaatsvindt. Doorgaans zal een OVD-RWS ter plaatse komen*.

Afbouw en overdracht Bij dit type incident is de afbouw van potentieel aan de disciplines zelf, in functie van de werkzaamheden die gedaan zijn of nog moeten gebeuren. Het verlaten van de incidentlocatie door hulpverleners zal altijd moeten worden afgestemd met de andere disciplines en met de OVD-RWS/WIS. De overdracht van het incident gebeurt door de leidinggevende van de laatst aanwezige hulpdienst, aan de OVD-RWS/WIS. Bij verkeersongevallen zal dit vaak de politie, bijvoorbeeld de Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn.

* Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon ter plaatse zijn.

Foto: de VOA van de Politie Utrecht in actie

in de Leidsche Rijntunnel.

Page 10: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 10

Multidisciplinair incident, of crisis, met CoPI

Bij een (doorgaans groot) tunnelincident waarbij een CoPI is gevormd, zorgt de commandostructuur voor een duidelijke gang van zaken: na en volgens besluitvorming in het CoPI zal het potentieel aan hulpverleners mono of multi worden afgebouwd. Ten behoeve van de overdracht van het incident aan Rijkswaterstaat zal het CoPI voor het laatst bij elkaar komen om dit te bespreken en te coördineren. Omdat de OVD-RWS zitting heeft in het CoPI, zal deze bij de

afstemming betrokken zijn zodat volledige duidelijkheid bestaat over de te volgen werkwijzen.

Crisisbeheersing Waar en wanneer gemeentelijke processen raken aan de operationele processen van de hulpdiensten, zal dit eveneens in het CoPI worden afgestemd. Dit geldt ook voor de afbouw en overdracht van de gemeentelijke aspecten aan de incident- en crisisbeheersing.

De afvoer van voertuigen

Bij tunnelincidenten zijn altijd voertuigen betrokken, of het nu gaat om een cementwagen die (omdat de tank nog in opgeklapte positie stond) een deel van het tunneldak van de Heinenoordtunnel meeneemt (zie foto hieronder), een tweezijdige aanrijding met beknelling of een onwelwording met een auto die nog wel rijdt, maar waarvan de bestuurder per ambulance is afgevoerd. Dat betekent dat er vrijwel altijd

voertuigen (of voertuigwrakken) moeten worden afgevoerd en dat er een berger ter plaatse komt. Hiervoor gelden de volgende procedurepunten:

* De afvoer van voertuigen is een verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat

* De wegverkeersleider laat de berger ter plaatse komen en geeft deze de aanrijroute op.

* Conform de protocollen in het incidentmanagement (IM) voert de berger alleen af, hij repareert niet

* Een berger werkt onder regie van de weginspecteur (WIS) of de OVD-RWS.

Page 11: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 11

Foto: ongeval met een cementwagen in de Heinenoordtunnel op 28 mei 2010.

Metingen na brand of emissie gevaarlijke stoffen

Wanneer zich een brand of een incident waarbij gevaarlijke stoffen zijn betrokken heeft voorgedaan, zal de brandweer

metingen verrichten alvorens de incidentlocatie vrij te geven. Na een brand kan zich in een gebouw nog een te hoge concentratie koolmonoxide (CO) in de lucht bevinden. Na een brandstoflekkage kan het aantal ppm (parts per million) van nog aanwezige brandstofdamp de MAC-waarde (maximaal aanvaarde concentratie) overschrijden. Na een gaslek kan zich nog een gevaarlijke concentratie gas in een woning bevinden. Grondig ventileren en opnieuw meten is dan de werkwijze.

Metingen na een tunnelincident Ook na een incident met brand of gevaarlijke stoffen in een tunnel zijn metingen noodzakelijk. Weliswaar zal de mechanische ventilatie in de tunnelbuizen

een flinke bijdrage kunnen leveren aan het wegventileren van schadelijke concentraties, maar alleen een meting kan vaststellen of deze onder de daarvoor geldende norm(en) liggen. Daarnaast worden de middentunnelkanalen en de dienstgebouwen niet door de mechanische ventilatie bereikt. Op alle plaatsen in de tunnel en indien nodig in de dienstgebouwen zal de brandweer dus metingen moeten verrichten en eventueel

Page 12: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 12

met overdrukventilatoren de luchtkwaliteit moeten verbeteren tot een veilig niveau. Hierna kan de tunnel(buis) worden vrijgegeven voor bijvoorbeeld de politie, die na een ongeval doorgaans onderzoek zal verrichten (zie foto).

Controle structurele veiligheid en voorzieningen

Bij een incident kan schade zijn ontstaan aan de tunnel of de daarin aangebrachte voorzieningen. Wanneer dit duidelijk is of wanneer er een vermoeden hiervan bestaat,

zullen de tunnel en/of de tunnelvoorzieningen moeten worden geïnspecteerd en eventueel hersteld. Om het gebruik van de tunnel weer toe te kunnen staan dient deze namelijk te voldoen aan de darvoor geldende wettelijke criteria.

Stremmingscriteria en faaldefinities In welke gevallen een tunnel deels of geheel moet worden afgesloten voor het verkeer ligt vastgelegd in stremmingscriteria en faaldefinities. Zo levert een enkele kapotte lamp geen gevaar op voor de verkeersveiligheid, maar wel de uitval van een hele sectie.

Inspectie: wie? De bovengenoemde controle van de tunnel en de tunnelvoorzieningen gebeurt door

medewerkers van de gemeente Utrecht en van Rijkswaterstaat:

* Gemeente Utrecht: Publieke werken, afdeling Toezicht en handhaving

* Rijkswaterstaat: piket Bouwdienst constructieve veiligheid, met ondersteuning vanuit het piket Functionele beheersorganisatie.

Foto: reparatie aan het tunneldak van de Heinenoordtunnel nadat een dieplader met kraan dit flink beschadigd had.

Page 13: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 13

Opruimen gevaarlijke stoffen

Na een incident kunnen zich gevaarlijke stoffen in de tunnel bevinden die moeten worden opgeruimd.

Opruimen van bij een incident betrokken stoffen De brandweer heeft bij een incident met gevaarlijke stoffen de taak om personen te redden en het incident te stabiliseren - bijvoorbeeld door het dichten van lekken en het indammen of absorberen van uitgestroomde vloeistof. Het opruimen van de stoffen moet gebeuren door anderen,

bijvoorbeeld door een gespecialiseerd bedrijf. Ook kan olie of brandstof zijn uitgestroomd, die moet worden opgeruimd en afgevoerd.

Afvoeren vervuild bluswater Na een incident kan bluswater dusdanig vervuild zijn, dat het niet in het riool terecht mag komen. Bluswater wordt via afvoerputten in de tunnel afgevoerd en opgevangen in een reservoir. Wanneer het reservoir niet op het riool mag worden geleegd, moet het worden leeggepompt, waarna het vervuilde water ter verwerking wordt afgevoerd naar een gespecialiseerd bedrijf.

Foto: afvoerpunt met vervuild water, Heinenoordtunnel.

De terugkeer van automobilisten

Bij een brand of een ongeval met gevaarlijke stoffen in een wegtunnel zal het verkeer in de incidentbuis worden stilgezet en zal de incidentbuis worden ontruimd. De evacués zullen daarbij naar de bovenstroomse en rookvrije tunnelmond worden gedirigeerd. Na afloop van het incident keren de automobilisten terug naar hun voertuigen. Dat moet gefaseerd verlopen. In de (niet afgesloten) voertuigen liggen eigendommen, een chaotische terugkeer geeft gelegenheid tot diefstal en komt ook de verkeersveiligheid niet ten goede (rijdende voertuigen terwijl er nog mensen op de weg lopen). Dit vergt extra capaciteit van met name de politie.

Het filmpje op www.youtube.com/watch?v=TOB6oBzt_7I laat een helikopteropname zien van een tunnelmond van de Fort McHenry tunnel in Baltimore (V.S.) terwijl daar op 12 oktober 2010 een bus in brand staat. Bij de bovenstroomse tunnelmond staan geëvacueerde automobilisten toe te kijken. Let ook vooral op de zwarte rook uit de ventilatieschacht, en de enorme verkeerschaos die het gevolg was van het afsluiten van één van de rijrichtingen.

Page 14: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 14

Evaluatie van tunnelincidenten

Het is beleid van zowel Rijkswaterstaat als van de Veiligheidsregio Utrecht (VRU) om incidenten in de Leidsche Rijntunnel na afloop te evalueren. Rijkswaterstaat heeft de wettelijke plicht om zogenaamde 'significante incidenten' te evalueren, en nodigt de hulpdiensten na afloop uit om een dergelijk incident na te bespreken. Ook de VRU heeft belang bij een goede evaluatie van de incidentbestrijding en crisisbeheersing bij een incident in de tunnel. Daar is binnen de VRU immers nog

geen ervaring mee. Feedback hierover is van grote waarde voor het aanpassen en verbeteren van

* alarmering en opschaling

* plannen, procedures en werkwijzen

* opleiding, training en oefening van hulpverleners en gemeentelijke medewerkers uit de crisisbeheersingsorganisatie.

Het evalueren en leren van incidenten gebeurt ook nu al bij grotere incidenten of incidenten die anderszins een maatschappelijke of persoonlijke impact hebben. Bij tunnelincidenten zal een gelijksoortige werkwijze worden gehanteerd.

Page 15: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 15

Toetsvragen: inleiding

Deze module wordt afgesloten met een aantal toetsvragen waarmee je zelf kunt controleren of je de informatie van deze module hebt begrepen en onthouden. Het is van belang dat je elke vraag beantwoordt.

Aanwijzingen

* Je kunt pas doorgaan met een volgende vraag indien de voorafgaande vraag juist beantwoord is. Of een gegeven antwoord juist of onjuist is, wordt door middel van een mededeling en een pictogram

aangegeven.

* Bij vragen waarbij je één of meerdere antwoorden moet aanvinken, klik je na de selectie op de ronde controleerknop om te checken of je antwoord juist is.

* Heb je een vraag fout beantwoord: geen nood. Je kunt dezelfde vraag direct weer opnieuw beantwoorden. Haal alle vinkjes weg die je bij de antwoorden had gezet (zodat je weer met een 'schone lei' begint) en maak opnieuw een selectie uit de antwoorden.

* Boven elke toetsvraag vind je een link naar de leerstof waarop deze betrekking heeft. Bij een fout antwoord kun je deze leerstof nog

eens doornemen, waarna je de toetsvraag waarschijnlijk wel goed kunt beantwoorden.

Rechts: de pictogrammen voor een goed en een fout antwoord.

Page 16: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 16

Toetsvragen

1. Waarom moet gewaakt worden voor het onnodig of onnodig lang afsluiten van rijstroken en tunnelbuizen?

(Er is maar één goed antwoord!)

a) Het afsluiten van rijstroken of tunnelbuizen leidt tot aanzienlijke verkeershinder op de A2

b) Het afsluiten van rijstroken of tunnelbuizen leidt tot aanzienlijke verkeershinder op de A2 met een directe uitstraling naar andere delen van het wegennet (A12, A27 en A1)

c) Het afsluiten van rijstroken of tunnelbuizen heeft geen enkele consequentie. Het (onnodig/lang) afsluiten maakt dus niet uit.

2. Welke algemene procedurepunten gelden bij de afbouw en overdracht van een

incident in de Leidsche Rijntunnel? Van de vijf mogelijke antwoorden zijn er drie goed.

a) Afbouw incident door disciplines afzonderlijk met onderlinge instemming (geen CoPI) of na besluitvorming in het CoPI

b) Verlaten incidentlocatie melden bij leider CoPI

c) Laatste eenheid hulpdiensten draagt over aan WIS/OVD-RWS

d) Vrijgeven verkeer, rijstroken of tunnelbuizen gebeurt door de hulpdiensten

e) Rijkswaterstaat behoudt de supervisie over de locatie, de hulpdiensten over het incident

3. Hoe vindt de afbouw en overdracht van een incident in de Leidsche Rijntunnel plaats bij: een monodisciplinair incident, een multidisciplinair incident zonder CoPI en een multidisciplinair incident met CoPI ? (Van de vijf mogelijke antwoorden zijn er drie goed!)

a) Monodisciplinair: afbouw volgens de gebruikelijke procedure, overdracht door de

laatste ter plaatse zijnde eenheid aan de WIS

b) Multi zonder CoPI: afbouw is aan de disciplines zelf, overdracht door de leidinggevende van de laatst aanwezige hulpdienst aan WIS/OVD-RWS

c) Multi met CoPI: afbouw na en volgens besluitvorming in CoPI, overdracht tijdens laatste vergadering aan OVD-RWS (lid CoPI)

d) Multi zonder CoPI: bestaat niet, bij een multidisciplinair incident in de tunnel is altijd een CoPI actief

e) Multi met CoPI: afbouw vindt monodisciplinair plaats, overdracht wordt in CoPI besloten

Page 17: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 17

4. Welke taken en verantwoordelijkheden hebben de hulpdiensten bij het ter plaatse laten komen van een berger, het verrichten van metingen en de terugkeer van automobilisten naar hun voertuigen? (Van de vier mogelijke antwoorden zijn er twee goed!)

a) De hulpdiensten hebben geen taken en verantwoordelijkheden bij het ter plaatse laten komen van een berger

b) De brandweer voert na een incident met brand of gevaarlijke stoffen geen metingen uit, de tunnelventilatie draagt zorg voor een veilige luchtkwaliteit

c) De politie heeft de verantwoordelijkheid de terugkeer van automobilisten naar hun voertuigen (en hun vertrek uit de tunnel) op een ordelijke en veilige manier te laten plaatsvinden.

d) Automobilisten, die hun auto in de tunnel hebben moeten achterlaten, keren na het

incident op eigen gelegenheid terug naar hun voertuig om de tunnel te verlaten.

Toetsvragen afgerond

Prima! Je hebt de toetsvragen bij deze module met goed gevolg afgerond.

Klik nu opnieuw op het groene pijltje rechts onderin het modulevenster. Je komt dan terug in het modulemenu. Rond vervolgens de module af met het onderdeel Afsluiting, met daarin pagina's met de samenvatting, de verwijzingen en over het afronden van de module. Het is belangrijk dat je ook deze laatste pagina's goed bekijkt, alleen dan zal de database registreren dat je de module volledig hebt afgerond.

Page 18: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 18

Samenvatting

In deze module zijn de volgende onderwerpen aan bod gekomen:

Algemene punten

Bij een incident in een wegtunnel is altijd een functionaris van Rijkswaterstaat ter plaatse, die als liaison met Rijkswaterstaat fungeert, belangrijke taken (zoals de afvoer van voertuigen) uit handen neemt en aan wie het incident moet worden overgedragen. Daarnaast is de verkeersdoorstroming van groot belang. Een tunnelincident op een snelweg zorgt al snel voor veel verkeershinder. Werk veilig en secuur, maar vlot. Sluit rijstroken en tunnelbuizen alleen af wanneer en zolang dat nodig is, het weer vrijgeven ervan mag geen onnodige vertraging oplopen. De wijze van afbouw verschilt per incidenttype. Wanneer een eenheid de incidentlocatie verlaat, dient dit altijd bij de WIS/OVD-RWS gemeld te worden. De laatste eenheid van de hulpdiensten draagt het incident over aan de WIS/OVD-RWS.

Het vrijgeven van verkeer, rijstroken of tunnelbuizen gebeurt alleen door de WIS/OVD-RWS.

Afbouw en overdracht

Bij een monodisciplinair incident (één hulpdienst ter plaatse) is afbouw meestal niet aan de orde. Een incident wordt overgedragen door de laatst aanwezige eenheid ter plaatse, aan de weginspecteur van Rijkswaterstaat. Bij een multidisciplinair incident (meerdere hulpdiensten ter plaatse) zonder CoPI zal de coördinatie in een motorkapoverleg plaatsvinden. Meestal zal een OVD-RWS ter plaatse zijn. Afbouw van eenheden gebeurt binnen de disciplines zelf; het verlaten van de incidentlocatie dient te worden afgestemd met de andere disciplines en met de OVD-RWS/WIS. De overdracht van het incident gebeurt door de leidinggevende van de laatst aanwezige hulpdienst, aan de OVD-RWS/WIS. Bij een multidisciplinair incident of crisis met CoPI wordt zowel de afbouw als de overdracht in het CoPI besloten, afgestemd en geregeld. Dit geldt ook voor de gemeentelijke processen bij de incidentbestrijding en de crisisbeheersing. De OVD-RWS heeft zitting in het CoPI.

Taken voor, bij en na de overdracht

Het ter plaatse laten komen van een berger en de afvoer van voertuigen is de verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat. Een berger werkt onder regie van de WIS/OVD-RWS. Ook na een brand of een incident met gevaarlijke stoffen in een wegtunnel dient de brandweer metingen (CO, explosiegevaar) te verrichten in de tunnelbuizen, de middentunnelkanalen en eventueel de dienstgebouwen. Met overdrukventilatoren kan de luchtkwaliteit worden verbeterd tot een veilig niveau. De terugkeer van automobilisten naar hun voertuigen na afloop van een incident zal gefaseerd moeten verlopen in verband met de veiligheid van voetgangers en het voorkomen van diefstal van eigendommen. Hiervoor is extra capaciteit van met name de

Page 19: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 19

politie nodig. Na schade aan de tunnelconstructie of de tunnelvoorzieningen of een vermoeden daarvan worden tunnel en voorzieningen geïnspecteerd door specialisten van Rijkswaterstaat en de gemeente Utrecht. Tunnel en tunnelvoorzieningen dienen te voldoen aan wettelijke eisen alvorens de tunnel (opnieuw) kan worden gebruikt. Tunnelincidenten en de bestrijding daarvan worden altijd geëvalueerd, zowel door Rijkswaterstaat als de Veiligheidsregio Utrecht.

Page 20: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 20

Verwijzingen

Meer informatie over de onderwerpen uit deze module vind je op de volgende plaatsen: (de links openen in je webbrowser; voor de weergave van PDF'en dient Adobe Reader of Adobe Acrobat op je computer te zijn geïnstalleerd)

Meer informatie over de afhandeling van verkeersincidenten op de snelweg staat op de speciale website over incidentmanagement (IM), www.incidentmanagement.nl

Op de website van het Infopunt veiligheid staat veel informatie over tunnelveiligheid en de publicaties waarin tunnelveiligheid is beschreven en vastgelegd: www.nifv.nl/web/show/id=67612

Module afgerond

Bedankt voor je tijd en aandacht! Je bent aanbeland bij de laatste pagina van deze module. Hoe nu verder?

1. Ga na of je alle onderdelen en pagina's van deze module hebt bekeken.

2. Zo ja: sluit de module af door op het groene kruisje rechtsboven in het modulevenster te klikken (let op: niet op het kruisje van je browservenster klikken, dan verlaat je de e-Campus!). Je ziet nu opnieuw jouw volledige leerpad, waarin het balkje naast de module die je zojuist hebt afgerond helemaal gevuld is.

Pas als je alle modules uit je leerpad hebt afgerond, ben je klaar met jouw opleiding op de e-Campus Tunnelveiligheid. Je kunt dit zelf controleren, omdat dan alle balkjes naast de modulenamen in jouw leerpad volledig gevuld zijn. Bij het volledig afronden van je leerpad krijg je geen aparte melding. Alleen het afronden van individuele modules wordt op pagina's als deze uitgelegd.

Wanneer de database registreert dat je klaar bent met je leerpad, krijg je een e-mail met daarin een certificaat.

Page 21: Afbouw en overdracht bij tunnelincidenten · 2015-03-30 · Verkeersongevallenanalyse (VOA), zijn. * Zo niet, dan zal er altijd een weginspecteur (WIS) van RWS als contactpersoon

AFBOUW EN OVERDRACHT BIJ TUNNELINCIDENTEN

VERSIE 010412 21

Antwoorden op de toetsvragen

1. b

2. a c e

3. a b c

4. a c