Adviesnota

Opgesteld door: J.G. van der Linden

Datum notitie: 3-2-2016

Akkoord met het advies

Directeur Serviceorganisatie

Controller Directiesecretaris Secretaris Portefeuillehouder

P. Kadee J. van Dijk

L. Giessen A. Wijten

M. van der Vlies

d.d. d.d. d.d. d.d. d.d.

Status Meningsvorming

Besluitvorming □

x

Onderwerp:

Effect decentralisatie Jeugd op accountantsverklaring DG&J en

gemeenten en controleverklaring zorgaanbieders

Voorstel voor de

vergadering van: Managementteam Dagelijks Bestuur Algemeen Bestuur

x

Ondernemingsraad Niet van toepassing Adviesrecht Instemmingsrecht

o o o

Overleg gehad met Financien Jurdisch controller Communicatie P&O

Directie Anders

o Jaap van Dijk, controllersoverleg ZHZ o o o

o o

Omschrijving

bijlagen:

1. Concept voorstel Algemeen Bestuur 10 maart 2016 Risico inventarisatie

2. Risico-inventarisatie voor uitvoeringsjaar 2016

Opmerkingen

controller, secretaris

of portefeuille-

houder:

Kopie besluit naar Financiën Personeelszaken Anders

□Jaap van Dijk, Jan van der Linden □ directeur Serviceorganisatie, P. Kadee secretaris Serviceorganisatie, L. Marchena

Concept Voorstel Algemeen Bestuur 10 maart 2016

Onderwerp: risico-inventarisatie 2016

Voorstel

1. Kennis nemen van de risico-inventarisatie 2016

2. Gemeenten adviseren hun aandeel volgens tabel 1 in het gekwantificeerde risico van

5,0 mln. te benoemen in hun risicoparagraaf en van daaruit af te dekken met hun

weerstandsvermogen

Kern van de zaak In 2014 is een risico-inventarisatie vastgesteld in het Algemeen Bestuur welke heeft geleid tot

een advies aan gemeenten een risicovoorziening van 6,3 mln. te treffen voor 2015. In het

Algemeen Bestuur van 10 december is de risico-inventarisatie voor 2016 besproken. Deze is

aangehouden. Verzocht is de risico's middels de kans maal impact methode te kwantificeren

en de opgenomen veiligheidsmarge te onderbouwen. Thans ligt de aangepaste risico-

inventarisatie voor 2016 voor waarin gemeenten wordt geadviseerd hun aandeel (zie tabel 1)

in het gekwantificeerde risico van 5,0 mln. te benoemen in hun risicoparagraaf en van daaruit

af te dekken met hun weerstandsvermogen. De eerder opgenomen veiligheidsmarge van 2

mln. is vervallen. Het is aan gemeenten zelf al dan niet een veiligheidsmarge op te nemen.

Deze risico inventarisatie is overigens met instemming in het controllersoverleg besproken.

Reeds genomen besluiten In de vergadering van het Algemeen Bestuur van 11 december 2014 is de actualisatie van de

risico-inventarisatie jeugd vastgesteld

Argumenten In de risico-inventarisatie voor 2016 zijn de financiële risico's aangaande het uitvoeringsjaar

2016 opgenomen. De risico-inventarisatie is opgebouwd langs de posten zoals opgenomen in

de begroting en inkoopkader van de Serviceorganisatie, waarbij de kans maal impact

methodiek is gehanteerd. Hierbij is rekening gehouden met de gemaakte afspraken bij de

inmiddels afgeronde zorginkoop voor 2016 en de inzichten bij de exploitatie 2015 en de

doorwerking daarvan naar 2016. De risico inventarisatie is gekwantificeerd op 5,0 mln. Dit is

(exclusief veiligheidsmarge) 1,0 mln. lager dan de risico inventarisatie van het Alegemeen

Bestuur van 10 december 2015. Dit wordt veroorzaakt door de afspraken met de zorgmarkt,

de actuele inzichten ten aanzien van kostenontwikkeling en bijdragen, ten dele gedempt door

de optie de budgetkorting voor aanbieders gedeeltelijk door te schuiven naar 2017.

Voor een veiligheidsmarge kan geen onderbouwing worden aangeleverd anders dan dat het

een veiligheidsmarge is bovenop de gekwantificeerde risico's. Daarom is ervoor gekozen deze

nu niet mee te nemen in de kwantificering. Gemeenten kunnen desgewenst zelf een

veiligheidsmarge opnemen.

Volgens de verdeelsleutel van de gemeentelijke bijdragen leidt dit tot het volgende bedrag per

gemeente.

Tabel 1 Opbouw risico inventarisatie per gemeente (bedragen * € 1.000,-)

Gemeente Gemeentebijdrage

2016 na toepassing

cumulatieregling

Aandeel Aandeel in risico-

inventarisatie

Alblasserdam 3.651 3,8% 190

Binnenmaas 3.924 4,1% 204

Cromstrijen 2.000 2,1% 104

Dordrecht 30.887 31,9% 1.607

Giessenlanden 1.881 1,9% 98

Gorinchem 8.167 8,4% 425

Hardinxveld-Giessendam 3.113 3,2% 162

Hendrik-Ido-Ambacht 5.287 5,5% 275

Korendijk 1.958 2,0% 102

Leerdam 3.926 4,1% 204

Molenwaard 5.326 5,5% 277

Oud-Beijerland 3.857 4,0% 201

Papendrecht 5.603 5,8% 292

Sliedrecht 5.533 5,7% 288

Strijen 1.543 1,6% 80

Zederik 1.860 1,9% 97

Zwijndrecht 8.222 8,5% 428

Totaal 96.739 100% 5.033

www.jeugdzhz.nl

Risico-inventarisatie voor uitvoeringsjaar 2016

Inleiding

Eind 2014 is een risico-inventarisatie verschenen over de toen onderkende risico’s bij

de uitvoering van de Jeugdwet in 2015. Op grond van deze risico-inventarisatie is

middels een besluit van het Algemeen Bestuur van de gemeenschappelijke regeling

Dienst Gezondheid & Jeugd (DG&J) aan gemeenten geadviseerd om een

risicovoorziening te treffen van in totaal € 6,3 mln. voor het jaar 2015.

Deze notitie bevat een risico-inventarisatie voor het jaar 2016. Het betreft een

inventarisatie van de financiële risico’s bij de uitvoering van Jeugdwet binnen het kader

van de begroting 2016.

Achtereenvolgens komen aan de orde:

• Risico-inventarisatie 2015, met een update naar oktober 2015

• Risico-inventarisatie 2016, inclusief de gecontinueerde risico’s uit 2015

• Beheersmaatregelen

Risico inventarisatie 2015

De risico inventarisatie bestond uit imagorisico’s en financiële risico’s. In bijlage 1 zijn

de financiële risico's uit de risico-inventarisatie 2015 van december 2014 opgenomen,

inclusief de status van oktober 2015.

Risico-inventarisatie voor uitvoeringsjaar 2016

Aangezien de risico-inventarisatie geënt is op financiële risico’s in relatie tot de

begroting, worden de risico’s gegroepeerd langs de begrotingsposten. Uit de risico-

inventarisatie van december 2014 resteren nog enkele risico’s, met als belangrijk risico

de verwijzing door huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen. De impact hiervan

en van de overige resterende risico’s uit december 2014 is meegenomen in de nieuwe

risico's. Bij de kwantificering van de risico's gewerkt met de kans maal impact

methodiek.

In het kader van de inkoop 2016 zijn afspraken gemaakt met het Sturingsoverleg. Het

Sturingsoverleg is een overleg tussen een delegatie van de zorgaanbieders en de

Serviceorganisatie. Belangrijk element hierin is de inspanningsverplichting van de

zorgmarkt om voor dezelfde hoeveelheid cliënten jeugdhulp te verlenen in ruil voor een

beperktere budgetkorting. De lagere korting is gedekt uit reductie doelstellingen op het

LTA en buitenregionale aanbieders, vermindering van de stelpost flexibel budget,

vergoeding ouderbijdragen door het rijk en geactualiseerde inzichten in lagere kosten

2015 die doorwerken naar 2016.

www.jeugdzhz.nl

Voor 2016 worden de volgende risico's onderscheiden

1. Overproductie in combinatie met onvoldoende werking van het stelsel en

voortgang transformatie

2. Ontwikkeling en doelstelling Landelijk Transitiearrangement (LTA)

3. Ontwikkeling PGB

4. Ontwikkeling en doelstelling buitenregionale aanbieders

5. Contractafspraken Gecertificeerde instellingen, inclusief AMHK-functie / veilig

thuis

De kwantificering van de risico's is opgenomen in bijlage 2.

Overproductie in combinatie met werking stelsel en transformatie

Op de budgetten voor 2016 van de gecontracteerde aanbieders is een verlaging van

13,4% ten opzichte van 2015 doorgevoerd met een optie 4% van de korting door te

schuiven naar 2017. Als gevolg van de korting is de kans op wachtlijsten of

overproductie toegenomen. Overproductie is hierbij gedefinieerd als de situatie waarbij

de zorgaanbieder meer zorg verleent dan dat er aan budget gecontracteerd is bij de

zorgaanbieder. Dit betekent dat aanbieders mogelijk geen cliënten meer opnemen of de

zorg voor lopende cliënten moeten beëindigen, omdat overproductie niet vergoed

wordt. In voorkomende gevallen zal de Serviceorganisatie extra zorg bovenop het

budget moeten contracteren. Dit kan nodig zijn als alternatieven niet ingezet (kunnen)

worden en toch zorg verleend moet gaan worden. Het betreft de knoppen zoals

beschreven in de knoppennotitie, vastgesteld in het Algemeen Bestuur van 2 juli 2015.

Dit risico wordt ingeschat op € 2,8 mln. De impact is berekend door de korting te

vermenigvuldigen met de gecontracteerde waarde. De kans is ingeschat op 35%.

Naast overproductie, kan in voorkomende gevallen ook sprake zijn van onderproductie

bij aanbieders omdat zij minder cliënten toegewezen krijgen. De onderproductie kan ter

compensatie dienen van overproductie bij andere aanbieders. De impact van

onderproductie is berekend op 10% van de gecontracteerde waarde met een kans van

5%. De kans en impact worden laag ingeschat omdat de herijkte budgetten scherp zijn

afgestemd op de productie en de kans op onderproductie klein is als gevolg van de

budgetkorting.

Een aantal aanbieders hebben aangegeven (mogelijk) gebruik te willen maken van de

mogelijkheid 4% van de korting door te schuiven naar 2017. Het totaal aan aanvragen

bedraagt 1,1 mln. Verwacht wordt dat deze voor 80% benut zullen worden. Dit

resulteert in een risico post van 0,9 mln.

De beoogde transformatie en de rol van alle ketenpartijen moeten naast effectievere

zorg ook lagere kosten opleveren. Beoogd was dat de zorgaanbieders de

macrokortingen voor de jaren 2015-2017 zouden kunnen opvangen. De werking van de

jeugdteams moet hierbij de zorgconsumptie bij regionale aanbieders terugdringen. Nu

er een grotere ombuiging nodig is dan de bedragen gemoeid met die van de

macrokorting, is onzeker of dit uitgangspunt nog haalbaar is. Daarnaast is onzeker in

welk tempo ketenpartijen hun rol goed pakken en dit vanuit de beoogde transformatie

(financieel) effect gaat sorteren. Dit is thans nog niet in te schatten. Specifiek worden

hierin de volgende deelrisico's onderscheiden:

• De jeugdteams voeren hun taken nog niet volledig uit met als gevolg dat teveel

doorverwezen wordt. Dit zorgt voor druk op de aanbieders in de zorgmarkt en

Veilig Thuis.

• Onnodige toeleiding naar zware, dure hulp via de jeugdteams, huisartsen en

andere verwijzers. NB. Dit is breder dan alleen LTA-zorg.

• Te weinig transformatie, bijvoorbeeld afbouw klinisch-residentieel naar

ambulant. Te veel versnipperd hulpaanbod.

• Beperkte of trage afschaling van zware, dure hulp door beperkte of ontbreken

van (gecombineerde) inzet jeugdteam of ambulante hulp.

• Te weinig aanbod aan algemene voorzieningen in gemeenten, bijvoorbeeld

thuisbegeleiding, maatschappelijk werk, opvoedingsondersteuning,

weerbaarheidstrainingen, et cetera, waardoor sneller een beroep wordt gedaan

op een individuele voorziening. Een individuele voorziening is een specifieke

behandeling / zorgtraject bij een gecontracteerde aanbieder. Een individuele

voorziening is niet vrij toegankelijk en wordt toegewezen door de jeugdteams of

een medische verwijzer.

• Te weinig samenhangend aanbod met andere opgaven en voorzieningen binnen

het sociaal domein. Bijvoorbeeld met wonen, schuldhulpverlening, toeleiding

naar werk, inkomensondersteuning, volwassenenzorg.

LTA

Het LTA betreft door de VNG gecontracteerde hoog specialistische zorg. Het

contractbeheer ligt bij de VNG en gemeenten zijn gehouden de geleverde zorg te betalen.

Het is een open einde contract zonder budgetafspraken. Dit alles maakt dat de

Serviceorganisatie geen directe sturing heeft op dit budget. Bij het contracteren van

jeugdhulp voor 2016 heeft de Serviceorganisatie rekening gehouden met het hoger

benodigd bedrag voor het LTA zoals dat bij de 2e bestuursrapportage is ingeschat. De

actuele ontwikkelingen laten een lager LTA beslag zien als gevolg van zeer lage kosten

per cliënt bij Erasmus MC. Daarnaast heeft de Serviceorganisatie met de zorgmarkt bij

de contractering voor 2016 afgesproken dat de zorgmarkt zich maximaal inspant het

beroep op het LTA terug te dringen. De doelstelling is 1 mln. op de verlaagde inschatting

van het LTA beslag. Als risicopost is het mogelijk niet realiseren van deze doelstelling

opgenomen met een kans van 50%.

www.jeugdzhz.nl

Persoonsgebonden budget (PGB)

De ontwikkeling van de post PGB is gunstig ten opzichte van de prognose in de 2e

bestuursrapportage. De belangrijkste oorzaak is dat de omzetting van de noodbudgetten

naar definitieve budgetten in het laatste kwartaal een voordelig resultaat heeft

opgeleverd. Daarnaast is de instroom in de laatste 4 maanden verminderd. Waar nog

beperkt beeld bij is, is of de beschikte bedragen ook daadwerkelijk worden verbruikt.

Als budgetten niet volledig verbruikt worden, kan het bedrag nog lager uitvallen. De SVB

heeft aangegeven hier in juni duidelijkheid over te kunnen geven. Of dit lagere niveau

2015 zich zal continueren naar 2016 is onzeker. Zo zijn alle pgb's ambtshalve verlengd

tot en met april 2016. Verder is er mogelijk een opwaartse druk op de post PGB als

gevolg van de budgetkortingen 2016. De kans op hogere of lagere kosten wordt daarom

gelijk ingeschat. De mogelijke impact naar boven of beneden wordt ingeschat op 1 mln.

met een kans van 50%.

Buitenregionaal

Bij de contractering 2016 is met de zorgmarkt afgesproken dat aanbieders zich

inspannen het beroep op buitenregionale aanbieders te beperken. De doelstelling is 1

mln. Het mogelijk niet halen van de doelstelling is opgenomen als risicopost. De kans is

ingeschat op 50%. De huidige ontwikkeling laat een daling van deze post zien ten

opzichte van de begroting, voornamelijk als gevolg van lage kosten per cliënt, waarbij de

inschatting van de Serviceorganisatie was dat de kosten per cliënt bij buitenregionale

aanbieders juist relatief hoog zou zijn.

Contract afspraken Gecertificeerde instellingen, inclusief AMHK-functie / veilig thuis

Gezien het wettelijk kader ten aanzien van de maatregelen (bepalingen) is het realiseren

van bijgestelde budgetafspraken minder eenvoudig dan bij andere aanbieders. Daarbij is

Veilig Thuis in 2015 bovenop de begroting ten laste van de risicoreservering bekostigd.

In 2016 moet dit uit de reguliere middelen komen. De Serviceorganisatie ziet

mogelijkheden voor verkorting van looptijden. Dit moet nog wel geëffectueerd kunnen

worden, gezien de afhankelijkheid van ketenpartners (jeugdteams). Dit risico is

ingeschat op € 0,8 mln. De impact is bepaald als het niet realiseren van de budgetkorting

van 13,4% bij een kans van 50%. Voor Veilig Thuis is dekking gevonden in de extra

middelen van het Rijk als gevolg van het schrappen van de ouderbijdrage.

Advies risicoreservering in context werking jeugdstelsel in ZHZ

Met het jeugdstelsel is inmiddels een jaar ervaring opgedaan. Veel gegevens ontbreken

nog, maar er is al veel meer bekend dan voor aanvang. Daardoor kan al

betrouwbaarder gebudgetteerd worden. Het grootste financiële risico vindt zijn oorzaak

in de budgetreducties waarmee aanbieders geconfronteerd worden, aangevuld met de

mogelijkheid een deel van de korting 2016 door te schuiven naar 2017. Indien blijkt

dat de zorgvraag groter is dan verstrekte budgetten, is de financiële impact afhankelijk

van de wijze waarop de knoppen uit de knoppennotitie gehanteerd worden.

Bij de start van de Serviceorganisatie is geen reserve gevormd welke als

weerstandsvermogen voor het opvangen van geïdentificeerde risico's en onvoorziene

omstandigheden kan dienen. Dit maakt het noodzakelijk dat gemeenten rekening

houden met een risico post.

De Serviceorganisatie zal bij dreigende overschrijdingen een extra budgettair beslag

altijd eerst ter goedkeuring voorleggen aan het Algemeen Bestuur. Dit kan overigens

alleen voor posten van de begroting waar de Serviceorganisatie invloed op heeft. Hogere

declaraties voor het LTA bijvoorbeeld zal de Serviceorganisatie hoe dan ook moeten

betalen. Wel zullen zichtbare trends aan het AB worden voorgelegd, inclusief

voorgestelde bijsturingsmaatregelen.

De geïdentificeerde risico's zijn gecalculeerd op 5,0 mln. Zie hiervoor bijlage 2.

In de begroting van de Serviceorganisatie is een post flexibel budget opgenomen van 4

mln. Deze post is opgenomen naar aanleiding van de getrokken lessen uit de inkoop

voor 2015. Het wordt verstandig geacht budget te reserveren voor onvoorziene

omstandigheden en enige ruimte te houden voor waardevolle (innovatieve) initiatieven

die het stelsel verbeteren. Na afronding van het inkoopproces bedraagt de post flexibel

budget 2,25 mln. Deze is voor een deel al aangewend voor onder andere de pleegouder

vergoeding (die niet gekort kan worden) en kinderartsen. Er resteert nog een vrij

besteedbaar bedrag voor innovatie van 0,85 mln.

Overzicht risico's

In bijlage 2 Risico-inventarisatie 2016 zijn hierboven beschreven risico's opgenomen.

Beheersmaatregelen

Uit bovenstaande volgt dat de goede werking van het stelsel, de rol van alle

ketenpartijen (jeugdteams, zorgaanbieders, Serviceorganisatie en gemeenten) en het

halen van de transformatiedoelen essentieel zijn in het (financieel) beheersbaar maken

van het stelsel. De beperkte financiële middelen in relatie tot de zorgvraag maken dat

extra urgent. De huidige stand van zaken is dat het stelsel nog niet zo functioneert als de

geprojecteerde stip op de horizon. Anders gezegd hebben we de werkbaarheid van het

stelsel nog niet in de hand. We zijn pas een jaar onderweg in een transformatie proces

dat 3 tot 5 jaar in beslag zal nemen.

In onze regio is een scala aan instrumenten ingezet om de beoogde transformatie vorm

te geven en de rol van de ketenpartners hierin te monitoren. Hieronder volgt een niet

limitatieve opsomming van beheersinstrumenten:

• Transformatieagenda

• Uitvoeringsprogramma en jaarverslag

• Aansturing zorgaanbieders en jeugdteams middels contractgesprekken

• Driehoeksoverleggen

• Sturingsoverleg

www.jeugdzhz.nl

• Transformatieteam

Voor de financiële sturing is een adequate financiële huishouding en planning & control

cyclus ingericht op basis waarvan trends en ontwikkelingen tijdig gesignaleerd en

gerapporteerd kunnen worden, zonodig voorzien van bijsturingsvoorstellen.

Er is thans geen aanleiding het huidig instrumentarium aan beheersmaatregelen aan te

passen.

Bijlage 1 Risico-inventarisatie december 2014 met update oktober 2015

Nr. Risico-oorzaak Risico gebeurtenis Risico gevolgen Status 1-12-2014 Status oktober 2015

R2

PGB (circa 17% van

Jeugdzorgkosten) is op korte

termijn niet beïnvloedbaar

door gemeenten en

Serviceorganisatie;

Onvoldoende budget om gewenste kwaliteit te leveren.

Begrote budget PGB wordt overschreden.

(a) Budgetoverschrijding op meerdere terreinen binnen de gemeenten; (b) Macro: overschrijding overheidsuitgaven i.h.k.v. Emu saldo / Wet Hof.

Gegevensoverdracht van

het Rijk (aantallen en

bedragen) tot op heden

geven eerder

onderbesteding aan. Dit

overigens met een

onzekerheidsmarge.

PGB kosten zijn inderdaad lager uitgevallen.

R1

Het recht dat huisartsen,

medisch specialisten en

jeugdartsen direct mogen

doorverwijzen naar vrij en niet

vrij toegankelijke zorgvormen;

Het Rijk geeft laat

duidelijkheid over de

meerjarige bijdrage

Jeugdzorg aan gemeenten;

Onbekende financiële impact van de kaderstelling 2015 voor zorg in natura voor bestaande cliënten.

Er worden afspraken met aanbieders en gemeenten gemaakt in 2014 terwijl op dat moment de financiële consequenties niet duidelijk genoeg zijn.

Budgetoverschrijding op meerdere terreinen binnen de gemeente; Gemeenten kunnen geen bindende contractbesprekingen aangaan met zorgverzekeraars; De Serviceorganisatie moet tussentijds veel budgettair bijstellen/bijsturen.

Het risico van de doorverwijzing bestaat nog, maar monitor werkt en er zijn lokale afspraken gemaakt c.q. in de maak. Andere genoemde risico’s

zijn de facto achterhaald.

Het risico van de doorverwijzing bestaat nog steeds. Het is een onzekere factor bij de ontwikkeling van de zorgkosten. Met name bij die onderdelen van de begroting zonder budgetafspraken, bijvoorbeeld het Landelijk Transitiearrangement (LTA) De stuurbaarheid van verwijzers is beperkt en legt druk op het gehele stelsel

R18

Onvoldoende inzicht op

afspraken met

zorgleveranciers (inkoop)

SLA`s;

Onvoldoende inzicht in de gegevens en de kwaliteit van

Onvoldoende geautomatiseerd inzicht hebben om te sturen / rapporteren vanuit regiefunctie.

a. Onjuiste managementinformatie leidt tot verkeerde inkoopbeslissingen; b. Ontevredenheid van cliënten (klachten).

Inkoop is geregeld en

afspraken zijn helder.

Registratiepakket is nog niet

definitief, maar levert de

benodigde managementinfo.

Er is voor 2016 naar verwachting voldoende inzicht om te sturen en te rapporteren. Qua stuurinformatie is een 0-meting 2015 in beeld. De ontwikkeling zal de komende

dienstverlening van de ketenpartners.

jaren helder worden. Hierbij wordt opgemerkt dat het gebruik aan zorg door de jaren heen aan verandering onderhevig is

R16

De zorgvraag is te zwaar voor

de preventieve voorliggende

voorzieningen. De rek in het

voorliggende veld is eruit;

Zorgaanbieders hebben er ook belang bij om hun grootte in stand te houden.

De zorgvraag voor duurdere zorg neemt op langere termijn minder af dan verwacht.

Minder bezuinigingen mogelijk dan verwacht; Wachtlijsten.

Situatie kan zich voordoen,

maar de voortgang wordt

gemonitord en besproken.

Tevens is de

veranderagenda op gang

gebracht met aanbieders en

die is niet vrijblijvend.

Geen wijzigingen

R9

Onvoldoende samenwerking

tussen de professionals;

Onvoldoende kwaliteitsniveau van de professional.

Er wordt onjuiste zorg geboden.

Inwoners krijgen niet de juiste hulp op het juiste moment waardoor de zorg niet goedkoper wordt.

Zie R16, met daarbij dat ook

dit thema in het

driehoeksoverleg elke

maand wordt besproken.

Geen wijzigingen

R19

-

De serviceorganisatie is niet op orde, bijv. op gebied van ICT en contractbeheer.

Extra kosten voor de gemeenten; Er wordt gefinancierd o.b.v. de wensen van de zorgaanbieder en onvoldoende bepalende rol vanuit de gemeenten (bijv. zwaardere trajecten dan nodig).

Serviceorganisatie is op

orde en contracten zijn

gesloten.

Het transformatieproces beloopt meerdere jaren Dit heeft invloed op de (aan verandering onderhevige) processen van de Serviceorganisatie.

R15

Onvoldoende afspraken

betreffende

informatiebeveiliging;

Onvoldoende naleving afspraken informatiebeveiliging.

Indirecte toename van het aantal beroep en bezwaarprocedures.

Hoge kosten.

Informatie is beveiligd via

leverancier en systemen.

Geen wijziging

R14

De over te komen informatie vanuit financiers en aanbieders is van onvoldoende kwaliteit.

De informatie kan niet gekoppeld worden tot goede beleids- en sturingsinformatie.

a. Sturingsmogelijkheden zijn onvoldoende; b. Belangrijke keuzes kunnen niet worden gemaakt.

Praktijk moet dit uitwijzen, al

zijn er nu geen indicaties

voor.

Het transformatie proces loopt meerdere jaren. Dit heeft ook invloed op de informatiestroom van

aanbieders naar de Serviceorganisatie.

R4

De grote tijdsdruk waaronder in relatief korte tijd verplichtingen worden aangegaan.

Er worden nu inrichtingskeuzes gemaakt welke straks niet optimaal / gewenst blijken te zijn.

(a) Jeugdigen worden niet goed geholpen; (b) vertrouwen in de samenwerking van de ZHZ is wankel. Desinvesteringen en extra lasten / begrotingsoverschrijding.

Contracten zijn gesloten en

kleine aanpassingen hebben

plaatsgevonden bij bezetting

Stichting Jeugdteams.

Er is nog steeds tijdsdruk op de activiteiten die de Serviceorganisatie uitvoert

R17

De bezuiniging op de jeugdzorg is fors (15% in 3 jaar). Er ontstaan wachtlijsten in

de beginperiode. Maatschappelijke onrust en discussie in de media.

Kan plaatsvinden, maar lijkt

deels achter de rug.

Maatschappelijke onrust en discussie in de media zullen blijven. Transformatie en flexibiliteit vragen daarnaast bezuinigingen of andere inzet van middelen

Bijlage 2 Risico-inventarisatie 2016

Nr Risico oorzaak Risico gebeurtenis Kans Impact Kans* impact

Regionale zorgmarkt

R1a Gecontracteerde aanbieders moeten de zorg voor cliënten

gedurende het zorgtraject beëindigen of kunnen geen

nieuwe cliënten in zorg nemen wegens overproductie ten

opzichte van het budget. De kans op overproductie is groot

als gevolg van de budgetkortingen en het voldoende

oogsten van transformatie doelen in 2016 is onzeker

Overproductie moet

worden vergoed om

(toename) wachtlijsten te

voorkomen en benodigde

jeugdhulp tijdig te kunnen

verlenen

35% 7.906.000 2.767.100

R1b Gecontracteerde aanbieders hebben onderproductie Onderproductie die niet

wordt vergoed

5% -7.000.000 -350.000

R1c Aanbieders maken gebruik van mogelijkheid van overheveling

budget 2017 naar 2016 ('kasschuif 4%)

Extra zorginkoop in 2016

welke in 2017 wordt

teruggehaald

80% 1.075.408 860.326

LTA

R2 Reductie LTA wordt niet gehaald Meer kosten LTA 50% 1.000.000 500.000

PGB

R3a PGB, inclusief omzetting naar ZiN ontwikkelt zich hoger dan

voorzien

Meer kosten PGB 50% 1.000.000 500.000

R3b PGB, inclusief omzetting naar ZiN ontwikkelt zich lager dan voorzien Minder kosten PGB 50% -1.000.000 -500.000

Buitenregionaal

Reductie buitenregionaal wordt niet behaald Meer kosten

buitenregionaal

50% 1.000.000 500.000

Gecertificeerde instellingen (GI)

R4 Budgetreducties GI blijken niet haalbaar Meerkosten GI 50% 1.511.520 755.760

Totaal 5.033.186

Adviesnota

Opgesteld door: Dennis Gerits

Datum notitie: 8-2-2016

Akkoord met het advies

Directeur Serviceorganisatie

Controller Directiesecretaris Secretaris Portefeuillehouder

P. Kadee J. van Dijk

L. Giessen A. Wijten

M. van der Vlies

d.d.8-2-2016 d.d. d.d. d.d. d.d.8-2-2016

Status Meningsvorming

Besluitvorming □

x

Onderwerp:

Bestuursopdracht evaluatie Serviceorganisatie Jeugd en regionale

formule Jeugdteams

Voorstel voor de

vergadering van: Managementteam Dagelijks Bestuur Algemeen Bestuur

x

Ondernemingsraad Niet van toepassing Adviesrecht Instemmingsrecht

o o o

Overleg gehad met Financien Jurdisch controller Communicatie P&O

Directie Anders

X Jan van der Linden o o o

x o

Omschrijving

bijlagen:

1. Bestuursopdracht evaluatie serviceorganisatie Jeugd en regionale formule Jeugdteams

Opmerkingen

controller, secretaris

of portefeuille-

houder:

Kopie besluit naar Financiën Personeelszaken Anders

□ □ directeur Serviceorganisatie, P. Kadee secretaris Serviceorganisatie, L. Marchena

Dordrecht, 8 februari 2016

Onderwerp: Bestuursopdracht evaluatie Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid +

evaluatie formule jeugdteams

Agendapunt: 6n

Geachte leden van het Dagelijks Bestuur,

Ik stel u het volgende voor:

Ontwerpbesluit

- De bestuursopdracht evaluatie Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid + evaluatie

formule jeugdteams vast te stellen.

- Portefeuillehouder Akkerman te benoemen als bestuurlijk opdrachtnemer voor de

opdracht evaluatie Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid.

- Portefeuillehouder Van der Vlies te benoemen als bestuurlijk opdrachtnemer voor de

opdracht evaluatie formule jeugdteams.

- Dhr. Van de Priem te benoemen als ambtelijk opdrachtnemer voor de evaluatie

Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid en de evaluatie formule jeugdteams.

Kern van de zaak In de Sturingsnotitie Jeugdhulp Zuid-Holland Zuid en het inrichtingsplan van de

Serviceorganisatie is aangegeven dat uiterlijk medio 2017 het functioneren en de

positionering van de Serviceorganisatie wordt geëvalueerd om vervolgens voor het einde

van 2017 een besluit te kunnen nemen om de Serviceorganisatie te continueren of op te

heffen. Bij de uitwerking van deze nota’s werd duidelijk dat een besluit in 2017 te weinig

tijd geeft om de SO op een beheerste wijze (gedeeltelijk) te kunnen opheffen. Om die

reden is vastgesteld dat minimaal een jaar voor de datum van 1 januari 2018 door een

gemeente moet worden aangegeven of de omvang van de taken wordt verminderd of

stopgezet. Er is immers ook afgesproken dat de Serviceorganisatie in 2018 met relatieve

lage kosten (de directe kosten) moet kunnen worden opgeheven en/of gemeente(n) met

dezelfde lage kosten moet(en) kunnen uittreden.

Dit betekent dat een evaluatie en de uiteindelijke keuze voor wel/niet doorgaan in de

huidige wijze van samenwerken al eind 2016 genomen moet worden. Deze keuze biedt

de mogelijkheid om nu al kritisch te kijken of we het stelsel op de juiste wijze hebben

ingericht en of we op weg zijn om de gezamenlijke geformuleerde doelstellingen van

transformatie te bereiken. Aan de andere kant zijn we nog maar net begonnen, is de stof

van het eerste transitiejaar nog aan het neerdalen en komt deze evaluatie en

uiteindelijke keuze op een moment dat nog weinig te zeggen is over de houdbaarheid

van de gekozen samenwerking op de lange termijn.

In deze bestuursopdracht zitten 3 specifiek te onderscheiden onderdelen:

1. De evaluatie van de Serviceorganisatie (zie 2.2)

2. De evaluatie van de regionale formule van de jeugdteams (zie 2.3)

3. De mogelijke scenario’s vanaf 2018 (zie 2.4)

Naast de evaluatie van de Serviceorganisatie zal ook dit jaar een evaluatie worden

gehouden over de regionale formule van de jeugdteams. Beide evaluaties worden

onderscheiden van elkaar uitgevoerd, maar komen uiteindelijk wel samen wanneer

gekeken wordt naar de scenario’s voor de toekomst. Beide evaluaties zullen door

hetzelfde externe bureau worden uitgevoerd.

Reeds genomen besluiten

Bij de totstandkoming van de Serviceorganisatie is reeds besloten door 17 gemeenten in

ZHZ om bovenstaande evaluatie uit te voeren.

Argumenten

De bestuursopdracht wordt in opdracht van het Dagelijks Bestuur van de Dienst

Gezondheid & Jeugd uitgevoerd. Aan deze bestuurlijke opdracht zijn bestuurlijke

opdrachtnemers en een ambtelijk opdrachtnemer gekoppeld.

Aangezien de evaluatie van de Serviceorganisatie Jeugd ZHZ gaat om een evaluatie over

een taak/organisatie die direct onder de verantwoordelijkheid valt van het Dagelijks

Bestuur, is het voorstel om het bestuurlijk opdrachtnemerschap niet bij het Dagelijks

Bestuur te beleggen, maar bij een lid van het Algemeen Bestuur die door zijn

voorzitterschap van de Stuurgroep Jeugd over veel kennis van het jeugdhulpdomein beschikt.

Bij de evaluatie van de formule jeugdteams gaat het om een evaluatie van de

afgesproken werkwijze en de invulling die de Stichting Jeugdteams (onder contract bij de

Serviceorganisatie) hieraan geeft. Om deze reden wordt voorgesteld het bestuurlijk

opdrachtnemerschap bij de portefeuillehouder jeugd van het Dagelijks Bestuur te

beleggen.

Voor beide opdrachten wordt voorgesteld om dhr. Van de Priem te benoemen als

ambtelijk opdrachtnemer. Dhr. Van de Priem heeft vanuit de gemeenten zitting in de

Stuurgroep Jeugd en heeft actuele kennis van het jeugdhulpdomein.

Kanttekeningen en risico’s

Planning en besluitvorming in gemeenten tijdig voor besluitvorming in AB op 15

december 2015.

Kosten, baten en dekking

Kosten voor de uitvoering worden betaald uit de begroting van de Serviceorganisatie

Jeugd Zuid-Holland Zuid.

Communicatie

De colleges van de 17 gemeenten worden geïnformeerd over de vastgestelde

bestuursopdracht.

Juridische of personele consequenties

Er zullen bij 3 bureaus offertes worden opgevraagd voor uitvoering van beide

evaluatieopdrachten.

Vervolgprocedure

Zie planning in bijgaande bestuursopdracht.

Evaluatie en verantwoording

Zie planning in bijgaande bestuursopdracht.

Portefeuillehouder: M. van der Vlies Informatie: D. Gerits

Telefoonnummer: 0683646902 E-mail: d.gerits@jeugdzhz.nl Bijlagen: 1

1

www.jeugdzhz.nl

Evaluatie Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid +

Evaluatie formule jeugdteams

Bestuursopdracht

Inhoud 1 Inleiding/kader .................................................................................................................................. 1

2 Opdracht ........................................................................................................................................... 2

2.1 Context ....................................................................................................................................... 2

2.2 Opdracht evaluatie Serviceorganisatie ...................................................................................... 3

2.2.1 Opdrachtgever – opdrachtnemer ....................................................................................... 4

2.3 Opdracht evaluatie regionale formule jeugdteams ................................................................... 4

2.3.1 Opdrachtgever – opdrachtnemer ....................................................................................... 6

2.4 Scenario’s voor inrichting jeugdhulpstelsel vanaf 2018 ............................................................ 7

3 Planning en kosten ............................................................................................................................ 7

Bijlage 1: Literatuur ................................................................................................................................. 8

Bijlage 2: vragen concept evaluatiekader ............................................................................................... 9

Bijlage 3: Regionale opdracht Stichting Jeugdteams............................................................................. 10

Versie 15 februari 2016

1

www.jeugdzhz.nl

1 Inleiding/kader Vanaf 1 januari 2015 is de Jeugdwet in werking getreden en hebben gemeenten de

verantwoordelijkheid over alle vormen van jeugdhulp. In Zuid-Holland Zuid (ZHZ) is de voorbereiding

van deze decentralisatie van taken al in een vroeg stadium in gezamenlijkheid op het niveau van de

regio Zuid-Holland Zuid opgepakt en concreet uitgewerkt. In deze voorbereiding hebben

verschillende discussies gespeeld over de wijze waarop de jeugdhulp (in ZHZ) vorm zou moeten

krijgen.

Het eerste vraagpunt was de vraag op welk niveau deze taken opgepakt en uitgevoerd moesten

worden. Zo is er in eerste instantie onderzocht of deze taken op het schaalniveau van de subregio’s

(Hoeksche Waard, Alblasserwaard-Vijfheerenlanden en de Drechtsteden) opgepakt zouden kunnen

worden, zodat de verbinding met de andere decentralisaties makkelijker gemaakt kon worden.

Uiteindelijk is geconcludeerd dat de wens van een dergelijke horizontale verbinding breed werd

gevoeld onder de gemeenten/subregio’s, maar dat het uitvoeren van de taken op subregionaal

niveau gezien de financiële en inhoudelijke complexiteit als niet opportuun werd beschouwd.

Vervolgens is gekeken welk construct voor samenwerking gekozen moest worden om tot uitvoering

van deze taken te komen. Er is in eerste instantie gedacht aan de verbinding van deze taak aan

bestaande gemeenschappelijke regelingen (zoals de GR Drechtsteden). Dit betekende echter dat

alleen de deelnemende gemeenten zitting zouden hebben in het Dagelijks -en Algemeen Bestuur en

de andere gemeenten een contractrelatie met de GR moesten aangaan. Ook is gekeken of het

mogelijk was om een nieuwe gemeenschappelijke regeling op te richten. Dit was een mogelijkheid,

maar het besef kwam dat dit nieuwe ambtelijke en bestuurlijke drukte zou opleveren, terwijl op het

niveau van ZHZ reeds al een gemeenschappelijke regeling actief was. Met deze afweging is

uiteindelijk de keuze gemaakt om deze taken te verbinden aan de gemeenschappelijke regeling

Dienst Gezondheid & Jeugd. Vanwege de politieke discussie rondom deze GR is echter toen gesteld

dat deze taken alleen in een apart en duidelijk gescheiden organisatieonderdeel t.o.v. de Dienst

Gezondheid & Jeugd mochten worden gepositioneerd. Vanuit deze denklijn is uiteindelijk het

concept van de Serviceorganisatie ontstaan.

De vraag was echter welke taken bij deze Serviceorganisatie neergelegd zouden worden en met

welke verantwoordelijkheden. Uiteindelijk zijn eerst intentioneel en vervolgens definitief met de

vaststelling van de sturingsnotitie, het inrichtingsplan en de wijziging van de gemeenschappelijke

regeling afspraken gemaakt over de taken en verantwoordelijkheden van de Serviceorganisatie. Er is

toen een duidelijk onderscheid gemaakt in de taken die vanuit gemeenten werden overgedragen

(delegatie) en opgedragen (mandaat). Gesimplificeerd gezegd is toen de keuze gemaakt om het

organiseren en contracteren van de jeugdteams in mandaat op te dragen en het contracteren en

bekostigen van de regionale zorgmarkt over te dragen aan de Serviceorganisatie.

Hieraan verbonden zat ook de keuze om solidariteit op regionaal niveau af te spreken. Omdat er nog

geen enkel zicht was op de koppeling tussen de inkomsten uit de meicirculaire en de (toen

toekomstige) uitgaven per gemeente is regionaal solidariteit voor 3 jaar (tot 2018) afgesproken.

Gemeenten wilden echter alleen akkoord gaan met regionale solidariteit als hier ook de keuze aan

verbonden zou worden om de jeugdteams volgens een uniforme formule op en in te zetten.

2

www.jeugdzhz.nl

Met de zorgaanbieders is lang gesproken over de organisatievorm waarin de jeugdteams vorm

moesten krijgen. De kernvraag was of de professionals in dienst zouden blijven bij de

“moederorganisatie” of dat ze in dienst zouden komen bij een nieuwe stichting. Uiteindelijk is

gekozen voor een nieuwe onafhankelijke stichting waarin de professionals (gedetacheerd of in

dienst) werkzaam zouden zijn. Deze stichting werd op deze wijze de contractpartner die de

Serviceorganisatie contracteert om de uitvoering van de jeugdteams vorm te geven.

2 Opdracht

2.1 Context In de Sturingsnotitie Jeugdhulp Zuid-Holland Zuid en het inrichtingsplan van de Serviceorganisatie is

aangegeven dat uiterlijk medio 2017 het functioneren en de positionering van de Serviceorganisatie

wordt geëvalueerd om vervolgens voor het einde van 2017 een besluit te kunnen nemen om de

Serviceorganisatie te continueren of op te heffen. Bij de uitwerking van deze nota’s werd duidelijk

dat een besluit in 2017 te weinig tijd geeft om de SO op een beheerste wijze (gedeeltelijk) te kunnen

opheffen. Om die reden is vastgesteld dat minimaal een jaar voor de datum van 1 januari 2018 door

een gemeente moet worden aangegeven of de omvang van de taken wordt verminderd of stopgezet.

Er is immers ook afgesproken dat de Serviceorganisatie in 2018 met relatieve lage kosten (de directe

kosten) moet kunnen worden opgeheven en/of gemeente(n) met dezelfde lage kosten moet(en)

kunnen uittreden.

Dit betekent dat een evaluatie en de uiteindelijke keuze voor wel/niet doorgaan in de huidige wijze

van samenwerken al eind 2016 genomen moet worden. Deze keuze biedt de mogelijkheid om nu al

kritisch te kijken of we het stelsel op de juiste wijze hebben ingericht en of we op weg zijn om de

gezamenlijke geformuleerde doelstellingen van transformatie te bereiken. Aan de andere kant zijn

we nog maar net begonnen, is de stof van het eerste transitiejaar nog aan het neerdalen en komt

deze evaluatie en uiteindelijke keuze op een moment dat nog weinig te zeggen is over de

houdbaarheid van de gekozen samenwerking op de lange termijn.

In deze bestuursopdracht zitten 3 specifiek te onderscheiden onderdelen:

1. De evaluatie van de Serviceorganisatie (zie 2.2)

2. De evaluatie van de regionale formule van de jeugdteams (zie 2.3)

3. De mogelijke scenario’s vanaf 2018 (zie 2.4)

Naast de evaluatie van de Serviceorganisatie zal ook dit jaar een evaluatie worden gehouden over de

regionale formule van de jeugdteams. Beide evaluaties worden onderscheiden van elkaar uitgevoerd,

maar komen uiteindelijk wel samen wanneer gekeken wordt naar de scenario’s voor de toekomst.

Beide evaluaties zullen door hetzelfde externe bureau worden uitgevoerd.

3

www.jeugdzhz.nl

2.2 Opdracht evaluatie Serviceorganisatie De evaluatie van de Serviceorganisatie zal worden uitgevoerd door een onafhankelijk extern bureau.

Voor de evaluatie van de Serviceorganisatie zal gebruik gemaakt worden van het evaluatiekader dat

is vastgesteld in het inrichtingsplan van de Serviceorganisatie.

De volgende vragen komen uit dit eerder vastgestelde evaluatiekader. De vragen zijn aangepast aan

de actualiteit en verscherpt (de originele vragen zijn terug te vinden in bijlage 2).

1. Geven colleges en raden van de 17 gemeenten een positief antwoord op de effectiviteit van

missie- en rolvervulling door de Serviceorganisatie (zoals beschreven in het inrichtingsplan)?

2. Is de Serviceorganisatie effectief en efficiënt vormgegeven volgens de principes en

uitgangspunten zoals die zijn vastgelegd in het inrichtingsplan: plat, flexibel en slim,

prestatiesturing, kwalitatief hoogwaardig, slagvaardig, uitvoering grotendeels uitbesteed,

met minimale frictiekosten?

3. Is de Serviceorganisatie in staat de zorg voor jeugdigen te waarborgen?

4. Is de besteding van budgetten rond jeugdhulp en -zorg voor gemeenten transparant en is

duidelijk welke aantallen cliënten per sector zorg krijgen op het niveau van Zuid-Holland Zuid

en per gemeente?

5. Zijn de processen en (ICT) -)systemen transparant en beheersbaar georganiseerd? Geldt dit

ook voor de ICT die faciliterend is voor de jeugdteams /en jeugdmedewerkers in sociale

wijkteams? Geldt dit ook voor de ICT waarop de zorgaanbieders moeten aansluiten voor hun

facturatie /en declaratie?

6. Blijft de Serviceorganisatie als organisatieonderdeel van de gemeenschappelijke regeling

binnen de financiële kaders als, zoals die zijn vastgelegd in de besluitvorming over de

exploitatie- en investeringsbegroting en als zodanig gecontracteerd tussen de 17 colleges van

B&W (opdrachtgever) en het algemeen bestuur van de GR DG&J?

7. Blijft de Serviceorganisatie binnen gestelde budget?

8. Lukt het de Serviceorganisatie om gemeenten bestuurlijk en politiek te bedienen? Is sprake

van goede informatievoorziening en betrokkenheid? Krijgen de gemeenten op regionaal,

subregionaal en lokaal niveau antwoorden op hun vragen?

9. Vervult de Serviceorganisatie haar rol namens de 17 gemeenten richting de zorgmarkt (200)

zorgaanbieders)? Heeft de Serviceorganisatie de rugdekking en commitment van de 17

gemeenten om te interveniëren? Is de Serviceorganisatie kwalitatief hoogwaardig genoeg en

sterk genoeg om de rol van inkoper en contractmanager namens de 17 gemeenten te

vervullen?

10. Vervult de Serviceorganisatie haar rol namens de 17 gemeenten richting de organisatie die

de jeugdteams en jeugdmedewerkers in sociale wijkteams verzorgt? Worden zij door de

Serviceorganisatie van de nodige informatie voorzien om in hun rolneming steeds meer

budgetverantwoordelijkheid te nemen en de verschuiving naar goedkopere, preventieve

zorg te realiseren?

11. Gaat de samenwerking met andere serviceorganisaties en uitvoeringsorganisaties rond Wmo

en Participatiewet goed?

12. Heeft de Serviceorganisatie de afspraken, zoals vastgelegd in de Sturingsnotitie jeugdhulp

ZHZ, die zijn gemaakt met de colleges en gemeenteraden uitgevoerd en zijn hier nog

4

www.jeugdzhz.nl

verbeteringen in mogelijk?

13. Stuurt de Serviceorganisatie op het behalen van de doelen uit het Beleidsrijk Regionaal

Transitiearrangement?

14. Acht u de Serviceorganisatie in staat om de randvoorwaarden van het stelsel/de

transformatie de komende jaren vorm te geven?

Aan een extern onderzoeksbureau zal het verzoek worden gedaan om bovenstaande vragen te

beantwoorden en aan te geven hoe ze, binnen de gestelde (beperkte) termijnen, antwoorden

formuleren op bovenstaande vragen.

2.2.1 Breedte van de opdracht

Het is voor de opdrachtgevers in ieder geval belangrijk dat over bovenstaande vragen met colleges,

gemeenteraden, cliënten en de Serviceorganisatie gesproken wordt. Gezien de aard van de vragen

hoeven echter niet al deze vragen beantwoord te worden door al deze groepen. Aan de hand van de

voorgestelde werkwijze kan de opdrachtgever samen met het onderzoeksbureau bespreken welke

vragen voor wie relevant zijn.

2.2.2 Opdrachtgever – opdrachtnemer

- Bestuurlijk opdrachtgever: Dagelijks Bestuur van de Dienst Gezondheid & Jeugd

- Bestuurlijk opdrachtnemer: Harmen Akkerman (voorzitter Stuurgroep Jeugd, wethouder

Giessenlanden)

- Ambtelijk opdrachtnemer: Marcel van de Priem (directeur MO Dordrecht).

Aangezien de evaluatie van de Serviceorganisatie Jeugd ZHZ gaat om een evaluatie over een

taak/organisatie die direct onder de verantwoordelijkheid valt van het Dagelijks Bestuur, is het

voorstel om het bestuurlijk opdrachtnemerschap niet bij het Dagelijks Bestuur te beleggen, maar bij

Dhr. Akkerman als lid van het Algemeen Bestuur. Dhr. Akkerman beschikt daarnaast door zijn

voorzitterschap van de Stuurgroep Jeugd over veel kennis van het jeugdhulpdomein.

2.3 Opdracht evaluatie regionale formule jeugdteams In het beleidsplan jeugdhulp is de keuze gemaakt om het jeugdteam als belangrijk element toe te

voegen aan het jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid.

Voor de jeugdteams is vervolgens een regionale formule ontwikkeld door aanbieders en de

gemeenten. Deze formule vormt het inrichtingsmodel van de jeugdteams en omvat uitspraken over

de specifieke uniforme regionale taken van het jeugdteam en de eisen die aan de jeugdprofessionals

worden gesteld (zie literatuurlijst: formule jeugdteams Zuid-Holland Zuid).

Onderstaand de hoofddoelen en taken staan hierover opgenomen in het Beleidsrijk Regionaal

Transitiearrangement:

Hoofddoelen jeugdteam

De hoofddoelen van het jeugdteam zijn:

5

www.jeugdzhz.nl

• meer jeugdigen groeien op tot zelfredzame burgers en meer opvoeders zijn zelfredzaam;

• meer sociale netwerken van gezinnen en buurten zijn actief;

• het jeugdteam versterkt de sociale opvoedomgeving;

• het jeugdteam werkt hulpvraaggericht en probeert zoveel als mogelijk maatwerk te leveren; hierbij krijgt

de professional autonomie en neemt de verantwoordelijkheid om dit te realiseren. Dit gebeurt binnen de

grenzen van de standaarden van zijn professie;

• de jeugdprofessional draagt bij aan het maatschappelijk rendement; meer doen voor minder;

• het gezin voert de regie een wordt daarin ondersteund door de jeugdprofessional (één gezin, één plan, één

regisseur).

Taken van het Jeugdteam

De jeugdteams krijgen de volgende taken:

• samenwerking met de basisvoorzieningen (Centrum voor Jeugd en Gezin, medische verwijzers,

schoolmaatschappelijk werk, onderwijs, jongerenwerk, politie etcetera);

• samenwerking met vrijwillige zorg en ervaringsdeskundigen;

• het opstellen van het integraal ondersteuningsplan (één regisseur, één plan), waarbij de verschillende

leefdomeinen (bijvoorbeeld thuis en school) van het kind en gezin met elkaar worden verbonden;

• het uitvoeren van basisdiagnostiek en screening;

• het verlenen van generalistische basisondersteuning vanuit de Geestelijke Gezondheidszorg, zorg voor

(licht) verstandelijk beperkten en jeugd & opvoedhulp;

• het verlenen van crisishulp; bij crisissituaties die óf buiten de beschikbare capaciteit en/of competenties

van het Jeugdteam vallen of buiten kantoortijden, wordt de crisishulp in eerste instantie ingezet vanuit de

regionale crisisdienst;

• het inschakelen van de regionale zorgmarkt/toeleiding:

- het inschakelen van het Diagnostiek en Advies Netwerk;

- het inschakelen van de crisisdienst (24 uur per dag, 7 dagen per week);

- het inschakelen en samenwerken met jeugdbescherming, jeugdreclassering en de Raad voor de

Kinderbescherming. Deze partners sluiten in de uitvoering zoveel mogelijk lokaal aan. Er is sprake van

gebiedsgerichte samenwerking die minimaal subregionaal wordt vormgegeven;

- het beoordelen welke specialistische zorg nodig is; het geven van een advies voor een beschikking

specialistische zorg die door de Serviceorganisatie wordt afgegeven;

-het beoordelen of een persoonsgebonden budget (PGB) noodzakelijk is en het afgeven van een advies aan de

Serviceorganisatie zodat een beschikking afgegeven kan worden.

In de regionale visie (het eerste stuk dat door de 17 gemeenten is vastgesteld) is reeds vastgesteld

dat het voor de gemeenten van cruciaal belang was dat de jeugdteams door professionals zouden

worden bemenst die niet in dienst zijn bij gemeenten. Vervolgens is met de aanbieders verkend op

welke wijze de personele en organisatorische invulling van deze jeugdteams plaats kon vinden. In het

Beleidsrijk Regionaal Transitiearrangement is vastgelegd dat er alleen kan worden voldaan aan het

uitgangspunt van onafhankelijke jeugdteams als deze jeugdteams werden geëxploiteerd vanuit een

nieuwe en onafhankelijke rechtspersoon met een onafhankelijk bestuur en raad van toezicht.

6

www.jeugdzhz.nl

In de bijdrageverordening is vastgesteld dat gemeenten voor 1 januari 2017 aan het dagelijks bestuur

moeten aangeven of ze de omvang van het verleende mandaat aan de Serviceorganisatie structureel

willen verlagen. Dit betekent feitelijk dat gemeenten voor deze datum moeten aangeven of ze het

huidige construct waarin de Serviceorganisatie de jeugdteams volgens de regionale formule

jeugdteams organiseert en contracteert willen continueren.

Om bovenstaande keuze gefundeerd te kunnen maken zullen ook de jeugdteams in 2016 door een

extern bureau geëvalueerd worden. Dit bureau krijgt de opdracht om met de 17 gemeenten, de

Serviceorganisatie en de Stichting Jeugdteams in gesprek te gaan aan de hand van de volgende

hoofdvragen:

- Wordt de regionaal afgesproken formule (zie hoofddoelen en taken in het kader) en de

concrete invulling daarvan in de regionale opdracht 2015 (zie bijlage 3) op dit moment naar

tevredenheid uitgevoerd?

- Wanneer dit niet het geval is, wat is de reden dat dit niet gebeurt?

- In hoeverre staan partijen nog achter de vooraf vastgestelde uitgangspunten ten aanzien van

de jeugdteams?

- Willen gemeenten deze uitgangspunten continueren?

- Wanneer dit niet het geval is, welke wijzigingen willen gemeenten aanbrengen?

- In hoeverre zijn gemeenten tevreden over de invulling van de Stichting Jeugdteams om de

vooraf vastgestelde uitgangspunten te realiseren? In hoeverre draagt de lokale

organisatorische vormgeving bij aan de resultaten?

Aan het externe bureau de opdracht om aan de hand van bovenstaande vragen een actueel

regionaal/subregionaal/gemeentelijk beeld te geven over de wensen/verwachtingen en

tevredenheid ten aanzien van de vooraf vastgestelde uitgangspunten, de huidige invulling en

toekomstige verwachtingen.

De Stichting Jeugdteams heeft aangegeven in 2016 ook zelf een evaluatie uit te voeren naar het

functioneren. Aan het onderzoeksbureau de opdracht om een verbinding te maken met deze

evaluatie.

Bovenstaande evaluatie is specifiek te onderscheiden van de evaluatie van de Serviceorganisatie,

maar is wel een belangrijk element om duidelijkheid over te hebben ten aanzien van de toekomstige

scenario’s vanaf 2018.

2.3.1 Opdrachtgever – opdrachtnemer

- Bestuurlijk opdrachtgever: Dagelijks Bestuur van de Dienst Gezondheid & Jeugd

- Bestuurlijk opdrachtnemer: Michiel van de Vlies (portefeuillehouder jeugd in het Dagelijks Bestuur)

- Ambtelijk opdrachtnemer: Marcel van de Priem (directeur MO Dordrecht).

2.3.2 Stuurgroep jeugd

In de stuurgroep Jeugd (samengesteld uit 2 wethouders per subregio + een lid van het DB) worden de

(tussen)uitkomsten besproken, becommentarieerd en wordt er richting en (bij)sturing gegeven op de

uitvoering van beide opdrachten.

7

www.jeugdzhz.nl

2.4 Scenario’s voor inrichting jeugdhulpstelsel vanaf 2018 Naast bovenstaande evaluatie bij de opdrachtgevers (gemeenten) zal inzichtelijk moeten worden

gemaakt welke scenario’s vanaf 2018 mogelijk zijn en wat kansen en bedreigingen zijn bij die

scenario’s. Het jeugdhulpstelsel in ZHZ is tot stand gekomen in uitgebreide sessies met cliënten,

professionals en gemeenten. In deze voorbereiding werd duidelijk dat de verschillende elementen

van het stelsel met elkaar verbonden zijn en dat een aanpassing van deel van de elementen

onherroepelijk ook gevolgen heeft voor de andere en daarmee het stelsel als geheel. Een voorbeeld

is de verbinding tussen de regionale formule van de jeugdteams en de afgesproken regionale

solidariteit op de regionale zorgmarkt. Wanneer gemeente besluiten om de regionale formule los te

laten, zal er geen regionale solidariteit meer zijn of zullen nieuwe afspraken gemaakt moeten

worden.

In dit onderdeel worden door de Serviceorganisatie de volgende vragen beantwoord:

- Welke scenario’s zijn er mogelijk ten aanzien van de inrichting van het jeugdhulpstelsel vanaf

2018?

- Wat zijn de kansen en bedreigingen ten aanzien van deze scenario’s?

3 Planning en kosten

De evaluatie van de SO en de uiteindelijke keuze voor een toekomstig scenario vanaf 2018 zullen het

gehele jaar 2016 in beslag nemen. Aangezien ook van de 17 gemeenteraden een besluit gevergd

wordt, is de planning om de evaluatie en de scenario’s al voor het zomerreces uitgewerkt te hebben.

Het is van belang om bestuurlijk met de 17 gemeenten de tijd te nemen om de uitkomsten van de

evaluatie met elkaar te delen en te bespreken. Om deze reden is er in de planning rekening

gehouden met enkele sessies met de 17 wethouders. Vanuit deze evaluatie kan vervolgens de

verbinding worden gemaakt met de uitgewerkte scenario’s en kan gezamenlijk verkend worden wat

dit betekent voor het jeugdhulpstelsel in 2018 en de besluitvorming die in de gemeenten tussen juli

en oktober 2016 plaats zal vinden.

Planning bestuursopdracht Gereed

Vaststellen bestuursopdracht DB 11 februari

Evaluatiegesprekken extern bureau februari - maart

Notitie met scenario’s 24 maart

2 sessie met 17 wethouders april - mei

Sessies met gemeenteraden mei

Vaststellen uitkomsten evaluaties en scenario’s DB 16 juni

Vaststellen uitkomsten evaluaties en scenario’s AB 7 juli

Bespreking en besluitvorming gemeenteraden juli – oktober

Sessie met 17 wethouders (3) november

Besluitvorming jeugdhulpstelsel vanaf 2018 DB 1 december

8

www.jeugdzhz.nl

Besluitvorming jeugdhulpstelsel vanaf 2018 AB 15 december

Aan de externe onderzoeksbureaus de vraag om in 2 onafhankelijke offertes aan te geven wat de

kosten zijn voor uitvoering van bovenstaande opdrachten. De kosten worden gedekt uit de begroting

van het organisatieonderdeel Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid.

Bijlage 1: Literatuur

Relevante nota’s/documenten:

- Visie op jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Regionaal Transitiearrangement Zuid-Holland Zuid

- Beleidsplan jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Beleidsrijk Regionaal Transitiearrangement Zuid-Holland Zuid

- Sturingsnotitie Jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Regionale formule jeugdteams Zuid-Holland Zuid

- Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd

- Mandaatbesluit Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid

- Bijdrageverordening Dienst Gezondheid & Jeugd

- Verordening jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Beleidsregels jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Nadere regels jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Uitvoeringsprogramma jeugdhulp Zuid-Holland Zuid 2015

9

www.jeugdzhz.nl

Relevante nota’s/documenten:

- Uitvoeringsprogramma jeugdhulp Zuid-Holland Zuid 2016

- Transformatieagenda jeugdhulp Zuid-Holland Zuid 2016-2018

Bijlage 2: vragen concept evaluatiekader

CONCEPT EVALUATIEKADER

1. Geven colleges en raden van de 17 gemeenten een positief antwoord op de effectiviteit van

missie- en rolvervulling door de Serviceorganisatie (zoals beschreven in het inrichtingsplan)?

2. Zorgt de Serviceorganisatie voor continuïteit van zorg door middel van contracten met

zorgaanbieders, inclusief de te realiseren korting op het macrobudget?

3. Is de besteding van budgetten rond jeugdhulp en -zorg transparant naar de cliënten, naar

type zorg en naar de 17 gemeenten (hoofdlijnen informatievoorziening t.b.v.

verantwoording)?

4. Zijn de processen en (ICT) -)systemen transparant en beheersbaar georganiseerd? Geldt dit

ook voor de ICT die faciliterend is voor de jeugdteams /en jeugdmedewerkers in sociale

wijkteams? Geldt dit ook voor de ICT waarop de zorgaanbieders moeten aansluiten voor hun

facturatie /en declaratie?

5. Blijft de Serviceorganisatie binnen de financiële kaders als, zoals die zijn vastgelegd in de

besluitvorming over de exploitatie- en investeringsbegroting en als zodanig gecontracteerd

tussen de 17 colleges van B&W (opdrachtgever) en het algemeen bestuur van de GR DG&J

(opdrachtnemer)?

6. Lukt het de Serviceorganisatie om gemeenten bestuurlijk en politiek te bedienen? Is sprake

van goede informatievoorziening en betrokkenheid? Krijgen de gemeenten op regionaal,

subregionaal en lokaal niveau antwoorden op hun vragen?

7. Vervult de Serviceorganisatie haar rol namens de 17 gemeenten richting de zorgmarkt (120

zorgaanbieders)? Heeft de Serviceorganisatie de rugdekking en commitment van de 17

gemeenten om te interveniëren? Is de Serviceorganisatie kwalitatief hoogwaardig genoeg en

sterk genoeg om de rol van inkoper namens de 17 gemeenten te vervullen?

8. Vervult de Serviceorganisatie haar rol namens de 17 gemeenten richting de organisatie die

de jeugdteams en jeugdmedewerkers in sociale wijkteams verzorgt? Worden zij door de

Serviceorganisatie van de nodige informatie voorzien om in hun rolneming steeds meer

budgetverantwoordelijkheid te nemen en de verschuiving naar goedkopere, preventieve

zorg te realiseren? Gaat de samenwerking met andere serviceorganisaties en

uitvoeringsorganisaties rond Wmo en Participatiewet goed?

10

www.jeugdzhz.nl

9. Is de Serviceorganisatie effectief en efficiënt vormgegeven volgens de principes en

uitgangspunten zoals die zijn vastgelegd in het inrichtingsplan: plat, flexibel en slim,

prestatiesturing, kwalitatief hoogwaardig, slagvaardig, uitvoering grotendeels uitbesteed,

met minimale frictiekosten?

Bijlage 3: Regionale opdracht Stichting Jeugdteams

De Serviceorganisatie Jeugd Zuid Holland Zuid (opdrachtgever) geeft, namens de gemeente …,

opdracht aan de Stichting Jeugdteams (opdrachtnemer) om:

1. Alle jeugdhulp die niet door de lokale basisvoorzieningen verleend kan worden te verlenen

aan de jeugdigen en gezinnen van de gemeente ……

2. Deze jeugdhulp te baseren op de uitgangspunten genoemd in het beleidsrijk regionaal

transitiearrangement:

• Samenwerking met de basisvoorzieningen

• Samenwerking met vrijwillige zorg en ervaringsdeskundigen

• Opstellen van en regie voeren op het principe van één gezin, één plan, één regisseur

• Conform de regionaal ontwikkelde formule Jeugdteams Zuid-Holland Zuid leveren van

ten minste de volgende activiteiten:

o Het bieden van informatie, advies en algemene ondersteuning die bijdraagt aan

de participatie van de jeugdige én het gezin in zijn of haar eigen leefomgeving;

o Het uitvoeren van basisdiagnostiek en screening;

o Het faciliteren van de Jeugdige bij het zoeken naar oplossingen in het eigen

netwerk voor problemen die hij ervaart bij zijn zelfredzaamheid;

o Het faciliteren van de Jeugdige bij het zoeken naar en gebruik maken van

algemene voorzieningen;

o Het verlenen van generalistische basisondersteuning;

o Het opstellen van het integraal ondersteuningsplan (één regisseur, één plan);

o Het verlenen van crisishulp;

11

www.jeugdzhz.nl

o Advies aan de Serviceorganisatie Jeugd ZHZ over het inzetten van individuele

voorzieningen;

o Het monitoren van de voortgang van de Jeugdige;

o Bijsturing, indien mogelijk binnen de afgesproken kaders

3. Samenwerking te zoeken met de gemeente… en bij de uitvoering rekening te houden met

het lokale beleid. Het jeugdteam positioneert zich in de door de gemeente…. gekozen sociale

infrastructuur. Dit punt wordt nader uitgewerkt in het specifieke lokale deel dat integraal

onderdeel uitmaakt van deze opdracht.

4. Te beoordelen of specialistische zorg noodzakelijk is en vervolgens een advies geven voor

een beschikking specialistische zorg die door de Service Organisatie wordt afgegeven.

5. Zorg te bieden aan cliënten voor wie specialistische zorg is aangevraagd, maar die nog op de

wachtlijst staan.

6. Te beoordelen of de inzet van PGB1 noodzakelijk is.

7. Samenwerking te zoeken met het gedwongen kader om gezamenlijk vorm en inhoud te

geven aan de (gedwongen) hulpverlening, en de hulp zo dicht mogelijk bij de burger te

organiseren en zoveel mogelijk te laten aansluiten bij de eventuele hulp die al wordt

geboden aan het gezin.

8. Indien van toepassing een verzoek weg te leggen bij de RvK om een onderzoek in stellen

9. Te werken met het informatisering systeem2 wat in overleg tussen opdrachtgever en

opdrachtnemer wordt ingevoerd waarin de prestaties van de opdrachtnemer zichtbaar

worden.

10. Te participeren in het maandelijkse driehoeksoverleg serviceorganisatie-gemeenten-

jeugdteams waar de informatie uitwisseling en de sturing3 vorm krijgt.

11. Op gemeentelijk niveau afspraken te maken over (de sturing op) het proces van de

transformatie en de coördinatie van de jeugdhulp, passend binnen de sociale infrastructuur

en opvatting van de gemeente …..

12. De benodigde formatie te leveren (passend binnen de budgettaire kaders/ gebeid analyses)

om deze opdracht voor de gemeente….. uit te voeren.

1 PGB en zorg in natura zijn gelijkwaardige voorzieningen 2 opdrachtgever verplicht zich de informatie overzichtelijk aan de opdrachtnemer beschikbaar te stellen.

3 De wijze van informatie uitwisseling en sturing zal in 2015 in het driehoeksoverleg nader worden uitgewerkt

12

www.jeugdzhz.nl

13. In overleg met de gemeente … zorg te dragen voor passende huisvesting

14. Medewerkers te faciliteren om de uitvoering van de werkzaamheden op een zo flexibel

mogelijke wijze vorm te geven (op basis van het uitgangspunt vertrouwen in de

professional).

De opdracht bestaat uit twee delen: een algemeen deel en een specifiek deel. De

Serviceorganisatie Jeugd Zuid-Holland Zuid heeft dit algemene deel van de opdracht namens de

gemeente … geformuleerd. De gemeente … formuleert het specifieke deel. In het specifieke deel

wordt de lokale invulling nader uitgewerkt.

De opdrachtformulering is flexibel en innovatief en wordt aan het eind van het jaar in de

driehoek geëvalueerd en waar nodig aangepast.

1

Transformatieagenda jeugdhulp 2016-2018

2

Inhoud

1 Inleiding ................................................................................................................................................................................................. 4 1.1 Waarom een transformatieagenda? ......................................................................................................................................................................... 4 1.2 Waar komen we vandaan? ........................................................................................................................................................................................ 6

1.3 En waar willen we naartoe transformeren? .............................................................................................................................................................. 7 1.3.1 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt en/of zelfredzaamheid van kind en/of gezin toeneemt ................................................... 8 1.3.2 Doel: clienten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod .......................................................................................... 12 1.3.3 Doel: Versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp

13 1.3.4 Doel: 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het jeugddomein wordt geholpen volgens de methodiek 1

gezin, 1 plan, 1 begeleider ...................................................................................................................................................................................................... 15

1.3.5 Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde rijksmiddelen van de 17 gemeenten ............................ 16

2 Serviceorganisatie als regisseur van de transformatie............................................................................................................................. 17

3 De Transformatieagenda jeugdhulp 2016-2018 ...................................................................................................................................... 19 3.1 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt en/of zelfredzaamheid van kind en/of gezin toeneemt ................................................. 19 3.2 Doel: cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod ......................................................................................... 25

3.3 Doel: versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp

26 3.4 Doel: 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het jeugddomein wordt geholpen volgens de methodiek 1 gezin,

1 plan, 1 begeleider........................................................................................................................................................................................................... 30 3.5 Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde rijksmiddelen van de 17 gemeenten ............................. 31

BIJLAGE 1: Toelichting op transformatiethema’s .......................................................................................................................................... 33 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt .................................................................................................................................................. 33

Zelfredzaamheid ..................................................................................................................................................................................................................... 33 Eenduidige triage .................................................................................................................................................................................................................... 33

Transformatie regionale zorgmarkt ........................................................................................................................................................................................ 33 Veilig Thuis .............................................................................................................................................................................................................................. 34 Beschermingstafel en jeugdbescherming............................................................................................................................................................................... 34 Jeugdtafel en jeugdreclassering ............................................................................................................................................................................................. 34

3

Arrangeren zorglandschap: zorgprofielen .............................................................................................................................................................................. 35

Outcome (maatschappelijk resultaat) .................................................................................................................................................................................... 35 Doel: cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod ................................................................................................... 36

Digitaal jeugdhulpdossier ....................................................................................................................................................................................................... 36 Cliëntenparticipatie ................................................................................................................................................................................................................ 36

Doel: versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp ....... 36 Versterking Basisvoorzieningen (‘Dijken op deltahoogte’) .................................................................................................................................................... 36 Jeugdhulp dichtbij brengen .................................................................................................................................................................................................... 36

Regionale formule jeugdteams............................................................................................................................................................................................... 37 Specialistische multidisciplinaire diagnostiek en advies ........................................................................................................................................................ 37 Samenwerking met medisch verwijzers ................................................................................................................................................................................. 37 Administratieve lastenverlichting en deregulering ................................................................................................................................................................ 37

Gezinsaanpak: vraaggericht en in samenwerking met sociaal domein .................................................................................................................................. 38 Crisisdienst .............................................................................................................................................................................................................................. 38

Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde rijksmiddelen van de 17 gemeenten ...................................... 38 Budgetverantwoordelijkheid .................................................................................................................................................................................................. 38 Sturingsinformatie .................................................................................................................................................................................................................. 38 Solidariteit .............................................................................................................................................................................................................................. 39

4

1 Inleiding

In deze agenda vindt u de route die we de komende jaren willen bewandelen om de gewenste transformatie van de jeugdhulp in Zuid-Holland Zuid te

realiseren.

In het eerste hoofdstuk vindt u een toelichting op het doel van de transformatieagenda en de stappen die reeds gezet zijn op weg naar realisatie van een

getransformeerd jeugdhulpstelsel (paragraaf 1.3). Vertrekkend vanuit de huidige situatie wordt vervolgens in paragraaf 1.3 inzichtelijk gemaakt wat de

gewenste transformatie concreet inhoudt.

In het tweede hoofdstuk beschrijven we de rol van de Serviceorganisatie als regisseur van de transformatie, met als leidende principes: toegevoegde waarde

voor kinderen en gezinnen, goed gedrag/innovatie belonen, transformeren door middel van co-creatie en ‘goed is goed genoeg’.

In het derde hoofdstuk geven we aan welke stappen er de komende jaren gezet moeten worden om de gewenste transformatie daadwerkelijk te realiseren.

1.1 Waarom een transformatieagenda?

Visie

De gemeenten in Zuid-Holland Zuid zijn in 2011 gestart met hun gezamenlijke voorbereidingen op de Jeugdwet. In 2011 hebben zij samen met cliënten,

professionals en jeugdhulpaanbieders een visie geformuleerd op de jeugdhulp in Zuid-Holland Zuid. In deze visie hebben zij verwoord dat zij de kinderen en

gezinnen in hun gemeenten willen versterken door hulp dichtbij en in samenhang te organiseren, zodat kinderen kansen krijgen zich te ontwikkelen en naar

vermogen mee te doen in de samenleving. Dit geldt ook voor de kinderen die hun leven lang hulp nodig hebben, bijvoorbeeld als gevolg van een

verstandelijke beperking. De gemeenten willen de jeugdhulp zo organiseren dat wordt uitgegaan van de eigen kracht van kinderen en gezinnen, dat hulp

dichtbij wordt georganiseerd en in geval van meervoudige vragen ook in samenhang volgens het principe van 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. Gemeenten willen

bovendien passende zorg bieden: zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig.

In het Beleidsrijk Regionaal Transitie Arrangement (BRTA) hebben de 17 gemeenten de maatschappelijke doelen en resultaten van de jeugdhulp vastgelegd.

Gemeenten willen bereiken dat jeugdigen gezond en veilig opgroeien en dat zij kansen krijgen om zich te ontwikkelen en naar vermogen mee te kunnen

doen. Daarvoor hebben zij de volgende doelen en resultaten geformuleerd:

a) jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt en/of zelfredzaamheid van kind en/of gezin toeneemt;

b) cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod;

c) versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp;

d) 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het jeugddomein wordt geholpen volgens de methodiek 1 gezin, 1 plan, 1

begeleider; en

e) de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde rijksmiddelen van de 17 gemeenten.

5

Ontwerp

Op basis van de gezamenlijke visie hebben gemeenten samen met cliënten, professionals en jeugdhulpaanbieders een ontwerp gemaakt van het nieuwe

jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid. Dit is de basis geweest voor de beleidsplannen jeugdhulp van de 17 gemeenten en het Beleidsrijk Regionaal Transitie

Arrangement (BRTA). In de beleidsplannen en het BRTA is het gewenste jeugdhulpstelsel geschetst. In 2015 ligt de nadruk op de transitie (overname van

taken). In de periode van 2016 tot 2018 ligt de nadruk op de transformatie van de jeugdhulp naar het gewenste stelsel. Bij het opstellen van de

beleidsplannen en het BRTA beschikten gemeenten nog over onvoldoende kennis van en ervaring met de jeugdhulp om de benodigde transformatie

concreet te maken en de route uit te stippelen die bewandeld moet worden om de transformatie te realiseren. In het BRTA is daarom een

transformatieagenda aangekondigd. Deze ligt nu voor u.

Gezamenlijk beeld van transformatie

Met deze transformatieagenda willen we een gezamenlijk beeld bereiken van de benodigde transformatie en de route die afgelegd moet worden om de

transformatie te realiseren in de periode tot 2018. In dit document hebben we de stappen die gezet moeten worden om te komen tot de gewenste

transformatie zo concreet mogelijk geformuleerd. De transformatieagenda is nadrukkelijk een dynamisch document en vooral bedoeld om met betrokken

partijen blijvend het gesprek te voeren over de benodigde transformatie, samen te kijken of we op de goede weg zitten en zo nodig aan te scherpen en bij

te stellen. De mate waarin aan de benodigde randvoorwaarden (onder andere budgettair) wordt voldaan, is van invloed op de stappen die we kunnen

zetten en het tempo waarin we dit kunnen doen. Op basis van de ervaringen die we opdoen, zullen we de transformatieagenda jaarlijks in ons

uitvoeringsprogramma actualiseren. Gaandeweg zullen we steeds beter in staat zijn de transformatiedoelen te specificeren en daardoor ook te realiseren.

Met de transformatie beogen we de maatschappelijke doelen en resultaten zoals vastgelegd in het Beleidsrijk Regionaal Transitie Arrangement (BRTA) te

bereiken. De realisatie van de maatschappelijke doelen en resultaten verantwoorden we jaarlijks in ons jaarverslag.

Consultatie

We hebben de concept-transformatieagenda voorgelegd aan cliënten, professionals, jeugdhulpaanbieders en gemeenten ter consultatie, om gezamenlijk in

co-creatie tot een gedragen beeld te komen van de gewenste transformatie en de route er naartoe. Naast de mogelijkheid tot het geven van een

schriftelijke reactie, hebben cliënten, professionals, jeugdhulpaanbieders en gemeenten in een consultatiebijeenkomst op 17 november 2015 in

werkgroepen inbreng kunnen leveren. Tijdens deze bijeenkomst constateerden we dat er zeker sprake is van een wil tot samenwerking en transformatie,

maar dat er belemmeringen in de weg staan die opgeruimd moeten worden. De belangrijkste aandachtspunten die in de bijeenkomst naar voren werden

gebracht, zijn:

1. samenwerken impliceert dat partijen een gedeelde verantwoordelijkheid voelen. Samenwerking kan het beste tot stand worden gebracht door

professionals die een gedeelde verantwoordelijkheid ervaren voor een kind/gezin en gezamenlijk op de werkvloer, samen met cliënten, werken aan

de benodigde transformatie. Zo kunnen concrete ervaringen worden opgedaan en ook concrete knelpunten worden gesignaleerd. Op basis hiervan

kan de werking van het nieuwe jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid steeds verder worden verbeterd.

6

2. samenwerken staat of valt met het kennen en gekend worden. Wanneer men elkaar kent, leert met al doende dezelfde taal te spreken en ontstaat

er vertrouwen. Dit vraagt een open houding en investering van elke betrokkene in het stelsel: van cliënten, professionals, jeugdhulpaanbieders, en

gemeenten, maar ook van basisvoorzieningen als scholen en artsen.

3. de transformatie van de jeugdhulp slaagt alleen als de basisvoorzieningen in gemeenten betrokken zijn en een bijdrage leveren.

4. verlies het perspectief van kinderen en gezinnen niet uit het oog en benut ook hun ervaringsdeskundigheid om bijvoorbeeld voor nieuwe cliënten

de drempel naar de jeugdhulp te verlagen, het goede gesprek te voeren en vertrouwen in hulp te bevorderen.

5. bezuinigingen remmen innovatie en transformatie; houd daarbij het belang van kinderen en gezinnen in het oog. Zorg bovendien dat niet het

aanbod de financiering stuurt, maar dat het budget de cliënt volgt.

6. gezinsgericht werken vraagt domeinoverstijgend denken en doen. Dit vraagt ook ontschotting in het sociale domein binnen gemeenten. Door al

doende in te praktijk ervaringen op te doen, kunnen concrete knelpunten worden geagendeerd bij gemeenten en andere financiers zoals

zorgverzekeraars en woningbouwcorporaties.

De opbrengst van de consultatieronde is verwerkt in de transformatieagenda die nu voor u ligt. Naar aanleiding van de schriftelijke inzendingen uit de

consultatieronde, hebben we een nota van reactie bijgevoegd, waarin we hebben aangegeven hoe we met de schriftelijke inbreng zijn omgegaan.

1.2 Waar komen we vandaan?

Overnemen van uitvoering jeugdhulp (transitie)

Zoals u in ons uitvoeringsprogramma voor 2015 heeft kunnen lezen, hebben we begin 2015 zo goed mogelijk de verantwoordelijkheid voor de jeugdhulp op

ons genomen en er in eerste instantie voor gezorgd dat de bestaande jeugdhulp op een zo goed mogelijke wijze werd gecontinueerd. Daarnaast werken we

hard aan het verbeteren van onze informatiepositie over het functioneren van het jeugdhulpstelsel. Dit is cruciaal om de juiste keuzes te kunnen maken bij

het bepalen van de gewenste transformatie en het realiseren ervan. Naast informatie over het gebruik van de jeugdhulp, willen we ook informatie

verkrijgen over de effectiviteit van de geboden hulp. Vanwege de gebrekkige erfenis aan informatie van het Rijk en het feit dat de informatiehuishouding

binnen de jeugdhulp niet naar onze behoefte is ingericht, blijkt het verkrijgen van een goede informatiepositie een lastige opgave.

Stappen die zijn gezet op weg naar getransformeerde jeugdhulp

Het mag duidelijk zijn dat de transformatie van de jeugdhulp niet is gestart per 1 januari 2015. Op onderdelen zijn al eerder bewegingen in gang gezet. Denk

bijvoorbeeld aan innovaties en ambulantisering die jeugdhulpaanbieders in de afgelopen jaren hebben doorgevoerd of zijn gestart en aan de pilots die

bijvoorbeeld samen met de provincie zijn uitgevoerd in 2014. Per 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk geworden voor de jeugdhulp. Naast de

inspanningen gericht op de transitie (de overname van de jeugdhulptaken), is er met de introductie van de jeugdteams/sociale teams in de gemeenten een

belangrijke stap gezet op weg naar de transformatie van de jeugdhulp. Ook voor andere onderdelen van het stelsel zetten we dit jaar stappen op weg naar

transformatie.

7

Zo hebben we, noodgedwongen vanwege een substantieel lager beschikbaar budget voor het uitvoeren van Veilig Thuis, afspraken gemaakt over een

nieuwe werkwijze. Professionals van Veilig Thuis gaan jeugdteams en sociale (wijk)teams adviseren en ondersteunen, met als doel dat deze teams een deel

van de eerste contacten van Veilig Thuis overnemen. De jeugdteams en sociale (wijk)teams kunnen door direct hulp te bieden, kinderen en gezinnen

versterken waardoor deze in staat zijn dreigend onveilige situaties voor het kind om te buigen.

Daarnaast zijn we gestart met de Beschermingstafel, waar professionals gezamenlijk de best passende route bepalen voor kinderen die in hun veiligheid

en/of ontwikkeling worden bedreigd. De Beschermingstafel is gestart zonder deelname van ouders. Eind 2015 gaan we ervaring opdoen met het betrekken

van ouders aan de tafel, zodat voor hen transparant is welke stappen er waarom gezet worden wanneer ouders en/of jeugdigen zich niet aan gemaakte

veiligheidsafspraken houden. De dialoog met de ouders en kind vindt plaats voorafgaand aan een eventuele melding aan de beschermingstafel. We willen

dat de professional die voornemens is om een melding te doen, eerst zijn zorgen over de veiligheid/ontwikkeling van het kind bespreekt met het gezin.

Samen met het gezin en zijn netwerk stelt de professional een veiligheidsplan op. Wanneer ouders en/of jeugdige zich niet houden aan de afspraken uit het

veiligheidsplan, dan meldt de professional dit aan de beschermingstafel.

Verder zijn we met hulp van een onafhankelijk expert samen met cliënten aan het nadenken over nieuwe vormen van cliëntenparticipatie bij beleid en

inkoop van jeugdhulp, om te waarborgen dat de jeugdhulp goed aansluit bij de vragen en behoeften van kinderen en gezinnen.

Naast deze regionale initiatieven waarin de nadruk ligt op de transformatie van de jeugdhulp, worden in verschillende gemeenten en subregio’s ook

initiatieven genomen om het lokale/subregionale opgroei- en opvoedklimaat te versterken. Naast initiatieven die bijdragen aan de versterking van de lokale,

preventieve basisvoorzieningen, worden de verbindingen met de jeugdhulp versterkt. Zo is er een verbeteragenda van het Dordts Collectief tegen

kindermishandeling, wordt het Da Vinci College (MBO) aangesloten op de jeugdhulp, gaat de Stichting Jeugdteams samenwerken met het Centraal Orgaan

opvang asielzoekers en Zorgverzekeraar Menzis voor jeugdhulp aan jeugdigen in het asielzoekerscentrum in ’s Gravendeel en wordt de pilot waarin

praktijkondersteuners GGZ van huisartsen samenwerkten met jeugdpartners in de Alblasserwaard/Vijfheerenlanden uitgebreid naar een proefopstelling

waarin ook de sociale teams participeren.

Op basis van de ervaringen die we in 2015 hebben opgedaan, constateren we dat de benodigde transformatie tijd vraagt. Enerzijds vraagt het een

wezenlijke cultuuromslag, zowel van gemeenten, cliënten, professionals als jeugdhulpaanbieders. Anderzijds hebben we meer informatie en ervaringen

nodig om de juiste keuzes te kunnen maken. Naast concrete transformatiestappen, vindt u in deze transformatieagenda daarom ook procesmatige stappen.

We willen deze laatste in de komende jaren op basis van ervaringen steeds concreter maken in termen van een daadwerkelijke transformatie.

1.3 En waar willen we naartoe transformeren?

Met de transformatie van de jeugdhulp willen we bereiken dat kinderen en gezinnen in de gemeenten in Zuid-Holland Zuid in hun eigen kracht worden

versterkt door passende hulp die dichtbij en in samenhang wordt geboden, zodat kinderen kansen krijgen zich te ontwikkelen en naar vermogen mee te

doen in de samenleving. Dit geldt ook voor de kinderen die hun leven lang hulp nodig hebben, bijvoorbeeld als gevolg van een verstandelijke beperking. Dit

8

is de visie op de jeugdhulp van de 17 gemeenten. In de figuur hieronder ziet u het ontwerp dat gemeenten, cliënten, professionals en jeugdhulpaanbieders

in co-creatie hebben gemaakt van het nieuwe jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid. Met dit ontwerp willen we de visie op jeugdhulp werkelijkheid laten

worden.

Het gemaakte ontwerp illustreert voor een belangrijk deel de benodigde

transformatie van het bestaande stelsel naar het nieuwe jeugdhulpstelsel. We

zien in de praktijk dat er stappen zijn en worden gezet op weg naar de gewenste

transformatie. Tegelijkertijd zien we dat dit niet altijd vanzelf gaat of in het

gewenste tempo. Uit onderzoek weten we dat een transformatie als deze 3 tot 5

jaar vergt.

In deze paragrafen beschrijven we de gewenste transformatie. Dit doen we aan

de hand van de doelen uit het Beleidsrijk Regionaal Transitie Arrangement

(BRTA). Per doel beschrijven we de thema's waarop we willen transformeren. Een

aantal thema’s draagt bij aan het bereiken van verschillende doelen. Vanuit het

oogpunt van overzichtelijkheid, worden deze thema’s slechts eenmaal genoemd

en wel bij het doel waarvan we denken dat het thema de grootste bijdrage aan

levert.

1.3.1 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt en/of

zelfredzaamheid van kind en/of gezin toeneemt

Zelfredzaamheid (eigen kracht)

De eerste belangrijke transformatie betreft de werkwijze van de

jeugdprofessional. Het gezin staat centraal in het ontwerp. Meer dan tot nu toe

het geval was, moeten professionals in de jeugdhulp uitgaan van de behoefte van

het gezin. Uitgangspunt is dat het gezin zelf verantwoordelijk is voor de

opvoeding van kinderen. In plaats van direct hulp te bieden, bepaalt de jeugdprofessional in het nieuwe stelsel samen met het gezin en zo nodig het

sociale netwerk in hoeverre zij in staat zijn zelf het normale leven te herstellen. In de Jeugdwet is opgenomen dat families het recht hebben om zelf een

familiegroepsplan te maken, waar alle betrokken hulpverleners hun eigen hulpverleningsplannen op moeten baseren.

Omdat we zien dat deze cultuuromslag naar een vraaggerichte houding niet als vanzelf gaat, willen we dat jeugdprofessionals een methodiek gaan

gebruiken waarmee zij samen met het gezin de zelfredzaamheid (eigen kracht) kunnen bepalen. Dit draagt bovendien bij aan de kwaliteit van de toegang.

9

Een vraaggerichte houding betekent overigens niet dat de jeugdprofessional alleen handelt op verzoek van jeugdigen en gezinnen. Jeugdprofessionals

moeten ook hun rol kunnen vervullen bij het herstel van het normale leven van zorgmijders, gezinnen waarover Veilig Thuis meldingen heeft ontvangen en

jeugdigen en gezinnen die te maken hebben met een (preventieve) jeugdbeschermingsmaatregel. Uiteraard moet de hulp die de jeugdprofessional inzet of

erbij haalt, passen bij het gezin en eventuele familiegroepsplan.

Eenduidige triage

Wanneer gezinnen niet in staat zijn op eigen kracht het normale leven te herstellen, dan bepaalt de jeugdprofessional na overleg met het gezin welke hulp

passend is. Een goede inschatting van wat er aan de hand is, is hiervoor van belang. We willen dat dit zoveel mogelijk eenduidig gebeurt. Zo willen we de

kwaliteit van de toegang bevorderen.

Transformatie regionale zorgmarkt

Zoals al eerder is aangegeven, zijn er dit jaar en eerder al stappen gezet op weg naar de gewenste transformatie van de jeugdhulp. Ondanks dat cliënten,

professionals, jeugdhulpaanbieders en gemeenten op weg zijn, moeten er nog verdere stappen gezet worden om in 2018 de gewenste transformatie

gerealiseerd te hebben. Zo hebben verschillende jeugdhulpaanbieders een deel van de zorg waarbij jeugdigen verblijven in een instelling, vervangen door

ambulante hulp. Uit de cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat in onze regio echter nog relatief minder ambulante jeugdhulp wordt

geboden dan in andere regio’s. Daarnaast zijn er initiatieven ondernomen die bijdragen aan de gewenste transformatie van zware naar lichte/goedkope

hulp. We willen dat deze beweging wordt geïntensiveerd. Bovendien zien we dat het gebruik van hoogspecialistische jeugdhulp die landelijk is ingekocht

(Landelijk Transitie Arrangement) voor jeugdigen uit onze regio, ver boven het landelijk gemiddelde ligt. Ook zien we nog dat relatief veel jeugdigen in

residentiële voorzieningen buiten onze regio worden geplaatst. Daarnaast zijn ons slechts enkele initiatieven bekend waarin transformatie over de oude

sectorale jeugdhulpgrenzen heen plaatsvindt, terwijl intersectorale samenwerking noodzakelijk is voor het bieden van effectieve hulp aan gezinnen met

meervoudige problemen.

We willen dat aanbieders van jeugdhulp, waaronder de gecertificeerde instellingen, crisisdienst en Veilig Thuis, goed samenwerken met jeugdteams en ook

met de lokale/subregionale basisvoorzieningen. Door goed te weten wat men van elkaar kan verwachten en ook door het spreken van elkaars taal, wordt

tijdig op- en afschalen van hulp bevorderd, en daarmee het bieden van passende hulp.

We willen dat residentiële voorzieningen zoveel mogelijk worden omgezet naar ambulante hulp, zodat hulp dichtbij jeugdigen en gezinnen kan worden

aangeboden en in samenhang met de jeugdteams en basisvoorzieningen. Wanneer uithuisplaatsing van kinderen noodzakelijk is, willen we dat kinderen

zoveel mogelijk worden geplaatst in pleeggezinnen of gezinshuizen. We willen dat specialistische hulp die residentieel moet plaatsvinden, waaronder

crisisopvang, zoveel mogelijk in de regio wordt aangeboden, zodat ook deze hulp in nauwe samenhang met jeugdteams en basisvoorzieningen plaatsvindt.

Deze gewenste bewegingen willen we onder andere bevorderen via de inkoopafspraken die we maken met zorgaanbieders. Zo introduceren we bij de

inkoop 2016 zogenoemde zorgprofielen. Zorgprofielen maken het mogelijk dat gelijktijdige en afgestemde inzet van hulp plaatsvindt, gebaseerd op een

brede triage en de hulpvragen van jeugdige en gezin die daaruit naar voren komen. Zorgprofielen vereisen samenwerking tussen jeugdhulpaanbieders

onderling. Dit vraagt om transparantie en het spreken van elkaars taal.

10

Daarnaast maken we bij de inkoop 2016 afspraken over substitutie naar andere vormen van hulp. We vragen aanbieders daar waar mogelijk en passend af

te schalen naar goedkopere hulp, minder intensieve hulp, kortere hulp, dezelfde hulp tegen een lager tarief en/of hulp dichterbij jeugdige en gezin

(bijvoorbeeld door jeugdteams en/of basisvoorzieningen).

Op basis van de ervaringsgegevens die we verzamelen, willen we voor de komende jaren concretere inkoopafspraken maken over de transformatie van de

regionale zorgmarkt.

18-/18+

We willen dat jeugdteams en jeugdhulpaanbieders anticiperen op de situatie van jeugdigen in hulp die 18 jaar worden. We willen dat zij tijdig samen met de

jeugdige en zijn netwerk een plan maken voor de situatie na de 18e verjaardag1 van de jeugdige.

De Jeugdwet is een integrale wet. Voor jeugdigen tot 18 jaar vindt de jeugdhulp bijna volledig zijn grondslag in de Jeugdwet (uitzondering hierop is de Wet

langdurige zorg). Nadat de jeugdige 18 jaar is geworden, splitst de hulpverlening zich op in verschillende leefgebieden. In de praktijk is merkbaar dat voor

een bepaalde groep jeugdigen de opvolging van hulp en begeleiding niet of moeizaam op gang. Dit is deels te wijten aan een gebrek aan kennis, deels ook

aan het denken in vaste patronen en voor een deel aan het gebrek aan opvolgingsmogelijkheden vanuit andere wetgeving. We willen dat het voor iedereen

duidelijk is hoe de opvolging na beëindiging van jeugdhulp op basis van de Jeugdwet is geregeld. Daarnaast willen we teweeg brengen dat bij de eerste

melding van een jeugdige, er door de jeugdprofessional al gekeken wordt naar de leeftijd en er nagedacht wordt over het vervolgtraject na het bereiken van

de 18-jarige leeftijd en welke stappen hiervoor gezet moeten worden. Op het gebied van inkoop wordt er samen met Wmo-inkopers onderzocht of

zorgvormen voldoende op elkaar aansluiten en waar processen elkaar kunnen ondersteunen. Met andere indicatiestellers zoals CIZ, zorgkantoren en Wmo-

uitvoeringsorganisaties worden samenwerkingsafspraken gemaakt over de opvolging van de zorg na de 18e verjaardag.

Voor samenhang tussen hulp voor 18- en 18+ in een gezin, verwijzen we naar de tekst over gezinsaanpak in paragraaf 1.3.4 van deze transformatieagenda.

Veilig Thuis

De Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Jeugdwet dragen gemeenten op om te voorzien in één geïntegreerd Advies- en Meldpunt Huiselijk

Geweld en Kindermishandeling. Hiervoor wordt landelijk de nieuwe noemer ‘Veilig Thuis’ gebruikt. De gemeenten in Zuid-Holland Zuid hebben eind 2014

besloten tot het laten uitvoeren van Veilig Thuis in 2015 en 2016 door een samenwerkingsorganisatie van Jeugdbescherming west (Advies- en Meldpunt

Kindermishandeling) en de Dienst Gezondheid & Jeugd (Steunpunt Huiselijk Geweld). We willen dat Veilig Thuis nauw gaat samenwerken met de

jeugdteams/sociale teams om expertise over te dragen, met als doel dat de jeugdteams/sociale teams een deel van de eerste contacten van Veilig Thuis

over kunnen nemen en wellicht ook voorkomen. Door het direct inzetten van passende hulp zouden de jeugdteams/sociale teams opgroei- en

opvoedvraagstukken kunnen oplossen en verergering van problemen voorkomen.

1 De Jeugdwet biedt de mogelijkheid om in specifieke situaties de jeugdhulp voort te zetten totdat een jongere 23 jaar wordt. Ook voor deze jongeren is het van belang dat er tijdig wordt

geanticipeerd op het moment dat de jeugdhulp eindigt.

11

Beschermingstafel en jeugdbescherming

De 17 gemeenten hebben eind 2014 besloten tot het uitvoeren van de beschermingstafel. Aan deze tafel worden alle meldingen van ernstig bedreigde

kinderen besproken. Het doel van de tafel is het bepalen van de best passende route voor het kind. Elke melding wordt vooraf met de ouders besproken,

tenzij het een gevaar vormt voor de veiligheid van het kind. In ons uitvoeringsprogramma 2015 hebben we de werking van de tafel beschreven. Met het

uitvoeren van de beschermingstafel, en in het verlengde daarvan de inzet van preventieve jeugdbescherming, willen we bereiken dat er minder verzoeken

tot een raadsonderzoek worden gedaan. We merken dat de samenwerking tussen jeugdteams en jeugdbescherming nog aan het begin staat van de

gewenste beweging. We streven ernaar dat door de inzet van preventieve jeugdbescherming en de samenwerking met het jeugdteam vanaf het moment

dat aan de tafel een besluit is genomen, maatregelen die door de rechter worden opgelegd van kortere duur zullen zijn. Ook willen we samenwerking van

jeugdteams en jeugdbescherming bevorderen bij de uitvoering van opgelegde maatregelen, zodat maatregelen eerder kunnen worden opgeheven omdat

jeugdteams de benodigde hulp in het vrijwillige kader kunnen bieden. Naast deze beweging willen we ook ouders gaan laten deelnemen aan de tafel.

Op basis van de ervaringen met de beschermingstafel willen we de samenwerkingsovereenkomsten/contracten met de Stichting Jeugdteams, Veilig Thuis,

Gecertificeerde Instelling en Raad voor de Kinderbescherming aanscherpen met als doel het realiseren van de gewenste transformatie.

Jeugdtafel en jeugdreclassering

Naast het versterken van de samenwerking op het gebied van jeugdbescherming, willen we ook de samenwerking op het gebied van jeugdreclassering

versterken. In het Veiligheidshuis wordt een jeugdtafel uitgevoerd. We willen verkennen of deze tafel zich kan ontwikkelen analoog aan de

beschermingstafel. Door de inzet van preventieve jeugdbescherming en/of preventieve jeugdreclassering en samenwerking met de lokale

jeugdteams/sociale (wijk)teams zouden jeugdreclasseringsmaatregelen wellicht kunnen worden voorkomen en/of verkort. Ook willen we samenwerking van

jeugdteams en jeugdreclassering bevorderen bij de uitvoering van opgelegde maatregelen, zodat maatregelen eerder kunnen worden opgeheven omdat

jeugdteams de benodigde hulp in het vrijwillige kader kunnen bieden.

Met de betrokken partners willen we samenwerkingsovereenkomsten/contracten sluiten met als doel het realiseren van de gewenste transformatie.

Arrangeren zorglandschap: zorgprofielen

Met jeugdhulpaanbieders die samen met ons de gewenste transformatie willen realiseren en er ook blijk van geven daartoe in staat te zijn, willen we een

strategisch partnerschap aangaan. We willen de transformatie van de regionale zorgmarkt (zie ook paragraaf 1.3.3) onder andere bevorderen door

vraaggericht te gaan inkopen op basis van zorgprofielen. Zorgprofielen worden opgesteld aan de hand van zorgvragen van gezinnen en kinderen.

Zorgprofielen maken het mogelijk dat gelijktijdige en afgestemde inzet van hulp plaatsvindt, gebaseerd op een brede triage en de hulpvragen die daaruit

naar voren komen. Per cliënt is één hoofdaanbieder verantwoordelijk voor de in te zetten jeugdhulp waarbij vooraf resultaatsafspraken worden gemaakt

tussen cliënt, aanbieder en jeugdprofessional. Het moeten maken van resultaatsafspraken met cliënten en jeugdprofessionals vraagt van aanbieders dat zij

(verder) transformeren overeenkomstig de visie van de 17 gemeenten op jeugdhulp. In de komende jaren willen we door middel van inkoop op basis van

zorgprofielen geleidelijk bewegen van een aanbod-gestuurd stelsel naar een dekkend en ontschot zorglandschap dat voldoet aan de vraag naar jeugdhulp in

Zuid-Holland Zuid.

12

We starten in 2016 met 3 zorgprofielen:

1. Jeugdigen met psychosociale problemen en problematische relaties tussen ouders;

2. Jeugdigen met ontwikkelings- en gedragsproblemen en ouders met ontoereikende opvoedvaardigheden;

3. Jeugdigen met ontwikkelings- en gedragsproblemen binnen multi-problemgezinnen.

Nieuwe en niet-gecontracteerde jeugdhulpaanbieders

Hoofdaanbieders van de zorgprofielen kunnen zelf kiezen of en zo ja welke jeugdhulpaanbieder(s) zij erbij halen voor het uitvoeren van de in te zetten

jeugdhulp. De uitvoering is dus niet beperkt tot de gecontracteerde partijen. Ook nieuwe en niet-gecontracteerde jeugdhulpaanbieders kunnen op deze

manier een bijdrage leveren aan de jeugdhulp in Zuid-Holland Zuid.

Nieuwe aanbieders en aanbieders die in 2015 geen contract met de Serviceorganisatie hadden, kunnen op basis van het raamwerkcontract jeugdhulp

leveren aan jeugdigen uit Zuid-Holland Zuid. Deze aanbieders moeten uiteraard voldoen aan dezelfde (kwaliteits-)eisen als de gecontracteerde aanbieders,

en hun aanbod moet bovendien complementair zijn aan het gecontracteerde aanbod.

Op dit moment in het proces hebben we nog onvoldoende kennis om te beoordelen of inkopen via klassiek aanbesteden in plaats van de voor 2015 en 2016

gekozen wijze van bestuurlijk contracteren, een beter antwoord geeft op de vraag uit de regio. We willen nadrukkelijk de ruimte houden om in een later

stadium voor klassiek aanbesteden te kiezen als blijkt dat hiermee meer sluitend maatwerk mogelijk is.

Outcome (maatschappelijk resultaat)

In het BRTA hebben we de maatschappelijke doelen en resultaten beschreven die we nastreven met het uitvoeren van de jeugdhulp. Er is nog onvoldoende

informatie beschikbaar om de outcome van de jeugdhulp te bepalen. Samen met het Nederlands jeugd instituut (Nji) bereiden we een geharmoniseerde

wijze van outcome-metingen door jeugdhulpaanbieders voor, waardoor sturen op basis van outcome-gegevens mogelijk wordt. Naast kwantitatieve

gegevens, vragen we hiervoor ook kwalitatieve metingen van jeugdhulpaanbieders.

1.3.2 Doel: clienten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod

Digitaal jeugdhulpdossier

In de visie van de 17 gemeenten is opgenomen dat we niet meer willen praten óver cliënten, maar mét cliënten. Bij deze verandering past volledige

transparantie van de jeugdhulp voor de cliënt. Deze gewenste transparantie zou gerealiseerd kunnen worden door middel van een digitaal jeugdhulpdossier

dat toegankelijk is voor de cliënt, of mogelijk zelfs beheerd wordt door de cliënt.

Cliëntenparticipatie

In 2015 is besloten het regionale cliëntenplatform jeugdhulp op te heffen. We willen toewerken naar een zelfstandig netwerk van

cliënten(vertegenwoordigers) dat beschikbaar is voor het benutten van expertise, ophalen van signalen en ervaringen van cliënten voor beleid en inkoop

13

van jeugdhulp in Zuid-Holland Zuid. Daarnaast willen we participatiemeting (bijvoorbeeld door middel van de zogenoemde JIJ-meter2) als kwaliteitseis

opnemen in het inkoopcontract met jeugdhulpaanbieders.

1.3.3 Doel: Versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het beroep op en de kosten van dure vormen van

jeugdhulp

Versterking basisvoorzieningen (‘Dijken op deltahoogte’)

In het BRTA hebben gemeenten afspraken gemaakt om voor de lokale basisvoorzieningen de ‘dijken op deltahoogte’ te brengen. Zij willen met elkaar een

lerend stelsel creëren om gezamenlijk afspraken te kunnen maken over de noodzakelijk aanwezige basisvoorzieningen in elke gemeente. Sterke

basisvoorzieningen kunnen gezinnen laagdrempelig en snel ondersteuning bieden en daardoor het beroep op jeugdteams en regionale zorgmarkt

verminderen. Ook biedt een goede verbinding tussen basisvoorzieningen en jeugdhulp mogelijkheden om de duur van jeugdhulp te verkorten. Jeugdteams

kunnen jeugdigen en gezinnen dan ‘overdragen’ aan professionals van lokale basisvoorzieningen, bijvoorbeeld door middel van een goede samenwerking

met CJG3-partners zoals de jeugdgezondheidszorg.

Hulp dichtbij brengen

We willen dat generalistische hulp laagdrempelig toegankelijk is voor kinderen en gezinnen. Dit vraagt een beweging waarin generalistische

ambulante hulp uit de regionale zorgmarkt dichtbij (in de leefomgeving van) kinderen en gezinnen wordt geboden. Om dit te bereiken, willen we

steeds meer jeugdhulp door de jeugdteams laten uitvoeren.

Regionale formule jeugdteams

In het BRTA is de regionale formule van de jeugdteams beschreven. Om te kunnen voldoen aan de eisen van de Jeugdwet moet elk jeugdteam beschikken

over de verschillende jeugdhulp-expertises zoals beschreven in de wet. Bovendien moeten jeugdprofessionals geregistreerd zijn. De wet stelt daarnaast

eisen aan de werkwijze van jeugdprofessionals. Zo worden kwaliteit en effectiviteit van de jeugdhulp gewaarborgd. In het overgangsjaar 2015 doen we

ervaring op met verschillende manieren van organisatie van de lokale/subregionale jeugdteams. Zo leren we wat werkt en wat niet. Met de verdere

ontwikkeling van de regionale formule willen we gemeenten jeugdprofessionals/jeugdteams bieden die garant staan voor kwalitatieve en effectieve

(toegang tot) jeugdhulp. Daarbij houden we oog voor de inzetbaarheid van de jeugdprofessionals/jeugdteams in de verschillende lokale/subregionale

2 De JIJ-meter meet aan de hand van vragenlijsten voor jongeren, ouders en hulpverleners, in hoeverre cliënten mogelijkheden krijgen om mee te praten, mee te doen en mee te beslissen

binnen hun instelling. Op basis van de uitkomst van de JIJ-meter krijgt een aanbieder niet alleen inzicht in de beleving van de verschillende doelgroepen over de geboden participatievormen,

maar ontvangt hij ook adviezen voor het verbeteren/ontwikkelen van de participatie.

3 CJG = centrum voor jeugd en gezin.

14

contexten van de 17 gemeenten. Door uit te gaan van een regionale formule die lokaal/subregionaal toepasbaar is, bevorderen we bovendien

rechtsgelijkheid voor cliënten van jeugdhulp.

Specialistische multidisciplinaire diagnostiek en advies

We willen dat specialistische expertise uit de regionale zorgmarkt wordt overgedragen aan de jeugdteams, zodat jeugdteams steeds beter in staat zijn te

bepalen welke hulp passend is voor kind en/of gezin. Dit draagt bij aan effectieve en efficiënte inzet van jeugdhulp. Door het op het juiste moment inzetten

van passende hulp wordt verergering van problemen voorkomen. In 2015 zijn we met dit doel gestart met het Diagnostiek en Advies Netwerk (DAN). In het

DAN is multidisciplinaire specialistische jeugdhulpexpertise beschikbaar. Jeugdteams kunnen het DAN en natuurlijk ook specifieke jeugdhulpaanbieders

raadplegen wanneer zij er in de ondersteuning van kinderen en gezinnen niet uitkomen. We willen verkennen hoe we deze expertise het best kunnen

overdragen aan de jeugdteams. Dit is belangrijk omdat we uit onderzoek weten dat er vaak sprake is van ‘stepped care’ waarbij er gestart wordt met te

lichte hulp en vervolgens te laat specialistische hulp erbij wordt gehaald, waardoor deze zwaarder is dan aanvankelijk nodig zou zijn geweest. Door

specialistische expertise ‘naar voren’ te halen, willen we de kwaliteit van de toegang tot de jeugdhulp bevorderen.

Samenwerking met medisch verwijzers

In de Jeugdwet is bepaald dat naast de toegang die de gemeenten organiseren (in onze regio door middel van de jeugdteams/sociale teams), ook medisch

verwijzers kinderen en gezinnen rechtstreeks mogen doorverwijzen naar jeugdhulp die wordt geboden door de regionale zorgmarkt. We zien dat

jeugdteams en medisch verwijzers bekend raken met elkaar, maar dat samenwerking nog niet als vanzelf ontstaat. Medisch verwijzers verwijzen vaak

zonder contact te hebben gehad met het jeugdteam. We willen de samenwerking van jeugdteams met medisch verwijzers versterken, zodat medisch

verwijzers kinderen en gezinnen ook gaan doorverwijzen naar hulp die de jeugdteams zelf kunnen bieden. Daarnaast willen we afspraken maken over

doorverwijzingen naar de regionale zorgmarkt, zodat de toegang hiertoe eenduidig verloopt. Ook willen we dat de jeugdteams goed zicht krijgen op deze

doorverwijzingen, zodat zij hun budgetverantwoordelijkheid waar kunnen maken. Daarnaast willen we graag dat jeugdteams en medisch verwijzers

samenwerken voor kinderen en gezinnen met meervoudige problemen, volgens het principe van 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur. Bovendien zien we kansen voor

het vergroten van de effectiviteit en efficiency van de toegang. Zo zou de rol van de praktijkondersteuner GGZ die opereert binnen de huisartsenpraktijk,

kunnen worden ingevuld door een jeugdprofessional of zou de praktijkondersteuner basis-GGZ jeugdhulp kunnen uitvoeren binnen het concept van de

jeugdteams.

Administratieve lastenverlichting en deregulering

We willen meer hulp laagdrempelig toegankelijk maken á la de jeugdhulp die de jeugdteams bieden (zie ook paragraaf 1.3.1). Zo willen we in 2015 al starten

met het afgeven van algemene beschikkingen op onderdelen van basis-GGZ en specialistische GGZ en in 2016 ernstige enkelvoudige dyslexiezorg

toegankelijk maken als algemene voorziening, zonder dat hiervoor een beschikking wordt afgegeven. Bijkomend doel hiervan is dat we de jeugdteams in

staat willen stellen meer van hun tijd direct te kunnen inzetten voor het bieden van hulp aan kinderen en gezinnen.

15

Daarnaast willen we bij de introductie van de zorgprofielen aandacht besteden aan het verlichten van administratieve lasten. Trajecten in het kader van een

zorgprofiel worden gefinancierd op basis van een all-in-prijs waardoor jeugdteams per traject één beschikking kunnen afgeven in plaats van beschikkingen

per onderdeel. Voor jeugdhulpaanbieders betekent financiering op basis van zorgprofielen op termijn minder registratie- en declaratielast.

In algemene zin nodigen we partijen uit concrete knelpunten en suggesties voor lastenverlichting en deregulering te melden aan de Serviceorganisatie,

zodat we met elkaar tot een steeds efficiënter werkend stelsel kunnen komen.

1.3.4 Doel: 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het jeugddomein wordt geholpen volgens de

methodiek 1 gezin, 1 plan, 1 begeleider

Gezinsaanpak: vraaggericht en in samenwerking met sociaal domein (onder andere 3D, (passend) onderwijs en 18-/18+)

Bij meervoudige problemen, werkt de jeugdprofessional volgens het principe van 1 gezin, 1 plan, 1 regisseur en samen met andere partners in het sociale

domein. Ook dit vraagt een wezenlijke cultuuromslag. We zien in de praktijk dat jeugdprofessionals veelal nog kindgericht werken. Een gezinsgerichte

aanpak vergt daarnaast ook ondersteuning van ouders. Uit onderzoek weten we dat 25% van de jeugdigen die jeugdhulp ontvangt, daarnaast nog gebruik

maakt van andere hulpvormen en dat deze groep zowel kind- als ouderproblematiek kent. Ook weten we dat jeugdigen in speciaal onderwijs vaak gebruik

maken van jeugdhulp. Door het ontbreken van intersectorale samenwerking is de geboden hulp veelal niet effectief. Met de introductie van het zorgprofiel

‘jeugdigen met ontwikkelings- en gedragsproblemen binnen multi-problemgezinnen’ willen we deze samenwerking bevorderen. Gezinnen met meervoudige

problemen maken doorgaans gebruik van verschillende soorten hulp en vaak ook met tussenpozen. Voor het bieden van effectieve hulp is het van groot

belang dat de jeugdprofessional de benodigde samenwerking realiseert met andere partners in het sociale domein. De rol die de jeugdprofessional in deze

samenwerking vervult, is afhankelijk van de afspraken die gemeenten lokaal/subregionaal hebben gemaakt binnen het sociale domein. De jeugdprofessional

moet goed op de hoogte zijn van de lokale/subregionale afspraken en in staat zijn op gezinsniveau de noodzakelijke samenhang aan te brengen. Het gaat

dan bijvoorbeeld om afspraken op het gebied van de 3 decentralisaties (Jeugdwet, Wmo 2015 en Participatiewet), (passend) onderwijs,

inkomen/schuldhulpverlening, huisvesting, zorg voor volwassenen en continuïteit van hulp voor jeugdigen die de 18-jarige leeftijd bereiken (‘18-/18+’) en

als gevolg daarvan geen beroep meer kunnen doen op de Jeugdwet. De jeugdprofessional moet in staat zijn om rekening houdend met de lokale afspraken,

regie te voeren op het gezinsgerichte actieplan. Overigens stelt een gezinsgerichte aanpak niet alleen eisen aan jeugdprofessionals, maar ook aan

gemeenten. Ontkokering binnen gemeenten maakt een integrale aanpak in de praktijk mogelijk. Jeugdprofessionals vervullen een signalerende rol voor

gemeenten, door knelpunten binnen het sociale domein te agenderen. Door voortdurend met elkaar aan de hand van casuïstiek oplossingen te zoeken,

organiseren we een lerend stelsel. Zo kunnen we een ontschotte, gezinsgerichte aanpak realiseren.

Crisisdienst

In het BRTA is één integrale crisisdienst voor 0-100 jarigen geschetst als stip op de horizon. We willen dat kinderen en gezinnen in crisissituaties op één

telefoonnummer terecht kunnen. We willen dat achter dit telefoonnummer de partijen die crisisdiensten aanbieden, integraal met elkaar gaan

samenwerken, al dan niet verenigd in één organisatie. Ook wanneer kinderen en gezinnen in crisissituaties bij één van de partners terecht komen,

16

bijvoorbeeld politie, willen we dat deze contact opneemt met de crisisdienst. In onderlinge afstemming kan immers de best passende hulp voor kind en/of

gezin worden bepaald. In het BRTA is ook aangegeven dat crisishulp uitsluitend kortdurend wordt ingezet; zodra het kan wordt het kind en/of gezin

overgedragen aan het jeugdteam of sociale (wijk)team.

1.3.5 Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde rijksmiddelen van de 17 gemeenten

Budgetverantwoordelijkheid

We willen dat het jeugdhulpbudget effectief en efficiënt wordt ingezet. We willen ondanks de landelijke efficiencykorting de jeugdhulp zoveel mogelijk

binnen het beschikbare budget uitvoeren. Dit vraagt enerzijds kostenbewustzijn van de jeugdprofessionals en durf om lastige keuzes te maken. We merken

dat dit laatste nog lastig gevonden wordt. Het is echter wel noodzakelijk om de gewenste transformatie van zware naar lichtere/goedkopere (maar

passende!) hulp te realiseren. We willen toewerken naar jeugdteams die verantwoordelijk zijn voor het budget dat beschikbaar is voor de inzet van

jeugdhulp uit de regionale zorgmarkt voor kinderen en gezinnen in hun gebied. Het begrip ‘efficiency’ heeft ook betrekking op de organisatie van de

jeugdteams zelf.

Sturingsinformatie

We constateren dat we nog steeds over onvoldoende sturingsinformatie beschikken om keuzes te kunnen maken bij de organisatie van de gewenste

transformatie. Zo hebben we bijvoorbeeld onvoldoende inzicht in de oorzaken van de forse overschrijding op het budget dat we hadden begroot voor hoog

specialistische hulp op basis van het Landelijk Transitie Arrangement. We gaan onze maandrapportages verder vullen zodat gemeenten en ons bestuur

(maandelijks) kunnen beschikken over betrouwbare sturingsinformatie en op basis daarvan de transformatiedoelen gaandeweg aanscherpen en zo nodig

bijstellen. Naast cijfermatige informatie, bevatten de maandrapportages ook inhoudelijke analyses.

In de Sturingsnotitie jeugdhulp ZHZ is gemeenteraden en colleges gesuggereerd om jeugdteams te bezoeken en met ouders en professionals het gesprek

aan te gaan om informele controle en sturing uit te oefenen. Dit draagt bij aan een beter zicht op de uitvoering en toegevoegde waarde van de inzet

jeugdhulp.

Solidariteit

In het BRTA is afgesproken dat de gemeenten in Zuid-Holland Zuid solidair zijn voor alle jeugdhulp met uitzondering van de hulp die door de jeugdteams

wordt geboden. Overeenkomstig de afspraak uit het BRTA evalueren we het huidige, gezamenlijke budgetmodel en onderzoeken we de mogelijkheden van

een verzekeringsmodel dat prikkels bevat.

17

2 Serviceorganisatie als regisseur van de transformatie

De Serviceorganisatie heeft van de 17 gemeenten in mandaat en delegatie de verantwoordelijkheid gekregen voor de taken die voortvloeien uit de

Jeugdwet. De Serviceorganisatie is opgezet als een regie-organisatie met een beperkte personele invulling. Dit betekent automatisch dat we deze

stelselverantwoordelijkheid alleen op een abstract niveau kunnen invullen. Na het overnemen van de jeugdhulptaken per 1 januari 2015 hebben we echter

gemerkt dat het voeren van regie niet voldoende is om het nieuwe stelsel in Zuid-Holland Zuid ‘in te regelen’ en hebben we ons bemoeid met de uitvoering

van de jeugdhulp.

We willen de komende jaren toewerken naar een stelsel waarin partners elk hun rol vervullen in samenhang met elkaar. Om dit te bereiken zullen we nu

nog noodgedwongen de strenge regisseur zijn die soms reguleert en corrigeert om ervoor te zorgen dat de jeugdhulp binnen de (financiële) kaders wordt

uitgevoerd. Wij streven ernaar om de komende jaren steeds meer een regisseur te worden die op basis van duidelijke kaders echt vanuit een regierol haar

stelselverantwoordelijkheid kan invullen. Voor het vervullen van deze rol is het beschikken over goede sturingsinformatie noodzakelijk.

Om de regisseur op afstand te worden, hanteren we de komende periode de volgende leidende principes bij de uitvoering van deze transformatieagenda:

1) Alles wat we doen, heeft een toegevoegde waarde voor kinderen en gezinnen: bij alles wat wij doen en vragen van onze partners, stellen we ons de

vraag of dit een toegevoegde waarde heeft voor kinderen en gezinnen, door onder andere te toetsen aan de maatschappelijke doelen en resultaten

zoals deze zijn vastgelegd in het Beleidsrijk Regionaal Transitie Arrangement (BRTA).

2) We belonen goed gedrag/innovatie van partners in het stelsel: we willen met partners werken die op een pro-actieve wijze meedenken en

meewerken bij de uitvoering van deze transformatieagenda. Wij willen samenwerken met koplopers die deze rol uitstralen in werk, houding en

gedrag. Wij geven ruimte en gaan er vanuit dat innovatie vanuit huidige en nieuwe partners in het stelsel zelf wordt opgepakt.

3) Getransformeerde jeugdhulp bereiken we door middel van co-creatie: we willen in co-creatie met cliënten, professionals, aanbieders en

gemeenten de noodzakelijke transformatie realiseren.

4) Goed is goed genoeg: het krappe financiële kader dwingt tot het maken van keuzes en stellen van prioriteiten. Om kinderen en gezinnen die dat

nodig hebben, hulp te kunnen bieden, gaan we uit van het principe dat goed, goed genoeg is. Zo willen we zoveel mogelijk kinderen en gezinnen

kunnen helpen.

De Serviceorganisatie voert haar taken uit in delegatie en mandaat namens de 17 gemeenten. Een goede samenwerking bij de uitvoering van de jeugdhulp

is noodzakelijk. Zo kunnen gemeenten en Serviceorganisatie elkaar versterken en daarmee ook de ondersteuning van kinderen en gezinnen verbeteren.

Deze samenwerking is niet alleen nodig voor de uitvoering van de jeugdhulp, maar ook voor de ondersteuning van gezinnen in het bredere sociale domein

van gemeenten. Hierboven beschreven we al de gewenste transformatie van de rol van de Serviceorganisatie. De noodzakelijke samenwerking in het

bredere sociale domein vraagt ook om een transformatie van gemeenten zelf. Een gezinsgerichte aanpak in het sociale domein vraagt immers ook

18

meedenken en meewerken van gemeentelijke diensten zoals schuldhulpverlening. Als we dit met elkaar weten te bereiken, zijn we in staat een

toegevoegde waarde te bieden voor kinderen en gezinnen in Zuid-Holland Zuid en meer te doen met de middelen die tot onze beschikking staan.

Bij de uitvoering van deze transformatieagenda wil de Serviceorganisatie nadrukkelijk gezamenlijk optrekken met de gemeenten.

19

3 De Transformatieagenda jeugdhulp 2016-2018

In dit hoofdstuk presenteren we u op overzichtelijke wijze ons beeld van de gewenste situatie op 1 januari 2018 en de stappen die volgens ons nodig zijn om

de benodigde transformatie te realiseren. In de bijlage bij dit document vindt u per gepresenteerd thema korte achtergrondinformatie.

3.1 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt en/of zelfredzaamheid van kind

en/of gezin toeneemt

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Jeugdteams

Zelfredzaamheid (eigen kracht)

- Mate van zelfredzaamheid bij

ouders en jeugdigen wordt

niet bepaald bij uitvoering

jeugdhulp.

- Er is een methodiek

vastgesteld en

geïmplementeerd voor

bepalen van mate van

zelfredzaamheid van ouders

en jeugdigen.

- Registratie op vaste

meetmomenten van

zelfredzaamheid is

geïmplementeerd om inzicht

te verkrijgen in wat werkt.

- Methodiek voor bepalen van

mate van zelfredzaamheid

wordt gebruikt bij uitvoering

jeugdhulp.

- Op basis van analyse van

geregistreerde gegevens over

zelfredzaamheid is zo mogelijk

bepaald wat werkt en is

resultaatsafspraak gemaakt bij

inkoop 2018.

- Op basis van analyse van

geregistreerde gegevens over

zelfredzaamheid, worden

meerjarige

resultaatsafspraken gemaakt

bij inkoop 2019.

20

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Eenduidige triage

- Screening is onderdeel van

regionale formule jeugdteams

zoals beschreven in

beleidsplannen jeugdhulp van

gemeenten in ZHZ.

- Jeugdprofessionals werken

met verschillende

methodieken.

- Er is een eenduidige wijze van

triage vastgesteld voor

hulpvragen over opgroeien

(jeugdige), opvoeden (ouder)

en veiligheid (jeugdige en

ouder).

- Er is een scholingsplan

ontwikkeld voor

jeugdprofessionals; de

uitvoering van het plan is

gestart.

- Jeugdprofessionals zijn

geschoold in werken met

gekozen wijze van triage en

voeren eenduidige triage uit;

scholing wordt blijvend

onderhouden.

- Jeugdprofessional hanteert

eenduidige wijze van triage

voor jeugdhulp, welke voldoet

aan Jeugdwet, en is in staat

daarmee bij te dragen aan

bredere triage in sociaal

domein, wanneer dit

lokaal/subregionaal wordt

afgesproken.

Transformatie regionale

zorgmarkt

- Nog te weinig transformatie

van zware naar

lichte/goedkope hulp en over

intersectorale grenzen heen.

- In inkoopcontracten met

strategische partners zijn

afspraken vastgelegd over

transformatie en substitutie

van jeugdhulp, onder andere

door afschalen en inzetten

goedkopere jeugdhulp.

- Op basis van

ervaringsgegevens zijn

transformatie- en

substitutieafspraken bij inkoop

2017 aangescherpt (onder

andere vervanging

residentiële hulp door

ambulante hulp en

buitenregionale plaatsingen

door regionale plaatsingen).

- Op basis van

ervaringsgegevens zijn

transformatie- en

substitutieafspraken bij inkoop

2018 aangescherpt.

21

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

18-/18+ - Aansluiting van zorg na 18e

verjaardag komt laat of niet

op gang.

- Er zijn geen samenwerkings-

en procesafspraken tussen

organisaties, stichting

Jeugdteams, CIZ, Wmo en

zorgkantoren.

- Jeugdprofessionals hebben

niet altijd zicht op jeugdigen

waarvoor zorg moet

doorlopen na 18e verjaardag.

- Ontbrekende kennis en

onduidelijkheid over

wettelijke opvolging na

Jeugdwet.

- Jeugdprofessionals hebben

overzicht van jeugdigen

waarvoor zorg moet

doorlopen na 18e verjaardag.

- Signalering van benodigde

zorg na 18e verjaardag

verschuift naar voren (bij

16,5/17 jaar).

- Jeugdprofessionals/

jeugdhulpaanbieders hebben

kennis van wettelijk kader en

opvolging na beëindiging van

hulp uit Jeugdwet.

- Jeugdprofessionals zijn zich

bewust van verschillende

leefdomeinen na 18e

verjaardag.

- Jeugdprofessionals bespreken

met jeugdige bij opstellen van

actieplan de opvolging die

nodig is na 18e verjaardag en

leggen vast wie regie voert.

- Jeugdprofessionals hebben

inzicht welke ketenpartners zij

hierbij moeten betrekken.

- Er worden

samenwerkingsafspraken

gemaakt met o.a. CIZ, Wmo

en zorgkantoren.

- Verantwoordelijkheid van

aanbieders voor tijdige

signaleren en organiseren van

zorg na 18e verjaardag is

onderdeel van

contractmanagement.

- Op basis van

ervaringsgegevens worden

samenwerkingsafspraken met

ketenpartners aangescherpt.

- In contracten wordt

opgenomen dat aanbieders

mede verantwoordelijk zijn

voor tijdig signaleren en

organiseren van zorg na 18e

verjaardag.

- Onderzoeken van

mogelijkheden voor

budgettair 3D-arrangement

voor doelgroep die 18 jaar

wordt en daarna nog zorg

nodig heeft.

- Jeugdprofessionals leggen in

actieplan vast welke

voorzieningen voor jeugdige

na 18e verjaardag moeten

worden getroffen.

- Jeugdprofessionals betrekken

de juiste partners op de

verschillende leefgebieden bij

opstellen en uitvoeren van

actieplan. Er is vastgelegd wie

regie voert in

overgangsperiode.

- Regiefunctie kan na 18e

verjaardag worden belegd bij

opvolgende partij.

- Jeugdhulpaanbieders

benoemen bij 16,5/17 jaar

concrete stappen voor

behalen van doelen voor 18e

jaar en opvolging daarna.

22

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Veilig Thuis - Er is een samenwerkings-

organisatie Veilig Thuis.

- Veilig Thuis werkt samen met

jeugdteams met als doel dat

deel van 1e contacten Veilig

Thuis wordt overgenomen

door Jeugdteams die door het

direct bieden van hulp,

opgroei- en

opvoedvraagstukken kunnen

oplossen en verergering van

problemen voorkomen.

- Besluiten over positionering

Veilig Thuis vanaf 1 januari

2017.

- Jeugdteams nemen na triage

deel van 1e contacten Veilig

Thuis over.

- Samenwerking Veilig Thuis en

Jeugdteams leidt tot eerder

signaleren van problemen

waardoor deel van 1e

contacten Veilig Thuis kan

worden voorkomen.

- Integrale werkwijze Veilig

Thuis en betere samenwerking

met relevante partijen leidt

aanvankelijk tot stijging aantal

1e contacten Veilig Thuis en

tegelijkertijd tot korte

doorlooptijden.

- Implementeren het besluit

over positionering.

- Samenwerking Veilig Thuis en

jeugdteams leidt tot minder 1e

contacten Veilig Thuis en

oppakken van deel van 1e

contacten Veilig Thuis door

jeugdteams; Veilig Thuis

neemt minder 1e contacten in

behandeling dan in 2016.

- Veilig Thuis neemt 25% minder

1e contacten in behandeling

dan in 2014 (doordat in

samenwerking met

jeugdteams deel van 1e

contacten wordt voorkomen

en deel na triage wordt

opgepakt door jeugdteams).

23

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Beschermingstafel en

jeugdbescherming

- Aan beschermingstafel

worden alle meldingen van

ernstig bedreigde kinderen

besproken.

- Starten met ouders betrekken

aan beschermingstafel.

- Samenwerking tussen

jeugdteams en partners in

veiligheidsdomein leidt tot

minder rechterlijke

maatregelen en/of

maatregelen van kortere duur.

- Op basis van ervaringen met

ouders betrekken aan

beschermingstafel in 2015,

besluiten over vervolg en

besluit implementeren en

uitvoeren.

- Onderzoeken van

mogelijkheid om alle

meldingen jeugdreclassering

via jeugdtafel in

Veiligheidshuis te laten lopen

voor betere oplossingen voor

jeugdigen.

- Samenwerking tussen

jeugdteams en partners in

veiligheidsdomein leidt tot

minder rechterlijke

maatregelen en/of

maatregelen van kortere duur.

- Samenwerking tussen

jeugdteams en partners in

veiligheidsdomein leidt tot

10% minder rechterlijke

maatregelen en/of

maatregelen van kortere duur

ten opzichte van 2015.

Jeugdtafel en jeugdreclassering - Er is een jeugdtafel in het

Veiligheidshuis ZHZ.

- Verkennen of jeugdtafel kan

worden ontwikkeld analoog

aan beschermingstafel.

- Maken van

transformatieafspraken met

partners in

samenwerkingsovereenkomst

en/contracten.

- Besluiten over ontwikkeling

van jeugdtafel en besluit

implementeren.

- Samenwerking tussen

jeugdteams en partners in

veiligheidsdomein leidt tot 5 %

minder maatregelen en/of

maatregelen van kortere duur

ten opzichte van 2015.

24

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Arrangeren zorglandschap - Aanbieders die in 2014

jeugdhulp leverden, zijn

gecontracteerd voor één jaar

(2015).

- Voorbereiden inkoop 2016

deels vraaggericht op basis

van 3 zorgprofielen

(samengestelde pakketten van

zorg op basis van type

zorgvraag) en deels

aanbodgericht op basis van

systematiek 2014.

- 2-jarige contracten voor

strategische partners, deels op

basis van zorgprofielen.

- Selectie strategische partners

op financiële gronden

(contractwaarde > € 100.000).

- Op basis van ervaringen,

uitbreiden van zorgprofielen.

- 2-jarige contracten voor

strategische partners, deels op

basis van zorgprofielen.

- Selectie strategische partners

op financiële gronden.

- Ontwikkelen inhoudelijke

criteria voor selectie

strategische partners; partners

die willen en kunnen bijdragen

aan transformatie jeugdhulp

in ZHZ.

- Op basis van ervaringen,

uitbreiden van zorgprofielen.

- Meerjarige contracten voor

strategische partners, deels op

basis van zorgprofielen.

- Selectie strategische partners

op inhoudelijke gronden.

- Volledig dekkend en ontschot

zorglandschap dat voldoet aan

de vraag naar jeugdhulp in ZHZ

op basis van zorgprofielen.

Nieuwe en niet-gecontracteerde

jeugdhulpaanbieders

- Er zijn geen nieuwe

aanbieders gecontracteerd.

PGB en onderaannemerschap

zijn enige mogelijkheden voor

nieuwe aanbieders.

- Ruimte voor nieuwe

aanbieders dankzij

raamwerkovereenkomst en

als onderaannemer van

zorgprofielen.

- Afhankelijk van ervaringen

bepalen of inkoop 2018 (en

verder) gebeurt op basis van

bestuurlijke contractering of

klassieke aanbesteding.

- Ruimte voor nieuwe

aanbieders dankzij

raamovereenkomst.

- Voorbereiden inkoop 2018 (en

verder) op basis van

bestuurlijke contractering of

klassieke aanbesteding.

- Ruimte voor nieuwe

aanbieders afhankelijk van

gekozen wijze van inkoop.

Outcome en (maatschappelijk)

resultaat

- Realisatie BRTA-doelen wordt

halfjaarlijks gerapporteerd

aan gemeenten en bestuur.

- Veel informatie is nog niet

beschikbaar.

- Starten met voorbereiden

outcome-metingen samen

met Nji.

- Serviceorganisatie en Nji

inventariseren gezamenlijk

inhoud en uitkomsten van

outcome-metingen die

worden gedaan door

jeugdhulpaanbieders en

Stichting Jeugdteams.

- Serviceorganisatie en Nji

treffen gezamenlijk

voorbereidingen voor

geharmoniseerde wijze van

outcome-metingen van

jeugdhulp in ZHZ. Ervaringen

met afspraken over resultaat

en maatschappelijk effect van

zorgprofielen, worden hierbij

betrokken.

- Jeugdhulpaanbieders meten

outcome van jeugdhulp in ZHZ

volgens geharmoniseerde

wijze, waardoor benchmarking

mogelijk wordt.

- Sturing van jeugdhulp op basis

van outcome-gegevens wordt

mogelijk.

25

3.2 Doel: cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018 Digitaal jeugdhulpdossier - Cliënt beschikt niet over

digitaal jeugdhulpdossier.

- Verkennen van mogelijkheden

en beperkingen van digitaal

beschikbaar maken van

dossier voor cliënt.

- Besluiten over digitaal

beschikbaar maken van

dossier voor cliënt en

implementatie van besluit.

- Cliënt beschikt over digitaal

jeugdhulpdossier.

Cliëntenparticipatie - Beëindiging cliëntenplatform

en start doorontwikkeling

cliëntenparticipatie.

- Onafhankelijk deskundige

bereidt samen met

cliënten(vertegenwoordigers)

plan voor cliëntenparticipatie

in ZHZ voor.

- Verbreden van bestaand

netwerk van cliënten(-

vertegenwoordigers)

jeugdhulp.

- Inzet van verschillende typen

cliënten-participatie bij beleid

en inkoop.

- Samen met jeugdhulp-

aanbieders onderzoeken van

mogelijkheid van inzetten JIJ-

meter bij inkoop.

- Netwerk van cliënten is

vergroot en bestaat uit

verschillende expertise- en

themagroepen die kunnen

participeren bij beleid en

inkoop.

- Participatiemeting

(bijvoorbeeld JIJ-meter) is

kwaliteitseis in inkoopcontract

met jeugdhulpaanbieders.

- Er is een zelfstandige

netwerkstructuur van

cliënten(vertegenwoordigers)

beschikbaar voor het

benutten van expertise,

ophalen van signalen en

ervaringen van cliënten voor

beleid en inkoop van

jeugdhulp in ZHZ.

26

3.3 Doel: versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het

beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018 Versterking basisvoorzieningen

(‘Dijken op deltahoogte’)

- Gemeenten inventariseren

good practices op gebied van

preventie.

- Gemeenten inventariseren

verschillende werkwijzen van

jeugdteams in ZHZ.

- Gemeenten maken overzicht

van preventieve

voorzieningen in ZHZ.

- Gemeenten organiseren

bijeenkomsten om van elkaar

te leren.

- Op basis van ervaringen met

basisvoorzieningen,

jeugdteams en regionale

zorgmarkt in 2015 maken

gemeenten afspraken over

minimale basisvoorzieningen

in elke gemeente.

- Versterking van

basisvoorzieningen in

gemeenten.

- Gemeentelijke

basisvoorzieningen zijn

versterkt en in staat vragen

van gezinnen te

beantwoorden, waardoor

beroep op

jeugdteams/gebruik van

regionale zorgmarkt

vermindert.

Jeugdhulp dichtbij brengen

- Met introductie jeugdteams

wordt deel van jeugdhulp

- Jeugdteams kunnen zelf meer

jeugdhulp bieden, lokaal nabij

en snel toegankelijk, zonder

hulp uit regionale zorgmarkt

erbij te halen. Verhouding

budget jeugdteams/regionale

zorgmarkt wijzigt ten gunste

van jeugdteams/algemene

voorzieningen jeugdhulp.

- Verhouding budget

jeugdteams/regionale

zorgmarkt wijzigt ten gunste

van jeugdteams/algemene

voorzieningen jeugdhulp.

- Verhouding

jeugdteams/regionale

zorgmarkt wijzigt ten gunste

van jeugdteams/algemene

voorzieningen jeugdhulp.

27

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Regionale formule jeugdteams

- Regionaal werkende Stichting

Jeugdteams voert

lokale/subregionale

jeugdteams/sociale teams uit.

- 2015 is overgangsjaar voor

opdoen van ervaring en leren

van verschillen.

- Stichting Jeugdteams heeft

plan gemaakt voor

organisatieontwikkeling.

- Realisatie regionale formule

voor herkenbaarheid/-

eenduidigheid, effectiviteit en

efficiënte inzet van middelen,

blijkt uit uitvoerings-

programma 2016 en

meerjarenplan van Stichting

Jeugdteams.

- Op kleine schaal wordt gestart

met aanbieden van basis-GGZ

als algemene voorziening, als

onderdeel van jeugdteam-

concept (niet noodzakelijk ook

als onderdeel van Stichting

Jeugdteams). Indien succesvol

wordt dit uitgebreid, mogelijk

ook voor andere vormen van

jeugdhulp die tot dan door de

regionale zorgmarkt werden

uitgevoerd.

- Ernstige enkelvoudige

dyslexiezorg wordt ingezet als

algemene voorziening.

- Realisatie regionale formule

blijkt uit

uitvoeringsprogramma 2017

en meerjarenplan van

Stichting Jeugdteams.

- Op basis van ervaringen met

algemene voorzieningen als

onderdeel van

jeugdteamconcept, wordt

regionale formule indien

gewenst uitgebreid met

algemene voorzieningen.

- Jeugdprofessional werkt

volgens regionale formule die

aansluit op

lokale/subregionale afspraken

met gemeenten.

Specialistische multidisciplinaire

diagnostiek en advies

- Diagnostiek en Advies

Netwerk (DAN) sluit aan bij

casuïstiekbesprekingen van

jeugdteams voor specialistisch

multidisciplinair advies.

- Bepalen van benodigde

expertise voor voorzien in

specialistische

multidisciplinaire diagnostiek

en advies.

- Bepalen welke positionering

van deze expertise de hoogst

toegevoegde waarde heeft.

- Besluiten over positionering.

- Implementeren van

positionering van

specialistische en

multidisciplinaire diagnostiek

en advies.

-

- Specialistische

multidisciplinaire diagnostiek

en advies wordt effectief en

efficiënt ingezet.

Samenwerking huisartsen, - Er is grotendeels zicht op - Er is zicht op verwijsgedrag - (Lokale) samenwerking tussen - (Lokale) samenwerking tussen

28

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

medisch specialisten en

jeugdartsen

verwijsgedrag van huisartsen,

medisch specialisten en

huisartsen.

- Huisartsen, medisch

specialisten en jeugdartsen

zijn grotendeels bekend met

hun rol in jeugdhulpstelsel in

ZHZ.

- Huisartsen (-vertegen-

woordigers) worden

betrokken bij ontwerp

zorgprofielen voor inkoop

2016.

- Samen met gemeenten,

huisartsengroep en Stichting

Jeugdteams wordt business

case uitgewerkt voor

substitutie van zorg in

jeugdketen in

Alblasserwaard/Vijfheeren-

landen.

van huisartsen, medisch

specialisten en jeugdteams.

- Huisartsen, medisch

specialisten en jeugdartsen

zijn goed bekend met hun rol

in jeugdhulpstelsel in ZHZ.

- Er is een gezamenlijke ambitie

en er zijn procesafspraken met

huisartsen over verwijzingen

naar jeugdteam en regionale

zorgmarkt en over rol van

huisartsen in relatie tot

zorgprofielen.

- Op basis van besluitvorming

over business case wordt

gestart met substitutie van

zorg in jeugdketen in

Alblasserwaard/Vijfheeren-

landen.

- (Lokale) samenwerking tussen

huisarts, praktijkondersteuner

GGZ, algemene voorzieningen

en Stichting Jeugdteams leidt

tot afname van 2,5% van

verwijzingen door huisarts

naar regionale zorgmarkt ten

opzichte van 2015.

huisarts, praktijkondersteuner

GGZ, algemene voorzieningen

en Stichting Jeugdteams leidt

tot afname van 7,5% van

verwijzingen door huisarts

naar regionale zorgmarkt ten

opzichte van 2015.

- Op basis van ervaringen met

substitutie in 2016, worden

afspraken over substitutie

gemaakt met huisartsen in

andere gemeenten in ZHZ en

met medisch specialisten en

jeugdartsen.

huisarts, praktijkondersteuner

GGZ, algemene voorzieningen

en Stichting Jeugdteams leidt

tot afname van 15% van

verwijzingen door huisarts

naar regionale zorgmarkt, ten

opzichte van 2015.

- (Lokale) samenwerking van

algemene voorzieningen en

Stichting Jeugdteams met

medisch specialisten en

jeugdartsen leidt tot afname

van 5% van verwijzingen door

medisch specialisten en

jeugdartsen naar regionale

zorgmarkt, ten opzichte van

2017.

29

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Administratieve

lastenverlichting en

deregulering

- Serviceorganisatie geeft

beschikkingen af, op advies

van jeugdteams, voor alle

vormen van jeugdhulp (met

uitzondering van hulp door

jeugdteams).

- In beschikkingen zijn per code

hoeveelheid en tijd

gespecificeerd.

- Beschikkingen worden

afgegeven voor maximaal 1

jaar.

- Starten met afgeven van

algemene beschikkingen op

onderdelen van basis-GGZ en

specialistische GGZ.

- Ernstige enkelvoudige

dyslexiezorg toegankelijk

zonder beschikking (algemene

voorziening), op basis van

afspraken met

samenwerkingsverbanden

Passend Onderwijs.

- In beschikkingen van zorg uit

zorgprofielen geen specificatie

in codes of tijd nodig;

bovendien slechts 1

beschikking nodig per

zorgtraject in plaats van per

onderdeel.

- Beschikkingen kunnen worden

afgegeven voor duur van

langer dan 1 jaar.

- Generalistische basis-GGZ en

onderdelen van specialistische

GGZ toegankelijk zonder

beschikking.

- Meer vormen van jeugdhulp

zijn toegankelijk zonder

beschikking (algemene

voorzieningen).

- Maximale administratieve

tijdbesteding jeugdteams per

beschikking bedraagt 15

minuten; jeugdteams kunnen

meer tijd besteden aan bieden

van jeugdhulp ten opzichte

van 2015.

30

3.4 Doel: 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het

jeugddomein wordt geholpen volgens de methodiek 1 gezin, 1 plan, 1 begeleider

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018 Gezinsaanpak: vraaggericht en

in samenwerking met sociaal

domein (onder andere 3D,

(passend) onderwijs en 18-/18+)

- Jeugdprofessional werkt met

gezin aan actieplan en brengt

daarmee

situatie/problematiek van

gezin in beeld.

- Jeugdprofessional werkt

steeds meer samen met

partners in sociaal domein.

- Jeugdprofessional werkt

volgens principe 1 gezin, 1

plan, 1 regisseur vanuit het

perspectief van jeugdhulp.

- Jeugdprofessional is vaste

partner in sociaal domein.

- Jeugdprofessional is

natuurlijke partner voor

gezinnen.

- Inzet van jeugdprofessional

voldoet aan eisen van

Jeugdwet en past binnen

lokale/subregionale

samenwerking in sociaal

domein.

- Jeugdprofessional is in staat,

wanneer hierover

lokale/subregionale afspraken

zijn gemaakt, op te treden als

gezinsregisseur in sociaal

domein.

Crisisdienst - Er is een duidelijk overzicht

van crisisdiensten voor

jeugdigen (jeugdteam, CIT,

Veilig Thuis, huisarts, ggz,

politie en 112).

- Relevante partijen werken op

casusniveau samen.

- CIT en Vivenz starten met

gezamenlijke 7*24 uurs

bereikbaarheidsdienst voor 0-

100 jarigen.

- Relevante partijen werken

niet-vrijblijvend samen op

basis van samenwerkings-

overeenkomst voor jeugdigen

in crisis.

- Jeugdteams, aanbieders en

andere betrokken partijen

werken samen met CIT om

escalatie te voorkomen;

betere samenwerking leidt

aanvankelijk tot stijging aantal

cliënten en tegelijkertijd tot

korte doorlooptijden.

- Onderzoek naar

mogelijkheden en

wenselijkheid 1 integrale

crisisdienst jeugd (en besluit).

- Implementatie van besluit

over 1 integrale crisisdienst

jeugd (al dan niet in 1

organisatie).

- Jeugdteams, aanbieders en

andere betrokken partijen

werken samen met CIT om

escalatie te voorkomen (daling

van aantal crises).

- Onderzoek naar

mogelijkheden en

wenselijkheid 1 integrale

crisisdienst 0-100 jaar (en

besluit).

- Uitvoering 1 integrale

crisisdienst (al dan niet in 1

organisatie) voor jeugd.

- Implementatie van besluit

over 1 integrale crisisdienst 0-

100 jaar.

- Jeugdteams, aanbieders en

andere betrokken partijen

werken samen met CIT om

escalatie te voorkomen (daling

van aantal crises met 10% ten

opzichte van 2015).

31

3.5 Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde

rijksmiddelen van de 17 gemeenten

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018 Budgetverantwoordelijkheid Jeugdteams zijn niet

budgetverantwoordelijk.

- Er is een gedeeld beeld van

budgetverantwoordelijkheid

van jeugdteams, inclusief

rolverdeling tussen Stichting

Jeugdteams ZHZ en

Serviceorganisatie/bestuur.

- Op basis van gedeelde beeld,

is budgetverantwoordelijkheid

jeugdteams

geïmplementeerd.

- Jeugdteams zijn

budgetverantwoordelijk voor

jeugdhulp in hun gebied,

binnen de grenzen van hun

verantwoordelijkheden.

Sturingsinformatie

- Serviceorganisatie voorziet

gemeenten van

maandrapportages.

- Serviceorganisatie voorziet

bestuur van

sturingsinformatie.

- Beschikbare

sturingsinformatie is nog

minimaal.

- Gegevens die het Rijk heeft

overgedragen zijn

onvoldoende betrouwbaar.

- Er zijn geen maandelijkse

realisatiecijfers beschikbaar.

- Betrouwbare

maandrapportages die

voldoen aan

informatiebehoefte van

gemeenten.

- Betrouwbare

sturingsinformatie voor

bestuur.

- De maandelijkse rapportages

zijn cijfermatig van aard; elk

kwartaal wordt een analyse

toegevoegd van de cijfers op

gemeentelijk en regionaal

niveau voor gemeenten en

bestuur.

- Vergelijking van informatie uit

maandrapportages op

gemeenteniveau is mogelijk.

- Cijfermatige

maandrapportages zijn digitaal

toegankelijk voor gemeenten.

- Toelichting op maandelijkse

cijfers vindt plaats in

driehoeksoverleg.

- Elk half jaar wordt een analyse

gemaakt van de cijfers op

(sub)regionaal niveau voor

gemeenten en bestuur.

- Gemeenten en bestuur

beschikken (maandelijks) over

betrouwbare

sturingsinformatie.

- Gemeenten beschikken over

voldoende informatie om

elkaar op (sub)regionaal

niveau en vanuit solidariteit

aan te spreken.

32

Thema Situatie 2015

Gewenste situatie 2016 Gewenste situatie 2017 Gewenste situatie

1 januari 2018

Solidariteit

Gemeenten in ZHZ zijn solidair

met elkaar op basis van een

gezamenlijk budgetmodel tot

en met 2017, voor alle

jeugdhulp met uitzondering van

de hulp die door de jeugdteams

wordt geboden.

- Evalueren van gezamenlijk

budgetmodel en onderzoeken

van mogelijkheden van

verzekeringsmodel met

prikkels.

- Besluiten over

solidariteitsafspraken na 2017

en implementatie van besluit.

- Nieuwe solidariteitsafspraken

zijn van kracht.

33

BIJLAGE 1: Toelichting op transformatiethema’s

Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt

Zelfredzaamheid

Door de inzet van jeugdhulp willen we de ernst van de problematiek bij jeugdigen verminderen of stabiliseren en draagkracht en draaglast van een gezin in

evenwicht brengen. Een meting van het functioneren van de jeugdige en de kwaliteit van de opvoedomgeving aan het begin en einde van de jeugdhulp laat

zien in hoeverre er sprake is van een toename van zelfredzaamheid. Hiervoor is nodig dat aanbieders op identieke wijze ‘begin en einde’ ‘problemen’ en

‘zelfredzaamheid’ meten en definiëren. Zelfredzaamheid kan gaan om de jeugdige zelf, maar ook om de zelfredzaamheid van het gezin als geheel. Het

resultaat moet zijn dat de uitkomsten meegenomen kunnen worden bij de inkoop van jeugdhulp.

Eenduidige triage

Onder de Jeugdwet wordt hulp aan gezinnen ingericht volgens het uitgangspunt, zo licht als mogelijk, zo zwaar als nodig. Dit veronderstelt dat wordt

gekeken welke hulpvragen het gezin heeft en wie de beste ondersteuning kan bieden. Is dit het netwerk van het gezin, een organisatie in het voorliggend

veld of is jeugdhulp nodig? Zo nodig kan ook worden bepaald of er een duiding van problematiek nodig is door middel van de inzet specialistische

multidisciplinaire diagnostiek. Ook het bepalen van de veiligheid van de jeugdige wordt hierin meegenomen. Ook met het oog op de solidariteit van

gemeenten voor de regionale zorgmarkt is een eenduidige uitvoering van triage van belang.

Transformatie regionale zorgmarkt

In de regionale zorgmarkt in Zuid-Holland Zuid zijn alle jeugdhulppartners verenigd die door het jeugdteam erbij kunnen worden gehaald voor het oplossen

van hulpvragen van jeugdigen en gezinnen. Het gaat niet alleen om jeugdhulpaanbieders, maar ook de gecertificeerde instellingen, Crisisdienst en Veilig

Thuis. Het mag duidelijk zijn dat de gewenste transformatie van de jeugdhulp niet alleen hoge eisen stelt aan de jeugdteams, maar ook aan de partners uit

de regionale zorgmarkt. Het vraagt om transformatie van het aanbod en werkwijze. Van hen wordt verwacht dat zij hun aanbod vraaggericht en dichtbij de

cliënt organiseren en dat zij nauw samenwerken met de jeugdteams en andere partijen in het sociale domein voor een samenhangende gezinsgerichte

aanpak.

34

18-/18+

Een jongere die jeugdhulp krijgt, komt hier na zijn 18e verjaardag (en in uitzonderingsgevallen na zijn 23e) niet meer voor in aanmerking. Dit terwijl de vraag

van de jongere om hulp niet automatisch stopt op de 18e verjaardag. In het belang van deze jongeren moet hier tijdig op worden geanticipeerd en eventuele

vervolghulp worden georganiseerd.

Veilig Thuis

Dit jaar wordt besloten over de bestuursopdracht Veilig Thuis voor het maken van een definitieve keuze voor positionering van Veilig Thuis vanaf 2017.

Parallel hieraan wordt de samenwerking met de jeugdteams versterkt, zodat deze in staat zijn een deel van de 1e contacten van Veilig Thuis na triage over te

nemen of te voorkomen. 1e contacten zijn meldingen en adviesaanvragen, waarvan Veilig Thuis na triage bepaalt of een onderzoek nodig is, of dat

advisering of ondersteuning van de melder kan voldoen.

Beschermingstafel en jeugdbescherming

Aan de Beschermingstafel nemen naast professionals van de Stichting Jeugdteams ook professionals deel van Veilig Thuis, de gecertificeerde instellingen en

de Raad voor de Kinderbescherming. De tafel wordt geleid door een onafhankelijk voorzitter namens de 17 gemeenten. Aan de tafel worden afspraken

gemaakt over de hulp aan kinderen die ernstig in hun ontwikkeling en/of opgroei- of opvoedsituatie worden bedreigd en waarvoor vrijwillige hulp niet

toereikend is, tot onvoldoende resultaat leidt of door ouders/ jeugdig(n) niet wordt aanvaard. Het doel van de Beschermingstafel is dat snel de juiste hulp

wordt geboden aan deze kinderen, door gezamenlijk de route te bepalen, één casusregisseur aan te wijzen en afspraken te maken over de benodigde

samenwerking met andere betrokken professionals. De mogelijke routes zijn: (a) vrijwillige hulp met tips en tricks van de Beschermingstafel; (b) onderzoek

door Veilig Thuis; (c) preventieve jeugdbescherming (drang) zonder raadsonderzoek; en (d) preventieve jeugdbescherming met raadsonderzoek (dwang).

Om de handelingsbekwaamheid van professionals te stimuleren, willen we dat voorafgaand aan een melding aan de tafel de professional eerst zijn zorgen

over veiligheid te bespreken met jeugdige en/of ouders en samen een veiligheidsplan op te stellen. Wanneer de afspraken uit het plan niet worden

nagekomen, kan de professional een melding doen aan de beschermingstafel. We willen de toegevoegde waarde onderzoeken van het betrekken van

ouders bij het gesprek aan de beschermingstafel.

Jeugdtafel en jeugdreclassering

Voor de jeugdtafel in het Veiligheidshuis kunnen casussen worden aangedragen op het gebied van: (overlastgevende) jeugdgroepen, jong volwassenen

(JOVO), minderjarige zeer actieve veelplegers, risicojongeren, jeugdigen die veroordeeld zijn voor een high impact crimes delict, nazorg na detentie. Aan de

tafel nemen justitie- zorg- en gemeentelijke partners deel, waaronder de Raad voor de Kinderbescherming, gecertificeerde instellingen, politie, Bureau

Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten. Aan de tafel worden casussen besproken waarbij sprake is van ketenoverstijgende en complexe multiproblematiek.

35

Jeugdreclassering kan al betrokken zijn bij een casus wanneer deze aangemeld wordt voor de jeugdtafel of erbij gehaald worden na bespreking aan de tafel.

Jeugdreclassering wordt uitgevoerd door gecertificeerde instellingen op basis van de Jeugdwet.

Samen met de betrokken partijen willen we verkennen welke mogelijkheden de jeugdtafel biedt voor het bijdragen aan de gewenste transformatie van de

jeugdhulp.

Arrangeren zorglandschap: zorgprofielen

Wij willen een omslag maken van het financieren van jeugdhulp aan de hand afzonderlijke producten naar het financieren van jeugdhulp op basis van de

zorgvraag. In 2016 zal de jeugdhulp deels worden gefinancierd op basis van zorgprofielen. Zorgprofielen zijn opgesteld aan de hand van zorgvragen. Per

cliënt is één hoofdaanbieder verantwoordelijk voor de in te zetten jeugdhulp waarbij vooraf resultaatsafspraken worden gemaakt tussen cliënt, aanbieder

en jeugdprofessional. De aanbieder krijgt een vast budget per cliënt waarmee hij vrij is om de noodzakelijke hulp in te zetten; indien hij deze hulp niet

volledig zelf kan bieden moet hij andere aanbieders hierbij betrekken. In 2016 starten we met financiering op basis van 3 zorgprofielen. We monitoren de

uitvoering in intensieve samenwerking met aanbieders en stellen waar nodig bij.

Nieuwe en niet-gecontracteerde aanbieders

In het BRTA was opgenomen dat alleen aanbieders die in 2014 jeugdhulp boden aan jeugdigen uit Zuid-Holland Zuid in aanmerking kwamen voor een

contract voor 2015 en dat vanaf 2016 de markt geleidelijk zou worden opengesteld. Nieuwe aanbieders kunnen in 2015 alleen jeugdhulp gefinancierd

krijgen door middel van een Persoonsgebonden Budget (PGB) of via onderaannemerschap. In 2016 kunnen alle aanbieders die aan bepaalde

(kwaliteits)eisen voldoen, jeugdhulp leveren middels een raamovereenkomst en ook als onderaannemer van een traject in het kader van de zorgprofielen.

Outcome (maatschappelijk resultaat)

De wens is om binnen het domein jeugd resultaatmetingen uit te voeren om zo te kunnen sturen op outcome. Deels willen we dit bereiken door te werken

met zorgprofielen, waarbij per profiel is aangegeven wat het resultaat moet zijn. Ook wordt er ingezet op het harmoniseren van de resultaatmetingen die

veel zorgaanbieders nu al uitvoeren. In 2015 is er een start gemaakt met het inventariseren van de wijze waarop zorgaanbieders nu de resultaatmetingen

uitvoeren. In 2016 wordt verder ontwikkeld hoe dit geharmoniseerd kan worden, zodat in de toekomst ook benchmarking mogelijk wordt gemaakt.

In het BRTA zijn ook doelen en indicatoren opgenomen. De eerste notitie waarin de stand van zaken wordt weergegeven is in augustus 2015 opgeleverd. Uit

deze notitie blijkt dat veel onderwerpen (nog) niet gemeten worden of bekend zijn. Wij onderzoeken de mogelijkheden om op een gestructureerde wijze

deze informatie wel beschikbaar te krijgen; halfjaarlijks rapporteren we hierover.

36

Doel: cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod

Digitaal jeugdhulpdossier

Een digitaal dossier stelt jeugdige en ouders in staat om inzicht te krijgen in de voortgang van de hulp en/of informatie die hulpverleners over jeugdige en

gezin opslaan. Een digitaal dossier kan door de hulpverlener worden beheerd, maar ook door de cliënt zelf. In het land wordt ervaring opgedaan met

verschillende manieren van het toegankelijk maken van jeugdhulpdossiers voor cliënten. We willen deze ervaringen benutten bij het nadenken over de

introductie van digitale jeugdhulpdossiers voor jeugdigen en gezinnen in Zuid-Holland Zuid.

Cliëntenparticipatie

We kiezen er bewust voor om geen formele structuur op te tuigen. Op basis van de opgedane ervaring met cliënten willen we langzaam toewerken naar een

flexibele manier om cliënten te betrekken en een stem te geven. We willen vanaf 2016 een zelfstandige netwerkstructuur gaan opbouwen, waarvan we op

verschillende manier gebruik kunnen maken voor het verkrijgen van deskundigheid, expertise, ophalen van signalen en ervaringen van cliënten in de

jeugdhulp. Daarnaast willen we samen met aanbieders in gesprek gaan over de structurele inzet van de JIJ meter bij de inkoop.

Doel: versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het

beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp

Versterking Basisvoorzieningen (‘Dijken op deltahoogte’)

In het stelsel van jeugdhulp veronderstellen wij een verband tussen enerzijds de preventieve werking van basisvoorzieningen en het jeugdteam en

anderzijds het beroep op de regionale zorgmarkt. Sterkere basisvoorzieningen en jeugdteam kunnen leiden tot een beperking van het beroep op de

regionale zorgmarkt. Aan de voorkant willen de gemeenten een onderzoek instellen om in de regio Zuid-Holland Zuid van elkaar op dit vlak te leren (wat is

bijvoorbeeld de beste manier om de basisvoorzieningen te positioneren, welke basisvoorzieningen zijn minimaal noodzakelijk? Etcetera). Met dit onderzoek

kunnen gemeenten gezamenlijk kijken naar de lokale basisvoorzieningen en tot een optimale inzet komen in elke gemeente.

Jeugdhulp dichtbij brengen

Doel van de stelselherziening is om jeugdhulp meer 'naar voren te halen'. Jeugdhulp moet vroegtijdig, snel en dichtbij de cliënt kunnen worden ingezet om

doorverwijzingen te voorkomen. De Serviceorganisatie wil de jeugdteams versterken, meer vormen van jeugdhulp bij de jeugdteams onderbrengen en de

37

jeugdteams in staat stellen om een groter deel van de hulp zelf te bieden. Stichting Jeugdteams zal dan ook zo veel mogelijk worden ontzien bij de

doorberekening van de landelijke bezuinigingen.

Regionale formule jeugdteams

Stichting Jeugdteams is voor drie jaar gecontracteerd om lokaal, in de gemeenten, te voorzien in de toegangstaak en laagdrempelige jeugdhulp. Om deze

taken vorm te geven is een regionale ‘formule’ ontwikkeld door aanbieders en gemeenten. Deze formule vormt het inrichtingsmodel van de jeugdteams en

omvat uitspraken over de taken van het jeugdteam en de eisen die aan de jeugdprofessionals worden gesteld. De jeugdteams zijn in de

gemeenten/subregio’s in Zuid-Holland Zuid verschillend georganiseerd. Lerend van de opgedane ervaringen, wordt de regionale formule samen met de

Stichting Jeugdteams en gemeenten aangescherpt en in de praktijk gebracht.

Specialistische multidisciplinaire diagnostiek en advies

De doelstelling van het inzetten van specialistische multidisciplinaire diagnostiek en advies in het jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid is het optimaliseren

van de jeugdhulp aan jeugdige en gezin. Het is bedoeld voor die situaties waarin het jeugdteam er in de ondersteuning aan jeugdige en gezin niet uitkomt en

nadere duiding van problematiek aan de orde is. Dit wordt dan gedaan door de inzet van specifieke kennis en deskundigheid; multidisciplinair en vanuit

verschillende sectoren. Het netwerk kan door jeugdteams en medisch verwijzers benaderd worden voor advies, consultatie en (handelingsgerichte)

diagnostiek. In de komende jaren is het netwerk in ontwikkeling en kunnen rol, werkwijze, inrichting en taken worden aangepast.

Samenwerking met medisch verwijzers

Huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen - directe verwijzers naar de regionale zorgmarkt - spelen een belangrijke rol in de transformatie van de

jeugdhulp. Zij hebben als verwijzer bijvoorbeeld grote invloed op het realiseren van de substitutietaakstelling (afschalen van zorg naar meer lokale, lichtere

en goedkopere zorgvormen). Deze taakstelling willen we graag in dialoog en op uniforme wijze, met oog voor het lokale karakter, met de huisartsen,

medisch specialisten en jeugdartsen voor de hele regio realiseren. Met de huisartsen wordt in 2016 een gezamenlijke ambitie geformuleerd rond de

verwijzingen naar de regionale zorgmarkt en naar het jeugdteam/sociaal team voor jeugdhulp. Met deze partijen worden daarover samenwerkings- en

procesafspraken gemaakt en geëvalueerd. Daarnaast worden de huisartsen nauw betrokken bij de vormgeving en evaluatie van de zorgprofielen.

Administratieve lastenverlichting en deregulering

Het systeem van het afgeven van indicatiebesluiten van 2014 is deels overgenomen door het afgegeven van beschikkingen in 2015. We willen samen met de

Stichting Jeugdteams en aanbieders kijken hoe de administratieve lasten verlicht kunnen worden. Er zullen verschillende acties worden ondernomen. Zo kan

in 2015 een algemene beschikking worden afgegeven voor generalistische basis ggz of specialistische ggz, worden de komende jaren meer vormen van

jeugdhulp toegankelijk zonder beschikking en kan vanaf 2016 middels de zorgprofielen met één algemene beschikking alle jeugdhulp worden ingezet die

nodig is. Daarnaast zijn en blijven we in overleg met de Stichting Jeugdteam en aanbieders om administratieve lasten zoveel mogelijk te verminderen.

38

Gezinsaanpak: vraaggericht en in samenwerking met sociaal domein

In het BRTA is opgenomen dat de gemeenten in Zuid-Holland Zuid een eenduidige coördinatie van hulp erg belangrijk vinden, zowel vanuit het

cliëntperspectief als vanuit kostenoverwegingen. De Stichting Jeugdteams voert binnen de jeugdhulp de functie uit van gezinsregisseur. Belangrijk is dat

jeugdprofessionals in staat zijn hulp binnen het sociale domein te coördineren. Dit maakt onderdeel uit van de regionale formule (zie 3.1.5) die we samen

met de Stichting Jeugdteams ontwikkelen. Het is een gezamenlijke opdracht van de Stichting Jeugdteams en gemeenten om ervoor te zorgen dat de aanpak

aansluit op de wijze waarop het sociaal domein lokaal is georganiseerd en ook wordt gefaciliteerd.

Crisisdienst

De Crisisdienst in het kader van de Jeugdwet wordt nu uitgevoerd door Jeugdbescherming West. De crisisdienst gaat nog dit jaar samenwerken met Vivenz

om ervaring op te doen met crises van 0-100 jarigen. De samenwerking met relevante partijen wordt gaandeweg uitgebreid, op basis van ervaringen.

Onderzocht wordt of onderbrengen in 1 organisatie een meerwaarde heeft.

Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde

rijksmiddelen van de 17 gemeenten

Budgetverantwoordelijkheid

In 2016 zal gedefinieerd worden wat wordt verstaan onder de budgetverantwoordelijkheid van de jeugdteams, rekening houdend met de rolverdeling

tussen de Stichting Jeugdteams, Serviceorganisatie, bestuur en gemeenten.

Sturingsinformatie

We levert maandelijks een rapportage aan de gemeenten waarin sturingsinformatie is opgenomen. In 2015 kenden de cijfers in de maandrapportages nog

de nodige voorbehouden, wat leidde tot uitgebreide toelichtingen op de cijfers. We verwachten voor het jaar 2016 dat de betrouwbaarheid van de cijfers

toeneemt en de cijfers voor zichzelf spreken. De cijfers fluctueren niet sterk per maand. Eventuele uitschieters worden in het driehoeksoverleg van

Serviceorganisatie, Stichting Jeugdteams en gemeente/subregio toegelicht. In 2016 maken wij eenmaal per kwartaal een analyse van de cijfers op regionaal

niveau, zodat gemeenten ook kunnen zien wat er in de regio speelt.

De ambitie voor 2017 is om gemeenten zelf toegang te geven tot ons informatiesysteem, zodat zij real-time cijfers kunnen raadplegen. Voor een toelichting

op deze cijfers is het driehoeksoverleg de aangewezen tafel. We verwachten dat vanaf 2017 een halfjaarlijkse analyse van de cijfers op (sub)regionaal niveau

volstaat.

39

Solidariteit

In het BRTA hebben de gemeenten gekozen voor solidariteit op basis van een gezamenlijk budgetmodel. Bij het gezamenlijk budget model worden van alle

gemeenten de budgetten voor de regionale zorgmarkt bij elkaar gevoegd. Hieruit wordt vervolgens het regionale gebruik bekostigd. Een eventueel tekort

wordt naar rato van het aandeel van de individuele gemeenten in het totale budget voor de regionale zorgmarkt, aan het eind van het jaar over de 17

gemeenten verdeeld. Ook een eventueel overschot kan aan het eind van het jaar over de gemeenten worden verdeeld, of de 17 gemeenten kunnen

gezamenlijk afspraken maken over de bestemming ervan.

Bij het verzekeringsmodel heeft de gemeente zich tegen financiële risico’s verzekerd. De gemeente betaalt hiervoor een premie. Aan het eind van het jaar

krijgt de gemeente een rekening voor het eigen gebruik minus dat deel dat valt onder de verzekering.

Voor 2015 kon nog niet worden gekozen voor het verzekeringsmodel, vanwege het gebrek aan meerjarige ervaringscijfers over het gebruik en de kosten van

jeugdhulp. Deze informatie is nodig om de hoogte van de premie te bepalen. Begin 2017 wordt het gezamenlijke budgetmodel geëvalueerd en kan op basis

van de ervaringscijfers indien gewenst gekozen worden voor een ander model dat bijvoorbeeld meer prikkels maar minder solidariteit biedt.

Adviesnota

Opgesteld door: Angelique Zoetekouw

Datum notitie: 10-12-2015

Akkoord met het advies

Directeur Serviceorganisatie

Controller Directiesecretaris Secretaris Portefeuillehouder

P. Kadee

akkoord

J. van Dijk

Eerdere versies wel akkoord en huidige versie wel voorgelegd, geen reactie gekregen

L. Giessen A. Wijten

M. van der Vlies

akkoord

d.d. 10-12-2015 d.d. d.d. d.d. d.d.10-12-2015

Status Meningsvorming

Besluitvorming □

x

Onderwerp:

Transformatieagenda Jeugd

Voorstel voor de

vergadering van: Managementteam Dagelijks Bestuur Algemeen Bestuur

X

Ondernemingsraad Niet van toepassing Adviesrecht Instemmingsrecht

o o o

Overleg gehad met Financien Jurdisch controller Communicatie P&O

Directie Anders

x o o o

x o

Omschrijving

bijlagen:

1.

Opmerkingen

controller, secretaris

of portefeuille-

houder:

Kopie besluit naar Financiën Personeelszaken Anders

□ □ directeur Serviceorganisatie, P. Kadee secretaris Serviceorganisatie, L. Marchena

Dordrecht, 10 december 2015

Onderwerp: Transformatieagenda 2016-2018 en Uitvoeringsprogramma 2016

Agendapunt: …

Geachte leden van het Algemeen Bestuur,

Ik stel u het volgende voor:

Ontwerpbesluit

1. De Transformatieagenda jeugdhulp 2016-2018 en het Uitvoeringsprogramma

jeugdhulp ZHZ 2016 vast te stellen.

Kern van de zaak

Voor het Algemeen Bestuur van 8 oktober 2015 heeft u de concepten van de

transformatieagenda en het uitvoeringsprogramma ter informatie ontvangen. Deze

documenten zijn ter consultatie aangeboden aan de 17 gemeenten. Daarnaast is de

concept-transformatieagenda ter consultatie aangeboden aan

cliënten(vertegenwoordigers), professionals en jeugdhulpaanbieders. De schriftelijke

opbrengst van de consultatieronde hebben wij weergegeven in bijgevoegde Nota van reactie. Daarnaast hebben wij subregionale bijeenkomsten met gemeenteraden en een

consultatiebijeenkomst voor alle betrokken partijen georganiseerd, om reacties op te

halen. De opbrengst van de consultatieronde hebben wij verwerkt in bijgevoegde versies

van de transformatieagenda en het uitvoeringsprogramma, die wij aan u aanbieden ter

vaststelling.

Reeds genomen besluiten

In de Sturingsnotitie jeugdhulp ZHZ is als extra instrument in de planning & control

cyclus het jaarlijkse regionaal uitvoeringsprogramma aangekondigd.

In het Uitvoeringsprogramma jeugdhulp ZHZ 2015 is daarnaast een transformatieagenda

aangekondigd om gezamenlijk de ambitie van en route naar de gewenste transformatie

van de jeugdhulp in te vullen.

Argumenten

De transformatieagenda en het jaarlijkse regionaal uitvoeringsprogramma jeugdhulp

vormen de basis voor de werkzaamheden van de Serviceorganisatie in 2016.

De transformatieagenda is bedoeld als dynamisch document dat op basis van ervaringen

voortdurend kan worden bijgesteld en aangescherpt. Het document bevat een weergave

van het gezamenlijke beeld van de ambitie van en route naar de gewenste transformatie

van de jeugdhulp. In het uitvoeringsprogramma 2016 zijn de voornemens uit de

transformatieagenda concreet vertaald in activiteiten en resultaten. Daarnaast zijn in het

uitvoeringsprogramma de beleidsinhoudelijke en financiële kaders vertaald naar de

beoogde concrete activiteiten en resultaten van de Serviceorganisatie voor 2016.

Kanttekeningen en risico’s

N.v.t.

Kosten, baten en dekking

Het uitvoeringsprogramma 2016 wordt uitgevoerd binnen de kaders van de begroting

2016.

Communicatie

Na besluitvorming in uw Algemeen Bestuur worden de vastgestelde documenten

aangeboden aan de 17 gemeenten, cliënten(vertegenwoordigers), jeugdhulpaanbieders en andere partijen die hebben deelgenomen aan de consultatieronde.

Juridische of personele consequenties

N.v.t.

Vervolgprocedure

De transformatieagenda en het jaarlijkse regionaal uitvoeringsprogramma jeugdhulp

vormen de basis voor de werkzaamheden van de Serviceorganisatie in 2016.

In 2016 wordt het uitvoeringsprogramma 2017 voorbereid en de transformatieagenda

geactualiseerd.

Evaluatie en verantwoording

In het jaarverslag en de rapportage van de BRTA-doelen zal in 2017 verantwoording

worden afgelegd over de activiteiten en resultaten van de Serviceorganisatie in 2016.

Portefeuillehouder: M. van der Vlies Informatie: A. Zoetekouw Telefoonnummer: 06-22916137 E-mail: a.zoetekouw@jeugdzhz.nl Bijlagen: 3 (transformatieagenda, uitvoeringsprogramma en Nota van reactie)

1

www.jeugdzhz.nl

Uitvoeringsprogramma

jeugdhulp ZHZ 2016

2

www.jeugdzhz.nl

Inhoud 1 Ervaren en leren van de uitvoering .................................................................................................. 1

2 Sturen op de uitvoering .................................................................................................................... 3

2.1 Ervaringen in 2015 ..................................................................................................................... 3

2.2 Monitoren van de uitvoering ..................................................................................................... 3

2.3 Bijsturen van de uitvoering ........................................................................................................ 3

3 Ontwikkelen van de uitvoering ......................................................................................................... 4

3.1 Inleiding ..................................................................................................................................... 4

3.2 Transformeren van het jeugdhulpstelsel ................................................................................... 4

3.2.1 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt .................................................. 4

3.2.2 Doel: cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod ... 8

3.2.3 Doel: versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het

beroep op en de kosten van dure vormen van jeugdhulp .............................................................. 9

3.2.4 Doel: 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het

jeugddomein wordt geholpen volgens de methodiek 1 gezin, 1 plan, 1 begeleider .................... 11

3.2.5 Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde

rijksmiddelen van de 17 gemeenten ............................................................................................. 12

3.3 Afstemmen van beleid en uitvoering....................................................................................... 13

4 Contracteren van de uitvoering ...................................................................................................... 15

4.1 Herzien contracten 2017 ......................................................................................................... 15

4.2 Voorbereiden contractering 2018 en verder ........................................................................... 15

4.3 Uitrollen zorgprofielen ............................................................................................................. 16

4.4 Contractmanagement .............................................................................................................. 16

5 Verantwoorden van de uitvoering .................................................................................................. 17

5.1 Begroting 2016 ......................................................................................................................... 17

5.2 Planning & Control cyclus ........................................................................................................ 17

Bijlage: vastgestelde beleidskaders 2015 .............................................................................................. 20

1

www.jeugdzhz.nl

1 Ervaren en leren van de uitvoering

In 2015 zijn de eerste ervaringen opgedaan met de organisatie van de jeugdhulp. Onze focus was en

blijft dat het nieuwe jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid functioneert voor cliënten en binnen het

beschikbare budget wordt uitgevoerd. We hebben de jeugdhulp voor 2015 ingekocht

overeenkomstig hetgeen door Rijk, zorgverzekeraars, zorgkantoren en provincie voor 2014 was

ingekocht. Daarnaast hebben we gezorgd voor continuïteit van hulp voor bestaande cliënten.

Bovendien hebben we de basis gelegd voor het nieuwe stelsel door het maken van afspraken met de

Stichting Jeugdteams en partners uit de regionale zorgmarkt. Nu de basis is gelegd, kunnen we onze

aandacht voor 2016 hiernaast meer richten op het bevorderen van de gewenste transformatie van

het stelsel en de partijen daarbinnen.

In 2015 hebben we nog onvoldoende kunnen sturen vanwege gebrek aan informatie. Door het vullen

van onze informatiesystemen in 2015, zijn we vanaf 2016 in staat om diepgaandere analyses te

maken van de uitvoering van de jeugdhulp, aan de hand van de in het Beleidsrijk Regionaal Transitie

Arrangement (BRTA) geformuleerde maatschappelijke doelen en resultaten. Dit stelt ons in staat te

gaan sturen op de transformatie van de jeugdhulp.

Wat we dit jaar hebben gemerkt, is dat het veranderde stelsel van de jeugdhulp zich niet

automatisch zet. We hebben ons als Serviceorganisatie nog regelmatig moeten interveniëren in de

uitvoering en zien dat veel zorgaanbieders het niet gewend zijn over de grens van hun

organisatie/domein heen te kijken. Afhankelijk van de ontwikkeling van het stelsel, zullen we in 2016

steeds meer onze regisserende rol innemen. Daar waar de uitvoering, het samenspel tussen partijen

en de gewenste transformatie niet als vanzelf gaan, zullen we interveniëren en reguleren. Wanneer

we zien dat de partijen in het stelsel hun gewenste rol pakken, zullen we onze regierol innemen. Hoe

meer we als Serviceorganisatie in de gelegenheid zijn om onze regierol te pakken, hoe steviger we de

gewenste transformatie kunnen aanjagen en regisseren.

We willen onze regierol invullen aan de hand van de volgende leidende principes:

1. Alles wat we doen, heeft een toegevoegde waarde voor kinderen en gezinnen: bij alles wat wij

doen en vragen van onze partners, stellen we ons de vraag of dit een toegevoegde waarde heeft

voor kinderen en gezinnen, door onder andere te toetsen aan de maatschappelijke doelen en

resultaten zoals deze zijn vastgelegd in het Beleidsrijk Regionaal Transitie Arrangement (BRTA)

2. We belonen goed gedrag/innovatie van partners in het stelsel: we willen met partners werken

die op een pro-actieve wijze meedenken en meewerken bij de uitvoering van deze

transformatieagenda. Wij willen samenwerken met koplopers die deze rol uitstralen in werk,

houding en gedrag. Wij geven ruimte en gaan er vanuit dat innovatie vanuit huidige en nieuwe

partners in het stelsel zelf wordt opgepakt.

3. Getransformeerde jeugdhulp bereiken we door middel van co-creatie: we willen in co-creatie

met cliënten, professionals, aanbieders en gemeenten de noodzakelijke transformatie

realiseren.

4. Goed is goed genoeg: het krappe financiële kader dwingt tot het maken van keuzes en stellen

van prioriteiten. Om kinderen en gezinnen die dat nodig hebben, hulp te kunnen bieden, gaan

we uit van het principe dat goed, goed genoeg is. Zo hopen we zoveel mogelijk kinderen en

gezinnen te kunnen helpen.

2

www.jeugdzhz.nl

In samenhang met dit uitvoeringsprogramma hebben we een transformatieagenda opgesteld voor

de periode tot 1 januari 2018. Deze transformatieagenda is nadrukkelijk bedoeld als dynamisch

document dat richting geeft aan de gewenste transformatie. De agenda is tot stand gekomen in co-

creatie met gemeenten, cliënten(vertegenwoordigers), professionals en jeugdhulpaanbieders. De

transformatieagenda geeft het gezamenlijke beeld weer van de ambitie van de transformatie en de

route er naartoe. In het uitvoeringsprogramma 2016 dat nu voor u ligt, hebben we de stappen uit de

transformatieagenda voor het jaar 2016 concreet gemaakt. Naast deze transformatieagenda vindt u

in het uitvoeringsprogramma ook een weergave van onze reguliere activiteiten.

In 2016 zullen we blijven ervaren en leren van de organisatie van de jeugdhulp, zodat we gaandeweg

de haalbaarheid van onze ambitie steeds scherper in beeld krijgen en onze activiteiten hier steeds

beter op kunnen richten. De sleutel tot de gewenste transformatie ligt in het samenspel tussen

partijen in de uitvoering. Daarom willen we partijen oproepen om elkaar op te zoeken en in de

praktijk op casusniveau knelpunten en successen te ervaren en daarvan te leren. We nodigen

iedereen nadrukkelijk uit om concrete knelpunten en successen met ons te delen, zodat we

gezamenlijk kunnen toewerken naar het gewenste getransformeerde jeugdhulpstelsel.

Tot slot willen we op deze plaats opmerken dat de Serviceorganisatie als tijdelijke organisatie is

gestart. In 2016 moet de toegevoegde waarde van de Serviceorganisatie worden geëvalueerd, zodat

de deelnemende gemeenten aan de gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd begin

2017 een besluit kunnen nemen over het vervolg.

3

www.jeugdzhz.nl

2 Sturen op de uitvoering

2.1 Ervaringen in 2015

Op het moment van schrijven van dit uitvoeringsprogramma hebben we nog geen vol jaar ervaring

opgedaan met de organisatie van de jeugdhulp, maar al wel belangrijke leerervaringen opgedaan.

Bovendien hebben we gaandeweg het jaar al een belangrijke financiële bijsturingsmaatregel moeten

nemen, omdat we merkten dat de kosten van de uitvoering uit de pas dreigden te lopen van het

beschikbare budget.

2.2 Monitoren van de uitvoering

Zoals we in het vorige hoofdstuk aangaven, is onze informatiepositie nog onvoldoende. Verdere

vulling en verbetering van het informatiesysteem in 2015 leidt tot versterking van onze

informatiepositie. Op basis van betere informatie kunnen we zo nodig gaandeweg het jaar 2016

specifiekere bijsturingsmaatregelen treffen.

Naar verwachting bieden de maandrapportages eind 2015 een beter beeld van de jeugdhulp en de

uitputting van het budget. Vanwege positieve ervaringen van de betrokken partijen, blijven we in

2016 de maandrapportages bespreken in de periodieke driehoeksoverleggen van Serviceorganisatie,

Stichting Jeugdteams ZHZ en gemeenten. Over de frequentie van de overleggen worden lokaal

afspraken gemaakt.

Wat? Wie? Wanneer?

Bespreken van maandrapportages

in periodieke driehoeksoverleggen

Serviceorganisatie, stichting

Jeugdteams, gemeenten

Afhankelijk van afspraken met

bestuurders van de gemeenten

2.3 Bijsturen van de uitvoering

In de Knoppennotitie jeugdhulp ZHZ hebben we in 2015 een eerste voorstel tot bijsturing gedaan. Op

basis van steeds betere sturingsinformatie, zullen we het Algemeen Bestuur in 2016 zo nodig

wederom tussentijds voorstellen doen voor bijsturing, om een voor cliënten functionerend stelsel

binnen het beschikbare budget te kunnen uitvoeren.

Wat? Wie? Wanneer?

Doen van voorstel aan gemeenten

(voor gemandateerde taken) of

Algemeen Bestuur (voor

gedelegeerde taken) voor

bijsturing bij dreigende

budgetoverschrijding

Serviceorganisatie In geval van dreigende

budgetoverschrijding

4

3 Ontwikkelen van de uitvoering

3.1 Inleiding

In 2015 zijn de eerste stappen gezet op weg naar transformatie van het jeugdhulpstelsel. In de transformatieagenda die in samenhang met dit

uitvoeringsprogramma is opgesteld, zijn de ambitie van en de route naar de gewenste transformatie beschreven. In dit uitvoeringsprogramma

hebben we de ambitie en route voor 2016 uitgewerkt in activiteiten die we in 2016 ondernemen.

3.2 Transformeren van het jeugdhulpstelsel

In deze paragraaf beschrijven we de gewenste transformatie. Dit doen we aan de hand van de doelen uit het Beleidsrijk Regionaal Transitie

Arrangement. Per doel beschrijven we de thema's waarop we willen transformeren. Een aantal thema’s draagt bij aan het bereiken van

verschillende doelen. Vanuit het oogpunt van overzichtelijkheid, worden deze thema’s slechts eenmaal genoemd en wel bij het doel waarvan we

denken dat het thema daar de grootste bijdrage aan levert.

3.2.1 Doel: jeugdhulp zorgt ervoor dat problematiek afneemt

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Zelfredzaamheid (eigen kracht)

- Er is een methodiek vastgesteld en geïmplementeerd voor

bepalen van mate van zelfredzaamheid van ouders en

jeugdigen.

- Registratie op vaste meetmomenten van zelfredzaamheid is

geïmplementeerd om inzicht te verkrijgen in wat werkt.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams over te bereiken doelen.

- Serviceorganisatie monitort voortgang In tweewekelijkse

contractmanagement-gesprekken met Stichting

Jeugdteams en driehoeksoverleggen met gemeenten en

stuurt zo nodig bij.

5

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Eenduidige triage

- Er is een eenduidige wijze van triage vastgesteld voor

hulpvragen over opgroeien (jeugdige), opvoeden (ouder) en

veiligheid (jeugdige en ouder).

- Er is een scholingsplan ontwikkeld voor jeugdprofessionals;

de uitvoering van het plan is gestart.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams over te bereiken doelen.

- Serviceorganisatie monitort voortgang in tweewekelijkse

contractmanagement-gesprekken met Stichting

Jeugdteams en driehoeksoverleggen met gemeenten en

stuurt zo nodig bij.

Transformatie regionale

zorgmarkt

- In inkoopcontracten met strategische partners zijn

afspraken vastgelegd over transformatie en substitutie van

jeugdhulp, onder andere door afschalen en inzetten

goedkopere jeugdhulp.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met partners over te

bereiken doelen, monitort en stuurt zo nodig bij.

- Serviceorganisatie doet voorstel aan Algemeen Bestuur

over toekomstige positionering van het Jeugd Preventie

Team.

18-/18+ - Jeugdprofessionals hebben overzicht van jeugdigen

waarvoor zorg moet doorlopen na 18e verjaardag.

- Signalering van benodigde zorg na 18e verjaardag verschuift

naar voren (bij 16,5/17 jaar).

- Jeugdprofessionals/ jeugdhulpaanbieders hebben kennis

van wettelijk kader en opvolging na beëindiging van hulp

uit Jeugdwet.

- Jeugdprofessionals zijn zich bewust van verschillende

leefdomeinen na 18e verjaardag.

- Jeugdprofessionals bespreken met jeugdige bij opstellen

van actieplan de opvolging die nodig is na 18e verjaardag en

leggen vast wie regie voert.

- Jeugdprofessionals hebben inzicht welke ketenpartners zij

hierbij moeten betrekken.

- Er worden samenwerkingsafspraken gemaakt met o.a. CIZ,

Wmo en zorgkantoren.

- Verantwoordelijkheid van aanbieders voor tijdige

signaleren en organiseren van zorg na 18e verjaardag is

onderdeel van contractmanagement.

- Omdat de instroom niet alleen via jeugdteam verloopt,

levert de Serviceorganisatie een overzicht van jeugdigen

(uit ZoJong!) die binnen 3 maanden 18 jaar worden.

- Serviceorganisatie onderzoekt of en hoe in het

registratiesysteem ZoJong! een automatisch signaal kan

worden ingebouwd als een beschikking wordt afgegeven

voor een jeugdige tot na het 18e jaar.

- Serviceorganisatie maakt wettelijk kader duidelijk voor

jeugdprofessionals en jeugdhulpaanbieders.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams over het tijdig anticiperen op zorg die moet

doorlopen na het 18e levensjaar.

- Serviceorganisatie zorgt met CIZ, Wmo en zorgkantoren

voor het tot stand komen van overkoepelende

samenwerkingsafspraken.

- Serviceorganisatie geeft signalen af aan gemeenten over

knelpunten en successen in de overgang 18-/18+, onder

andere op basis van casuïstiek.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met

jeugdhulpaanbieders over het tijdig signaleren.

6

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Veilig Thuis - Besluiten over positionering Veilig Thuis vanaf 1 januari

2017.

- Jeugdteams nemen na triage deel van 1e contacten Veilig

Thuis over.

- Samenwerking Veilig Thuis en Jeugdteams leidt tot eerder

signaleren van problemen waardoor deel van 1e contacten

Veilig Thuis kan worden voorkomen.

- Integrale werkwijze Veilig Thuis en betere samenwerking

met relevante partijen leidt aanvankelijk tot stijging aantal

1e contacten Veilig Thuis en tegelijkertijd tot korte

doorlooptijden.

- Serviceorganisatie voert samen met centrumgemeenten

en gemeenten Bestuursopdracht positionering Veilig Thuis

uit. Dit leidt tot voorstel voor besluitvorming medio 2016.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Veilig Thuis en

Stichting Jeugdteams over te bereiken doelen in 2016.

- Serviceorganisatie monitort voortgang in

contractmanagement-gesprekken met Veilig Thuis en

Stichting Jeugdteams en stuurt zo nodig bij.

Beschermingstafel en

jeugdbescherming

- Samenwerking tussen jeugdteams en partners in

veiligheidsdomein leidt tot minder rechterlijke maatregelen

en/of maatregelen van kortere duur.

- Op basis van ervaringen met ouders betrekken aan

beschermingstafel in 2015, besluiten over vervolg en besluit

implementeren en uitvoeren.

- Onderzoeken van mogelijkheid om alle meldingen

jeugdreclassering via jeugdtafel in Veiligheidshuis te laten

lopen voor betere oplossingen voor jeugdigen.

- Serviceorganisatie monitort afspraken uit

samenwerkingsovereenkomsten met gecertificeerde

instellingen en Raad voor de Kinderbescherming en stuurt

zo nodig bij.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams, Veilig Thuis en gecertificeerde instellingen,

over te bereiken doelen in 2016, monitort en stuurt zo

nodig bij.

- Serviceorganisatie monitort betrekken van ouders aan

beschermingstafel en doet voorstel voor vervolg aan

deelnemende partijen.

- Serviceorganisatie maakt voorstel in overleg met

Veiligheidshuis over ontwikkeling jeugdtafel.

Jeugdtafel en jeugdreclassering - Verkennen of jeugdtafel kan worden ontwikkeld analoog

aan beschermingstafel.

- Maken van transformatieafspraken met partners in

samenwerkingsovereenkomsten/contracten.

- Serviceorganisatie maakt voorstel in overleg met

Veiligheidshuis over ontwikkeling jeugdtafel.

- Serviceorganisatie monitort afspraken uit

samenwerkingsovereenkomsten met gecertificeerde

instellingen en Raad voor de Kinderbescherming en stuurt

zo nodig bij.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

7

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Jeugdteams en gecertificeerde instellingen over te

bereiken doelen in 2016, monitort en stuurt zo nodig bij.

Arrangeren zorglandschap - 2-jarige contracten voor strategische partners, deels op

basis van zorgprofielen.

- Selectie strategische partners op financiële gronden

(contractwaarde > € 100.000). Op basis van ervaringen,

uitbreiden van zorgprofielen.

- Serviceorganisatie sluit contracten met

jeugdhulpaanbieders.

- Serviceorganisatie ontwikkelt inhoudelijke selectiecriteria

voor strategische partners.

- Serviceorganisatie contracteert jeugdhulpaanbieders, de

3 zorgprofielen die in 2016 worden ingevoerd, zijn hier

onderdeel van.

- Serviceorganisatie monitort uitvoering van zorgprofielen

en stuurt zo nodig bij.

- Serviceorganisatie ontwikkelt in co-creatie met partners

overige zorgprofielen.

Nieuwe en niet-gecontracteerde

jeugdhulpaanbieders

- Ruimte voor nieuwe aanbieders dankzij

raamwerkovereenkomst en als onderaannemer van

zorgprofielen.

- Afhankelijk van ervaringen bepalen of inkoop 2018 (en

verder) gebeurt op basis van bestuurlijke contractering of

klassieke aanbesteding.

- Serviceorganisatie stelt raamovereenkomst op en stelt

deze open.

- Serviceorganisatie contracteert jeugdhulpaanbieders

voor 3 zorgprofielen.

- Serviceorganisatie ontwikkelt op basis van ervaringen

voorstel aan bestuur voor wijze van inkoop 2018.

Outcome en (maatschappelijk)

resultaat

- Serviceorganisatie en Nederlands jeugdinstituut (Nji)

inventariseren gezamenlijk inhoud en uitkomsten van

outcome-metingen die worden gedaan door

jeugdhulpaanbieders en Stichting Jeugdteams.

- Serviceorganisatie maakt afspraken in

contractgesprekken met partners over het leveren van

informatie over outcome.

- Serviceorganisatie neemt deel aan Nji-pilot ‘Outcome-

sturing in de jeugdhulp.

- Serviceorganisatie monitort levering van outcome-

metingen en stuurt zo nodig bij.

- Serviceorganisatie rapporteert halfjaarlijks over

voortgang realisatie BRTA-doelen.

8

3.2.2 Doel: cliënten zijn tevreden over de hulp en er is zo weinig mogelijk uitval uit aanbod

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Digitaal jeugdhulpdossier - Verkennen van mogelijkheden en beperkingen van digitaal

beschikbaar maken van dossier voor cliënt.

- Serviceorganisatie verkent mogelijkheden in

samenwerking met Stichting Jeugdteams en

cliënten(vertegenwoordigers).

Cliëntenparticipatie - Verbreden van bestaand netwerk van cliënten(-

vertegenwoordigers) jeugdhulp.

- Inzet van verschillende typen cliëntenparticipatie bij beleid

en inkoop.

- Samen met jeugdhulpaanbieders onderzoeken van

mogelijkheid van inzetten JIJ-meter bij inkoop.

- Serviceorganisatie zorgt voor structurele basis voor

cliëntenparticipatie door:

a) Vergroten van netwerk en cliënten en hulpverleners

en deze uit te breiden naar een zelfstandige informele

netwerkstructuur;

b) Starten van een werkgroep ervaringsdeskundigheid;

c) Starten van een werkgroep verbindingen met Wmo

en andere decentralisaties

d) Starten van een werkgroep onafhankelijke informatie

en advies.

- Serviceorganisatie stimuleert participatiecultuur door

middel van open houding, met klankbordgroep te

bekijken wat gezamenlijk kan worden opgepakt,

verbindingen te leggen met aanpalende beleidsterreinen

en te zorgen voor deskundigheidsbevordering waar

nodig.

- Serviceorganisatie stelt cliëntparticipatie als kwaliteitseis

voor jeugdhulpaanbieders. Serviceorganisatie verkent

mogelijkheden met aanbieders voor structurele inzet van

participatie-meetinstrument bij inkoop. In 2016 proberen

we samen met 5 tot 10 aanbieders de JIJ-meter uit.

9

3.2.3 Doel: versterking van preventie en licht ambulante hulp leiden tot een afname van het beroep op en de kosten van dure

vormen van jeugdhulp

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Versterking basisvoorzieningen

(‘Dijken op deltahoogte’)

- Op basis van ervaringen met basisvoorzieningen,

jeugdteams en regionale zorgmarkt in 2015 maken

gemeenten afspraken over minimale basisvoorzieningen in

elke gemeente.

- Serviceorganisatie voorziet gemeenten van relevante

sturingsinformatie en denkt mee vanuit opgedane

ervaringen.

Jeugdhulp dichtbij brengen

- Jeugdteams kunnen zelf meer jeugdhulp bieden, lokaal nabij

en snel toegankelijk, zonder hulp uit regionale zorgmarkt

erbij te halen. Verhouding budget jeugdteams/regionale

zorgmarkt wijzigt ten gunste van jeugdteams/algemene

voorzieningen jeugdhulp

- In tegenstelling tot regionale zorgmarkt, wordt Stichting

Jeugdteams ontzien bij bezuiniging op inkoopbudget

2016.

- Ernstige enkelvoudige dyslexiezorg wordt toegankelijk

zonder beschikking (algemene voorziening).

- Op kleine schaal wordt gestart met aanbieden basis-GGZ

als algemene voorziening

Regionale formule jeugdteams

- Realisatie regionale formule voor herkenbaarheid/-

eenduidigheid, effectiviteit en efficiënte inzet van middelen,

blijkt uit uitvoeringsprogramma 2016 en meerjarenplan van

Stichting Jeugdteams.

- Op kleine schaal wordt gestart met aanbieden van basis-

GGZ als algemene voorziening, als onderdeel van

jeugdteamconcept (niet noodzakelijk ook als onderdeel van

Stichting Jeugdteams). Indien succesvol wordt dit

uitgebreid, mogelijk ook voor andere vormen van jeugdhulp

die tot dan door regionale zorgmarkt werden uitgevoerd.

- Ernstige enkelvoudige Dyslexiezorg wordt ingezet als

algemene voorziening.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams over te bereiken doelen in 2016.

- Serviceorganisatie monitort voortgang in tweewekelijkse

contractmanagement-gesprekken met Stichting

Jeugdteams en driehoeksoverleggen met gemeenten en

stuurt zo nodig bij.

Specialistische multidisciplinaire

diagnostiek en advies

- Bepalen van benodigde expertise voor voorzien in

specialistische multidisciplinaire diagnostiek en advies.

- Bepalen welke positionering van deze expertise de hoogst

toegevoegde waarde heeft.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met partners van het

Diagnostiek en Advies Netwerk (DAN) over te bereiken

doelen in 2016.

- Serviceorganisatie monitort voortgang in

10

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

- Besluiten over positionering. contractmanagement-gesprekken met partners van het

DAN en Stichting Jeugdteams en stuurt zo nodig bij.

Samenwerking huisartsen,

medisch specialisten en

jeugdartsen

- Er is zicht op verwijsgedrag van huisartsen, medisch

specialisten en jeugdteams.

- Huisartsen, medisch specialisten en jeugdartsen zijn goed

bekend met hun rol in jeugdhulpstelsel in ZHZ.

- Er is een gezamenlijke ambitie en er zijn procesafspraken

met huisartsen over verwijzingen naar jeugdteam en

regionale zorgmarkt en over rol van huisartsen in relatie tot

zorgprofielen.

- Op basis van besluitvorming over business case wordt

gestart met substitutie van zorg in jeugdketen in

Alblasserwaard/Vijfheerenlanden.

- (Lokale) samenwerking tussen huisarts,

praktijkondersteuner GGZ, algemene voorzieningen en

Stichting Jeugdteams leidt tot afname van 2,5% van

verwijzingen door huisarts naar regionale zorgmarkt ten

opzichte van 2015.

- Serviceorganisatie registreert verwijzingen door

huisartsen.

- Serviceorganisatie adviseert gemeenten ten behoeve van

periodiek contact van gemeenten met huisartsen en

huisartsengroepen/zorggroepen over: ontwikkeling en

voortgang van jeugdhulpstelsel, verwijsgedrag en

knelpunten. Op basis hiervan kunnen gemeenten en

huisartsen (zo nodig nieuwe) samenwerkingsafspraken

maken op basis van gezamenlijke ambities.

- Serviceorganisatie betrekt huisartsen bij vormgeving en

uitvoering van zorgprofielen.

- In samenwerking met gemeenten in

Alblasserwaard/Vijfheerenlanden en zorggroep Huisarts

en Zorg wordt een business case opgesteld waarin

verschuiving/afschaling van zorg in jeugdketen zichtbaar

wordt. Er wordt een voorstel gemaakt om business case

uit te voeren in, in eerste instantie,

Alblasserwaard/Vijfheerenlanden.

Administratieve

lastenverlichting en

deregulering

- Ernstige enkelvoudige dyslexiezorg toegankelijk zonder

beschikking (algemene voorziening), op basis van afspraken

met samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs.

- In beschikkingen van zorg uit zorgprofielen geen specificatie

in codes of tijd nodig; bovendien slechts 1 beschikking nodig

per zorgtraject in plaats van per onderdeel.

- Beschikkingen kunnen worden afgegeven voor duur van

langer dan 1 jaar.

- Serviceorganisatie zorgt dat ernstige enkelvoudige

dyslexiezorg wordt verstrekt als algemene voorziening.

- Serviceorganisatie voert 3 zorgprofielen in.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams over afgeven van beschikkingen langer dan 1

jaar bij chronische problematiek.

- Serviceorganisatie lost knelpunten die gemeld worden,

voor zover mogelijk, op.

11

3.2.4 Doel: 100% van de gezinnen met meervoudige (complexe) problematiek binnen het jeugddomein wordt geholpen volgens de

methodiek 1 gezin, 1 plan, 1 begeleider

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Gezinsaanpak: vraaggericht en

in samenwerking met sociaal

domein (onder andere 3D,

(passend) onderwijs en 18-/18+)

- Jeugdprofessional werkt volgens principe 1 gezin, 1 plan, 1

regisseur vanuit het perspectief van jeugdhulp.

- Jeugdprofessional is vaste partner in sociaal domein.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met Stichting

Jeugdteams over te bereiken doelen in 2016.

- Serviceorganisatie monitort voortgang In tweewekelijkse

contractmanagement-gesprekken met Stichting

Jeugdteams en driehoeksoverleggen met gemeenten en

stuurt zo nodig bij.

Crisisdienst - Relevante partijen werken niet-vrijblijvend samen op basis

van samenwerkingsovereenkomst voor jeugdigen in crisis.

- Jeugdteams, aanbieders en andere betrokken partijen

werken samen met CIT om escalatie te voorkomen; betere

samenwerking leidt aanvankelijk tot stijging aantal cliënten

en tegelijkertijd tot korte doorlooptijden.

- Onderzoek naar mogelijkheden en wenselijkheid 1 integrale

crisisdienst jeugd (en besluit).

- Serviceorganisatie sluit contract met Jeugdbescherming

west over uitvoering regionale crisisdienst voor jeugd.

- Onderdeel van contractafspraken is sluiten van

samenwerkingsovereenkomst met partijen op gebied van

crisishulp voor jeugd.

- Serviceorganisatie maakt afspraken met partijen op

gebied van crisishulp voor jeugd over te bereiken doelen

in 2016.

- Serviceorganisatie monitort voortgang in

contractmanagement-gesprekken met partijen en stuurt

zo nodig bij.

- Serviceorganisatie ontwikkelt samen met

Jeugdbescherming west en partijen op gebied van

crisishulp voor jeugd, voorstel voor invulling integrale

crisisdienst jeugd.

12

3.2.5 Doel: de gedecentraliseerde jeugdhulptaken worden uitgevoerd binnen de gebundelde rijksmiddelen van de 17 gemeenten

Thema Gewenste situatie 2016 Wat gaan we daarvoor doen?

Budgetverantwoordelijkheid - Er is een gedeeld beeld van budgetverantwoordelijkheid van

jeugdteams, inclusief rolverdeling tussen Stichting

Jeugdteams ZHZ en Serviceorganisatie/bestuur

- Serviceorganisatie ontwikkelt voorstel voor invulling

budgetverantwoordelijkheid, na overleg met Stichting

Jeugdteams.

Sturingsinformatie - Betrouwbare maandrapportages die voldoen aan

informatiebehoefte van gemeenten.

- Betrouwbare sturingsinformatie voor bestuur.

- De maandelijkse rapportages zijn cijfermatig van aard; elk

kwartaal wordt een analyse toegevoegd van de cijfers op

gemeentelijk en regionaal niveau voor gemeenten en

bestuur.

- Vergelijking van informatie uit maandrapportages tussen

gemeenten is mogelijk.

- Serviceorganisatie monitort correcte registratie van

gegevens door Stichting Jeugdteams en stuurt zo nodig

bij.

- Serviceorganisatie levert maandelijks cijfermatige

rapportage, waarbij het mogelijk is om gemeenten

onderling te vergelijken (procentueel ten opzichte van

aantal jeugdigen).

- Serviceorganisatie licht cijfers toe in

driehoeksoverleggen.

- Serviceorganisatie levert eens per kwartaal analyse van

cijfers per gemeente/regio, inclusief ‘verhaal achter de

cijfers’.

- Serviceorganisatie verzamelt in driehoeksoverleggen

ervaringen van gemeenten en past zo nodig eens per

kwartaal vorm en inhoud van rapportages aan.

Solidariteit

- Evalueren van gezamenlijk budgetmodel en onderzoeken

van mogelijkheden van verzekeringsmodel met prikkels.

- Serviceorganisatie evalueert samen met gemeenten het

gezamenlijk budgetmodel en onderzoekt mogelijkheden

van verzekeringsmodel.

13

3.3 Afstemmen van beleid en uitvoering

Het construct van de programmaregisseurs als verbinders tussen de Stichting Jeugdteams ZHZ, de gemeenten in hun subregio en de

Serviceorganisatie heeft naar ieders tevredenheid gewerkt in 2015. In 2016 zetten we deze werkwijze voort.

Daarnaast organiseren we de volgende structurele overlegtafels die elk input leveren voor het afstemmen van beleid en uitvoering:

a. Driehoeksoverleggen;

b. Stuurgroep jeugdhulp ZHZ;

c. Sturingsoverleg jeugdhulp ZHZ;

d. Fysieke tafel, digitale tafel en werkgroepen inkoop;

e. Beschermingstafel jeugd ZHZ.

15

www.jeugdzhz.nl

4 Contracteren van de uitvoering

4.1 Herzien contracten 2017

In 2015 wordt de jeugdhulp voor de jaren 2016 en 2017 ingekocht; er worden contracten gesloten

met jeugdhulpaanbieders met een looptijd van 2 jaar. Dit betekent dat er in 2016 geen inkoopproces

wordt doorlopen. Wat wel moet gebeuren in 2016, is het herzien van de contracten op basis van de

macrokorting die het Rijk voor 2017 toepast. Deze korting wordt bekend gemaakt in de meicirculaire

2016.

Wat? Wie? Wanneer?

Doen van voorstel aan Algemeen

Bestuur voor herziening

contracten

Serviceorganisatie Vóór 1 november 2016

Overigens betekent het sluiten van contracten met een looptijd van 2 jaar niet dat

(volume)afspraken met gecontracteerde jeugdhulpaanbieders gedurende de looptijd niet kunnen

worden aangepast. Afhankelijk van de uitnutting van het beschikbare budget kan het nodig zijn om

gaandeweg de looptijd van de contracten alsnog budgettair in te grijpen en volumeafspraken aan te

passen. Bovendien behouden we ons de mogelijkheid voor om gaandeweg de looptijd van de

contracten, op basis van monitoring van de vraag naar jeugdhulp, volumeafspraken met individuele

aanbieders aan te passen zodat de contractering beter aansluit op de vraag.

4.2 Voorbereiden contractering 2018 en verder

Daarnaast starten we in 2016 al met de voorbereidingen van de contractering voor 2018 en verder.

We bereiden een voorstel voor aan het Algemeen Bestuur voor de uitgangspunten en wijze van

inkoop voor 2018 en verder. Op basis van de ervaringen die we opdoen, zal een aantal keuzes

gemaakt moeten worden, onder andere over:

• het continueren van de bestuurlijke contractering versus overgaan op klassieke aanbesteding;

• het verder opstellen van de markt versus beperken tot de op dat moment gecontracteerde

partijen;

• het contracteren op basis van vaste volume-afspraken versus contracteren op kwaliteit waarbij

het volume bepaald wordt door de vraag van de markt.

We willen deze keuzes tijdig maken, zodat er indien nodig samen met cliënten en

jeugdhulpaanbieders een zorgvuldige overgang kan worden voorbereid. Bovendien is het niet

vanzelfsprekend dat de Serviceorganisatie ook na 1 januari 2018 de jeugdhulp organiseert voor de

gemeenten in Zuid-Holland Zuid. Dit is immers afhankelijk van de evaluatie van de Serviceorganisatie

door de gemeenten. Gemeenten moeten zich tijdig kunnen voorbereiden op een eventuele

veranderende situatie.

16

www.jeugdzhz.nl

Wat? Wie? Wanneer?

Doen van voorstel aan Algemeen

Bestuur voor wijze van

contractering 2018 en verder

Serviceorganisatie Vóór 8 december 2016

4.3 Uitrollen zorgprofielen

Bij de contractering van de jeugdhulp voor 2016 hebben we 3 zorgprofielen geïntroduceerd. Dit is

een integrale en vraaggerichte vorm van financiering die in 2016 gefaseerd wordt ingevoerd. In 2017

breiden we het aantal zorgprofielen uit op basis van de opgedane ervaringen. We ontwikkelen de

zorgprofielen in co-creatie met jeugdhulpaanbieders en cliënten. We streven ernaar dat alle

jeugdhulp vanaf 2018 wordt uitgevoerd op basis van zorgprofielen.

4.4 Contractmanagement

In het contractmanagement zullen we ons meer richten op het toetsen van prestaties aan de hand

van de resultaten en doelen zoals geformuleerd in het Beleidsrijk Regionaal Transitie Arrangement

(BRTA). Dit is één van de manieren waarop we de realisatie van de transformatieagenda volgen en

stimuleren.

We willen strategisch partnerschap aangaan met jeugdhulpaanbieders die samen met ons de

gewenste transformatie willen realiseren en ook bewijzen hiertoe in staat te zijn. In 2016 starten we

met strategisch partnerschap met de jeugdhulpaanbieders met een contractwaarde van meer dan

€ 100.000. In 2016 willen we op basis van de ervaringen die we opdoen, inhoudelijke criteria

ontwikkelen voor de selectie van strategische partners.

Wat? Wie? Wanneer?

Periodieke gesprekken met

strategische partners

(jeugdhulpaanbieders met

contractwaarde > € 100.0000

Serviceorganisatie,

jeugdhulpaanbieders

Minimaal elk kwartaal

Periodieke gesprekken met

jeugdhulpaanbieders met

contractwaarde < € 100.000

Serviceorganisatie,

jeugdhulpaanbieders

Minimaal elk half jaar

Contractmanagement Stichting Jeugdteams Zuid-Holland Zuid Met de Stichting Jeugdteams ZHZ houden we dezelfde frequentie van overleg als in 2015, omdat we

zien dat de ontwikkeling van de jeugdteams niet als vanzelf gaat als gevolg van het feit dat zij zich

moeten verhouden tot alle andere spelers in het nieuwe jeugdhulpstelsel in Zuid-Holland Zuid.

Wat? Wie? Wanneer?

Periodieke gesprekken met

Stichting Jeugdteams Zuid-Holland

Zuid

Serviceorganisatie, directeur

Stichting Jeugdteams Zuid-Holland

Zuid

- Tweewekelijks operationeel

overleg.

- Elk kwartaal ter toetsing van

inhoudelijke en financiële

prestatie-afspraken.

17

www.jeugdzhz.nl

5 Verantwoorden van de uitvoering

5.1 Begroting 2016

De financiële middelen die de 17 gemeenten in het kader van de uitvoering van de Jeugdwet hebben

ontvangen, zijn in mandaat en delegatie opgenomen in de begroting van de Serviceorganisatie. Deze

begroting, die is vastgesteld door het Algemeen Bestuur, telt op tot het totaalbedrag van €

96.738.621. De begroting is niet gespecificeerd. Het Inkoopkader jeugdhulp ZHZ 2016, eveneens

vastgesteld door het Algemeen Bestuur, bevat wel een voorlopige specificatie van de begroting. Deze

is als volgt:

Begroting 2016 (in miljoen €)

Cliëntprofielen 12,7

Gecontracteerde zorg inclusief gecertificeerde instellingen 41,5

Raamcontracten inclusief bovenregionale zorg 7,1

Kosten Serviceorganisatie exclusief beleidsfunctie 3,3

Stichting Jeugdteams 12,2

Diagnostiek en Advies Netwerk (DAN) 0,4

Landelijk Transitie Arrangement (LTA) 7,4

Lokale impuls 2,2

Persoons Gebonden Budgetten (PGB) 8,0

Bovenregionale zorg 0,0

Flexibel budget en innovatiefonds 4,0

Totaal 98,8

Budget lokale impuls blijft bij gemeenten -2,2

Beleidsfunctie Serviceorganisatie 0,1

Totaal budget Serviceorganisatie 96,7

Omdat op het moment van schrijven van dit uitvoeringsprogramma de onderhandelingen in het

kader van de contractering nog gaande zijn, kan pas na afronding van de contractering een

definitieve specificatie van de begroting 2016 worden gegeven.

5.2 Planning & Control cyclus

De Serviceorganisatie volgt de planning & control cyclus van de gemeenschappelijke regeling Dienst

Gezondheid & Jeugd (DG&J). Het Dagelijks Bestuur heeft op 19 november 2015 de planning & control

cyclus voor 2016 vastgesteld. Deze bestaat uit de volgende producten:

- Primaire begroting;

- Geactualiseerde begroting;

- 1e burap;

- 2e burap;

- Jaarrekening.

18

www.jeugdzhz.nl

In aanvulling op deze cyclus, leveren wij jaarlijks de volgende producten:

- Uitvoeringsprogramma;

- Rapportage BRTA-doelen;

- Jaarverslag.

In het jaarlijkse uitvoeringsprogramma specificeren wij de te bereiken effecten en de te leveren

prestaties, zoals bedoeld in de Financiële verordening Openbaar Lichaam Dienst Gezondheid & Jeugd

Zuid-Holland Zuid. In de rapportage van de BRTA-doelen en het jaarverslag informeren wij u over de

bereikte effecten en geleverde prestaties.

Hieronder vindt u de planning van onze planning & control cyclus.

Primaire begroting 2017

De primaire begroting is een staand beleid begroting die geen voorstellen voor nieuw beleid bevat.

Het is een financiële doorvertaling van de dan actuele begroting 2016.

Wat? Wanneer? Bijzonderheden

• Instemmen door Dagelijks Bestuur 24 maart 2016

• Kennisnemen door Algemeen Bestuur 11 april 2016

• Verzenden naar gemeenten 12 april 2016 Start zienswijze-procedure

• Vaststellen door Algemeen Bestuur 7 juli 2016 Inclusief zienswijzen

• Verzenden naar provincie 8 juli 2016

Geactualiseerde begroting 2017

Doordat de primaire begroting zo vroeg wordt vastgelegd, kan het wenselijk/nodig zijn dat de

begroting eind 2016/begin 2017 wordt geactualiseerd. Actualisering vindt alleen plaats voor een

onderdeel van de gemeenschappelijke regeling indien en voor zover nodig. Uitgangspunt is dat de

geactualiseerde begroting voor zienswijze naar de gemeenten gaat. De planning is dan:

Wat? Wanneer?

• Instemmen door Dagelijks Bestuur 3 november 2016

• Verzenden naar gemeenten voor zienswijze 4 november 2016

• Vaststellen door Algemeen Bestuur Januari 2017

1e burap 2016, 2e burap 2016

De buraps (bestuursrapportages) zijn primair afwijkingenrapportages: gerapporteerd wordt waar en

hoe afgeweken wordt van de begroting, zowel inhoudelijk als financieel. Er worden maatregelen en

voorstellen opgenomen voor bijsturing. De buraps bevatten ook een prognose van de jaarinkomsten.

Daar waar financiële afwijkingen een grote mate van zekerheid hebben, wordt in de burap een

begrotingswijziging opgenomen. De 1e burap betreft de eerste vier maanden van 2016. De 2e burap

betreft de eerste acht maanden van 2016 en een slotwijziging van de begroting 2016, mede vanuit

het oogpunt van begrotingsrechtmatigheid. De buraps hebben de volgende planning:

Wat? 1e burap 2e burap

• Instemmen door Dagelijks Bestuur 16 juni 2016 3 november

• Vaststellen door Algemeen Bestuur 7 juli 2016 15 december 2016

19

www.jeugdzhz.nl

Jaarrekening 2015

Wat? Wanneer?

• Voorlopige jaarrekening in Dagelijks Bestuur 21 april 2016

• Verzenden voorlopige jaarrekening naar gemeenten 22 april 2016

• Instemmen door Dagelijks Bestuur met ontwerp-jaarrekening 16 juni 2016

• Vaststellen door Algemeen Bestuur van jaarrekening 7 juli 2016

Jaarverslag 2015

Wat? Wanneer?

• Instemmen door Dagelijks Bestuur met jaarverslag 16 juni 2016

• Vaststellen door Algemeen Bestuur van jaarverslag 7 juli 2016

Rapportage BRTA-doelen 2015

Wat? Wanneer?

• Instemmen door Dagelijks Bestuur met rapportage BRTA-doelen 16 juni 2016

• Vaststellen door Algemeen Bestuur van rapportage BRTA-doelen 7 juli 2016

Uitvoeringsprogramma 2017

Wat? Wanneer?

• Instemmen door Dagelijks Bestuur met ontwerp-uitvoeringsprogramma 6 oktober 2016

• Bespreken ontwerp-uitvoeringsprogramma met gemeenteraden op

subregionaal niveau

Vóór 15 november 2016

• Vaststellen door Algemeen Bestuur 15 december 2016

20

www.jeugdzhz.nl

Bijlage: vastgestelde beleidskaders 2015

Bij ons uitvoeringsprogramma 2015 hebben we een overzicht gevoegd van de beleidskaders die

tijdens de voorbereidingen op de Jeugdwet zijn vastgesteld. Sinds het verschijnen van het

uitvoeringsprogramma 2015 zijn de volgende beleidskaders vastgesteld door het Algemeen Bestuur

van de Dienst Gezondheid & Jeugd:

a. Uitvoeringsprogramma jeugdhulp ZHZ 2015

b. Plan van aanpak Veilig Thuis ZHZ

c. Knoppennotitie jeugdhulp ZHZ

d. 1e Burap 2015

e. Inkoopkader jeugdhulp ZHZ 2016

f. Begrotingswijziging 2016 meicirculaire

g. Regelend kader Jeugdwet, bestaande uit:

- Beleidsregels bij de toepassing van de Verordening Jeugdhulp in de regio Zuid-Holland

Zuid;

- Nadere regels ter uitvoering van de Verordening Jeugdhulp van de regio Zuid-Holland

Zuid;

- Bijlage bij de Nadere regels: Uitsluitingenlijst PGB jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

- Aangepaste Verordening Jeugdhulp Zuid-Holland Zuid

h. Beleidskader vervoer: Uitwerking vervoersvoorziening jeugdhulp Zuid-Holland Zuid 2016

i. Nota cliëntparticipatie

j. 2e Burap 2015 Serviceorganisatie Jeugd, inclusief begrotingswijziging

1

Nota van reactie naar aanleiding van schriftelijke inbreng in consultatieronde transformatieagenda jeugdhulp 2016-2018

Wie Inbreng Reactie

Gemiva 1. Doelgroep VG levenslang wordt gemist

2. Gebrek aan regie op verwijsgedrag jeugdteams

3. Serviceorganisatie moet faciliteren dat aanbieders met cliënten

via trial en error verbeteringen en besparingen realiseren

• Verwerkt in visie en aangepast doel 1, paragraaf 1.1.

• Eens, dit willen we verbeteren door eenduidige triage (par.

1.3.1 en 3.1).

• Eens, op verschillende manieren zijn we hier al mee bezig

Psychologen

praktijk Perspectief

4. Benoem wat niet goed gaat; verbeterdoelen vallen uit de lucht

5. Grip op verwijzingen huisarts maakt zorg nodeloos duur; veel

vragen zijn enkelvoudig

• Landelijk benoemd in aanleiding decentralisatie, benoemd

in visie, ontwerp, beleidsplan, BRTA. Genoemde

verbeterdoelen zijn in lijn met deze eerder (grotendeels in

co-creatie) opgestelde documenten (werken toe naar

realisatie van ontwerp en visie).

• Afspraken maken over doorverwijzen en zicht van

jeugdteams op doorverwijzingen vanwege hun

budgetverantwoordelijkheid betekent niet automatisch

dat zorg nodeloos duur wordt; jeugdteams hoeven immers

niet inhoudelijk te worden betrokken bij alle

doorverwijzingen.

De Veilig Haven 6. Geen visie op doelgroep die chronisch begeleiding nodig heeft

7. Kleine aanbieders zijn flexibeler, sneller, op maat, goedkoper.

8. Dossier beheerd door gezin: uitzondering moeten mogelijk zijn

bij complexe problematiek en bedreiging kinderen

9. Schaarste aan gezinshuizen voor kinderen met lvg

10. Onvoldoende budget zorgt voor wachtlijst en beperkt

keuzevrijheid

• Verwerkt, zie 1

• Verwerkt. In paragraaf 1.3.1 tekst toegevoegd over nieuwe

en niet gecontracteerde jeugdhulpaanbieders

• Verwerkt: in paragraaf 3.2 bij onderdeel ‘dossier’, tekst

uitgebreid naar ‘verkennen van mogelijkheden en

beperkingen’.

• Doel staat overeind. De uitvoering is afhankelijk van het

kunnen voldoen aan de randvoorwaarden. De

Serviceorganisatie heeft hier een rol in als regisseur.

• Ook hier speelt de beperking dat de randvoorwaarden

ontoereikend zijn. De vraag naar jeugdhulp is groter dan

hetgeen op basis van het beschikbare budget kan worden

aangeboden. Daarom wordt in 2016 niet meer gewerkt

2

Wie Inbreng Reactie

11. Nieuwe aanbieders toelaten voor specifieke hulp

met een gegarandeerd budget per aanbieders, maar met

budgetplafonds.

• Verwerkt, zie 7.

Lelie Zorggroep 12. Mogen zorgaanbieders eigen methodiek zelfredzaamheid

houden?

13. Bied ruimte voor innovaties en beloon

14. Hoe worden aanbieders betrokken bij outcome nji?

15. Hoe wordt besloten over een digitaal dossier en hoe wordt dit

gekoppeld aan huidige dossiers?

16. Als specialistische kennis naar de jeugdteams gaat, hebben

aanbieders dan nog bestaansrecht?

• Ja, methodiek is bedoeld voor toegangsfunctie Stichting

Jeugdteams; we willen een eenduidige methodiek voor

alle cliënten in Zuid-Holland Zuid.

• Zie leidend principe 2 in hoofdstuk 2. We willen investeren

in strategisch partnerschap met jeugdhulpaanbieders die

een belangrijke bijdrage leveren aan de innovatie en

transformatie van de jeugdhulp.

• Dit is besproken met aanbieders aan de fysieke tafel. Dit

heeft geleid tot een afvaardiging voor een werkgroep. De

werkgroep werkt een projectvoorstel uit. Aanbieders zijn

welkom om hierbij aan te sluiten. Kern is dat we geen

nieuw instrument/meting willen introduceren, maar

bestaande instrumenten/metingen benutten en koppelen

om zo overlap te voorkomen.

• Dit gaan we samen met cliënten, professionals, aanbieders

en gemeenten (in co-creatie) verkennen.

• Alleen specialistische kennis waarvan het voor de hand ligt

dat de jeugdteams deze zelf aanbieden willen we ‘naar

voren halen’. Het gaat dan om bestaande vormen van

specialistische hulp die generalistisch van aard zijn, zoals

een deel van de basis-GGZ. daarbij om generalistische

hulp. Een belangrijk deel van de specialistische zorg is

zodanig specialistisch dat het niet voor de hand ligt dat

deze door de jeugdteams wordt uitgevoerd.

Syndion 17. Eenduidigheid jeugdteams strookt niet met verschillende

invullingen per gemeente. Wat is gezamenlijke stip op de

horizon?

• We willen eenduidigheid van de toegang voor alle cliënten

in Zuid-Holland Zuid waarborgen. Binnen de regionale

formule (zie paragraaf 1.3.3) is het mogelijk afspraken te

maken over lokale inbedding. Uitgangspunt is dat voldaan

3

Wie Inbreng Reactie

18. Opmerking dat er weinig initiatieven zijn om zware zorg om te

zetten naar lichte/goedkope hulp wordt niet herkend.

19. Doelstelling digitaal dossier is vaag

20. Participatie als kwaliteitseis. Graag aandacht voor totaal aan

kwaliteitseisen. Welke oude eisen loslaten?

21. DAN: vergeet beschikbaarheid kennis en ervaring aanbieders

niet

22. Administratieve lastenverlichting: magere uitwerking. Koppel

aan zorgprofielen

moet worden aan de (kwaliteits-)eisen uit de Jeugdwet.

• Verwerkt, zie paragraaf 1.3.1, onderdeel ‘transformatie

regionale zorgmarkt’ genuanceerd en aangevuld.

• Zie 15, we willen mogelijkheden en beperkingen

verkennen en op basis daarvan in co-creatie het doel

bepalen.

• De werkgroep kwaliteit die heeft gefunctioneerd bij de

voorbereidingen op het inkoopkader voor 2016, heeft

onderzocht welke kwaliteitseisen gehanteerd worden en

waar verbetering of vereenvoudiging mogelijk is. Het

advies van de werkgroep is verwerkt in het inkoopkader

2016 en wordt benut bij de contractering voor 2016 en de

voorbereidingen voor de volgende contracteringsronde(s).

• Verwerkt in paragraaf 1.3.3: jeugdteams kunnen DAN en

specifieke jeugdhulpaanbieders raadplegen.

• Verwerkt in paragraaf 1.3.3: toegevoegd dat we bij de

introductie van de zorgprofielen aandacht besteden aan

lastenverlichting. Daarnaast roepen we partijen op

knelpunten en suggesties te melden.

Gemeente Leerdam 23. Mist diepte-analyse en onderbouwing per gemeente/gebied

24. Jeugdteam dreigt los te gaan zingen van sociaal team 0-100

(methodiek en dossier)

25. Geen ruimte voor nieuwe aanbieders

26. Evaluatie gewenst

• Eens. We constateren dit ook in de paragrafen 1.2 en

1.3.5.

• Zie 17.

• Verwerkt, zie 7.

• Zie paragraaf 1.1 waarin we aangeven dat we de

transformatieagenda op basis van ervaringen jaarlijks

concretisering in ons uitvoeringsprogramma en het

realiseren van maatschappelijke doelen en resultaten

verantwoorden in ons jaarverslag.

4

Wie Inbreng Reactie

Gemeente Zederik 27. Hoe worden verwijzingen door huisarts naar zorgmarkt

teruggebracht?

28. Hoe wordt gezorgd dat jeugdteams zelf meer hulp bieden om

verwijzingen naar zorgmarkt terug te brengen?

29. Hoe verhoudt DAN zich tot het aannemen van

gedragswetenschappers door de stichting jeugdteams?

• In de transformatieagenda (paragrafen 1.3.3 en 3.3 staat

een route beschreven. Naast deze route hebben

gemeenten een lokale verantwoordelijkheid om afspraken

te maken met huisartsen en jeugdteams om de druk op de

specialistische zorg te verminderen.

• Zie paragrafen 1.3.3 en 3.3: hulp dichtbij organiseren en

samenwerking met medisch verwijzers.

• In paragraaf 1.3.3 is aangegeven dat wordt gekeken hoe

specialistische expertise het beste kan worden

overgedragen aan de jeugdteams. De genoemde recente

ontwikkeling wordt hierbij betrokken.

Gemeente

Molenwaard

30. Declareren en verrijken informatiesystemen als onderdeel

contractering opnemen. Stel uitleveren informatie verplicht

31. Kleine aanbieders hebben veranderkracht

32. Relatie PGB/Zin in het kader van transformatie?

33. 18-/18+ staat niet in transformatieagenda; benoem

gezamenlijke verantwoordelijkheid

34. Stimuleer co-creaties voor sluitende ketenzorg

35. Beloon innovatie en goed gedrag.

36. Stuur op behandelduur, prijs-kwaliteit en outcome afspraken in

contractafspraken

• Dit is reeds vastgelegd in de bestaande contracten en zal

ook in nieuwe contracten worden vastgelegd. Onder

andere landelijke knelpunten hebben bijgedragen aan

onze slechte informatiepositie in 2015.

• Verwerkt: zie 7.

• Omwille van keuzevrijheid blijft het huidige onderscheid

bestaan.

• Verwerkt: zie paragrafen 1.3.1 en 1.3.4: tekst over 18-/18+

toegevoegd.

• We willen dit extra stimuleren door de introductie van de

zorgprofielen.

• Zie 13.

• Zie paragraaf 1.3.1, onderdeel ‘outcome’. Dit moet (ook

landelijk) nog ontwikkeld worden, voordat hierop kan

worden gestuurd. We ontwikkelen dit samen met het

Nederlands Jeugdinstituut (NJi).

Zorgbelang 37. Activiteiten bij doel over cliënttevredenheid dragen niet bij aan

doel

• Zie paragraaf 1.3 laatste alinea: thema’s die op meerdere

doelen betrekking hebben, worden slechts eenmaal

genoemd; nagenoeg alle activiteiten die genoemd zijn in

de transformatieagenda dragen bij aan betere hulp en

5

Wie Inbreng Reactie

daarmee aan afname van problematiek en/of toename

van zelfredzaamheid. Bovendien is leidend principe 1 (zie

hoofdstuk 2) dat alles wat we doen van toegevoegde

waarde moet zijn voor kinderen en gezinnen.

Pameijer 38. Plan is ambitieus gezien dat het binnen de contract(termijn)

moet worden gerealiseerd. Welke verwachtingen hebben

gemeenten van aanbieders?

• In paragraaf 1.1 is aangegeven dat realisatie van de

transformatie en het tempo waarin dit gebeurt, afhankelijk

is van de mate waarin wordt voldaan aan de benodigde

randvoorwaarden. In onze leidende principes (hoofdstuk

2) hebben we aangegeven dat we goed gedrag willen

belonen en strategisch partnerschap willen aangaan met

partijen die proactief meedenken over en meewerken aan

het realiseren van de transformatie.

Yulius 39. Herkent niet het beeld dat ambulantisering en transformatie

van zware naar lichte hulp nog nauwelijks aan de orde is. Yulius

heeft fors geïnvesteerd in ambulantisering en samengesteld

zorgaanbod met andere parters

• Verwerkt, zie paragraaf 1.3.1, onderdeel ‘transformatie

regionale zorgmarkt’ genuanceerd en aangevuld.

Ouderplatform ZHZ 40. Buitensluiten van groep 18+ is strijdig met Jeugdwet

41. Welke stappen worden gezet om problematiek te laten

afnemen?

42. Ervaringsdeskundigen mogen alleen ingezet worden als cliënt

er om vraagt. Hulp moet altijd professioneel zijn

43. Cliënten zijn beter gebaat bij kleine aanbieders

• Verwerkt: voetnoot 1, paragraaf 1.3 toegevoegd en

aangevuld in bijlage 1 bij toelichting op ’18-/18+’

• Zie 37.

• Eigen kracht wordt toegepast zoals bedoeld in de

Jeugdwet. Waar niet/beperkt mogelijk wordt eigen kracht

aangevuld met professionele hulp.

• Zie 7.

Concept Voorstel Algemeen Bestuur 10 maart 2016 Onderwerp: Landelijk controle protocol Voorstel

1. In te stemmen met het mogen toepassen van het Landelijk controle protocol door zorgaanbieders bij de verantwoording over de geleverde zorg in 2015. Zorgaanbieders hebben de keuze tussen het ZHZ protocol of het Landelijk protocol

Kern van de zaak

Op 21 december is een ledenbrief van de VNG verschenen over de accountantscontrole 2015. Hierin is geadviseerd zorgaanbieders zich over hun productie 2015 te laten verantwoorden middels het Landelijk controle protocol van de projectgroep IZA. Een belangrijke overweging hierbij is het voorkomen van hoge administratieve lasten. Deloitte heeft recentelijk aangegeven, dat na een aanvankelijk positief advies van Deloitte, onlangs op landelijk niveau discussie is ontstaan over het landelijk protocol. De Nederlandse beroepsgroep van accountants heeft aangegeven hier in maart op terug te komen met een advies aan gemeenten over het gebruik van het landelijk protocol. Deloitte heeft gevraagd toepassing van het landelijk protocol door het AB te laten bekrachtigen. Reeds genomen besluiten

N.v.t.

Argumenten

De Serviceorganisatie heeft een controle protocol bij de verantwoording over geleverde zorg door zorgaanbieders voor de regio ZHZ vastgesteld. Op 21 december heeft de VNG in een ledenbrief geadviseerd zorgaanbieders zich middels het Landelijk controleprotocol te laten verantwoorden. Het Landelijk controle protocol voorziet in een controleverklaring over de geleverde zorg op aanbieders (landelijk) niveau. Daarmee is het een aanzienlijke beperking van de administratieve last van (landelijk opererende) zorgaanbieders ten opzichte van een verantwoording op gemeente of regioniveau, waarbij telkens het protocol van de betreffende gemeente of regio gevolgd moet worden. Na afstemming met accountant Deloitte is door Deloitte aangegeven dat het landelijk controleprotocol, zonodig met een aanpassing van de steekproef) voldoende zekerheid biedt voor de verantwoording van de verleende zorg voor de regio ZHZ. Dit is gelegen in het feit dat het Landelijk protocol als eis stelt dat er minimaal één deelwaarneming per gemeente moet zijn. Recentelijk heeft Deloitte echter gemeld dat het landelijk protocol opnieuw onderwerp van gesprek is op landelijk niveau. Hierbij staat de vraag centraal of het landelijk protocol en de controle verklaring van de accountant op basis van het landelijk protocol voldoende zekerheid biedt over de door de zorgaanbieders geleverde prestaties. Deloitte heeft aangegeven dat de Nederlandse beroepsgroep van acoountants in de loop van maart met een advies naar gemeenten komt over het gebruik van het landelijk protocol en de door de gemeenten te nemen maatregelen. De Serviceorganisatie ondersteunt van harte de oproep van de VNG het landelijk protocol te hanteren. Gezien het feit dat dit protocol tot stand is gekomen in een landelijk overleg tussen VNG, zorgaanbieders en de Nederlandse beroepsgroep van accountants is het daarmee ook een realiteit geworden waarvan moeilijk afgeweken kan worden. Aanbieders kunnen daarom het landelijk protocol toepassen onder voorwaarde van het

opvolgen van instructies van Deloitte over de steekproef. Aanbieders mogen ook het ZHZ-protocol blijven toepassen. Dit protocol voorziet immers in een specifieke verantwoording en controleverklaring over de geleverde zorg aan ZHZ. Bijlagen: Ledenbrief VNG, Landelijk controleprotocol projectgroep IZA