1

Groenin de klas

Anouk PelzerInnovatieadviseur Aldus bouwinnovatie

Projectleider onderzoeksproject BGGArchitect

www.bouwenmetgroenenglas.nl / anouk@bouwenmetgroenenglas.nl

2

Wat gaan we doen in deze les?

_ Waarom groen?

_ Belang en kwaliteiten van groen

_ Effect op prestaties

_ Ontwerp - groen in/op/om school

_ Tekenen!

03 | 11 | 2010

3

Waarom groen?

4

Agnes van den Berg:psychologische invloed van groen

_ Mens is ‘opgegroeid’ in de natuur(evolutie)

_ Groen heeft grote esthetischeaantrekkingskracht op mensen

_ Groen heeft herstellende waarde:contact met natuur stressreductie

_ Ondanks ‘biofilie’ steeds mindernatuur in directe leefomgeving

_ Maatschappelijk belang om meernatuur in onze leefwereld teintroduceren

5

Scholen, kantoren, ziekenhuizen...

6

Groen is...

7

“Planten moeten bij voorkeur worden geweerd uit de klas.”

(uit: Naar een beter binnenmilieu, van GGD en VNG)

... | ... | ...

8

Wat groen kan doen

9

Mensen houden van natuur

... | ... | ...

10

Groen OM gebouwen

_ Demping temperatuur

(heat island effect)

_ Demping geluid

_ Opname CO2

_ Opname en binden fijnstof_ Bevordering ecologie

_ Reduceren stadsstank

11

Groen OP gebouwen

_ Waterbuffering

_ Schaduwwerking

_ Demping temperatuur (massa)

_ Demping geluid (massa)

_ Anti-graffiti_ Camouflage

(bijv. van geparkeerde auto’s)

12

Groen IN gebouwen

Luchtkwaliteit

_ Verminderen stofbelasting tot 20% (Lohr 1996)

afhankelijk van soort plant en blad

_ Ruimtekoeling door verdamping (beperkt effect)

_ Verminderen luchtverontreiniging

(NASA 1989, Wolverton 1996, Wood 2002)

allerlei emissies uit bouwmaterialen, apparatuur, mensen ingebouw

welke stoffen is plant specifiek

13

Groen IN gebouwen

Luchtkwaliteit

Lepelplant

(Spathiphyllum)Krulvaren

(Nephrolepis)Goudpalm

(Areca)

14

Groen IN gebouwen

Akoestiek

_ Planten kunnen nagalmtijd verlagen

_ Substraat levert daaraan belangrijkebijdrage

_ Sommige groene wandproductenkunnen concurreren met bestaandeakoestische producten op de markt(Van Praag, 2009)

15

Groen IN gebouwen

Daglicht

_ Planten hebben licht nodig om televen;

minimaal 500 lux (varen)

zonplanten >3000 lux (sanseveria)

_ Daglicht ook voor mensen belangrijk(zicht, gezondheid, prestatie)

_ Daglicht kan bijdrage leveren aanenergiehuishouding (warmte)

16

Groen IN gebouwen

Gezondheid

_ Via verbeteren luchtkwaliteitverbetert ook de gezondheid

_ Groen is goed om naar te kijken:dat werkt herstellend enstressverlagend (Ulrich)

17

Groen en kinderen

18

Natuur op verschillende schaalniveaus

klaslokaal

stadspark

speeltuin

schoolschoolplein

trapveldje

wijkgroen

19

Groen in de OMGEVING

_ Kinderen in groene woonomgeving(parken, bossen, landbouw)komen minder vaak bij huisarts(Maas 2009)

_ Belang van spelen in natuurlijkeomgevingen voor creativiteit enmotoriek

20

Groen in de OMGEVING

_ Positieve effecten van schooltuinen

_ Kinderen zijn gebaat bij gevarieerd,regelmatig en direct contact met denatuur, maar nog te weinigonderzoek voor harde conclusies.(Gezondheidsraad 2004)

21

Groen in de SCHOOL

_ Educatief: leert kinderen overduurzame omgeving

_ Voedend: groen levert vruchten,voedt dieren en mensen. Kinderenzijn ver verwijderd van dit besef.

_ Natuurbewustzijn: ervaren vanseizoenen, zien dat planten groeienen dat je ervoor moet zorgen

22

Groen in de KLAS

_ Lokaal aantrekkelijker

_ Minder afwezig door ziekte

_ Minder gezondheidsklachten

_ Kinderen beter geconcentreerd

_ Contact met de natuur verbetertook concentratie van kinderen metADHD

(Fjeld 2002, Han 2008, FaberTaylor & Kuo 2008)

23

Groen in de KLAS

Studie Fjeld in klaslokaal met planten en fullspectrum licht

_ 9% minder gezondheidsklachten terwijl toename van 12% incontrolegroep

_ Kinderen minder ziek rest van het jaar

_ Kinderen beter geconcentreerd in klas met planten

(Afname score betekent dat leerlingen meer tevreden waren met klaslokaal.)

Characteristic Control Intervention group

Exiting - Boring +0.46 +0.04

Special - Ordinary -0.06 +0.20

Beautiful - Ugly +0.73 -0.10

Bright - Dark +0.29 -0.19

Comfortable - Uncomfortable +0.45 -0.14

Good air quality - poor air quality +0.13 -1.20

24

Groen in de KLAS

Studie in Taiwan, Han 2008:

_ Lokaal aantrekkelijker

_ Kinderen beter geconcentreerd

_ Minder afwezig door ziekte

_ Geen effecten op welbevinden of stressgevoelens, maarplanten waren achterin klas geplaatst: buiten zicht kinderen

25

Ontwerp

Groene Longen in de Klas

Onderzoeksproject bgg/ Mede mogelijk gemaakt door Rabobank

26

Een studie naar de voorwaarden voorsuccesvolle integrale groentoepassingenin basisscholen

_ Het belang van groen,

op esthetisch, vitaliserend envoedend niveau

_ De weerstand tegen toepassingvan groen in scholen

_ Een plan van aanpak om deacceptatie van groen in scholen tebevorderen

27

Doe mee!

_ Deel uw ervaringen met groene longen in deklas met ons.

_ Bent u als school geïnteresseerd in meer groenin de klas en wilt u meewerken aan eenpilootproject?

28

Ontwerp

29

Groen in het ontwerpproces

_ Neem groen al in een vroeg stadium mee inoverwegingen

_ Integrale groentoepassing vraagt omdeskundigheid: planten en bouwfysica

_ Consequenties voor constructie of voorbouwvolgorde (grote boom kan later niet meernaar binnen)

30

Integraal ontwerp

_ Planten hebben daglicht nodig:

Glasoppervlak

Glastype

Zon- en lichtregulering

_ Aanvullend kunstlicht

_ Planten moeten onderhouden en gevoed worden

_ Ruimte met planten moeten goed geventileerd worden

31

Voorbeeld: kas

32

Voorbeeld: kas

33

Samenvattend

Top 3 waarom groen op school1. Goed voor binnenmilieu

2. Goed voor gezondheid

3. Goed voor natuurbewustzijn

Top 3 waarom geen groen op school1. Onderhoud

2. Kosten

3. Bewijslast invloed prestatie

34

Tekenopdracht

Ideale groenproduct voor school