6.1 De Bevrijding

Het zag er lang naar uit, dat Duitsland heel Europa zou veroveren, 1942 begon het al te veranderen.

Het Duitse leger was naar Rusland gegaan, maar in Rusland was het heel erg koud en de Duitse soldaten

waren totaal niet voorbereid op die kou. Zo hadden ze geen ie kleren en geen goed voedsel.

De Duitse opperbevelhebber van Duitse leger in Rusland gaf zich over aan de Russen, terwijl Hitler dat

nadrukkelijk had verboden. Ook in Italië werd gevochten en de geallieerden wonnen daar ook.

In 1944 kwam er een groot offensief van de geallieerden. Meer dan 5000 schepen met wel 150.000 sol-

daten aan boord gingen naar de Franse kust. De soldaten landden in Normandië en de Duitse soldaten

hadden dit totaal niet verwacht.

Vanuit Normandië zouden

de geallieerden verder

kunnen trekken en andere

landen gaan bevrijden.

Ook in Nederland was het

bericht binnen gekomen

van de grote intocht van de

geallieerden.

Iedereen vertelde het aan

iedereen: "Ze zijn geland".

De mensen wezen elkaar op

de landkaart aan

hoever de soldaten al in

Frankrijk waren en

sommigen dachten dat

Nederland nu wel snel be-

vrijd zou worden, dit was

helaas niet het geval !

Op 5 september 1944 gebeurde er iets raars. Er kwam een bericht in Nederland en dat bericht zei dat

Breda bevrijd was en dat de rest van Nederland snel zou volgen. Maar helaas was dit bericht niet juist.

Toch waren er mensen die het bericht geloofden en liepen de straten in om de bevrijders te gaan

begroeten. Door al die mensen op straat ontstond er grote paniek bij de Duitse soldaten, want zij gingen

het bericht nu ook geloven, de Duitse soldaten vluchtten weg en ook de Nederlanders die met de

Duitsers hadden samengewerkt, de N.S.B.-ers, voelden zich ook niet meer veilig in het 'bevrijde'

Nederland en vluchtten ook. Het leek allemaal zo mooi, dat er zelfs Nederlanders waren die vlaggen uit

verborgen plekjes haalden en met die vlag de straat opgingen. Toch hadden de mensen te vroeg

gejuicht, want het ergste moest nog komen. De dag dat iedereen de straat opging om de 'bevrijding'

te vieren noemen we de Dolle Dinsdag.

Invasie van de geallieerden in Normandië

Toch werd er een plan gemaakt om Nederland snel te gaan bevrijden. Ze probeerden alle belangrijke

bruggen in handen te krijgen om zo te zorgen, dat de Duitse tanks niet verder meer konden, maar

helaas werd die slag door de geallieerden verloren. Deze nederlaag had grote gevolgen voor de

Nederlandse bevolking, want de inwoners van Noord-Nederland konden niet meer aan steenkool

komen en steenkool betekende verwarming en het werd ook gebruikt o'm je eten op klaar te maken.

Ook verbood de Duitse legerleiding dat er voedsel van het noorden en oosten van ons land naar het

westen werd gebracht. In het westen, grote steden,was namelijk een enorm ort aan voedsel.

In de koude winter 1944 trokken daarom veel mensen naar het platteland om daar eten te halen.

De 'hongertochten' waren begonnen’. ( Zie tekstkaart ‘hongerwinter)

De bevrijding kwam steeds dichterbij, want Duitsland zat in de val. Duitsland werd nu van 3 kanten

|aangevallen. Namelijk vanuit het Oosten=Rusland, vanuit het Zuiden = Italië en vanuit het

westen = Frankrijk

Toch wilde Duitsland zich niet overgeven en daarom besloot de geallieerde luchtmacht om de Duitse

steden te gaan bombarderen. Heel veel grote Duitse steden werden gebombardeerd en een zeer groot

aantal burgers werd hierdoor gedood. De vliegers wierpen tijdens de bombardementen niet alleen

bommen naar beneden, maar ze gooiden ook pamfletten naar beneden, dat zijn briefjes waarop stond

geschreven dat de bombardementen door zouden gaan, totdat het Duitse volk zich zou overgeven.

De Duitsers wilden zich niet overgeven, dus de bombardementen gingen door.

In maart 1945 waren de' geallieerden al in Duitsland en veroverden Berlijn en het einde van de oorlog

kwam nu wel heel dichtbij. De geallieerden trokken de Rijn over en Oost-Nederland werd bevrijd.

In de laatste week van april vlogen geallieerden zeer laag met hun vliegtuigen over het Westen van

Nederland, niet met bommen voor Duitsland, nee, met voedselpakketten voor de uitgehongerde

Nederlanders. Blikjes met kaakjes, chocolade, boter, spek, melk en thee werden in de weilanden rond

de grote steden naar beneden gegooid. Nu twijfelde er niemand meer; De oorlog was voorbij !

Lees verder

bij kaart 1.2

Russische soldaten

veroveren Berlijn.

6.1 De Bevrijding

Op 30 april pleegde Hitier en nog andere belangrijke Duitsers zelfmoord en in die zelfde week geeft het

Duitse leger in Nederland zich over. Op 5 mei 1945 werd de capitulatie van de Duitsers ondertekend.

Prins Bernard is er ook bij als afgevaardigde van Nederland. Hij komt aanrijden bij het hotel

-'De wereld' in de wagen van een Duitse bezetter. Op dat zelfde moment rijden er Canadese soldaten

Rotterdam binnen en zij werden bedolven onder bloemen van de uitzinnig blije inwoners van

Rotterdam. Overal in Nederland werd de vlag uitgestoken, feestgevierd en onderduikers kwamen te

voorschijn. De mensen mochten meerijden op de tanks van de bevrijders. Nederland was bevrijd van de

verschrikkingen die de Duitsers vijf jaar lang hadden uitgevoerd.

Ook de koningin met haar regering keerde naar Nederland terug.

Toch zijn er in mei 1945 ook mensen die weinig reden hadden om feest te vieren. Zo waren er nog

mensen die in kampen zaten en wachtten tot ze ook naar huis konden en ook de ondergedoken joden,

die wachtten op berichten van hun familie die waren weggevoerd naar de kampen. Kwamen ze wel

levend terug ?

Langzaam drong het iedereen door wat Hitler en zijn volgelingen voor gruwelijks hadden uitgevoerd.

Van de 140.00 joden in Nederland waren er 110.000 weggevoerd naar vernietigingskampen en van de

110.000 die naar zo'n vernietigingskamp waren gebracht kwamen er maar slechts 4.000 terug.

Alles bij elkaar vonden er alleen al in Nederland 250.000 doden als gevolg van de Tweede Wereldoorlog

Duitse capitulatie wordt getekend in Hotel de Wereld. Rechtsonder zit Prins Bernard

Vragen 1. Wat gebeurde er op 5 september 1944 voor raars in Breda en hoe noemen we die dag ?

2. Hoe is de Hongerwinter ontstaan ?

3. Waarom gooiden de geallieerde vliegers niet alleen bommen, maar ook pamfletten boven de Duitse steden naar beneden ?

4. Wanneer waren de Nederlanders blij dat er bommenwerpers over Nederland vlogen en wat gooiden die vliegers naar beneden ?

5. Niet iedereen vierde feest op de bevrijding, wat was hier de reden van ?

2. De Naoorlogse jaren

e Duitsers hadden al gecapituleerd, maar de Duitse bond-

genoot Japan had zich nog niet overgegeven.

Om Japan ook te dwingen tot overgave, gooiden

de Amerikanen op 6 augustus 1945 een atoombom op de

havenen industriestad Honsjoe, bij de baai van Hirosjima.

Ongeveer 100.000 mensen werden hierdoor gedood.

Deze gebeurtenis zorgde voor de overgave van Japan.

De Tweede Wereldoorlog is nu echt ten einde.

Het was verschrikkelijk zoals ons land er na de bevrijding uitzag. Steden en dorpen hadden onder de

gevechten erg geleden. Huizen, gebouwen, straten, zelfs hele stadsdelen werden door beschietingen of

bombardementen veranderd in grote puinhopen. Vervoer van personen en goederen was vrijwel

onmogelijk, omdat bijna alle treinen, schepen en auto's waren vernield door de Duitsers.

Bovendien hadden de Duitsers, vooral in het laatste oorlogsjaar, ons land leeggeroofd. Er was daardoor

een enorm gebrek aan levensmiddelen, kleding en brandstof.

Direct na de bevrijding werd Nederland van alle kanten geholpen. Amerika, Engeland, Canada, Afrika,

Zuid-Amerika en vele andere landen zorgden voor voeding en kleren, terwijl bijvoorbeeld kinderen die

in de hongerwinter hadden geleden in buitenlandse gezinnen werden opgenomen. Behalve kleding en

voedsel was er ook veel geld nodig, dankzij een plan uit Amerika kregen we dat geld en dat geld kon

worden uitgegeven voor de wederopbouw van de handel en industrie.

Tijdens de oorlog waren de Amerikanen en Russen bondgenoten. Samen hadden ze Duitsland en Japan

verslagen.

Na de oorlog is de samenwerking echter snel voorbij. De Verenigde Staten (U.S.A.) en de Sovjetunie

(U.S.S.R.) worden vijanden van elkaar. Ze hebben heel veel verschrikkelijke wapens, waarmee ze elkaar

en de rest van de wereld in één klap kunnen vernietigen. Amerika en Rusland hebben geen echte oorlog

met elkaar. Het is ruzie die vaak een "bijna-oorlog" betekent. Ze beloeren elkaar altijd en de één

vertrouwt de ander niet. Je kunt zeggen: Amerika en Rusland hebben ruzie zonder te slaan.

We noemen dat "de koude oorlog"

Hiroshima na de allesverwoestende atoombom

Amerika en Rusland maken ruzie over wie het sterkst is

Het geruzie begint al in 1945. Russische soldaten verjagen Hitlers leger in Oost-Europa. Daarna roept de

Russische leider Stalin niet al zijn soldaten terug. Stalin wil rondom zijn land een kring van bevriende

landen maken. Het land is namelijk al twee keer vanuit het Westen aangevallen en dat gebeurt geen

derde keer dacht Stalin. Bovendien wilde Stalin rust voor Rusland. Het land had het meest te lijden

gehad van de oorlog. Nergens zijn zoveel fabrieken en steden verwoest en nergens zijn zoveel miljoenen

mensen gedood als in Rusland.

Maar Amerika vindt dat Rusland niet de baas mag spelen in Oost-Europa. Maar Rusland vindt dat

Amerika hetzelfde doet in West-Europa. Zo ruziën Amerika en Rusland aan het begin van de koude

oorlog over van alles, dat komt door de grote verschillen die er tussen Amerika en Rusland bestaan.

Amerika en Rusland ruziën ook over wat met het verslagen Duitsland moet gebeuren.

Waar moeten de grenzen liggen? Moet het land als straf arm blijven? Deze ruzie zorgt ervoor dat er

twee Duitslanden komen: West-Duitsland en Oost-Duitsland.

Midden in Oost-Duitsland lag nog een stukje dat samen van Amerika en enkele bondgenoten. Dat íe het

Westen van de stad Berlijn.

In augustus 1961 was de wereld in rep en roer. Russische soldaten maken de scheiding tussen het

Westen en het Oosten definitief. Ze spanden prikkeldraad dwars door Berlijn. Kinderen kunnen niet

meer naar school. Arbeiders kunnen niet meer naar hun werk. Zelfs families werden zo van elkaar

gescheiden. Het prikkeldraad maakte later plaats voor een grote muur.

Deze muur maakte het verschil tussen

Oost en West wel heel duidelijk.

Gelukkig gaat het de laatste tijd steeds

beter met de verhoudingen tussen

Oost en West. Want zoals we weten is

er in het jaar 1989 veel gebeurd.

In Berlijn werd de muur afgebroken,

die een einde maakte aan de scheiding

tussen het Oosten en Westen.

Vragen 1. Hoe zag een groot deel van Nederland eruit na de bevrijding ?

2. Wat is een 'Koude Oorlog' ?

3. Waarom wilde Stalin rondom zijn land een kring van bevriende landen hebben ?

4. Wanneer en door wat werd Berlijn definitief afgesloten van het Westen en wat had dat tot gevolg voor de bevolking van Berlijn

Bouw van de Berlinse muur