Lees

‘Op

naar

Mar

s’ op

pag

ina

12 e

n 13

van

Kid

swee

k.

1) ‘

Op

naar

Mar

s’

a)

Wat

wee

t jij

al o

ver

de p

lane

et M

ars?

Maa

k ee

n w

oord

veld

. b)

W

at m

ag n

iet o

ntbr

eken

als

je n

aar

Mar

s ga

at?

2)

Lees

tek

st 1

op

pagi

na 1

3 hi

erna

ast.

a)

H

oe la

ng g

eled

en is

het

zon

nest

else

l

onts

taan

?

b)

Uit

hoev

eel p

lane

ten

best

aat h

et

zo

nnes

tels

el?

c)

N

oem

alle

nam

en v

an d

e pl

anet

en

ui

t het

zon

nest

else

l. d)

O

p w

elke

pla

neet

won

en w

ij?

e)

Maa

k ee

n w

oord

veld

met

het

woo

rd ‘z

on’.

3)

Aan

wel

ke p

lane

et z

ou ji

j wel

een

bez

oekj

e

will

en b

reng

en?

Leg

uit w

aaro

m.

4)

‘Bed

enk

je e

igen

pla

neet

’

Bede

nk je

eig

en p

lane

et. W

ie w

onen

er?

Wat

voor

wee

r is

het

er?

Wat

gro

eit e

r? E

n w

at is

de n

aam

van

jouw

nie

uwe

plan

eet?

Maa

k hi

er e

en te

keni

ng v

an.

Lees

‘Op

naar

Mar

s’op

pag

ina

12 e

n 13

van

Kid

swee

k.

1)

‘O

p na

ar M

ars’

a)

W

at w

eet j

ij al

ove

r de

pla

neet

Mar

s?

M

aak

een

woo

rdve

ld.

b)

Wat

vin

dt A

ndre

Kui

pers

voo

ral i

nter

essa

nt

aa

n M

ars?

2)

Le

es t

ekst

1 o

p pa

gina

13

hier

naas

t.

a)

Hoe

vaa

k pa

st d

e aa

rde

in d

e zo

n?

b)

Noe

m d

e pl

anet

en d

ie d

icht

bij

de z

on s

taan

. c)

N

oem

de

plan

eten

die

het

ver

st v

an d

e zo

n

af

staa

n.

d)

Beki

jk a

fbee

ldin

g 1.

Tus

sen

wel

ke tw

ee

plan

eten

ligt

de

aard

e?

3)

Lees

tek

st 2

op

pagi

na 1

3. Z

ijn d

e on

ders

taan

de

zinn

en JU

IST

of O

NJU

IST?

JU

IST

ON

JUIS

T H

et z

onne

stel

sel t

elt

8 dw

ergp

lane

ten

Jupi

ter e

n Sa

turn

us z

ijn

zwar

e pl

anet

en.

4)

‘Bed

enk

je e

igen

pla

neet

’

Bede

nk je

eig

en p

lane

et. W

ie w

onen

er?

Wat

voor

wee

r is

het

er?

Wat

gro

eit e

r? E

n w

at is

de n

aam

van

jouw

nie

uwe

plan

eet?

Maa

k hi

er e

en te

keni

ng v

an.

Lees

‘Op

naar

Mar

s’op

pag

ina

12 e

n 13

van

Kid

swee

k.

1)

‘O

p na

ar M

ars’

a)

Waa

rom

is p

lane

et M

ars

zo b

ijzon

der?

b)

Zo

u jij

naa

r M

ars

will

en r

eize

n?

c)

Stel

je g

aat n

aar

Mar

s en

mag

4 m

ense

n m

eene

men

. Wie

wor

den

dit e

n w

aaro

m?

Leg

uit.

2)

Lees

tek

st 1

op

pagi

na 1

3 hi

erna

ast.

a)

N

oem

een

ken

mer

k va

n ee

n aa

rdse

pla

neet

. b)

H

oe h

eten

de

plan

eten

die

het

ver

st v

an d

e

zon

staa

n?

c)

Hoe

kom

t het

vol

gens

jou

dat e

r op

de

an

dere

pla

nete

n ge

en m

ense

n le

ven?

d)

Hoe

kom

en d

e pl

anet

en a

an h

un n

amen

?

Je

mag

inte

rnet

geb

ruik

en.

3)

Lees

tek

st 2

op

pagi

na 1

3 hi

erna

ast.

a)

W

elke

twee

pla

nete

n zi

jn h

eel z

waa

r?

b)

Hoe

veel

kilo

met

er s

taat

Jupi

ter

van

de

zon

af?

Je m

ag in

tern

et g

ebru

iken

. 4)

‘B

eden

k je

eig

en p

lane

et’

Be

denk

je e

igen

pla

neet

. Wie

won

en e

r? W

at

vo

or w

eer

is h

et e

r? W

at g

roei

t er?

En

wat

is

de

naa

m v

an jo

uw n

ieuw

e pl

anee

t?

M

aak

hier

een

teke

ning

van

.

A

CB

-12-

Wer

eldo

riën

tati

e

                     

Het

zon

nest

else

l H

et z

onne

stel

sel i

s on

geve

er v

ijf m

iljar

d ja

ar g

eled

en

onts

taan

uit

een

enor

me

wol

k va

n ga

s en

sto

f. D

eze

wol

k dr

aaid

e la

ngza

am r

ond

en b

egon

doo

r zi

jn z

waa

rtek

rach

t (d

ruk)

sam

en te

trek

ken.

Hie

rdoo

r gi

ng h

ij st

eeds

sne

ller

dr

aaie

n en

wer

d hi

j ste

eds

mee

r af

gepl

at. I

n he

t mid

den

onts

tond

een

geb

ied

waa

rin

de te

mpe

ratu

ur z

o ho

og w

erd

dat h

et li

cht e

n w

arm

te g

ing

uits

tral

en: d

e zo

n.

Het

zon

nest

else

l bes

taat

uit

de z

on e

n ac

ht p

lane

ten:

M

ercu

rius

, Sat

urnu

s, V

enus

, Nep

tunu

s, Ju

pite

r, U

ranu

s,

Mar

s en

de

Aard

e.

De

plan

eten

die

het

dic

htst

bij

de z

on s

taan

, wor

den

de

aard

se p

lane

ten

geno

emd.

Dit

zijn

Mer

curi

us, V

enus

, Aa

rde

en M

ars.

Stu

k vo

or s

tuk

zijn

het

bol

len

van

gest

eent

en e

n m

etal

en. D

eze

plan

eten

zijn

hee

l war

m.

De

Aard

e st

aat p

reci

es o

p de

goe

de a

fsta

nd v

an d

e zo

n.

Hij

staa

t nie

t te

dich

tbij

en n

iet t

e ve

r w

eg. H

ierd

oor

is d

e pl

anee

t pre

cies

goe

d vo

or p

lant

en, d

iere

n en

men

sen.

O

p de

and

ere

plan

eten

kun

nen

deze

nie

t lev

en. D

e zo

n is

ru

im h

onde

rd k

eer

grot

er d

an d

e aa

rde

en g

eeft

lich

t en

war

mte

. Zon

der

de z

on k

an e

r op

aar

de n

iets

leve

n.

De

vier

pla

nete

n di

e he

t ver

st v

an d

e zo

n st

aan,

wor

den

de

reuz

e- p

lane

ten

geno

emd.

Jupi

ter

en S

atur

nus

zijn

eno

rme

bolle

n va

n ga

s en

vlo

eist

of. U

ranu

s en

Nep

tunu

s be

staa

n ui

t gas

en

ijs.

Teks

t 1

Wee

tjes

De

aard

e st

aat o

p on

geve

er 1

50 m

iljoe

n ki

lom

eter

van

de

zon.

Jupi

ter

en S

atur

nus

weg

en s

amen

tien

kee

r zo

veel

als

de

ande

ren

plan

eten

sa

men

.

Het

zon

nest

el te

lt 8

plan

eten

, 5 d

wer

gpla

nete

n, m

inst

ens

170

man

en e

n m

iljoe

nen

kom

eten

en

plan

etoï

den.

Al d

eze

hem

ellic

ham

en d

raai

en o

m

de z

on.

   -1

3-

Afb

eeld

ing

1

  Bron

: De

ontd

ekki

ng v

an d

e Pl

anet

en, G

over

t Sch

illin

g

Teks

t 2

beeld:www.fism

e.science.uu

.nl 

Bron

: La

nnoo

’s ni

euw

e Ki

nder

ency

clop

edie

 

1212Door Lotte Stegeman - Films, tv-series, boeken en verhalen. Overal kom je de laatste tijd verhalen over Mars tegen. Logisch, want de ene na de andere avonturier, miljonair of organisatie onthult z’n plan om mensen naar de rode planeet te brengen. Wat is dat voor planeet en wat hebben wij er te zoeken? Een spoedcursus Mars!

Paragraph Style: .Brood 1Xxxx

Door Lotte Stegeman - Films, tv-series, boeken en verhalen. Overal kom je de laatste tijd verhalen over Mars tegen. Logisch, want de ene na de andere avonturier, miljonair of organisatie onthult z’n plan om mensen naar de rode planeet te brengen. Wat is dat voor planeet en wat hebben wij er te zoeken? Een spoedcursus Mars!

Paragraph Paragraph Style: .Brood

Door Lotte Stegeman - Films, tv-series, boeken en verhalen. Overal kom je de laatste tijd verhalen over Mars tegen. Logisch, want de ene na de andere avonturier, miljonair of organisatie onthult z’n plan om mensen naar de rode planeet te brengen. Wat is dat voor planeet

Op na

ar Mars

DE RODE PLANEET

Geen vakantie Op Venus kan het zomaar 450 graden worden.

En er hangen wolken van zwavelzuur. Mercurius is ook bloedheet. Jupiter en Saturnus zijn van gas, dat landt lastig. Logisch

dat iedereen z’n hoop op Mars vestigt. Het is de enige plek in ons zonnestelsel waar we het misschien wel een tijdje kunnen uithouden. Niet dat Mars de ideale vakantiebestemming is. Het wordt al zwoegen om er water te vinden. Er zit ijs onder de grond, maar naar rivieren en meren kun je fl uiten. Een paar dingen die niet mogen ontbreken in de

koffer van elke Marsreiziger:

• Een warm ruimtepak. Heel belangrijk, want soms is het op Mars twintig

graden maar het kan er ook 140 graden vriezen. Dat pak moet je trouwens

ook beschermen tegen schadelijke straling. Mars heeft namelijk maar een

heel dun dampkringetje.

• Veel eten. De rode planeet ligt nogal ver weg: de reis kan negen maanden

duren. En op die droge, stof� ge planeet voedsel verbouwen, dat gaat ook al

niet zomaar.

• Zuurstof. Heeft de planeet namelijk niet.

• Een lanceerraket. Tenminste: als je er niet voor eeuwig wilt blijven.

Op Mars kun je waarschijnlijk wel de brandstof methaan maken van

water en CO2. Handig om te zorgen dat hij van de grond komt.

1315 DECEMBER 2016

Regels Als je als eerste op Mars je vlag

zet, is de planeet dan van jou? Nee, legt ruimterechtprofessor Tanja Masson-Zwaan uit. ‘In 1967 tekenden meer dan honderd staten een

verdrag waarin staat dat niemand zomaar een deel van de ruimte mag hebben.’ Uit het ruimterecht volgt

ook een lijstje regels voor Marsreizigers. Zo mag je geen troep op de planeet achterlaten. En kernwapens zijn

er verboden. Wel lastig te controleren, denkt Van Casteren. ‘Hoe weten we dat iedereen zich aan de regels zal houden?

Er is geen rechtbank daar.’ Snel een politieagent in een raket naar de planeet sturen, dat gaat niet zomaar. ‘Zouden mensen zich op Mars echt automatisch

beter gedragen dan hier op aarde?’, vraagt de schrijver zich af.

Onderzoek of een nieuwe woonplaneet? Astronaut André Kuipers vindt Mars vooral

interessant om er onderzoek te doen, want een comfortabele plek om echt te wonen is het volgens hem

totaal niet. ‘Ik zou zelf ook gaan hoor. Ik zou mijn familie wel meenemen. En na een paar jaar onderzoek wil ik dan weer terug naar de aarde.’ De rijke zakenman Elon Musk, die ook achter de

elektrische Tesla-auto’s zit, krijgt veel aandacht met zijn Marsplannen. Musk vertrouwt er niet zo op dat het met de aarde goed gaat,

als we niks doen om klimaatverandering te stoppen bijvoorbeeld. Hij ziet Mars als een goede noodplaneet en denkt dat er in 2060 een miljoen mensen kunnen wonen. Er zijn nog meer

rijke zakenmensen met wilde Marsplannen. Zo wil de Britse zakenman Richard Branson er mensen

naartoe sturen met zijn bedrijf Virgin Galactic, en Amazon-baas Jeff Bezos met Blue Origin.

elektrische Tesla-auto’s zit, krijgt veel aandacht met zijn Marsplannen.

als we niks doen om klimaatverandering te stoppen bijvoorbeeld.

Op na

ar MarsHalve zool

Zou jij naar Mars reizen? Ook als je met maar vier mensen gaat om er voorgoed te blijven? Je zou denken

dat er niet zo veel mensen overblijven na die tweede vraag. Nou, mooi wel. Schrijver Joris van Casteren bezocht een hoop

mensen die dolgraag een enkeltje Mars willen. Hij schreef er een boek over: Mensen op Mars. ‘In 2012 maakte het Nederlandse ruimtevaartproject MarsOne bekend in 2023 vier mensen op de planeet te willen zetten’, vertelt hij. ‘Meer dan 200.000 mensen gaven zich op als kandidaat, terwijl ze wisten dat het om een

enkele reis gaat.’ Veel mensen vergelijken al die Marsavonturiers met ontdekkingsreizigers zoals Columbus, die in de vijftiende

eeuw met een boot op zoek ging naar een nieuwe wereld. Volgens de schrijver is dat eigenlijk niet zo raar.

‘De meeste mensen vonden Columbus een halve zool. Maar hij vond Amerika wel! Waarschijnlijk lukt het

plan van MarsOne niet. Maar er zullen ooit mensen op Mars komen.’

RegelsAls je als eerste op Mars je vlag

zet, is de planeet dan van jou? Nee, legt ruimterechtprofessor Tanja Masson-Zwaan uit. ‘In 1967 tekenden meer dan honderd staten een

Britse zakenman Richard Branson er mensen naartoe sturen met zijn bedrijf Virgin Galactic, en

Amazon-baas Jeff Bezos met Blue Origin.

Foto

AFP

Foto

NA

SA

Niveau A

1

a Eigen antwoord. Ter beoordeling aan de leerkracht.

b - Een warm ruimtepak. Heel belangrijk, want soms is het op Mars twintig graden maar het kan er ook 140

graden vriezen. Dat pak moet je trouwens ook beschermen tegen schadelijke straling. Mars heeft namelijk

maar een heel dun dampkringetje.

- Veel eten. De rode planeet ligt nogal ver weg: de reis kan negen maanden duren. En op die droge, stoffige

planeet voedsel verbouwen, dat gaat ook al niet zomaar.

- Zuurstof. Heeft de planeet namelijk niet.

- Een lanceerraket. Tenminste: als je er niet voor eeuwig wilt blijven. Op Mars kun je waarschijnlijk wel de

brandstof methaan maken van water en CO₂. Handig om te zorgen dat hij van de grond komt.

2

a Ongeveer vijf miljard jaar geleden.

b Acht planeten.

c Mercurius, Saturnus, Venus, Neptunus, Jupiter, Uranus, Mars en de aarde.

d De planeet aarde.

e Eigen antwoord, ter beoordeling aan de leerkracht. Kidsweek heeft als antwoord:

heet, rood, ster, warm, bruin worden, zonsverduistering, ver weg, groot, verbranden, zomer.

3

Eigen mening, ter beoordeling aan de leerkracht.

4

Eigen antwoord, ter beoordeling aan de leerkracht.

Niveau B

1

a Eigen antwoord. Ter beoordeling aan de leerkracht.

b Astronaut André Kuipers vindt Mars vooral interessant om er onderzoek te doen, want een comfortabele plek om

echt te wonen is het volgens hem totaal niet.

2

a (Ruim) honderd keer.

b Mercurius, Venus, aarde en Mars.

c Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus.

d De aarde ligt tussen de planten Venus en Mars.

3

ONJUIST

JUIST

4

Eigen antwoord, ter beoordeling aan de leerkracht.

Niveau C

1

a Het is een planeet waarop mensen kunnen leven.

b Eigen antwoord.

c Eigen mening, ter beoordeling aan de leerkracht.

2

a Deze planeten zijn heel warm. Ook zijn het bollen van gesteenten en metalen.

b Reuzeplaneten.

c Daar is geen leven mogelijk, omdat het er veel te warm of te koud is. Mensen, dieren en planten kunnen er niet

leven.

d De planeten in ons zonnestelsel zijn vernoemd naar Romeinse en Griekse goden.

• Uranus is vernoemd naar de Griekse god Uranus. Uranus staat voor de hemel.

• Mercurius is de planeet die het dichtst bij de zon staat. Deze is vernoemd naar de Romeinse god Mercurius

vanwege de snelle draai om de zon.

• Mars is de vierde planeet van ons zonnestelsel. Deze rode planeet, die in werkelijkheid niet rood maar

okerkleurig is, is vernoemd naar de Romeinse god van de oorlog.

• Venus de tweede planeet van ons zonnestelsel is vernoemd naar Venus; de Romeinse godin van de liefde.

Venus is ongeveer net zo groot als de Aarde.

• Jupiter is vernoemd naar de Romeinse god Jupiter en de grootste planeet van ons zonnestelsel.

• Saturnus is vernoemd naar de Romeinse god Saturnus.

• Neptunes is vernoemd naar de Romeinse god van de zee.

• Pluto is vernoemd naar de gelijknamige Romeinse godheid.

• De aarde is vernoemd naar Gaia; een figuur uit de Griekse mythologie. Zij is de oermoeder; de Aarde.

Het zijn dus allemaal heel oude namen.

3

a Jupiter en Saturnus.

b 778.500.000 km (ongeveer 778 miljoen km dus).

Gevonden op http://google.nl : afstand Jupiter zon

4

Eigen antwoord, ter beoordeling aan de leerkracht.