27e voortgangsrapportage 1 juli 2015 31 dec 2015
-
Upload
ruimte-voor-de-rivier -
Category
Documents
-
view
217 -
download
3
description
Transcript of 27e voortgangsrapportage 1 juli 2015 31 dec 2015
www.ruimtevoorderivier.nl
27e VOORTGANGS-RAPPORTAGE1 JULI 2015 – 31 DECEMBER 2015
Ruimte voor de Rivier
27e VOORTGANGSRAPPORTAGE1 JULI 2015 – 31 DECEMBER 2015
Fotoomslag#WerryCrone
Noordwaard
INHOUD
1. Inleiding 61.1. Opdracht 61.2. Leeswijzer 71.3. Samenvattinghoofdpuntenverslagperiode 7
2. Hetprogrammainzijnomgeving 92.1. Bewakingdoelprogramma 92.2. Organisatorischecontextensturingsfilosofie 92.3. Raakvlakkenmetandereontwikkelingen 102.4. Communicatieenkennisdeling 11
3. Descopevanhetprogramma 13
4. Planningenvoortgangvanhetprogramma 154.1. Mijlpalen 154.2. Voortgang 154.2.1 Voortgangverslagperiode 184.2.2 Waterveiligheidsdoelstelling 184.2.3 Programmabredethema’s 194.2.4 Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau 19
5. Risicomanagementenauditing 245.1. Toprisico’sopprogrammaniveauenbeheersing 245.2. PostOnvoorzienprogramma 265.2.1 Benoemderisico’s:perthema 275.2.2 Onbenoemderisico’s 285.3. Auditingencontrol 28
6. Definanciënvanhetprogramma 296.1. Programmabudgetenprogrammaraming 296.2. Uitgavenenverplichtingen 306.3. KasritmeRuimtevoordeRivier 316.4. Ontvangsten 316.5. Monitoringpostonvoorzien 326.6. Internekosten 32
Bijlagen 34Bijlage1: VoortgangNURG-projectenmeteenPKB-waterveiligheidsdoelstelling34Bijlage2: Communicatiemethetparlement 36Bijlage3a:BudgethistoriePKB-fase(2002–2006) 37Bijlage3b:Budgethistorieplanstudie-enuitvoeringsfase(vanaf2007) 38Bijlage4: Opgetredenprogrammarisico’sRuimtevoordeRivier 39
ruimte voor de rivier | 3
Apeldoorn
0 25 km
-31 cm
-11 cm-19 cm
-26 cm
-41 cm -14 cm
-9 cm
-71 cm
-18 cm
-10 cm
-34 cm
-5 cm
-8cm-8cm
-7 cm
-6 cm
-8 cm
-7 cm
-13 cm-8 cm
-9 cm-6 cm
-2 cm
-1 cm
-12 cm
-11 cm
-27cm
-30 cm (R)-17 cm (N)
-3 cm-3 cm
-12 cm
-3 cm
-11 cm
-10 cm
NIEUWE MAAS
NIEUWE W
ATERWEG
OUDE M AAS
NOORD
DO
RD
TSCH
E K
IL
HOLLANDSCH D IEP
KRAMMER VOLK E RAK
NIEUWE M
ERW
EDE
AMER BERGSCHE MAAS
MERWEDE
WAAL
PANNER DENSCH
KA
NAAL
BO VEN-RIJN
LEK
IJSS
EL
REEVEDIEP
Apeldoorn
Deventer
Zutphen
ZwolleKampen
Arnhem
Nijmegen
’s-Hertogenbosch
Gorinchem
Rotterdam
Utrecht
230 cm ↑
-6 cm
IJsseldelta (R)
Westenholte (R)
Veessen-Wapenveld (R)
Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (R)
Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (R)
Voorsterklei (R)
Volkerak-Zoommeer (R)
Cortenoever (R)
Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (R)
Nederrijn, Arnhemse- en Velpsebroek (R)
Hondsbroeksche Pleij (P)
Huissensche Waarden (R)
Millingerwaard (RN)
Lent (R)
Waalbochten (R)
Rijnwaardense uiterwaarden (N)
Suikerdam / Gendtse Waard (R)
Welsumer- en Fortmonderwaarden (N)
Doorwerthsche Waarden (R)
Meinerswijk (R)
Renkumse en Wageninger benedenwaard
en veerstoep Lexkesveer (N)
Nederrijn / Geldersche Vallei (R)
Nederrijn / Betuwe / Tieler- en Culemborgerwaard (R)
A�erdensche en Deestsche waarden (N)
Machinistenschool Elst (R)
Middelwaard (R)
De Tollewaard (R)Lek, Betuwe, Tieler-en Culemborgerwaard (R)
Lek, Alblasserwaard ende Vij�eerenlanden (R)
Lek / Lopiker- enKrimpenerwaard (R)
Munnikenland (R)
Avelingen (R)
OverdiepschePolder (R)
Amer / Donge (R)
Bergsche Maas / Land van Altena (R)
Biesbosch (R)
(R)
Zuiderklip (P)
Noordwaard (RN)
Honswijkerwaarden, stuweilandHagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (R)
Oude Maas / Hoeksche Waard Oude Maas / Voorne Pu¡en
(R)(R)
Bemmelse waarden (N)
Midden-Waal (R)
Waal Fort St. Andries (R)
Beneden-Waal (R)
Steurgat/Land vanAltena
2Pre-PKB*
Voortgang
Ruimte voor de RivierStand van zaken per 31-12-2015 (VGR27)Uitvoeringsperiode
’13 ’14 ’15 ’16 ’17 ’18 ’19 ’20’05 ’06 ’07 ’08 ’09 ’10 ’11 ’12
39Ruimte voor
de Riviergereed na 201613
5 vervallen
10 gereed voor 2015
15 gereed in 2015 (incl. 2 HWBP)
6 gereed in 2016
NURG*
7gereed voor 20102gereed in 20131gereed in 20162gereed na 20162
gereed in 20111gereed in 20081
uiterwaardvergraving
Maatregelen
dijkverbeteringproject
dijkverlegging
kribverlaging
ontpoldering
kadeverlaging
obstabel verwijderen
zomerbedverlaging
hoogwatergeul
waterberging
bypass
Programma’sR Ruimte voor de Rivier (RvdR)
N Nadere Uitwerking Rivierengebied (NURG)*
P pre-PKB*
*) Deze projecten maken geen deel uit van Ruimte voor de Rivier, maar dragen wel bij aan het doelbereik.
4 | 27e voortgangsrapportage
STANDVANZAKENUITVOERINGRUIMTEVOORDERIVIER
Apeldoorn
0 25 km
-31 cm
-11 cm-19 cm
-26 cm
-41 cm -14 cm
-9 cm
-71 cm
-18 cm
-10 cm
-34 cm
-5 cm
-8cm-8cm
-7 cm
-6 cm
-8 cm
-7 cm
-13 cm-8 cm
-9 cm-6 cm
-2 cm
-1 cm
-12 cm
-11 cm
-27cm
-30 cm (R)-17 cm (N)
-3 cm-3 cm
-12 cm
-3 cm
-11 cm
-10 cm
NIEUWE MAAS
NIEUWE W
ATERWEG
OUDE M AAS
NOORD
DO
RD
TSCH
E K
IL
HOLLANDSCH D IEP
KRAMMER VOLK E RAK
NIEUWE M
ERW
EDE
AMER BERGSCHE MAAS
MERWEDE
WAAL
PANNER DENSCH
KA
NAAL
BO VEN-RIJN
LEK
IJSS
EL
REEVEDIEP
Apeldoorn
Deventer
Zutphen
ZwolleKampen
Arnhem
Nijmegen
’s-Hertogenbosch
Gorinchem
Rotterdam
Utrecht
230 cm ↑
-6 cm
IJsseldelta (R)
Westenholte (R)
Veessen-Wapenveld (R)
Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (R)
Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard (R)
Voorsterklei (R)
Volkerak-Zoommeer (R)
Cortenoever (R)
Scheller en Oldeneler Buitenwaarden (R)
Nederrijn, Arnhemse- en Velpsebroek (R)
Hondsbroeksche Pleij (P)
Huissensche Waarden (R)
Millingerwaard (RN)
Lent (R)
Waalbochten (R)
Rijnwaardense uiterwaarden (N)
Suikerdam / Gendtse Waard (R)
Welsumer- en Fortmonderwaarden (N)
Doorwerthsche Waarden (R)
Meinerswijk (R)
Renkumse en Wageninger benedenwaard
en veerstoep Lexkesveer (N)
Nederrijn / Geldersche Vallei (R)
Nederrijn / Betuwe / Tieler- en Culemborgerwaard (R)
A�erdensche en Deestsche waarden (N)
Machinistenschool Elst (R)
Middelwaard (R)
De Tollewaard (R)Lek, Betuwe, Tieler-en Culemborgerwaard (R)
Lek, Alblasserwaard ende Vij�eerenlanden (R)
Lek / Lopiker- enKrimpenerwaard (R)
Munnikenland (R)
Avelingen (R)
OverdiepschePolder (R)
Amer / Donge (R)
Bergsche Maas / Land van Altena (R)
Biesbosch (R)
(R)
Zuiderklip (P)
Noordwaard (RN)
Honswijkerwaarden, stuweilandHagestein, Hagesteinse Uiterwaard en Heerenwaard (R)
Oude Maas / Hoeksche Waard Oude Maas / Voorne Pu¡en
(R)(R)
Bemmelse waarden (N)
Midden-Waal (R)
Waal Fort St. Andries (R)
Beneden-Waal (R)
Steurgat/Land vanAltena
ruimte voor de rivier | 5
6 | 26e voortgangsrapportage
IndeverslagperiodeisbijvijftienRuimtevoordeRivier-projectendewaterveiligheidsdoelstellingbehaald.Daarmeeisintotaalbij25maatregelendezemijlpaalbehaaldper31december2015.DezeresultatendragenbijaandewaterveiligheidvanNederlandalsgeheel,waarwaterschappen,gemeenten,provinciesenRijkswaterstaatcontinuaanwerken-nuenindetoekomst.WantwerkenaanwaterveiligheidisinNederlandnooitklaar.
1.1. Opdracht
DeNederlandserivierenkrijgensteedsmeerwaterteverwerken.Hetwaterpeilstijgtomdathetsteedsvakerenharderregent.Daarnaastdaalthetlandachterdedijken.In1993steeghetwaterveront-rustendenin1995werdhetgevaarvanover-stromingzohoog,datuitveiligheidsoverwegingenbeslotenwerd250.000menseneneenveestapelvanéénmiljoendierenteevacueren.VoordeNederlandseregeringvormdendezebijna-rampenaanleidingteonderzoekenopwelkewijzedemiljoeneninwonersvanhetrivierengebiedbeterbeschermdkunnenwordentegenoverstromingen.Ditonderzoekleiddetoteennieuwevisieopwaterbeheer:geefderiviermeerruimte.DezevisieisuitgewerktindePlanologischeKernbeslissing
(PKB)RuimtevoordeRivierdieop19december2006unaniemdoordebeideKamersisvastgesteld.DeopdrachtaanhetprogrammaRuimtevoordeRivierisomeind2015hetvereisteveiligheids-niveaulangsdeRijntakkenenhetbeneden-stroomsedeelvandeMaasterealiserenconformdePKBenvolgensdewettelijkewaterveiligheids-normen,endedaarmeesamenhangenderuimte-lijkekwaliteitteversterken.
DewaterveiligheidsnormenschrijvenvoordathetNederlandserivierensysteemeenpiekindewater-afvoerveiligmoetkunnenverwerken.Ditisdemaatgevendeafvoer.Dezeisin2001voordeRijnvastgesteldop16.000m3/sbijLobith.DeMaasbenedenstroomsvanHedikhuizenmoetin2015eenmaatgevendeafvoervan3.800m3/sbijBorg-harenveiligkunnenverwerken.VoordeIJsselwordtdemaatgevendeafvoerverhoogdmeteengezamenlijketoestroomvan250m3/svanuitdezijrivieren.
Omtevoldoenaandenormenenomdemaat-gevendeRijnafvoervan16.000m3/sveiligtekunnenverwerken,wordenop34plaatsenmaat-regelengetroffendoorvoornamelijkmeerruimtevoorderiviertecreëren.Alleenwaarhetonmoge-lijkofteduurisommeerruimtetescheppen,
1. INLEIDING
#RuimtevoordeRivierDijkverlegging Cortenoever.
isdijkverbeteringalsmaatregelopgenomen.DezemaatregelensamenvormenhetprogrammaRuimtevoordeRivier.
Hetrivierengebiedwordtdoordezemaatregelenbeterbeschermdtegenoverstromingen,uitgaandevandebijdePKBgehanteerdemaatgevendeafvoer.Demaatregelenbeïnvloedenalleendewaterstandvanderivierenbijhoogwater(metuitzonderingvandeverkortezomerbedverlagingBeneden-IJssel,dieookeffectbijlaagwaterheeft).Bijhoogwaterwordenmededankzijdezemaatre-gelenopsommigeplekkenwaterstanddalingentotwel70cmgerealiseerd.Ookwordtdenood-zakelijkemaximaleafvoercapaciteitvan16.000m3/sbijdeRijntakkenen3800m3/sbijhetbeneden-stroomsdeelvandeMaasbereikt.
HetprogrammaRuimtevoordeRivierheefteendubbeldoelstelling:naasthetvergrotenvandewaterveiligheid,wordtookderuimtelijkekwaliteitversterkt.Concreetbetekentditdeversterkingvandeeconomische,ecologischeenlandschappelijkefunctiesinhetrivierengebied,dieeenbelangrijkonderdeelvormenvande(inter-)nationaleruimte-lijkehoofdstructuur.Voorwaardebijdeversterkingvanderuimtelijkekwaliteitisdatergeenstrijdig-heidmagzijnmetdehoofddoelstellingvanhetriviersysteem:eenveiligeafvoervanwater,ijsensediment.
HetprogrammaRuimtevoordeRivierisop15mei2001aangewezenals‘GrootProject’.ConformdeRegelingGroteProjectenwordtiederhalfjaareenvoortgangsrapportageopgesteld.Dezezevenentwintigstevoortgangsrapportage(VGR27)gaatoverdetweedehelftvan2015.
1.2. Leeswijzer
DezerapportagebeschrijftdevoortgangvanhetprogrammaRuimtevoordeRivierintermenvanscope(hoofdstuk3),planning(hoofdstuk4),risicomanagementenauditing(hoofdstuk5)enfinanciën(hoofdstuk6).Hieraanvoorafgaandwordteenkortebeschrijvinggegevenvanderelevanteontwikkelingenindeomgevingvanhetprogramma(hoofdstuk2).
1.3. Samenvattinghoofdpuntenverslagperiode
MijlpalenplanstudiefaseIndeverslagperiodezijngeenmijlpalenplanstudie-fasegenomen.EnkelvoorhetprojectHuissenscheWaardenisdeplanstudiefasenognietafgerond.
MijlpalenrealisatiefaseRuimtelijke plannenIndeverslagperiodeishetbestemmingsplanvoorhetprojectRuimtevoordeRivier,gedeelteReeve-diep,onherroepelijkgeworden.Daarmeeisvoor99%vanhetPKB-budgethetplanonherroepelijk(VGR26:96%).
Gegunde maatregelenIndeverslagperiodeheefttenbehoevevandemaatregelBergingophetVolkerak-Zoommeerdegunningplaatsgevondenvoorhetlaatstedeel-projectvanwaterschapHollandseDelta.Daarmeeisvoor99%vanhetPKB-budgethetwerkgegund(VGR26:99%).
BehalenvandeopgavewaterveiligheidDePKB-doelstellingwordtgerealiseerddoordegezamenlijkeeffectenvanalleRuimtevoordeRivier-projectenenderandvoorwaardelijkeNURG-maatregelenenhetuitvoerenvanStroomlijn.
Samenvattendisdevoortgangvanderealisatie:• Ruimte voor de Rivier
DemijlpaalWaterveiligheidisper31december2015intotaalbij25maatregelenbehaald,waarvandevolgende15indeverslagperiode(éénmeerdaninVGR26verwachtwerd):- DijkterugleggingLent- KribverlagingWaal–FortSt.Andries- KribverlagingBenedenWaal- UiterwaardvergravingBrakelsebenedenwaar-
denendijkverleggingMunnikenland- OntpolderingNoordwaard- RivierverruimingOverdiepsePolder- DijkverbeteringSteurgat/LandvanAltena- DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaard- DijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten- WaterbergingophetVolkerak–Zoommeer- UiterwaardvergravingHonswijkerwaarden,
stuweilandHagestein,HagesteinseUiterwaardenHeerenwaard
- DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden
- DijkverleggingVoorsterklei- UiterwaardvergravingBolwerkplas,Worp
ruimte voor de rivier | 7
enOssenwaard
VoornegenmaatregelenwordtdemijlpaalWaterveiligheidna2015gerealiseerd.Hetbetreftperriviertakdevolgendemaatregelen:- Waal:ExtraUiterwaardvergravingMillingerwaard- PannerdenschKanaal:HuissenscheWaarden- Nederrijn/Lek:DijkverbeteringNederrijn/
Betuwe/Tieler-enCulemborger-waarden;DijkverbeteringLek/Betuwe/Tieler-enCulemborger-waarden
- IJssel:DijkverleggingCortenoever;Hoogwater-geulVeessen-Wapenveld;RuimtevoordeRivierIJsseldelta;UiterwaardvergravingScheller-enOldenelerBuitenwaarden;DijkverleggingWestenholte
• NURG
Voordriemaatregelenisdegesteldewaterveilig-heidsdoelstellingreedsbereikt.Voordriemaat-regelenenenkeledeelmaatregelenwordtdewaterveiligheidna2015opgeleverd(ditisgelijkaandeinVGR26gerapporteerdesituatie).Hetbetreftdevolgendeprojecten:- UiterwaardvergravingMillingerwaard
(isonderdeelPKB)- UiterwaardvergravingAfferdensche-en
Deestschewaarden- UiterwaardvergravingWelsumerwaardenen
Fortmonderwaarden- EnkeledeelmaatregelenvanUiterwaard-
vergravingRijnwaardenseuiterwaarden• InhaalslagStroomlijn
Fase1en2:vande23maatregelenzijnerreeds22uitgevoerd.Deresterendemaatregelwordtbegin2016uitgevoerd.Fase3:Deuitvoeringisgestartinhetnajaarvan2015.Realisatievandewaterveiligheids-doelstellingisvoorzienvooreind2016,waarnaopleveringvoorzienisvoor2017.
MijlpaalOpleveringDemijlpaalOpleveringbestaatnaastdebeoordelingophetbehalenvandewaterveiligheidsdoelstellingonderandereuitdeoverdrachtvanhetgerealiseerdeaanbeheerdersenbeoordelingopdedoelstellingruimtelijkekwaliteitvandemaatregel.IndeverslagperiodeisdemijlpaalOpleveringgenomenbijdriemaatregelen:OntpolderingNoordwaard,UiterwaardvergravingMeinerswijkenObstakel-verwijderingmachinistenschoolElst.IntotaalisdemijlpaalOpleveringbijachtPKB-maatregelengenomen.
FinanciënHetprogrammabudgetbedraagtper31december2015€2.386,2miljoen.Deramingop31december2015sluitop€2.341,6miljoen.
Op31december2015isintotaalvoor€2.100,9miljoenaanverplichtingenaangegaan.Hiervanisopdepeildatum€1.843,8miljoenbetaald.
8 | 27e voortgangsrapportage
ruimte voor de rivier | 9
IndeverslagperiodehebbenzevenveldbezoekenvanhetQ-teamplaatsgevondentenbehoevevandeopleveringvandedoelstellingruimtelijkekwaliteit:voorDijkterugleggingLent,KribverlagingWaal(kribverlagingenpilotlangsdammen),OntpolderingNoordwaard,DijkverbeteringSteur-gat(Steurgat/LandvanAltena;enBergscheMaas/LandvanAltena),RuimtevoordeLek,dedijk-versterkingSchoonhoven-Langerak(onderdeelvanDijkverbeteringLek/AlblasserwardendeVijfheeren-landen)endeDeventerseprojecten(Uiterwaard-vergravingBolwerksplas,WorpenOssenwaard;enUiterwaardvergravingKeizers-enStobbenwaardenenOlsterwaarden).Allebezoekenkendeneenpositieveconclusie,namelijkdatderuimtelijkekwaliteitinhetgebiedverbeterdis.
2.2. Organisatorischecontextensturingsfilosofie
HetprogrammaRuimtevoordeRivierbereikthetindePKBgesteldedoeldoormiddelvaneenprogrammatischeaanpak:maatregelendieonderlingverschillen,maarquadoelenenrand-voorwaardenmetelkaarsamenhangen.Vanuitdezeprogrammagedachteligtdefocusophetbeheersenvandemaatregelenzelf,deverbandentussende
2.HETPROGRAMMAINZIJNOMGEVING
2.1. Bewakingdoelprogramma
VeiligheidIndePKBRuimtevoordeRivieriseenpakketmaatregelenvastgelegd,waarmeehetvereistewettelijkeveiligheidsniveauwordtbereikt.Elkjaarwordteen“pakkettoets”uitgevoerdomvasttestellenofaandewaterveiligheidsopgaveuitdePKBwordtvoldaan.Datgebeurtaandehandvan(samenhangende)berekeningenvandeafvoer-verdelingendeeffectenopwaterstandenvanalleontwerpen(inclusiefvastgesteldewijzigingen)waarvooreenprojectbeslissingisgenomen.Naafrondingvandewerkzaamhedeninhetkadervandewaterveiligheids-doelstellingvoertDeltareseenhydraulischetoetsuitomtebevestigendatdebeoogdewaterstanddalinggerealiseerdis.
Indeverslagperiodeisgeenpakkettoetsuitgevoerd.Deresultatenvandevolgende(achtste)pakket-toetskomenmedio2016beschikbaar.
Ruimtelijke kwaliteitEenonafhankelijkkwaliteitsteam(hetzogehetenQ-team,voorgezetendoordeRijksadviseurvoorhetLandschapenWater)geeftadviezenaanhetprogrammabureauRuimtevoordeRivieroverderuimtelijkekwaliteitbijdeprojecten.
#HenkTuinmanVanaf Hanzeboog. De spoor-fietsbrug richting Zuid, Shelle
maatregelenendebijdragediezeleverenaanhetrealiserenvandetweeprogrammadoelen:waterveiligheidenruimtelijkekwaliteit.
Deverantwoordelijkheidvooreentijdigeenbeheersterealisatieiscentraalbelegd.DeministervanInfrastructuurenMilieuispolitiekeindverant-woordelijkvoorhetprogrammaRuimtevoordeRivierenderealisatievandeindePKBvastgelegdedoelen.Deminister/staatssecretarisvanEconomi-scheZakendraagtmede-verantwoordelijkheid.
Deplanvormingenuitvoeringomdezedoelentebereikenhebbeneendecentraalkarakter.Rijks-waterstaatvoertsamenmetprovincies,gemeentenenwaterschappenhetprogrammaRuimtevoordeRivieruit.DeprogrammadirectieRuimtevoordeRivierisopgerichtomderegietevoerenoveralleplanstudiesenderealisatievandemaatregelen.Desturingsfilosofievanhetprogrammakenttweehoofdelementen.Enerzijdswordeninitiatiefnemersenrealisatorenondersteund,anderzijdswordtertoezichtopdeinitiatiefnemersenrealisatorenuitgeoefend.
2.3. Raakvlakkenmetandereontwikkelingen
NURG-programma ErbestaatinhoudelijkesamenhangtussenhetNURG-programmaenRuimtevoordeRivier.DeNadereUitwerkingRivierengebied(NURG)iseenprogrammawaarincirca6.700hectarenieuwenatuurenveiligheidinhetrivierengebiedwordtgerealiseerd.
HetRijkisverantwoordelijkvoortijdigeuitvoeringvandeNURG-projectenmeteenPKB-waterveilig-heidsdoelstelling.OnderverantwoordelijkheidvanhetministerievanEconomischeZakenenhetministerievanInfrastructuurenMilieuwordenzevenNURG-projectengerealiseerd.DezeprojectenzijngeenonderdeelvanhetPKB-basispakket(metuitzonderingvandemaatregelMillingerwaard),maarzijnwelnoodzakelijkvoorhetrealiserenvandeindePKBopgenomenwaterveiligheids-doelstelling.UitgangspuntvoordePKBRuimtevoordeRivierisdatzevenNURG-projectenvóóreind2015zijnuitgevoerd.
DevoortgangvandeNURG-projectenisaanheteindvandezeverslagperiode:• Drieprojectenzijngereedenhebbenaantoon-
baarbijgedragenaandedoelstellingwaterveilig-heidvandePKB:- UiterwaardvergravingRenkumseBeneden-
waard,WageningerbenedenwaardenveerstoepLexkesveer
- UiterwaardvergravingBemmelsewaarden- NatuurontwikkelingsprojectNoordwaard
• Enkeledeelprojectenvandeuiterwaard-vergravingRijnwaardenseuiterwaardenhebbenindetweedehelftvan2015dedoelstellingwaterveiligheidbereikt.
• BinnenhetprojectWelsummerenFortmonder-waardenzijndeprojectonderdelenopdeoostelijkeoevervandeIJsselafgerondenleverendaarmeereedseengrootdeelvandeopgedragenhoogwaterdoelstelling.
• Deoverigeprojectenbereikenna2015dedoelstellingwaterveiligheid.- UiterwaardvergravingMillingerwaard- UiterwaardvergravingAfferdensche-en
Deestschewaarden- UiterwaardvergravingWelsumerwaarden
enFortmonderwaarden(westelijkeoevervandeIJssel)
- EnkeledeelprojectenvanUiterwaardvergravingRijnwaardenseuiterwaarden
Bijlage 1 toont de stand van zaken van de projecten per 31 december 2015.
Inhaalslag Stroomlijn Hetriviersysteemintermenvanhoogwaterstandenmoetinovereenstemmingzijnmetdeuitgangs-puntenvandePKBRuimtevoordeRivierenhetprojectMaaswerken.Onderdenaam‘Stroomlijn’wordtdespontaanopgekomenvegetatieindeuiterwaardenaangepakt.Dezeinhaalslagiseeneenmaligeactiviteitomdeverruwinginhetrivier-bedvanallegroterivierenterugtedringeneninovereenstemmingtebrengenmetdegeldendewaterveiligheidsnormen,alsnul-situatievoordePKB.HetuitvoerenvanStroomlijnis,insamenhangmetdeRuimtevoordeRivier-projectenendeNURG-maatregelen,nodigvoorhetbereikenvandewaterveiligheidsdoelstelling.
10 | 27e voortgangsrapportage
DeInhaalslagStroomlijn,voorgebiedendienietineigendomvanhetRijkzijn,isverdeeldindriefasen.Fase1en2bestaanuit23maatregelenopterreinenvannatuur-beherendeorganisaties,waarvanerinmiddels22zijnuitgevoerd.Vooréénmaatregelisdeuitvoeringverschovennaarkomendeverslag-periode,doordatdegunningsprocedurelangerduurdedanvoorzien.Voordeafgerondemaat-regelenwordtin2016hetveiligheidsonderhoudmetrechthebbendengecontracteerd.Fase3isdeinhaalslagopterreinenineigendomvanparticulieren,bedrijven,overhedenenoverigenatuur-beherendeorganisaties.Deuitvoeringisgestartinoktober2015enbetreftvegetatie-verwijderinglangsdeMaas,Waal,Benedenrijn/LenenIJssel.DevolledigeopleveringvanInhaalslagStroomlijnisvoorzienvooreind2017.
HetveiligheidsonderhoudnaInhaalslagStroomlijnwordtonderandereviaonderhoudsovereenkomstenmeteigenarenenhetopstellenvanvegetatie-leggersdoorRijkswaterstaatgeborgd.
2.4. Communicatieenkennisdeling
Dejaren2015en2016zijnoogstjarenvoorRuimtevoordeRivier:eenblauweloperwordtletterlijkenfiguurlijkuitgeroldvoorhetvierenvandeproject-mijlpalen.HetprogrammabenutdemijlpalenomNederlandersmeerwaterbewusttemaken.WelevenineendeltaenNederlandisnooitklaarmethetwerkenaanwaterveiligheid.Verschillendeprojectenenprogramma’swordenhiertoe(nuenindetoekomst)uitgevoerd.RuimtevoordeRivierdraagtbijaaneensamenhangendverhaalvanuitdelandelijkewaterbewustzijnscampagneOnsWater,endaarmeeaancommunicerenalséénoverheid.
CommunicatiemetdeomgevingDoorrondleidingenenopendagenteorganiseren,krijgenbewonersengeïnteresseerdendekansomhetwerkookvandichtbijtezien.Indeafgelopenperiodeisnaastdereguliereexcursiesookeenaantalgroterepublieksdagengeorganiseerdsamenmetwaterschappen,provinciesengemeenten.BijvoorbeelddeDagvandeDijkinseptemberendeWeekvanOnsWaterinoktober,waardoormiddelvanexcursiesindeNoordwaard,IJsseldeltaenlangsdeWaalkribbeneengrootaantalbelang-stellendenoverdewerkzaamhedenbijdezeRuimtevoordeRivierprojectenisgeïnformeerd.
BerichtgevingoverhetprogrammaIndetweedehelftvan2015zijnerveelpublicatiesgeweestinregionaleenlandelijkemediarondomdevieringvanprojectmijlpalen.Zoookbij:• deopleveringvandeterpenindeOverdiepse
Polder(ondermeerartikeleninVolkskrantenDeTelegraaf,enaandachtintv-programma’salsKROBrandpuntenRTLZ)
• deopleveringvanhetprojectinDeventer(noemenvanprojectinCobouwenDeStentor)
• deopleveringvanruimtelijkgezienhetgrootsteproject,deontpolderingvandeNoordwaard(artikeleninonderandereCobouw,ADRivieren-landenBrabantsDagblad).
• derealisatievandewaterveiligheidvanhetkostentechnischgeziengrootsteproject,RuimtevoordeWaalbijNijmegen(eenitemopzowelRTL4alsdeNOS(radioenTV)endoorVolks-krant,TrouwenCobouwwerdgeschrevenoverdeze‘parelvanRuimtevoordeRivier’).
Naastmedia-aandachttijdensdeoplevermomentenwaserookveelbelangstellingvandepersvoorhetplaatsenvanzogenoemdeijsbokkenopdelangsdammenindeWaal(inCobouw,TrouwenDeTelegraaf)envoordevoorbereidingvanhetlichtenvandeKamperKogge(onderandereberichteninNational Geographic,enopdepubliekeomroep(zowelradioalstelevisie)).Hettv-programmaClimatemileswasvlakvoordeklimaattopinParijsindeNoordwaardvooreenopnameoverhoehierdewaterveiligheidverbeterdis.DaarnaastheefthetprogrammameegewerktaaneenartikelinTrouwoverdegeleerdelessenvanRuimtevoordeRivier.
InternationaaliserindezeperiodeaandachtgeweestvoorRuimtevoordeRivierinonderanderePeoples Daily(degrootstekrantinAzië)overwaterveiligheidinNederlandmetalseenvandecasesRuimtevoorWaal.EenandervoorbeeldvaninternationaleaandachtisdereportageinLentvandeFransetv-zenderFrance3metdetitel“Avenue de l’Europe”,overhoedeNederlandershunarchitectuuraandezeespiegelstijgingaanpassen.
KennisdelingDevoortgangvanhetprogrammaRuimtevoordeRivier,maaktdaterreedsdenodigeervaringisopgedaanmetprojectenophetgebiedvanpro-gramma-managementenwaterveiligheid.BinnenRijkswaterstaatwordendezeervaringengedeeldmetanderewaterprogramma’s,zodatkennis,
ruimte voor de rivier | 11
gehanteerdeaanpakengeleerdelessenbinnendeorganisatiebehoudenblijven(zieookparagraaf5.3).Voorbeeldenvankennisdelingzijnhetmeewerkenaanwebinars,hetuitgevenvanlongreadsmetachtergrondinformatieoverhetprogramma,hetsymposium‘lessonslearntRuimtevoordeRivierDeventer’enhetmetworkshopsdeelnemenaandeInternationalWaterWeekenWaterbouwdag.
RijkswaterstaatheeftvoorRuimtevoordeRiviereenbestpracticecertificaatvanhetEuropeanInstituteofPublicAdministrationinontvangstgenomen.DaarnaastishetprojectRuimtevoordeWaalNijmegen(DijkterugleggingLent)voordeVerlengdeWaalbrugmetdeBetonprijs2015beloond.
Bijlage 2 geeft een overzicht van de communicatie met het parlement inzake Ruimte voor de Rivier.
12 | 27e voortgangsrapportage
ruimte voor de rivier | 13
3.DESCOPEVANHETPROGRAMMA
Alserwijzigingenontstaanindescopevanhetprogramma,maaktdevoortgangsrapportagedaarmeldingvan.ErissprakevaneenscopewijzigingalshetbeoogdeprojectresultaatisveranderdtenopzichtevanhetprojectresultaatzoalsdatindePKBisvastgelegdofalserwijzigingenindebijbehorenderandvoorwaardenvantijdengeldoptreden.
HetvertrekpuntvoordescopevanhetprogrammaisdePKBdeel4RuimtevoordeRivier,dieop26januari2007inwerkingisgetreden.
Erhebbenzichindeverslagperiodegeenscope-wijzigingenvoorgedaan.
Hetfinanciëlesaldovandescopewijzigingentotenmetdeverslagperiodeis€90,2miljoen.
Tabel3.1geeftdescopewijzigingentotnutoeweer.
#RuimtevoordeRivierDeventer.
Scopewijzigingentotverslagperiode Financieelgevolg Periode
DijkverbeteringSteurgatopnemeninontpolderingNoordwaard +€2miljoen VGR12
WijzigingwaterstanddalendeffectbijdeSNIP3-beslissingvandeOntpolderingOverdiepschePoldermet3cmminder
geen VGR13
NietuitvoerenvandeDijkverbeteringNederrijn/GelderscheVallei -€2,1miljoen VGR14
NietuitvoerenvandeKadeverlagingBiesbosch -€1,5miljoen VGR15
UitbreidingplangebiedmetOosterhoutseWaardenbijdijkterugleggingLent (gefinancierd uit Kaderrichtlijn Water-budget)
+€5miljoen VGR16
NietuitvoerenvandeDijkverbeteringLek/Lopiker-enKrimpenerwaard -€9miljoen VGR16
NietuitvoerenvandeObstakelverwijderingSuikerdamenPolderkadenaardeZandberg
-€8,8miljoen VGR18
NietuitvoerenvandeKribverlagingWaalbochten -€15,0miljoen VGR18
ExtraUiterwaardvergravingMillingerwaardwordtnietuitgevoerdtussenrivierkilometer870en872,maartussenrivierkilometer867.5en868.5
geen VGR18
KribverlagingoptrajectTiel-Rossumwordtvervangendooreenlangsdam geen VGR19
InconsistentieinPKB-referentieontwerpaangaandeKribverlagingenBeneden-WaalenFortSt.Andries
+€2,9miljoen VGR19
VerleggingvanwestelijkeprojectgrensbijDijkverbeteringAmer/Donge +€0,9miljoen VGR19
Korteingeslotentussenvakjesinscopeopnemenvandijkringen43en24enhetgrootstedeeluitdijkring16halen
-€18,9miljoen VGR19
BypasswordtonderdeelvanRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Financieringvanuit:•Rijkbegrotingsartikel1DeltafondsbypassKampen
€55miljoen(wordt gecorrigeerd t.o.v. VGR21, waar het op € 51,7 miljoen was gezet)•NotaRuimtebijprovincieOverijssel€22,4miljoen
+€77,4miljoen VGR21
BijdragevanderegioaandemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.Financieringvanuit:•ProvincieOverijsselengemeenteKampen
+€95,6miljoen VGR22
AanpassingopdefinancieringvanscopewijzigingenuitVGR21enVGR22(Saldering bijdrage Provincie Overijssel aan maatregel Ruimte voor de Rivier IJsseldelta)
-€35,0miljoen VGR23
CorrectieopRijkbegrotingsartikel11bypass-dekkinguitvrijeruimte -3,3miljoen VGR26
Saldovandescopewijzigingen +€90,2miljoen
TABEL3.1 OVERZICHTVANSCOPEMUTATIESRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015
14 | 27e voortgangsrapportage
ruimte voor de rivier | 15
4.PLANNINGENVOORTGANGVANHETPROGRAMMA
4.1. Mijlpalen
Demijlpalenvanhetprogrammahangennauwsamenmetdebelangrijkstemijlpalendiehetminis-terievanInfrastructuurenMilieuonderscheidtindeSpelregelsvoorNatteInfrastructuurprojecten(SNIP).IndeplanstudiewordendezogenaamdeSNIP-fasendoorlopen:devariantkeuze(SNIP2A)endeprojectbeslissing(SNIP3).Deprojectbeslissingmarkeertheteindevandeplanstudiefaseenhetbeginvanderealisatiefase.Volgendopdeproject-beslissingneemthetbevoegdebestuursorgaaneenpubliekrechtelijkprojectbesluittothettreffenvandemaatregel.Inderealisatiefasewordendemijlpalen‘startmarktbenadering’,‘gunning’,‘waterveiligheid’en‘oplevering’gehanteerd.DeopleveringsbeslissingSNIP6wordtprogramma-breedgenomen,alsadministratieveafrondingvanhetprogramma.
Gegevendefasewaarinhetprogrammazichbevindt,zijnvoornamelijknogdemijlpalen‘water-veiligheid’en‘oplevering’vanbelang,evenalsdeSNIP6-beslissing(waaroveruprogramma-breedgerapporteerdwordt).EnkelvoorhetprojectUiterwaardvergravingHuissenscheWaardenmoetennogdeelmijlpalengenomenworden.
Indithoofdstukwordtdevoortgangvanhetpro-grammaenvandespecifiekemaatregelentoegelicht.
4.2. Voortgang
Intabel4.1isdevoortgangvandemaatregelenopgenomen.
#RuimtevoordeRivierDijkverlegging Cortenoever
Nr. Maatregel SNIP2a SNIP3 Startmarktbenadering
Ontwerpplanterinzage
Vaststellingplan
Planonherroepelijk
Gunning Waterveiligheid
1 ObstakelverwijderingSuikerdamenpolderkadenaardezandberg
vervallen
2 ExtrauiterwaardvergravingMillingerwaard
gereed 3 gereed gereed gereed gereed gereed 2017
3 DijkterugleggingLent gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20151
4 KribverlagingWaalbochten vervallen
5 KribverlagingMiddenWaal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. n.v.t. gereed 20131
6 KribverlagingWaalFortSt.Andries
gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereed 20151
7 KribverlagingBenedenWaal gereed gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed gereed 20151
8 UiterwaardvergravingBrakelsebenedenwaardenendijkverleggingMunnikenland
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20151
9 UiterwaardvergravingAvelingen gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2013
10 OntpolderingNoordwaard gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20151
11 OntpolderingOverdiepschePolder gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20151
12 KadeverlagingBiesbosch vervallen
13 DijkverbeteringAmer/Donge 2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2014
14 DijkverbeteringSteurgat/LandvanAltena
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015
15 DijkverbeteringBergscheMaas/LandvanAltena
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015
16 DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaard4
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20154
17 DijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten4
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20154
Zuiderklip gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2008
18 BergingophetVolkerakZoommeer gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20155
19 UiterwaardvergravingHuissenscheWaarden
n.v.t. 2017
20 UiterwaardvergravingMeinerswijk gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2014
21 UiterwaardvergravingDoorwerthscheWaarden
gereed 3 gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed 2013
22 UiterwaardvergravingMiddelwaard gereed 3 gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed 2013
23 UiterwaardvergravingDeTollewaard
gereed 3 gereed gereed n.v.t. n.v.t. gereed 2013
24 ObstakelverwijderingMachinistenschoolElst
gereed 3 gereed gereed gereed gereed gereed 2014
25 UiterwaardvergravingHonswijkerwaarden,stuweilandHagestein,HagesteinseUiterwaardenHeerenwaard
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20151
TABEL4.1 VOORTGANGMAATREGELEN
>>
16 | 27e voortgangsrapportage
Nr. Maatregel SNIP2a SNIP3 Startmarktbenadering
Ontwerpplanterinzage
Vaststellingplan
Planonherroepelijk
Gunning Waterveiligheid
26 DijkverbeteringNederrijn/GelderscheVallei
vervallen
27 DijkverbeteringNederrijn/Betuwe/TielerenCulemborgerwaard
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016
28 DijkverbeteringNederrijn/ArnhemseenVelpsebroek
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2013
29 DijkverbeteringLek/Betuwe/TielerenCulemborgerwaard
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016
30 DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheerenlanden
2 gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015
31 DijkverbeteringLek/LopikerenKrimpenerwaard
vervallen
32 DijkverleggingCortenoever gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016
33 DijkverleggingVoorsterklei gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20151
34 UiterwaardvergravingBolwerksplas,WorpenOssenwaard
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2015
35 UiterwaardvergravingKeizersenStobbenwaardenenOlsterwaarden
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2014
36 HoogwatergeulVeessenWapenveld
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016
37 UiterwaardvergravingSchellerenOldenelerBuitenwaarden
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016
38 DijkverleggingWestenholte gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2016
39a RuimtevoordeRivierIJsseldelta,gedeelteZomerbedverlaging6 gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20166
39b RuimtevoordeRivierIJsseldelta,gedeelteReevediep6
gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 20196
HondsbroekschePleij gereed gereed gereed gereed gereed gereed gereed 2011
Legenda van de cijfers en kleuren bij de tabel
1 De werkzaamheden t.b.v. waterveiligheid zijn gereed, de hydraulische toets ter bevestiging van de gerealiseerde waterveiligheid volgt nog
2 Bij dijkverbeteringen is een variantenkeuze / SNIP 2a niet aan de orde, omdat er geen sprake is van varianten
3 Door te kiezen voor vervroegde marktbenadering is bij SNIP 2a beslis-sing door toenmalige staatssecretaris gelijk de investeringsbeslissing genomen en is de markt ingeschakeld om het voorkeursalternatief uit te werken tot een definitief plan en dit plan uit te voeren.”
4 Uitvoering binnen Hoogwaterbeschermingsprogramma 2 (HWBP-2) onder regie van Ruimte van de Rivier
5 De Mijlpaal Waterveiligheid is behaald, mede door inzet van tijdelijke maatregelen.
6 Zomerbedverlaging Beneden-Ijssel en Reevediep (bypass Kampen) vormen samen maatregel IJsseldelta. Rapportage over realisatie veiligheid geschiedt separaat.”
Maatregel is vervallen (zie hoofdstuk 3) Maatregel is gereed Maatregel is gereed, maatregel valt buiten het PKB-basispakket, was bij het opstellen van de PKB al een ‘lopend project’ en is nodig voor het halen van de veiligheidsdoelstelling.
ruimte voor de rivier | 17
4.2.1 Voortgangverslagperiode
A.MijlpalenplanstudiefaseIndeverslagperiodezijngeenmijlpalenplanstudie-fasegenomen.EnkelvoorHuissenscheWaardenlooptdeplanstudiefasenogenresteertdeproject-beslissing(SNIP3).
B.MijlpalenrealisatiefaseRuimtelijke plannen Indeverslagperiodezijngeenruimtelijkeplannenvastgesteld.Voor99%vanhetPKB-budgetzijnderuimtelijkeplannenvastgesteld.
Nadevaststellingvanhetbestemmingsplan(rijks-ofprovinciaalinpassingsplan)bestaatdemogelijk-heidtothetindienenvaneenberoepbijdeRaadvanState.Indeverslagperiodeishetbestemmings-planvoorhetprojectRuimtevoordeRivier,gedeelteReevediep,onherroepelijkgeworden.Daarmeeisvoor99%vanhetPKB-budgethetplanonherroepelijk(VGR26:96%).
UitvoeringsbeslissingenIndeverslagperiodezijngeenmarktbenaderingengestart.Voor99%vanhetPKB-budgetisdemarkt-benaderinggestart.IndeverslagperiodeheefttenbehoevevandemaatregelBergingophetVolkerak-Zoommeerdegunningplaatsgevondenvoorhetlaatstedeel-projectvanwaterschapHollandseDelta.Daarmeeisvoor99%vanhetPKB-budgethetwerkgegund(VGR26:99%).
4.2.2Waterveiligheidsdoelstelling
DerealisatievandewaterveiligheidsdoelstellingbijdeRuimtevoordeRivier-maatregelenisvoorzienvoordeperiodetussen2013en2019,meteenpiekin2015.Hetprogrammaisgestartin2006.Indezedoorlooptijdwordeningrijpendeencomplexemaatregeleninhetrivierengebiedgerealiseerd.Hierbijstaatzorgvuldigheidvoorop.Derealisatievanhetprogrammaismomenteelvergevorderd.Indeverslagperiodeisvoor15maatregelendemijlpaalWaterveiligheidbehaald:• DijkterugleggingLent• KribverlagingWaal–FortSt.Andries• KribverlagingBenedenWaal• UiterwaardvergravingBrakelsebenedenwaarden
endijkverleggingMunnikenland• OntpolderingNoordwaard• RivierverruimingOverdiepsePolder• DijkverbeteringSteurgat/LandvanAltena• DijkverbeteringBergscheMaas/LandvanAltena• DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaard• DijkverbeteringOudeMaas/VoornePutten• WaterbergingophetVolkerak–Zoommeer• UiterwaardvergravingHonswijkerwaarden,stuw-
eilandHagestein,HagesteinseUiterwaardenHeerenwaard
• DijkverbeteringLek/AlblasserwaardendeVijf-heerenlanden
• DijkverleggingVoorsterklei• UiterwaardvergravingBolwerkplas,Worpen
Ossenwaard
Aanheteindvandezeverslagperiodeisdevoort-gangvandeRuimtevoordeRivier-maatregelenalsvolgt:• Bij25maatregelenisdemijlpaalWaterveiligheid
behaald(ditisinclusiefdetweedijkverbeterin-genonderregievanhetHoogwaterbescher-mings-programma).DatiséénmaatregelmeerdaninVGR26verwachtwerd(hetbetreftDijk-verbeteringLek/AlblasserwaardendeVijfheeren-landen);
• VanzesmaatregelenwordtverwachtdatdemijlpaalWaterveiligheidin2016wordtbereikt;
• Tweemaatregelenbereikennaarverwachtingin2017demijlpaalWaterveiligheid.TenopzichtevanVGR26isdemaatregelUiterwaardvergravingMillingerwaardvertraagdvan2016naar2017;
• Vanéénmaatregelwordtverwachtdatdemijl-paalWaterveiligheidin2019wordtbereikt(ditisderealisatievanhetReevediepbehorendebijhetprojectRuimtevoordeRivierIJsseldelta).
18 | 27e voortgangsrapportage
4.2.3 Programmabredethema’s
Vastgoed23maatregelenbinnenhetprogrammahebbeneenvastgoedopgave.Bijtwintigmaatregelenisdeverwervingvolledigafgerond.Bijdriemaatregelenlooptdeverwervingnogdoor.Ditisongewijzigdtenopzichtevandevorigeverslagperiode.
Indeverslagperiodeisvoor€4,8miljoenaanvast-goedverworven,intotaalisper31december2015€477,8miljoenaanvastgoedbesteed.Ditis99,5%vandeactuelevastgoedraming.Vanhetaantaldossiersvanbenodigdegrondenis99,6%verwor-ven.Hettotaalaantalgerechtelijkeeindvonnissenbedraagtzeven.
DoordeuitvoeringvanRuimtevoordeRivierisbinnendijksegrondbuitendijksgeworden.OmderealisatievandePKBvoortvarendtelatenverlopenendegrotevoorzieneimpactopdeeigenarenvandenieuwebuitendijksegrondenteondervangen,isin2006de“RegelingInundatieschade–schade-vergoedingRuimtevoordeRiviervoornieuwebuitendijksegebieden”opgesteld.Metdezeregelingwordteventueletoekomstigeoverstromingsschadevergoedenbestaaterdemogelijkheidvooreigena-ren,dieeenzogeheteninundatieovereenkomstgeslotenhebben,omhuneigendommentekoopaantebiedenaandeStaat.Dekostendievoordezeregelingwordengemaakt,vallenbuitendescopevanhetprogrammaRuimtevoordeRivierenderhalvebuitenhetprogrammabudget.Indeontwerpbegroting2017wordtbinnendeprogrammaruimtevanhetDeltafondseenlang-jarigereserveringtegetroffenomfinanciëlegevol-genvoortkomenduitdeRegelingInundatieschadetevoorzienvandekking.Vooruitlopendopdezereservering,isindeverslagperiodealsgevolgvanhetinroepenvaneeninundatie-overeenkomst,eenmalighetprogrammabudgetverhoogd(zieookparagraaf6.1).
Beheer&onderhoudGlobaaléénjaarvooropleveringstartenderealisa-torenmethetdoorlopenvanallestappenomzospoedigmogelijknaopleveringdeoverdrachtaanbeheerderstebewerkstelligen.AlsgevolgvanwijzigingeninEuropesewet-enregelgevingophetgebiedvanbeheer&onderhoud(waardooréén-op-ééndoorleveringvanrijksgrondenaanterrein-beheerdersnietzondermeermogelijkis),zijnindeloopvanhetprogrammanieuweeindbeheerdersinbeeldgekomen.Realisatorenprogrammawerken
samenomdeoverdrachtdesondankssoepeltelatenverlopen.Indeverslagperiodeishetonderhoudvandiverseprojectenovergedragenaandeeindbeheerders.ZoishetbijprojectOntpolderingNoordwaardgeluktomdeopleveringvandeopdrachtnemerendeoverdrachtnaardebeheerdersopééndagvoorelkaartekrijgen.Datbetekendeeenhogebetrok-kenheidvanbeheerdersvoorafgaandaanentijdensdeuitvoering.OpleveringenoverdrachtopééndagluktnietbijalleRuimtevoordeRivier-projec-ten.Doorgoedesamenwerkinglukthethetophedenomhetbeheerbinnenenkelemaandennaopleveringovertedragen;beheervormtvoorals-noggeenbelemmeringvooreenadequateafwikke-lingvanhetproject.
4.2.4 Belangrijksteontwikkelingenopmaatregelniveau
Extra uiterwaardvergraving Millingerwaard – StaatsbosbeheerVoorderealisatievandeuiterwaardvergravingMillingerwaardisdeverplaatsingvaneenover-slagbedrijfnaarbuitenhetprojectgebiednodig.Dezeverplaatsingheeftvertragingopgelopen.Oorzaakiseentegenvallendemilieusituatieopdeherplaatsingslocatie.Pasnasaneringkomthetterreinbeschikbaar,waarnadeverhuizingvanhetoverslagbedrijfinganggezetkanworden.OokhetteverlatenterreinindeMillingerwaardmoetgesaneerdworden.Dezesaneringkanpasafgerondwordennaverhuizingvanhetoverslag-bedrijf.Vooruitlopenddaaropishethuidigebedrijfsterreinwelgedeeltelijkontruimd,zodateendeelvandewerkzaamhedenalvastuitgevoerdwordt.Hetrealiserenvandewater-standdalingzallaterplaatsvindenwaarbijthansgekoerstwordtopeind2017.Indekomendeverslagperiodekanhiermeerduidelijkheidoverwordenverschaft.
Dijkteruglegging Lent – gemeente NijmegenOp2december2015isdemijlpaalWaterveiligheidbereikt,ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvandegerealiseerdewater-standdaling.Dewerkzaamhedenstondenindeverslagperiodevoornamelijkinhettekenvanhetafvoerenvangronduithetprojectgebied.Deopdrachtnemergeeftaanlasttehebbengehadvanextreemlagewaterstandenwaardoorhijmeervaarbewegingenheeftmoeten(laten)uitvoeren.Op3december2015isinbijzijnvandeMinisterenburgemeesterdemijlpaalWaterveiligheidgevierd.
ruimte voor de rivier | 19
Deopdrachtnemerisbezigmetafrondendewerk-zaamheden,waarnaindevolgendeverslagperiodedemijlpaalOpleveringzalplaatsvinden.
Parallelaandefysiekeafrondingvanhetproject,zijnhetRijkendegemeenteinoverlegoverhettoekomstigbeheerengebruikvanhetgebied,overdrachtvaneigendomende(financiële)afwik-kelingvandeovereenkomstdijkterugleggingLent.
Kribverlagingen Waal (3 fasen) – RijkswaterstaatDewerkzaamhedenzijngereed,waarmeemijlpaalWaterveiligheidper7december2015gerealiseerdis(ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvandegerealiseerdewaterstanddaling).
Uiterwaardvergraving Brakelse Benedenwaarden en Dijkverlegging Munnikenland – Waterschap RivierenlandOp18december2015isdemijlpaalWaterveilig-heidbehaald,ondervoorbehoudvandehydrauli-schetoetsterbevestigingvandegerealiseerdewaterstanddaling.
ZoalsinVGR25algenoemd,blijktuitaanvullendebodemonderzoeken(dievoorafgaandaandeaanbestedingnietindeuiterwaardenuitgevoerdkondenworden)datdebodemopbouwveelhete-rogenerisdanmochtwordenaangenomen:eenomvangrijkehoeveelheidgrondisdaardoorniettevermarktenvanwegetegenvallendemilieu-hygiënischeenfysischekwaliteit.Eenakkoordoverdefinanciëleconsequentiesisnognietgeslotenmetdeopdrachtnemer.Welisvooruitlopendhieropreedsdoorhetprogrammaeenberoepgedaanopderisicoreserveringomdeopdracht-nemerdatbedragtebetalenwaarovergeendiscus-siebestaat.Ondanksbovenstaandeverliepderealisatietenbehoevevandewaterveiligheids-doelstellingvoorspoeding.In2016wordenderesterendewerkzaamhedenuitgevoerd,onderandereomdenogbenodigdebeheerruimteinhetontwerpterealiseren.
Uiterwaardvergraving Avelingen – gemeente GorinchemDemijlpaalWaterveiligheidisreedsinVGR23bereikt.Uitsluitseloverdeverantwoordelijkheids-verdelingoverhetbeheerenonderhoudvandenieuwegeulisnognietgekregen.Pasnaafstem-mingoverdeverantwoordelijkheidsverdelinghiervan,kanmijlpaalOpleveringplaatsvinden.
Ontpoldering Noordwaard - RijkswaterstaatOp1oktober2015isdemijlpaalWaterveiligheidbereikt,ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvanderealiseerdewaterstand-daling.Ditnahetuitvoerenvandelaatstewerk-zaamhedenindeverslagperiode:hetafgravenvandevoormaligprimairekering,doorgravenvandekrekenenhetopvijzelenvaneenhoogspannings-mast.Ookisop30november2015demijlpaalOpleveringgenomen.
Rivierverruiming Overdiepse Polder – Waterschap Brabantse DeltaOp9september2015zijndeterpenindeOver-diepsePolderinaanwezigheidvandeministeropgeleverd.Op30september2015isdemijlpaalWaterveiligheidbehaald,ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvandegereali-seerdewaterstanddaling.Enkelhetoplossenvanrestpuntendoordeopdrachtnemerresteert.
Dijkverbetering Amer/Donge – Waterschap Brabantse DeltaDezemaatregelisgereed.
Dijkverbetering Steurgat/ Land van Altena en Dijkverbetering Bergsche Maas/ Land van Altena – Waterschap RivierenlandOp23september2015isgeconstateerddatdebeidedijkverbeterings-maatregelenzijngereali-seerd.Deprimairekeringvoldoetweeraandenorm,waarmeedemijlpaalWaterveiligheidbehaaldisvoorbeidePKB-maatregelen.
Dijkverbeteringen Oude Maas / Hoeksche Waard en Voorne Putten – HWBP2 / Waterschap Hollandse DeltaOp4november2015isvoorDijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaarddemijlpaalWaterveilig-heidbereikt.VoorDijkverbeteringOudeMaas/VoornePuttenisdezemijlpaalop26november2015bereikt.Dezebeidedijkverbeteringsmaatregelenzijn,van-wegedeoverlapmethetHoogwaterbeschermings-programma,onderregievanRuimtevoordeRivier,binnenhetHWBPuitgevoerd(zieVGR14).
Berging op het Volkerak-Zoommeer – diverse water-schappen / RijkswaterstaatVoordezemaatregelisper31december2015demijlpaalWaterveiligheidgerealiseerd.
20 | 27e voortgangsrapportage
Op30september2015vondereenbestuurlijkoverlegplaatsmetdebestuurdersvanbetrokkengemeenten,waterschappenenveiligheidsregio’s.VastgesteldisdatdemaatregelVolkerak-Zoom-meergereedisomingezettewordenper1januari2016.Nietallepermanentemaatregelenzijnwelis-waargereedop31december2015.Tochisdewaterbergingvanaf2016inzetbaar,doordeinzetvantijdelijkemaatregelendieingoedoverlegmetdebetreffendewaterschappenzijnuitgedacht.
TijdenshetbestuurlijkoverlegzijndebestuurdersookgeïnformeerdoverhetinzetprotocoldatmoetzorgendatdeinzetvanhetVolkerak-Zoommeeralswaterbergingveiligverloopt.Deactiesuithetinzet-protocolzijndoordedecentraleoverhedenuitge-werktindeeigendraaiboekenvandezeinstanties.
DerealisatievandemaatregelBergingophetVol-kerak-Zoommeerisinhandenvanvierorganisaties:WaterschapScheldestromen,WaterschapHollandseDelta,WaterschapBrabantseDeltaenRijkswaterstaat.
RealisatievandeelprojectPrimaireKeringen(Waterschap Brabantse Delta)isgereedper17december2015.
DeregionalekeringenvandeMark,VlietenDintelmoetenbijdeinzetvanwaterbergingVolkerak-Zoommeerdooreengestremdeafvoeropsommigetrajectenmeerwaterkeren.Daaromishetwater-schapgevraagdomeentoetsenplanstudieuittevoerennaardebenodigdeversterkingvanderegionalekeringen,aandehandvanindevorigeverslagperiodevastgesteldewaterstanden.Hiernavolgteenbesluitoverdefinitieveterealiserenmaatregelen.Dezemaatregelenwordenvanuitefficiencyoverwegingenmeegenomenindedijk-verbeteringsplannenlangsderegionalewaterendieWaterschapBrabantseDeltaalophaarprogrammaheeftstaan.
Deopgavevandeel-realisatorWaterschap Hollandse Deltaisindriedelenopdemarktgebracht.Gunningvandelaatsteopgave,devernieuwingvansluisdeuren,vondplaatsop16december2015.Uitvoeringvindtplaatsindeeerstehelftvan2016.Dekeringismiddelseentijdelijkinzetbaremaat-regelper1januari2016welwaterkerendingevalvaninzetvandewaterberging.
DemaatregeleninhetbeheergebiedvanrealisatorWaterschap Scheldestromenzijnvolopinuitvoering
ennaderendeafronding.Uitvoeringvanhetkeer-middelTholenisnaarverwachtinginapril2016gereed.Dekeringismiddelseentijdelijkinzetbaremaatregelper1januari2016waterkerend.
Huissensche Waarden – RijkswaterstaatHetuitwerkenvandescopevoordealternatieveoplossingvoordeuiterwaardvergravingHuissenscheWaarden(kadeverlagingScherpekamp)zalleidentoteenSNIP3-besluitinhetnajaarvan2016.Eris,naafstemmingmetdeomgevingspartijen,gekozenomdezehoogwaterveiligheidsmaatregellostekoppelenvandewensenvanomgevings-partijentenaanzienvandeverderegebiedsontwik-keling.Hetbelangvanspoedigerealisatievandehoogwaterveiligheidsmaatregelisdusdaniggroot,datdezezondermeeruitgevoerdmoetworden.
Uiterwaardvergraving Meinerswijk - RijkswaterstaatDeprojectdoelstellingenzijngerealiseerd,waarnaindeverslagperiodedemijlpaalOpleveringgenomenisop30september2015.
Uiterwaardvergravingen Doorwerthsche Waarden, Middelwaard, De Tollewaard en Obstakelverwijdering machinistenschool Elst – RijkswaterstaatOp22december2015isdemijlpaalOpleveringgenomenvoorObstakelverwijderingElst.Daarmeeisdezemijlpaalvoorallevierdeprojectengenomen.
Uiterwaardvergraving Honswijkerwaarden, stuw-eiland Hagestein, Hagesteinse uiterwaard en Heerenwaard (Ruimte voor de Lek) – RijkswaterstaatOp5oktober2015isdemijlpaalWaterveiligheidbereikt,ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvandegerealiseerdewater-standdaling.
Dijkverbetering Nederrijn/Arnhemse- en Velpsebroek – Waterschap Rijn en IJsselDezemaatregelisgereed.
Dijkverbetering Nederrijn/ Betuwe/Tieler- en Culemborgerwaard, Dijkverbetering Lek/Betuwe/ Tieler- en Culemborgerwaard / beide dijkring 43 – Waterschap Rivierenland
Dijkring43totSchoonhovenOp8juli2015isinhetbijzijnvanpersenpubliekdestarthandelingverrichtvoorhetinbrengenvanhetverticaalzanddichtgeotextiel.DezeinnovatieveoplossingisaangebrachtindedijktussenHagesteinenOpheusdenalsmaatregeltegenpiping.
ruimte voor de rivier | 21
Uiterwaardvergravingen Bolwerksplas, Worp en Ossenwaard en Keizers- en Stobbenwaarden en Olsterwaarden (bij Deventer) – Waterschap Groot SallandMethetafrondenvandesaneringswerkzaamhedenindeOssenwaard,isdemijlpaalWaterveiligheidvandeuiterwaardvergravingBolwerksplas,WorpenOssenwaardgerealiseerdper23juli2015.Dewaterveiligheidisbevestigdnauitvoeringvandehydraulischetoets.Komendeverslagperioderondtdeopdrachtnemerdelaatstewerkzaamhedeninhetkadervanruimte-lijkekwaliteitaf.DaarnakanmijlpaalOpleveringgenomenworden.
Hoogwatergeul Veessen-Wapenveld – Waterschap Vallei en VeluweIndeverslagperiodeisonderanderehetopspuitenvandeWestdijkvoltooid,isgewerktaandeprofile-ringvanhetdijklichaamenisgestartmethetopspuitenvandeOostdijk.Deopdrachtnemergeeftaanvertragingtehebbenopgelopenbijhetontwerpvandeinlaatenmeerkostentehebbengemaaktdoordelangdurigelaagwatersituatie.HierdoorstaatrealisatievandemijlpaalWater-veiligheideind2016onderdruk.
Dijkverlegging Westenholte en Uiterwaardvergraving Scheller- en Oldeneler Buitenwaarden (bij Zwolle) – Waterschap Groot SallandOp24augustus2015isstilgestaanbijdevoltooiingvandenieuwedijk,welkedoorhetwaterschapisgeaccepteerdalsprimairewaterkering.OokishetstartseingegevenvoorhetafgravenvandebestaandedijkbijWestenholte.MijlpaalWater-veiligheidisvoorzienin2016.
Zomerbedverlaging Beneden-IJsselZiemaatregelRuimtevoordeRivierIJsseldelta.
Dijkverlegging Hondsbroeksche Pleij en regelwerk Pannerden - RijkswaterstaatDezemaatregelisgereed;maarvaltbuitenhetPKB-basispakketomdathettentijdevanhetopstellenvandePKBaleen‘lopendproject’was.
Indeverslagperiodeontstondeendiscussietussenrealisatorenopdrachtnemeroverdeinterpretatievantijdensdeaanbestedingmeegegevenareaal-gegevens.Naarverwachtingwordtdezekomendeverslagperiodeafgehandeld.
DijkverbeteringArnhemMalburgenDezedeelmaatregelisgereed.
Dijkverbetering Lek/Alblasserwaard en de Vijfheeren-landen – Waterschap RivierenlandDeversnellingsoptiedieinVGR26benoemdisvoordezePKB-maatregel,isgerealiseerd:demijlpaalWaterveiligheidisop8december2015behaald,waareerdereberichtgevingnoguitgingvanrealisa-tiein2016.Dewerkzaamhedenzijnvoorspoediguitgevoerd.Zoisvoorhetdijkverbeterings-trajectSchoonhoven–Langerakdeerosiegeulvolledigaangevuldenzijndeinnovatieftoegepastewater-ontspannersindedijkgeïnstalleerd.TevenszijndedijknagelstenbehoevevanhetonderdeelLekdijkVianensuccesvolaangebracht.
Dijkverleggingen Cortenoever en Voorsterklei (bij Zutphen) – Waterschap Vallei en VeluweOp14december2015heeftdelaatsteopnameinhetveldplaatsgevondeninVoorsterklei,waarnageconcludeerdisdatmijlpaalWaterveiligheidbijdeDijkverleggingVoorsterkleiisgerealiseerd(ondervoorbehoudvandehydraulischetoetsterbevestigingvandegerealiseerdewaterstanddaling).Ditnadatop30september2015isgestartmethetafgravenvandeinlaatbijVoorsterklei.DeverwachtingisdatdemijlpaalWaterveiligheidvoorDijkverleggingCortenoeverindevolgendeverslagperiodebehaaldwordt.Inditgebiedmoetvoornamelijknoggrondafgevoerdworden,watonderanderebemoeilijktisdoordelangeperiodevanlaagwater.Omdatéénomwonendeincassatieisgegaantegenzijnonteigening,resteertinhetgebiednogéénverwervingsdossier.Deuitspraakindezezaakwordtmedio2016verwacht.
22 | 27e voortgangsrapportage
Ruimte voor de Rivier IJsseldelta – Provincie Overijssel / RijkswaterstaatOp25november2015heeftdeRaadvanStateuitspraakgedaaninzakehetbestemmingsplanenanderehoofdbesluiten.HieruitblijktdathetReeve-diepaangelegdmagworden,maardatditgeendoorgaandevaarroutemagworden.Metdeuit-spraakvandeRaadvanStateishetbestemmings-plantenbehoevevanhetReevedieponherroepelijkgewordenenkunnendewerkzaamhedeninhetkadervandewaterveiligheidsdoelstellingdoorgangkrijgen.DeprovincieOverijsselonderzoektofenopwelkemaniererindetoekomsteendoorgaandevaarroutekanontstaan.
Deuitvoeringvordertzichtbaarmetbaggerwerk-zaamhedenvoorhetverdiepenvanhetzomerbed,hetopspuitenvandenoordelijkedijkenvoorhetReevediepenhetstartenmetdebergingvandeaangetroffenhistorischeKogge,aakenpunter.
OpmijnverzoekisonderleidingvandeprovincieOverijsselonderzoekgedaannaardemogelijkhedenomfase2teversnellen.Hiervanishetresultaatop8december2015aanmijaangeboden.
ruimte voor de rivier | 23
24 | 26e voortgangsrapportage
5.1. Toprisico’sopprogrammaniveauenbeheersing
Risico’skunnenleidentotnegatievefinanciëlegevolgenoftotvertragingvandeuitvoeringvanhetprogramma.Ookkunnenrisico’sinvloedhebbenophetbehalenvandewaterveiligheids-doelstellingenderuimtelijkekwaliteitsdoelen.Derisico’sopprogrammaniveauzijngegroepeerdnaarinhoudelijkethema’s(Proces,Grond,Vastgoed,Hydraulica,Natuur,Markt&aanbesteding).
Hetoverzichtvanrisico’swordtelkkwartaalgeactualiseerd.Danwordtnagegaanofernieuwerisico’swordenvoorzienenofdekansenen/ofgevolgenvanbestaanderisico’szijngestegendanwelgedaald.Opbasisvandieinzichtenwordenvervolgensbeheersmaatregelengetroffenomdekansvanoptredenofheteffectvanderisico’steverminderen.Deverantwoordelijkheidvandebeheersingligtveelalbijdeopdrachtnemerofbijderealisator.Beheersingopprogrammaniveauvindtonderandereplaatsdooractiefintestekenopkennisdelingtussenprojecten(uitwisselenbestpractices,gestandaardiseerdewerkwijzen)enhetbiedenvanexpertmatigekennisbijissuesomtotefficiënteoplossingentekomen.
Opbasisvandereguliereactualisatievanderisico’siseentop3aantijdrisico’seneentop3aangeld-risico’svoorhetprogrammasamengesteld,zietabel5.1en5.2.Detoprisico’szijnalleendogenerisico’svoorhetprogramma.Bijhetoptredenvanendogenerisico’swordendebudgettairegevolgenervaninbeginselbinnenhetPKB-budgetgedekt,detijdsgevolgenkunneninvloedhebbenopdeverwachteopleve-ringsdatumvaneenofmeerderemaatregelen.Geziendefasewaarinhetprogrammazichbevindt,verschuiftdefocusvanrisico’sdieeffecthebbenopdemijlpaalWaterveiligheidnaarrisico’sdieeffecthebbenopdemijlpaalOplevering.Dezeverschui-vingisterugtezienindetoptijdrisico’s,dieuitbeidetypenbestaat.
Perrisicoisdeactueleverwachtingswaarde(kansvanoptredenvermenigvuldigdmetdeingeschatteconsequentiesnaartijdengeld)aangegevenenisaangegevenofdezeverwachtingswaardetenopzichtevandevorigeVGRisgestegenofgedaald.
5.RISICOMANAGEMENTENAUDITING
#RobMeeuwsenNijmegen. Werkzaamheden nevengeuk bij Dijkteruglegging Lent
TABEL5.1 TOP3PROGRAMMARISICO’STIJDRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015
TABEL5.2 TOP3PROGRAMMARISICO’SGELDRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015
Risico Verwachtingswaarde(kansxgevolg)
1.Proces:Discussiesmetenclaimsvanopdrachtnemera.g.v.optredentijdrisico’sbuitenhunverantwoordelijkheid(nietnakomenvanverplichtingenalsopdrachtgever).
4,5maanden(gestegen)
2.Grond:Ondanksgedegenonderzoekwordtertochgestuitopniet-gesprongenexplosieven(toevalstreffers),archeologieofverontreinigingen.
3,0maanden(gelijk)
3.Proces:Verschillenininterpretatievanbeheeropgaveendiscussiesmetbeheerderst.a.v.terealiserenobjectenvoordatzijbeheer&onderhoudopzichwillennemen.
2,0maanden(gedaald)
Risico Verwachtingswaarde(kansxgevolg)
1.Grond:Afwijkende(her)bruikbaarheidgrond(afwijkingingrondfysisch/chemisch,volumeofbodemsamenstelling),watopbasisvanvooronderzoekdoorrealisatornietredelijkerwijsteverwachtenwas.
€17,5miljoen(gedaald)
2.Proces:Deaanwezigeconstructieblijkttijdensderealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal)informatie.Ditkanleidentotmeerwerk.
€8,9miljoen(gestegen)
3.Proces:Discussiesmetenclaimsvanopdrachtnemera.g.v.optredentijdrisico’sbuitenhunverantwoordelijk-heid(nietnakomenvanverplichtingenalsopdrachtgever).
€7,0miljoen(gestegen)
Toprisico 1 (Tijd) en toprisico 3 (Geld): Discussies met en claims van opdrachtnemers als gevolg van optre-den tijdrisico’s buiten hun verantwoordelijkheid (niet nakomen van verplichtingen als opdrachtgever).Discussiestussenopdrachtgeverenopdrachtnemeroverinterpretatievancontractuelebepalingen,wordenaangemerktalsoorzaakvanvertragingendaardoorinefficiëntieindewerkzaamheden.Hetrisicoisindeverslagperiodegestegen,vanwegetweeconcreteissues,diebeidetotvertragingeneventuelemeerkostendreigenteleiden:hetlangerdurenvandeontwerpfasedantentijdevandeinschrijvingaangenomenwerdeneenvertraagdegunningwaardooropdrachtnemerinhetzgn.‘geslotenseizoen’terechtkomt.Inbeidegevallenblijftervoordeopdrachtnemermindereffectievetijdoveromhetcontractterealiseren.ErwordtbezieninhoeverredezeissuesinvloedhebbenopderealisatievandemijlpaalWaterveiligheidenofdevertragingvoorrekeningvanopdracht-geverkomt.
Toprisico 2 (Tijd): Ondanks gedegen onderzoek wordt er toch gestuit op niet-gesprongen explosieven (toevalstreffers), archeologie of verontreinigingen.DitrisicoisinhoudelijkenquaomvangintijdnietgewijzigdtenopzichtevanVGR26.Hetrisicoheeft
alleenbetrekkingopdenoginuitvoeringzijndemaatregelen.
Toprisico 3 (Tijd): Verschillen in interpretatie van beheeropgave en discussies met beheerders t.a.v. te realiseren objecten voordat zij beheer & onderhoud op zich willen nemen.Hoewelhetindeverslagperiodelichtgedaaldis,komtditrisicodoorhetafnemenvaneenandertijdrisicoindetop3.Deineenvroegstadiumbekendebeheerders,wordendoorhetprogrammaenderealisatorenbetrokkenbijhettevervaardigenwerk.Desondankskanhetgebeurendatnarealisatievanhetwerk,debeheerderhetgerealiseerdenietwilovernemen.Ditkanmeerdereoorzakenhebben:ofweldebeheerderistochonvoldoendebetrokkeninhetvoorstadium,ofweldebeheerderwisseltgedurendederealisatiefase,ofweldebeheerderhadeenandereuitkomstverwachtopbasisvandeeisendiegesteldzijn,ofweleenbeheerdersteltnieuweeisen.Discussieshieroverofaanvullendewerk-zaamhedenleidentotvertraging(enmeerkosten)omtotafrondingvandeprojectentekomen.
Toprisico 1 (Geld): Afwijkende (her)bruikbaarheid grond (afwijking in grond: fysisch/chemisch, volume
ruimte voor de rivier | 25
of bodemsamenstelling), wat op basis van vooronder-zoek door realisator niet redelijkerwijs te verwachten was.Naarmatedeuitvoeringvanprojectenvordert,wordtduidelijkeropwelkeplekkendebodem-samenstellingafwijktvanwateropbasisvanonderzoekenverwachtmochtworden.Hetrisicoismeermalenopgetreden,ookindeverslagperiode.Enkelewijzigingenzijnfinancieelafgehandeld,datverklaartdedalingvandeverwachtingswaarde.Deverwachtingisdatderesterenderisicoreserveringvolledigbenutzalwordenomreedslopendeentoekomstigewijzigingentedekken.
Mochthetrisicozichvoordoen,danzoekenrealisa-torenprogrammabureau(zonderindeverant-woordelijkheidvandeopdrachtnemertetreden)naareenefficiënteverwerkingswijzevandeaan-getroffengrond.
Toprisico 2 (Geld): De aanwezige constructie blijkt tijdens de realisatie af te wijken van de beschikbare (areaal)informatie. Ditrisicoisquaomvanggestegentenopzichtevandevorigeverslagperiode.Hetkomtvoordatdeopdrachtnemertijdensderealisatiestuitopeenanderesituatiedanopbasisvandeareaalinforma-tieverwachtkonworden.Indeverslagperiodeisditrisicoonverwachtopgetredenbijeenvandeprojecten,waarvandegevolgennognietteconcretiserenzijn.
Tenopzichtevandetoprisico’suitVGR26zijndevolgenderisico’svervallenuitdehuidigelijstmettoprisico’s:
Bestemmingsplannen, inpassingplannen, projectplan Waterwet worden niet of deels onherroepelijk door een uitspraak van de Raad van State.Methetonherroepelijkwordenvanhetbestem-mingsplanbijRuimtevoordeRivierIJsseldelta(Reevediep)isditrisicoforsverminderd.HetbeperkterestrisicoheeftenkelnogbetrekkingophetalternatiefvanHuissenscheWaarden.
Uitkomst hydraulische som is negatief: plaatselijk niet volledig bereiken van de hydraulische taak-stelling.Hetrisicodatkleinewijzigingeninhetontwerpnaafloopvandeuitvoeringvaneenprojectnegatiefuitpakkenopdebeoogdewaterstanddaling,isindepraktijkkleinerdanverwacht.Daarmeevervalthetuitdetopvantijdrisico’s.
Gedurende de uitvoeringsfase zijn mogelijk extra baggerwerkzaamheden nodig als gevolg van de kribverlagingen.TentijdevanhetSNIP3-besluitvanprojectKrib-verlagingWaalisafgesprokendathetprogrammaeenfinanciëlereserveringmaaktvooreventueleextrabaggerlastenvoorderivierbeheerdergedu-rendedeuitvoeringvandekribverlagingen.Nudewerkzaamhedengereedzijn,isderisicoreserveringverlaagd.
5.2. PostOnvoorzienprogramma
Dezeparagraafgaatinopdefinanciëlerisico’svanhetprogramma,diedoordepostonvoorziengedektworden.Ditbetekentnietdatdetijdrisico’s
TABEL5.3 VOORZIENINGONVOORZIENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015
Thema’s t/mVGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015”
t/mVGR27t/m31122015
Proces 23,8 -0,6 11,3 34,5
Grond 38,2 -3,7 -7,1 27,4
Vastgoed 2,8 -0,2 -0,7 1,9
Hydraulica 1,0 -0,2 0,0 0,8
Natuur 0,6 0,0 -0,3 0,3
Markt&Aanbesteding 0,0 0,0 0,0 0,0
Subtotaalbenoemderisico’s 66,4 4,7 3,2 64,9
Onbenoemderisico’s 45,9 -10,2 -8,6 27,1
Totaalonvoorzien 112,3 14,9 5,4 92,0
26 | 27e voortgangsrapportage
geenrolspelen.Dezetijdrisico’swordennetalsdefinanciëlerisico’selkkwartaalbijgewerkt.
Deoptelsomvandefinanciëleverwachtingswaardenvandeindividuelerisico’svoorhetprogrammabepaalthetrisicoprofielperthema(benoemderisico’s).Daarnaastisereenreserveringvooronbenoemderisico’s.Deoptelsomvandebenoemdeenonbenoemderisico’svormtdetotalepostonvoorzienopprogrammaniveau(zietabel5.3),wataanheteindvandeverslagperiodeovereenkomtmet€92,0miljoen.
Uithetoverzichtblijktdathettotaalonvoorzienopprogrammaniveauindeverslagperiodepersaldomet€5,4miljoenisgedaald,voortkomenduiteenstijgingvan€3,2miljoenbijbenoemderisico’seneendalingvan€8,6miljoenaanonbenoemderisico’s.Dedalingvanhetonvoorzienwordtverklaardindeparagrafen5.2.1en5.2.2.
5.2.1 Benoemderisico’s:perthemaHieronderstaandegrootstemutatiesvandebenoemderisico’sperthemaverklaard.Degrootstemutatieszitteninhetthema‘proces’.
ProcesVoordeprocesrisico’sishetrisicoprofielindever-slagperiodetoegenomenmet€11,3miljoen.Debelangrijkstemutatiesvoordeprocesrisico’szijn:• Hetrisico‘Deaanwezigeconstructieblijkttijdens
derealisatieaftewijkenvandebeschikbare(areaal)informatie’isgestegenomdateenlopendediscussietussenopdrachtnemerenrealisatorgroteregevolgenzoukunnenhebbendanvoorzien(zieookonderparagraaf5.1).
• Hetrisico‘Extremeweersomstandighedenen/ofwaterstandenhinderendeuitvoering’wordtalgeruimetijdonderkenddoorhetprogramma.Echter,doordelagekansvanoptredenwasereenbeperkterisicovoorziening.Indeverslag-periodeishetrisicoopgetredenindevormvanlangduriglagewaterstandenopderivieren,waardoordeafvoervangrondbijdiversemaatregelengehinderdis.
• Hetprogrammaheeftdereserveringvoorhetrisico‘Gedurendedeuitvoeringsfasezijnmoge-lijkextrabaggerwerkzaamhedennodigalsgevolgvandekribverlagingen’verlaagd,nuergeenextraonderhoudheeftplaatshoevenvindentijdensderealisatiefase.
• Hetprogrammaheefteenreserveringaangemaaktvoorhetrisico‘ProjectonvoorzienvanIJsseldelta
isontoereikend’.AangeziendemaatregelRuimtevoordeRivier-IJsseldeltahetlaatsteprojectvanhetprogrammaisdatwordtafgerond,wordeneventuelefinanciëletekortenvanhetprojectopeenlaatmomentzichtbaar.Opdatmomentisonbenoemdonvoorzienopprogrammaniveauforsgedaaldenwellichtontoereikendomeentekortopprojectniveautekunnendekken.Derhalveiseenbenoemdrisicoaangemaaktwaarvanderisicoreserveringinomvangwordtbijgesteld,naarmateonbenoemdonvoorziendaaltalsgevolgvandevoortgangvanhetprojectRuimtevoordeRivier-IJsseldelta.
• Hetrisico‘Claimsvanaannemersalsgevolgvanoptredenexogenetijdrisico’s’isverhoogdalsgevolgvanonverwachtnieuwediscussiesbijeentweetalprojecten.Hetgesprekoverdeexacteverantwoordelijkheids-verdelingisnoggaande,echteropbasisvandezenieuweinformatieisderisicoreserveringopprogrammaniveauverhoogdomeventuelefinanciëlegevolgentekunnendragen(zieookonder5.1).
• Indeverslagperiodeishetrisico‘deramingvoordenogterealiserenbruggenbijWestenholteenSchelleistelaag’vervallen.
GrondHetrisicoprofielvandegrondrisico’sisgedaaldmet€7,1miljoentenopzichtevanVGR26.Ditwordtalsvolgtverklaard:• Diverserisico’suithetrisicoprofielgrondzijn
opgetredenbijverschillendemaatregelen(ziebijlage4),waardoordiereserveringenzijngedaald.Teweten‘Afwijkende(her)bruikbaar-heidgrond’,‘Archeologischetoevalsvondsttijdensdeuitvoering’,‘Onverwachtstuitenopniet-gesprongenexplosieven’,‘Obstakelsofpuinindeondergrond’,en‘Uitvoeringsknelpuntenrondomgrondverzetvanwegeaanvullendeeisendoorbevoegdgezag,beheerdersofeigenaren’.Deverwachtingisdatderesterenderisico-reserveringvolledigbenodigdisomdereedslopendeentoekomstigegrondgerelateerdewijzigingentedekken.
• Alsgevolgvandevoortgangvanhetgrondverzetzijnderisico’s‘Zettingstijd(vandijken)blijkttijdensdeuitvoeringaftewijkenvanverwach-ting’,‘Hetverleggenvankabels&leidingenwordtduurderdangepland’en‘Deinvoeringvanstortbelasting(voorniet-toepasbaregrond)leidttothogerekostenvoorhetprogramma’gedaald,zonderdatzezijnopgetreden.
ruimte voor de rivier | 27
VastgoedDedalingvanhetvastgoedprofielmet€0,7miljoenwordtveroorzaaktdoordat:• Hetrisico‘Scopewijzigingenenclaimsalsgevolg
vanvastgoedovereenkomsten’isopgetreden,waarnadekwantificeringisgedaald.
• Hetrisico‘Ermoetenmeer/aanvullendegrondenverworvenwordendanindeverwervingsopgavewasvoorzien’minderoptreedtdanvoorzien,waarnaderisicoreserveringisverlaagd.
HydraulicaHetrisicoprofielonderhetthemahydraulicaisgelijkgebleven.
NatuurDedalingvanhetnatuurprofielmet€0,3miljoenkanverklaardwordendoordat:• Hetrisico‘Extrabeperkingenenwerkzaamheden
alsgevolgvanhetonverwachtaantreffenvanbeschermwaardigefloraenfauna(afwijkendvanverwachtingenopbasisvanvooronderzoek)’isopgetreden,zoalsinVGR25gemeld.Definanci-eleafhandelingvanhetmoetenverplaatsenenmonitorenvandassen(burchten)heeftdezeverslagperiodeplaatsgevonden.Daarmeeisderisicoreserveringgedaald.Hetprogrammaverwachtdaarnaastnogkostentemoetenmakenvoorhetmoetenverplaatsenvaneenonverwachtaangetroffen,anderebeschermdediersoort(bever),derhalveblijftereenrestrisicobestaan.
Markt&AanbestedingVoorhetrisicothemamarkt&aanbestedingwordennetalsindevorigeverslagperiodegeenrisico’svoorzienmetfinanciëlegevolgenvoorhetprogramma.
5.2.2 Onbenoemderisico’sHetdoelvandevoorzieningvooronbenoemderisico’sisomruimtetebiedenaanonvoorzienetegenvallerswelketenlastekomenvanhetprogrammabudget.Deonbenoemderisico’sbedragen5%vanhetnogterealiserenbudget(zietabel6.1voorbudgetentabel6.2vooruitgaven-ditkomtindezeperiodeovereenmet€27,1miljoen).Ditpercentageisgebaseerdopervaringscijfersvananderegroteprojectenenprogramma’s.
5.3. Auditingencontrol
IndeverslagperiodezijndiverseevaluatiesenreviewsuitgevoerdalsonderdeelvandePlan-Do-Check-Actcyclusvanhetprogramma.
Inhetkadervaninformatievoorzieningenhethebbenvaneenadequaat(financieel)fundamentonderhetprogrammazijnspecifiekreviewsuit-gevoerdophetgerapporteerdebudget,deramingendeprognoseeindstandvanhetprogramma.
Indeverslagperiodeiseenreviewuitgevoerdophetprocesvandeeindafrekeningvanhetverleggenvankabels&leidingen.Tijdensdereviewisgeble-kendathethuidigeprocesaansluitbijdeeisenvanrechtmatigheid.Hetprogrammastuurthierbijopeerdergemaakteafsprakenmetdenetbeheerderszoalsvastgelegdindegetekendeprojectovereen-stemmingen.Hetwerkenmetcontroleverklaringenbijdeeindafrekeningenvormteenessentieelonderdeelvandegemaakteafspraken.
Inhetkadervankennisuitwisselingophetgebiedvankwaliteitsborgingencontrolleverthetpro-grammaactievebijdragenaanhetSamenwerkings-verbandWaterveiligheidsprogramma’sInControl.DeafgelopenperiodeisinditkadereenthemadagKwaliteitsborginggeorganiseerd,waarbijafgevaar-digdenvanuitdeverschillendeprogramma’skennisenvaardighedenmetelkaardeelden.
SamenmetderealisatorenwordtverkendwelkezakenvanuitcontrolaandachtverdienenbijhetnemenvandemijlpalenOpleveringenFinaleKwijting.Defocusvanuitcontrolisopdebeheer-singvaneventuelerestpuntendiespelenenmogelijkeknelpuntendiekunnenontstaanendoorwerkenintijd,geldenkwaliteitendaarmeeeentijdigeenbeheersteafrondingindewegstaan.Indekomendeverslagperiodestaateenbijeen-komstgeplandmetcontrollersenprojectbeheer-sersvanrealisatoren,programmabureauentoe-komstigbeheerdersomdeopgedaneervaringenmetoverdrachtvanbeheertedelen.Dezeervarin-genzullenookmetanderewaterveiligheids-programma’sgedeeldworden.
28 | 27e voortgangsrapportage
ruimte voor de rivier | 29
6.DEFINANCIËNVANHETPROGRAMMA
6.1. Programmabudgetenprogrammaraming
HetprogrammabudgetisvolgensdeProjectRamingenInfrastructuur(PRI-)systematiekindePKBbepaaldop€2,2miljard(prijspeil2005)meteenbandbreedtevan37%.Indepraktijkneemt,naarmatedevoortgangvordert,descherptevanramentoeendoenzichbudgettairemee-entegenvallersvoor.
HetprogrammabudgetvoorRuimtevoordeRivierbedraagtd.d.31december2015€2.386,2miljoen(ditwasinVGR26€2.382,4);detoenamevanhetbudgetis€3,8miljoenenwordtveroorzaaktdoor:• vergoedingvoorinundatieschades
(+€0,3miljoen);• indexeringIBOI(+€3,5miljoen).
Ziebijlage3bvoordeopbouwvanhetbudget.
Deprogrammaraming(prijspeil2015)volgtopdebijgestelderamingenpermaatregelopgrondvandegenomenprojectbeslissingen,deindeverslag-periodevoorgelegdemijlpalen,hetsaldovanaan-bestedingsmee-entegenvallers,opgetredenrisico’sopprojectniveauendeactualiseringvanhetprogrammabrederisicoprofiel.Dedynamiekvandezeelementenmaaktderamingtoteenmoment-opname.
Deramingop31december2015sluitop€2.341,1miljoen.Hiervoorgeldteenbandbreedtevan6,0%(inVGR26wasdebandbreedte6,8%).Ditbetekentdatdeverwachteuitgavenuitkomentussende€2,2miljarden€2,5miljard.
TABEL6.1HETPROGRAMMABUDGETENDEPROGRAMMARAMINGPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
2015
Thema’s 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 VGR26 VGR27
Budget 2.219,0 2.232,4 2.245,3 2.273,4 2.330,0 2.342,0 2.180,8 2.282,9 2.370,3 2.385,7 2.382,4 2.386,2
Raming 2.219,0 2.276,3 2.319,4 2.290,9 2.394,0 2.327,0 2.170,9 2.272,7 2.346,7 2.344,0 2.341,6 2.341,1
Ruimte 0,0 43,9 74,1 17,5 64,0 15,0 9,9 10,2 23,6 41,7 40,8 45,1
#JosdeBontOverdiepsepolder, Indrukwekkend hoog, zes meter, die terpen in de Overdiepsepolder en daarboven dan nog nieuwe bedrijven
InvergelijkingmetVGR26(€2.341,6miljoen)isderamingpersaldonaarbenedenbijgesteldmet€0,5miljoen.Dezedalingbestaatuiteensamen-stellingvanposten:
TABEL6.1.1 MUTATIESVANDERAMING
RUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015
BeginsaldoVGR27 2.341,6
Mutaties
1.maatregelramingen 2,7
2.indexering1 2,8
3.reserveringen -6,1
-0,5
EindsaldoVGR27 2.341,1
1IndexeringbestaatuitdotatiesIBOIenonttrekkingen
doorMaatregelenindeverslagperiode
Grafischzietdeontwikkelingvanhetbudgetenderamingeruitalsinfiguur6.1weergegeven.
Hetaanbestedingsresultaatisongewijzigdenbedraagttotenmetdeverslagperiode€227,3miljoen.
6.2. Uitgavenenverplichtingen
Voordeplanstudiefasezijnindezeverslagperiodegeenbetalingengedaan.Deuitgavenvoordeuitvoeringbedroegenindeverslagperiode€172,2miljoen.Dezehebbenbetrekkingop: • Uitvoeringswerkzaamhedenmaatregelen
(€149,5miljoen)• Vastgoed(€12,4miljoen)• BeheerenOnderhoud(€5,2miljoen)• Inhuurenuitbesteding(€2,8miljoen)• Overige(€2,3miljoen).
Op31december2015isintotaalvoor€2.100,9miljoenaanverplichtingenaangegaan(zietabel6.3).Vandetotaalaangeganeverplichtingenisopdepeildatum€1.843,8miljoenbetaald(zietabel6.2).
IndeverslagperiodezijnverbeteractiviteitengestartdieinvullinggevenaandebevindingenzoalsgerapporteerddoordeADRinhaarcontrole-rapportbijVGR25en26(tweedehelft2014eneerstehelft2015).Dezeactiviteitenhebbenbetrekkingophetaanscherpenvanhetprocesvaninhuurenuitbestedingendekwaliteitsborging
2150
2200
2250
2300
2350
2400
2450
Raming
Budget
VGR27VGR262014201320122011201020092008200720062005
MIL
JOEN
EU
RO
2232,42219,0
2219,0
Raming Budget
2276,3
2245,3
2319,4
2290,9
2273,4
2330,0
2394,0
2342,0
2180,8
2170,9
2282,9
2272,7
2385,7 2382,4 2341,6
2344,0 2341,6 2341,12327,0
2346,7
2370,3
FIGUUR6.1 ONTWIKKELINGENBUDGETENRAMING
30 | 27e voortgangsrapportage
TABEL6.2UITGAVENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
Totaaluitgavent/m31122015
PKBfase 50,8 0,0 0,0 50,8
Planstudie 97,2 0,0 0,0 97,2
Uitvoering 1.308,0 204,7 172,2 1.684,9
Verplichtingenbuitenscope 10,9 0,0 0,0 10,9
TotaalRuimtevoordeRivier 1.466,9 204,7 172,2 1.843,8
TABEL6.3VERPLICHTINGENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
Verplichtt/m31122015
PKBfase 50,8 0,0 0,0 50,8
Planstudie 97,1 0,0 0,0 97,1
Uitvoering 1.817,0 74,7 50,4 1.942,1
Verplichtingenbuitenscope 10,9 0,0 0,0 10,9
TotaalRuimtevoordeRivier 1.975,8 74,7 50,4 2.100,9
hierop.Daarnaastisditonderwerpexplicietonder-deelgewordenvandecontrole-activiteitenvanhetprogramma,omeventueleafwijkingenvroegtijdigtesignaleren.Nietalleeffectenvandedoorge-voerdeverbeteringenzijnindezeverslagperiodealzichtbaar.Datzaldekomendeverslagperiodewelhetgevalzijn.
6.3. KasritmeRuimtevoordeRivier
Intabel6.4ishetverwachtekasritmeopgenomen.Dezereekswordtregelmatiggeactualiseerdopbasisvandevoortgangvanhetprogramma.DehuidigereekssluitaanbijdeSlotwet2015.
6.4. Ontvangsten
Deverwachtingisdaterintotaal€143,7miljoenaanontvangstenzullenbinnenkomen.DitisgelijkaandeverwachtinguitVGR26.Deagentschaps-bijdrage2007van€8,7miljoenbehoortweltotdeontvangsten,maarisgeenonderdeelvandeinitiëleontvangstentaakstellingvan€37miljoen.
Indeverslagperiodeiser€12,6miljoenontvangenafkomstigvanVastgoed,EU-subsidiesenProject-gebondenontvangsten.Tabel6.6laatdevolledigestandvandetotnutoegerealiseerdeontvangstenzien.
TABEL6.4KASRITMERUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BRON:SLOTWET2015)(BEDRAGEN IN € MLN.)
t/m2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Totaal
RijksbegrotingDeltafondsartikel1.01.03
1.468,1 380,3 285,3 141,4 45,4 39,0 23,0 2.382,4
MutatieVGR27 -3,4 -56,4 -62,7 26,6 55,9 43,9 3,9
TotaalKasritmeRvdRDeltafondsartikel1.01.03 1.468,1 376,9 228,9 78,7 72,0 94,9 66,9 2.386,3
ruimte voor de rivier | 31
6.5. Monitoringpostonvoorzien
Initieelwas€384,2miljoengealloceerdvooronvoorzien,standPKBdeel4.Deonttrekkingaandepostonvoorzienisinderapportageperiode€3,0miljoen;totenmetdeverslagperiodeis€278,4miljoenonttrokken.
Deonttrekkinginhetbudgetonvoorzienvan€3,0miljoenwordtalsvolgtverklaard:• verhogingvan€3,6miljoenaan‘opgetreden
exogenerisico’smaatregelen(divers)’;totaalnu€9,3miljoen;
• verhogingvan€6,9miljoenaan‘opgetredenexogenegrondrisico’smaatregelen’;totaalnu€22,2miljoen;
• verlagingvan€7,5miljoenvooropgetredenrisico‘PrivaatplanHuissenscheWaardenwordtnietuitgevoerd’.
Hetinitiëlebedragvan€10,0miljoenvoorhetinVGR25opgetredenrisicoisnaarbenedenbijge-steldmet€7,5miljoennaar€2,5miljoen.Hetgekozenalternatiefbrengtminderkostenmetzichmeedanverwacht.
Hettotaalaanopgetredenprogrammarisico’stotenmetdeverslagperiodestaatinbijlage4.
6.6. Internekosten
OminzichttegevenindeintegralekostenwordtindezeparagraafaangegevenhoeveelbudgetvoordeinternekostenvanRuimtevoordeRivierindebegrotingisopgenomen.Hetbudgetvandeinternekostenoppeildatum31december2015,intotaal€141,0miljoen,isverantwoordopDF01.01.03vooreenbedragvan€71,0miljoen,opDF05.01.02vooreenbedragvan€23,8miljoenenopDF01.02.01€46,2miljoen.Hetbudgetvaninternekostenisnietgewijzigdinderapportageperiode(zietabel6.8).
Deapparaatsuitgavenbedragenindeverslagperi-ode€5,1miljoen(zietabel6.9).Detotalever-plichteengerealiseerdeapparaatskostentotenmet31december2015zijn€129,7miljoen(zietabel6.10).
TABEL6.5BUDGETONTVANGSTENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015 (BEDRAGEN IN € MLN.)
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
Totaaluitgavent/m31122015
Vastgoed 30,0 15,0 0,0 45,0
EUsubsidies 6,5 0,0 0,0 6,5
Projectgebondenontvangsten 83,5 0,0 0,0 83,5
Agentschapbijdrage2007 8,7 0,0 0,0 8,7
TotaalRuimtevoordeRivier 128,7 15,0 0,0 143,7
TABEL6.6GEREALISEERDEONTVANGSTENRUIMTEVOORDERIVIERPER30JUNI2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
Totaaluitgavent/m31122015
Vastgoed 23,5 7,5 11,9 42,9
EUsubsidies 5,9 0,1 0,2 6,2
Projectgebondenontvangsten 6,6 0,0 0,5 7,1
Agentschapbijdrage2007 8,7 0,0 0,0 8,7
TotaalRuimtevoordeRivier 44,7 7,6 12,6 64,9
32 | 27e voortgangsrapportage
TABEL6.8APPARAATBUDGETRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
Totaaluitgavent/m31122015
ApparaatkostenDF01.01.03 71,0 0,0 0,0 71,0
ApparaatkostenDF05.01.02 23,8 0,0 0,0 23,8
ApparaatkostenDF01.02.01 46,2 0,0 0,0 46,2
TotaalapparaatkostenRWS 141,0 0,0 0,0 141,0
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
Totaaluitgavent/m31122015
ApparaatkostenDF01.01.03 71,0 0,0 0,0 71,0
ApparaatkostenDF05.01.02 23,1 0,0 0,0 23,1
ApparaatkostenDF01.02.01 24,7 5,8 5,1 35,6
TotaalapparaatkostenRWS 118,8 5,8 5,1 129,7
TABEL6.9APPARAATUITGAVENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
VGR25t/m31122014
VGR2601012015
t/m30062015
VGR2701072015
t/m31122015
verplichtt/m31122015
ApparaatkostenDF01.01.03 71,0 0,0 0,0 71,0
ApparaatkostenDF05.01.02 23,1 0,0 0,0 23,1
ApparaatkostenDF01.02.01 24,7 10,8 0,1 35,6
TotaalapparaatkostenRWS 118,8 10,8 0,1 129,7
TABEL6.10APPARAATVERPLICHTINGENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
TABEL6.7BENUTTINGONVOORZIENRUIMTEVOORDERIVIERPER31DECEMBER2015(BEDRAGEN IN € MLN.)
TotaalVGR26
Budgetonvoorzien(standPKBdeel4)(VGR1) 384,2
Onttrekkingtotverslagperiode(VGR1t/mVGR26) -275,4
Onttrekkingindeverslagperiode(VGR27) -3,0
Restantbudgetonvoorzien 105,8
ruimte voor de rivier | 33
Bijlage1:
Voortgang NURG-projecten met een PKB-waterveiligheidsdoelstellingStand per 31 december 2015
Bijlagen
Project Voortgang/wanneeruitgevoerd BijdragePKBtaakstelling
UiterwaardvergravingRijnwaardenseuiterwaarden
DeherinrichtingvandeRijnwaardenseuiterwaardenbevatmeerdereafzonderlijkeinrichtingsprojectenvanprivateenpubliekepartijen.StaatsbosbeheerzorgtinopdrachtvanhetministerievanEconomischeZakenvooronderlingeafstemmingencoördinatievannatuurenwaterveiligheidtussendeprojecten.
DebeoogdebijdrageaandePKB-taakstellingvoordewaterveiligheidop31december2015isnietvollediggerealiseerd.DeprojectenGroeneRivierPannerdenenRegelwerkPannerdenzijnuitgevoerdmeteenbijdragevan4centimeter.Deinitiatievenvandeprivatepartijenhebbenvertragingopgelopendoorstagnatieindevergunningverlening,waarvaninVGR26hetrisicoalgeschetstis.Erzullennieuweafsprakenwordengemaaktoverhettempovanuitvoeringendevoorbereidendewerkzaamhedenbijdeprivatepartijen.
HetprojectOevergeulBovenrijnzalnietwordenuitgevoerd(zoalsinVGR25vermeld).De4centimeterwaterstandsverlagingalsbijdrageaandePKBwordtinplaatsdaarvangehaaldmiddelskribverlagingophetPannerdenschKanaal.Beoogdopleverjaarvandezekribverlagingis2019.
DetaakstellingvoordeherinrichtingvandeRijnwaardenseUiterwaardenwordtmethetvervallenvanOevergeulBovenrijnteruggebrachtvandeoorspronkelijke11centimeternaar7centimeterwaterstanddaling.
Was11cmwordt:7cm
>>
34 | 27e voortgangsrapportage
Project Voortgang/wanneeruitgevoerd BijdragePKBtaakstelling
UiterwaardvergravingMillingerwaard
Deuitvoeringvandemaatregelisinvollegang.Eengrootdeelvandeinrichtingswerkzaam-hedenzijnafgerond.Eenbelangrijkresterendonderdeeltenbehoevevanderealisatievandetaakstellingisdeaanlegvandehoofdgeul.Hiervoorisdeverplaatsingvaneenoverslagbedrijfnaarbuitenhetprojectgebiednodig.Dezeverplaatsingheeftvertragingopgelopen.Oorzaakiseentegenvallendemilieusituatieopdeherplaatsingslocatie.Pasnasaneringkomthetterreinbeschikbaar,waarnadeverhuizingvanhetoverslagbedrijfinganggezetkanworden(na2016).OokhetteverlatenterreinindeMillingerwaardmoetgesaneerdworden.Dezekanpasafgerondwordennaverhuizingvanhetoverslagbedrijf.Vooruitlopenddaaropishethuidigebedrijfsterreinwelgedeeltelijkontruimd,zodateendeelvandewerkzaamhedenalvastuitgevoerdwordt.Hetrealiserenvandetaakstellingzallaterplaatsvindenwaarbijthansgekoerstwordtopeind2017.Indekomendeverslagperiodekanhiermeerduidelijkheidoverwordenverschaft.
6cm
UiterwaardvergravingRenkumseBenedenwaard,WageningerbenedenwaardenveerstoepLexkesveer
Hetprojectisopgeleverdinnovember2009enheeft11centimeterwaterstanddalingopgeleverd.
11cmGereed
UiterwaardvergravingAfferdenscheenDeestschewaarden
HetprojectAfferdenscheenDeestschewaardenisvolopinuitvoering.Erzijnbomengekaptenerisbegonnenmetdeaanlegvandezandwinplas.Deplanningvanhetwerkiseropgerichtdatdegesteldedoelenvooreind2018zijngerealiseerd.
6cm
UiterwaardvergravingBemmelsewaarden
Deinrichtingswerkzaamhedenzijnindeeerstehelftvan2013afgerond.Daarmeeisdewaterstanddalingvan5cmvoorditprojectgerealiseerd.
5cmGereed
NatuurontwikkelingsprojectNoordwaard
Hetprojectisopgeleverdinmei2008enheeft17cmwaterstanddalinggehaald. 17cmGereed
UiterwaardvergravingWelsumerwaardenenFortmonderwaarden
Hetinrichtingsplanwordtgefaseerduitgevoerd.Hetgrootstedeelvandemaatregelenisinmiddelsuitgevoerdenopgeleverd.Hierdoorisinmiddelscirca90%(circa6centimeterwaterstandverlaging)gerealiseerd.Dewerkzaamhedenopeendeelvandewestelijkeoeverzijnindecember2015vanstartgegaan,hetgeeneerderisdaninVGR26verwacht,maarlaterdaninitieelgepland.Deverkrijgingvandegrondenviaonteigeningheeftvertragingopgelopendooreenlangereproceduredanwasvoorzien.Afhankelijkvanhetoptredenvanhoogwaterindewinterenvoorjaar,wordtervanuitgegaandateindvandezomervan2016dewerkzaamhedengereedzijnendaarmeedewaterveiligheidsopgavevóóreind2016isafgerond.
6-8cm
ruimte voor de rivier | 35
Bijlage2:
Communicatie met het parlement 1 juli 2015 – 31 december 2015
EenoverzichtvandestukkendiedeministervanInfrastructuurenMilieuendestaatssecretarisvanEconomischeZakenindeverslagperiodeoverhetprogrammaaandeEersteenTweedeKamerhebbengezonden.
• Op16oktober2015zonddeministervanIenM,medenamensdestaatssecretarisvanEZ,de26evoortgangsrapportageRuimtevoordeRivieroverdeperiode1januari2015tot30juni2015eneenaanbiedingsbriefnaardeTweedeKamer(TK30080,nr.77).
• NaaraanleidingvanVGR26zijndoorKamerledengeenschriftelijkevragengesteld.
• Op25november2015zijndoordeministervanIenMdeantwoordenopdeKamervrageninzakehetgebruikvandenevengeulvandeWaal,naardeTweedeKamergestuurd(2015Z20314).
36 | 27e voortgangsrapportage
Bijlage3a:
Budgethistorie PKB-fase (2002–2006) BUDGETMUTATIESENIBOIINDEXERINGPKB-FASE
Mutatie Bedragp.p.’02(€mln.)
Bedraggecommuni
ceerdinTweedeKamer
Bron:VGRnr
PKB/TB 1.987,0 1.900(1,9mrd) Basis
Geenscopewijzigingen
Saldoscopewijzigingen
Geentegenvallers
Saldomeeentegenvallers
Overhevelingbudgetnaarprojecteninuitvoering
-117,0 117(pp2002) VGR1
BudgetuitPKB-overigagvprojectbesluitHondsbroekschePleij+Zuiderklip
-49,5 -51,5(pp2004) VGR4
ToevoegingbudgetHondsbroekschePleijagvprojectbesluitHondsbroekschePleij
44,7 46,5(pp2004) VGR4
ToevoegingbudgetZuiderklipagvprojectbesluitZuiderklip
4,8 5,0(pp2004) VGR4
Correctievanwegeprijsdrukdoorontwikkelingenindebouwendoelmatigaanbesteden;verdeeldoverHondsbroekschePleij-1,0,Zuiderklip0,1;PKBoverig-11,5allepp2002)
-12,6 -13,1(pp2004) VGR4
ToevoegingvanuitNoodoverloop 191,5 200(pp2005) VGR6
EUenprojectgebondenontvangsten 95,8 100(pp2005) VGR6
Correctieaanbestedingsmeevallers -18,2 -19(pp2005) VGR6
Correctieopafrondingsverschillen 0,4 0,4(pp2006) VGR9
Saldotechnischemutaties 139,9
TotaalPKB/lopendeprojecten 2.126,9
IBOI2002-2006 105,6
Totaal 2.232,4
Prijsindexpercentages
2002-2003 2,75%
2003-2004 1,23%
2004-2005 0,39%
2005-2006 0,66%
ruimte voor de rivier | 37
Bijlage3b:
Budgethistorie planstudie- en uitvoeringsfase (vanaf 2007)BUDGETMUTATIES(€ MLN. INCL BTW)
Mutatie Bedragen Bron:VGRnr
PDR(pp2006) 2.232,4 VGR9+PKB4
Geenscopewijzigingen -
Saldoscopewijzigingen
Geentegenvallers -
Saldomeeentegenvallers
Technischemutaties2007 0,4 VGR10
Saldotechnischemutaties 0,4
Totaal 2.232,8
IBOI2006-2007 12,4 VGR10
IBOI2007-2008 38,1 VGR12
IBOI2008-2009 42,7 VGR14
IBOI2009-2010 4,2 VGR16
IBOI2009-2010correctie 4,0- VGR17
IBOI2010-2011 17,0 VGR19
IBOI2011-2012 28,7 VGR21
IBOI2012-2013 23,5 VGR22
IBOI2013-2014 15,4 VGR25
IBOI2014-2015 3,5 VGR27
Saldoprijsindexeringen 181,6
Totaal 2.410,9
Hanzelijn 10,0- VGR12
Administratieveaanvulling 8,7 VGR13
OverhevelingHWBP 4,0- VGR14
ToezeggingfinancieringNoordwaard(EHS,KRW) 8,9 VGR15
TerugboekingoverhevelingHWBP 4,0 VGR16
ToezeggingfinancieringKRWLent 5,0 VGR16
ToezeggingfinancieringKRWNederrijn 2,5 VGR17
Administratievemutatie 0,6 VGR17
OverhevelingsynergiebudgetPDR-KRW 0,5 VGR18
Budgetkortingn.a.v.regeerakkoord 10,7- VGR18
Ontvangstentaakstelling 63,5- VGR18
PDR-organisatieenAGB 109,9- VGR18
Planstudie 21,6- VGR18
UiterwaardvergravingVianen 4,0 VGR19
NederrijnEHS 0,5 VGR19
KRWgeldenKribverlagingWaal 8,3 VGR19
DLGMgeldenKribverlagingWaal 14,2 VGR19
Administratievemutatie 0,7- VGR21
Rijkbegrotingsartikel11bypassKampen 51,7 VGR21
BudgetNotaRuimtebijprovincieOverijssel 22,4 VGR21
ExtraontvangstenVastgoed(Q12013) 21,6 nvt
ExtraontvangstenVastgoed-correctie(Q22013) 21,6- nvt
Rijkbegrotingsartikel11bypassaanvullingKampen-correctie 3,3 VGR22
BijdrageProvincieOverijssel-IJsseldelta 95,6 VGR22
BijdrageProvincieOverijssel-IJsseldelta-correctie 35,0- VGR23
Rijkbegrotingsartikel11Bypass-dekkinguitvrijeruimte 3,3- VGR26
Inundatieschades 0,3 VGR27
Totaal(pp2006) 2.386,2
Prijsindexpercentages
2006-2007 0,44%
2007-2008 1,48%
2008-2009 2,14%
2009-2010 0,00%
2010-2011 1,41%
2011-2012 1,89%
2012-2013 1,66%
2013-2014 1,21%
2014-2015 0,384%
38 | 27e voortgangsrapportage
Totaalopgetredenrisico’sRuimtevoordeRivier (€ miljoen, incl. BTW) Bron:VGRnr
SchadeclaimgemeenteNijmegen 48,5 VGR16
TweedestadsbrugpijlerNijmegen 10,8 VGR13
CorrectiePKB-fase 2,0 VGR14
AankoopsteenfabriekElst 5,0 VGR14
AfkoopB&Okostengemeentenenwaterschappen 20,0 VGR16
UitvoeringoverlaatPannerden 3,0 VGR17
MeerkostenbijSNIP3-Langsdammen 26,1 VGR19
MeerkostenbijSNIP3-Kribben 2,9 VGR19
AfkoopB&Okostennatuurbeheerorganisaties 10,0 VGR20,25
Opgetredenexogenemaatregelen(diverse) 9,3 VGR20,21,23,24,25,26,27
AanvullendemaatregelenZomerbedverlaging 50,0 VGR21
MeerkostenbijSNIP3-Dijken 10,5 VGR21
DekkingrealisatiekostenVeessenenCortenoeverenVoorsterklei,nogontbrekendinprojectramingen
29,7 VGR22
VersterkingbrugpijlersdoorProRailbijLent 7,7 VGR22
MeerkostenbijSNIP5-DijkverbeteringOudeMaas/HoekscheWaardenVoornePutten
1,8 VGR23
Opgetredenexogenegrondrisico'sbijmaatregelen 22,2 VGR24,25,26,27
AfwijkingareaalgegevensKribbenfase3 15,0 VGR24
PrivaatplanHuissenscheWaardenwordtnietuitgevoerd 2,5 VGR25,27
Stijgingvastgoedraming 1,5 VGR25
Totaalopgetredenrisico’s 278,5
Bijlage4:
Opgetreden programmarisico’s Ruimte voor de Rivier
ruimte voor de rivier | 39
Colofon
UitgegevendoorProgrammabureauRuimtevoordeRiviervanRijkswaterstaatPostbus241033502MCUtrechtInformatieTelefoon:088-7972900
Datum1april2016
FotografieWerryCrone,HenkTuinman,RobMeeuwsen,JosdeBont
40 | 27e voortgangsrapportage
www.ruimtevoorderivier.nl
27e VOORTGANGS-RAPPORTAGE1 JULI 2015 – 31 DECEMBER 2015
Ruimte voor de Rivier