PLANNING IN UITVOERING – 26 maart 2013 - AGENDA

13u30 Welkomstwoord door Peter Cabus

(Secretaris-Generaal departement Ruimte Vlaanderen)

13u35 Voorstelling Publicatie “Planning in Uitvoering” – Gerard Stalenhoef

(departement Ruimte Vlaanderen - projectleider)

14u00 Case: Strategisch Project Vaartkom in Leuven – Veronique Henderix

(AG Stadsontwikkeling Leuven – Coördinator projecten)

14u30 Case: Strategisch Project Fortengordels – Karen Gysen (Provincie

Antwerpen - Projectcoördinator Fortengordels)

15u00 Debat: Strategische projecten in ruimtelijk beleidPeter Cabus (Secretaris-Generaal departement Ruimte Vlaanderen), Schepen Mohamed Ridouani (schepen, voorzitter AG Stadsontwikkeling Leuven), Stephaan Barbery (provincie West-Vlaanderen), Tom Coppens (Artesis, expertenforum Beleidsplan Ruimte Vlaanderen) ; moderator Joris Voets (UGent)

15u40 Slotwoord: Carl Devlies (Schepen Ruimtelijke Ordening, stad Leuven)

15u50 Geleid bezoek ‘De Hoorn’ - project Vaartkom en Receptie

Departement Ruimte Vlaanderen

Afdeling Gebieden en Projecten

Gerard Stalenhoef

26 maart 2013

departement Ruimte Vlaanderen (dRV)

dRV – ons engagement

Vlaamse ruimtelijke ordening

• Beleid en regelgeving

• Processen en projecten:

– Planningsprocessen (gewestelijke RUP’s)

– Strategische projecten

– Externe projecten

– Vergunningstrajecten

• Samenwerking in diverse strategische gebieden

PLANNING IN EN UITVOERING

Planning. Het succes van een project hangt af van de mate waarin de actoren

willen samenwerken en evenwichten vinden. Een lokaal draagvlak is essentieel, maar een project werpt pas vruchten af als het samenvalt met de Vlaamse context en belangen.

Opvallend is ook dat de bevolking in allerlei manifestaties enthousiast meestapt, meefietst of duikt waar die evenwichten gevonden zijn. Dan schaart men zich achter een proces dat de ruimtelijke kwaliteit en samenhang verhoogt en herontdekt men als het ware zijn eigen omgeving. De ruimte als basis voor identiteit, het kan nog in de 21ste eeuw.

PLANNING + UITVOERING

= investeringsproject

Uitvoeren. Het project moet wel realistisch en betaalbaar zijn. Een kaderplan,

masterplan of streefbeeld is belangrijk als ruimtelijke kapstok, maar pas nuttig als er tegelijkertijd en in de lijn ermee een hele reeks deelprojecten worden gerealiseerd en als iedereen zijn verantwoordelijkheden neemt.

PLANNING + UITVOERING

= investeringsproject

Coproductie is de uitdaging: rekening houden met ieders agenda, respecteren

van elkaars plannen en effectief bundelen van middelen en instrumenten. Samen plannen, keuzes maken, prioriteiten bepalen en samen beslissen: dat is de opdracht.

Investeringsproject. Veel strategische projecten slagen hierin en zetten

actieprogramma’s om in heuse investeringsprojecten. De processen zijn op maat, meestal innovatief en ze vragen inspanningen op korte en lange termijn. Om dat te realiseren kan er dus maar één weg bewandeld worden: die van langdurige samenwerking en coproductie.

LEERPUNTEN 2004-2013

1. ruimtelijk beleid integreren

2. operationaliseren / processen en projecten meervoudig

3. realisatie, innovatie en inspiratie realiseren

4. planning + uitvoering = investeringsproject brede opdracht

1. ruimtelijk beleid

Strategie over lange termijn – momenteel RSV

Geïntegreerde maar operationele gebiedsvisies (beleidskaders)

Strategie over lange termijn

• Geen nulpunt of startmoment – maar continue beweging

• Korte / middellange / lange termijn > zoeken naar evenwicht in verschillende tijdspaden

• Investeren in stabiele organisatie…, en een professionele aanpak

• “Verkiezingsproof” – meerdere legislaturen > vereist een strategisch programma voor een strategisch gebied

RSV 19972020/2050

Ruimtelijk beleid

Robuuste lijnen RSV

• Duurzame ruimtelijke ontwikkeling

• Planningscontext als basis

• Hoofddoelstellingen respecteren:

• Bundelen stedelijke ontwikkeling in kernen

• Economische concentraties

• Mobiliteit beheersen

• Open ruimte vrijwaren en versterken

vele structuurplannen

Deelruimten in de 5 goedgekeurde PRS, 2005

2. operationaliseren / processen en projecten

Gebiedsgericht

Planningsprocessen / strategische projecten / externe projecten / vergunningen >> taken parallel schakelen

gebieden

prioritaire veranderingsruimten

strategische ruimten

gebieden van Vlaams strategisch belang

strategische gebieden

ruimtelijke systemendeelruimten

Geïntegreerde gebiedsvisie >

meervoudige planningsopdracht

• Ruimtelijke structuur aan de bron: met kennis en respect

• Maatwerk als succesfactor < veelheid aan aanspraken, functies

• Complex samenspel van visie en acties

• Operationaliseren van een ruimtelijke visie:

– Bestaande plannen samenleggen <> context respecteren

– Concreet / gericht onderzoek

– Op kaart(en)

– Beeld van de toekomst

– Niet statisch – permanent in ontwikkeling

Gebieden en projecten

>> planningsprocessen, herbestemmingen

>> strategische projecten

>> externe projecten

>> vergunningen

Planningsprocessen RO

RSV in volle uitvoering

• Gebiedsgerichte projecten / planningsprocessen die worden ‘gecoördineerd’ door RO

• Gewestelijke RUP’s, bijvoorbeeld:

– Afbakening stedelijke gebieden – vb Leuven

– AGNAS projecten (buitengebied) – vb Netevallei

– Economische structuur – vb ENA

– Poorten – vb Zeehaven Antwerpen

– Lijn infrastructuur – vb Poort Oost

– Enz.

30 (+5) strategische projecten RO

• Stadscontracten

• Stadsvernieuwingsprojecten

• Brownfieldconvenanten

• Plattelandsprojecten / Landinrichtingsprojecten

• ANB-projecten / Natuurinrichtingsprojecten

• Ruilverkavelingen

• Stationsomgevingen

• SIGMA-projecten

• Ontginningsprojecten

• Militaire domeinen

• Europese projecten: EFRO <> territoriale cohesie

• DBFM-projecten > bvb Scholen voor Morgen

‘Externe’ projecten

projectgroepen

Vlaamse Investeringsprojecten

Vergunningstrajecten

• Doel : efficiëntere procedures (tijdswinst), effectieve realisatie, samenwerking

• Pistes ‘investeringsprojecten’ voor projecten van gewestelijk belang

• Relatie met de projecten en processen

• Projectvergaderingen

• VIP behandeling

Taken in het ruimtelijk beleid

Parallel schakelen

• Ruimtelijk beleid - lange termijn

• Gebiedsgerichte visievorming

• Projectmatige ontwikkeling en inrichting (grondbeleid)

• Verankering (RUP’s, vergunningen voor grote projecten)

• Realisatie op het terrein (programma’s)

• Beheer, handhaving, twisten, advisering, ‘ontvoogding’,..

• Monitoring en evaluatie

• …..

Pro

jecte

n

Pr o

ject e

n

3. Realisatie, innovatie en inspiratie

Meer uitvoering minder planning

Strategische projecten 2004-2013

Programmaregie en management door coördinatieteam

Communicatie en participatie

Meer uitvoering, minder planning

nood aan realisatie

• Sinds RSV: uitvoering van de ‘planning’

• Vlaams Regeerakkoord, beleidsnota’s, VIA, Interne Staatshervorming, sectorale plannen, commissies Berx en Sauwens, Complexe Investeringsprojecten,…

• Ook vragen vanuit lokaal niveau bij oproepen SP, vanuit planningsprocessen en projecten

• Nota’s Beleidsplan Ruimte, studies departement RO

• Wetenschappelijke onderzoeken, publicaties, Steunpunt Ruimte, SP2SP, VRP,…

Inzetten op projectmanagement

• Realisatie van de planning

– integratie van deelprojecten (programma)

– synchronisatie in vroeger stadium (tijdens planning)

• Projectmanagement wordt slechts ten dele door administratie zelf gedaan in eigen processen/projecten

• Mechanisme om ter plaatse (onafhankelijke) professionele coördinatie op te zetten

• Prioriteiten: projecten Vlaams niveau:

– via doelstellingen van de BVR 2004 + 2007

– via eigen agenda

Speciale aandacht voor grondbeleid

• Grondbeleid = maatwerk

• Gronden en overheid

• Speciale samenwerkingsstrategie

• Er zijn al zoveel instrumenten en middelen

• Stimuleren van experiment

• Kennis is macht

Strategisch project

Een project met een integrale en ruimtelijke invalshoek dat

gebiedsgericht en over sector- of bestuursgrenzen heen actief wil

bijdragen tot de versterking van de kwaliteit van de ruimtelijke

structuur. Het moet op korte of halflange termijn uitgevoerd

kunnen worden. Door de uitvoering van strategische projecten te

stimuleren en er meer actief op in te zetten in het kader van

(ruimtelijke) planningsprocessen verhoogt het draagvlak voor de

ruimtelijke ordening, en de planning in het algemeen, en wordt

een voorbeeldfunctie gecreëerd.

Strategische projecten

1996-2004-2007-2013

BVR 24.07.1996: 1996-2009

G&PB: 47 projecten – 18,5 miljoen €

BVR 04.06.2004: 2005-2011

Projectcoördinatie: 14 projecten – 2,3 miljoen €

BVR 05.10. 2007 – vanaf 2010

Projectcoördinatie: 30 projecten – 8,1 miljoen €

Verwervingssubsidies – 6 projecten – 1,5 miljoen €

Strategische projecten oproepen

BVR 2007

1e oproep 2008/2009>> 25 aanvragen – 10 subsidies

2e oproep 2009/2010>> 20 aanvragen – 7 subsidies

3e oproep 2010/2011>> 8 aanvragen – 6 subsidies

4e oproep 2011/2012>> 11 aanvragen – 5 subsidies

Bijkomende oproep 2012 – stadsregio’s>> 3 aanvragen – 2 subsidies

Strategische projecten

resultaten

• Verbeterd subsidie-instrument

• Communicatie – rsv.vlaanderen.be (2009)

• Workshops 2009 en 2011

• Partneroverleg in opbouw (Stedenbeleid, LNE, AO, ANB, VLM,…)

• Insteken diverse Beleidsnota’s

• Inbedding in de vernieuwde organisatie (AGP)

• Publicatie – januari 2013

• Prioritaire gebieden – discussies Beleidsplan Ruimte

Projectcoördinatie = projectregie = TEAM

• Meerdere partners hebben personeel in dienst die een deel van de coördinatietaak hebben

• Inbedding in reguliere werking

• Verdelen verantwoordelijkheden

• PROGRAMMA’s <> DEELPROJECTEN

• Meerdere tijdspaden en procedures

• Dus AFSTEMMING en COÖRDINATIE

• Programma-regie = samenwerking

• Projectplan met actiefiches voor de opvolging

Meervoudige rol projectcoördinatie

• Sturing of coördineren

• Aftasten en initiëren

• Stimuleren partners bij op te starten projecten

• Afstemmen tussen thema’s, agenda’s, enz.

• Faciliteren van welbepaalde (deel)projecten

• Definiëren van flankerend beleid + engagementen voor uitvoering

• Bijsturen

• Regierol ondersteunen >> beslissingen

Communicatie en participatie

• Draagvlak – informatie en participatie

• Branding – huisstijl – corporate identity

• Ludieke acties en manifestaties – brede betrokkenheid

• Toegang tot informatie

• Websites

• Nieuwsbrieven

• Infobalies

• Congressen, colloquia, artikels, debatten,…

4. planning + uitvoering = investeringsproject

Samenwerking: samen beslissen

Samenwerken vraagt efficiënte organisatie

Speciale oproep: strategische meerjarenplanningen van de lokale overheden NU – die van Vlaanderen later

Bundelen van instrumenten en middelen

• Gebiedsgericht

• Bundeling van overleg

• Bundeling van instrumenten en middelen

• Versterking reguliere structuur

• Synergie

• Gezamenlijke agendering en programmatie

• GRONDBELEID

Samenwerking: samen beslissen

sneller en beter - investeringsprojecten

• Over de bestuursniveaus en ‘sectoren’ heen

• Samenwerking en besluitvorming:

– Intentieverklaring, charter, bestuursakkoord,…

– Startbeslissing

– Principiële beslissing (meerdere alternatieven)

– Voorkeursbeslissing (één alternatief)

– Projectbesluit

– Overeenkomsten en contracten

• ….

Samenwerken vraagt

efficiënte organisatie

• Coördinatieteam

• Experten overleg of adviesgroep

• Ambtelijk overleg in een beperkte groep

• Ambtelijk/maatschappelijk overleg in een brede groep

• Werkgroepen rond deelprojecten: thema of deelgebied

• Politiek overleg – interbestuurlijk

• Peters en meters

Samenwerken vraagt efficiënte organisatie

Speciale oproep :

strategische meerjarenplanningen van de lokale

overheden NU strategie inpassen !!!

die van Vlaanderen in 2014

Dank aan alle auteurs, coördinatoren, partners en collega’s

Publicatie voor alle aanwezigen, met name auteurs en vooral de

projectcoördinatoren nemen voldoende exemplaren mee voor de

verschillen projectpartners

Website wordt nu echt geactualiseerd

>> publicatie beschikbaar

Vijfde oproep >>

bijkomende termijn tot 1 juli 2013

CONTACT STRATEGISCHE PROJECTEN

bedankt !

Afdeling Gebieden en Projecten

gerard.stalenhoef@rwo.vlaanderen.betom.vanrensbergen@rwo.vlaanderen.be

T. 02 553 11 71Koning Albert II laan 191210 BRUSSEL

strategische.projecten@rwo.vlaanderen.be

rsv.vlaanderen.be