financiering

78 9-2006 > zorg & financiering

1167 ross continueert systematiek van contracteerruimte awbz in 2007

Staatssecretaris Ross wil de systematiek van definanciële contracteerruimte per zorgkantoorvoortzetten in het jaar 2007. Met ingang van2005 is de financiële ruimte die zorgaanbiedersen zorgkantoren binnen de AWBZ hebben,begrensd. Ross wil in 2007 het extra bedrag dataan de contracteerruimte wordt toegevoegd, zoveel mogelijk inzetten voor volumegroei.

Daarnaast heeft Ross 450 miljoen euro extramiddelen toegezegd om verhoging van dearbeidsproductiviteit in verpleeghuizen te sti-muleren. Deze middelen beslaan een periodevan vijf jaar van 2007 tot en met 2011. Startpuntvoor het bepalen van de contracteerruimte voorhet jaar 2007 is de totale contracteerruimte zoalsCollege tarieven gezondheidszorg/Zorgautori-teit in oprichting (CTG/ZAio) die heeft vastge-steld voor het jaar 2006, exclusief incidentelemiddelen voor knelpunten. Correcties vindenplaats voor enkele overhevelingen van en naarde AWBZ, waaronder de overheveling van huis-houdelijke verzorging naar de Wet maatschap-

pelijke ondersteuning (Wmo). CTG/ZAio zal deverzoeken van zorgkantoren en aanbiedershonoreren indien deze passen binnen de vast-gestelde contracteerruimte. Aanvullende pro-ductieafspraken zijn mogelijk, mits er nogcontracteerruimte beschikbaar is.Ook zijn aanvullende productieafspraken moge-lijk door middel van herschikking. Tegenoverhet toekennen van aanvullende productieafspra-ken staat in dat geval elders een bijstelling naarbeneden. Indien zorgkantoren knelpuntenondervinden dienen zij deze tijdig en onder-bouwd te melden bij CTG/ZAio. De staatssecre-taris zal vervolgens – rekening houdend met dezorgplicht die bij de uitvoering van de AWBZbestaat – over deze punten een beslissingnemen. Deze procedure is ook gehanteerd in2005 en 2006. Momenteel bereidt Ross een aan-wijzing aan het CTG/ZAio voor waarin zij desystematiek voor de financiële contracteerruim-te AWBZ voor 2007 vastlegt.Bron: ZN Journaal, 2006, nr. 40<

> verzekeringen

1168 brief minister over afschaffen no-claimteruggaveregeling

Veel bedragen zijn de laatste tijd, vooral via demedia, in verband gebracht met de no-claim.Daarnaast is er begripsverwarring ontstaan, inhet bijzonder over enerzijds de financierings-verschuiving en anderzijds de opbrengst van deno-claim. Minister Hoogervorst van VWS ver-schaft in een brief aan de Tweede Kamer hier-over duidelijkheid.

Hieronder wordt kort ingegaan op de volgendezaken: de noodzakelijkheid van eigen betalin-gen in een solidair stelsel, begripsverwarring enbedragen, en de gevolgen van het afschaffen vande no-claim.

De noodzakelijkheid van eigen betalingen ineen solidair stelsel

Eigen betalingen vergroten de eigen verant-woordelijkheid en beperken de collectieve last.Met het oog op de toenemende druk op de soli-dariteit is een solidair stelsel niet houdbaar zon-der het vragen van eigen verantwoordelijkheid,ook in de vorm van eigen betalingen.In de gezondheidszorg is de solidariteit goedgeregeld en sterk verankerd. De kosten van degezondheidszorg nemen echter ieder jaar verdertoe als gevolg van technologische ontwikkelin-gen en de extra druk op de gezondheidszorg als

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 78

verzekeringen

79zorg & financiering > 9-2006

gevolg van onder andere de vergrijzing. Hier-door zullen de overdrachten tussen nettobeta-lers en netto-ontvangers verder toenemen. Terindicatie: de nettobetalers zullen in de komendetwintig jaar hun bijdrage aan de zorg, in prijzenvan nu, zien verdubbelen. De solidariteit tussengezond en ziek wordt in de komende jaren dussteeds belangrijker. Om ook in de toekomst dezorg voor mensen met lage inkomens en voormensen die (chronisch) ziek zijn betaalbaar entoegankelijk te houden, is het noodzakelijk dater voldoende draagvlak blijft bestaan bij degroep nettobetalers. Uit recent onderzoek blijktechter dat men niet tot in het oneindige en nietonvoorwaardelijk wil bijdragen aan de financiëleoverdrachten van gezond naar ziek. Zo wilzeventig procent van de bevolking geen hogerepremies voor gezonde mensen opdat zieke men-sen hun kosten beter kunnen betalen. Eenbescheiden eigen betaling in de zorgfinancie-ring bevordert de bereidheid van nettobetalersbij te dragen aan (chronisch) zieken, omdatzorg doelmatiger wordt geleverd en meer wordtgevraagd van de eigen verantwoordelijkheid omde kosten indien mogelijk te beperken. Eenzorgstelsel zonder eigen betalingen kan dus optermijn de noodzakelijke solidariteit in gevaarbrengen.De minister vindt het opvallend dat in de publie-ke discussie nauwelijks aandacht wordt besteedaan de 5,5 miljoen mensen die profijt hebbenvan de no-claimteruggaaf (van de 12,5 mln. vol-wassen verzekerden). In het nieuwe zorgstelselis de solidariteit tussen jong en oud, tussen zieken gezond fors versterkt. Ouderen die vroegerwaren aangewezen op een zeer dure standaard-pakketpolis, betalen nu een veel lagere premie.Tegelijkertijd zijn jonge voormalig particulierverzekerden een veel hogere premie gaan beta-len. Een jonge modale werknemer, die geengebruik maakt van zorg, betaalt al snel een tota-le jaarpremie (AWBZ en zorgverzekering) vancirca 4300 euro per jaar. Het enige wat tegenoverdeze zeer omvangrijke bijdrage staat, is de no-claimteruggaaf. Afschaffing van de no-claim

betekent dat van miljoenen jongeren en studen-ten een nog grotere bijdrage wordt gevraagd aande solidariteit in de zorg. Voor deze groep ver-dwijnt de prikkel tot zorgvuldig zorggebruik,terwijl de verwachting is dat deze prikkel juistbij deze groep effect heeft. Dit effect wordt ver-der versterkt doordat met het afschaffen van deno-claim ook een deel van het inzicht in degemaakte zorgkosten verdwijnt.

Begripsverwarring en bedragen

De afgelopen tijd zijn in de media nogal watbegrippen en bedragen door elkaar heengebruikt. Twee miljard euro is het bedrag van definancieringsverschuiving in 2006 (voor 2005bedroeg de financieringsverschuiving voor toennog alleen de ziekenfondsverzekerden 1,4 mld.euro). Dit is het gecumuleerde bedrag van eigenbetalingen.Tegelijkertijd zijn verzekerden en artsen kosten-bewuster omgegaan met zorg. Dit gedragseffectis de daadwerkelijke daling van de zorgcon-sumptie. Uit de evaluatie van de no-claim isgebleken dat in 2005 het verwachte gedragsef-fect bij ex-ziekenfondsverzekerden à 170 mil-joen euro mogelijk is gerealiseerd. Dat is circa0,6 procent van de totale lasten van het tweedecompartiment en daarmee een relatief beschei-den, ingecalculeerd effect.

Afschaffen no-claimteruggaveregeling

Afschaffing van de no-claim heeft risico’s voorde uitvoering die door de minister onverant-woord worden geacht. In dat geval moeten reedsberekende normbedragen in de risicovereveningworden herzien, wat leidt tot herberekening vande uitkeringen aan de verzekeraars uit het Zorg-verzekeringsfonds. Al deze aanpassingen leidenertoe dat de verzekeraars hun polissen voor2007 alsnog moeten aanpassen. Dit betekent datde verzekeraars de thans voorbereide folders enpolissen, die voor een deel al bij de drukker lig-gen, alsnog moeten terughalen en moeten wijzi-

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 79

financiering

80 9-2006 > zorg & financiering

gen. Het risico is reëel dat hierbij vertragingenoptreden en dat verzekerden daardoor hunpolis- en premieaanbod voor 2007 niet tijdigontvangen. Ook de voor de zorgtoeslag 2007noodzakelijke Regeling vaststelling stan-daardpremie moet op een andere basis wordenvastgesteld. Ten tweede leidt afschaffing van deno-claim tot een overschrijding van het budget-tair kader zorg van circa twee miljard euro.

Conclusie

Een beslissing om de no-claimteruggave per2007 af te schaffen, leidt tot dusdanig grote uit-voeringsrisico’s dat de minister deze niet verant-woord acht. Ook de financiële consequentiesvindt hij ongewenst.

De suggestie om per 1 januari 2007 een andersysteem van eigen betalingen, bijvoorbeeld in devorm van een verplicht eigen risico met eeninkomensafhankelijke maximering, in te voerenter vervanging van de no-claimteruggave is niethaalbaar. Een dergelijk systeem kan op zijnvroegst op 1 januari 2008 worden ingevoerd,maar is de verantwoordelijkheid van het kabinetdat na de verkiezingen aantreedt. Daarnaastdraagt snelle intrekking van een net ingevoerdemaatregel niet bij aan het beeld van eenbetrouwbare en consequente overheid, zekerniet als de maatregel in grote mate uitpakt zoalsbeoogd.Bron: brief van de minister van VWS, 26 september2006<

1169 beperkt aantal chronisch zieken heeft problemen met zorgverzekeraar

Chronisch zieken blijken tot nu toe op beperkteschaal problemen te hebben met hun zorgverze-keraar. Zo heeft minder dan tien procent pro-blemen om de zorg die zij ontvangen vergoed tekrijgen en krijgt 95 procent van de mensen eenmachtiging van de verzekeraar als zij die aan-vragen. Wel vindt ruim twintig procent van dechronisch zieken dat ze voor te veel zorg in hetbasispakket zelf moeten bijbetalen, bijvoor-beeld voor hun medicijnen. Bovendien vindtbijna de helft het basispakket te ‘smal’, metname voor de fysiotherapeut en de tandarts.

Door de nieuwe Zorgverzekeringswet moetenverzekeraars meer op prijs, service en kwaliteitgaan concurreren. De Nederlandse Patiënten enConsumenten Federatie (NPCF) heeft voor pa-tiënten en consumenten een meldpunt opgezet:‘Last van veranderingen in de zorg?’ Om deomvang van de gesignaleerde problemen teonderzoeken, is op verzoek van de NPCF in

augustus 2006 een telefonische enquête gehou-den over de ervaringen met de nieuwe zorgver-zekering onder een representatieve groep vanruim vijfhonderd mensen met een chronischeziekte, allen lid van het Nationaal Panel Chro-nisch zieken en Gehandicapten (NPCG).Mensen met een chronische ziekte maken veelgebruik van de gezondheidszorg. Zij vormendaarmee een extra kwetsbare groep als het gaatom veranderingen in het zorgverzekeringsstel-sel. Een eerdere peiling onder de leden van hetNPCG (in april/mei 2006) wees uit dat ongeveereen vijfde van de mensen met een chronischeziekte of handicap is overgestapt naar een ande-re verzekeraar. Dit percentage is vergelijkbaarmet dat van de algemene bevolking. Nederland telt naar schatting 1,2 miljoen zelf-standig wonende mensen met een chronischeziekte van vijftien jaar of ouder.Bron: Nivel, 19 september 2006<

ZenF-0906-cyaan.qxd 17-11-06 10:55 Pagina 80