1

TOMATEN EN ZUIDERSE GROENTEN

Kweek zelf de lekkerste

2INHOUDSTAFELTOMATEN 3

De start 4-5

Verzorging 6-7

Oogsten 7

Ons Horta assortiment 8-11

ZUIDERSE GROENTEN 12

Wat je moet weten 12

Ons Horta assortiment 13-15

3TOMATENDe tomaat (Lycopersicon Esculentum) is één van de populairste en meest veel-zijdige vruchtgroenten. Ze behoort tot de familie van de Nachtschade (net zoals de aardappel) en komt oorspronkelijk uit Zuid- en Centraal-Amerika.

Tomaten zijn echt superfood. Ze zijn zeer caloriearm: ze bevatten maar liefst 90% water. Ze zijn rijk aan vitamine A en C, voedingsvezels, bèta-carotenen en lycopeen. Dat kan helpen bij de bescherming tegen kanker. Hoe roder de tomaat, hoe meer lycopeen ze bevat. Bereide tomaten bevatten meer opneem-baar lycopeen dan rauwe. En tomaten zijn niet alleen gezond, ze zijn natuurlijk ook gewoon héérlijk om te eten.

In deze infobrochure vind je een aantal tips om met succes zelf heerlijke tomaten te telen in je moestuin of je serre. Of in potten op het terras of je balkon.

Zaaitijdstip Uitplanttijdstip Begin oogst

Volle grond Eind maart Midden meiMidden tot eind juli

Serre of binnen

Begin tot eind maart

Eind april tot begin mei

Begin tot midden juli

Meer info op www.horta.org/tomateni

4 DE STARTZaaienWacht tot maart om tomaten te zaaien. In een (koude) serre wacht je best zelfs tot eind maart/begin april. Vroeger is er te weinig licht en loop je het risico dat je zaailingen door-schieten en planten geven met lange en slappe stengels. Zaai 8 tot 10 weken voor het uitplanten in de volle grond.

Hoe doe je het?Gebruik steeds zaai- en stekgrond. Door de hele fijne structuur en goede doorlaatbaarheid kiemen de zaden gemakkelijk en hebben je zaailingen geen natte voeten. Het risico op wortelrot wordt kleiner. De fijne structuur vermindert ook de kans op wortelbeschadiging bij het verspenen.

Zaai in kweekbakken, maar niet te dicht, zodat de zaailingen voldoende ruimte hebben. Dek af met een laagje zand van maximaal een halve centi-meter. Verwijder iedere dag het deksel even om te verluchten.

VerspenenAls je plantjes hun eerste twee echte blaadjes (na de kiemblaadjes) hebben, meestal zo’n tien dagen na het zaaien, is het tijd om te verspenen. Kies alleen de sterkste plantjes, en zeker niet de opgeschoten, langgerekte.

AfhardenVoor het uitplanten moeten de plantjes wennen aan de buitentemperatuur. Zet ze eerst in een temperatuur van 15 tot 18°. Hou de planten wat droger, zodat ze zich beter aanpassen. Zet ze overdag buiten. Na een weekje mogen de planten buiten blijven staan als het ’s nachts niet vriest. Goed afgeharde planten zijn korter, steviger en beter bestand tegen ziekten.

5UitplantenBereid de bodem goed voor op het uitplanten. Een goed doorlaatbare bodem met een luchtige structuur is essentieel. Meng daarom 1 week voor het planten Horta Koemest of een andere bodemverbeteraar in de grond of gebruik een bodemactivator. Doe er ook wat tomatenmest onder. De ideale tomatenmeststof heeft een hoog kaliumgehalte.

Tomatenplanten hebben behoefte aan zon en warmte. Geef ze daarom de zonnigste plek in je tuin, maar bescherm ze tegen urenlange felle zonneschijn of regen.

De planten zijn klaar om uit te planten als de eerste bloemtros gaat bloeien. Zet een stok van ongeveer 1,5 m naast de plant en bind op met een touw voor extra steun. Of gebruik een tomatenspi-raal: die geeft de plant de perfecte steun zonder op te binden. Het risico op beschadiging van de plant is hierdoor miniem.

Tomatenplanten kopenMet gekochte planten wordt alles veel eenvoudiger. Een bijkomend voordeel is dat je kan kiezen voor geënte tomatenplanten. Dat zijn planten die geënt zijn op een wilde onderstam. Deze stam is sterker en beter bestand tegen ziekten. Geënte tomaten-planten verenigen de kwaliteiten van de twee delen: een mooie opbrengst en een goede resistentie tegen ziekten. Vooral als je tomaten jaar na jaar op dezelfde plaats plant, heb je kans op kurkwortel, iets waar geënte tomatenplanten resistent tegen zijn. Tip: aard geënte tomaten niet te hoog aan.

Bij Horta vind je een ruim assortiment aan tomatenplantjes. Een overzicht hiervan vind je verderop in deze brochure.

DCM

Bodemactivator

ONDER GLAS: ten vroegste eind april bij zacht weer

IN OPENLUCHT: vanaf 20 mei (na de IJsheiligen)

tip

6 VERZORGINGTwee dingen zijn erg belangrijk voor je tomatenplanten: voldoende verluchting en voldoende water. Verluchting krijg je door de planten niet te dicht bij elkaar te zetten. Zet in de serre, zeker bij intense zonneschijn, regelmatig de ramen open.

Water gevenEnkele vuistregels: geef niet te veel en enkel handwarm water. Geef bovendien enkel water aan de voet en doe dat in een ring van 25 centimeter rond de plant.

Vochtige bladerenTomaten die te vochtig staan, lopen meer risico op schimmelziekten. Verstuif daarom preventief DCM Vitasilica®, na het dieven. Dat bevat veel sporenelementen (versterkt de plant), silicum (uitdrogend effect op kiemsporen van schimmels) en zwavel (preventief tegen witziekte).

BemestenMest wat bij zodra drie trossen zijn gevormd. Planten in potten geef je best elke week wat extra voeding.

DievenNormaal verschijnt er om de week een nieuwe bloementros op de plant. Waar de bladeren vergroeid zijn met de stengel, staan okselscheuten, de zoge-naamde dieven. Ze zijn nutteloos en doen de plant kracht verliezen, waar-door de oogst minder wordt. Het is beter die scheuten weg te breken. Controleer wekelijks op ongewenste okselscheuten. Kerstomaatjes moeten niet gediefd worden.

DCM Vitasilica®

tipLaat de grond nooit volledig uitdrogen. Geef water op het ritme van de zon: bij zonnig weer een halve tot 2 liter per plant, bij bewolkt weer tot een halve liter. Met een tomatenwaterreservoir hou je de vochtigheid op peil.

7TrillenTomaten zijn zelfbestuivend. Het volstaat dat er stuifmeel op de stamper komt van dezelfde bloem om een vrucht te krijgen. Buiten helpt de wind een handje, maar planten die binnen staan, help je best door ze om de 2 dagen te trillen. Beweeg de bloemtrossen regelmatig met de hand of met een stokje, zodat het stuifmeel op de stamper van de bloem terechtkomt. Of nog beter: plaats een hommelkast in de buurt van je tomaten-planten. Dan doen de hommels het werk voor jou.

TrossnoeiAls de vruchtjes op een tros zichtbaar zijn, is trossnoei aan te raden voor een regelma-tige, overvloedige productie van mooie vruchten. Bij vleestomaten laat je maximaal vier tot vijf vruchten per tros uitgroeien, bij trostomaten zeven tot acht. Bij kerstomaten is trossnoei overbodig.

ToppenBij buitentomaten moet je de topscheut op twee bladeren boven de derde of vierde bloementros afnijpen. Onder glas top je na zes à acht trossen. Dit moet ten laatste begin augustus gebeuren. Bij struiktomaten is dat niet nodig.

BIOLOGISCHE INSECTENBESTRIJDINGOndanks alles toch nog last van schadelijke insecten of bladluizen? Dan kan je natuurlijke vijanden inzetten.

• In open lucht: lieveheersbeestjes ➜ DCM Adali Guard• In serre: galmuggen en sluipwespen ➜ DCM Aphidi Guard

OOGSTENTomaten oogst je rijp. Op het eind van de oogsttijd kan het gebeuren dat de temperatuur te laag is om nog rijpe vruchten te kunnen oogsten. Narijpen doe je dan bij een temperatuur van 22 tot 27°C.

DCM Adali Guard

DCM Aphidi Guard

Wist je dat lieveheersbeestjes zeer nuttige insecten zijn en graag bladluizen eten.

8

SNACKTOMATENDeze selectie bestaat uit kleine tomaatjes die heerlijk zijn om in één keer op te eten als de ultieme gezonde snack! Deze snacktomaten komen in alle vormen en kleuren en zijn gemakkelijk om zelf te telen. Iedereen is er dól op.

tomatenOnze

HYBRIDE F1 TOMATENHybride tomatenplanten zijn een kruising van twee verschillende rassen. Ze worden gekweekt om de beste eigenschappen van die twee rassen te versterken. Hybride planten hebben vruchten met een nog betere smaak, betere oogst én ze zijn ziekteresistenter. Ze dragen steeds ‘F1’ in hun naam.

SUPERIEURE SMAAKTOMATEN Tomatenplanten met een hoge opbrengst en een goede resistentie tegen ziektes. Je oogst gegarandeerd tomaten met een superieure smaak.

GEËNTE TOMATENEnten betekent dat je het bovenste deel van een tomatenplant laat vergroeien met een sterke onderstam die heel resistent is tegen ziektes. Zo krijg je én een sterke plant én een grote, smakelijke opbrengst. Je herkent ze verderop in het overzicht aan het rode label.

GEËNT

De ene tomaat is de andere niet. Ze onderscheiden zich van mekaar op vlak van smaak, vorm, afkomst, opbrengst of resistentie. Hieronder een overzicht van de belangrijkste verschillen. Ze zijn stuk voor stuk om van te smullen!

SUPERPROF TOMATENDeze planten zijn geselecteerd op sublieme smaak, grote opbrengst en betere ziekteresistentie. Deze planten worden aangeboden in een grotere maat (pot 13 cm). Je herkent ze aan het groene label.

SUPER-PROF

9

GREEN GRAPE• Groengeel gestreept• Zéér aromatisch en zéér zoet• Ook druiventomaatje genoemd• Gewicht 20 gram

GELE APERITIEFTOMAAT STAR GOLD F1• Zeer zoet, goudgeel snoeptomaatje• Vruchtgewicht 15-20 gram

BLACK CHERRY F1• Roodbruin- zwart kerstomaatje• Uiterst productief en groeikrachtig• Bijzonder lekkere, zachte en

kruidige smaak• Gewicht 15-25 g

MINI ROMA CUPIDO F1• Snoeptomaatje• Nog zoeter dan de klassieke Roma• Hoog lycopeengehalte• Gewicht 20-30 g

HOOGAROMATISCH NECTARTOMAATJE SOLENA F1• Superzoet aperitieftomaatje

met hoog brix-gehalte• Zeer geliefd bij kinderen• Gewicht 12 g

NECTARTOMAATJE GEEL JOLENA F1• Plant draagt veel tomaatjes• Geel, zoet snoeptomaatje• Gewicht 12 g

TIJGERTOMAATJE COOKIE F1• Rood-groengestreepte cherrytomaat• Sappig en smaakvol• Gewicht 20-25 g

STRUIKTOMAAT TINY TIM• Kleine, ronde tomaatjes• Ideaal voor teelt in pot• Moet niet gediefd worden• Gewicht 3-15 g

GELE APERITIEFTOMAAT YELLOW PEARSHAPED• Gele, peervormige tomaatjes• Zeer zoet• Ook in pot te telen (gesteund)• Gewicht 20 g

PEERVORMIGE APERITIEFTOMAAT RED PEAR• Kleine, peervormige tomaatjes• Zoete smaak• Mooi in salades• Gewicht 30 g

TOMAMINI GEEL• Vormt grote trossen minitomaatjes• Hoge opbrengst• Zeer lekker van smaak• Gewicht 4-5 g

TUTTI FRUTTI F1• Zoet aperitieftomaatje, type coeur de

pigeon, met hoog brix-gehalte.• Zeer energieke, productieve soort

met een grote ziektetolerantie.• Gewicht 15-20 g

TOMAMINI ROOD• Vormt grote trossen minitomaatjes• Hoge opbrengst• Zeer lekker van smaak• Gewicht 4-5 g

PRUIMCHERRY SANTORANGE F1• Oranje, pruimvormige kerstomaat• Fruitig en zoet• Hoge resistentie• Gewicht 20 à 30 g

SUPER-PROF

SUPER-PROF SUPER-

PROFSUPER-PROF

SUPER-PROF

SNACKTOMATEN

10

GREEN ZEBRA• Groene tomaat met gele strepen• Heel sappig, lekkere smaak• Oogsten als ze nog groen is• Gewicht 80-120 g

ROSE DE BERNE• Rijp oogsten (roze van kleur)• Zeer zoet en zeer aromatisch

BOMBONERA F1• Bruine ‘Chocoladetomaat’• Bevat 3x meer lypoceen dan

gewone rode tomaat• Gewicht 40-50 g

MARMANDE• Platronde, geribde vleestomaat• Lekkere, zoete smaak• Ook geschikt voor buitenteelt• Gewicht 170 g

GOLDENE KONINGIN• Ronde tomaat• Specifieke, iets minder zoete smaak• Gewicht 100-150 g

COEUR DE BOEUF• Ossenhartvorm• Unieke smaak• Rijping gebeurt van binnen naar buiten• Gewicht 230 g

ANDINE CORNUE• Zeer homogene selectie van het in Frankrijk

populaire type Andenhorn-tomaten • Zeer aromatisch, niet zuur• Gewicht 150-200 g

ROMA• Italiaanse langwerpige tomaat • Zoete smaak• Ideaal voor soepen en sauzen• Gewicht 90-100 g

ANANAS• Grote vruchten met weinig zaadjes• Zeer lekkere smaak• Mooie kleuren geel, groen, rood• Gewicht 240-400 g

ORANGE QUEEN• Ronde, sappige vrucht met weinig zaden• Zoete smaak• Geel oogsten, anders kans op scheurtjes• Gewicht 100-200 g

MONTFAVET• Bekende vleestomaat• Oudere soort• Gewicht 110-140 g

SAN MARZANO• Italiaanse, langwerpige tomaat• Drogere smaak dan Roma tomaat• Ideaal voor sauzen• Gewicht 80-120 g

SUPERIEURE SMAAKTOMATEN

NOIRE DE CRIMÉE• Platronde vorm met rood- tot zwartpaarse kleur• Heerlijke smaak• Tijdig oogsten, anders ontstaan scheurtjes• Gewicht 120-150 g

GEËNT

11

MAESTRIA F1• Zeer grote resistentie tegen plaag• Zeer groeikrachtig• Lichtjes geribde vleestomaat

met lekkere smaak

COEUR DE BOEUF GOURMANDIA F1• Coeur de boeuf ossenharttype• Sappig vruchtvlees met weinig zaadjes• Goed resistent tegen ziektes• Gewicht 150-200 g

CORNABEL F1• Kwaliteitssoort van het type

‘Cornue des Andes’• Langwerpige, puntige vruchten,

12-15 cm lang• Zeer vlezig en zacht smeltend

PYROS F1• Lekkere smaak• Zowel voor in de serre als buiten• Gewicht 140 g

COBRA F1• Zeer lekkere smaak• Uniforme, stevige, ronde tomaat• Gewicht 100 g

BUFFALO STEAK F1• Supergrote tomaat, type supersteak• Goed ziekteresistent• Lekker, productief en

zeer makkelijk te kweken

TROSTOMAAT PREMIO F1• Mooie, uniforme, ronde tomaten• Fijne zoete smaak• Gelijkmatige rijping• Gewicht 80-90 g

FANDANGO F1• Lekkere smaak• Ziekteresistenter• Gelijkmatige rijping• Gewicht 150 g

FANTASIO F1• Ziekteresistente plant• Grote, ronde vruchten• Vruchtgewicht 160-180 g

FANTASIO F1• Ziekteresistente plant• Grote, ronde vruchten• Vruchtgewicht 160-180 g

CRISTAL F1• Vroege, robuuste kwaliteitssoort

met ronde, stevige vruchten• Zeer aromatisch• Zeer productief• Gewicht 110-150 g

HYBRIDE F1 TOMATEN

ROMA COLIBRI F1• Productieve hybride tomaat type ‘Roma’ • (Roma-tomaten zijn van nature nogal

ziektegevoelig, vandaar de nood aan een hybride die ziektetoleranter is)

• Gewicht 80-100 g

COEUR DE BOEUF CORAZON F1• Coeur de boeuf Liguriatype• Peervormig, geribbeld• Grote, vlezige vruchten• Gewicht 200-250 g

GEËNT

GEËNT

GEËNT

MATIAS F1• Grote, aromatische tomaten• Vroege en rijke oogst• Zeer goede ziekteresistentie• Gewicht 250-300 g

GEËNT

GEËNT

GEËNT

12

Met zuiderse groenten tover je meteen een beetje vakantie op je bord. Wie houdt er niet van een ratatouille of gevulde paprika’s? In het woord ‘zuiders’ hoor je ook al ‘warmte’. De meeste van deze groenten hebben echt warmte nodig voor een goede groei en bloei. Sommigen kunnen zelfs helemaal niet zonder een serre of kweektunnel. Maar in ruil krijg je zoveel terug: een rijke oogst van kleurige, gezonde groenten waarmee je in de keuken aan de slag kan in eindeloze combinaties van smaken en geuren. De werkwijze van zaaien tot oogsten is zo goed als dezelfde als voor tomaten, met één belangrijk verschil: deze planten hoef je niet te dieven.

zuiderse groentenOnze

Meer info op www.horta.org/zuidersegroenteni

13

TOMATILLO• Groene variant van ananaskers• Houdt van zon en verdraagt geen vorst• Verkiest een luchtige, vocht vasthoudende,

humusrijke grond• In droge periodes is water geven noodzakelijk

MINI-SNACKPAPRIKA LUBEGA MIDI ORANGE F1• Ook geschikt voor teelt in pot• Zeer zoete, fruitige smaak• Vruchtjes van 12-14 cm

MINI-SNACKPAPRIKA LUBEGA MIDI RED F1• Ook geschikt voor teelt in pot• Zeer zoete, fruitige smaak• Vruchtjes van 12-14 cm

ANANASKERS• Groeit zeer weelderig• Moet niet gesnoeid worden

MINI-KOMKOMMER PASSANDRA F1• Eenjarig, niet winterhard• Bevat minder zaden

PAPRIKA MINIBLOK ROOD• Kleine blokvorm: heel geschikt

(om te vullen) als borrelhapje• Kleine vruchtjes: ø 2-5 cm• Gewicht 30 g

PAPRIKA MINIBLOK GEEL• Kleine blokvorm: heel geschikt

(om te vullen) als borrelhapje• Kleine vruchtjes: ø 2-5 cm• Gewicht 30 g

MUIZENMELOEN• Lekker, klein, ovaalrond komkommertje• Eenjarige klimplant• Zowel voor in de serre als buiten• Vorstgevoelig

SUPER-PROF

SUPER-PROF SUPER-

PROF

SNACKGROENTEN

14

AUBERGINE WHITE EGG • Eenjarige plant• Kruipt of klimt• Vooral voor de inmaak

AUBERGINE VIOLETTE • Planten vanaf 16°C • Op een zonnige plaats• Zachte smaak

KOMKOMMER FUTURA F1• Eenjarig, niet winterhard• Bevat minder zaden• Het ras Futura F1 is meeldauwresistent

HYBRIDE SOORTEN

COURGETTE RONDE VAN NICE• Sterke, productieve planten• Voorzie 1 m2 per plant• Zeer veelzijdig in de keuken

COURGETTE BLACK BEAUTY• Sterke, productieve planten• Voorzie 1 m2 per plant• Zeer veelzijdig in de keuken

COURGETTE GOLD RUSH F1• Sterke, productieve planten• Voorzie 1 m2 per plant• Zeer veelzijdig in de keuken

MELOEN GALIA F1• Wordt best in kas of tunnel gekweekt• Mannelijke en vrouwelijke bloemen

op één plant• Vroege oogst

MELOEN CHARENTAIS• Wordt best in kas of tunnel gekweekt• Mannelijke en vrouwelijke bloemen

op één plant• Sterke groeier

KOMKOMMER DOMINICA F1• Eenjarig, niet winterhard• Bevat minder zaden

MELOEN ORANGE ANASTA F1• Wordt best in kas of tunnel gekweekt• Mannelijke en vrouwelijke bloemen

op één plant• Sterke groeier

WATERMELOEN MINI LOVE F1• Teelt alleen mogelijk in kas• Vruchtgewicht tussen 3 en 6 kg• Intens rood vruchtvlees• Goed resistent tegen witziekte

KOMKOMMER BURPLESS• Hoog vitaminegehalte• Worden tot 25 cm lang• Ook geschikt voor buitenteelt

AUBERGINE MADONNA F1• Planten vanaf 16 °C • Op een zonnige plaats• Zachte smaak

AUGURK VERT PETIT DE PARIS• Eenjarige plant• Kruipt of klimt• Vooral voor de inmaak

POTAUBERGINE OPHELIA F1• Decoratieve plant• Wordt 50 à 60 cm hoog• Ideaal voor vensterbank of terras

SUPER-PROF

GEËNTGEËNT

GEËNT

SUPER-PROF

15

extra zoet

SUPER-PROF

PAPRIKA YELLOW CALIFORNIA WONDER, PAPRIKA ARIANE F1, PAPRIKA YOLO WONDER, PAPRIKA BELLADONNA F1• Behoort tot de Nachtschade,

zoals tomaat en aubergine• Best te telen in kas• Rijke oogst• Niet bewaren in de koelkast

CAYENNEPEPER• Doorlevend, niet winterhard• Te telen zoals paprika’s• Best te telen in kas

JALAPEÑO• Licht pittige peper• Vruchten zijn groen (onrijp)

en rood (eetbaar)• 10 cm lang

HABANERO• ‘Hot Chocolate’• Zeer pittig• 4-5 cm lang

PIRI PIRI ZIMBABWE• Populaire, scherpe peper• Rijpen van zwart naar rood• Korte, rechtopstaande vruchtjes• 3-4 cm lang

PADRON PEPER• Spaanse aperitiefpepertjes• Compact plantje dat heel veel

vruchten geeft.

SPAGHETTIPOMPOEN• Speciale pompoensoort waarvan het

vruchtvlees lijkt op spaghetti wanneer het klaargemaakt is

POIVRON FELIPE F1• Behoort tot de Nachtschade,

zoals tomaat en aubergine• Best te telen in kas• Rijke oogst• Niet bewaren in de koelkast

HONINGMELOEN• Lichtgroen tot geel vruchtvlees• Fris, sappig en lekker zoet• Verfrissend

POMPOEN ROUGE VIF D’ETAMPES, POMPOEN RED KURI, POMPOEN JACK O’LANTERN, POMPOEN BUTTERNUT• Teel op lichtere grond (op composthoop is ideaal)• Kleinere soorten zijn beter qua smaak en bewaren langer• Vroege teelt in openlucht mogelijk

GELE PUNTPAPRIKA PINOKKIO F1, ZOETE PUNTPAPRIKA TOSCANA F1• Groeit makkelijker dan de gewone paprika• Ook geschikt voor teelt in pot • Zeer zoet• Dikwandige vruchten die kleuren van lichtgeel naar oranjerood

GEËNT

1

68

83

3

9

10

1

10ZACHT ➜ PIKANT

16

uw Hortawinkel

HORTAJe Horta winkel maakt deel uit van een sterke groep van winkels met materiaal voor jouw tuin, moestuin en dier.

Horta waakt streng over de kwaliteit van de aangeboden producten. Van deze keuze pluk jij (soms letterlijk) de vruchten, want jij weet hoe leuk het is om het juiste materiaal te hebben dat nodig is voor een goed resultaat.

De Horta winkels wisselen continu informatie uit, het personeel volgt cursussen en opleidingen. Dat geeft jou de zekerheid van een oplossing voor jouw probleem.

In je Horta winkel vind je zeker iemand die naar je luistert, meedenkt, en je op de best mogelijke manier adviseert.

Voor meer informatie: www.horta.org

Je Horta winkel