1 Mundo3 BB FT1 - Juffrouw Emma · 1 Wat vind je van mijn voornaam? Nog voor een baby wordt...
Transcript of 1 Mundo3 BB FT1 - Juffrouw Emma · 1 Wat vind je van mijn voornaam? Nog voor een baby wordt...
bronnenboek
3
Auteurs Steven De Laet, Pol Demeurisse, Frank Dewaele, Charly Nowé, Jef Peeters, Rik Popelier, Sara Stevens, Danny Verlinden
Coördinatie Nic PappijnTekenaars Gilbert Declercq, Alexandra Pillaert, Katrien van Schuylenbergh
© Copyright die Keure, Brugge
Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form by print, microfilm or any other means without written permission from the publisher.
De uitgever heeft naar best vermogen getracht de publicatierechten volgens de wettelijke bepalingen te regelen. Zij die niettemin menen nog aanspraken te kunnen doen gelden, kunnen dat aan de uitgever kenbaar maken.
1 Wat vind je van mijn voornaam?
Nog voor een baby wordt geboren, kiezen de ouders een mooie voornaam.De ouders denken daar vaak lang en goed over na. Dat moet wel, want een voornaam draag je voor de rest van je leven.
Wanneer de baby er is, komt de voornaam op de geboorteakte. Je moet de baby laten inschrijven in het gemeentehuis. Vanaf dan is het zijn of haar offi ciële naam. Die voornaam komt op alle belangrijke papieren zoals op je identiteitskaart!Vroeger mocht je niet zomaar een naam kiezen. Nu laat de wet de ouders toe om zelf een naam uit te vinden of te kiezen. Toch mag nog niet alles. De naam mag het kind niet belachelijk maken of benadelen.
focusthema 13e leerjaar
3
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
Les 1 Ik en mijn familie
FAMILIE
2 Een naam met een betekenis
Mensen kozen altijd al een speciale voornaam voor hun kinderen. Met je voornaam word je aangesproken!Lang geleden dachten mensen dat een naam hun kind zou beschermen of helpen. Ze noemden hun kinderen Sterke Beer, Sluwe Vos of Lenige Hinde. Later kozen ouders vooral christelijke namen uit de Bijbel, zoals Hanna, Simon, Elias of Anna. Ook daarmee dachten de ouders hun kind te helpen in het leven. Misschien heb jij wel een Bijbelse naam zonder dat je het weet?In de rijke families gaf men vaak de naam van een familielid. Dat stond chic.Vandaag kiezen ouders voornamen uit allerlei talen. Als het maar goed klinkt. Vaak zijn dat namen van bekende personen, zoals sportsterren, zangers en acteurs.
Vaak heeft een naam, zeker een oude naam, een speciale betekenis.Sara en Jasper zochten hun naam op. Kijk maar wat ze vonden!
focusthema 13e leerjaar
4
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
Of Shakira, James en Roos!
Ik heet Shakira. Dat is de naam van mijn mama’s
lievelingszangeres!
Mijn naam is James. Natuurlijk! Mijn papa is een
grote fan van James Bond en zijn fi lms!
Hallo, ik ben Roos. Dat vind ik een prachtige naam.
Het is ook de lievelingsbloem van mijn ouders.
Hallo, ik ben Sara. Weet je wat mijn speciale
naam betekent? Vorstin! Dat is hetzelfde als een koningin!
Tof he!
Hoi, ik heb ook een naam. Ik heet Jasper en dat
betekent schatbewaarder! Wauw …
focusthema 13e leerjaar
5
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
3 Anna’s familie
Hallo! Mijn naam is Anna. Ik ben acht jaar. Ik zit net als jullie in het derde leerjaar. Ik heb een echt toffe meester. Hij kan alles goed uitleggen. Hij vertelt vaak grapjes. Mijn grootste hobby is tekenen. Daar kan ik uren mee bezig zijn. Vooral paarden teken ik heel goed!
Maar ook lezen doe ik graag! Wanneer mama mijn leeslampje aan bed komt uitdoen, steek ik het stiekem weer aan. Ik lees soms tot na elf uur! Zo kwam ik de speciale betekenis van mijn naam te weten.
Anna betekent ‘liefl ijk’! Knappe naam, toch!Mijn grote broer Ben heeft ook geluk. Zijn naam betekent ‘beer’! Daar schept hij soms wel eens mee op. De betekenis van de naam van mijn kleine zus Ella, mama Sofi e en papa Karel moet ik nog eens opzoeken.
Ik ga op bezoek bij mijn grootouders. Mijn opa Mark vertelt dan vaak over ‘de goeie oude tijd’. Vooral de verhalen die hij over mijn papa en zijn broer Nick vertelt, zijn vaak om te lachen. Oma Mieke zucht dan en zegt:‘Wat gaat de tijd snel.’
Mijn twee andere grootouders wonen in Frankrijk. Dat is pas cool! Elke vakantie brengen we een bezoek. Mama is dan heel gelukkig om haar ouders terug te zien. Pepe Jan heeft een grote wijngaard. Vaak helpen we dan allemaal mee om de druiven te plukken. Na een zware dag staat meme Lut dan klaar met een heerlijke barbecue! Die vakanties zijn pas echt leuk wanneer ook tante Marijke, mama’s zus, op bezoek komt. Zij heeft een tweeling, Josse en Seppe. Hun papa, oom Bart, speelt altijd voetbal met ons! We winnen keer op keer!
focusthema 1Les 1 …
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
focusthema 13e leerjaar
6
1 Toen mijn opa en mijn overgrootvader naar school gingen …
We keren ver terug in de tijd!
2 Het is 1912. Het is halfzeven. De haan kraait …
Jef wordt wakker. Hij heeft nog geen zin om op te staan. Het is koud in zijn kamertje. Mama roept onder aan de trap. Hij moet opstaan!
Jef telt tot drie. Dan springt hij snel in zijn korte broek. Hij trekt zijn kousen hoog op. Hij stopt zijn voeten in zijn klompen.Hij eet snel een homp brood. Veel tijd heeft hij niet. Daar staat Pieter al, zijn buurjongen.
Iedere morgen vertrekken ze samen naar school. De school ligt vijf kilometer verderop in het dorp. Pieter en Jef wonen in een boerderij dicht bij het dorp.
Gelukkig zijn ze net op tijd. Meester Barbier komt de speelplaats op met zijn bel.Er zijn vandaag gelukkig niet te veel kinderen in de klas. Daarom kan Jef dicht bij de kachel zitten. Wanneer alle kinderen komen, zitten ze met wel vijftig in de klas!
Les 2 Honderd jaar geleden1900
1901
1910
1911
1920
1921
1930
1931
1940
1941
1950
1951
1960
1961
1970
1971
1980
1981
1990
1991
2000
2001
2010
2011
2020
2021
1912
Jef, opstaan jongen!
Brrr, wat is het koud! Kom, stap eens
door!
Oef, net op tijd.
focusthema 13e leerjaar
Les 1 … 7
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
focusthema 13e leerjaar
77
Plets! Jef schrikt. Vlakbij staat meester Barbier. Hij klopt met zijn regel op de bank van Jef.‘Wel, wel, meneer Verbiest! Geen zin om op te letten? Vooruit, ga maar in de hoek staan.’Pff… daar staat hij dan in de hoek. Iedereen lacht hem straks weer uit op de speelplaats.Maar Jef is blij dat meester Barbier hem geen draai om zijn oren gaf.
De schooldag duurt lang. Verveeld kijkt Jef door het raam. Hij droomt van de voorbije zomer. Hij moest wel vaak helpen op de boerderij. Hij heeft samen met zijn vrienden ook veel plezier gemaakt. Met hun zelfgemaakte vliegers liepen ze door de velden. Hij won wel tien keer bij het bikkelen. Pieter was dan weer sterk met de tol. Zijn zusje Marie kon het langst hoepelen. Het leukste was zich verstoppen in de oude eik en de voorbijgangers beschieten met zijn katapult.
focusthema 1
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
3 Dit gebruiken Jef en Pieter op school
een lei en een griffel om te schrijven
een zandloper om de tijd te meten
een inktpot en een pen om netjes te schrijven
een letterplank om te leren lezen
een lessenaar om aan te zitten
een wandplaat om naar te kijken
(Bro
n: O
nder
wijs
mus
eum
Iepe
r)
focusthema 13e leerjaar
8
focusthema 13e leerjaar
9
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
Les 3 De koning en zijn familie (1)1900
1901
1910
1911
1920
1921
1930
1931
1940
1941
1950
1951
1960
1961
1970
1971
1980
1981
1990
1991
2000
2001
2010
2011
2020
2021
1960 2013
1 De koning en zijn gezin
Onze koning heet Filip. Hij is geboren in 1960. Samen met zijn vrouw koningin Mathilde heeft hij vier kinderen: prinses Elisabeth, prins Gabriël, prins Emmanuel en prinses Eléonore.Onze koning volgde op 21 juli 2013 zijn vader Albert op.
2 Kroonprinses Elisabeth
Prinses Elisabeth is onze kroonprinses. Dat betekent dat prinses Elisabeth wellicht haar vader opvolgt als koningin.Tot voor kort was dat telkens de eerstgeboren zoon van de koning, dus altijd een jongen!Voor het eerst zal een meisje op de troon komen.
3 Koning of geen koning?
Omdat wij een koning hebben, leven we in een koninkrijk. Sommige landen hebben geen koning. Daar staat een president aan het hoofd van het land. Zo een land noemen we geen koninkrijk, maar een republiek. Koning word je door je familieband. Een president wordt gekozen door de burgers van een land. Een koning blijft koning zolang hij dat kan. Een president is dat maar voor enkele jaren.
4 Twee koninginnen?
België heeft twee koninginnen. Koningin Paola is de vrouw van de vorige koning Albert II. Koningin Mathilde is de vrouw van koning Filip. Ze blijven hun hele leven koningin.
© K
anse
lari
j van
de
Eers
te M
inis
ter-
Foto
graa
f:
Mic
hel G
rone
mbe
rger
© B
elga - FOD
Kanselarij
van de Eerste Minister
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
De
kon
ink
lijk
e st
am
boo
m
Alb
ert I
I & P
aola
Ast
rid
& L
oren
zLa
uren
t & C
lair
eFi
lip &
Mat
hild
e
Elis
abet
h
Am
edeo
Gab
riël
Mar
ia L
aura
Loui
seEm
man
uel
Joac
him
Nic
olas
Eléo
nore
Luis
a M
aria
Laet
itia
Mar
ia
Aym
eric
focusthema 13e leerjaar
10
focusthema 13e leerjaar
11
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
Les 4 De koning en zijn familie (2)
Deel 1
Wonen en werken
1 Het koninklijk paleis, de plaats waar de koning werkt
Het paleis van de koning staat in Brussel. Dat is de hoofdstad van ons land, België. Het is een oud gebouw van 1829, dus bijna tweehonderd jaar oud.De koning en de koningin werken er. Is de koning in het land, dan wappert de Belgische vlag op het dak van het paleis. Is de koning in het paleis, dan houden soldaten de wacht voor de poort.
In het paleis zijn er veel zalen, burelen en salons. In de grote zalen worden recepties, feesten of concerten gehouden.
Er zijn ook een viertal appartementen. Die zijn heel mooi ingericht. Daar kunnen belangrijke gasten logeren.Op 21 juli is het onze nationale feestdag, het feest van ons land.Dan kun je het paleis bezoeken.
2 Het koninklijk domein
Niet ver van het koninklijk paleis in Brussel ligt het koninklijk domein in Laken. Centraal op het domein staat het kasteel van Laken. Dit is het verblijf van koning Filip en koningin Mathilde en hun gezin. Er zijn prachtige serres die elk jaar in de bloeiperiode gedurende drie weken toegankelijk zijn voor het publiek.
Niet ver van het paleis ligt het kasteel Belvédère. Het is gebouwd in de 18e eeuw. Hier wonen koning Albert II die afstand deed van de troon en koningin Paola.
Prinses Astrid, haar man Lorenz en hun kinderen Amadeo, Maria Laura, Joachim, Luisa Maria en Laetitia Maria wonen in de villa Schonenberg. De villa staat ook op het koninklijk domein.
Prins Laurent, zijn vrouw Claire en hun kinderen Louise, Nicolas en Aymeric huizen in villa Clémentine in Tervuren.
het koninklijk paleis
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
focusthema 13e leerjaar
12
Deel 2
Ons koningspaar
1 Koningin Mathilde
Mathilde d’Udekem d’Acoz is geboren in 1973. Ze volgt lager onderwijs in Bastogne. Ze wordt logopediste.Tijdens een dansfeest ontmoet kroonprins Filip de zus van Mathilde. Wat later leert hij Mathilde kennen. Op 4 december 1999 trouwen ze in Brussel. Samen krijgen ze vier kinderen: kroonprinses Elisabeth, prins Gabriël, prins Emmanuel en prinses Eléonore. Koning Filip en koningin Mathilde hebben zich goed voorbereid op het koningschap.
2 De kroning van Filip
Als koning Albert II besluit om troonsafstand te doen, worden Filip en Mathilde koning en koningin van België. Prins Filip was immers kroonprins.De kroning van koning Filip op 21 juli 2013 is een offi cieel moment. De eerste minister vraagt aan Filip ‘Wilt u koning van de Belgen worden?’Filip antwoordt ‘Ja’ en is de zevende koning van België: koning Filip.Wellicht zal kroonprinses Elisabeth koning Filip opvolgen. Dat zal nog een tijd duren. Dan zal in ons land voor het eerst een koningin op de troon zitten.
© B
elga - FOD
Kanselarij van de Eerste M
inister
focusthema 13e leerjaar
13
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
Deel 3
De hobby’s van de koning
Als jongere droomt onze koning ervan om piloot te worden. Hij volgt de militaire school. In zwemmen, hardlopen en krachtsporten blinkt hij uit. Koning Filip wordt piloot en vliegt zelfs met een straaljager.
Koning Filip houdt niet alleen van sport en vliegen. Als para voelt hij zich als een vogel in de lucht. Net als zijn ouders, koning Albert II en koningin Paola, geniet koning Filip van de mooie dingen van het leven. Hij houdt van muziek en speelt piano. Koning Filip leest ook graag boeken.
Koningin Mathilde staat altijd klaar om te helpen. Als logopediste is ze zowat de heldin van de kinderen. Ze heeft het geduld van en lacht als een engel. Van een koningin wordt verwacht dat ze zich mooi kleedt. Onze koningin volgt graag de mode op de voet.
De koning en de koningin hebben eveneens interesse voor kunst. Is er nog vrije tijd over, dan gaat die naar hun kinderen. Als het kan, leest koningin Mathilde elke avond een verhaal voor.
© B
elga
focusthema 13e leerjaar
14
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
Deel 4
Een dag uit het leven van de koning
1 In het gezin
Koning Filip en koningin Mathilde wekken de kinderen. Ze nemen samen het ontbijt. Als het kan, brengen ze om de beurt de kinderen naar school. Ze halen ze ook af. Zo veel mogelijk brengen ze de vrije tijd samen door. Ze wonen in het koninklijk kasteel in Laken.
2 Op audiëntie bij de koning
Koning Filip werkt in het koninklijk paleis. Elke werkdag houdt de koning audiënties. Dat wil zeggen dat mensen bij hem op bezoek komen voor een gesprek. De koning ontvangt de mensen en luistert naar wat ze te vertellen hebben en stelt vragen.Vaak zijn dat belangrijke mensen: bekende sportlui, knappe wetenschappers of ambassadeurs van over de hele wereld. Een ambassadeur vertegenwoordigt het staatshoofd van een land. Elke week komt ook de eerste minister op bezoek. Het is immers belangrijk dat koning Filip weet wat er gebeurt in ons land en in de wereld. Zelf kan hij er niet veel aan veranderen. Dat kunnen andere mensen wel: ministers, leiders van bedrijven, leiders van andere landen… Die mensen zijn wel benieuwd naar de mening van de koning.Ook de koning zelf vraagt vaak om raad. Zijn raadgevers helpen hem bij belangrijke beslissingen. Ze houden hem ook op de hoogte van wat er allemaal in de wereld gebeurt.
© B
elga
focusthema 13e leerjaar
15
FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE
3 Op bezoek in het binnenland en het buitenland
De koning legt heel veel bezoeken af. Dat gebeurt vaak in ons land, het binnenland. Zo leert hij zelf zijn ‘Belgen’ kennen en leren de mensen hem beter kennen.Vaak valt er bij zo een bezoek iets te vieren of is er een groot feest. Maar soms is het minder
leuk. Bij een grote ramp of een drama zal de koning altijd even gaan kijken. Dan probeert hij de slachtoffers te helpen en te troosten. Het koningspaar is ook vaak te gast bij belangrijke mensen in het buitenland. De koning en de koningin mogen ontvangen, is een eer voor het gastland. Zo blijven landen vrienden van elkaar.
4 De baas van het leger
Koning Filip is ook offi cieel de baas van het leger. Hij is de opperbevelhebber, maar de echte baas van het leger is de regering met de ministers. Dit lijkt wel een beetje vreemd: de koning kan zelf niet veel doen, maar iedereen vindt hem belangrijk.
5 Wie betaalt dat allemaal?
Elk jaar ontvangt koning Filip een dotatie, een grote som geld. Met dat geld betaalt hij het personeel dat voor hem werkt: de koks, de chauffeurs, de schoonmaakploeg, de tuinlieden … Hij helpt ook mee betalen voor het onderhoud en de herstellingen aan de gebouwen.De koning en de koningin zelf zijn ook rijk. Dit is niet ongewoon. Alle koningen in Europa zijn rijke mensen. Die rijkdom is vaak lang geleden bijeengebracht en blijft in de koninklijke familie.
© B
elga
© B
elga©
Belga