YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE...

63
1 EKİM 2015 ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) T.C. KARABAĞLAR KAYMAKAMLIĞI MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ

Transcript of YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE...

Page 1: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

1

EKİM 2015

T.C. KARABAĞLAR KAYMAKAMLIĞI

MUTLU

ÇOCUKLAR

YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ)

T.C. KARABAĞLAR KAYMAKAMLIĞI

MUTLU

ÇOCUKLAR

YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ)

SONUÇ BİLDİRGESİ

Page 2: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

2

MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ)

SONUÇ BİLDİRGESİ

PROJE DANIŞMANI

Prof. Dr. Cahide AYDIN

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Koruma Birimi

PROJE YÜRÜTME KURULU

Y. Güven GÜNGÖRMÜŞ

Karabağlar Sosyal Hizmet Merkezi Eski Müdürü

Halit ASLAN

Karabağlar İlçe Milli Eğitim Müdürü

Abdulcebbar ALTUN

Karabağlar İlçe Müftüsü

Ertuğrul SOLAK

Karabağlar RAM Müdürü

PROJE KOORDİNATÖRLERİ

Fatma DEMİRCİ

Karabağlar Şehit Fethi Bey Teknik Meslek Lisesi Md.Yrd.

Tuncay YILMAZ

Karabağlar Sosyal Hizmet Merkezi Md.V.

PROJE EĞİTİM KURULU

Ergül BAŞARAN BOZKURT – Çocuk Gelişim Uzmanı

Dilara İÇÖZ – Uzm. Psikolog

F. Bağnu ÖZTÜRK - Psikolojik Danışman

Tayfun YALÇIN - Psikolojik Danışman

Volkan EZELİ – Psikolojik Danışman

İSTATİSTİKÇİ

Süheyla DENİZ

TUİK İzmir Bölge Müdürlüğü

Ekim, 2015

Page 3: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

3

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ

ÖZET

1. GİRİŞ

2. AMAÇ

3. FAALİYETLER

4. YÖNTEM

4.1. Öğretmen ve Veli Eğitimleri

4.2. İlçede Bulunan Tüm İlk ve Ortaokul İdarecilerinin Eğitimi

4.3. Din Görevlileri Eğitimi ve Camilerde “Çocuk İstismarı” Konulu Vaazların

Okutulması

5. BULGULAR

5.1. İstatistiki Bulgular

5.1.1. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Bulguları

5.1.1.1. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Demografik Bulguları

5.1.1.2. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Çocuk İstismarına İlişkin Bilgi Düzeyi

Bulguları

5.1.2. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Bulguları

5.1.2.1. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Demografik Bulguları

5.1.2.2. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Çocuk İstismarına İlişkin Bilgi

Düzeyi Bulguları

5.2. Gözlem Bulguları

6. SONUÇ VE ÖNERİLER

7. KAYNAKLAR

8. EKLER

EK 1 – Çocuk İstismarına İlişkin Bilgi Düzeyini Ölçen Soru Kağıdı -Veli

EK 2 – Çocuk İstismarına İlişkin Bilgi Düzeyini Ölçen Soru Kağıdı -Öğretmen

EK 3 – Proje Broşürleri

EK 4 – Proje Afişleri

EK 5 – “Çocuk ve Şiddet” Konulu Vaaz

EK 6 – “Cinsel İstismar” Konulu Vaaz

EK 7 – Proje Yazımı, Ortakların ve Proje Okullarının Belirlenmesi/Proje Hazırlık Toplantıları

EK 8 – Proje Ortakları Toplantıları ve Protokollerin İmzalanması

EK 9 – Proje Açılış Toplantısı ve Panelin Yapılması

EK 10 – Öğretmen Eğitim Toplantılarının Yapılması

EK 11 – Din Görevlileri Eğitim Toplantısının Yapılması

EK 12 – Karabağlar İlçesindeki İlk ve Ortaokul İdarecilerinin Eğitim Toplantısı

EK 13 – Veli Eğitim Toplantılarının Yapılması

EK 14 – Çocuk İstismarı Konulu Vaazların İlçede Bulunan Camilerde Okutulması

9. TEŞEKKÜR

Page 4: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

4

ÖNSÖZ

Çocuk istismarı dünyada milyonlarca aile ve çocuğu etkileyen önemli bir toplumsal

sorundur. İnsanlık tarihi kadar eski, insanlığın en önemli sosyal yaralarından biri olan çocuk

istismarı toplumlarda ne boyutta olduğu iyi bilinmeyen, çoğu zaman gizli kalan,

mağdurlarının pek fazla dile getirmediği fiziksel ve ruhsal bir sağlık problemidir. Çocuk

istismarı ile ilgili ilk tıbbi tanım 1860 yılında, Fransız Adli Tıp Profesörü Ambres Tardieu

tarafından yapılmıştır. Tardieu, 1860 yılında Paris Tıp Akademisi’nde ilk kez çocukların

cinsel ve fiziksel istismarına dövülerek öldürülen 32 çocukta tespit ettiği otopsi bulgularını

derleyerek değinirken, Caffey 1946 yılında “Caffey Sendromu” ve Kempe 1961 yılında

“Hırpalanmış Çocuk Sendromu” tanımlamasını yapmışlardır. Garbarino ve Gilliam 1980

yılında çocuğa karşı yapılan uygunsuz ve zarar verici davranışların özellikle uzmanlar

tarafından tespit edilmesi gerektiğini belirtmişlerdir. 1970’lerde cinsel istismarın farkına

varılmış ve 1980’lerden sonra ise duygusal istismarın da en az diğer iki istismar kadar önemli

olduğuna ilişkin görüşler yaygınlaşmaya başlamıştır (Acehan ve ark, 2013).

İstismarın görülme sıklığına baktığımızda, ABD'de Çocuk Koruma Servisi tarafından

2011 yılında 681.000 çocuğun istismar kurbanı olduğu tespit edilmiştir. 2011 yılında ABD'de

1.570 çocuk istismardan ölmüştür (CDC 2013). İngiltere’de her 100.000 çocuktan 2.33’ünün

çocuk istismarı sonucu öldüğü bildirilmektedir (Yurdakok 2004).

Çalışmalar dünyada çocukların, şiddetin çeşitli şekillerine maruz kaldığını

göstermektedir. Cristoffersen ve DePanfilis (2009)’da yapmış oldukları çalışmada; çocukların

fiziksel istismara uğrama oranını %12, fiziksel ihmale uğrama oranını %38 olarak bildirmiş

olup psikolojik istismarın çeşitli türlerine maruz kalan çocuk oranını ise üçte bir olarak

belirlemişlerdir. Her 1000 çocuktan 4’ünün cinsel istismar mağduru olduğu bulgusu

Amerikan Çocuk Koruma Servisleri tarafından ortaya çıkarılmıştır (Hornor, 2004).

Türkiye’de istismar oranlarına ilişkin veriler kısıtlı olup ülke geneline ilişkin

ulaşılabilen tek veri BECAN Projesi (Çocuk İhmal ve İstismarı Balkan Epidemiyolojik

Çalışması) kapsamında hazırlanan Olgu Temelli İzlem Çalışması Türkiye Raporudur. Buna

göre çalışmada toplamda 443 olgu incelenmiş, olguların nüfusa oranla sıklığına bakıldığında

tüm yaş grupları ve tüm istismar çeşitlerinde her 1000 çocuktan en az 1’inin istismar olgusu

olarak kurumlarda kayıt edildiği görülmüştür. Türkiye’de son yıllarda çocuk istismarı ile ilgili

yapılan çalışmalar ile resmi olarak kayıt altına alın(a)mayan ve istatistiklere girmeyen

vakaların varlığı da göz önünde bulundurulduğunda çocuk istismarının küçümsenmeyecek

oranlarda olduğu düşünülmektedir.

“Çocuk İstismarı ve İhmalinin Önlenmesi” için gerekli olan koruyucu ve önleyici

çalışmaların planlanması, organize edilmesi ve uygulanmasında çocuğun gelişimi ve

eğitiminde en büyük role sahip olan ebeveynlerin ve çocukla iletişime geçen kamu

görevlilerinin farkındalık kazanması oldukça önemlidir. Okul, çocuğun yaşamında ailesinden

sonra gelen en önemli yer olması sebebiyle, tüm gün çocukla birlikte olan, onların

özelliklerini iyi tanıyan öğretmenlerin, çocuklarda meydana gelebilecek davranış

değişikliklerini fark edebilme şansına sahip olduklarından çocuk istismarı konusunda

özellikle bilgilenmeleri gerekmektedir.

Ülkemizde bu konuyla ilgili yapılan araştırmalar ile birlikte Çocuk İstismarını ve

İhmalini Önleme Kongresi Sonuç Bildirgesi’nde de toplumun çocuk istismarı ve ihmali

Page 5: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

5

konusunda bilgi eksikliğinin olduğu ve bu eksikliği gidermek için uygulanan eğitim

programlarının da sayısının yetersiz olduğu vurgulanmaktadır. Bu gereksinmelerden doğan

Çocuk ihmal ve istismarını önleme amacıyla hazırlanan “Mutlu Çocuklar Yarınımızdır”

projemiz kapsamında Karabağlar İlçesi’nde bulunan ilkokullardan seçilen 11 pilot okulun veli

ve öğretmenleri, tüm ilk ve ortaokul idarecileri ile din görevlilerine çocuk istismarı ve ihmali

konusunda eğitim sunumu yapılmıştır.

Ülkemizde ilk kez gerçekleştirilen ve çocuk istismarının önlenmesi amacıyla

hazırlanan “Mutlu Çocuklar Yarınımızdır” projesi bir model olduğundan, projemiz

sonuçları ve önerilerine göre yapılacak düzenlemeler sonrasında projenin yaygınlaştırılması

adına katkı sağlayacağı kanaatindeyiz.

Page 6: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

6

ÖZET

Karabağlar Kaymakamlığımızın himayesinde, Karabağlar İlçe Milli Eğitim

Müdürlüğü ve Karabağlar Sosyal Hizmet Merkezi Müdürlüğünün ortak olarak hazırladığı,

Ege Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi, Karabağlar İlçe Müftülüğü, Karabağlar Rehberlik ve

Araştırma Merkezi, Çocuk İzlem Merkezi, İzmir Barosu, Türk Psikologlar Derneği İzmir

Şubesi, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği İzmir Şubesi, Kadın Haklarını Koruma Derneği

İzmir Şubesi’nin paydaş olarak yer aldığı,

MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR adlı projemizin amacı;

Karabağlar ilçesinde bulunan ilk derecedeki okullarda görev yapan idareciler,

öğretmenler ve öğrenci velilerine “Çocuk İstismarı ve İhmalinin Önlenmesi” konusunda

eğitim verilerek katılımcıların bilgi düzeylerini ve ilçedeki farkındalığı arttırmak, eğitimlerle

ilçede farkındalık oluşturarak çocuk ihmal ve istismarının önlenmesi ve erken müdahalesini

sağlamaktır.

Çocuk istismarı ve ihmalinin önlenmesinde bilgi düzeyi arttıkça ihmal ve istismarın

görülme oranının azaldığı bilindiğinden proje kapsamında öğrenci velilerine, rehber ve sınıf

öğretmenleri ile okul idarecilerini bilgilendirmek ve önlenmesi konusunda farkındalık

oluşturmak projemizin en temel amacıdır.

“Mutlu Çocuklar Yarınımızdır” projemiz kapsamında, ilçedeki 11 ilkokulumuzdaki

389 öğretmen, 1732 veli, ilçede bulunan tüm ilk ve ortaokulda görev yapan 56 idareci ile

ilçede görevli 54 din görevlisine “Çocuk istismarının tanımı, istismar çeşitleri, risk faktörleri,

çocuk istismarı bulguları, çocuk istismarının yaşanması durumunda yapılması gerekenler,

çocuk istismarının önlenmesi için yapılması gerekenler, multidisipliner ekip anlayışıyla

çalışan merkezler, yasal mevzuat” konularını kapsayan Ege Üniversitesi Çocuk Koruma

Birimi danışmanlığında hazırlanan eğitimler verilmiştir.

Veli ve öğretmen eğitimleri öncesi ve sonrasında katılımcılara çocuk istismarına

ilişkin bilgi düzeyini ölçen soru kağıdı uygulanmış, veriler IBM SPSS (Statistical Package for

Social Science) for Version 21 paket programında %95 güven aralığında Ki-kare Testi ile

analiz edilmiş; bu doğrultuda hazırlanan sonuçlar ve öneriler raporda sunulmuştur.

Eğitim alan/almayan veli ve öğretmen grubunun çocuk istismarı konularına ilişkin

bilgi düzeyleri arasındaki farklılığa bakıldığında gruplar arasında istatistiki olarak anlamlı

farklılık bulunmuştur. Bu doğrultuda bu eğitimlerin yaygınlaştırılmasının yararlı olduğu

görülmüştür.

Page 7: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

7

1. GİRİŞ

Çocuk ihmal ve istismarı konusunda yapılan çalışmalara bakıldığında Türkiye’de 1000

çocuktan en az 1 inin istismara uğradığı sonucuna ulaşılmıştır (BECAN 2012). Resmi olarak

kayıt altına alın(a)mayan ve istatistiklere girmeyen vakaların varlığı da göz önünde

bulundurulduğunda ülkemizde istismar oranının oldukça yüksek olduğu düşünülmektedir.

İzmir’in Karabağlar ilçesinin TÜİK 2012/2013 verilerine baktığımızda ise çocuk istismarının

risk faktörlerinden göç, eğitimsizlik, boşanma, ekonomik sıkıntı, engelli çocuk sayısı

incelendiğinde bu çalışmanın ilçede yapılmasının gerekliliği ortaya çıkmış ve bu proje

hazırlanmıştır.

Keser ve Ark. (2010)’nın 100 anne-baba ile yaptığı araştırmada, yetişkinlerin çocukluk

dönemlerinde ihmal ve istismara uğradıklarına dair önemli bir veri elde edilmiştir. Bununla

birlikte, çocuk istismarının/ihmalinin belirtileri, olumsuz ana-baba tutumları, çocuk

istismarının hukuki boyutu, cinsel eğitimin önemi, ana-baba olarak istismar sonrası

sergilemeleri gereken tutumlar ana-babalara uygulanacak olan eğitim programında

odaklanılması gereken konular olarak belirlenmiştir. Düzenli aralıklarla uygulanan, kapsamlı

ve kişilerin eğitim düzeylerine uygun eğitim programlar ile ana-babaların çocuk istismarına

ve ihmaline yönelik yanlış bilgilerinin ve olumsuz tutumlarının değiştirilebileceği sonucuna

varılmıştır.

Anne ve babalar üzerinde yapılan bir başka çalışmada Bilge ve Ark.(2013); 1043

çocuğun ebeveynin büyük kısmı ihmal ve istismara uğradıklarını ve aynı grubun çocukların

fiziksel cezayı hak ettiklerini düşündükleri saptamıştır. Duygusal ve fiziksel istismar halen

toplumumuzda çocukları terbiye yöntemi olarak kullanılmaktadır. Anne-babaların çocuk

istismarı ve ihmali hakkındaki bilgi düzeyleri eğitim düzeyleri ile orantılı olarak arttığı

vurgulanmıştır.

Koçak ve Büyükgönenç (2011)’in 425 yetişkin ile yaptığı çalışmada eğitim düzeyinin

ihmal ve istismarı anlamada önemli bir etken olduğu saptanmış ve özellikle eğitim düzeyi

düşük olan ailelere çocuk istismarı ve ihmali konusunda eğitim verilmesi gerektiği

vurgulanmıştır.

Kara ve Ark.(2014)’nın 550 hekim ile yaptığı çalışmada da çocuk istismarı ve ihmali

konusunda anahtar role sahip olan hekimlerin başta mezuniyet öncesi olmak üzere mezuniyet

sonrası eğitimlerinde çocuk istismarı ve ihmaline yer verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

70 pratisyen hekimin bilgi düzeyini ölçen başka bir çalışmada hekimlerin çocuk

istismarı ve ihmaline ilişkin bilgi düzeylerinin yetersiz olduğu sonucu bulunmuştur (Canbaz

ve ark. 2005 ).

Gölge ve Ark. (2012)’nın 112 hekim, 138 ebe- hemşire olmak üzere toplam 250 sağlık

çalışanıyla yaptığı çalışma sonucunda sağlık çalışanlarının çocuk istismarı ve ihmali

konusundaki farkındalıklarının yeterli düzeyde olmadığı bulunmuştur.

Çatık ve Çam (2006) tarafından 192 hemşire ve ebe ile yapılan araştırma sonucunda

çocuk istismarı ve ihmali konusunda daha fazla bilgilenmeye ihtiyaçları olduğu, çocuk

istismarı ve ihmalinin erken tanısını sağlamak için okuldaki eğitime, hizmet içi eğitim

programlarına ve okul sağlığı hemşireliğine önem verilmesi gerektiği belirtilmiştir.

Ülkemizde çocuk istismarı bilgi düzeyine ilişkin yapılmış bu çalışmalar ve Çocuk

İstismarını ve İhmalini Önleme Kongresi Sonuç Bildirgesi’nde toplumun çocuk istismarı ve

Page 8: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

8

ihmali konusunda bilgi eksikliğinin olduğu ve bu eksikliği gidermek için uygulanan eğitim

programlarının da sayısının yetersiz olduğu vurgulanmaktadır. Çocuk istismarı ve ihmalinin

önlenmesinde bilgi düzeyi arttıkça istismarın görülme oranının azaldığı bilindiğinden proje

kapsamında öğrenci velilerine, rehber ve sınıf öğretmenleri ile okul idarecilerine

bilgilendirmek ve önlenmesi konusunda farkındalık oluşturmak projemizin en temel amacıdır.

2. PROJENİN AMACI

Karabağlar ilçesinde bulunan ilk derecedeki okullarda görev yapan idareciler,

öğretmenler ve öğrenci velilerine “Çocuk İstismarı ve İhmalinin Önlenmesi” konusunda

eğitim verilerek katılımcıların bilgi düzeylerini ve ilçedeki farkındalığı arttırmak, eğitimlerle

ilçede farkındalık oluşturarak çocuk ihmal ve istismarının önlenmesi ve erken müdahalesini

sağlamak projemizin genel amacıdır.

Projemizin alt amaçları da;

1. Karabağlar ilçesinde bulunan ilk derecedeki okullarda görev yapan idareciler,

öğretmenler ve öğrenci velilerine “Çocuk İstismarı ve İhmalinin Önlenmesi”

konusunda eğitim verilerek katılımcıların bilgi düzeylerini ve ilçedeki farkındalığı

artırmak,

2. Karabağlar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Karabağlar Sosyal Hizmet Merkezi

Müdürlüğü olarak çocuk istismarı ve ihmali konusunda yapacağımız eğitimlerle ilçede

farkındalık oluşturarak çocuk istismarı ve ihmalinin önlenmesi ve erken müdahalesini

sağlamak,

3. İlçemizde bulunan engelli çocukların ihmal ve istismara uğrama oranını en aza

indirmek.

4. Aile içinde ihmale ve istismara uğrayan bir çocuğun davranışlarındaki ilk değişimi

fark edecek kişinin öğretmeni olduğu düşünülürse; böyle bir durumla

karşılaştıklarında ne yapmaları, nereye başvurmaları ve çocuğa sınıf içinde nasıl

davranmaları gerektiği konusunda öğretmenlerin konuyla ilgili farkındalığını ve bilgi

düzeyini artırmak.

5. Son yıllarda çocuk istismarı ile ilgili yapılan çalışmalar, çocuk istismarının

küçümsenmeyecek oranlarda olduğu ve aile ortamında sıklıkla görüldüğü

belirtilmektedir. Öğrencilerin ailelerinin eğitimlerinin veli toplantıları yoluyla

yapılması planlanmaktadır. Toplumumuzun genel sosyo-kültürel yapısına bakıldığında

ağırlıklı olarak annelerin ev hanımı olması ve babaların çalışması nedeni ile veli

toplantılarına önemli ölçüde annelerin katılımı beklenmektedir. Babaların bu

toplantılara katılım oranı daha düşük olabileceğinden babalara ilçemizin müftülüğü

aracılığıyla ulaşılarak din görevlilerinden, çocuk ihmal ve istismarının önlenmesi

konusunda bilgi almalarını sağlamak.

6. Çocuk ihmal ve istismarının tanımı, istismar çeşitleri, risk faktörleri, çocuk ihmal ve

istismarı bulguları, çocuk ihmal ve istismarının yaşanması durumunda yapılması

gerekenler konusunda veli toplantılarında yapılacak eğitimlerle velileri bilgilendirmek

ve önlenmesi konusunda farkındalık oluşturmak.

7. Çocuk ihmal ve istismarının yaşanması durumunda okulda gerekli süreci başlatmak ve

yasal zorunluluklar, uzman ekip ile çalışan merkezlerin nereler olduğu konularında

okul idarecilerini bilgilendirmek.

Page 9: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

9

8. Proje ile ailelerin, öğretmenlerin ve idarecilerin çocuklara karşı tutum ve

davranışlarında olumlu yönde değişiklik oluşturarak çocuklarını iyi gözlemleme ve

koruma konusunda farkındalık oluşturmak

3. FAALİYETLER

Mayıs 2014 tarihinde hazırlıklarına başlanılan projemizin 02 Temmuz 2014 tarihinde

tüm ortak ve paydaşların katılımıyla protokolü imzalanmış; sonrasında eylem planı

çerçevesinde Temmuz-Ağustos 2014 tarihlerinde eğitim modüllerinin (veli,öğretmen-

idareci,din görevlileri için), broşürlerin, vaazların oluşturulması, afişlerin belirlenmesi

aşamaları (Projenin akademik danışmanlığı Ege Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi; hukuki

danışmanlığı İzmir Barosu ve Kadın Haklarını Koruma Derneği İzmir Şubesi avukatları

tarafından yapılmıştır) gerçekleştirilmiştir.

Eylül 2014 tarihi itibari ile öğretmenlerin ve velilerin eğitimine başlanmıştır. 10 Eylül

2014 tarihinde proje açılış toplantısında “Çocuk İstismarına Multidisipliner Yaklaşım” konulu

panel yapılmıştır. Panele ilçemizde bulunan tüm okullardan öğretmen ve idarecilerinin

katılımı sağlanmıştır. Ocak 2015 tarihinde eylem planı çerçevesinde planlanan tüm eğitimler

tamamlanmıştır.

4. YÖNTEM

4.1. Veli ve Öğretmen Eğitimleri

“Mutlu Çocuklar Yarınımızdır” projemiz kapsamında, Karabağlar İlçesinde

bulunan 37 ilkokul arasından seçilen 11 ilkokul hedef kitlemizi oluşturmuştur.

Bu proje;

1. Zeyni Hanım İlkokulu

2. Ahmet Ragıp Üzümcü İlkokulu

3. Hüseyin Akdağ İlkokulu

4. Agah Efendi İlkokulu

5. Aydınoğlu Mehmet Bey İlkokulu

6. Necip Fazıl Kısakürek İlkokulu

7. Ali Erentürk İlkokulu

8. Emrullah Efendi İlkokulu

9. Şehit Muzaffer Erdönmez İlkokulu

10. Mustafa Urcan İlkokulun

11. Nazire Merzeci İlkokulu’da gerçekleştirilmiştir.

Yukarıda belirtilen pilot 11 okulun tümünün öğretmen eğitimleri gerçekleştirilmiş,

yalnızca Şehit Muzaffer Erdönmez İlkokulu’nun toplantı salonunun olmaması nedeniyle bu

okulun veli toplantıları gerçekleştirilememiştir.

Öğretmen ve velilere, “Çocuk istismarının tanımı, istismar çeşitleri, risk faktörleri,

çocuk istismarı bulguları, çocuk istismarının yaşanması durumunda yapılması gerekenler,

çocuk istismarının önlenmesi için yapılması gerekenler, multidisipliner ekip anlayışıyla

çalışan merkezler, yasal mevzuat” konularını içeren eğitimler verilmiştir.

Page 10: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

10

Katılımcılara Ege Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi tarafından hazırlanan çocuk

istismarına ilişkin bilgi düzeylerini ölçen soru kağıtları eğitim öncesi ve sonrasında

uygulanmıştır (Bkz. EK 1, EK 2). Ölçme ve değerlendirme yapılırken eğitim öncesinde soru

kağıtlarını dolduran grup “Eğitim Almayan”; eğitim sonrasında soru kağıtlarını dolduran grup

ise “ Eğitim Alan” olarak isimlendirilmiştir.

Verilerin analizinde IBM SPSS (Statistical Package for Social Science) for Version 21

paket programı kullanılmıştır. Veriler sınıflama ve sıralama düzeyinde olduğu için tanımlayıcı

istatistikler olan sayı ve yüzde oranı ile özetlenmiştir. Analizler “Ki-kare Testi” uygulanarak

%95 güven ile yapılmış; p<0.05 için sonuçlar istatistiki olarak anlamlı kabul edilmiştir.

Eğitimler sonrasında tüm katılımcılara eğitimdeki bilgileri kapsayan “Çocuk İstismarı

Nedir?” broşürü dağıtılmıştır (Bkz. EK 3). Ayrıca okullara ilgili afişler asılmıştır (Bkz. EK 4).

4.2. İlçede Bulunan Tüm İlk ve Ortaokul İdarecilerinin Eğitimi

İlçemizde bulunan tüm ilk ve ortaokul idarecilerinden 57’sine Karabağlar

Kaymakamlığı Toplantı Salonunda 15 Ocak 2015 tarihinde “Çocuk İstismarı” konulu eğitim

verilmiştir. Sonrasında katılımcılara proje broşürleri dağıtılmıştır.

4.3. Din Görevlilerinin Eğitimi ve Camilerde “Çocuk İstismarı” Konulu

Vaazların Okutulması

İlçemizde bulunan camilerde görev yapan 84 din görevlisinden 54’üne Karabağlar

Kaymakamlığı Toplantı Salonunda 16 Ekim 2014 tarihinde “Çocuk İstismarı” konulu eğitim

verilmiştir.

Karabağlar Müftülüğü, Ege Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi, Karabağlar Sosyal

Hizmet Merkezi Müdürlüğü ve İzmir Barosu tarafından hazırlanan “Çocuk ve Şiddet” konulu

vaaz 23 Ocak 2015, “Cinsel İstismar” konulu vaaz 27 Mart 2015 tarihinde camilerde

okutulmuştur (Bkz EK 5/EK 6). Sonrasında cemaate proje broşürleri dağıtılmıştır.

Page 11: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

11

5. BULGULAR

5.1. İstatistiki Bulgular

“Mutlu Çocuklar Yarınımızdır” projesi kapsamında, veri girişleri yapılırken eğitim almayan

veli grubunda 1732, eğitim alan veli grubunda ise 1543 katılımcıya ulaşılmıştır. Eksik ve hatalı olan soru

kağıtları değerlendirmeye alınmadığından eğitim almayan veli grubunda 947, eğitim alan veli grubunda

ise 876 katılımcının bilgileri istatistiksel olarak değerlendirilebilmiştir.

Eğitim alan öğretmen grubunu 389 kişi oluşturmaktadır. Öğretmen grubunun büyük çoğunluğunun

soru kağıdını doldurmaması ya da eksik doldurması nedeniyle 261 kişinin soru kağıdı değerlendirmeye

alınmıştır. Eğitim almayan öğretmen grubu ise 189 kişiden oluşmaktadır.

Çalışmaya ilişkin bulgular ile bulguların istatistikî anlamlılıkları aşağıda verilmiştir.

5.1.1. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Bulguları

5.1.1.1. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Demografik Bulguları

Çocuk istismarına ilişkin bilgi düzeyini ölçen soru kağıdında katılımcıların yaş, cinsiyet ve eğitim

durumlarına ilişkin bilgiler alınmıştır.

Eğitim alan grubu oluşturan katılımcıların 77’si (%8,8) erkek, 799’u (%91,2) kadın olup yaş

aralıkları 15 ile 75 arasında değişmektedir. En fazla katılımın 372 (%42,5) kişi ile 25-34 yaş aralığında

olduğu görülmüştür.

Eğitim almayan grubu oluşturan katılımcıların 76’sı (%8) erkek, 947’si (%92) kadın olup yaş

aralıkları 15 ile 75 arasında değişmektedir. En fazla katılımın 425 (%44,9) kişi ile 35-44 yaş aralığında

olduğu görülmüştür.

Eğitim alan ve almayan katılımcıların eğitim durumlarına ilişkin bulgular tablo 4.1.’de verilmiştir.

Demografik bulguların incelenmesinde tanımlayıcı istatistik kullanılmıştır.

Tablo 4.1. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Eğitim Durumu.

EĞİTİM

DÜZEYİ

KATILIMCI

OKUR YAZAR

DEĞİL

N %

İLKOKUL

N %

ORTAOK.

N %

LİSE

N %

Y.OKUL

N %

ÜNİVERSİ.

Y.LİSANS

N %

TOPLAM

N %

Eğitim Alan 5 0.6 425 48.5 94 10.7 244 27.9 3 0.3 105 12 876 100

Eğitim Almayan 5 0.5 431 45.5 104 11 265 28 33 3.5 109 11.5 947 100

Page 12: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

12

5.1.1.2. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Çocuk İstismarına İlişkin

Bilgi Düzeyi Bulguları

Maddeler

Cevaplar

Eğitim

Almayan Grup

Eğitim Alan

Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%) Aile namusu ve çevre baskısı gibi nedenlerle cinsel

istismarın üstü kapatılır.

Doğru 325(34.3) 455(51.9)

Yanlış 541(57.1) 400(45.7) 75.438 0.000

Emin değilim 81(8.6) 21(2.4)

Bir yetişkinin çocuğa teşhircilik yapması, bir

hastalık sayıldığı için cinsel istismar olarak kabul

edilmemektedir.

Doğru 158(16.7) 160(18.3)

Yanlış 692(73.1) 674(76.9) 19.276 0.000

Emin değilim 97(10.2) 42(4.8)

Cinsel istismarda bulunanların çoğu, çocuk

tarafından tanınan evli ve çocuklu erkeklerdir.

Doğru 417(44.0) 724(82.6)

Yanlış 190(20.1) 105(12.0) 326.656 0.000

Emin değilim 340(35.9) 47(5.4)

Çocuklar, cinsel istismar konusunda genellikle yalan

söylemez, ilk kural çocuğa inanmak olmalıdır.

Doğru 818(86.4) 845(96.5)

Yanlış 42(4.4) 19(2.2) 63.259 0.000

Emin değilim 87(9.29) 12(1.4)

Cinsel istismar hemen hemen her zaman ıssız,

harap, gözden uzak yerlerde gerçekleşir.

Doğru 505(53.3) 393(44.9)

Yanlış 316(33.4) 435(49.7) 65.124 0.000

Emin değilim 126(13.3) 48(5.5)

Cinsel istismar, genellikle çocuğun yaşadığı yakın

çevre içinde meydana gelir.

Doğru 538(56.8) 700(73.9)

Yanlış 166(17.5) 122(13.9) 145.649 0.000

Emin değilim 243(25.7) 54(6.2)

Cinsel istismarı yapan kişiler, çoğunlukla çocuğun

tanımadığı, serseri görünümlü erkeklerdir.

Doğru 275(29.0) 232(26.5)

Yanlış 408(43.1) 557(63.6) 113.316 0.000

Emin değilim 264(27.9) 87(9.9)

Çocuklar, hayal güçlerinin genişliği nedeniyle,

genellikle cinsel istismar olayları uydururlar.

Doğru 68(7.2) 84(9.6)

Yanlış 635(67.1) 750(85.6) 151.369 0.000

Emin değilim 244(25.8) 42(4.8)

Çocuğun yaşından beklenenin ötesinde cinsel

bilgilerinin olması ve oyunlarında cinsel öğelerin

fazla yer alması; cinsel istismar olasılığını akla

getirmelidir.

Doğru 391(41.3) 687(78.4)

Yanlış 192(20.3) 140(16.0) 327.407 0.000

Emin değilim 364(38.4) 49(5.6)

Tablo 4.2. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Cinsel İstismara İlişkin Bilgi Düzeyleri

Eğitim alan ve almayan veli grubunun cinsel istismara ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere

verilen doğru cevap sonuçlarına bakıldığında her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer

cevaplara göre anlamlı derecede daha yüksek bulunarak eğitim alan grubun cinsel istismara ilişkin bilgi

Page 13: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

13

düzeylerinin eğitim almayan gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 4.2). Elde edilen bu

bulguların istatistiki anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Maddeler

Cevaplar

Eğitim

Almayan Grup

Eğitim Alan

Grup Chi-Square

p

Sayı (%) Sayı (%) Sosyal hizmetler, polis, jandarma, savcılık, valilik,

kaymakamlık bildirimde bulunulması gereken

yetkili makamlardır.

Doğru 849(89.7) 837(95.5)

Yanlış 33(3.5) 27(3.1) 34.453 0.000

Emin değilim 65(6.9) 12(1.4)

Vatandaş olarak, yaşanan bir istismar durumunu

yetkili makamlara istersek bildiririz.

Doğru 622(65.7) 464(53.0)

Yanlış 271(28.6) 397(45.3) 66.132 0.000

Emin değilim 54(5.7) 15(1.7)

İstismar olayının yaşanması durumunda en yakın

aile hekimliğine giderek gereken işlemi

başlatabiliriz.

Doğru 725(76.6) 763(87.1)

Yanlış 65(6.9) 86(9.8) 93.115 0.000

Emin değilim 157(16.6) 27(3.1)

Ege Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi ve Çocuk

İzlem Merkezi çocuk istismarı konusunda uzman

ekip anlayışıyla çalışan yerlerdir.

Doğru 592(62.5) 847(96.7)

Yanlış 10(1.1) 10(1.1) 398.079 0.000

Emin değilim 345(36.4) 19(2.2)

Tablo 4.3. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun İstismarın Yasal Mevzuatına İlişkin Bilgi

Düzeyleri

İstismarın yasal mevzuatına ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere verilen doğru cevap

sonuçlarına bakıldığında, her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre anlamlı

derecede daha yüksek bulunarak eğitim alan grubun cinsel istismara ilişkin bilgi düzeylerinin eğitim

almayan gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 4.3.). Elde edilen bu bulguların istatistiksel

olarak anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Maddeler

Cevaplar

Eğitim

Almayan Grup

Eğitim Alan

Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%)

Hakaret, tehdit ve alay etme, duygusal istismardır.

Doğru 751(79.3) 741(84.6)

Yanlış 92(9.7) 93(10.6) 23.672 0.000

Emin değilim 104(11.0) 42(4.8)

Tablo 4.4. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Duygusal İstismara İlişkin Bilgi Düzeyleri

Duygusal İstismara ilişkin bilgi düzeyini ölçen maddeye verilen doğru cevap sonucuna

bakıldığında, eğitim alan grubun bilgi düzeylerinin eğitim almayan gruba göre oransal olarak çok farklı

olmadığı görülmüştür. Bunun yanında her iki grupta da doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara

göre anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (Tablo 4.4.). Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak

anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Page 14: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

14

Maddeler

Cevaplar

Eğitim

Almayan Grup

Eğitim Alan

Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%)

Çocuğa fiziksel olarak zarar veren tokat,

dayak, vurma gibi her türlü davranış

fiziksel istismardır.

Doğru 857(90.5) 828(94.5)

Yanlış 48(5.1) 34(3.9) 14.146 0.001

Emin değilim 42(4.4) 14(1.6)

Tablo 4.5. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun Fiziksel İstismara İlişkin Bilgi Düzeyleri

Fiziksel İstismara ilişkin bilgi düzeyini ölçen maddeye verilen doğru cevap sonucuna bakıldığında,

eğitim alan grubun bilgi düzeylerinin eğitim almayan gruba göre oransal olarak çok farklı olmadığı

görülmüştür. Bunun yanında her iki grupta da doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre

anlamlı derecede daha yüksek bulunmuştur (Tablo 4.5.) Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak

anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Maddeler

Cevaplar

Eğitim

Almayan Grup

Eğitim Alan

Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%)

Çocuğun okula gönderilmemesi, çocuk

ihmalidir.

Doğru 720(76.0) 748(85.4)

Yanlış 165(17.4) 100(11.4) 26.597 0.000

Emin değilim 62(6.5) 28(3.2)

Tablo 4.6. Eğitim Alan ve Almayan Veli Grubunun İhmale İlişkin Bilgi Düzeyleri

Grupların ihmale ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere verilen doğru cevap sonucuna göre, her

iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre anlamlı derecede daha yüksek

bulunmuştur (Tablo 4.6.). Eğitim alan grupta doğru cevabı verenlerin oranının da artış gösterdiği

görülmüştür. Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında

anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Page 15: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

15

4.1.2.Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Bulguları

4.1.2.1. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Demografik Bulguları

Çocuk istismarına ilişkin bilgi düzeyini ölçen soru kağıdında katılımcıların yaş, cinsiyet ve

branşlarına ilişkin bilgiler alınmıştır.

Eğitim alan grubu oluşturan katılımcıların 45’si (%17.2) erkek, 216’sı (%82.8) kadın olup yaş

aralıkları 25 ile 75 arasında değişmektedir. En fazla katılımın 118 (%45.2) kişi ile 45-54 yaş aralığında

olduğu görülmüştür.

Eğitim almayan grubu oluşturan katılımcıların 36’sı (%19) erkek, 153’ü (%81) kadın olup yaş

aralıkları 25 ile 75 arasında değişmektedir. En fazla katılımın 86 (%45,5) kişi ile 45-54 yaş aralığında

olduğu görülmüştür.

Eğitim alan ve almayan katılımcıların branş dağılımlarına ilişkin bulgular tablo 4.7.’de verilmiştir.

Demografik bulguların incelenmesinde tanımlayıcı istatistik kullanılmıştır.

Tablo 4.7. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Branş Dağılımları.

Branş

Katılımcı

Sınıf Öğrt.

N %

Anasınıfı

N %

PDR

N %

İdareci

N %

Diğer

N %

TOPLAM

N %

Eğitim Alan 211 80.8 16 6.1 14 5.4 1 0.4 19 7.3 261 100

Eğitim Almayan 152 80.4 15 7.9 8 4.2 1 0.5 13 6.9 189 100

Page 16: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

16

4.1.2.2. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Çocuk İstismarına İlişkin Bilgi Düzeyi

Bulguları

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan Grup

Seminer

Alan Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%)

Çocukla cinsel içerikli, pornografik konuşmalar

yapmak cinsel istismar anlamına gelir.

Doğru 171(90.5) 257(98.4)

Yanlış 7(3.7) 2(0.8) 14.372 0.000

Emin değilim 11(5.8) 2(0.8)

Çocuklar, cinsel istismar konusunda genellikle

yalan söylemez, ilk kural çocuğa inanmak olmalıdır.

Doğru 124(65.6) 257(98.5)

Yanlış 16(8.5) 3(1.1) 105.127 0.000

Emin değilim 49(25.9) 1(0.4)

Kızların cinsel istismara uğrama riski daha

fazladır.

Doğru 114(60.3) 99(37.9)

Yanlış 46(24.3) 143(54.8) 43.824 0.000

Emin değilim 29(15.3) 19(7.3)

Cinsel istismara uğrayan ergenlerde, evden kaçma,

alkol madde kullanımı, intihar girişimi gibi

davranışlar ortaya çıkabilir.

Doğru 176(93.1) 256(98.1)

Yanlış 1(0.5) 3(1.1) 9.482 0.002

Emin değilim 12(6.3) 2(0.8)

Çocuklar, hayal güçlerinin genişliği nedeniyle,

genellikle cinsel istismar olayları uydururlar.

Doğru 24(12.7) 11(4.2)

Yanlış 104(55.0) 239(91.6) 86.229 0.000

Emin değilim 61(32.3) 11(4.2)

Cinsel istismarda çocuk, ailesi, okul idaresi, sınıf

öğretmeni ve rehber öğretmen dışında okulda diğer

kişiler olay/süreç hakkında bilgi sahibi olmamalıdır.

Doğru 137(72.5) 229(87.7)

Yanlış 26(13.8) 28(10.7) 29.908 0.000

Emin değilim 26(13.8) 4(1.5)

Birinci derece kan bağı olan kişiler tarafından

yapılan cinsel istismar “ensest” olarak adlandırılır.

Doğru 161(85.2) 251(96.2)

Yanlış 9(4.8) 9(3.4) 28.035 0.000

Emin değilim 19(10.1) 1(0.4)

Aile namusu, olayın çevre tarafından duyulması ve

çevre baskısı gibi etkenler, cinsel istismarın aile

tarafından örtbas edilmesine neden olabilir.

Doğru 171(90.5) 243(93.1)

Yanlış 14(7.4) 16(6.1) 1.555 0.212

Emin değilim 4(2.1) 2(0.8)

Cinsel istismar hemen hemen her zaman ıssız,

harap, gözden uzak yerlerde gerçekleşir.

Doğru 58(30.7) 24(9.2)

Yanlış 108(57.1) 233(89.6) 67.612 0.000

Emin değilim 23(12.2) 3(1.2)

Cinsel istismarda bulunanların çoğu, çocuk

tarafından tanınan evli ve çocuklu erkeklerdir.

Doğru 49(25.9) 226(86.6)

Yanlış 63(33.3) 31(11.9) 183.792 0.000

Emin değilim 77(40.7) 4(1.5)

Tablo 4.8. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Cinsel İstismara İlişkin Bilgi Düzeyleri

Page 17: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

17

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan Grup

Seminer Alan

Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%) Cinsel istismarı yapan kişiler, çoğunlukla

çocuğun tanımadığı, serseri görünümlü

erkeklerdir.

Doğru 19(10.1) 10(3.8)

Yanlış 140(74.1) 247(94.6) 43.747 0.000

Emin değilim 30(15.9) 4(1.5)

Cinsel istismar, genellikle çocuğun yaşadığı

yakın çevre içinde meydana gelir.

Doğru 120(63.5) 231(88.5)

Yanlış 40(21.2) 27(10.3) 51.130 0.000

Emin değilim 29(15.3) 3(1.1)

Cinsel istismara uğrayan çocukta, okul sorunları,

okuldan kaçma, başarının düşmesi, korkular,

davranış sorunları ortaya çıkabilir.

Doğru 171(90.5) 257(98.5)

Yanlış 13(6.9) 4(1.5) 15.740 0.000

Emin değilim 5(2.6) 0

Çocuğun yaşından beklenenin ötesinde cinsel

bilgilerinin olması ve oyunlarında cinsel ögelerin

fazla yer alması; cinsel istismar olasılığını akla

getirmelidir.

Doğru 127(67.6) 254(97.3)

Yanlış 21(11.2) 5(1.9) 83.963 0.000

Emin değilim 40(21.3) 2(0.8)

Cinsel istismara uğrayan küçük çocuklarda

anksiyete ve uyku bozukluğu ortaya çıkabilir.

Doğru 135(71.4) 253(96.9)

Yanlış 15(7.9) 4(1.5) 64.670 0.000

Emin değilim 39(20.6) 4(1.5)

Bir yetişkinin çocuğa teşhircilik yapması, bir

hastalık sayılmakta ve cinsel istismar olarak

kabul edilmemektedir.

Doğru 41(21.7) 34(13.0)

Yanlış 131(69.3) 226(86.6) 31.901 0.000

Emin değilim 17(9.0) 1(0.4)

Tablo 4.8. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Cinsel İstismara İlişkin Bilgi

Düzeyleri(devamı)

Eğitim alan ve almayan öğretmen grubunun cinsel istismara ilişkin bilgi düzeylerini ölçen

maddelere verilen doğru cevap sonuçlarına bakıldığında her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı

diğer cevaplara göre anlamlı derecede daha yüksek bulunarak eğitim alan grubun cinsel istismara ilişkin

bilgi düzeylerinin eğitim almayan gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 4.8.). Elde edilen

bu bulguların istatistiki anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur

(p<0.05). Sadece “Aile namusu, olayın çevre tarafından duyulması ve çevre baskısı gibi etkenler, cinsel

istismarın aile tarafından örtbas edilmesine neden olabilir.” maddesinde eğitim alan ve almayan grup

arasında doğru cevabı verenlerin oranı çok yakın görülmüştür. Bu soruda eğitim alsın ya da almasın

öğretmenler yüksek oranda doğru cevap vermişlerdir.

Page 18: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

18

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan

Grup

Seminer

Alan Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%) Çocuğa fiziksel olarak zarar veren her türlü

davranış fiziksel istismar olarak adlandırılır.

Doğru 177(93.7) 254(97.3)

Yanlış 9(4.8) 6(2.3) 3.916 0.048

Emin değilim 3(1.6) 1(0.4)

Aile içinde olan fiziksel şiddet, o ailenin

mahremiyeti olup müdahale edilmemelidir.

Doğru 7(3.7) 10(3.8)

Yanlış 170(89.9) 251(96.2) 21.280 0.000

Emin değilim 12(6.3) 0

Çocukta farklı dönemlerde kırıklar olması, fiziksel

istismarı akla getirmelidir.

Doğru 158(83.6) 253(96.9)

Yanlış 10(5.3) 6(2.3) 29.894 0.000

Emin değilim 21(11.1) 2(0.8)

Tablo 4.9. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Fiziksel İstismara İlişkin Bilgi Düzeyleri

Fiziksel istismara ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere verilen doğru cevap sonuçlarına

bakıldığında, her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre anlamlı derecede daha

yüksek bulunarak eğitim alan grubun bilgi düzeyinin eğitim almayan gruba göre daha yüksek olduğu

görülmüştür (Tablo 4.9.). Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak anlamlılığına bakıldığında gruplar

arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan Grup

Seminer

Alan Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%) Çocuk kendisine yapılan davranışı bir istismar olarak

algılamıyor ise, o davranış istismar olarak kabul

edilmez

Doğru 12(6.3) 13(5.0)

Yanlış 162(85.7) 241(92.3) 7.034 0.030

Emin değilim 15(7.9) 7(2.7)

Bilmeden yapılan istismar, istismar sayılmaz. Doğru 16(8.5) 11(4.2)

Yanlış 157(83.1) 242(92.7) 10.327 0.006

Emin değilim 16(8.5) 8(3.1)

Bir davranışın istismar olduğunu bilmemek, onun

istismar olduğu gerçeğini ortadan kaldırmaz.

Doğru 173(91.5) 248(95.0)

Yanlış 7(3.7) 12(4.6) 5.472 0.019

Emin değilim 9(4.8) 1(0.4)

Çocuğu, sürekli olarak, daha başarılı olan diğer

çocuklarla mukayese etmek; onu motive etmek

açısından gereklidir.

Doğru 17(9.0) 14(5.4)

Yanlış 163(86.2) 246(94.3) 0.069 0.793

Emin değilim 9(4.8) 1(0.4)

Çocuğa onur kırıcı sözler söyleme ve onunla alay

etme, duygusal istismar örneklerindendir.

Doğru 179(94.7) 261(100)

Yanlış 8(4.2) 0 12.654 0.000

Emin değilim 2(1.1) 0

Tablo 4.10. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Duygusal İstismara İlişkin Bilgi Düzeyleri

Duygusal istismara ilişkin bilgi düzeyini ölçen maddeye verilen doğru cevap sonucuna bakıldığında,

her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre anlamlı derecede daha yüksek bulunarak

eğitim alan grubun bilgi düzeyinin eğitim almayan gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür (Tablo

4.10.). Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı

Page 19: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

19

farklılık bulunmuştur (p<0.05). Bunun yanında “Çocuğu, sürekli olarak, daha başarılı olan diğer çocuklarla

mukayese etmek; onu motive etmek açısından gereklidir.” maddesinde eğitim alan grupta cevabı doğru

veren öğretmenler oransal olarak artış göstermiştir. Ancak oransal olarak ortaya çıkan bu farklılık

istatistiksel olarak anlamlı bulunamamıştır (p>0.05).

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan Grup

Seminer

Alan Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%) Çocuğun okula gönderilmemesi, çocuk ihmalidir. Doğru 175(92.6) 253(96.9)

Yanlış 10(5.3) 6(2.3) 4.169 0.041

Emin değilim 4(2.1) 2(0.8)

Çocuğu önemsememe ve reddetme, ihmal olarak

adlandırılır.

Doğru 181(95.8) 253(96.9)

Yanlış 3(1.6) 4(1.5) 0.615 0.433

Emin değilim 5(2.6) 4(1.5)

Çocuk sık sık yaralanma ve ev kazalarına

uğruyorsa, ihmal edilme olasılığı

araştırılmalıdır.

Doğru 174(92.1) 259(99.2)

Yanlış 7(3.7) 0 12.271 0.000

Emin değilim 8(4.2) 2(0.8)

Anne, baba ya da bakımı üstlenen kişi tarafından

yapma gücü olduğu halde çocuğun temel

gereksinimlerinin yetersiz karşılanması ya da hiç

karşılanmaması ihmal olarak adlandırılır.

Doğru 169(89.4) 253(96.9)

Yanlış 9(4.8) 7(2.7) 15.265 0.000

Emin değilim 11(5.8) 1(0.4)

Çocuğun cezalandırma amacıyla bir yerde kapalı

tutulması bir ihmaldir.

Doğru 150(79.4) 242(92.7)

Yanlış 20(10.6) 12(4.6) 18.000 0.000

Emin değilim 19(10.1) 7(2.7)

Tablo 4.11. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun İhmale İlişkin Bilgi Düzeyleri

Grupların ihmale ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere verilen doğru cevap sonucuna göre,

“Çocuğu önemsememe ve reddetme, ihmal olarak adlandırılır.” maddesi dışında her iki grupta doğru

cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre anlamlı derecede daha yüksek bulunarak eğitim alan

grubun bilgi düzeyinin eğitim almayan gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 4.11.). Elde

edilen bu bulguların istatistiksel olarak anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık

bulunmuştur (p<0.05).

Page 20: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

20

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan Grup

Seminer

Alan Grup Chi-Square p Sayı (%) Sayı (%)

Sosyal hizmetler, polis, jandarma, savcılık,

valilik, kaymakamlık bildirimde bulunulması

gereken yetkili makamlardır.

Doğru 164(86.8) 257(98.5)

Yanlış 10(5.3) 4(1.5) 32.596 0.000

Emin değilim 15(7.9) 0

Çocuk Koruma Birimi ve Çocuk İzlem Merkezi,

uzman ekip anlayışıyla çalışan merkezlerdir.

Doğru 168(88.9) 260(99.6)

Yanlış 2(1.1) 1(0.4) 28.241 0.000

Emin değilim 19(10.1) 0

İstismar durumu tespit edildikten sonra

öğretmen/idareci tarafından yetkili makamlara

mutlaka bildirilmelidir.

Doğru 175(92.6) 257(98.5)

Yanlış 6(3.2) 4(1.5) 12.417 0.000

Emin değilim 8(4.2) 0

Çocuk istismarını yetkililere bildirmek, yasal

değil sadece vicdani bir sorumluluktur.

Doğru 64(33.9) 52(19.9)

Yanlış 116(61.4) 207(79.3) 4.748 0.029

Emin değilim 9(4.8) 2(0,8)

İstismar olayı yaşanmış bitmiş ise bildirimde

bulunma zorunluluğu yoktur.

Doğru 20(10.6) 6(2.3)

Yanlış 158(83.6) 254(97.3) 28.711 0.000

Emin değilim 11(5.8) 1(0.4)

Tablo 4.12. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun İstismarın Yasal Mevzuatına İlişkin Bilgi

Düzeyleri

İstismarın yasal mevzuatına ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere verilen doğru cevap

sonuçlarına bakıldığında, her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer cevaplara göre anlamlı

derecede daha yüksek bulunarak eğitim alan grubun bilgi düzeyinin eğitim almayan gruba göre daha

yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 4.12.). Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak anlamlılığına

bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Page 21: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

21

Maddeler Cevaplar

Seminer

Almayan Grup

Seminer

Alan Grup Chi-Square p

Sayı (%) Sayı (%)

Çocuğa ilişkin istismar durumu ile ilgili tüm okul

öğretmenleri toplanarak ortak bir karar almalıdır.

Doğru 83(43.9) 46(17.6)

Yanlış 67(35.4) 208(79.7) 99.580 0.000

Emin değilim 39(20.6) 7(2.7)

Öğretmenin öğrencisini iyi gözlemlemesi ve

tanıması, istismar ve ihmalin erken fark edilmesi ve

müdahale edilmesinde önemli rol oynar.

Doğru 180(95.2) 255(97.7)

Yanlış 6(3.2) 4(1.5) 1.823 0.177

Emin değilim 3(1.6) 2(0.8)

ÇİM (Çocuk İzlem Merkezi), cinsel istismara

uğramış çocukların adli ve tıbbi işlemlerin bir

merkezde ve tek seferde gerçekleştirilmesini sağlar.

Doğru 110(58.2) 244(93.5)

Yanlış 11(5.8) 12(4.6) 105.223 0.000

Emin değilim 68(36.0) 5(1.9)

Öğretmenler davranış sorunları olan çocuklarda

ancak geleneksel disiplin yöntemlerini (kınama,

azarlama, fiziksel ceza, vb.) kullanarak başa

çıkabilir.

Doğru 20(10.6) 14(5.4)

Yanlış 153(81.0) 246(94.3) 27.333 0.000

Emin değilim 16(8.5) 1(0.4)

İstismar mağduru olduğu düşünülen bir çocukla

öykü almak için tüm öğretmenler görüşme

yapmalıdır

Doğru 52(27.5) 28(10.7)

Yanlış 111(58.7) 230(88.1) 59.069 0.000

Emin değilim 26(13.8) 3(1.1)

İstismar mağduru çocuk ile okul-aile-çocuk

üçgeninde çalışılmalı; psikolojik/sağlık desteği

başlatılarak takip edilmelidir

Doğru 168(88.9) 254(97.3)

Yanlış 19(10.1) 6(2.3) 11.701 0.001

Emin değilim 2(1.1) 1(0.4)

Tablo 4.13. Eğitim Alan ve Almayan Öğretmen Grubunun Müdahale Yöntemlerine İlişkin Bilgi

Düzeyleri

Grupların müdahale yöntemlerine ilişkin bilgi düzeylerini ölçen maddelere verilen doğru cevap

sonucuna göre, Öğretmenin öğrencisini iyi gözlemlemesi ve tanıması, istismar ve ihmalin erken fark

edilmesi ve müdahale edilmesinde önemli rol oynar maddesinde eğitim alsın ya da almasın öğretmenlerin

bilgi düzeyleri çok yakındır ve çok yüksek oranda doğru cevabı vermişlerdir. Bu yüzden istatistiksel olarak

anlamlı fark bulunamamıştır. Diğer tüm maddeler için her iki grupta doğru cevabını verenlerin oranı diğer

cevaplara göre anlamlı derecede daha yüksek bulunarak eğitim alan grubun bilgi düzeyinin eğitim almayan

gruba göre daha yüksek olduğu görülmüştür (Tablo 4.13.). Elde edilen bu bulguların istatistiksel olarak

anlamlılığına bakıldığında gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0.05).

Page 22: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

22

5.2. Gözlem Bulguları

Proje uygulama süreci öğretmen, veli, okul idarecileri ile din görevlilerine verilen

eğitim sunumlarından oluşmuştur. Eğitim toplantıları sırasında aşağıdaki gözlem bulgularına

ulaşılmıştır.

1. Yapılan öğretmen ve veli eğitim toplantıları sonrasında Karabağlar Sosyal Hizmet

Merkezi Müdürlüğü bünyesinde hizmet veren Eğitim ve Danışmanlık Birimine çocuk

istismarı, çocuk gelişimi ve psikolojik danışmanlık konularına ilişkin danışmanlık

başvurularında sayısal olarak artış olduğu gözlemlenmiştir.

2. Özellikle eğitimler sonrasında ilçede bulunan okullardan gelen “Çocuk İstismarı ve

İhmali”ne ilişkin bildirimlerde artış olduğu gözlemlenmiştir.

3. Eğitimler sırasında konularla ilgili gerçek hayattan seçilen örneklerin katılımcıların

ilgisini daha çok çektiği ve bu sırada katılımcıların daha aktif olduğu gözlemlenmiştir.

4. Proje başlangıcında okulların rehberlik servisleri eğitim gruplarını planlarken

duyurularını “Eğitim Toplantısı” şeklinde yapmış bunun sonucunda katılımın az

olduğu; bu nedenle duyuruların “Veli Toplantısı” şeklinde yapılması kararı alınmış ve

katılımın arttığı gözlemlenmiştir.

5. Düşük sosyo-ekonomik düzeye sahip bölgede bulunan okullarda katılımın yüksek

sosyo-ekonomik düzeye sahip bölgede bulunan okullara göre daha fazla olduğu

gözlemlenmiştir.

6. Eğitim alan ve yaş ortalaması 50 yaş ve üzeri olan öğretmen grubunun çoğunlukla

eğitime katılım konusunda motivasyonlarının düşük olduğu ve öğrencilerine yönelik

tutumlarında geleneksel yöntemleri daha çok kullandıkları gözlemlenmiştir.

7. Öğretmen ve veli grubunun bilgi düzeylerini ölçen soru kağıtlarının ilk halinde dil,

madde sayısının fazlalığı gibi nedenlerle uygulamada sorunlar ortaya çıkmış ve soru

kağıtları revize edilerek olabildiğince pratik uygulamaya uygun hale getirilmiştir.

8. Eğitim programı yaklaşık bir buçuk saat sürmekte olup çocuk istismarının tanımı,

belirtileri, yapılması gerekenler, çocuk gelişimi ve yetiştirme tutumları, disiplin,

davranış değiştirme yöntemleri gibi birçok konuya değinmektedir. Etkili bir eğitim için

bu konuların tek bir oturum yerine en az beş oturumdan oluşturulması gerekmektedir.

9. İzmir Barosuna kayıtlı gönüllü avukatlarımız tarafından verilen hukuk eğitimleri

sırasında, öğretmenlerimizin özellikle Türk Ceza Kanunu kapsamındaki bildirim

yükümlüğü konusunda tereddüt yaşadıkları ortaya çıkmaktadır. Öğretmenlerimiz

bildirim yükümlüğünün yalnızca adli makamlara yapılabileceğini bildiklerini, bunun da

Page 23: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

23

onlar için risk oluşturduğunu beyan etmişlerdir. Bu konuda öğretmenlerimize yalnızca

adli makamlara değil, kolluk veya idari makamlara bildirimin de yeterli olduğu onları

koruyacak mekanizmaların varlığı anlatılmıştır. Ancak sistem içerisinde yaşanan

aksaklıkları deneyimleyenlerden de edindikleri bilgilerle birleşince öğretmenlerimiz

bildirim yükümlüğü konusunda vicdanları ile canları arasında tercih yapar halde

oldukları hissiyatındadırlar. Bu konuda öğretmenlerimiz daha fazla bilinçlendirilmeye

çalışılmıştır.

Page 24: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

24

5. SONUÇ VE ÖNERİLER

Projemiz kapsamında, ilçedeki 11 ilkokulumuzdaki 389 öğretmen, 1732 veli, ilçemizdeki hane halkı kat sayısının 3.4 olarak aldığımızda 5889 hane halkına, ilçede

bulunan tüm ilk ve ortaokulda görev yapan 56 idareci ile ilçede görevli 54 din görevlisine

“Çocuk İstismarı” konulu eğitim sunumları yapılmıştır.

Katılımcılara Ege Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi tarafından hazırlanan çocuk

istismarına ilişkin bilgi düzeylerini ölçen soru kağıtları eğitim öncesi ve sonrasında

uygulanmıştır.

Soru kağıtlarının değerlendirilmesi sonucunda elde edilen bulgular tartışılarak

aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.

1. Eğitim almayan veli grubunda 1732, eğitim alan veli grubunda ise 1543 katılımcıya

ulaşılmıştır.

2. Proje planlaması sırasında veli toplantılarına kadınların katılımının daha fazla olacağı

öngörülmüştür. Proje çıktılarına bakıldığında bu öngörünün eğitim alan grubu

oluşturan katılımcıların %8,8’sinin (77) erkek, %91,2’unun (799) kadın, eğitim

almayan grubu oluşturan katılımcıların %8’sının (76) erkek, %92’sinin (947) kadın

olması ile doğrulanmıştır.

3. Eksik ve hatalı olan soru kağıtları değerlendirmeye alınmadığından eğitim almayan

veli grubunda 947, eğitim alan veli grubunda ise 876 katılımcının bilgileri istatistiksel

olarak değerlendirilebilmiştir.

4. Eğitim alan ve almayan veli grubunun çocuk istismarı başlığı altında değinilen cinsel,

duygusal, fiziksel istismar, ihmal ve yasal mevzuat konularına ilişkin bilgi düzeyleri

arasındaki farklılığa bakıldığında gruplar arasında istatistiki olarak anlamlı farklılık

bulunmuştur.

5. Eğitim alan öğretmen grubunu 389 kişi oluşturmaktadır. Öğretmen grubunun büyük

çoğunluğunun soru kağıdını doldurmaması ya da eksik doldurması nedeniyle 261

kişinin soru kağıdı değerlendirmeye alınmıştır. Eğitim almayan öğretmen grubu ise

189 kişiden oluşmaktadır.

6. Eğitim alan ve almayan öğretmen grubunun çocuk istismarı başlığı altında değinilen

cinsel, duygusal, fiziksel istismar, ihmal, yasal mevzuat ve müdahale yöntemleri

konularına ilişkin bilgi düzeyleri arasındaki farklılığa bakıldığında gruplar arasında

istatistiki olarak anlamlı farklılık bulunmuştur.

Page 25: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

25

Ülkemizde yapılmış olan çocuk istismarına ilişkin bilgi düzeylerini ölçen çalışmalara

bakıldığında, gerek ebeveynlerin gerekse de kamu çalışanlarının konuya ilişkin bilgi

eksiklikleri olduğu ve bu konuda daha donanımlı hale gelebilmeleri adına eğitim almalarının

gerekliliği vurgulanmaktadır. Ayrıca yapılan literatür taraması sonucunda eğitim alan ve

almayan grup arasında farklılık olup olmadığını ölçen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu

nedenle projemiz bu anlamda bir ilk olmakta eğitim alan ve almayan grupların bilgi düzeyleri

karşılaştırıldığında eğitimin bilgi düzeyi ve farkındalığı arttırma konusunda yararlı olduğu

sonucu ortaya çıkmaktadır.

Eğitim toplantıları sırasında çıkan gözlem bulgularından, veli eğitimleri sırasında

konularla ilgili gerçek hayattan seçilen örneklerin katılımcıların ilgisini daha çok çektiği ve bu

sırada katılımcıların daha aktif olduğu; proje başlangıcında okulların rehberlik servisleri

eğitim gruplarını planlarken duyurularını “Eğitim Toplantısı” şeklinde yapmış bunun

sonucunda katılımın az olduğu, bu nedenle duyuruların “Veli Toplantısı” şeklinde yapılması

kararı alınmış ve katılımın arttığı; ayrıca düşük sosyo-ekonomik bölgede bulunan okullarda

katılımın yüksek sosyo-ekonomik bölgede bulunanlara göre daha fazla olduğu

gözlemlenmiştir. Öğretmen eğitimlerini alan ve yaş ortalaması 50 yaş ve üzeri olan

öğretmen grubunun çoğunlukla eğitime katılım konusunda motivasyonlarının düşük olduğu,

öğrencilerine yönelik tutumlarında farkında olmadan istismarı bir davranış değiştirme

yöntemi olarak kullandıkları; öğretmenlerimizin istismarın bildirilmesi konusunda sistem

içerisinde yaşanan aksaklıkların deneyimleyenlerden de edindikleri bilgilerle birleşmesiyle

“bildirim yükümlüğü” konusunda vicdanları ile canları arasında tercih yapar halde oldukları

gözlemlenmiştir

Elde edilen bu sonuçlar doğrultusunda aşağıdaki öneriler verilmektedir.

1. Projenin önce tüm ilçede sonra ilimizde yaygınlaştırılması,

2. Yaygınlaştırılması adına okullardaki rehber öğretmenlere yönelik eğitici eğitimleri

düzenlenmesi,

3. Eğitici eğitimlerinde velilere düzenlenecek eğitimlerin yanı sıra çocuklara yönelik

eğitim modülünün oluşturulması ve uygulanması,

4. Düzenlenecek olan veli ve çocuk eğitimlerinin her yıl düzenli olarak okullarda

tekrarlanması,

5. Mevcut sunumların kullanılması ve eğiticilerin sunumları standart ve aynı örnekler

üzerinden anlatması,

6. Proje kapsamında hazırlanan “Çocuk İstismarı”na yönelik eğitim modülümüzü

ölçen standart bir ölçek olmadığından modülün içeriğine yönelik soru kağıtları Ege

Page 26: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

26

Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi danışmanlığında hazırlanmıştır. Uygulama ve

değerlendirme aşamasında özellikle ölçekte kullanılan dil ile bulunan madde

sayısından kaynaklı ortaya çıkan sorunlar nedeniyle soru kağıtlarının bir

istatistikçi ile iş birliği içerisinde revize edilmesi,

7. Öğretmenlerin seminer dönemlerinde düzenli aralıklarla “Çocuk İstismarı”

konulu eğitimi alarak bu konuda daha donanımlı hale getirilmesi,

8. Eğitim toplantılarında özellikle yoğun katılımın olduğu gruplarda katılımcıların

sayısının sınırlandırılması,

9. Çocuk istismarıyla mücadelede öğretmenin bildirim yükümlülüğü çok büyük

önem arz etmektedir. Bu sebeple, ilgili kanunlarda değişiklik yapılarak kanun

kapsamındaki bildirim yükümlülüğünü yerine getiren öğretmenlerimizin,

korunmasını sağlanmaya yönelik İnsan Hakları Kurulu ile birlikte çalışma

yapılması.

Page 27: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

27

6.KAYNAKLAR

Acehan, S., Bilen, A., Ay, M. O., Gülen, M., Avci, A., & İçme, F. (2013). Evaluation of Child Abuse

and Neglect. Archives Medical Review Journal, 22(4), 591-614.

BECAN Projesi “Çocuk İhmal ve İstismarı Balkan Epidemiyolojik Çalışması” Olgu Temelli İzlem

Çalışması Türkiye Raporu, 2012

Bilge, Y. D., Taşar, M. A., Kılınçoğlu, B., Özmen, S. & Tıraş, Ü. (2013). Socioeconomic status lower

levels of parental knowledge about child abuse, neglect, experiences and discipline methods

used]. Anatolian Journal of Psychiatry, 14 (1), 27-35. Turkish.doi:10.5455/apd.35949

Centers for Disease Control and Prevention (CDC), Understanding Child Maltreatment, Fact Sheet,

2013, www.cdc.gov/violenceprevention/pdf/cm-factsheet--2013.pdf (Erişim Tarihi:15.05.2014)

Canbaz, S., Turla, A., Aker, S., & Pekşen, Y. (2005). Samsun merkez sağlık ocaklarındagörev yapan

pratisyen hekimlerin çocuk istismarı ve ihmali konusunda bilgi ve tutumları. Sürekli Tıp Eğitimi

Derg, 14(11), 241-6.

Çatık, A. E., & Hemşire, Ç. O. (2006). ebelerin çocuk istismarı ve ihmalinin belirti ve risklerini tanıma

düzeylerinin saptanması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 22(2), 103-119.

Christoffersen MN, DePanfilis D. Prevention of child abuse and neglect and improvements in child

development. Child Abuse Review 2009; 18:24-40.

Gölge, Z. B., Hamzaoglu, N., & Türk, B.; Sağlık Çalışanlarının Çocuk İstismarı Ve İhmali

Konusundaki Farkındalık Düzeylerinin Ölçülmesi, J For Med 2012;26(2): 86-96 doi:

10.5505/adlitip.2012.36349

Hornor G. Sexual behavior in children: normal or not?. J Pediatr Health Care 2004;18:57-64.

Kara Ö., Çalışkan D., Suskan E., Ankara İlinde Görev Yapan Çocuk Asistanları, Uzmanları ve

Pratisyen Doktorların Çocuk İstismarı ve İhmali Konusunda Bilgi Düzeyleri ve Yaklaşımlarının

Karşılaştırılması. Türk Pediatri Kurumu Derneği, 2013. Kaynar ET, Dündar C, Peşken Y. Ebelik ve

hemşirelik öğrencilerinin aile içi şiddet konusunda bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Genel Tıp

Dergisi 2007; 17: 105-110.

Keser N, Odabaş E, Elibüyük S. Ana-babaların çocuk istismarı ve ihmali konusundaki bilgi

düzeylerinin incelenmesi. Türkiye Çocuk Hast Der 2010; 4:150-157.

Koçak, C.; Büyükgönenç, L. Toplumdaki Bireylerin Çocuk İstismarı Ve İhmaline Yönelik Bilgi Ve

Görüşleri Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2011; 1:89-104

Yurdakok, K. ; Çocuk İstismarı ve İhmali Sunumu,Çocuk İhmali ve İstismarı Kursu, 27-28.05.2004,

Ankara

www.hasuder.org/belgeler/cocuk_kongre.doc (erişim tarihi 01.05. 2010) (Çocuk İstismarını ve

İhmalini Önleme Kongresi Sonuç Bildirgesi).

Page 28: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

28

7. EKLER

EK 1

Page 29: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

29

EK 2

Page 30: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

30

Page 31: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

31

EK 3

Proje Broşürleri

Page 32: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

32

Page 33: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

33

EK 4

Proje Afişleri*

*Ankara Üniversitesi Çocuk Koruma Birimi’nde görev yapan SHU Özdecan BEZİRCİ ile görüşülerek projede

afişlerin kullanımı için izin alınmıştır.

Page 34: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

34

Page 35: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

35

EK 5

“Çocuk ve Şiddet” Konulu Vaaz

Page 36: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

36

Page 37: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

37

Page 38: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

38

EK 6

“Cinsel İstismar” Konulu Vaaz

Page 39: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

39

Page 40: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

40

EK 7

Proje Yazımı, Ortakların ve Proje Okullarının Belirlenmesi/Proje Hazırlık Toplantıları

(Mayıs-Haziran 2014)

Page 41: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

41

Page 42: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

42

EK 8

Proje Ortakları Toplantıları ve Protokollerin İmzalanması (02 Temmuz 2014)

Page 43: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

43

EK 9

Proje Açılış Toplantısı ve Panelin Yapılması (10 Eylül 2014)

Page 44: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

44

EK 10

Öğretmen Eğitim Toplantılarının Yapılması (Eylül 2014)

Page 45: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

45

Page 46: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

46

Page 47: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

47

Page 48: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

48

Page 49: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

49

EK 11

Din Görevlileri Eğitim Toplantısı (16 Ekim 2014 )

Page 50: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

50

EK 12

Karabağlar İlçesindeki İlk ve Ortaokul İdarecilerinin Eğitim Toplantısı

(15 Ocak 2015 )

Page 51: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

51

Page 52: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

52

Page 53: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

53

EK 13

Veli Eğitim Toplantıları

(Eylül 2014-Ocak 2015 )

Page 54: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

54

Page 55: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

55

Page 56: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

56

Page 57: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

57

Page 58: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

58

Page 59: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

59

Page 60: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

60

Page 61: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

61

Page 62: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

62

EK 13

Çocuk İstismarı Konulu Vaazların İlçede Bulunan Camilerde Okutulması

(23 Ocak 2015/27 Mart 2015 )

Page 63: YARINIMIZDIR‡... · 2015. 10. 26. · 2 MUTLU ÇOCUKLAR YARINIMIZDIR (ÇOCUK İSTİSMARI VE İHMALİNİ ÖNLEME PROJESİ) SONUÇ BİLDİRGESİ PROJE DANIŞMANI Prof. Dr. Cahide

63

10. TEŞEKKÜR

Göreve geldiği günden beri proje kavramına büyük değer veren, sorunların

çözümünün proje bazında olmasını isteyen, bizleri yönlendiren bu projenin ortaya çıkmasında

büyük emeği olan, her türlü desteği sağlayan saygıdeğer Kaymakamımız Mehmet Sadık

TUNÇ’ a,

Bu projenin hayata geçirilmesinde büyük emekleri olan Karabağlar İlçe Milli Eğitim

Müdürü Sayın Halit ASLAN ve Karabağlar Sosyal Hizmet Merkezi eski Müdürü Sayın Y.

Güven GÜNGÖRMÜŞ’e, projenin akademik danışmanlığını yapan Ege Üniversitesi Çocuk

Koruma Birimi Başkanı Prof.Dr. Cahide Aydın’a, Proje Koordinatörleri Sayın Uzm.Fatma

DEMİRCİ ile Sayın Uzm.Tuncay YILMAZ’a, kendilerine bu fikri söylediğimiz andan itibaren

büyük destek veren Karabağlar İlçe Müftüsü Sayın Abdulcebbar ALTUN’a, Karabağlar

Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürü Sayın Ertuğrul SOLAK’a, İl Sağlık Müdürlüğü

Çocuk İzlem Merkezi Sorumlu Hekimi Sayın Sevay ALŞEN’e, İzmir Barosu, Türk

Psikologlar Derneği İzmir Şubesi, Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği İzmir Şubesi ve Kadın

Haklarını Koruma Derneği İzmir Şubesi’ne,

Projemize büyük katkı sağlayan Dünya Bankası Proje Uzmanı Dr. İsmail OKÇAY’a,

Ayrıca bu projenin uygulanmasında büyük emeği olan Çocuk Gelişim Uzmanı Ergül

BAŞARAN BOZKURT, Uzm. Psikolog Dilara İÇÖZ, Rehber Öğretmen F.Bağnu ÖZTÜRK,

Rehber Öğretmen Tayfun YALÇIN ve Psikolojik Danışman Volkan EZELİ’ye,

Projenin uygulanması aşamasında öğretmen eğitim toplantılarına katılarak konunun

hukuki boyutuna ilişkin sunumu yapan Av.Nilgün ŞENTUNA, Av.Nilgün ÖZERKAN,

Av.Ogün KAYAGÜN, Av. Seda AYAZ AKSOY, Av.Ali AYDIN, Av.Şenay ÇÖTE,

Av.Seda GÜRER’e,

Projemizde pilot okul olarak seçilen; Zeyni Hanım İlkokulu, Ahmet Ragıp Üzümcü

İlkokulu, Hüseyin Akdağ İlkokulu, Agah Efendi İlkokulu, Aydınoğlu Mehmet Bey İlkokulu,

Necip Fazıl Kısakürek İlkokulu, Ali Erentürk İlkokulu, Emrullah Efendi İlkokulu, Şehit

Muzaffer Erdönmez İlkokulu, Mustafa Urcan İlkokulu, Nazire Merzeci İlkokulu idarecileri ve

rehberlik servisinde görev yapan öğretmenlere, eğitim toplantılarının planlanması

konusundaki iş birliğine açık ve özverili çalışmaları nedeniyle,

Projemizin ölçeklerinin değerlendirilmesinde veri girişlerini yapan Stajyer Hatice

YILMAZ, Stajyer Ayhan PEKBAY, Psk. Berkay KÖFTECİ, ÇGU Şahin ERDOĞAN,

Sosyolog Cemal SOYSAL’a

İstatistiksel analizleri yaparak projemize büyük katkı sağlayan Türkiye İstatistik

Kurumu İzmir Bölge Müdürlüğü’nde görevli İstatistikçi Süheyla DENİZ’e,

Çocuk istismarını ve ihmalinin önlenmesi amacıyla hazırlanan “Mutlu Çocuklar

Yarınımızdır” projesi sonuç bildirgesini raporlaştıran Çocuk Gelişim Uzmanı Ergül

BAŞARAN BOZKURT ve Uzm. Psikolog Dilara İÇÖZ’e en derin sevgilerimizle teşekkürü

bir borç biliriz.