WELKOM

Naomi GeensInspiratiedag: de bibliotheek als ontmoetingsplek

15/10/19

2

3

4

Foto: Caroline Boudry

Hoe kan de bibliotheek een ontmoetingsplek zijn voor een steeds diverser publiek?

5

Foto: Caroline Boudry

6

Foto: Caroline Boudry

7

Foto: Caroline Boudry

Crèche, dat is niet goed voor– misschien veel babbelen, mensen

babbelen, dat is niet café. … Je moet respect hebben voor

iedereen. Dat is twee minuten ‘Hallo, hoe gaat het? Alles goed?’

Maar ‘Hallo, hoe gaat het en wat is er gisteren gebeurd in

Palestina?’ Dat is– nee. Je mag buiten praten.

Nochtans vertelt Zoran dat hij bijna altijd alleen is. Als hij iemandziet, slaat hij graag een praatje of maakt een grapje. Zo is hij ookbekend onder zijn vrienden en familie in Irak. Sociaal contact,praten met mensen is voor hem nu prioritair.

8

Foto: Caroline Boudry

Ik heb gezegd aan het OCMW: ‘zoek een plaats voor mij voor

praten’. Jullie zeggen: ‘heb geen werk’ maar ik wil met mensen

praten. Klein beetje ik zal betalen, maar laat me] praten. lacht.

Die oefenkansen heeft hij nodig om beter Nederlands te kunnen. Zelf kent hij nauwelijks mensen.

Alleen één vrouw, die vrouw komt naar hier, één keer per maand,

dat is niet genoeg voor ons.

9

Sociale steun

10

Basisbehoefte Ongelijkheid

Onder ’gelijken’ Diversiteit

Sociale cohesie

11

In-/uitsluiting Consensus

Kleine ontmoeten Tegenspraak

De bibliotheek als transitieruimte

• Soenen: belang van semi-publieke plaatsen zoals de tram, het park, passageplekken, … waar een mix elkaar treft. Meervoudige identiteiten, rollen, … wisselen elkaar af en zijn gelijktijdig aanwezig.

• Duyvendak: Publieke ruimte als hybride ruimte, niet vast, wel tijdelijk gedeeld

• Ghorashi: “emptiness”, tussen-ruimtes• Vandenborre: ontruimde ruimte

Ø oefenruimte voor het samen-leven

De bibliotheek als transitieruimte

In samenleving met ongelijkheid:• Is gevoel van gelijkwaardigheid heel belangrijk• Evenals zorgen voor respect en diversiteit• Tussenkomen in situaties van in- en uitsluiting

(beleidspraktijken!)

13

’de medewerkers hebben mij daar

wel in geholpen. Die hebben wel op

tijd gezegd van ’er is hier nu

iemand bij, we kunnen niet alleen

Berbers praten’’ (Sofie)

’ik zeg alleen maar dat de

begeleiders heel veel de sfeer

geven. Ik zie duidelijk een verschil

met hier en het park, dat de

kinderen hier gelijk zijn’ (Wendy)

14

Foto: Caroline Boudry

Rol van de medewerker

Inrichting van de ruimte

We brengen meer zuurstof en ook meer kleur… Niet met het doel om tot een bepaald resultaat (of consensus) te komen. Het mag hier gewoon

naast elkaar op tafel liggen.

Vindt ontmoeting altijd, overal en tussen iedereen plaats? Moet dat?

17

Foto: Caroline Boudry

18

21

Foto: Caroline Boudry

HANDELEN

VISIE

SPREKEN

= of ≠

De poortwachter

23

HalGarden(het poortje wordt gesloten)

‘het is nog een keer (dat we het vragen), maar zijn jullie

zeker dat ze in november naar school gaat?’

‘ik ga het poortje opendoen zodat je binnen kan komen. –Dikke zoen aan mama. – Voilà.

Verandering in setting = verandering in scriptBezoekers co-actor, maar scripts wijzigen niet

25

Foto: Caroline Boudry

Kinderen als ‘brokers’ & ‘breakers’ van relaties

Geen energie Verhuizen Sociaal netwerk onder druk

Elk gezin voor zich?

Drempels om steun te zoeken/vragen Eigen gedachten

Het/de onbekende ‘de-coderen’

Belang van contact met lokale mensen maar uitdaging bij verschil

Een plek voor iedereen?

Diversiteit als kans Diversiteit en uitsluiting Her-groeperen

Soms is het verwarrend voor mij, zeker als een buitenlander. Ik

slaag er niet altijd in mensen goed te ‘lezen’. Mijn man kan dat

beter. (Aleksandra)

‘Ge zijt in u milieu, ge kent de

ouders’ ’Ge hebt er meer een

straatleven’ (Raymond)

De gang van zaken…

ici on se parle

Groeten / vermijden = beleefd

• Mensen vermijden elkaar • Beleefde vermijding = sociaal gedrag

• Staf en bezoekers groeten elkaar• Elke bezoeker wordt individueel aangesproken • Bezoekers wachten hun beurt af / maken plaats

28

Groeten / vermijden = beleefd

• Mensen vermijden elkaar • Beleefde vermijding = sociaal gedrag

• Staf en bezoekers groeten elkaar• Elke bezoeker wordt individueel aangesproken • Bezoekers wachten hun beurt af / maken plaats

29

30

• Belang van ZIEN en GEZIEN WORDEN• Duurzame én kortstondige contacten• Steun én familiariteit / herkenbaarheid

• Niet vanzelfsprekend

• Elkaar tegenkomen ≠ elkaar ontmoeten

Inrichting van de ruimte

32

Foto: Caroline Boudry

Bewegingenin de ruimte

33

Foto: Caroline Boudry

57

Foto: Caroline Boudry

57

Foto: Caroline Boudry

Tegenkomen ≠ Ontmoeten

Toeval?

• “Spontane” contacten• Enkel voor kansrijke gezinnen?• Drempels…

• Enkel meer van hetzelfde (gelijkgezinden)

34

• Staf: organisatorische aspect?• Bezoekers: sfeer?

Of Missie...?

Alé, ge moet nu ne keer kijken, die Afrikanen zitten

allemaal t’hope’, dat is toch wel wreed hé?!

Een gastheer/-vrouw voor de buurt

35

‘Ik vond dat heel bedreigend. Je hebt niets.

Er is geen methodiek of

activiteit om je achter te

verschuilen en dat in een

maatschappij waar je altijd

druk bezig moet zijn.’

“

”

36

Foto: Caroline Boudry

Foto: Tierlantuin

dat is niet voor die tas soep hé,

hier kan ik ne keer een klap’ke doen met de mensen,

anders zit ik ook maar heel de tijd alleen’

“”

It’s (not at) all about the coffee

• Tekst hier schrijven

37

Een koffieklets is, vind ik, dan geraak ik er heel moeilijk tussen om mij

ook in de groep een plaats te vinden. Als er vertaald wordt en iedereen

zoekt naar een taal die iedereen begrijpt, dan is dat voor mij

gemakkelijker. Want dan zoeken ze naar iedereen.

“”

38

Foto: Caroline Boudry

Inzetten op ontmoeting is niet niets en het gaat niet zomaar: het is professioneel handelen.“

”

Aandacht voor élke bezoeker

39

Aandacht voor het samen-leven

40

An expert in not being THE expert

41

ONVOORSPELBAAR

TEGENSPRAAK

Literatuur

• Geens, N. (2015). Social support and social cohesion in services for young children: A study of interactions among parents and between parents and professionals. Doctoraatsproefschrift, Vakgroep Sociaal Werk & SocialePedagogiek. Ugent.

• Geens, N., Lambert, L. & Hemeryck, I. (2017). Ontmoeten is simpel… maar niet altijd gemakkelijk. Amsterdam: SWP.

• Duyvendak, J.W. (2011). The politics of home. Belonging and nostalgia in Western Europe and the United States. Hampshire: Palgrave Macmillan.

• Ghorashi, H. & Ponzoni, E. (2014). Reviving agency: taking time and making space for rethinking diversity and inclusion. European Journal of Social Work, 17(2), 161-174. Doi: 10.1080/13691457.2013.777332

• Soenen, R. (2006). Het kleine ontmoeten: Over het sociale karakter van de stad. Antwerp: Garant.

• Vandenborre, R. (2014). Van aanraakbaarheid rijk. Ontmoetingsruimten voor kleine kinderen en ouders. Kessel-Lo: Literarte.

42