Post on 20-Feb-2017
Waarin is vasculaire
dementie anders?Anjes Verheggen en
Kees Spapens
01-02-2016“Iedere (demente) mens is uniek”
Vraag aan de zaal
Wat hier verteld wordt geldt misschien voor iemand met
de ziekte van Alzheimer, maar niet voor mijn partner!
De adviezen gaan in mijn situatie niet op.
Doelen
Wat is vergeetachtigheid en wanneer wordt het een
dementie
Inzicht in verschil tussen Alzheimerdementie en vasculaire
dementie, terwijl de praktijk weerbarstig blijft.
Waardoor wordt het gedrag bij dementie bepaald
Met iemand met een vasculaire dementie ga je anders om
dan met iemand met een Alzheimerdementie.
Eigen ervaringen
Situatie dementie – 1 -
Nadat mijn vader was opgenomen in het verpleeghuis bleef hij 6 weken lang mijn zus bellen met de vraag, wanneer ze hem weer kwam ophalen. De directeur zou vast binnenkort ontdekken, dat er heel wat spullen hierheen gebracht waren en dan kon hij het wel schudden, was zijn angst.
Situatie dementie – 2 -
Jan had geen zin in eten.
Hij vindt het maar niks,
dat hij daar in dat
kamertje zit. Maar het is
twaalf uur.
Zo dadelijk wordt het
eten opgediend.
Uw situatie.Herkent u dit soort situaties?
Welke situatie wilt u naar voren brengen?
Lichamelijke kwalen
Geneesmiddelen
Voeding
Dementie
Slecht zien, slecht horen
Depressie
Rouw
A. Verheggen 01-02-2016
Oorzaken van geheugenproblemen
Vergeetachtigheid
Normaal Niet normaal
Detail vergeten Hele gebeurtenis vergeten
Aanknopingspunten helpen bij herkennen
Aanknopingspunten helpen niet
Normaal functioneren Verstoring dagelijks functioneren
A. Verheggen 01-02-2016
A. Verheggen 01-02-2016
• Geheugenstoornissen
• Problemen met praten
problemen met begrijpen
problemen met herkennen
problemen met handelen
• Verstoring van dagelijks
functioneren
Dementie - theorie
Zelfstandig functioneren gaat
achteruit
meer bijsturen, meer helpen
Veranderingen in gedrag
en karakter
grover in de mond / timide
Minder initiatief en minder interesse
zitten te zitten
A. Verheggen 01-02-2016
Dementie in de praktijk
A. Verheggen 01-02-2016
Vasculair20%
Overig15%
Alzheimer
60 - 70%
Alzheimer 60 – 70 %
Vasculair 20 %
Overig 15 %
Oorzaken van dementie
VasculairAlzheimerNormaal
Stapeling van
abnormale eiwitten
Afname hersencellen
Stoornis in
bloedvoorziening
Beschadiging hersenweefsel
A. Verheggen 01-02-2016
Oorzaken van dementie - vervolg
Alzheimer Vasculair
Oorzaak Eiwitstapeling Stoornis doorbloeding
Verloop Geleidelijke achteruitgang Plotseling begin
Wisselingen
Met stapjes achteruit
Lichamelijke achteruitgang
pas later
Vaak ook lichamelijke
achteruitgang
(Lopen, spraak)
Gedrag Geen besef Vaak wel besef
Hierdoor emotioneel
A. Verheggen 01-02-2016
Verschil Alzheimer en Vasculair
Oorzaak
Alzheimer én vasculair
Dus ook in de praktijk
verschijnselen van
Alzheimer en vasculair!
A. Verheggen 01-02-2016
Alzheimer
Overig
Vasculair
Dementie: combinatie van oorzaken
Hoe merk je vasculaire tekenen op?
Traag in handelen en praten: komt moeilijk to the point
Persoon weet zelf best, dat er vergeetachtigheid speelt
Soms goede momenten zaaien twijfel
Vaker sombere stemming dan vroeger
Problemen met inschatten eigen vaardigheden
Verarmde taalproductie, of stoornis in taal
Emotionele uitbarstingen
Gedrag bij vasculaire tekenen
Persoonlijkheid
Psychische toestand
Handelen omgeving
Sociaal-economische
status
Ziekte
Blijft langer intact
maar verandert ook
Somberder
Merkbaar anders
Mogelijkheden…..
Bijkomende kwalen
Gedrag bij dementie
Oorzaak dementie, vaak combinatie
Persoonlijkheid / karakter
Relatie met partner / familie
Dus:
Meerdere factoren spelen een rol
Iedere (demente) mens is uniek
Behandeling
bloeddruk
suikerziekte
cholesterol
Gezonde leefstijl
voeding
bewegen
niet roken
ontspannen
Niet te genezen
Soms vertraging
Denken in
mogelijkheden
Wat kunt u zelf doen?Medisch
A. Verheggen 01-02-2016
Behandeling van dementie
Uw situatie.Wat komt u tegen in de praktijk?
Situatie dementie – 3 -
Janne merkt, dat de leeftijd gaat
opspelen en ergert zich aan haar
vergeetachtigheid. De huisarts
spreekt van een opmaat, die tot
dementie kan leiden. Ze heeft
tegen haar partner gezegd, dat die
alles maar af moet zeggen.
Ze schaamt zich er voor, dat ze bij
tennissen de stand niet meer kan
bijhouden.
Situatie dementie – 4 -
“Het is alsof het leven me als los zand door de vingers glipt”
Adviezen
Prikkelarm mag
Vergeet stemmingsproblemen niet te behandelen
Zorg bieden gaat boven autonomie handhaven
Niet eindeloos doorvragen
Geef uitleg over voorkomende wisseling van stemming
Vermijd stress
Werk toe naar acceptatie; wat lukt nog wel?
Practische oplossingen / hulpmiddelen
Wat neem je mee van deze avond?