www.acaciawater.com

12 MRT 2019Verzilting en zoetwatertekort

Jouke Velstra

Wat is er aan de hand

• De problematiek in het waterbeheer en landbouw

omvatten

• Verzilting

• Zoetwatertekort

• Beiden sterk verbonden met

– Agrariër

– Waterbeheerder

Zoet en zout in perceel

Bolle neerslaglens

• Neerslaglens en capillaire werking

4

Voorbeeld zoutschadeTexel

drainage

geul

structuur

Neerslaglens dikte

• Kweldruk

• Drainafstand

• Draindiepte

• Bodemtype

TekstvlakVanaf sloot brak tot zout in perceel

Voorbeeld zoutschadeSexbierum

Invloed tussendraineren

Optrekkend zout

• Bij afwezigheid van neerslaglens risico op

optrekkend zout naar de wortelzone

Zoetwater zone

Situatie huidig

Invloed sloot op perceel is beperkt

• Peilopzet geeft alleen in de sloot een lagere zoutbelasting

Sloot

Sloot

Drain Drain Drain Drain

Verzoeting dankzij IJsselmeer

• Pas sinds de jaren 30 beschikking over zoet water

door aanleg van afsluitdijk en IJsselmeer

1930 2007hnk-water.nl

Doorspoelen van het watersysteem

Zoutbelasting uit kwel (kg/ha/jr) Verspreiding gebiedsvreemd water(juli, droog jaar)

Doel van waterinname

Doorspoelen (o.a. onderdrukken van hoge zoutgehaltes) 45%

Peilhandhaving (Compensatie verdamping) 35%

Beregening 15%

Overig 5%

0

500

1000

1500

2000

2500

3000

3500

4000

jan/

02

feb/

02

mrt/

02

apr/0

2

mei

/02

jun/

02

jul/0

2

aug/

02

sep/

02

okt/0

2

nov/

02

dec/

02

jan/

03

feb/

03

mrt/

03

apr/0

3

mei

/03

jun/

03

jul/0

3

aug/

03

sep/

03

okt/0

3

nov/

03

dec/

03

Volu

me

(Mm

3/m

nd)

Month

IN

OUT

IN from river IJssel

OUT Surplus -> Afsluitdijk

Watertekort 2003

15(Hurk, 2005)

16 Mm3/d

Herhalingstijd nu en toekomst

Regionaal grote verschillen

Veranderend landgebruik

• Afname landbouwareaal maar wel toename

kapitaalintensieve en verziltingsgevoelige teelten

Spagaat tussen vraag en aanbodvan zoet water• Toename verzilting– Zeespiegelstijging

– Bodemdaling

– Toename neerslagtekort

• Toename verdamping

• Trend hoog rendements

gewassen

• Meer water nodig voor

doorspoelen

• Toename in vraag voor

beregening

• Meer water nodig voor

peilhandhaving

• Toename voor beregening en

hoge kwaliteitseisen

Toename watervraagGoeree Overflakkee

20

220 220 220chloride conc.in de sloot (mg/l)

Van gletsjer naar regenrivier

Spagaat tussen vraag en aanbodvan zoet water• Toename verzilting– Zeespiegelstijging

– Bodemdaling

– Toename neerslagtekort

• Toename verdamping

• Trend hoog rendements

gewassen

• Meer water nodig voor

doorspoelen

• Toename in vraag voor

beregening

• Meer water nodig voor

peilhandhaving

• Toename voor beregening en

hoge kwaliteitseisen

• Afname met beschikbaarheid van het water door een afname van

de afvoeren in de grote rivieren

Onderlinge afhankelijkheid

12 MRT 2018Bedankt voor uw aandacht

van Hogendorpplein 4, 2805 BM Gouda

telefoon: 0182 - 686 424

info@acaciawater.com | www.acaciawater.com

Vraag en aanbod water

beschikbaarheid vraag

overschot tekort

time

watervolume & kwaliteit

Waardoor is er toename van verzilting?

• Inpoldering

26

Waardoor is er toename van verzilting?

• Zeespiegelstijging

• Effect is relatief beperkt

direct aan de zee

27

Waardoor is er toename van verzilting?

• Bodemdaling

28

Klimaatverandering

29

2050 2100

G G+ W W+ G G+ W W+

+1°C +1°C +2°C +2°C +2°C +2°C +4°C +4°C

Winter average precipitation increase 4% 7% 7% 14% 7% 14% 14% 28%

Summer average precipitation increase 3% -10% 6% -19% 6% -19% 12% -38%

potential evaporation increase 3% 8% 7% 15% 7% 15% 14% 30%

Worldwide temperature rise