Boekensteun: crowdfunding

voor erfgoedorganisaties

Vlaamse Erfgoedbibliotheek

Sam Capiau

Studienamiddag Heemkunde Actueel

15-11-2014

Proloog: crowdfunding…

Hoofdstuk I : Vlaamse Erfgoedbibliotheek

Hoofdstuk II: Boekensteun

Hoofdstuk III: geleerde lessen

Hoofdstuk IV: toekomst

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 2

INHOUDSTAFEL

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 3

CROWDFUNDING

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 4

CROWDFUNDING

Definitie:

“Crowdfunding representeert de

mogelijkheid om voor een bepaald

project via een open oproep - met

behulp van het internet - een vooraf

bepaalde hoeveelheid financiële

middelen te vergaren van een

ongedefinieerd (en groot) netwerk van

mensen, in ruil voor een immateriële,

dan wel materiële beloning”

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 5

CROWDFUNDING

Verschillende vormen:

Donatie

Beloning of voorfinanciering

Lening

Aandelen

vnl. gebruikt in creatieve en culturele sector

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 6

HOOFDSTUK I

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 7

Vlaamse Erfgoedbibliotheek

Netwerkorganisatie van zes

partnerbibliotheken

Opzet: kennis delen en verspreiden rond:

Bibliografische ontsluiting (catalografie)

Culturele ontsluiting

Digitalisering

Publiekswerking

Preservering/Conservering

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 8

‘De wet van de Remmende

Achterstand’ (2012)

Onderzoek i.o.v. Vlaamse Erfgoedbibliotheek

bij 25 instellingen

> strategische nota met beleidsaanbevelingen

Noden en behoeften op het gebied van

preservering en conservering, bibliografische

ontsluiting en digitalisering

Ontnuchterende resultaten

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 9

Resultaten preservering/conservering

Magazijnen: te klein en niet aangepast aan

hedendaagse bewaringsnormen

Onvoldoende voorzieningen tegen

calamiteiten zoals diefstal, waterschade en

brand

Amper 4/25 heeft minstens 1 VTE personeel

voor behoud en beheer

Te weinig expertise

Hoge noden,

kleine budgetten

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 10

HOOFDSTUK II

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 11

British Library

Symbolische adoptie

Verschillende bedragen

15 jaar: 700.000 pond

Voor restauratie/

conservering, soms aankoop

Populair in Angelsaksische wereld

< liberaal model

< cultuur van filantropie

Inspiratiebron

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 12

Museum Meermanno (°2011)

Aanleiding: bezuinigingen

Resultaten:

Tienduizenden euro’s ingezameld

Verdubbeling bezoekerscijfers op drie jaar

Inspiratiebron

Projectplan

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 13

Adopt-a-Book campagne

Communicatie

Fondsenwerving

Crowdfunding

Meerdere bibliotheken

1 online platform

Concrete projecten rond

conservering/restauratie

Doelstellingen

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 14

Communicatie- en

fondsenwervingscampagne

Kennis: ervaring opdoen en expertise

verwerven

Draagvlak: sensibiliseren van een breed

publiek

Geld: fondsen werven voor behoud en beheer

van erfgoedbibliotheekcollecties

Proeftuin: experiment naar haalbaarheid van

crowdfunding als flankerende

financieringsvorm

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 15

“Adopt-a-Book”: een project met vele partners

Samenwerking

www.boekensteun.be

Eén portaalsite: 17 oktober gelanceerd

i.s.m. Voordekunst.nl

die donateurs in contact brengt met diverse

projecten:

Restauratie oude druk

Zuurvrij verpakken historische kaarten

Digitaliseren muziekhandschrift

Verpakken en digitaliseren tijdschriften

…

die online betalingen mogelijk maakt

die donateurs beloont met:

Symbolische tegenprestatie

Fiscaal attest1615-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

www.boekensteun.be

1715-11-2014 Vereniging van Antwerpse Bibliofielen

www.boekensteun.be

1815-11-2014 Vereniging van Antwerpse Bibliofielen

Resultaten na één jaar

Elf projecthoudersGrootseminarie Brugge

Cultuurbibliotheek Brugge

FotoMuseum Provincie Antwerpen

Museum Plantin-Moretus

Conservatorium Brussel

Openbare Bibliotheek Brugge

TRAM41 Turnhout

Damiaancentrum

Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen

Abdijbibliotheek Bornem

Heemkring Triverius

1915-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

Resultaten na één jaar

Elf projecthouders6 projecten behaalden 100% of meer

3 projecten met 64%, 66% en 80%

2 projecten met 16% en 19%

Totalen34.290 € opgehaald (totale doelbedrag: 31.230 €)

538 donateurs

64 € gemiddelde gift

40 € mediaangift

2015-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

2115-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

Resultaten na één jaar

Beoordeling door projecthouders

Financieel: 8,2/10

Draagvlak of visibiliteit van de instelling:

8,4/10

Aantal donateurs: 6,2/10

Donateurs

+/- 70% komt uit ‘eerstegraadsnetwerk’

Tegenprestatie als motivatie lijkt minieme rol

te spelen

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 22

HOOFDSTUK III

Crowdfunding is hard werken en vergt

een goede voorbereiding

Filmpje, projecttekst, projectbeeld

Publiekscampagne

(Lokale) pers benaderen

Publieksevenementen

Donateurs (individueel) benaderen

Nazorg: rapportering, donateurs bedanken

en belonen

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 23

Crowdfunding = communicatie

Toon passie, enthousiasmeer

Mensen laten dromen: ‘case

statement’

Waarom vragen we om geld?

Hoe kan donateur verschil

maken?

Hou donateurs op de hoogte

Plaats de donateur centraal

(niet alleen over jezelf praten)

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 24

Samenwerking met Koning

Boudewijnstichting

Baken van vertrouwen (65% donateurs)

Fiscaal attest als stimulans om (meer) te

geven

Mediaangift = 40 €

Rekeningnummer

Overschrijvingsformulieren

Aantal online en offline giften ± 50/50

25

Geven aan erfgoed = ‘intrinsieke

motivatie’

Hoge gemiddelde gift, minder impulsief

Tegenprestatie ≠ motivatie om te geven

(misschien) wel motivatie om MEER te geven

2615-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

Niet elk project is geschikt voor

crowdfunding

Urgentie

Restauratie van een beschadigd object

Emotie

“ons collectief erfgoed dreigt te verdwijnen”

Uniciteit

Topstukken

Bijzondere of ‘exotische’ objecten

2715-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

Filmpje

Traditioneel: filmpje is essentieel voor

crowdfunding

Succes = vnl. afhankelijk of je filmpje ‘viraal’

kan gaan (≠ gelukt met Boekensteun)

Maar:

Dwingt je om boodschap kort en duidelijk te

verkondigen

Toont engagement

Bruikbaar op publieksevenementen

Betrek peter/meter van de campagne

2815-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel

Aandachtspunten

Intern draagvlak is essentieel

Realistisch doelbedrag

Fiscaal attest

Combinatie online – offline

Winst is niet alleen

financieel

Extra visibiliteit

Onbekende schenkers aantrekken

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 29

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 30

HOOFDSTUK IV

Eind 2014

Einde projectsubsidie

Nieuwe samenwerking bekijken

Voordekunst

Koning Boudewijnstichting

Begin 2015

Lancering ‘toolbox’: www.velekleintjes.be

Doorstart www.boekensteun.be

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 29

Sam Capiau

Projectmedewerker

+32 (0)3 338 87 94

sam@vlaamse-erfgoedbibliotheek.be

15-11-2014 Studienamiddag Heemkunde Actueel 29