Post on 11-Mar-2021
Reformatie en Contrareformatie
Gunstig klimaat voor
godsdienstige hervormingen:
In de 15e eeuw was het
humanisme al ontstaan :
Erasmus Lof der Zotheid ……de
mensen werden kritischer en
zelfbewuster
Wantoestanden in de kerk
Angst voor het hiernamaals
Boekdrukkunst
Wantoestanden in de kerk
Pausen hadden geen gezag: desinteresse en bandeloos leven
Wantoestanden in de kloosters : in het klooster om de verkeerde redenen
Verkoop van aflaten
Enorm vertoon van pracht en praal : hoge belastingen om alles te bekostigen
14e en 15e eeuw geestelijke onrust
Door regelmatig terugkerende
oorlogen, hongersnood en
pestepidemieën leefden de mensen
met een voortdurende angst voor de
dood en – misschien meer nog – voor
de hel.
Heksensabbat
Schilder Tenniers - sabbat
Kortom………
De 14e en 15e eeuw was een periode van grote geestelijke onrust
De kerk stond machteloos tegenover deze onrust doordat ze door het morele verval steeds minder gezag kreeg
Door het humanisme (+ boekdrukkunst) werden de mensen steeds kritischer…
..en dus was de tijdrijp voor godsdienstige hervormingen
Luther (1483-1546)
Wilde de katholieke kerk van binnenuit hervormen
Kritiek mag, opstand niet
Verzette zich tegen handel in aflaten
Genade zaak van God; kun je niet verdienen
Tussenkomst heiligen en geestelijkheid dus ook niet nodig
31 oktober 1517: stellingen te Wittenberg
1521:Rijksdag te Worms Excommunicatie en banvloek door paus
Bescherming keurvorst van Saksen
1521: Luther vertaalde het Nieuwe Testament in het Duits……mensen hadden priesters niet meer nodig om bijbel te lezen
Calvijn (1509-1564)
Predestinatie
Strenger, minder compromissen
Streven naar een eigen staat
Strakke organisatie van de kerk
sober
Sankt Peterskirche Wenen
Interieur in Barok-stijl
St. Bavo-kerk Haarlem 1673
Sober interieur
Contrareformatie
Hervormingen vanuit de katholieke
kerk
1545-1563: Concilie van Trente
Misstanden in de kerk aanpakken
Betere opleiding priesters
Versterking positie paus
Latijn enige taal eredienst
Zielenvisserij 1614 -
Adriaen van de Venne