Colloqium BFP 09-12-2004

Vlaamse Vereniging voor schoolpsychologie

Het plaat(s)je van de schoolpsycholoog

Maria De Beuckeleer, Voorzitter VVSPProf. Karine Verschueren, KULeuven

Colloqium BFP 09-12-2004

Evolutie• Plaatje : Diagnosticus

Leerlingenbegeleider

• Plaats : School extern

Schoolintern

Colloqium BFP 09-12-2004

Plaat(s)je van de schoolpsycholoog

1. Maatschappelijke

2. Beleidsmatige/ legistieke

3. Onderwijskundige veranderingen

= antwoord op

Colloqium BFP 09-12-2004

Verruiming• Diagnose

• Leren

• Leerling

• Individu

• Expert

begeleiding

leven

context

groep (vnl school)

coach

Colloqium BFP 09-12-2004

Diagnose begeleidingVóór 1975 Diagnose i.f.v. - studiekeuze - overstap BuOTAAKKLAS Diagnostisch procesDiagnose handelingsgericht

HandelingsplanRemediëren

Colloqium BFP 09-12-2004

Leren - leven

Cognitief psychischsociaal-relationeel

Colloqium BFP 09-12-2004

leerling - context

Leerling SchoolThuisVrije Tijd

Colloqium BFP 09-12-2004

Expert - Coach

Colloqium BFP 09-12-2004

Individu - groep

Leerkrachten : - moeilijk gedrag- leerstoornissen

Ouders - schoolbetrokkenheid- probleemgedrag

Colloqium BFP 09-12-2004

Tendensen• Aanvankelijk :

scholingsgraad van arbeiderskinderen

• Oog voor moeilijker lerend kind

 

• Meer aandacht voor maatschappelijk kwetsbaren in de maatschappij

 

•SBO-PMS

•Remediëren•Partiële stoornissen

•Lkr - onderwijs•Zorg•Sec. Ond. : Vertr. - Ikr

•privé => gesubsidiëerd  •Inrichting TK  •Verdrag van R. v/h Kind

•GOK I

Colloqium BFP 09-12-2004

Tendensen (vervolg)

• Nieuwe uitdaging: AN, NT2

• Meer zorg voor alle lln op alle aspecten voor hun ontwikkeling

 • Maatschappelijk druk om

te presteren :* ind II: op voet gevolgd

meteen remediëren* scholen: zichtbaar

maken v result. /leerwinst

 

• Zorgcoördinator in BaO

• Inclusief onderwijs

 

• GOK II

•(GOK III)

Colloqium BFP 09-12-2004

CLB

4 domeinen :

• Leren en studeren• Preventieve gezondheidszorg• Schoolloopbegeleiding• Psychisch en sociaal functioneren

Decreet dec. 98

Colloqium BFP 09-12-2004

CLB (vervolg)

• Subsidiair• Multidisciplinair• Vraaggestuurd• Emancipatorisch

individuele begeleiding + systeembegeleiding directe + indirecte begeleidingRemediëren + preventief

Colloqium BFP 09-12-2004

School

• Vertrouwensleerkracht

• Zorgcoördinator

• Interne leerlingenbegeleiding

Colloqium BFP 09-12-2004

Leerlingenbegeleiding

CLB SchoolSchool-externe school-interne

OnderwijsMaatschappelijk

Beleid

Vernieuwd profiel van deschoolpsycholoog

Colloqium BFP 09-12-2004

Profiel schoolpsycholoog• Recente ontwikkelingen in

leerlingenbegeleiding en onderwijs in Vlaanderen

• Internationaal gangbare profielen

Colloqium BFP 09-12-2004

Internationaal gangbare definities schoolpsychologie

• International School Psychology Association:“professionals prepared in psychology and education who are recognized as specialists in providing psychological

services to children and youth within the context of school, families and other settings that impact their growth and

development”

• National Association of School Psychologists:“school psychologists have specialized training in both

psychology and education”

Colloqium BFP 09-12-2004

Internationaal gangbare definities schoolpsychologie

• University of Berkeley:“the school psychologist is the cognitive, social and

behavioral scientist in the school setting who designs, administers and/or participates in a school psychological

services delivery system”

“scientist-practitioner”

Colloqium BFP 09-12-2004

Wie zijn schoolpsychologen?• gedragswetenschappers• thuis in psychologie én onderwijs• bevorderen van de ontwikkeling en het

functioneren van kinderen en jongeren in schoolse context

door interventies

leerlingen zelf (determinanten in) school- en thuisomgeving

- cognitief en psychosociaal- eigen ontplooiing en

maatschappelijke aanpassing

Colloqium BFP 09-12-2004

Wat doen schoolpsychologen?

kerntaken1. Psychodiagnostiek2. Directe interventies3. Indirecte interventies4. Preventie en educatie5. Onderzoek en beleidsvoering

Colloqium BFP 09-12-2004

Psychodiagnostiek(“Assessment”)

• leerontwikkeling, psychosociale ontwikkeling, schoolloopbaan

• kind én omgeving• proces van diagnostische besluitvorming• wetenschappelijk verantwoord en

cliëntgericht

Colloqium BFP 09-12-2004

Directe interventies• vragen en problemen met betrekking tot

leren, psychosociaal functioneren, schoolloopbaanbeslissingen

• vaak: counseling en interventies vanuit leertheoretisch kader

Colloqium BFP 09-12-2004

Indirecte interventies• begeleiden van leerlingen via ouders,

leerkrachten, …• “consultatief werken”• remediërend en preventief

Colloqium BFP 09-12-2004

Preventie en educatie• ontwikkelen en implementeren van

preventieve of educatieve programma’s• met betrekking tot psychosociale

problemen, (geestelijke) gezondheid, bevorderen onderwijskansen, …

• in samenwerking met partners in de school en het hulpverleningsnetwerk rond de school

Colloqium BFP 09-12-2004

Onderzoek en beleidsvoering“Research and planning”

• meedenken met en bijdragen aan (zorg)beleid van de school

• o.a. evalueren van effectiviteit van interventies, verspreiden en implementeren van nieuwe kennis in verband met leren of gedrag in school, …

Colloqium BFP 09-12-2004

Implicaties voor opleiding en (na)vorming

Opleiding afgestemd op profiel– inhoudelijke kennis met betrekking tot

centrale begeleidingsdomeinen– diagnostische en

begeleidingsvaardigheden• directe interventies• indirecte interventies• preventieve programma’s

– basiskennis met betrekking tot onderwijs– gedragswetenschappelijke en

methodologische basis

Colloqium BFP 09-12-2004

Uitdagingen voor de toekomst

• sterkere profilering van de psychologie in het domein van onderwijs

• verdere bekendmaking van specialisatie in schoolpsychologie en recente invulling

• meer aandacht voor wetenschappelijk onderbouwde praktijk

• supervisie van beginnende schoolpsychologen ?