Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid? David Hume

Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid?

Libertarist: vrijheid is kunnen kiezen wat je wilt(zie UOP)

David Hume

Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid?

Libertarist: vrijheid is kunnen kiezen wat je wilt(kunnen bepalen wat je wilt)

Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt

David Hume

Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid?

Libertarist: vrijheid is kunnen kiezen wat je wiltof: keuzevrijheid

Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt of: afwezigheid van dwang

David Hume

Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid?

Libertarist: vrijheid is ongedetermineerd kunnen kiezen

Compatibilist: vrijheid je gedetermineerde keuze kunnen uitvoeren

David Hume

Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid?Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt

of: afwezigheid van dwang

David Hume

Afwezigheid van welke dwang?

• Fysieke dwang?

Afwezigheid van welke dwang?

• Fysieke dwang?

• Niet-fysieke dwang?

?

Afwezigheid van welke dwang?

• Fysieke dwang?

• Niet-fysieke dwang?

• Interne dwang?

Lees de tekst van David Hume

pp 131-134

Uit? Lees 2.4.2, 2.4.3

Klassiek compatibilisme

Wat is vrijheid?Compatibilist: vrijheid is kunnen doen wat je wilt

of: afwezigheid van dwang

David Hume

Maar wat je wilt is wel gedetermineerd, en wat je doet is het noodzakelijk gevolg

van wat je wilt.

Maar Hume, je hebt het nu alleen maar over oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid, het ging toch

juist om vrije wil?

Je moet twee dingen begrijpen:1. De echte aard van oorzaak en

gevolg en noodzakelijkheid.2. De rol van oorzaak en gevolg en

noodzakelijkheid bij het gebruik van de vrije wil

Oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid

oorzaak en gevolg =

causaliteit of veroorzaking

relatie tussen feiten in de wereld

causaliteit

gebrek aan water dode kamerplant

Maar we kunnen alleen regelmatige opeenvolging in de tijd waarnemen; een bijkomende relatie zien we niet.

We zouden dus ook niets kunnen weten over noodzakelijkheid of

oorzaak en gevolg die verder gaan dan de waarneembare opeenvolging in de

tijd.

Wat we “oorzaak en gevolg” of “noodzakelijkheid” noemen, is dus niets anders dan een regelmatige

opeenvolging waaraan we gewend zijn geraakt.

Wat we “oorzaak en gevolg” of “noodzakelijkheid” noemen, is dus niets anders dan een regelmatige

opeenvolging waaraan we gewend zijn geraakt.

“ik” = eigenlijk bundel“vrije wil” = afwezigheid dwang

“goed en slecht” = emotie“oorzaak en gevolg” =

opeenvolging

“ik”“vrije wil”

“goed en slecht”“oorzaak en

gevolg”

dan noodzakelijk

veroorzaakt

wordt altijd gevolgd door

De rol van oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid

bij vrije wil

Er kan alleen sprake zijn van vrije wil wanneer er noodzakelijk verband bestaat tussen wat ik wil en wat ik doe.

Er kan alleen sprake zijn van vrije wil wanneer wat ik wil de oorzaak is van wat ik doe.

Er kan alleen sprake zijn van vrije wil wanneer wat ik wil regelmatig gevolgd wordt door wat ik doe.

noodzakelijkverband

oorzaak gevolg

Maar Hume, je hebt het nu alleen maar over oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid, het ging toch

juist om vrije wil?

Vrijheid is kunnen doen wat je wilt, zonder dwang.

Zonder oorzaak en gevolg en noodzakelijkheid zouden doen wat je wilt en handelen vanuit vrije wil

juist ondenkbaar zijn.

Regelmatige opeenvolging

Vrijheid is kunnen doen wat je wilt, zonder dwang.

Want je bent alleen vrij wanneer wat je doet het noodzakelijke gevolg is van wat je wilt.

Huiswerk: 2.4.2