Post on 28-Jul-2015
De archiefwereld vanuit de Wob
Jonge archieven worden aan hun lot overgelaten
Roger VleugelsJuridisch adviseur en docent Wob/FOIA
De archiefwereld vanuit de Wob
Hosanna…..
…..verslonsd en sterfhuis
De archiefwereld vanuit de Wob
Laten we vandaag een paar harde noten kraken…..
…..en spijkers met koppen slaan
Wie ben ik?
Ruim 25 jaar docent en juridisch adviseur Wob / FOIA& wetgevingsadviseur nieuwe Wob
Als advocaat voerde ik ruim 5000 zakenVooral voor persorganen maar ook voor onderzoekers, particulieren en belangenbehartigers
Als docent geef ik college in FOIA in een dozijn landen
Als uitgever geef ik een gratis email vakblad uit
Wie ben ik?
Mijn cliënten:
Pers: RTL Nieuws, NRC, AD, BNNVara, KRO-NCRV, VPRO, De Limburger, L1, NTR, enz
Belangenbehartigers, onderzoekers: SOMO, patiënten- platforms, Greenpeace, particulieren, enz
Universiteiten en hogescholen: van Mexico tot Moskou
De archiefwereld vanuit de Wob
De kwaliteit van de archieven is een van de grootste vijanden van de Wob en Wob-verzoekers
Andere vijanden zijn:- met stip op 1: de Wob-verzoekers zelf- obstructie bij de overheid
De archiefwereld vanuit de Wob
Conferenties zijn vaak struisvogels
- Archieven zijn prachtig- Mooi onderzoek- Zorgen en problemen heten: uitdagingen
De werkelijkheid is harder, triester
De archiefwereld vanuit de Wob
Conferenties zijn vaak struisvogels
- Instroom in archieven is een puinhoop- Praktijk van archiefvorming is desolaat
- Om over regels voor documentvorming, zeer van belang bij Wob-verzoeken maar te zwijgen
- Toegankelijkheid archieven neemt af- Het vak archivaris staat al bijna op de erfgoedlijst
Waar is de opstand, waar is het elan?
De archiefwereld vanuit de Wob
Ik maak me zorgen over / verbaas me over:
- Kwaliteit van archieven- Meer precies: de kwaliteit van de instroom- Het verdwijnen van archivarissen
- Ethiek en behoorlijk bestuur van/bij archivarissen- Zwijgende schatbewaarder- Gedogers van wetsovertredingen
De archiefwereld vanuit de Wob
Archivarissen gedogen wetsovertreding
- Actieve openbaarheid
- Inbreuk op goede, geordende en ontsluitbare staat
- Onrechtmatig opportunisme
De archiefwereld vanuit de Wob
Grote woorden?
De archiefwereld vanuit de Wob
Grote woorden?
- De Teeven deal
- De diplomatieke MH17 rapportage
De archiefwereld vanuit de Wob
Bij misstanden wringt het
- Intern druk
- Lekken
- Voorstellen voor toekomstige verbeteringen
De archiefwereld vanuit de Wob
De Teeven deal
- Lange tijd geen document, en nu wel
Dames, heren archivarissen hier is sprake van meer danslechte archiefvoering, hier worden wetten overtreden
De archiefwereld vanuit de Wob
De diplomatieke MH17 rapportage
- Lange tijd geen document, en toen plots wel- Niet onverwijld en actief aan OvV geleverd- Levering pas na verzoek OvV
Dames, heren archivarissen hier is sprake van meer danslechte archiefvoering, hier worden wetten overtreden
De archiefwereld vanuit de Wob
Waarom duikt de archiefwereld?
- Wat telt? Baas of wet?
De archiefwereld vanuit de Wob
Terug naar Wob en jonge documenten
Wereldwijd wordt op Wob/FOIA-verzoeken binnen2x14 dagen beslist, in sommige landen sneller
Er is één uitzondering: Nederland, 2x28 dagen
De archiefwereld vanuit de Wob
Terug naar Wob en jonge documenten
Wereldwijd wordt op Wob/FOIA-verzoeken binnen2x14 dagen beslist, in sommige landen sneller
Er is één uitzondering: Nederland, 2x28 dagen
Die 56 dagen wordt in 50% van alle zaken overschreden
De archiefwereld vanuit de Wob
Waarom hier 56 dagen voor een Wob-beslissing?
- Amper Wob-ambtenaren- Archieven niet op orde
Maar, paradox?, er zijn ook:- Amper Wob-verzoeken
De archiefwereld vanuit de Wob
Amper Wob-ambtenaren
Geen ministerie met meer dan 4 op departement
In Groot-Brittanië geen met minder dan 80
Amper Wob-verzoeken
Aantal per jaar
Groot Brittannië 40.000Nederland 2.500
Amper Wob-verzoeken
Aantal per jaar per 100.000
Groot Brittannië 40.000 80Nederland 2.500 15
Amper Wob-verzoeken
Aantal per jaar per 100.000
Groot Brittannië 40.000 80Nederland 2.500 15
Verenigde Staten 500Noorwegen 1.000Bulgarije 175
Frankrijk / Duitsland 5België / Italië / Spanje 0
De archiefwereld vanuit de Wob
Waarom hier 56 dagen voor een Wob-beslissing?
- Een hoofdreden: - Archieven niet op orde
De kosten van een Wob-procedure
De archiefwereld vanuit de Wob
Het zojuist aangehaalde SEO rapport over de Wob noemt als één van de hoofdproblemen
‘verslonsde archieven’
De archiefwereld vanuit de Wob
Een oproep:
ElanEthiek
Binnen de wet
Archieven zijn van ons allen!