INFORMATIEAVONDEHBO-Vereniging “St.Joris“

11 MEI 2009

Leendert van der Velden

MARATHON VAN AMERSFOORT

OP 14 JUNI 2009

Gezondheidsrisico’s tijdens een warme dag die ook nog eens gepaard gaat met een hoog vochtigheidsgehalte.

Welke gevaren kunnen er dan optreden?

- Hyperthermie

- Dehydratie

Toegevoegd0:35

HYPERTHERMIE

Indeling Oranje Kruis Boekje

- Hittekramp

- Warmtestuwing

- Hitteberoerte

Hittekramp

Verschijnselen: Slachtoffer heeft pijn in spieren van armen en

benen

Behandeling:- Afvoeren naar koele plaats- Extra drinken in de vorm van een sportdrank

Warmtestuwing

Verschijnselen:- Klamme koude huid en hevig transpireren- Hoofdpijn- Misselijkheid Behandeling:- Afvoeren naar koele plaats- Drinken geven in de vorm van een

(sport-)drank

Hyperthermiesyndroom

Is een toestand van het lichaam waarin het niet meer voldoende kan afkoelen tot een normale temperatuur (oververhitting). De lichaamstemperatuur zal stijgen zonder een verhoogde instelling van onze inwendige thermostaat. Dit onderscheidt hyperthermie van koorts.

Oorzaken van hyperthermie

• Zonnesteek • Inspanning in een zeer warme

vochtige omgeving• Zeldzame oorzaak die bij anesthesie

kan ontstaan

Symptomen hyperthermie

• Hittekramp• Hoofdpijn• Duizeligheid, zwakte• Desoriëntatie• Stuipen• Bewustzijnsstoornis leidend tot coma

Behandeling hyperthermie

- Het slachtoffer afvoeren naar een koele plek en/of met behulp van water afkoelen (niet te koud water gebruiken)

- Geen drinken geven bij bewustzijnsdaling- Vitale functies beoordelen en veilig stellen- Afvoeren naar ziekenhuis voor specialistische

behandeling

De lugubere marathon van Gaby Andersen Zwitserse wankelt door oververhitting over de streep

05 augustus 1984

Paula Radcliffe Marathon Athene 2004

• Ondanks de intake van sportdranken met mineralen en het dragen van een ijsvest gedurende een uur voor de start was Paula Radcliffe eerst lichamelijk uitgeput, maar daarna kwam de man met de ijzeren hamer die haar lichamelijk en geestelijk liet sneuvelen.

• De eerste 24 km liep ze in Athene aan kop van de wedstrijd. Alles liep voortvarend bij een temperatuur van 35 graden. Nadat de Japanse Mizuki Noguchi bij haar wegliep, kon ze echter niet versnellen. Hierna ging het snel bergafwaarts en besloot ze wegens uitdrogingsverschijnselen de strijd te staken, toen ze vierde lag in de wedstrijd. Teleurgesteld verliet ze het strijdtoneel.

Dehydratie

Het lichaam raakt zijn warmte kwijt door:

• Verwijding van de onderhuidse bloedvaten• Meer zweten; verlies van vocht en zouten

Deze mechanismen werken echter niet op een warme vochtige dag!

Zweetverlies per percentage van het lichaamsgewicht

1% Stofwisseling remmend2% Warmteregulatie verstoort, prestatieverlies 20%3% Uitputting begint, concentratieverlies4-6% Krampverschijnselen> 6% Spasmen, uitputting, bewustzijnsstoornis

Verschijnselen van dehydratie

• Dorstgevoel• Geconcentreerde plas• Gevoel van uitputting• Kramp in spieren• Duizeligheid• Misselijkheid en soms braken• Tachycardie=snelle hartslag

Vormen van dehydratie

• Isotone dehydratie

• Hypertone dehydratie

• Hypotone dehydratie

Hyponatriaemie

Door voor en gedurende de marathon teveel puur water te drinken loop je het risico dat je natriumgehalte onder een bepaalde waarde zakt en dat er daardoor water in de lichaamscellen getrokken wordt. Men noemt dit hyponatriaemie.

Verschijnselen Hyponatriaemie

• Gezwollen vingers• Misselijk en/of braken• Hoofdpijn• Onwel voelen• Zwelling hersenen met verwardheid en

geïrriteerd zijn

Behandeling van dehydratie

• Belangrijk is het om te weten wat je natrium serumconcentratie is

• Rehydratie Het drinken van vocht en koolhydraten

vermindert de vermoeidheid. Elektrolyten (met name zout) kan spierkrampen verminderen

Wetenswaardigheden

• De huidtemperatuur is geen maat voor oververhitting. Daarvoor heb je een kerntemperatuur nodig (rectaal). Deze is bij marathonlopers bij de finish soms opgelopen tot 40 graden Celsius

• Niet goed getrainde atleten lopen eerder kans op hyperthermie en/of dehydratie