‘Levende traditie moet veranderen’

Door René van PeerAmsterdam, 25 aug. „Een lied-je”, klinkt uit het publiek als driemusici, twee Azerbaijanen en eenIndiër, aan een toegift willen be-ginnen. Elchin Nagijev zet zijn tar,een fijnzinnig bewerkt tokkelin-strument, terzijde. Hij drukt eenhand tegen zijn slaap, en overzacht gestreken tonen uit ElshanMansurovs kamancha begint hij tezingen met hoge uithalen en hef-tig overslaande stem. Het is de af-sluiting van een intens concert inde Openbare Bibliotheek Amster-dam.

De Azerbaijanen zijn deelne-mers van de Atlas Academy op hetConservatorium van Amsterdam,die dit jaar voor de tweede keer

plaatsvindt. Daarin werken verte-genwoordigers van westerse enoosterse muziekculturen op insti-gatie van Joël Bons, componist enartistiek leider van het Atlas En-semble, gedurende twee weken sa-men. Zestig studenten, componis-ten en musici volgen een intensiefprogramma van workshops, lezin-gen en vormen spontaan groepjes

om samen te musiceren.„De Atlas Academy is voortge-

vloeid uit het Atlas Ensemble”,vertelt Joël Bons. „Daarin werkenEuropese musici samen met voor-aanstaande Aziatische musici dietraditionele instrumenten bespe-len. Je hoort verwante instrumen-ten uit al die culturen samenspe-len in nieuwe composities.”

Uit dit besef is de behoefte ont-staan om dieper in te gaan op de

overeenkomsten en de verschillen,en om van elkaar leren. Bons: „Datis de grondslag geworden van deAcademy. De deelnemers kijkenbuiten de begrenzingen van huneigen cultuur. Het westerse ideevan een strikte scheiding tussenbedenker en speler die communi-ceren via een notenschrift is eigen-lijk een uitzondering. Je kweekt

mensen die exact moeten uitvoe-ren wat een ander in zijn hoofdheeft. In andere culturen, ook injazz en pop, draait alles juist om deeigen creativiteit van musici. Metde Academy willen we gevestigdewesterse opvattingen op de hel-ling zetten: een levende traditie iseen traditie die verandert. Je zietdat het in beweging is. Nu al ko-men er deelnemers uit landen alsChina, Nieuw-Zeeland en Canada

op de Academy af.”Ook de Aziatische musici leren

van elkaar, zoals blijkt tijdens hetAzerbaijaanse concert. Mansuroven Nagijev hebben tablaspeler NitiRanjan Biswas na een ontmoetingeerder die dag uitgenodigd. Aan-vankelijk is hij onwennig, ookdoordat ze elkaar niet verstaan.Maar met wat hoofdknikken geeftNagijev onder het spelen steeds debasis van een stuk aan, en weet Bis-was zijn weg te vinden in de lange,verbeeldingsrijke improvisatiesvan het snarenduo. Vooral eenemotioneel geladen solo vanMansurov waarin hij op zijn strijk-instrument vanuit diepe droefenisplotseling opvlamt naar extatischehoogten maakt grote indruk. Zespelen op de toppen van hun kun-nen

Vanavond is er weer een concertin de Openbare Bibliotheek Am-sterdam. De Atlas Academyhoudt 27/8 en za 28/8 een openhuis met concerten in het Conser-vatorium van Amsterdam.

Op de Atlas Academyvormen westerse enoosterse musici spontaangroepjes om samen buitende begrenzingen van huneigen cultuur te kijken.

‘We zetten gevestigde westersemuziekopvattingen op de helling’ Joël Bons

Oosterse en westerse musici vinden elkaar op de Atlas Academy

NH

25-08-10 katern 1 pagina 08