INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Het ABC van het CVAModerne aanpak van beroerte

Dr. Gregory HelsenNeurologie01/02/2014

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

CVA: een frequente ziekte

• 3 de doodsoorzaak in de wereld (na MI en kanker)

• 2 de doodsoorzaak binnen 10 jaar in de geïndustrialiseerde landen

• 1 ste oorzaak van invaliditeit in het Westen

Murray JL et al. Lancet 1997; 349: 1436-42

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

CVA in België• Incidentie: 23.000 nieuwe gevallen per

jaar

• 3.450 overlijdens per jaar7.000 gehandicapten per jaar

• Kostprijs: 45.000 euro / CVA-pat. / jaar

Het Medisch Weekblad Nr. 125, 15 juni 2000.

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Moderne beroertezorg

• A: Diagnostiek• B: Acute therapie• C: Preventieve therapie

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Diagnose

• Acuut begin• Focale (uitvals-)symptomen

– Verwijzen nr bepaald deel v/d hersenen• Kan kortdurend zijn

– Sec of min• Klinisch onderscheid ischemie (80%)

of bloeding (20%) vaak onmogelijk

Kenmerken van CVA

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Diagnose

Cave CVA ‘mimics’

Chernyshev OY et al. Neurology 2010; 74: 1340-5

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Diagnose

Kenmerken van CVA

NMR diffusie-beelden

• 17-jarige man

• 30 min. afasie

• PFO met ASA

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Acute therapie

Waarom urgentie?• Tekens nog aanwezig:

– < 4.5u specifieke behandeling mogelijk als ischemisch: IV trombolyse

– Bij bloeding: levensreddende operatie mogelijk– 1/20 hartinfarct– Fatale aritmie mogelijk

• Tekens reeds voorbij:– 1/20 binnen 48u nieuwe beroerte– 1/10 binnen 90 dagen nieuw CVA of AMI

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Acute therapieIV trombolyse is standaardbehandeling < 4.5u

Basisconcept: time is brain

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Acute therapieElke minuut telt bij trombolyse

Kan

sop

goe

deui

tkom

st3

m

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Acute therapieWat als IV trombolyse niet effectief is?

• Intra-arteriële trombolyse• Mechanische trombectomie

– Technisch moeilijk• Interventionele radiologie, angiografie

– Risicovol– Beperkte beschikbaarheid

• UZ

– Arbeidsintensief

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Acute therapieMechanische trombectomie

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Preventieve therapieWat als trombolyse niet mogelijk is?• Aspirine 80 of 160 mg

– Effect (NNT 100):• 9 per 1000 patiënten

minder afhankelijk of dood na 6 maanden (door vermindering recidieven)

• Stroke Unit opname– Effect:

• 63 per 1000 patiënten minder afhankelijk of dood

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Preventieve therapie

Algemene maatregelen• Cardiovasculaire risicofactoren

– Vnl. art. hypertensie (verantw vr 50% van CVA’s)

• Chirurgie symptomatische a. carotisstenose

• Ontstolling bij VKF– Recent nieuwe orale anticoagulantia

(NOAC’s)

Specifieke maatregelen

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Preventieve therapie

NOAC’s (<> Vit. K antagonisten)

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Preventieve therapie

NOAC’s (<> Vit. K antagonisten)• Vaste dosis• Geen bloedcontroles nodig• Minder interacties• Minstens even goed/beter

– preventie van ischemisch CVA– cerebrale bloedingen– systemische bloedingen– mortaliteit

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Preventieve therapieFarmacologie NOAC’s

RivaroxabanXarelto®

ApixabanEliquis®

DabigatranPradaxa®

Target Factor Xa Factor Xa Thrombine IIa

Biol. beschikbaarh. 80% 66% 6.5%

Halfwaardetijd (u) 5-13 8-15 12-14

T-max (u) 2-4 1.5-3.5 1.5

Renale klaring 33% 25% 80%

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Preventieve therapie

NOAC’s (<> Vit. K antagonisten)

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Take home messages

Taken van de huisarts• CVA herkennen• Patiënt snel doorverwijzen (trombolyse)• Controle cardiovasculaire risicofactoren

INN

OVATIE

Huisartsensym

posium 2014

Meer informatie?

Dr. G. HelsenAZ Herentals

gregory.helsen@azherentals.be