De waaier van Gedrag

Een kennisdeler van...

limited edition

Nobody said it will be easy

Bron: behaviour change mind map by Jane Genovese

Inleiding

Gedragsbeïnvloeding in mobiliteit is actueel. Kennis en ervaring ontwikkelt zich snel en effecten worden steeds beter aantoonbaar. Maar tientallen jaren primair denken in infrastructurele maatregelen is niet in één keer ‘afgeleerd’. We moeten los komen van het vertrouwde denken, zodat we ‘gedrag’ echt toe kunnen voegen aan onze vakuitoefening. Dat is het doel van deze waaier: overzicht, inzicht en stof tot nadenken.

Deze waaier is onderdeel van de gereedschapskist van onze adviseurs. Daar zit nog meer in, want de vakman herken je aan zijn gereedschap. Of het nu gaat om klimaat, verkeers-veiligheid of bereikbaarheid - op strategisch en praktisch niveau - gedrag speelt een rol van betekenis. Samen met onze partner Dijksterhuis & van Baaren blijven we die kennis en ervaring ontwikkelen en toepassen. Omdat gedragsbeïnvloeding ons beweegt.

Goudappel Coffeng: omdat we ons verplaatsen.

Inleiding

Gedrag zorgt dat infrastructuur niet werkt

W W W. G O U D A P P E L . N L / P R O J E C T E N / V E R K E E R D R I J D E R S - R O T O N D E /

Gedrag zorgt dat infrastructuur werkt (1)Verkeerskunde 3/2010 – Weggebruik geeft nieuw inzicht

Jij rijdt niet bewust tegen het verkeer in. Toch overkwam het een substantieel aantal weggebruikers op het nieuwe verkeersplein in Pijnacker. Hoe kan dat? En wat is er aan te doen?

Menselijk gedrag volgt ‘scripts’. ‘Gas loslaten, ontkoppelen, schakelen’ is zo’n script wat een geoefend automobilist onbewust doorloopt. Hij denkt niet meer over elke losse stap na. Het loopt automatisch door. Iets soortgelijks gebeurde in Pijnacker. De (grote) 'rotonde' leek teveel op een kruispunt. In het hoofd van de weggebruiker werd het verkeerde ‘script’ actief, waardoor het gedrag behorend bij een kruispunt werd geactiveerd.

W W W. G O U D A P P E L . N L / P R O J E C T E N / V E R K E E R D R I J D E R S - R O T O N D E /

Gedrag zorgt dat infrastructuur werkt (2)Verkeerskunde 3/2010 – Weggebruik geeft nieuw inzicht

Met aangepaste visuele reminders werkt het verkeersplein zoals bedoeld.

Bron: cyclomedia

W W W. G O U D A P P E L . N L / P R O J E C T E N / B E G R E P E N - B E B O R D I N G /

Gedrag zorgt dat infrastructuur werkt (3)

‘Hoe kan dat nou?’ We hebben een prachtige rondweg aangelegd. Alle borden staan op hun plek. En toch nemen veel mensen de verkeerde afslag.

De nieuwe rondweg bij Eindhoven kampte met files. Aan de weg lag het niet. Die had voldoende capaciteit. Invoegende foutrijders waren de boosdoener: mensen die een verkeerde afslag namen en (dus) direct weer de snelweg opreden. Met verplaatsing van, en tekstkeuze op de borden is het aantal foutrijders afgenomen.

Wie redeneert vanuit de weggebruiker kijkt op een andere manier naar bebording dan de kijk die juist voor de ruimtelijke planning van infrastructuur zo effectief is. Betrek dus beiden aan de infrastructurele tekentafel.

Gedrag zorgt dat infrastructuur werkt (4)

W W W. G O U D A P P E L . N L / G E D R A G S A T E L I E R

Gedrag zorgt dat infrastructuur werkt (5)

“Als iedereen zich nu eens gedroeg zoals

wij willen, dan hoeft infrastructuur

stukken minder te kosten"

- deelnemer gedragsatelier

‘ H E T E F F E C T V A N G E D R A G S K E N N I S I N D E P R A K T I J K ’ ( V E R K E E R I N B E E L D , S E P T E M B E R 2 0 1 1 )

Gedragsdeskundigen maken infrastructuur goedkoper

Er moet nu toch subiet een einde komen aan die reeks ernstige ongevallen. Ook de laatste keer was het wederom tegemoetkomend verkeer dat op elkaars weghelft was gekomen. Ditmaal zelfs met dodelijke afloop. ‘Daar moet dus snel een vangrail in het midden van de weg komen!

De echte oorzaak lag in dit geval bij onoplettendheid en verblinding. Dat maakte een gedragsanalyse van de Markerwaarddijk duidelijk, een 25 kilometer lange weg ‘door het water’ tussen Lelystad en Enkhuizen. Een verruwing in de middenas toepassen bleek voldoende. En stukken goedkoper dan vangrail.

W W W. G O U D A P P E L . N L / R E I S I N F O R M A T I E

Reisinformatie die werkt

Jij bent niet dom. Hoe moeilijk kan het zijn om deze tekst te begrijpen? Toch interpreteerde 60% van de automobilisten dit bord verkeerd. Maar wat nog belangrijker is: de grote meerderheid van de passanten heeft niets aan deze informatie.

De keuze voor vervoerwijze wordt thuis gemaakt. Eenmaal onderweg laat de automobilist zich amper nog beïnvloeden richting een ander vervoersmiddel, in dit geval een overstap via deze P+R. Dit soort inzichten maken het mogelijk om route-informatiepanelen effectiever te maken. Een bord zonder effect is immers weggegooid geld.

W W W. G O U D A P P E L . N L / R E I S I N F O R M A T I E

Reisinformatie die werkt

W W W. G O U D A P P E L . N L / P R O J E C T E N / S P I T S V R I J /

De kracht van belonen (1)

Het is vast geen hobby van je: in de file staan. Toch creëren we met zijn allen dagelijks onze eigen files door massaal in de spits de auto te pakken. Spitsmijden pakt dat probleem aan door gewenst gedrag te belonen.

De basisgedachte van spitsmijden is het geven van een financiële beloning om uit de spits weg te blijven. Het werkt, ook omdat er meer gedragsinterventies tegelijkertijd worden ingezet: informatie over alternatieven, een mijdplan opstellen, of confrontatie met eigen reisgedrag.

Belonen is effectief om mensen aan het denken te zetten en te helpen een nieuwe gewoonte te ontwikkelen.

Onbewust beïnvloeden

Bron: experiment Goudappel Coffeng, Maartensdijk

Sturen via het onbewuste

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

“Het grote voordeel bij deze onbewuste

aanpak is dat de reiziger geen weerstand

voelt. Hij ervaart het juist als prettig,

makkelijk of leuk.”

- Omgevingspsychologen experimenteren met beleving’ (12eneenhalf, ISBN 978 9081922906)

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De sturende werking van een lijn (1)Met name kansrijk bij: parkeren en loopstromen

Uiteraard wil jij niet het schoolplein blokkeren met je fiets. Je wilt gewoon snel je kind wegbrengen en dan zet je je fiets neer waar het uitkomt. Liefst zo dicht mogelijk bij de ingang. Waarschijnlijk heb je het niets eens door dat je de weg voor anderen verspert.

Als school kun je de ouders gaan aanspreken of het schoolplein anders inrichten. Basisschool De Wizard in Deventer deed het anders: Een halve Cirkel bij de ingang en de fietsoverlast voor de ingang nam zienderogen af.

Zo werkt onbewuste beïnvloeding. We hebben een natuurlijke neiging een lijn op de grond niet te passeren. Je zet je fiets dus ergens anders neer.

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

“Mag ik hier echt maar 50? Wat een onzin!” Heb je een keer haast, blijk je niet lekker door te mogen rijden. Een bord met een snelheidsbeperking roept frustratie op. Het moedigt soms zelfs aan juist harder te gaan rijden.

Er is gemeten welke associaties verschillende verkeersborden bij weggebruikers oproepen. Limietborden appelleren aan haast en frustratie: je mag iets niet. Alleen ‘losers’ houden zich aan de toegestane snelheid. Hardrijders zien zichzelf als ‘winnaar’. Ze geven onbewust gas bij.

Deze associatie blijkt voorkomen te kunnen worden door een logische rechtvaardiging van het bord: de combinatie met een bord voor overstekende kinderen bijvoorbeeld.

Rechtvaardige verkeersbordenOmdat associaties niet te stoppen zijn!

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De sturende werking van een lijn (2)

Ik sta toch ‘bij’ de rookpaal? Waarom kijk jij mij zo aan? We hebben toch afgesproken dat ik hier mag roken? Moet ik nog dichter bij de paal gaan staan? Jij kunt toch ook twee stappen verder doen?

Een vak op het perron rondom de rookpaal, werkt om rokers en niet-rokers uit elkaar te houden: ‘ik hoor hier’. Er treedt ook een ander effect op: ‘Ik hoef me niet te schamen dat ik rook, kijk eens wat een groot vak vol medestanders.’

Een gedragsinterventie is maatwerk. Heb je liever ‘rokers in een hokje’ of minder rokers?

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

Beroemde denkers

“Voor veel mensen, een van de meest frustrerende aspecten van het leven is niet in staat zijn om

het gedrag van andere mensen te begrijpen”, Johann Wolfgang von Goethe, schrijver

“ Het gedag van mensen is logisch als je denkt in termen van hun doelen, behoeften en motie-

ven.”, Thomas Mann, schrijver

“Het centrale thema is nooit strategie, structuur, cultuur of systemen. De kern van de zaak betreft

altijd het veranderen van gedrag van mensen.”, John Kotter, bedrijfskundige

“ Menselijk gedrag komt voort uit drie hoofdbronnen: verlangen, emotie en kennis”, Plato, filosoof.

' O V E R I J S S E L W E N S T T R E N D B R E U K ' ( U I T : V E R K E E R S K U N D E N R 6 / 2 0 1 2 )

De juiste prompt op het juiste moment (1)

Uiteraard wil jij veilig thuis komen, ook als het donker begint te worden. Toch fietsen een heleboel van jouw medestudenten zonder licht. Misschien jij ook wel. Hoe komt dat?

“Domweg vergeten aan te zetten” bleek de belangrijkste oorzaak van het probleemgedrag te zijn. Dat inzicht maakt een psychologische interventie mogelijk: prompting.

Bij het verlaten van het sportterrein licht een reminder op die ook nog eens het gewenste doelgedrag precies op het juiste moment in herinnering brengt: “zet nu je licht aan”. Het aantal ‘verlichte fietsen’ steeg met 36%.

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De juiste prompt op het juiste moment (2)

Ps: deze dashboard-sticker werkt volgens hetzelfde principe.

B R O N : W W W. B E H A V I O R M O D E L . O R G

“Put hot triggers in the path of motivated people” (BJ Fogg)

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De sturende werking van kleurMeer blauw op straat, maar dan anders

Jij bent geen kuddedier. Zodra de deuren van bus of trein opengaan trek jij je eigen plan: jouw route, jouw tempo. En velen met jou. Het maakte het drukke station Groningen tot een gevaarlijke plek. Een wirwar van individuele voetgangers gaat slecht samen met het komen en gaan van bussen.

Het centraliseren van reizigersstromen kan met hekken, een tunnel of een nog ingrijpendere verbouwing van het stationsgebied. Het kan ook slimmer en goedkoper: met een pot blauwe verf.

Tussen twee trottoirs werd een blauw vlak geverfd. De functie werd niet uitgelegd, maar de voetgangers liepen er automatisch over heen. Voetgangers klitten aan elkaar. We zijn namelijk wél kuddedieren.

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De sturende werking van kleurMeer blauw op straat, maar dan anders

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

W W W. G O U D A P P E L . N L / O N B E W U S T E - G E D R A G S B E I N V L O E D I N G - D E - P R A K T I J K /

De juiste prompt op het juiste moment (2)

Jij snapt prima dat op een weg met spelende kinderen 30 km/u terecht de maximale snelheid is.

Je wilt je daar ook best aan houden. Daar zijn lang niet altijd wegversmallingen, verkeersdrempels

of andere harde infrastructurele ‘afdwing’-maatregelen voor nodig.

Een hinkelpad getekend op de weg van een 30km-zone in de gemeente Woudenberg, wist de

snelheid van passerende voertuigen met 10% te verlagen. Het kijkgedrag van de automobilisten

bleek na het passeren van het hinkelpad te verbeteren. Een

hinkelpad wordt geassocieerd met spelende kinderen en werkt

als een prompt: ‘gas los, let op kinderen’.

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De juiste prompt op het juiste moment (2)

Deze resultaten zijn veelbelovend voor in ieder geval tijdelijke periodes, zoals een rijomleiding bij

wegwerkzaamheden op een doorgaande route. Let op: je rijdt nu in een woonwijk.

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

De sturende werking van sfeerMinder agressie door geur en vrolijkheid

‘Ik had gedronken en bedoelde het niet zo’. Geweld is vaak niet intentioneel, maar voor een groot deel een automatische reactie op externe omgevingsfactoren (een schreeuw, een duw of verkeerde muziek), zeker als er drank en drugs in het spel zijn. Dan zijn we extra gevoelig voor geur, geluid en beeld.

In Groningen is een proef uitgevoerd om agressie tegen politieagenten en buschauffeurs te voorkomen. Potentiële daders zijn o.a. overladen met vrolijke plaatjes op bierviltjes, abri’s, bij uitgaansgelegenheden, op ramen en op kaartjes. Op uitgaansavonden rook het in en rond de bussen kalmerend naar sinaasappel. Het aantal agressieve en gewelddadige gedragingen daalde met 27%.

' H E T S P O O R B I J S T E R ` , A F S T U D E E R O N D E R Z O E K D E B E T S & R U I T E N B U R G , 2 0 1 0 ’

Stiltecoupé als bibliotheek

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

Time flies when you’re having fun

Natuurlijk kies jij de snelste route. Tijd is geld, druk druk druk. Miljarden worden er besteed voor luttele minuten tijdwinst. De automobilist kijkt continu op snelheidsmeter en klok, maar hoe zit dat voor de fietser?

Fietsers blijken amper besef te hebben van feitelijke reistijden. De kortste route is de route die het snelst ‘voelt’. Fietsers kiezen liever voor aantrekkelijke routes en rijden daar, onbewust, graag voor om.

De gemeente Utrecht zet haar ruimtelijke en mobiliteitsbeleid in op bovenstaand principe. Het veraangenamen van de openbare ruimte als manier om de inwoners en bezoekers aan de stad in hun routekeuze en vervoermiddelkeuze te beïnvloeden.

S T U R E N V I A H E T O N B E W U S T E

Een normactiverende spiegelZelfcorrectie door zelfreflectie

‘Zo ken ik mezelf niet. Ik doe dit anders nooit”. Je weet best dat agressie tegen een buschauffeur hoogst ongepast is, maar die norm was gister blijkbaar even weggezakt. Die laatste paar pilsjes hebben er net teveel ingehakt. Als ik dat had geweten….

In de Groningse pilot rond agressief uitgaanspubliek, zijn spiegels geplaatst bij bushaltes. Deze confronteren mensen onbewust met zichzelf. Is dit de vriendelijke persoon zoals je jezelf kent? Is dit zoals je wilt zijn? Past dit bij die vrolijke, positieve beelden om je heen? Nee! De weggezakte norm komt terug.

Duurzame gedrags-verandering

D U U R Z A M E G E D R A G S V E R A N D E R I N G

De kracht van overtuigenZelf argumenten bedenken werkt beter dan overtuigd worden door anderen

De argumenten om je brommerrijbewijs te halen ken je wel. De school hangt vol posters met argumenten en gevaren. En toch rijden steeds meer jongeren sinds 2010 zonder dit bewijs van verkeersgrip.

Het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Overijssel laat jongeren zelf relevante argumenten bedenken waarom het voor hen persoonlijk beter is om een rijbewijs te halen. “Ik vind dat je niet zonder rijbewijs op een scooter moet rijden omdat...” wordt klassikaal bediscussieerd. De jongeren overtuigen hierdoor zich zelf. De intentie een rijbewijs te halen was hoger bij gebruik van deze methode, dan met traditionele educatie. We luisteren immers beter naar ons zelf dan naar iemand anders.

D U U R Z A M E G E D R A G S V E R A N D E R I N G

Gedragsverandering = OKE*MD

(opties kennis ervaring * motivatie doelgroep)

D U U R Z A M E G E D R A G S V E R A N D E R I N G

De juiste prompt op het juiste moment (4)

W W W. G O U D A P P E L . N L / W I N N E N _ V A N _ D E _ F I L E /

De kracht van belonen (2)

Jij denkt niet dagelijks aan de kosten van je woon-werkverkeer. Je neemt de auto op een bepaald tijdstip uit gewoonte, ook op een dag dat het ook anders kon. Als we dat keuzemoment nu eens leuk maken?

In ons nieuwste spitsmijden-initiatief, Winnen van de File, krijgen deelnemers een programmaatje op hun mobiele telefoon. Deze ‘app’ geeft actuele informatie over de toestand op de weg, over alternatieven en de voordelen van ‘uit de file blijven’. De ‘app’ is tevens een spel met punten en klassementen. Het is leuk om te doen en er zijn prijzen te winnen.

Winnen van de File appelleert aan de intrinsieke motivatie van mensen, in plaats van een financiële prikkel. Een bereikte gedragsverandering beklijft daardoor langer, ook na het project.

D U U R Z A M E G E D R A G S V E R A N D E R I N G

α & Ω

Alpha en Omega

‘ K L I M A A T B E L E I D V O O R M O B I L I T E I T ’, ( T I J D S C H R I F T M I L I E U , A P R I L 2 0 1 2 )

De doelgroep bepaalt de maatregel (1)klimaatdoelen

Ga jij voor status? Prevaleren bij jou saamhorigheid en idealen? Of ga jij voor beleving en imago? Wie duurzame mobiliteit aan de man probeert te brengen, richt zich op koplopers. Burgers waar de kans op gedragsverandering het grootst is. En die blijken bij elkaar in de buurt te wonen.

De gemeente Breda heeft haar klimaatbeleid op bovenstaande constatering gebaseerd. Ze deed onderzoek naar geografische spreiding van mobiliteitsituatie, -voorkeuren en dominante intrinsieke motivatie. Dat leidde tot kansrijke wijken en buurten voor kleinschalige experimenten die mobiliteitscultuur en –gedrag beogen te veranderen. Dit inzicht in focusgroepen verhoogt de grip op beleid.

M E N T A L I T Y M I L I E U S ( B R O N : M O T I V A C T I O N )

De doelgroep bepaalt de maatregel (2)

W W W. G O U D A P P E L . N L / L O O P B U S /

Het succes van de loopbus (1)

Een loopbus? Is dat een soort Fred Flinstone-auto? Nee, het is een van origine Brits concept om de verkeersveiligheid te verhogen door ander mobiliteitsgedrag.

Op verschillende plekken in Bilthovense woonwijken zijn haltes ingericht. Een ‘chauffeur’ (ouder) en een ‘conducteur’ (leerkracht) lopen een vaste route volgens een dienstregeling naar de Julianaschool. Bij elke halte 'stappen' kinderen 'in'. Zo ontstaat een groep kinderen die als geheel naar school loopt.

Een groep is beter zichtbaar en vervangt meerdere individuele verkeersbewegingen. De chaos van geparkeerde auto’s rond het schoolplein daalt nu ouders het gemak van de bus ontdekken. Dit alles draagt bij aan verkeersveiligheid.

W W W. G O U D A P P E L . N L / L O O P B U S /

Het succes van de loopbus (2)

Een bus die alleen op woensdagochtend rijdt? Gaat dat werken? Ja. De Bilthovense loopbus startte bewust als kleinschalig experiment. Dat bundelt energie en enthousiasme van school, gemeente, verkeersouder en de betrokken gezinnen.

Onze filosofie: co-creatie, leren en vanuit succes opschalen.

W W W. V E R K E E R S E D U C A T I E L O K E T . N L / ? I T E M = V O M O L

Samen leren: vier keer beter

Je komt niet elke dag zo’n groot landbouwvoertuig tegen in het verkeer. Dat is niet alleen een enorm interessant ding. Het blijkt gevaarlijk te zijn. In groep 7 en 8 heb je dat alleen nog helemaal niet door.

Verkeerseducatie is gedragsverandering optima forma. Het Regionaal Orgaan verkeersveiligheid Gelderland nodigt vier grote en gevaarlijke landbouwvoertuigen uit op het schoolplein, waar kinderen, leerkrachten, ouders en toekomstige trekkerbestuurders samen opdrachten uitvoeren. Ze ervaren de gevaren en oefenen ieder het juiste gedrag. Ieder in zijn eigen rol en samen voor de maximale effectiviteit.

Het ROVG heeft een vergelijkbaar lespakket voor de dode hoek van vrachtauto’s.

Aan de slag met gedrag

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

Matthijs Dicke - gedragspsycholoog

“Sinds ik in mijn studietijd het blauwe vlak op station Groningen zag werken, geloof ik er in dat mensen met slim gekozen middelen in beweging te krijgen zijn. Het bouwen van een tunnel, drempels aanleggen, hoge boetes of hoge beloningen hebben zeker effect, maar ik zoek in eerste instantie naar even effectieve middelen met een hogere acceptatie, meer keuzevrijheid en lagere kosten”.

Specialismen: reis- en route informatie, mobiliteitsmanagement (beloningsproeven) en verkeersveiligheid.

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

“Voor mij zijn ze niet vreemd.

Mijn ziekte is dat ik gefascineerd ben

met menselijk gedrag, wat onder de

oppervlakte ligt, met de wereld binnen in

mensen.”- Johnny Depp, acteur.

Mensen zeggen dat ik vreemde keuzes maak

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

Een gedragsdeskundige op locatie

Wil jij aan de slag met gedragsverandering? Ontbreekt de tijd en capaciteit? Wil je leren door voorbeeldgedrag in werking te zien op de eigen locatie? In deze situatie is het tijdelijk versterken van de formatie met een proactieve deskundige een goede eerste stap.

Een interim-constructie kan prima parttime. Naast het bewaken en vernieuwen van inhoudelijke aspecten, leidt het tot draagvlak en competentieontwikkeling bij uw eigen medewerkers: ze leren kijken via de ‘gedragsbril’.

Onze gedragsdeskundigen waren de afgelopen jaren op interim-basis actief bij onder an-dere: ROVG, ROVO, de gemeente Eindhoven en de gemeente Amsterdam, op de gebieden openbaar vervoer, verkeerseducatie, verkeersveiligheid en duurzame mobiliteit.

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

Sander van der Eijk – verkeerskundige en cultuurontwikkelaar

“Onze mobiliteitscultuur is aan het veranderen. Er liggen enorme kansen voor vernieuwing van onderaf. Niet afwachten, maar zelf beginnen met eigen oplossingen; ook voor mobili-teit. Met kennis van sociale psychologie en gedrag helpen we mensen en organisaties bij keuzes en ontwikkeling van gewenst mobiliteitsgedrag. Wat mij betreft juíst nu, vanuit de creatieve samenleving.”

Specialismen: mobiliteitsmanagement, duurzame mobiliteit, sociale innovatie

W W W. G O U D A P P E L . N L / W A T - W E - D O E N / G E D R A G /

Een second-opinion op uw ontwerp

Weet jij niet zeker of de weggebruiker het straks gaat snappen? Wil jij kijken of er ook slimmere, goedkopere oplossingen zijn? Wil jij ontwerpblindheid voorkomen? Laat uw vraagstuk of voorlopig ontwerp dan eens beoordelen vanuit een gedragskundige bril.

Hoe eerder een fout ontdekt wordt, des te goedkoper is de oplossing. Een second opinion vanuit een gedragsdeskundige kan een te eenzijdige blik aan de (infrastructurele) tekentafel voorkomen. Daarbij kunnen we snel schakelen met onze verkeerskundig en ruimtelijke ontwerpers. We spreken de taal van het vakgebied, maar kijken net even anders….

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

Toegang tot de wetenschap

Wist jij dat pepermuntgeur in de auto de kans op agressief rijgedrag vermindert ? En dat andere geuren die werking niet kennen?

Inzichten zoals hierboven komen voort uit recente wetenschappelijke studies, waar wij nauw bij zijn aangesloten. Zo bieden we onder andere jaarlijks twee stage-opdrachten aan bij de master van de studie psychologie aan in Nijmegen: gedragsverandering.

Wij hebben de voorkeur deze stage-opdrachten samen met opdrachtgevers vorm te geven. Zo slaan we een optimale brug tussen wetenschap en toepassingssituatie.

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

SWITCH-en van gedrag

De SWITCH-methode werkt volgens een helder stappenplan probleemgedrag aanpakken en omzetten in gewenst gedrag.

Een gedegen probleemanalyse is de pijler van SWITCH : � Wat is precies het gedrag dat aangepakt moet worden? � Welke factoren kunnen het beste beïnvloed worden om dit gedrag te veranderen? � Welke doelgroepen zijn betrokken? � Hoe kun je ze het beste aanspreken?

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

Lotte van den Munckhof - gedragspsycholoog

“Ooit hoorde ik een meisje van een jaar of 5 vermanend een groep pubers toespreken: ‘jullie mogen hier niet fietsen hoor, jongens!’. Van wie zou ze dat nou geleerd hebben? Waarom gedragen mensen zich zoals ze doen? Daarom ben ik psychologie gaan studeren, om er achter te komen wat het gedrag van de mens vormt.”

Specialismen: verkeersveiligheid, verkeerseducatie, openbaar vervoer

W W W. G O U D A P P E L . N L / G E D R A G S A T E L I E R

Gedragsatelier: omdat niet alles een spijker blijkt (1)

Als je alleen een hamer kent, lijkt alles op een spijker. Het inzetten van gedragsbeïnvloeding vergt het loskomen van het – vertrouwde - denken in infrastructurele maatregelen. Hoe doe je dat?

Met een gedragsatelier brengen we op een speelse manier, met veel voorbeelden, in één dag de basisconcepten van gedragsbeïnvloeding in de wereld van mobiliteit en ruimte over. We gaan ook concreet aan de slag met een door de deelnemers zelf ingebrachte case. Zo beklijft de kennisoverdracht en gaat het echt leven. We deden dat in 2012 onder andere voor de gemeente Eindhoven, Utrecht en Deventer en de regio Alblasserwaard.

W W W. D I J K S T E R H U I S V A N B A A R E N . C O M

Wij geloven in de kracht van verbinden

Dijksterhuis & Van Baaren (D&B) is expert in gedrag en gedragsverandering. Zij beschikt over de meest recente wetenschappelijke inzichten met betrekking tot bewust en onbewust gedrag.

D&B is onze partner om samen gedrag rond mobiliteit te begrijpen en te beïnvloeden. Met D&B kunnen we waar nodig verdiepen en verbreden van de gedragskant van ons werkveld, net zoals we via onze collega's van Goudappel Coffeng kunnen verdiepen en verbreden richting aangrenzende mobiliteitsaspecten.

Wij

W W W. G O U D A P P E L . N L / G E D R A G S A T E L I E R

Gedragsatelier: omdat niet alles een spijker blijkt (2)

'Het gedragsatelier is een uitstekende manier om nieuwe kennis over effectieve gedragsbeïnvloeding als aanvulling te gebruiken voor onze bestaande infrastructuur. Het was erg leerzaam om te zien hoe bewust en onbewust gedrag tot stand komen en hoe je hier als gemeente op kunt sturen. We gaan hier zeker mee verder en zien kansen om deze gedragsbril ook door meer dan alleen collega’s van verkeer & vervoer op te laten zetten", Martijn Dijkhof, gemeente Deventer

'We zijn uitgepraat over infrastructurele maatregelen, dus we staan open voor gedragsbeïnvloeding. Het gedragsatelier kwam op het juiste moment'` Jacques Splint, gemeente Eindhoven

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

Marc de Haan – psycholoog in ruimte & mobiliteit

“Ik ben gefascineerd door de keuzes die weggebruikers maken en hoe ze zich gedragen. Aan welke knoppen kun je dus draaien om grip te krijgen op (on)gewenst gedrag? Hoe krijg je individu én organisatie een bepaalde kant op? Ik laat me daarvoor graag inspireren door mijn sportachtergrond, handvatten uit de sociale, cognitieve en omgevingspsychologie en fenomenen als gamification en social media. ”

Specialismen: Slimmer Reizen, Verkeersveiligheid, Gedragsverandering

A A N D E S L A G M E T G E D R A G

W W W. G O U D A P P E L . N L / W A T - W E - D O E N / G E D R A G

Meer weten

www.goudappel.nl Op onze website verzamelen we publicaties, voorbeelden en nieuws over ons mooie vak

mobiliteit. Kijk bij het werkveld ‘Gedrag’.

Of laten we elkaar ontmoeten.

Snipperlingsdijk 4 7417 BJ DeventerPostbus 161 7400 AD Deventer

T 0570 666 222 E goudappel@goudappel.nlW goudappel.nl

Wij opereren vanuit Amsterdam, Den Haag, Deventer, Eindhoven en Leeuwarden