De tijd van de wereldoorlogen

De Grote Oorlog

De Eerste Wereldoorlog

(directe aanleiding)• 28 juni 1914 o Oostenrijkse kroonprins Frans Ferdinand en zijn

vrouw Sophie bezoeken de Oostenrijkse provincie Bosnië.

o Frans Ferdinand en zijn vrouw worden doodgeschoten door Gavrilo Princip.

Gavrilo PrincipGavrilo Princip was lid van een

terreurorganisatie in Servië. Deze beweging staat bekend als de bende van de

Zwarte Hand. De terreurgroep

wilde een groot en verenigd

Servië. Bij dit Servië moest ook Bosnië horen, dat

in 1908 door Oostenrijk was

veroverd.

De moord op Frans Ferdinand

• De moord zelf maakte weinig indruk op het gewone volk, maar…

• De Oostenrijkse keizer (Frans Jozef I) had zijn troonopvolger verloren en zijn adviseurs drongen aan op wraak Oostenrijk mocht geen gezichtsverlies lijden!

• 1 augustus 1914 kettingreactie van oorlogsverklaringen!

Nationalisme en militarisme

• Nationalisme politieke streven naar een eigen land of naar meer macht voor het eigen land.

• Spanningen in Europa Duitsland en Rusland wilden meer macht. Frankrijk wilde wraak op Duitsland voor de verloren oorlog in 1871.

• Frankrijk wilde Elzas-Lotharingen terug!

Nationalisme en militarisme

Geallieerden Centralen

• Engeland• Frankrijk• Rusland • (Verenigden Staten)

• Duitsland• Oostenrijk-Hongarije• Bulgarije• (Ottomaanse rijk)

Oorzaken

• Imperialisme / Race om de koloniën.• Militarisme (m.n. in Dld.).• Bondgenootschappen.• Wapenwedloop (vloot Dld., nieuwe wapens).• Nationalisme (één groot Slavisch rijk

spanningen op de Balkan).• revanche (wraak-) gedachte (Fr-Dld/ 1870).

Engeland is grootste wereldmacht

• Wekt jaloezie anderen op.

Wapenwedloop

Europa één groot nationalistisch

kruitvat…

Het Von Schlieffenplan• Duitsland wilde een snelle en korte oorlog.

Waarom?

o - wapenwedloop

Het oorlogsverloop• 4 augustus 1914 Duitse troepen trekken België

binnen.• De Russen vielen Duitsland aan in het oosten

Duitsland stuurt troepen van west naar oost.• België, dat neutraal had willen blijven, krijgt

steun van Engeland.

• Vlak voordat de Duitsers Parijs bereiken, werden de Duitse legers tegengehouden!

Loopgraven• Beide partijen graven zich letterlijk in! Het

westelijke front lag ruim 3 jaar stil!

Slag om Verdun• Februari 1916 ruim 440.000 doden aan Duitse

kant!

• In de loopgraven werd niet alleen gevochten. Vaak lagen de beide partijen elkaar dagen lang te beloeren. Vele soldaten stierven van kou of honger. De loopgraven stonden vol met water; dit trok ongedierte aan!

Nieuwe wapens • Gifgas, tanks, mitrailleurs etc. maakten geen

einde aan de stilstaande oorlog!

• Duitse duikboten probeerden koopvaardijschepen van Engeland te vernietigen waarom?

• - bevoorrading Engelse troepen lamleggen!

• Mei 1915 Brits passagiersschip Lusitania werd, met aan boord 128 Amerikanen, tot zingen gebracht!

Het oorlogsverloop• Duitsland probeert Mexico te betrekken in een

complot tegen de Verenigden Staten!• 6 april 1917: De Verenigden Staten besluiten in

te grijpen!

Andere fronten• Tweefrontenoorlog Duitsland moest zowel in

het oosten als in het westen strijd leveren.• Steeds meer landen raakten betrokken bij de

oorlog Ottomaanse Rijk ging meevechten met Duitsland, Italië ging meevechten met de geallieerden.

• Er werd niet alleen gevochten in Europa! Waar werd er nog meer gevochten?o - wereldzeeën, koloniën, Azië.

Rusland en Duitsland storten in

• 1917 Rusland stort aan het oostfront in: er breekt een revolutie uit en de soldaten beginnen te muiten.

• Lenin sluit in december 1917 een wapenstilstand met Duitsland.

• De strijd wordt in het westen voortgezet!

Rusland en Duitsland storten in

• 1918 iedere maand een kwart miljoen extra soldaten uit de VS.

• Verbeteringen aan de tank zorgen ervoor dat de geallieerden sterker worden dan Duitsland!

• Augustus 1917 tegenoffensief geallieerden! Duitsland wordt teruggedrongen achter de oude linies.

Duitsland• Geen schot gelost in Duitsland, maar…- geallieerden blokkeren de Duitse handel, hierdoor

ontstaat een situatie van honger, kou en ziektes.

• Socialisten roepen in november een republiek uit! Keizer Wilhelm II vlucht naar Nederland.

• 11-11-1918 Duitsland besluit de wapens neer te leggen.