1

De natuurwetenschappelijke methode

1e NIBI biologieonderwijsconferentie vmbo en h/v onderbouw

2

Kennismaking

n Docent biologien Lerarenopleiding biologie 2e graad

n Ontwikkeling leerlijn vakonderzoekn Vakn Didactiek

3(Falk, Keuchenius, & Saaltink, 1974; Herr, 2008)

Natuurwetenschapelijke methode

n Observatiesn Onderzoeksvraag opstellenn Hypothesen Op basis van hypothese voorspellingen doenn Waarnemingen doen of experiment ontwerpenn Resultaten interpreterenn Conclusies trekken

4Examensyllabus VMBO biologie 2014 (BB, KB, GT)

NWM in het VMBO?

Eenvoudige opdrachten en eenvoudig onderzoek waarin de actieve en praktische zelfwerkzaamheid op de voorgrond staat, voorbereiden, uitvoeren en de resultaten vastleggen en evalueren:

n bij een biologisch schoolpracticum en/of veldpracticum n een biologische probleemstelling herkennen en specificeren n een biologisch probleem herleiden tot een onderzoeksvraag n verwachtingen formuleren n relevante waarnemingen verrichten en gegevens verzamelen n conclusies trekken op grond van verzamelde gegevens n oplossing, onderzoek en conclusies evalueren

5(Van der Rijst, n.d.)

NWM in het VMBO?

Kritisch willen zijnWillen begrijpenWillen bereikenWilllen delenWillen weten

6(Van den Berg, 1994)

NWM in het VMBO?

n Wat voor type onderzoek doe je door de jaren heen?n Onderzoekspracticumn Begripspracticumn Apparatuurpracticum

n Welke kennis en vaardigheden hebben je leerlingen nodig?

7

Aanleren onderzoek

Inventarisatien Hoe leer je het onderzoek doen aan?n Welke stappen zet je?n Maak je gebruik van de natuurwetenschappelijke methode?

n Is er een verschil in de aanpak per soort practicum?n Onderzoekspracticumn Begripspracticumn Apparatuurpracticum

8

Aanleren onderzoek

Aantal vrijheidsgradenn Gesloten practicumn Half open practicumn Open practicum

Didactiekn Introductie & oefeningn Afbouwende voorstructurering n Volledig open, met begeleidingn Volledig open

(Falk, Keuchenius & Saaltink, 1974, p161;Stokking & Schaaf, 1999)

9

Werkwijze onderzoek doen?

n Hoe in het VMBO?n Toewerken naar vrije brainstorm, uitgangspunt of variatie?

Stappenplan versus Vrije brainstorm

10

Leerlijn

n Per groepjen Jaar 1n Jaar 2n Jaar 3n Jaar 4

n Kies een drietal practican Toenemende mate van vrijheidsgraden/variatie gesloten-open

n Verzamel op een flapn Korte presentatie

11

De natuurwetenschappelijke methode

1e NIBI biologieonderwijsconferentie vmbo en h/v onderbouw