Prijzeninde(socio‐)cultuursectorEeneconomischeanalyse

AndyVekeman,JanColpaert,AlainPraet,MichelMeuldersenJeroenScheerder

Data

Dataverzameling(2009)

•  SteekproefuithetRijksregister•  Mondelingeinterviewsbijrespondententhuis•  132interviewersoppad•  Gemiddeldduurdeeeninterview73minuten•  3144interviewsgerealiseerd•  NeQoresponsvan68%•  Laatbetrouwbareconclusiesoverbevolkingtoe

Zijnsubsidiesverantwoord?

Kosten‐batenanalyseopzescases• Bokrijk• Openbarebibliotheek• Openbaarzwembad• RondevanVlaanderen•  SMAK• Vooruit

•  Kosten:overheidsinvesteringenindecase(Europese,federale,Vlaamse,provinciale,gemeentelijke);boekhouding,jaarverslagenvandecases

•  Baten:gemetenmetdebereidheidtotbetalen(BTB);bevraagdinsurvey

 Eenvergelijkingvandekostenendebatenvaneenoverheidsinvesteringincultuurleidttothetbeoordelenvandewenselijkheidvandieinvestering

 Zijndebatengroterdandekosten?

Zijnsubsidiesverantwoord?

Totaleeconomischewaarde

Gebruikswaarde Niet‐gebruikswaarde

Bestaans‐waarde

Legaat‐waarde

Pres^ge‐waarde

Financiëlewaarde

Op^e‐waarde

Feitelijkgebruik

•  BTBvoordecaseisdewaardediemenhechtaandecase•  BTBiseenmonetaireuitdrukkingvoordebaten

Zijnsubsidiesverantwoord?

Zijnsubsidiesverantwoord?

BTB

•  BTBiseeneconomischbegrip

•  Geenliefdadigheid:voorwathoortwat...

•  Bentupersoonlijkbereidomjaarlijks…€bijtedragen,indevormvanextrabelas^ngen,omervoortezorgendatdecaseblijebestaan?

•  GemiddeldeBTB:gemiddeldbedragdateenindividuwilbetalen•  MedianeBTB:hoogstebedragdat50%vandepopula^ewilbetalen

Zijnsubsidiesverantwoord?

Zijnsubsidiesverantwoord?

71.1 37.9 34

22.7 28.3 5.9

29.1 8.2 24.7

9.3 56.6

33.5

0 50

10

0 15

0 20

0 0

50

100

150

200

Bibliotheek Bokrijk Ronde

SMAK Vooruit Zwembad

Baten Medianebaten

•  Extrapola^evandeindividueleBTBnaardepopula^e(=aantalgezinneninhetVlaamseGewest)

Inm

iljoe

neu

ro

Zijnsubsidiesverantwoord?

174.9

71.1 37.9

6.7 34

22.7 1.2

28.3 5.9

3.8 29.1

8.2 2.7 24.7 9.3

51.8 56.6 33.5

0 50

10

0 15

0 20

0 0

50

100

150

200

Bibliotheek Bokrijk Ronde

SMAK Vooruit Zwembad

Kosten Baten Medianebaten

•  Extrapola^evandeindividueleBTBnaardepopula^e(=aantalgezinneninhetVlaamseGewest)

•  Kosten:somvanallefinanciëlemiddelendiedeverschillendeoverhedenjaarlijksinvesterenindecase

Inm

iljoe

neu

ro

Besluit1.  Opbibna:

Kosten<Baten

  Deinvesteringenzijneconomischverantwoord

2. Opbibenzwembadna:

Kosten<MedianeBaten

  50%vandebevolkingstaatachterdezeinvesteringen

Besluit3. Cultuurals“meritgood”

•  “Verdienste”goed.Hoogtevandesubsidiëring?•  “Bemoei”goed.Welkevoorwaarde(n)steltdeoverheidvoorsubsidiëring?

0

20

40

60

80

100

120

2005 2006 2007 2008 2009

miljoe

neu

ro

CC:uitgaven,subsidies,inkomen

Uitgaven

Gemeenten

VlGem

Inkomenprog

0%

20%

40%

60%

80%

100%

2005 2006 2007 2008 2009

miljoe

neu

ro

CC:uitgaven,subsidies,inkomen

Uitgaven

%Subsidies

%Inkomenprog

4.  Maakdesectorminderapankelijkvansubsidies

5.  Watkandegebruikerbijdragen?BTBvandegebruikers

Prijss^jgingvoorgelegdaan‘gebruikers’onderderespondenten

•  Podiumkunsten•  Museaententoonstellingen•  Muziekfes^vals•  Concerten•  Lokalesportwedstrijden•  Lokaleopenbarebibliotheek•  Sportclubs

BTBvoorhetgebruik

Uitsluitendbevraagdbijdiepersonendiezichgebruikernoemenendiewistenwatzebetaaldenvoorhunlaatstegebruik

BTBvoorhetgebruik

Gebruikerswistenwatzeervoorbetaalden

Hoeveelbetaaldedegebruiker?

BTBvoorhetgebruik

VoorelkerespondentkennenwedegrenzenvoorzijnBTB

BTBvoorhetgebruik

• GemiddeldeBTB:gemiddeldbedragdatdepar^cipantwilbetalen• MedianeBTB:bedragdat50%vandepar^cipantenwilbetalen

Hoeveelwildegebruikerbetalen?

BTBvoorhetgebruik

• GemiddeldeBTB:gemiddeldbedragdatdepar^cipantwilbetalen• MedianeBTB:bedragdat50%vandepar^cipantenwilbetalen

Hoeveelwildegebruikerbetalen?

Besluit•  Betaaldeprijs<BTBvandegebruiker

•  BTBisgeenliefdadigheid:voorwathoortwat...•  Hoeveelmeerenonderwelkevoorwaardenwildegebruiker

meerbetalen?

MeerBTBophalen•  Prijsverhoging?

•  Watisdeimpactvaneenprijss^jgingoppar^cipa^eenopbrengst?

Opbrengstisgeenwinst.Wiljewinstmakendanwerkjebeternietindesector...Enmoetjerekeninghoudenmetdekosten.

Eenhogereopbrengstkanjebestedenaanjouwdoelstellingen.Goedmanagement...

MeerBTBophalenWatisdeimpactvaneenprijss^jgingoppar^cipa^eenopbrengst?

MeerBTBophalenProcentueel effect op participatie en opbrengst van een prijsverdubbeling

MeerBTBophalen

Watiseenprijs?

•  Indesectorvaak

•  WaaromkosteenTuymansmeerdanwathout,eencanvas,watverfenenkeleborstels?

•  Prijsisverbondenmet–  Waarde

–  Schaarste/overaanbod

•  Prijsisnietverbondenmetkosten

•  Almoetjeproberenomuitdekostentegeraken

MeerBTBophalen

Prijsdifferenta;e(‐discrima;e),productdifferenta;e

•  Andereprijsvoorgelijke,maar(licht)verschillendeproducten

Eenhogereprijsvooreenzelfdeac^viteitopvrijdagdanopmaandag

•  Vooreenzelfdeproducteenandereprijsbijverschillendeconsumentengroepen

Studentenenseniorenkrijgenkor^ng

MeerBTBophalen

•  Bijcompleteprijsdifferen^a^ebetaaltiederzijnmaximaleBTB,deopbrengstisdangelijkaanhethelegebiedonderdecurve

•  Par;cipa;eblij@ongewijzigdenopbrengsts;jgt

Geen differentiatie

Prijs Participatie (%) Opbrengst Totaal

10 75 750 750

Differentatie met 3 prijzen

30 22 660

20 23 460

10 30 300 1420

Differentatie met 2 prijzen

20 45 900

10 30 300 1200

Hoewerktprijsdifferenta^e?

MeerBTBophalenMaximalemeeropbrengstinprocentenmetprijsdifferenta^e

•  Kor^ngvoorjongerenensenioren•  Waaromdealleenstaandemoedermetkindniet?

•  HaaltdeBTBzekerbijseniorennietop

•  Reduc^eopabonnement(somszelfssamengestelddoorgebruiker)•  HaaltdeBTBnietop

•  Klantkiestac^viteitenwaarvoorhijeenhogeBTBheee•  Frequentepar^cipantenzijnnietprijsgevoeliger

•  ‘Vriendenvan…’+reduc^ebijelkbezoek•  HaaltdeBTBwaarschijnlijknietop

•  Frequentepar^cipantenzijnnietprijsgevoeliger•  Geenreduc^emaareenextradienstverlening

MeerBTBophalenVaak gebruikte prijsdifferentiatie

•  BibliotheekGeel

•  Lidgeld(10euro)

of

•  Vriendenpas(20euro),voordeel:1itemmeerontlenenen1weeklangerontlenen

  900gebruikerskozenvoordevriendenpas•  GreenseatsinOPEK,Leuven

•  Greenseats2euroduurder

•  Opbrengstgaatnaarecologischeverbouwing

  Hieroverwordtgecommuniceerd•  Abonnements‐reduc^eafgeschaeofteruggeschroefdtot5%

  Meeropbrengst

  Nietminderabonnementenverkocht

MeerBTBophalenRecente goede voorbeelden

•  Good,beQer,bestprincipeinvoeren.Drieprijsniveau’s:laagsteprijsvooreen‘good’versievanhetproduct,middenprijsvooreen‘beQer’versieeneenhoogsteprijsvooreen‘best’versie.

  Hierovercommuniceren

•  Vriendenpasalsmiddelombindingteversterkentussenhuisenpubliek.Bijhetontwerpenervanrekeninghoudenmetdriegroependieeenanderebenadering/nazorgnodighebben:deklant,devrijwilligerenmenseninhetOmnio‐statuut.

  Hierovercommuniceren

MeerBTBophalenRecente goede voorbeelden

•  MuseumM,Leuven

•  Bronsambassadeurschap(duo)

•  Zilverambassadeurschap(duo)

•  Goudambassadeurschap(duo)•  Pla^naambassadeurschap(duo)

  Meeropbrengsten

  Meerpar^cipa^e

•  VlaamseOpera

•  Ticketsopvrijdagenzaterdag+2euro•  Ticketsopanderedagengeenprijswijziging

  Meeropbrengst

  Geenpar^cipa^evermindering

  Leidttotmeerhomogenepubliekssamenstelling(?)(!)

MeerBTBophalenRecente goede voorbeelden

Besluit•  Prijsdifferenta^everhoogtdeopbrengstenwijzigtde

par^cipa^eniet

•  Eennietonderbouwdeprijss^jgingdoetdepar^cipa^edalen•  Prijsdifferenta^evergtmeerwerk(bedenken,organiseren,

opvolgen,vernieuwen,...)

•  Prijsdifferenta^e,productdifferenta^ezijnwijdverspreidetechniekenookinde(socio‐)cultuursector

•  Dehuidigeprijsdifferenta^einde(socio‐)cultuursectorisdringendaanvernieuwingtoe

•  Niet1prijsmaar2of3prijzen

Besluit•  Maakhetnietingewikkeld:iederegebruikermoeteenkeuze

kunnenmakenwaarhijachterafgeenspijtoverheeeofwaarbijhijzichbedrogenvoelt

•  Voerwijzigingengeleidelijkin,meetheteffect,stuurbij/gaverder

Waarde‐communica^e

•  Uitgangspunt:onsproductiswaardevol•  Gra^sofgoedkoopwordtvaakalswaardelooservaren•  Gra^sofgoedkoopkandepar^cipa^eocca^oneelbevorderenmaarnietoplangetermijn

•  JeverkooptgeencigareQenaanniet‐rokersdoordeprijstedrukken

•  Hoedepar^cipa^everhogen?•  Wiepar^cipeert?Wiepar^cipeertniet?•  Waarom?

Waarde‐communica^e

•  Sociologenkijkennaardebevolking

TheaterenDans Anderepod.act. Erfgoed

Inc. Freq. Inc. Freq. Inc. Freq.Leee

ijd

14‐17 1,64 0,88 1,67 0,54 0,87 0,61

18‐34 1,00 0,90 0,98 1,12 0,94 0,75

55‐64 0,81 1,09 0,92 1,55 1,24 1,56

65+ 0,59 0,56 1,04 0,96 1,22 0,88

35‐54 . . . . . .

Sexe Man 0,73 0,61 0,90 0,98 0,94 1,10

Vrouw . . . . . .

Woo

nplaats Grootstedelijk

centrum1,19 1,38 1,03 1,72 1,20 1,44

Andercentrum 0,90 0,91 1,04 1,16 1,02 1,08

Niet‐centrum . . . . . .

Waarde‐communica^e

Waarde‐communica^e

Waarde‐communica^e

Waarde‐communica^e•  Sociologenkijkennaardebevolking

•  Reikenrelevantmateriaalaan•  Inde(socio‐)cultuursectorvaakvertaaldindoelgroepen‐werking

Jongeren(14‐17)•  Hogepar^cipa^egraadvoor:

amateurkunst,lezen,bioscoop,podiumvoorstellingen•  Lagepar^cipa^egraadvoor:

klassiekemuziek,museaententoonstellingen•  Uitgesprokendesinteresse•  Uitgesprokennega^evepercep^eoverkunstmusea,klassieke

concertenentheaterSenioren(65+)•  Hoeouder,hoeminderpar^cipa^e(ooklokaalenthuis)•  Opvallendknikpuntop65jaarvoorzowatalleac^viteiten•  Minstuitgesprokenvoor:erfgoed,literaireevenementen,

ac^viteitenverenigingen

Waarde‐communica^e•  Sociologenkijkennaardebevolking

•  Reikenrelevantmateriaalaan•  Inde(socio‐)cultuursectorvaakvertaaldindoelgroepen‐werking

•  Ookvertaaltinomkadering,toeleiding,cultuurcompeten^e,cultuureduca^e...

•  Interessanteini^a^even:maatschappelijkrelevantopmicroniveaumaargeenmeetbareinvloedopdepar^cipa^e

Waarde‐communica^e•  Goedmanagementkijktooknaarhetproduct

•  Sluithetproductaanbijdesmaakvoorkeurenvandebevolking?

•  Par^cipa^ebevorderenenopbrengstverhogenkan!Pricingenwaarde‐communica^e

•  PricingstaatnietvoorplaQecommercie•  Waarde‐communica^estaatnietvoorplaQereclamemaarhetlijkterwelop...

Jongeren(14‐17)•  Uitgesprokennega^evepercep^eover

kunstmusea,klassiekeconcertenentheater

Drempelsniet‐par^cipa^e1.  Desinteresse:55%2.  Tijdsgebrek:40%3.  Geografischedrempel:30%Beduidendminderbelangrijkzijn:fysieke,informa^eve,socialeenfinanciëledrempels

Waarde‐communica^e

Communiceermetobjec^eveinforma^eoverhetproduct

Communiceervertrouwenmetgetuigenissenvanexperten

Communiceerkoppelingtussendekenmerkenendevoordelenvanhetproduct

Toonhetproduct

Communiceervertrouwenmetgekendegezichten.Endossement...

•  Viervormenvancommunica^e

•  Welkevormgebruikenwe?

Waarde‐communica^e

Communiceermetobjec^eveinforma^eoverhetproduct

Communiceervertrouwenmetgetuigenissenvanexperten

Communiceerkoppelingtussendekenmerkenendevoordelenvanhetproduct

Toonhetproduct

Communiceervertrouwenmetgekendegezichten.Endossement...

Waarde‐communica^e

Communiceermetobjec^eveinforma^eoverhetproduct

Communiceervertrouwenmetgetuigenissenvanexperten

Communiceerkoppelingtussendekenmerkenendevoordelenvanhetproduct

Toonhetproduct

Communiceervertrouwenmetgekendegezichten.Endossement...

•  Metwiecommuniceerjemetwelkevorm?

Waarde‐communica^e

Gebruikerkan

gemakkelijkvergelijken moeilijkvergelijken

Geb

ruikeris

ra;on

eel

Communiceermetobjec^eveinforma^eoverhetproduct

Communiceervertrouwenmetgetuigenissenvanexperten

emo;

oneel

Communiceerkoppelingtussendekenmerkenendevoordelenvanhetproduct

Toonhetproduct

Communiceervertrouwenmetgekendegezichten.Endossement...

•  Wiesprekenwevooralaan?

Besluit•  Gra^sofgoedkoopwordtvaakalswaardelooservaren•  JeverkooptgeencigareQenaanniet‐rokersdoordeprijste

drukken

•  Communiceerdewaardevanhetproductengebruikdeviervormenomeenzobreedmogelijkpubliekaantespreken

•  Voerwijzigingengeleidelijkin,meetheteffect,stuurbij