7 oktober 2010 Ellen Witteveen

Hoe gaat het met de mantelzorger?Hoe gaat het met de mantelzorger? Nascholing: Hinderlijke Hoofdzaken

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

De getroffene en diens mantelzorger

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

De professional

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Communiceren Communiceren in de driehoekin de driehoek

Persoon met hersenletsel

Mantelzorg/

belangrijke

naaste Professional

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

De mantelzorger belast

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

De keuze voor mantelzorgen

• Liefdesrelatie wordt zorgrelatie

• Keuzeproces

• Redenen om mantelzorg te verlenen

• Wie wordt de vaste mantelzorger?

• Begeleiding van professionals in het keuzeproces van de mantelzorger

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Dilemma’s

• Moreel-ethische dilemma’s

• Praktische dilemma’s

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Verschillende rollen van de mantelzorger

• Samenwerkingspartner

• Ervaringsdeskundige

• Persoonlijk betrokkene

• Schaduw cliënt

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Zorglast

Zorglast hangt samen met de ernst van de lichamelijke en cognitieve beperkingen.

Zorglast hangt samen met partnerkenmerken zoals hoge leeftijd, persoonlijkheidskenmerken, gezondheidskenmerken, emotionele problemen, ADL beperkingen etc.

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Bijvoorbeeld

• Tempoverschil• Beperkt ziekte-inzicht• Controle op ADL• Vervangende zorg regelen• Claimend gedrag• Zich niet kunnen vermaken• Prikkelgevoelig zijn• Beperkt geheugen

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Welke taken heeft de mantelzorger in de verschillende zorgfasen?

• Acuut cliënt vertegenwoordiger

• Revalidatie ondersteunen en stimuleren van therapeutische oefeningen/ co therapeut

• In de chronische/ verblijfsfase -zorglast-verlieservaring-acceptatie van de veranderingen, ook voor het eigen leven

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

De dubbele rol van de mantelzorger

Persoon met hersenletsel

1.Mantelzorg in de zorg voor partner

2.Mantelzorger met eigen hulpvraag

Professional

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Wat is Goede Zorg?

Goede Zorg begint met de intentie -elkaar te willen begrijpen en -het besef elkaar nodig te hebben om tot -persoonlijk-professionele om tot

-herstelondersteunende zorg te komen.

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Wat is herstelondersteunende zorg?

Samen zoeken naar optimale zelfstandigheid (autonomie):

-Versterken van eigen regie en kracht.

-Mensen helpen (weer) in een actor-positie te komen

-Ondersteuning bij het laten horen van de stem

-Helpen bij kwaliteit van leven (tijdsbesteding, evenwichtige inzet mantelzorg etc.)

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Hoe hou je het op de lange termijn vol?

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Ondersteuningsvraag van de mantelzorger

• Vraagverheldering• Het helder krijgen van de persoonlijke wensen • Interventies in de chronische fase gericht op:

- Laten benoemen van eigen gevoelens– Stimuleren en bevorderen van autonomie– Stimuleren om hulp te vragen– Stilstaan bij persoonlijke waarden – Bewust maken van de gevolgen in de partnerrelatie– Zoeken naar invulling van het eigen leven

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Waarom juist bij deze doelgroep

• Langdurig• Complex• Wisselend beeld• Moeilijk aan derden uit te leggen• Geliefde is er nog maar eigenlijk ook niet

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010

Methoden van mantelzorg

• In het verlengde van de cliënt, cliënt centraal

(Hooi op je vork, Heb ik een probleem dan? Eigen kracht conferentie)

• Mantelzorger centraal

(Natuurlijk een netwerk,lotgenotencontacten, ik ben ik en jij bent jij)

• Sociale netwerk centraal

(familiezorg, )

Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Wat is herstelondersteunende mantel-zorg?

Vijf-fasenmodel_crisis-participatie

Crisis Stabilisatie Verwerking/Heroriëntatie

Re-integratie Participatie

Het ontstaan van het letsel en de ontwrichtende gevolgen daarvan

Stabilisatie met accent op biologische, neurologische en cognitieve functies

Psychische en sociale stabilisatie

Psychologisch revalidatieproces: verwerking van wat men overkomen is en heroriëntatie op de toekomst

Fysiek en sociaal revalidatieproces: re-integratie in het ‘gewone leven’

Oefenen van activiteiten

Vervullen van zinvolle sociale rollen

Meedoen in de samenleving

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Lokale ondersteuning/Pakket aan basisfuncties

• Informatie geven• Advies en begeleiding• Emotionele steun• Educatie• Praktische hulp• Respijtzorg• Financiële tegemoetkoming• Materiële hulp

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010

Waar zijn de mantelzorgers?

• Te moe

• Geen tijd

• Ben ik dan een mantelzorger?

• Net te zwaar maken

• Werkende mantelzorgers

Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Mantelzorgondersteuning in de toekomst

-Kansen van het PGB en de WMO

-Sociale netwerkondersteuning

-Centrale ondersteuner (trajectbegeleider) die pro-actief is in een vroeg stadium en meeloopt gedurende het gehele proces. (onderzoeksproject HU)

Ellen Witteveen, 7 oktober 2010Nascholingsbijeenkomst: Hinderlijke Hoofdzaken

Bronnen

• Beneken genaamd Kolmer (2007) Familiezorg• Buijssen (2005)Hulpverlening aan mantelzorgers• Jansen (2009) Morele dilemma’s van mantelzorgers• Witteveen (2010) Communicatie bij hersenletsel