4. Hemelwatergebruik

Kwis

1. Waarvoor kan hemelwater gebruikt worden?

a) WC, was, schoonmaak en tuin

b) Enkel voor het doorspoelen van toilet

c) Alle huishoudelijke toepassingen

4. Hemelwatergebruik

2. Hoeveel leidingwater kunnen we in het huishouden vervangen door hemelwater?

a) 50%

b) 20%

c) 70%

Gemiddeld huishoudelijk waterverbruik [liter/dag/persoon] en hemelwatergebruik

schoon-maak/tuin:

8l

was: 17l

WC: 30l

bad/douche: 44l

afwas: 8ldrinken

koken: 3l 50% vervangbaar door hemelwater

4. Hemelwatergebruik

Gewestelijke stedenbouwkundige verordening hemelwater

Hemelwaterinstallatie bij woningen is verplicht bij:– bouwen/herbouwen > 75 m² (herbouwen = minder dan

60% van de buitenmuren behouden)– uitbreiding > 50 m². – Uitgezonderd: percelen < 3 are , rieten daken en

groendaken

Informeer je: gemeentelijke/provinciale verordening hemelwater kan strenger zijn dan de gewestelijke

Volledige gewestelijke stedenbouwkundige verordening op www.ruimtelijkeordening.be

Wetgeving

HE

MELW

ATE

RG

EB

RU

IKH

EM

ELW

ATE

RG

EB

RU

IK

• Gemeentelijke subsidie: navragen bij gemeente (milieu- of technische dienst)

• Gewestelijke subsidie:– indien gemeente samenwerkingsovereenkomst met

Vlaams Gewest ondertekend heeft– aanvragen via gemeente– 0,05 euro/liter putinhoud, met een max. van 375

euro per eengezinswoning – gewestelijke subsidie kan nooit hoger zijn dan de

gemeentelijke

Info en voorwaarden: www.samenwerkingsovereenkomst.be

Subsidie hemelwaterinstallatie

Voorbeeld kostprijs hemelwaterinstallatie voor een woning met 4 personen

Gemiddelde jaarlijkse regenval België (VMM) 700 – 800 mm/m²

Gemiddelde hoeveelheid hemelwater per 1 m² dakoppervlakte op te vangen

560 liter

Systeem met automatische bijvulling (aan pomp) en betonnen put met voorzieningen in deksel

Put (met toevoerfilter, rustige toeloop, aanzuigfilter, sifon), 4500 l geplaatst, graafwerk inbegrepen, excl. transport

1210 euro

Pomp 1050 euro

Leidingwerk (regenwater apart van leidingwater) 125 euro

Plaatsing 400 euro

Totaal 2785 euro

Totaal met BTW (21%) 3369 euro

Gemiddelde subsidie (gemeente en gewest) 530 euro

Totaal met subsidie 2839 euro

Voorbeeld kosten/baten analyse hemelwatergebruik

HE

MELW

ATE

RG

EB

RU

IKH

EM

ELW

ATE

RG

EB

RU

IK

Dagelijks verbruik gezin van 4 personen

Dagelijks verbruikTotaal jaarlijs verbruik gezin

110 liter/pers160.600

liter/gezin/jaar

Verdeling verbuik

Verbruik toilet (klassiek 9-12l bak) 27,3% 43.800 l

Verbruik bad en douchen 40% 64.240 l

Verbruik was 15,5% 24.820 l

Verbruik diversen (schoonmaak, tuin, auto) 7,3% 11.680 l

Verbruik afwas 7,3 % 11.680

Verbruik drinken, koken 2,7 % 4.380 l

Totaal verbuik 160.600 l

Besparing door hemelwatergebruik

Leidingwaterbesparing door gebruik hemelwater

50% 80.300 l

Kostprijsbesparing drinkwaterfactuur:•Productie drinkwater +sanering

ca. 3,5 euro/m³

280 euro/jaar

Kost installatie met subsidie 2839 euro

Jaarlijkse onderhouds- en elektriciteitskosten 50 euro/jaar

Terugverdientijd + 12 jaar

HE

MELW

ATE

RG

EB

RU

IKH

EM

ELW

ATE

RG

EB

RU

IK

Kwis

1. Wat hebben water en groendaken met elkaar te maken?

6. Groendaken

1. Wat hebben water en groendaken met elkaar te maken?

Groendaken dragen bij tot waterbeheersing

6. Groendaken

2. Hoeveel hemelwater kan een groendak ophouden?

a) Tot 90%

b) 10%

c) 50%

6. Groendaken

Groendaken zijn daken waarvan de dakbedekking hoofdzakelijk uit levende planten bestaat

6. Groendaken

Extensief groendak Intensief groendak

Zelfregulerend Niet zelfregulerend

Weinig onderhoud, Sedumvegetatie (deze

vegetatie is niet beloopbaar)

Onderhoudsintensief

Meer natuurlijk Tuin op dak met struiken, bomen vijver,…

Mos, Sedum, grassen, kruiden,…

GR

OEN

DA

KEN

GR

OEN

DA

KEN

Twee types groendaken

Extensieve groendaken

Bron: EGD NV

GR

OEN

DA

KEN

GR

OEN

DA

KEN

Intensieve groendaken

Bron: EGD NV

GR

OEN

DA

KEN

GR

OEN

DA

KEN

• Voordelen:

– Ecologisch: waterbeheersing, habitat dieren en planten, warmte- en geluidsisolatie, lucht en waterzuivering,…

– Economisch: bescherming dakbedekking, betere geluids- en thermische isolatie

– Andere: esthetisch, nieuwe gebruiksruimten

• Nadelen:

– Duurder (compensatie door subsidies in het kader van de Samenwerkingsovereenkomst tussen gemeenten en Vlaamse Overheid)

– Opsporen lekken is moeilijker

GR

OEN

DA

KEN

GR

OEN

DA

KEN

Voor- en nadelen groendaken

• Gewestelijke subsidie:

– Enkel indien gemeente samenwerkingsovereenkomst heeft ondertekend

– Moet voldoen aan de voorwaarden opgelegd in het gemeentelijk subsidiereglement groendaken (veelal extensieve groendaken)

– Aanvragen via de gemeente

– Bedrag: 25-31 euro/m2

• Provinciale subsidie:

– Enkel voor de gemeenten in de provincie Vlaams-Brabant

– Bedrag: 15 euro/m² bovenop de gewestelijke subsidie

• Meer info: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap

Agentschap voor Natuur en Boswww.natuurenbos.be

GR

OEN

DA

KEN

GR

OEN

DA

KEN

Subsidies groendaken

Nuttige websiteswww.waterloketvlaanderen.be

www.vmm.behttp://nme.milieuinfo.be

www.milieuadvieswinkel.bewww.milieukoopwijzer.be

www.wwf.bewww.dialoog.be

www.vibe.bewww.centrumduurzaambouwen

.bewww.tandemweb.bewww.bosengroen.be

www.zonderisgezonder.bewww.ecoline.org/verde

www.schoolkoopwijzer.bewww.greenbelgium.org

www.waterdraagsters.bewww.troubledwaters.eu

VIBE, Hemelwater gebruiken! Een handleiding voor gebruik van regenwater in huis. Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch bouwen en wonen, Berchem, 2000.

VMM, Waterwegwijzer voor architecten; een handleiding voor duurzaam watergebruik in en om de particuliere woning. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel, 2000.

VMM, Water. Elke druppel telt. Een watervriendelijk huishouden. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel, 2000.

WWF, Water voor Morgen; een praktische handleiding voor een duurzaam watergebruik. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel, 2004.

Bos en Groen, Extensieve groendaken. Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Brussel, 2002.

PUBLICATIES

W A T E R L O K E T

0800 – 99 004

www.waterloketvlaanderen.be

info@waterloketvlaanderen.be

Deze infosessie kwam tot stand dankzij

• Dialoog, Het Waterloket en de Vlaamse Milieumaatschappij (Hilde Nechelput), GREEN Belgium (Jo Van Cauwenberge), Natuur- en Milieu-educatie (Muriel Geldhof), WWF (Philippe Plessers).

• Coördinatie en eindredactie: Lieve Herremans 

• Verantwoordelijke uitgever: Chris Van Hoof, directeur KVLV, Remylaan 4b, 3018 Wijgmaal-Leuven