Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

36
1 ONDERZOEKSRAPPORT WEET WAT JE BESTEEDT

description

 

Transcript of Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

Page 1: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

1

ONDERZOEKSRAPPORTWEET WAT JE BESTEEDT

Page 2: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

Diederik van AalstEric LaugemanJerremy de JongJesse van Beek

Hogeschool Utrecht, FCJCommunication & Multimedia Design9 december 2014

AUTEURS IN OPDRACHT VAN

Page 3: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

3

Het bedrijf

Aanleiding

Projectdoel

Probleemstelling

Hoofdvraag

Interview: Regelaar/Toekomstplanner

Interview: Trendsetter/Levensgenieter

Conclusie & Scenario

1.1

1.2

1.3

1.4

1.5

3.5

3.6

3.7

HOOFDSTUK 1: PLAN VAN AANPAK

HOOFDSTUK 2: ONDERZOEKSOPZET

Identificatie

Beroepsproducten

Diederik van Aalst

Eric Laugeman

Jesse van Beek

Jerremy de Jongh

2.1

2.2

4

5

5

6

6

16

18

20

7

7

7

8

8

9

Types

Focusgroep

Insights

Stakeholdersmap

3.1

3.2

3.3

3.4

HOOFDSTUK 3: SOORTEN BESTEDERS

10

12

13

14

Invloedbare personen op doelgroep

Psychologische factoren geldomgang

Gedrag beïnvloeden doelgroep

Zelfreguleringscyclus

Insights

4.1

4.2

4.3

4.4

4.5

HOOFDSTUK 4: PSYCHOLOGISCH ONDERZOEK

22

23

24

25

27

INHOUDSOPGAVE

Bestaande platformen

Psychologie in vormgeving

Insights

5.1

5.2

5.3

HOOFDSTUK 5: VISUEEL ONDERZOEK

28

31

32

Guidelines6.1

HOOFDSTUK 6: GUIDELINES CONCEPT

33

Page 4: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

HOOFDSTUK 1PLAN VAN AANPAK

1.1 HET BEDRIJF

1. Weten wat er speelt

2. Jongeren in the lead

3. Focus op positieve actie

4. Right time, right place, right voice

5. Continu vernieuwen

6. Pilots om samen te leren

7. Meten, evalueren, leren

8. Verbinden en voortbouwen met partners

Weet wat je besteedt (WWJB) richt zich op het vergroten van

de financiële zelfredzaamheid bij jongeren van 12 tot 25 jaar.

WWJB is daarvoor continu in gesprek met jongeren (zowel

offline als online) en ontwikkelt samen met hen initiatieven

die bijdragen aan hun financiële inzicht en weerbaarheid. De

aanpak is door, met en voor jongeren en gericht op continu

leren en ontwikkelen om jongeren te ondersteunen.

De stichting gaat in gesprek met jongeren, legt ze niets op,

maar komt in cocreatie tot antwoorden en oplossingen om de

financiële zelfredzaamheid van jongeren van 12 tot 25 jaar te

vergroten. Deze innovatieve aanpak spreekt jongeren aan en

leidde al tot mooie resultaten.

DE PROGRAMMA AANPAK VAN WWJB IS ONDERSCHEIDEND EN

VERNIEUWEND DANKZIJ 8 VERANDERBENADERINGEN:

4

Page 5: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

1.2 AANLEIDING

Uit onderzoek van Motivaction in opdracht van WWJB, het

MoneyMindsets onderzoek, blijkt dat 55% van de jongeren

impulsief in omgaan met geld. Uit later onderzoek naar

MoneySkills blijkt dat juist deze groep minder financiële

vaardigheden heeft. Impulsieve scholieren geven meer geld

uit, sparen minder vaak, komen vaker geld te kort en lenen

ook vaker.

Ook de belkosten liggen hoger bij de impulsieve groepen. Om

juist deze groep te ondersteunen wil WWJB gebruik maken

van inzichten uit de sociale psychologie en de behavioral

economics.

AANLEIDINGEN HET PROJECTDOEL

1.3 PROJECTDOEL

5

WWJB wil de doelgroep MBO, HBO en WO studenten

ondersteunen om beter om te gaan met hun geld. In dit

project willen we hiervoor een financiële app ontwikkelen, een

instrument dat zij dagelijks/wekelijks gebruiken en dat hen

ondersteunt om minder impulsieve aankopen te doen. De app

zal gebaseerd zijn op ideeën van jongeren en op inzichten uit

de wetenschap op het terrein van behavioral economics.

Bij voorbaat zal er een grote waarschijnlijkheid moeten zijn dat

jongeren de app daadwerkelijk gaan gebruiken. Om dat zeker

te stellen wordt in het project samengewerkt met jongeren uit

de doelgroep en wordt er aanvullend onderzoek gedaan.

Page 6: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

6

Hoe kunnen wij een balans in omgang met geld creëren, die

tussen de focus van de huidige- en de toekomstige situatie

in komt te liggen, bij MBO-, HBO- en WO studenten zodat zij

bewuster worden en uiteindelijk minder impulsieve aankopen

zullen gaan doen?

DOELGROEP

De opdracht is gericht op MBO, HBO en WO studenten van

16 t/m 24 jaar. Deze groep studenten kun je onderverdelen in

vier moneymindsets-groepen: de Trendsetter, de Regelaar, de

Levensgenieter en de Toekomstplanner. WWJB wilt zich met

de opdracht richten op de Trendsetter en de Levensgenieter.

1.5 HOOFDVRAAG1.4 PROBLEEMSTELLING

Jongeren zijn vaak impulsief en geven meer geld uit dan ze

willen of kunnen besteden.

OORZAAK

Wanneer MBO, HBO en WO studenten hun huidige situatie

-in plaats van hun toekomstige situatie- als het meest

belangrijkste zien, dan leidt dit tot meer impulsievere

gedragingen. Maar wanneer deze studenten zich teveel

op hun toekomstige situatie richten, leidt dit ook tot een

impulsiever gedrag.

GEVOLG

Dit gedrag kan leiden tot impulsieve aankopen, wat op lange

termijn kan leiden tot schulden.

PROBLEEMSTELLINGEN HOOFDVRAAG

Page 7: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

2.1 IDENTIFICATIE

Wij zijn de groep Smaakmakers bestaande uit 4 personen;

Diederik van Aalst, Jesse van Beek, Jerremy de Jongh & Eric

Laugeman. Deze periode zullen wij namens de Hogeschool

Utrecht een opdracht uitvoeren voor de opdrachtgever Weet

wat je besteedt: App voor meer grip op geld.

2.2 BEROEPSPRODUCTEN

De beroepsproducten die wij per persoon willen gaan

opleveren zijn als volgt:

HOOFDSTUK 2ONDERZOEKSOPZET EN BEROEPSPRODUCTEN

DIEDERIK VAN AALSTVISUAL DESIGNER

7

Als Visual Designer wil ik deze periode in kader van “Onderzoeken

en Begrijpen” een gericht onderzoek uitvoeren die duidelijke en

verrijkende resultaten opleveren voor de rest van het project. Door

middel van een literatuuronderzoek wil ik de volgende deelvragen

beantwoorden:

- Welke bestaande platformen zijn er al die ondersteuning

bieden aan jongeren op het gebied van financiën?

- Wat zijn de psychologische effecten van visuele onderdelen?

Wanneer alle resultaten zijn gebundeld in een onderzoeksrapport

en vervolgens een eerste concept op tafel ligt zal ik de concept

pitch richting de opdrachtgever verzorgen. In het kader van

“conceptualisatie” is dit voor mij als Visual Designer het meest

passende beroepsproduct.

Nadat er een eerste test door de UXD’ers is uitgevoerd met een low

fidelity prototype zal ik het high fidelity prototype gaan realiseren. Dit

past perfect in het straatje “Verbeelden en Realiseren”.

Na afloop zal ik al mijn gemaakte producten gaan evalueren door er

afstand van te nemen en er met een realistisch en professioneel oog

ernaar te kijken. Ook zal ik het hele project zelf en het functioneren

van de groep gaan evalueren.

Page 8: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

ERIC LAUGEMANUSER EXPERIENCE DESIGNER

Ik wil deze periode de volgende deelvragen beantwoorden:

- Wat zijn hun frustraties op het gebied van geld?

- Wat voor waarde hechten zij aan geld?

- Voor welke doeleinden besteden zij hun geld?

Om antwoord te krijgen op deze vragen wil ik gebruik maken van

een focusgroep. Dit past in het project goed bij het onderdeel

onderzoeken en begrijpen. Om de highlights uit het gesprek te halen

zal ik het gesprek filmen en het monteren tot een filmpje van ca. 2

minuten.

Zodra iedereen zijn onderzoek heeft afgerond en we hebben

gebrainstormd over een concept zal ik een concept scenario maken.

Dit moet meer inzicht in het gebruik van het concept product leveren.

Dit beroepsproduct past in de fase conceptualiseren.

Zodra we groenlicht op ons concept hebben en we kunnen beginnen

met uitwerken zal ik samen met Jesse beginnen met het uitwerken

van enkele schetsen, Jesse gaat deze uitwerken tot wireframes en

ik zal hier een Low Fidelity Prototype van maken. Dit prototype ga ik

uitwerken in axure. Dit beroepsproduct past in de fase verbeelden en

realiseren.

In de laatste fase zal Jesse een onderzoeksopzet maken. We

gaan dan het low fidelity prototype testen. Na deze test zal ik een

testrapport maken. Dit beroepsproduct past in de fase evalueren.

JESSE VAN BEEKUSER EXPERIENCE DESIGNER

Ik wil duidelijk het probleem bij de Trendsetter en de Levensgenieter

gaan vast stellen. Dit ga ik doen door de beide partijen binnen

de doelgroep te benaderen en met elkaar te vergelijken. In mijn

onderzoek ga ik de volgende deelvragen:

- Wie zijn de Trendsetter en de Levensgenieter?

- Wie zijn de Regelaar en de Toekomstplanner?

- Waar besteden zij het meeste geld aan/sparen zij voor?

- Wanneer speelt hun impulsiviteit het meeste op?

- Wat doen ze tegen om hun impulsiviteit tegen te houden?

Om vervolgens beide partijen te kunnen vergelijken, deze werk ik

dan uit in een Stakeholders map. Uit de interviews zal ik overigens

Persona’s en Scenario’s opstellen. Tot slot zal ik het gehele

onderzoek in een rapport verwerken en deze opmaken. Dit alle in

het kader van “Onderzoeken en Begrijpen”

Wanneer de guidelines staan, zullen we als groep een concept

samenstellen. Wanneer we eenmaal beland zijn in de fase

“Verbeelden en Realiseren”, zal ik Wireframes op gaan stellen voor

het medium wat wij uiteindelijk gaan creëren.

Wanneer het project is afgerond wil ik kritisch kijken naar mijn

presteren, de beroepsproducten die ik aangeleverd heb en naar de

samenwerking met andere groepsgenoten.

8

Page 9: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

9

JERREMY DE JONGCONCEPT DESIGNER

Als Concept Designer wil ik deze periode in het kader van

“Onderzoek en begrijpen” bezig houden met de psychologie achter

gedrag en de mogelijkheden om gedrag te veranderen.

Om hierachter te komen zal ik me bezighouden met literatuur op het

gebied van gedrag en gedragsverandering. De volgende deelvragen

wil door middel van onderzoek beantwoorden.

- Welke persoon of personen hebben er invloed op de

doelgroep?

- Hoe kunnen we het gedrag van de doelgroep beïnvloeden?

- Hoe kunnen we de doelgroep het gewenste gedrag laten

uitvoeren?

- Welke psychologische factoren zorgen ervoor dat bepaalde

jongeren binnen de doelgroep minder goed met geld om

kunnen gaan?

Door het beantwoorden van de volgende deelvragen wil ik insights

en guidelines creëren waarmee we een concept kunnen ontwikkelen

wat gedragsverandering bij de doelgroep kan bewerkstelligen.

Wanneer de onderzoeksfase is afgerond ga ik me voor het

onderdeel Conceptualiseren bezighouden met de Rationele.

Voor het onderdeel Verbeelden en realiseren ga ik me bezighouden

met het advies en eindrapport.

DIEDERIK VAN AALSTLiteratuuronderzoek (Onderzoeken en Begrijpen)

Concept Pitch (Conceptualiseren)

High Fidelity Prototype (Verbeelden en Realiseren)

Evaluatie gemaakt werk (Evalueren)

ERIC LAUGEMAN Focusgroep (Onderzoeken en Begrijpen)

Concept Scenario (Conceptualiseren)

Low Fidelity Protype (Verbeelden en Realiseren)

Testrapport (Evalueren)

JERREMY DE JONG Empathy Map (Onderzoek en Begrijpen)

Rationale (Conceptualiseren)

Advies/Eindrapport (Verbeelden en Realiseren)

Evaluatie gemaakt werk (Evalueren)

JESSE VAN BEEKStakeholdersmap, Persona’s, Scenario’s en het

Onderzoeksrapport (Onderzoek en Begrijpen)

Guidelines (Conceptualiseren

Wireframes (Verbeelden en Realiseren)

Evaluatie gemaakt werk (Evalueren)

Page 10: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

10

TYPE 1DE LEVENSGENIETER

HOOFDSTUK 3SOORTEN BESTEDERS

De Trendsetter scoort het hoogst op ‘statusgerichtheid’ en

‘impulsiviteit’ en het laagst op ‘behoefte aan controle’. Status

is belangrijk, zij willen graag laten zien wat ze hebben. Ze zijn

niet geïnteresseerd in overzicht van inkomsten en uitgaven,

begroten en kasboekjes. Ze maken zich wel regelmatig

zorgen over hun geldzaken. Ze willen in de toekomst ook hun

leefstijl kunnen volhouden. Geld maakt immers gelukkig.

TYPE 2DE REGELAAR

Deze jongeren scoren laag op ‘statusgerichtheid’ en

‘impulsiviteit’ en hebben relatief veel behoefte aan controle.

Ze gaan op een beheerste, voorzichtige manier met geld

om, hebben meestal een vrij sobere levensstijl. Ze hebben

behoefte aan controle op hun financiën en zij beheren hun

geld graag zelf.

Page 11: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

TYPE 3DE LEVENSGENIETER

Levensgenieters scoren hoog op ‘impulsiviteit’ en laag op

‘statusgerichtheid’. Het type leeft volgens het motto pluk de dag

en geld moet rollen, plannen is niet belangrijk. Deze jongeren

zijn weliswaar niet erg geïnteresseerd in geldzaken, toch

maken ze zich regelmatig zorgen over hun financiën. Ze staan

ook meer open voor het lenen van geld van leeftijdsgenoten

of ouders. Ze willen wel geholpen worden bij het overzichtelijk

houden van hun financiën.

TYPE 4DE TRENDSETTER

11

De Trendsetter scoort het hoogst op ‘statusgerichtheid’ en

‘impulsiviteit’ en het laagst op ‘behoefte aan controle’. Status

is belangrijk, zij willen graag laten zien wat ze hebben. Ze zijn

niet geïnteresseerd in overzicht van inkomsten en uitgaven,

begroten en kasboekjes. Ze maken zich wel regelmatig

zorgen over hun geldzaken. Ze willen in de toekomst ook hun

leefstijl kunnen volhouden. Geld maakt immers gelukkig.

Page 12: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

STAKEHOLDERS

FOCUSGROEP MET DE BESTEDERS

12

Page 13: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

13

Om te beantwoorden wat voor waarde de doelgroep aan geld

hecht en voor welke doeleinden zij hun geld besteden heb ik een

focusgroep bij elkaar gebracht. Ik heb ervoor gekozen om zoveel

mogelijk verschillende mensen van verschillende opleidingen bij

elkaar te zetten. Uiteindelijk ben ik de discussie aangegaan met 2

MBO-, 2 HBO studenten en 1 WO student.

Voordat we zijn begonnen heb ik iedereen uitgelegd wat onze

opdracht is en wat de 4 soorten doelgroepen zijn. Dit heb ik

gedaan door onderstaande tekst aan hun voor te leggen. Nadat

iedereen zich had voorgesteld en gekozen had welk type het best

bij hun past, heb ik de vragen die hiernaast staan gesteld.

- Waar besteden jullie dit geld aan?

- Sparen jullie en waarvoor?

- Wat zijn de momenten dat jullie het meeste geld uitgeven?

- Op welke manier hechten jullie waarde aan geld?

- Hoeveel geld verdien je per maand door een bijbaantje?

- Hebben jullie een budget voor impuls aankopen?

- Wat zou jou helpen om op het moment van een impuls

aankoop dit toch niet te doen?

- Geef je wel eens geld uit terwijl je weet dat je het eigenlijk

niet kan missen?

- Heeft digitaal betalen hier invloed op?

- Om welke redenen geef je het geld toch uit?

- Bespreek je jouw financiële huishouden met andere?

- Is je koopgedrag in het begin van de maand (na ontvangst

salaris) anders?

- Welke mensen hebben invloed op je koopgedrag?

- Denk je dat commercials invloed hebben op je aan

koopgedrag?

- Koop je wel eens spullen uit emotie?

- Helpen je ouders je met financiële zaken?

Uit deze vragen kwam een gesprek van ongeveer een uur, dit heb

ik samengevat in een filmpje van ongeveer 7 minuten. In dit filmpje

heb ik de belangrijkste conclusies uit het gesprek samengevat.

INSIGHTS

• Jongeren besteden voornamelijk hun geld aan huur, uitgaan

en schuld.

• Alle 4 de types sparen, maar de levensgenieter en de

trendsetter sparen om leuke dingen te kunnen doen terwijl de

regelaar en de toekomstplanner sparen voor hun toekomst.

• Het lukt de levensgenieter vaak niet om van het geld dat hij

Page 14: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

14

We hebben gesproken met verschillende HBO studenten

van de HUA en enkele WO studenten van de Universiteit in

Utrecht. Eerste instantie hebben we hun profiel vast laten

leggen. En als volgt kwamen de volgende vragen aan bod:

‘Hoe was de overstap van thuiswonen naar op jezelf wonen?’,

‘Wat zijn je grootste uitgaven?’, ‘Waar spaar je voor?’, In

hoeverre ben je op de hoogte van je financiën?’, ‘Wanneer

speelt impulsiviteit het grootst een rol, en wat je doe hier

tegen?’,

De Trendsetter en de Levensgenieter zijn gecategoriseerd

als slechte besteders en de Regelaar en de Toekomstplanner

als goede besteders. De resultaten zijn uitgewerkt in een

stakeholders map, zodat er in oogomslag geconstateerd kan

worden wat de Trendsetter/Levensgenieter fout doen ten

opzichte van de Regelaar/Toekomstplanner.

INTERVIEWSSTAKEHOLDERS MAP

probeert te sparen (op zijn spaarrekening heeft gezet) af

te blijven.

• De toekomstplanners en regelaars zetten aan het

begin van de maand wel geld apart voor verschillende

doeleinden.

• De trendsetters doen dat ook alleen houden zij als enige

rekening met impulsaankopen. Het grootste probleem met

geld uitgeven wat jongeren niet kunnen missen zit in de

kroeg. Ze proberen zich in te dekken door een maximaal

bedrag te pinnen, maar dit werkt niet bij de levensgenieter

als er een pinautomaat in de buurt van de kroeg is.

• 1+1 gratis aanbiedingen werken goed bij de doelgroep.

• Jongeren kopen wel eens wat extra’s om zichzelf te

belonen.

• De levensgenieter moet regelmatig een reminder krijgen

hoe hij met zijn geld om moet gaan.

Page 15: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

15

DE TRENDSETTERDE LEVENSGENIETER

Wat bij de levensgenieter/trendsetter opvalt is dat ze veel uitgaven

hebben op het gebied van uitgaan, festivals en activiteiten. Ze vinden het

sociale aspect erg belangrijk.

Wat bij de toekomstregelaar/de regelaar opvalt is dat ze al uitgaven

hebben voor grotere doeleinden, denk hierbij aan een auto of aan grote

reizen. Ook wordt er gespaard voor een buffer.

DE REGELAARDE TOEKOMSTPLANNER

De stap vanuit thuis wonen naar op zich zelf wonen is groot. De

spaarrekening wordt langzamerhand leeg gehaald of er wordt extra

gewerkt, wat bij sommige wel uitloopt tot ¾ werkdagen per week naast

de opleiding die ze doen.

De stap vanuit thuis wonen naar op zich zelf wonen, is voor de

toekomstregelaar/de regelaar niet zo gigantisch groot. Vanuit huis leerde

zij namelijk al met geld om te gaan. Ze kregen vaak een vast bedrag wat

bestond uit zakgeld en kleedgeld, waar ze het mee moesten doen.

Er wordt door de levensgenieter/de trendsetter aangegeven dat er

wel gespaard wordt en ze beschikken over een spaarrekening. Deze

spaarrekening staat overigens niet vast. Echter hebben ze niet echt een

doel waar ze voor sparen. “Voor de toekomst” wordt er bij verschillende

aangegeven.

Wanneer we het over grote doelen hebben, dan wordt er ook zeker

gespaard. De toekomstplanner stelt doelen en heeft precies voor ogen

waar ze voor sparen. Ze geven aan dat dit hun ook helpt in het sparen

voor dingen, ze weten waar ze het voor doen.

Ze hebben wel een bankieren applicatie, maar daar kijken ze liever niet

al te vaak op. Er wordt aangegeven dat bankieren niet echt iets voor

deze groep. “Geld moet rollen of je leeft maar één keer” zijn quotes die

verschillende keren worden aangeduidt.

De toekomstplanner geeft aan maandelijks te gaan zitten en uit te

rekenen hoeveel geld er binnen is gekomen, wat er uit is gaan, wat er nog

uit moet (vaste lasten). Andere tools die gebruikt worden is er één van

de ABN. Hierbij kun je instellen dat er bij elk gepind bedrag 15% naar je

spaarrekening wordt overgemaakt.

De impulsieve aankopen die gedaan worden, zijn onder andere in

kledingwinkels en foodketens, maar vooral op een gezellige avond in de

kroeg of de discotheek. Er wordt geprobeerd om vooraf geld apart over te

maken naar de spaarrekening, maar wanneer ze in de kroeg zijn wordt dit

geld al snel terruggestort. De pinpas wordt ook weleens thuisgelaten.

De impulsieve aankopen die gedaan worden, zijn voornamelijk in

kledingswinkels. Om hun hiervan te weerhouden, rekenen ze dus van

te voren al uit hoeveel ze kunnen permitteren en pinnen dit bedrag

vervolgens op. Op deze manier weten ze kunnen besteden, en komen

niet in de verleiding om meer uit te geven dan dit bedrag.

Page 16: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

STAKEHOLDERS

CLAUDIA VAN DER STEENDE REGELAAR/TOEKOMSTPLANNER

16

Page 17: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

17

“IK GA EEN KEER PER MAAND ZITTEN, PUUR OM ALLES UIT TE REKENEN”

De 24 jarige Claudia studeert Creatieve therapie aan

de Hogeschool Utrecht van Amersfoort. Haar grootste

uitgave is de huur die ze maandelijks betaald. Ze woont

namelijk al 7 jaar uit huis en inmiddels woont ze ook

samen met haar vriend. Ze heeft dus al op 17 jarige

leeftijd het heft in eigen handen. Echter was deze

overstap nooit heel groot voor haar. Vanuit huis heeft ze

namelijk enorm veel geleerd, zo ook op het gebied van

financiën.

“We kregen thuis maandelijks een vast bedrag waar

we het mee moestten doen. Van €80,- per maand

moesten we onze kleding, de uitstapjes die we

maakten en onze telefoonrekening van betalen. Niet

veel geld in mijn ogen, maar zo leer je wel om met geld

om te gaan.”

Tegenwoordig gaat ze een keer per maand zitten, puur

om uit te rekenen wat er allemaal binnen komt, uitgaat

en wat er nog uit moet. Op deze manier ziet ze wat er

over blijft waar ze weer een verdeling in maakt. Een

gedeelte voor de vaste lasten, voor de boodschappen

en er gaat een beetje naar onze spaarrekening. “Het

sparen maakt het trouwens een stuk gemakkelijker,

wanneer je ook echt een doel voor ogen hebt. Zo zijn

we nu aan het sparen voor een eigen auto.”

Impulsiviteit, is iets wat ze redelijk onder controle heeft

gekregen. Ze weet namelijk wat ze wel kan permitteren

voor vrije uitgaven, wat ze vervolgens contant opneem.

Op die manier kun je ook niet meer besteden, dan wat

je apart hebt gezet. “Als het op is, dan is het op”.

Page 18: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

STAKEHOLDERS

LEONIEKE TER HARDDE TRENDSETTER/LEVENSGENIETER

18

Page 19: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

19

“IK MOET CONTINUE GELD TERUG BOEKENVAN MIJN SPAARREKENING”

De 21 jarige Leonieke studeert PABO aan de

Hogeschool Utrecht van Amersfoort. Ze woont nu sinds

een half jaar op haar zelf. De overstap vond ze best

lastig, aangezien nu veel meer uitgaven heeft op het

gebied van huur en boodschappen. “Ik merk dat er

een stuk meer uit gaat en dat ik dus veel minder over

houd. Ik weet daar niet altijd even goed mee om te

gaan en moet continue geld terug boeken van mijn

spaarrekening.”

Ze geeft aan wel te sparen, maar het feit dat ze

continue geld terug stortte gaf al aan dat het nog niet

heel erg goed ging. Ze heeft dan ook niet echt een

doel waar ze voor spaart. “Voor later ofzo, ik zie het

allemaal wel”.

Een andere grote uitgave voor Leonieke is uitgaan.

Ze houdt er van om in het weekend lekker te gaan

stappen met haar vriendinnen. Naast de kledingwinkel

is dit voor haar het moment dat haar impulsiviteit het

meeste opspeelt. “In het verleden zorgde ik ervoor

dat het bedrag wat ik op een avond uit wilde geven

op mijn rekening stond, maar tegenwoordig doe ik dat

geen eens meer”.

Via de bankieren applicatie op haar telefoon boekt

ze het vanaf haar spaarrekening namelijk zo weer

terug. Naast het terugboeken van geld, gebruikt ze

de bankieren applicatie liever niet te veel. “Het is elke

weer confronterend om mijn rekening te bekijken

na een avond stappen, daarnaast is bankieren ook

niks voor mij”. Ze geeft aan dat ze het probeert te

overbruggen, door wat extra te gaan werken.

Page 20: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

CONCLUSIEEN SCENARIO

Nadat we veel in gesprek zijn geweest met jongeren

die het goed doen (de Regelaar/de Toekomstplanner)

en met de jongeren die het minder doen (de

Trendsetter/de Levensgenieter), hebben we ze

vergeleken en deze verwerkt in een Stakeholders map

(zie pagina 15).

Door ze naast elkaar te leggen, zie je eigenlijk de

meest cruciale punten waar het fout gaat bij de

Trendsetter/Levensgenieter ten opzichte van de

Regelaar/Toekomstplanner.

Zo zagen wij dat de ouders van de jongeren een grote

rol gespeeld hebben in hun ontwikkeling. De overstap

was hierdoor ook minder groot voor de Regelaar/

Toekomstplanner. Vanuit huis hebben zij namelijk

geleerd hoe ze met geld om moesten gaan. Daarnaast

hebben zij ook concrete doelen voor ogen. Ze weten

waar ze voor sparen.

Er wordt dan ook aangegeven dat dit ze stimuleert om

te gaan sparen. Terwijl de Trendsetter/Levensgenieter

niet echt concrete doelen voor ogen hebben. Hierdoor

wordt het voor hun ook gemakkelijker om het geld zo

weer terug te boeken vanaf hun spaarrekening.

Een ander inzicht is dat de Trendsetter/Levensgenieter

niet echt op de hoogte zijn waar hun financiën

terecht komen, terwijl de Regelaar/Toekomstplanner

dit maandelijk uitrekent en volledig op de hoogte

is. Hierdoor weten zij ook wat ze kunnen besteden,

wanneer ze een keer in de kledingwinkel staan en hun

impulsiviteit opspeelt. Terwijl het bij de Trendsetter/

Levensgenieter fout gaat, en ze uiteindelijk meer

besteden dan wat ze willen, en als volgt proberen ze

dit te overbruggen door extra te werken. Deze cruciale

punten hebben wij uitgewerkt in twee scenario’s.

20

Page 21: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

21

DE TRENDSETTERDE LEVENSGENIETER

DE REGELAARDE TOEKOMSTPLANNER

PROBEERT TE SPAREN - GEEN DOELEN

De Trendsetter/Levensgenieter probeert wel te

sparen. Maar het meerendeel geeft aan geen doelen

te hebben, of geen concrete doelen.

ER WORDT GELD APART GEZET

Begin van de maand wordt er wel geld apart gezet

naar de spaarrekening, om te voorkomen dat het

vervolgens uit wordt gegeven.

IMPULSIVITEIT ONTSTAAT

De impulsiviteit speelt het meest een rol wanneer de

Trendsetter/Levensgenieter op stap is met vrienden/

vriendinnen en een gezellige avond in de kroeg of

discitheek hebben.

LATEN ZICH GAAN

Wanneer het geld er op een gezellige avond er

doorheen is kan de Trendsetter/Levensgenieter zich

niet beheersen en boekt als volgt het geld weer

terug vanaf de spaarrekening.

SPAART EN HEEFT CONCRETE DOELEN

De Regelaar/Toekomstplanner spaart en heeft

concrete doelen voor ogen waar hij of zij voor wilt

sparen.

VERDEELT MAANDELIJKS DE FINANCIËN

Maandelijks worden de inkomsten en uitgaven

uitgerekend en deze worden vervolgens verdeeld

over de verschillende uitgaven die nog zullen

volgen.

IMPULSIVITEIT ONTSTAAT

De impusliviteit speelt het meest een rol in kleding

winkels. Echter geeft de Regelaar/Toekomstplanner

al aan dat dit niet veel voorkomt.

WETEN WAT ZE KUNNEN VEROORLOVEN

Wanneer de impulsiviteit ontstaat, weten ze wat ze

kunnen veroorloven. Vaak wordt het bedrag vooraf

opgenomen, zodat wanneer het geld op is, het ook

echt op is.

EXTRA WERKEN

Om de extra uitgaven te overbruggen wordt er door

de Trendsetter/Levensgenieter extra gewerkt.

EXTRA GESPAARD

Er is geen extra geld uitgegeven dan gepland,

de Regelaar/Trendsetter is dus weer een stukje

dichterbij zijn of haar gestelde doelen.

Page 22: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

HOOFDSTUK 4PSYCHOLOGISCH ONDERZOEK

WELKE PERSOON OF PERSONEN HEBBEN ER

INVLOED OP DE DOELGROEP?

Het gedrag van andere kan het eigen gedrag

beïnvloeden en veranderen. Door het gedrag van

andere als normgedrag aan het eigen gedrag te

toetsen en aan te passen is het een zeer krachtig

middel om gedragsverandering te bewerkstelligen.

Toch heeft deze techniek een zwakke plek wanneer

een goed handelingsperspectief ontbreekt. Het dus

erg belangrijk de gebruiker handvatten te geven om de

sociale feedback te gebruiken.

De sociale feedback moet dus voorzien worden

van een degelijk actieplan. Het bieden van

handelingsperspectief in de vorm van actieplannen

is met de komst van interactieve mobiele media veel

eenvoudiger geworden. Actieplannen zijn pas effectief

wanneer deze passen bij de motivationele doelen

van de gebruiker. De effectiviteit van een complete

interventie (normcommunicatie) gecombineerd met

feedback plus een action plan dat inspeelt op motivatie,

mogelijkheden en vaardigheden is veel groter dan het

alleen communiceren van de sociale norm. Bovendien

is een complete interventie effectiever in het creëren

van blijvende veranderingen zonder terugval.[2]

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat mensen

beschikken over een systeem van spiegelneuronen.

Deze spiegelneuronen zijn zowel actief bij het

uitvoeren van gedrag als bij het zien van gedrag dat

door anderen uitgevoerd wordt. De hersengebieden

die actief worden bij het uitvoeren van gedrag worden

ook aangesproken op het moment dat je andere

gedrag ziet uitvoeren.

22

Page 23: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

23

Hierdoor ben je sneller geneigd hetzelfde gedrag ook

uit te voeren. Deze overlap in de hersenen kan een

verklaring bieden voor onbewust kopieergedrag.[2]

Rolmodel kunnen een grote invloed hebben op het

gedrag, belangrijk is wel dat het rolmodel zelfrelevant

is. Zelfrelevant kan betekenen dat het rolmodel

herkenbaar is voor de volger op bepaalde vlakken

zoals werk, studie, woonplaats en interesse. Wanneer

de volger zich kan identificeren met het rolmodel is het

aannemelijker dat hij het gedrag zal kopiëren mist de

gestelde doelen haalbaar zijn. Wanneer de gestelde

doelen haalbaar zijn, zal de motivatie om de gestelde

doelen te behalen toenemen en kan het rolmodel voor

inspiratie zorgen. Verder zal de volger harder werken

om de prestaties van het rolmodel te evenaren.[2]

WELKE PSYCHOLOGISCHE FACTOREN

ZORGEN ERVOOR DAT BEPAALDE

JONGEREN BINNEN DE DOELGROEP MINDER

GOED MET GELD OM KUNNEN GAAN?

Volgens het boek beïnvloeden en verandering van

gedrag (Wiekens,Carina,2012) is er in de adolescentie

fase een disbalans in de hersenen. Zo treed er in deze

fase snel arousal oftewel opwindingen op. Het nemen

van risico’s en het vertonen van kick gedrag leidt, Het

striatum ontwikkelt zich sneller en krachtiger dan het

gebied dat dergelijke emoties zou moeten reguleren

en verantwoordelijk is voor strategische gedrag waarbij

langetermijnconsequenties in ogenschouw genomen

worden (prefrontale cortex).

Het striatum ‘’wint’’ aan kracht en invloed vooral in

de eerste helft van de adolescentie (tot ongeveer 15

afhankelijk van theorie volgens Amerikaans onderzoek

kan dit proces oplopen tot de leeftijd van 20 jaar.).

Page 24: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

24

HOE KUNNEN WE HET GEDRAG VAN DE DOELGROEP BEÏNVLOEDEN?

Volgens (Hermsen & Renes, 2014) het boek Ontwerpen

voor gedragsverandering zijn er twee niveaus

van persuasieve interventies die gericht zijn op

gedragsverandering. Automatisch gedrag en Reflectief

gedrag.

Ons gedrag is voor een groot deel geheel of

gedeeltelijk automatisch. Zo is fietsen voor ons mensen

een automatische bezigheid geworden, we hoeven ons

niet te focussen op het houden van ons evenwicht of

het voortduwen door het bewegen van de trappers.

Automatisch gedrag kan zich op verschillende

niveaus van bewustzijn afspelen, variërend van

volledig onbewuste reflexen zoals onze neiging

te remmen voor een donkere tunnel tot het half

automatische gewoonten die we vrij gemakkelijk

Waarna de activiteiten in dit gebied langzaam weer wat

afneemt. Dit vindt plaats terwijl de prefrontale cortex

slechts langzaam in de adolescentie tot ontwikkeling

komt en aan invloed wint. Pas in de late adeolescentie

functioneren beide gebieden zoals dat bij volwassenen

ook het geval is. Als gevolg van deze disbalans zijn

adolescenten meer geneigd risicovol gedrag uit te

voeren en impulsief gedrag te vertonen en minder

geneigd om over de langetermijnconsequenties na te

denken. Ten slotte kan er geconcludeerd worden dat

volwassen in deze fase nog steeds een belangrijke rol

spelen bij het langetermijnplannen of deze rol op zich

zouden moeten nemen.[2]

Page 25: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

25

kunnen aanpassen, zoals de ochtendroutine op de

doordeweekse werkdag. Het is veel gemakkelijker om

gedragsverandering te bewerkstelligen wanneer het

gewenste gedrag op een natuurlijke manier tot stand

komt.[1]

HOE KUNNEN WE DE DOELGROEP HET GEWENSTE

GEDRAG LATEN UITVOEREN?

Om complexe gedragsverandering tot stand te brengen

is het belangrijk de automatische verbinding tussen

prikkel en gedrag te verbreken dit is mogelijk door het

geven van feedback op het huidige gedrag. Het geven

van cues of impulsen kan onbewust gedrag naar de

oppervlakte brengen.[1]

ZELFREGULERINGSCYCLUS

Gecontroleerde gedragsverandering

A) Het communiceren van het gewenste normgedrag

helpt bij het saillant maken van het gewenste doel.

B) Het geven van feedback over het verschil tussen de

norm en het huidige gedrag ondersteunt de ontvanger

in het helder waarnemen van dat gedrag.

C) Een gerichte action planning in hanteerbare stappen

helpt bij het creëren van handelingsmogelijkheden en

het volhouden van de uitvoering daarvan.

Om een interventie succesvol te laten worden is het

belangrijk het gewenste gedrag onder de aandacht

te brengen en te houden bij de gebruiker. Iedere

poging roept een zekere mate van weerstand op.

Wanneer de weerstand te groot is zal de boodschap

niet aangenomen worden en is de interventie niet

succesvol.

Page 26: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

26

Creatieve campagnes richten zich vaak op het

ongewenste doelgedrag omdat dit prikkelend is.

Toch is de ervaring dat dit geen gedragsverandering

veroorzaakt. De descriptieve norm houdt in dat

negatieve associatie niet tot gedragsverandering lijdt.

En zelf vaak een negatief effect heeft.

Ook indien je je ten volle bewust bent van de

wenselijkheid van nieuw gedrag, verandering ervan

is moeilijk wanneer je geen vergelijking kunt maken

tussen je huidige gedrag en het gewenste normgedrag.

Mensen zijn erg slecht in het waarnemen van hun eigen

gedrag. Onze blik wordt vervormd door allerlei filters,

zogenaamde biases, zodat we ons eigen gedrag veel

positiever voorstellen dan de realistisch is.

Wanneer we worden geconfronteerd met potentiële

veranderingen, dan schatten we de huidige situatie

veel te positief in. We geven een veel hogere waarde

aan lagere beloningen op korte termijn dan aan hogere

beloningen op lange termijn.[1]

Page 27: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

Mensen proberen hun gedrag constant aan te

passen aan hun omgeving. Over het algemeen is

dit een impliciet proces. Dit gebeurt vaak onder de

bewustzijnsdrempel (ibidem).

Om complexe gedragsverandering tot stand te brengen

is het belangrijk de automatische verbinding tussen

prikkel en gedrag te verbreken dit is mogelijk door het

geven van feedback op het huidige gedrag.

Ook indien je je ten volle bewust bent van de

wenselijkheid van nieuw gedrag, verandering ervan

is moeilijk wanneer je geen vergelijking kunt maken

tussen je huidige gedrag en het gewenste normgedrag.

INSIGHTS

27

Wanneer we worden geconfronteerd met potentiële

veranderingen, dan schatten we de huidige situatie

veel te positief in. We geven een veel hogere waarde

aan lagere beloningen op korte termijn dan aan hogere

beloningen op lange termijn.

De effectiviteit van een complete interventie

(normcommunicatie) gecombineerd met feedback plus

een action plan dat inspeelt op motivatie, mogelijkheden

en vaardigheden is veel groter dan het alleen

communiceren van de sociale norm. Bovendien is een

complete interventie effectiever in het creëren van

blijvende veranderingen zonder terugval.

Wanneer de volger zich kan identificeren met het

rolmodel is het aannemelijker dat hij het gedrag zal

kopiëren mist de gestelde doelen haalbaar zijn.

Page 28: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

HOOFDSTUK 5VISUEEL ONDERZOEK

Uit deskresearch blijkt dat er niet specifiek platformen

zijn die zich richten op jongeren, wel hebben wij een

aantal andere financiële platformen kunnen vinden die

ondersteuning bieden aan niet alleen jongeren. Na

het raadplegen van One More Thing (2014) hebben

we een aantal hoog aangeschreven zogenoemde

“huishoudboekjes” applicaties gevonden.

MoneyControl

Een Engelstalige applicatie waar je eenvoudig je

inkomsten en uitgaven kan bijhouden. Door middel

van één druk op de knop kan je een bepaald bedrag

invoeren bij uitgaven of inkomsten. Verder is het

mogelijk om in de applicatie verschillende rekeningen

bij te houden en maandoverzichten van je saldo in te

kijken.

Een nadeel van de applicatie is dat het Engelstalig is,

niet elke student heeft een dergelijke beheersing van

de Engelse taal dat hij of zij deze financiële applicatie

begrijpt. Ook moet alles handmatig ingevoerd worden,

waardoor het dus erg veel moeite kost om je financiële

plaatje rond te krijgen. Het laatste nadeel is dat je

niet veel meer kan dan je inkomsten en uitgaven

bijhouden. De toegevoegde waarde van dit platform

is dus zeer klein, aangezien elke Nederlandse bank

tegenwoordig wel een applicatie heeft waarbij dit

allemaal automatisch gaat.

Visueel zit de applicatie goed in elkaar, de iconen zijn

duidelijk en het is niet te druk op de schermen. Het

belangrijkste staat groot in het scherm ( je totale saldo,

uitgaven, inkomsten) zodat je in één oogopslag kan

zien hoe je ervoor staat.

WELKE BESTAANDE PLATFORMEN ZIJN ER AL DIE ONDERSTEUNING

BIEDEN AAN JONGEREN OP HET GEBIED VAN FINANCIËN?

28

Page 29: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

29

Money Log Free

Een Nederlandstalige applicatie waar je meer kan dan

alleen je uitgaven en inkomsten bijhouden. Naast het

standaard bijhouden van je financiën biedt dit platform

je ook de mogelijkheid om verschillende budgetten

in te stellen. Zo kan je bijvoorbeeld een plafond van

€150,- instellen voor boodschappen per maand,

hiermee worden je uitgaven nog duidelijker omdat het

gecategoriseerd wordt. Ook is er de mogelijkheid om

vaste maandelijkse uitgaven in een agenda te zetten

(bijv telefoonrekening, zorgverzekering enz) zodat deze

automatisch worden verwerkt in je uitgaven.

Een nadeel van de applicatie is weer dat alles

handmatig ingevoerd moet worden, waardoor het dus

erg veel moeite kost om je financiële plaatje rond te

krijgen.

Visueel is dit platform een stuk minder prettig. De

reclamebanners vliegen je om de oren en er is vrijwel

niets aan de vormgeving gedaan. Het enige waar de

makers van deze applicatie aandacht aan hebben

besteed zijn de iconen van de categorieën, deze zijn

allemaal vrij duidelijk.

AFAS Personal

De AFAS Personal applicatie is een compleet financieel

platform die zowel op de mobiele telefoon als op de

laptop te gebruiken is. Deze applicatie geeft je de

mogelijkheid om je inkomsten en uitgaven in te zien, je

portemonnee bij te houden (contant geld), je bonnetjes

te beheren, budgetten in te stellen en je verschillende

categorieën bij te houden. Het grote pluspunt van dit

platform is dat het volledig is geïntegreerd met jouw

desbetreffende bank, al je inkomsten en uitgaven

worden automatisch gesynchroniseerd.

Page 30: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

30

Het enige nadeel van deze applicatie is dat de uitgaven

en inkomsten automatisch worden gecategoriseerd,

hierdoor worden sommige bedragen totaal verkeerd

ingedeeld. Dit probleem is echter gemakkelijk op

te lossen door de categorie van het bedrag te

veranderen, hier zal je dus alleen mee te maken

krijgen in het beginstadium bij het gebruiken van deze

applicatie.

Visueel is dit platform erg strak en helder. Het duidelijke

menu staat aan de basis van een vloeiende navigatie,

onder deze knop valt alles te vinden van de applicatie.

Ook bij de uitgaven en inkomsten wordt er gelijk

duidelijk gemaakt wat je “winst” is per maand.

Dit platform is dus zowel visueel aantrekkelijk en

gebruiksvriendelijk. Door de strakke vormgeving wordt

alles snel duidelijk en door de integratie van de banken

hoeft er niet veel moeite genomen te worden om alle

transacties toe te voegen aan de applicatie, alles gaat

automatisch.

Inzicht

Inzicht is een Nederlandse applicatie die, net als

MoneyControl, enkel een platform is waar je al je

uitgaven en inkomsten op een rijtje ziet staan. Ook

hier moeten alle transacties handmatig toegevoegd

worden, waardoor het erg veel tijd en moeite kost om

je financiële plaatje helemaal rond te krijgen.

Visueel ziet de applicatie er prima uit, het is erg

georganiseerd. Dit kan natuurlijk ook komen doordat

de applicatie maar drie pagina’s heeft; Budget, Saldo en

Boekhouding.

Page 31: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

31

WAT ZIJN DE PSYCHOLOGISCHE EFFECTEN VAN VISUELE ONDERDELEN?

Zoals er in het psychologische onderzoek al werd

aangekaart zijn er volgens het boek Ontwerpen voor

Gedragsverandering twee niveaus van persuasieve

interventies die gericht zijn op gedragsverandering.

Automatisch gedrag en Reflectief gedrag. (Hermsen &

Renes, 2014)

Onder automatisch gedrag valt de term “Landscaping“.

Landscaping is iedere vorm van manipulatie van

de aanwezigheid, de zichtbaarheid en/of de

aantrekkelijkheid van keuzemogelijkheden.

De motivatie van de gebruiker kan geprikkeld worden

door het gebruik van landscaping in de vormgeving.

De motivatie om een bepaalde dienst of product te

gebruiken wordt enerzijds gevormd door de directe

en indirecte voordelen die het gebruik voor de

gebruiker opleveren. Bijvoorbeeld het kopen van

frisdrank wanneer men dorst heeft. En anderzijds door

het ontwikkelen en in stand houden van de sociale

identiteit van de gebruiker. De doelgroep moet door

middel van vormgeving aangesproken worden, de

doelgroep moet direct weten dat het voor hem of haar

ontworpen is.

Landscaping is een geschikt middel voor het

verstrekken van aanwijzingen voor het gewenste

gedrag. Mensen proberen hun gedrag constant aan

te passen aan hun omgeving. Over het algemeen is

dit een impliciet proces. Dit gebeurt vaak onder de

bewustzijnsdrempel (ibidem).

Page 32: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

32

Gebruikers veranderen zelden standaardinstellingen

ook dit is een zeer krachtig instrument om gewenst

gedrag te stimuleren.

Ook kleuren kunnen een gedragsverandering

stimuleren zo wordt de kleur grijs gezien als een

inactieve kleur. Zo zal de gebruiker als hij of zij een

keuze heeft tussen blauw en grijs eerder kiezen voor

blauw en kan dit kleine verschil al gedragsverandering

opleveren. Landscaping werkt vooral wanneer de

gedragsverandering aansluit bij reeds bestaande

doelen en wanneer de context past bij het bedrag.

Voor het veranderen van gecontroleerd en reflectief

gedrag is landscaping dus geen geschikte strategie.

Ook bij zeer hardnekkige complexe gedragingen zoals

het stoppen met roken is landscaping niet zinvol en is

een bewust gedragsverandering traject noodzakelijk.

Platformen die financiële steun geven aan de gebruiker

moeten gekoppeld kunnen worden aan de bank van

de gebruiker waardoor alle transacties automatisch

gesynchroniseerd worden.

Platformen die financiële steun geven aan de gebruiker

moeten meer zijn dan een opsomming van uitgaven

en inkomsten. De gebruiker wil een doel voor ogen

hebben.

Landscaping in de vormgeving kan, wanneer het juist

gebruikt wordt, de gebruiker manipuleren om bepaalde

keuzes te maken binnen de applicatie.

INSIGHTS

Page 33: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

33

HOOFDSTUK 6GUIDELINES CONCEPT

FINANCIEEL INZICHT

De applicatie moet de gebruiker op

de hoogte stellen van zijn of haar

financiën. Ze moet weten wat er

binnenkomt en wat er uit gaat.

Wanneer we de Trendsetter/

Levensgenieter vergelijken met de

Regelaar/Toekomstplanner merken

we namelijk dat zij geen benul

hebben van waar het geld uiteindelijk

naar toe is gegaan. Op pagina 17 is te

zien dat de Toekomstplanner Claudia

maandelijks gaat zitten puur om haar

financiën uit te rekenen, hierdoor

weet ze wat ze wel en niet kan

besteden, en zal ze niet geld uit gaan

geven wanneer ze dit niet kan.

DOELEN STELLEN

De applicatie moet de gebruiker in staat

stellen om persoonlijke doelen vast te

leggen of bij te stellen. Op deze manier

weet de gebruiker waar hij voor spaart.

Uit onderzoek blijkt dat Trendsetter en

Levensgenieters wel aan het sparen

zijn, maar geen concrete doelen voor

ogen hebben (zie pagina 15 voor de

stakeholders map). De Regelaars en de

Levensgenieters hebben overigens wel

concrete doelen voor ogen, en geven

aan dat dit het een stuk gemakkelijk

maakt om te sparen. Anders boek je het

geld wat je apart gezet hebt, toch elke

keer weer terug (zie pagina 19).

Ook blijkt er uit onderzoek dat jongeren

moeite hebben met plannen op het

lange termijn, het plannen op korte

termijn gaat ze hierin beter af. Ook

wanneer we hier beloningen aan zullen

koppelen, zien we dat jongeren hierin

een veel hogere waarde hebben voor

lagere beloningen op korte termijn dan

voor hogere beloningen op lange termijn

(zie pagina 27).

Nadat de gebruiker doelen heeft gesteld

kan hij of zij een onderverdeling maken

in zijn of haar financiën, op deze manier

kunnen ze geld beschikbaar stellen voor

haar of zijn gestelde doelen.

Page 34: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt

34

INSPIREREN

De applicatie moet de gebruiker

inspireren met goede voorbeelden

vanuit zijn of haar sociale omgeving.

Zo kan de gebruiker beïnvloed worden

door zijn directe sociale omgeving

(beste vrienden/familie/ouders).

Zo blijkt uit onderzoek dat wanneer de

volger zich kan identificeren met een

rolmodel is het aannemelijker dat hij het

gedrag zal kopiëren mist de gestelde

doelen haalbaar zijn (zie pagina 22).

De gebruiker zal hierin sneller het

gedrag van iemand uit zijn sociale

omgeving kopiëren, dan het gedrag van

een onbekende.

CONTROLEREN

De applicatie moet de uitgavepatronen

van de gebruiker controleren. Hiermee

vergelijkt de applicatie het gestelde

doel, het huidige budget en het

bestedingspatroon.

Uit interviews bleek dat jongeren het

soms zelf niet in de hand konden

houden, en zich lieten gaan in de

impulsiviteit (pagina 19). Uiteindelijk werd

er dus geld teruggeboekt. We proberen

de jongeren hierin te helpen, door ze

controleren op de doelen en ze hier

feedback op te geven.

CONFRONTEREN

De applicatie moet de gebruiker

voorzien van zowel positieve als

negatieve feedback op zijn gestelde

doelen. Op deze manier blijft de

gebruiker nieuwe inzichten krijgen in zijn

of haar situatie.

Om complexe gedragsverandering

tot stand te brengen is het namelijk

belangrijk de automatische verbinding

tussen prikkel en gedrag te verbreken

dit is mogelijk door het geven van

feedback op het huidige gedrag (zie

pagina 27).

Page 35: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt
Page 36: Onderzoeksrapport Weet Wat Je Besteedt